Inhoud. Werkplan journalistieke productie: pagina 2 Nederlandse nieuwslezers versus Amerikaanse news anchors

Transcriptie

1 Inhoud Werkplan journalistieke productie: pagina 2 Nederlandse nieuwslezers versus Amerikaanse news anchors Werkplan visie: pagina 5 Crossmediale journalisten vinden sneller een baan 1

2 Werkplan journalistieke productie Onderwerp Nederlandse nieuwslezers versus Amerikaanse news anchors. Aanleiding De Verenigde Staten domineren het merendeel van de Nederlandse televisie. Veel series komen, met succes, uit Amerika. Wordt straks ook hun manier van nieuwslezen overgenomen door de Nederlandse nieuwslezers? Met die vraag ga ik aan de slag. Dagelijks lezen vaste nieuwslezers van onder meer de NOS en RTL het nieuws voor aan het publiek. Ze praten rustig en duidelijk. Bij de NOS zitten ze altijd alleen. Bij RTL zitten ze vaker met zijn tweeën. Dat doet meer denken aan de Amerikaanse manier van het nieuws lezen. Ook daar zitten ze namelijk met zijn tweeën. Daarnaast discussiëren ze veel tijdens de actualiteitenprogramma s met anderen aan de telefoon of met een live verbinding. De news anchors in de Verenigde Staten zijn een stuk uitgesprokener dan in Nederland. Daar staan de journalisten op een voetstuk en hebben ze een grotere status. Hier zien we journalisten op reclameposters. In Amerika worden de journalisten op billboards geplaatst op Times Square. Doel Wat zijn de verschillen tussen de Nederlandse en Amerikaanse nieuwslezers? Dat is de hoofdvraag van mijn televisie item. Naast de verschillen richt ik me ook kort op de toekomst van de nieuwslezers in Nederland. Zullen zij ook ooit op reclameposters worden weergegeven in grote steden? Invalshoek Objectief en met een kritische kijk ik naar de verschillen tussen de Amerikaanse en Nederlandse nieuwslezers. Dit doe ik vanuit de kijkers. Ook loop ik een avond mee met NOS-nieuwslezer Rik van de Westelaken om te zien hoe hij te werk gaat. En wat er allemaal bij zijn baan komt kijken. Genre Reportage Aantal productie-uren Research Informatie ordenen en mensen benaderen Filmen en interviewen Monteren Totaal aantal uren 10 uur 20 uur 35 uur 15 uur 80 uur 2

3 Lijn in de productie Nederlandse nieuwslezers versus Amerikaanse news anchors. Beeld Leader NOS Journaal Quote Rik van de Westelaken opent het journaal Voice-over Zo opent nieuwslezer Rik van de Westelaken het NOS Journaal. In Amerika gaat dat als volgt. Beeld Leader CBS Evening News Goedenavond dames en heren. Ik ben erg blij vanavond bij jullie te zijn. Quote Katie Couric opent het journaal Voice-over VERSCHILLEN De verschillen tussen Amerikaanse news anchors en Nederlandse nieuwslezers zijn zichtbaar. Van de Westelaken vindt de Amerikanen erg glad en wervend. Beeld anchor RNN Quote Rik van de Westelaken,,Ze zijn bijna net zo wervend als de reclameblokken om de uitzending heen. Wat mij betreft mag het wat zakelijker. Wat ik wel goed vind is dat ze heel goed kunnen improviseren en makkelijk en soepel vertellen. Ik vind wat dat betreft dat we nog iets van ze kunnen leren. Beeld Katie Couric in Minneapolis,,Wat ik het goede vind aan Amerika is dat de klassieke anchor in Amerika zelf ook op reportage gaat. Als de aanval tegen Irak wordt ingezet in maart 2003, dan zijn er presentatoren die mee gaan met de troepen ter plekke. En die doen verslag vanaf het slagveld. En dan wordt de hele show verplaatst naar Irak. Dat vind ik geweldig en jammer dat het in Nederland niet gebeurt. Beeld Nightly News Brian Williams Quote Roelof Hemmen,,In de VS zijn ze veel meer uitgelaten, ze praten harder en maken meer lawaai. Ook lachen ze meer. Ze zijn zich er meer van bewust dat ze aardig gevonden moeten worden. Quote Michiel Bicker Caarten,,De verschillen tussen NL en VS zijn de details. Het is meer een reflectie van de volksaard dan iets journalistieks: das, haren keurig gekamd. In NL zonder das presenteren. 3

4 Voice-over WEG ER NAAR TOE News anchor word je in Amerika niet zomaar. De weg er naar toe is lang. Beeld anchors RNN,,De journalist heeft alle facetten van de journalistiek doorlopen. Zo is hij begonnen als stadsverslaggever, opgeklommen tot politiek verslaggever en heeft hij buitenlandervaring. Beeld Nightly News Lester Holt, ABC News,,Dan wordt de beste gekozen voor het vak. Nieuwspresentatoren zijn doorgewinterde journalisten: season journalists. Wij hechten minder belang aan die stappen. Nederland let op kan hij goed presenteren, ziet ie er leuk uit. Een internationale carrière is minder van belang, behalve Philip Freriks. Beeld Rik van de Westelaken leest journaal Quote Michiel Bicker Caarten,,In de VS hebben ze een grotere vijver om uit te vissen. Alleen de beste blijven over. Voice-over TOEKOMST Dan een blik op de toekomst. De klassieke Amerikaanse news anchor verdwijnt steeds meer naar de achtergrond. Beeld Katie Couric in paars,,die generatie news anchors zijn ook aan het uitsterven. De grote drie namen zijn de afgelopen drie jaar allemaal gepensioneerd of ontslagen, omdat er iets mis was gegaan. En hun opvolgers zijn veel meer nieuwslezers en die hebben minder ervaring in het veld. Ik vind dat heel jammer, want ik kijk graag naar iemand waarvan ik weet goh die had vorig jaar nog een exclusief interview met Sadam Hoesein. Toch knap. Beeld foto s Tom Brokaw, Peter Jennings, Dan Rather, ABC News live interview Voice-over Over tien jaar wordt het gezicht van de Nederlandse nieuwslezer belangrijker. Beeld Rik van de Westelaken leest journaal in camera Quote Rik van de Westelaken,,NOS heeft zijn achors, RTL heeft zijn anchors, maar in Amerika zijn nieuwslezers echt beroemdheden en ik weet niet of dat in Nederland ook zo zou kunnen zijn. Beeld Roelof Hemmen Quote Michiel Bicker Caarten,,Nieuws is een tv-programma. Het moet verkocht worden en wat verkoopt is het smoel van de presentator. Dus het lijkt me logisch dat die op de posters verschijnt, ja. En wordt het daardoor een mindere journalist? Nee, helemaal niet. Ik denk wel dat ze in Nederland beter live-interviews moeten gaan houden. Dat zal zeker veranderen. Dus de presentatoren worden journalistiek gezien alleen maar beter. Beeld Leader NOS Journaal naar zwart faden 4

5 Werkplan visie Stelling Crossmediale journalisten vinden sneller een baan Aanleiding De term crossmedia journalistiek komt steeds vaker voor. Crossmedia staat voor de integratie van verschillende mediakanalen. Als student journalistiek heb ik door dat de markt aan het veranderen is. De diverse mediatypen vloeien in elkaar over. Multimediale websites, waar zowel televisie als geschreven stukken staan, duiken op. In de Verenigde Staten zijn er zelfs regionale omroepen die met dagbladen samenwerken. En ook het Algemeen Dagblad ziet een samenwerking met RTL best wel zitten. Voldoende reden dus voor net afgestudeerde journalisten om zich meer te verdiepen in andere aspecten van de journalistiek (naast de specialisatie). Iedere krant heeft tegenwoordig een Internet redactie. Wellicht schrijft de dagbladjournalist straks eerst het artikel voor de krant om het vervolgens live op televisie te vertellen. Zo bereiken beide partijen een groter publiek. Ook op de traditionele scholen voor journalistiek is men druk bezig met de crossmediale journalistiek. De scholen denken vooruit en willen de studenten zo goed mogelijk opleiden. Zo bestaat de RTV Redactie op de School voor Journalistiek te Utrecht al lang niet meer uit alleen maar journaals en televisie-items maken. Er wordt ook geproefd aan de talkshow en radio is een verplicht onderdeel van de cursus. Net als Internet en bloggen. De journalist van de toekomst moet een goed stuk kunnen schrijven, maar ook een radio-item kunnen maken en het liefst ook nog zijn website kunnen organiseren met beeld. Dat vindt hoogleraar journalistiek Marc Chavannes. Amerika loopt voorop, want met harde hand moeten de journalisten multimedialer aan de slag. Doel Het doel van de visie is om aan te tonen dat crossmediale journalistiek de toekomst is. Bij Omroep Flevoland wordt al langere tijd multimediaal gewerkt. Voor beginnende journalisten, die pas zijn afgestudeerd, is het van belang dat ze crossmedialer te werk gaan om zo eerder een baan op de arbeidsmarkt te bemachtigen. Dat is op verschillende manieren namelijk in hun eigen voordeel. Ik richt me op de vier traditionele journalistieke opleidingen in Nederland: Utrecht, Tilburg, Ede en Zwolle. Invalshoek De invalshoek van de visie is vanuit iedere beginnende journalist. Voor hen is het een uitdaging om na de studie een baan te vinden in de journalistiek. Genre Visie Aantal productie-uren Research Informatie ordenen Schrijven Herschrijven Totaal aantal uren 50 uur 15 uur 10 uur 5 uur 80 uur 5

6 De lijn in het werkstuk Standpunt Crossmediale journalisten vinden sneller een baan Eerste argument Crossmediale journalistiek heeft voor beginnende journalisten diverse voordelen. Zo heb je als crossmedia journalist meer in je portefeuille. Dan weet de journalist bijvoorbeeld hoe radio werkt, maar ook televisie. Dat is zeker handig tijdens het werken op de redactie van onder meer het NOS Journaal. Radio en televisie zitten daar bij elkaar, dus is het prettig als beide journalisten op de hoogte zijn van elkaars medium. Daarnaast draait een crossmediale journalist zijn hand niet om voor Internet. NOS-correspondent Tim Overdiek is het daarmee eens. Net als verslaggever Roel van Leeuwen, die over het werken bij een dagblad vertelt. Tweede argument Doordat een journalist crossmedialer te werk gaat, onderscheidt hij zich van andere journalisten die bijvoorbeeld slechts weten hoe ze radio moeten maken. Vooral bij Omroep Flevoland is crossmediale kennis van belang. Gerard Hullegie, hoofd marketing en communicatie van Omroep Flevoland, heeft het hele proces bij de omroep meegemaakt. Daarnaast houden veel deelredacties van de NOS een weblog bij. Ook nieuwslezer Rik van de Westelaken. Eerste tegenargument Crossmediale journalistiek is slechts een uitgeefconcept en geen journalistieke manier van werken. Dat vindt Job Twisk, docent Nieuwe Media op de Hogeschool Utrecht. Hij wil waarschuwen voor de overtreffende trap in multimediaal opleiden.,,schoenmaker blijf bij je leest. Ik ben mij steeds meer gaan realiseren dat crossmediale journalistiek een uitgeefconcept is, en niet een journalistieke manier van werken. Tweede tegenargument Crossmediale beginnende journalisten mogen dan gauw een baan vinden. De traditionele scholen voor journalistiek geven te weinig les over crossmedia en nieuwe media, vindt kenner nieuwe media Jaap Stronks. In Utrecht volgen bijvoorbeeld hooguit twee dozijn studenten een keuzevak als Nieuwe Media.,,Daardoor beheersen de pas afgestudeerde studenten de crossmediale journalistiek niet voldoende. Conclusie Voorargumenten en tegenargumenten spiegelen. Bronnen 1 Job Twisk, docent Nieuwe Media School voor Journalistiek: job.twisk@hu.nl 2 Harry van Vliet - Idola van de crossmedia, januari Corine van Es, docent journalistiek Fontys Hogeschool Tilburg: Tim Overdiek, NOS-correspondent in Londen: timsweblog@aol.com 5 Gerard Hullegie, hoofd marketing en communicatie Omroep Flevoland: Pieter Klein, adjunct-hoofdredacteur RTL Nieuws: Jaap Stronks, kenner Nieuwe Media: / jaapstronks@gmail.com 8 Paul van Gessel, hoofdredacteur BNR Nieuwsradio: