Jaarverslag & Jaarrekening 2007 ( )

Transcriptie

1 Jaarverslag & Jaarrekening 2007 ( )

2

3 INHOUDSOPGAVE Blz. ACCOUNTANTSVERKLARING...5 LEESWIJZER...8 KERNGEGEVENS...10 INLEIDING ALLE PROGRAMMA S IN ÉÉN OOGOPSLAG LASTEN EN BATEN PER PROGRAMMA Programma 1, bestuur Programma 1; lasten Programma 1; baten Programma 2, openbare orde en veiligheid Programma 2; lasten Programma 2; baten Programma 3, inrichting en onderhoud openbare ruimte Programma 3; lasten Programma 3; baten Programma 4, onderwijs en jeugdzaken Programma 4; lasten Programma 4; baten Programma 5, vrije tijd Programma 5. lasten Programma 5; baten Programma 6, maatschappelijke dienstverlening Programma 6; lasten Programma 6; baten Programma 7, volksgezondheid Programma 7; lasten Programma 7; baten Programma 8, Ruimte en Wonen Programma 8; lasten Programmma 8; baten OVERZICHT ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Reserves Reserves lasten Reserves baten TOELICHTING PERSONEELSLASTEN / KANTOORKOSTEN (OVERHEAD) Overheadkosten Productieve uren Productief uurtarief OVERZICHT VAN DE AANWENDING VAN HET BEDRAG VOOR ONVOORZIENE UITGAVEN ONTWIKKELINGEN PER PARAGRAAF Weerstandsvermogen Lokale heffingen Onderhoud kapitaal goederen Grondbeleid Bedrijfsvoering Financiering Verbonden partijen Gemeenschappelijke regelingen Samenwerkingsverbanden Vennootschappen BALANS WAARDERINGSGRONDSLAGEN TOELICHTING OP DE BALANS OVERZICHT RESERVES & VOORZIENINGEN Toelichting reserves / voorzieningen Doelstellingen van reserves en voorzieningen BATEN / DEKKINGSMIDDELEN Specificatie dekkingsmiddelen LASTEN Specificatie van de lasten BIJLAGEN Bijlage A Incidentele lasten en baten...145

4 13.2 Bijlage B Aanbestedingen Bijlage C Verloop investeringen Bijlage D Subsidies Bijlage E Sociaal jaarverslag Bijlage F: Single Audit Single Information Bijlage G: Concretisering college programma Bijlage H Overzicht kapitaallasten Bijlage I Conversietabel producten en programma s Bijlage J Conversietabel functie en producten...185

5 Accountantsverklaring Jaarrekening

6 Jaarrekening

7 Jaarverslag 2007 ( ) Jaarrekening

8 Leeswijzer A. Indeling In de jaarrekening legt de gemeente verantwoording af over het gevoerde beleid en de inzet van de middelen. De gemeenterekening is opgebouwd uit drie delen: 1. het jaarverslag; 2. de jaarrekening; 3. bijlagen. Het jaarverslag is opgebouwd uit vier delen: 1. programmaverantwoording en toelichting; 2. een overzicht van algemene dekkingsmiddelen en reserves; 3. een overzicht van het gebruik van de stelpost onvoorzien; 4. de paragrafen. De programmaverantwoording vormt het inhoudelijke deel van deze rekening. Hier geven we aan wat we hebben bereikt en welke activiteiten in 2007 zijn uitgevoerd. Daarnaast treft u een overzicht van de totaalcijfers aan van alle programma s en de opbouw van de programma s in producten. De overzichten 2 en 3 (zie hierboven) zijn vooral cijfermatig van opbouw en worden van een korte toelichting voorzien. Bij de verklaring van de verschillen tussen rekening en begroting wordt regelmatig een resultaat weergegeven met daarbij een vermelding Voordeel of Nadeel. Bedragen luiden in duizenden euro s tenzij anders is vermeld. In de onder 4 genoemde paragrafen wordt voornamelijk een beheersmatige verantwoording afgelegd t.o.v. de uitgebreide paragrafen in de begroting. De jaarrekening is opgebouwd uit drie delen: 1. balans (incl. waarderingsgrondslagen en toelichting); 2. uitkomsten van de jaarrekening voor bestemming en na bestemming + verdeling van de baten en lasten naar opbrengst resp. kostensoorten; 3. reserves en voorzieningen. De balans geeft de bezittingen en schulden weer van de gemeente. De financiële overzichten worden van een korte toelichting voorzien en af/toename van de reserves/voorzieningen t.o.v. de begroting wordt toegelicht. De bijlagen geven inzicht in de incidentele baten/lasten, de aanbestedingen en afgeronde investeringen. Daarnaast wordt het sociaal jaarverslag gepresenteerd. B. Vergelijking resultaten rekening met bijgestelde begroting. De uitkomsten van de programmarekening worden vergeleken met de bijgestelde begroting. Dit is de door uw raad in november 2006 vastgestelde primaire begroting plus de geraamde aanpassingen tijdens het boekjaar. Deze aanpassingen zijn aan uw raad voorgelegd via de zogenoemde p&c-cyclus (voorjaarsnota, kadernota en najaarsnota). Daarnaast is de primaire begroting tussentijds gewijzigd n.a.v. separate raadsvoorstellen/besluiten. In deze stukken is ook aangegeven hoe de lasten en baten hiervan worden verrekend/gedekt. In de inleiding ziet u zowel in totaal als per programma de aanpassingen tussen de primaire en de bijgestelde begroting. In het jaarverslag en de jaarrekening treft u overzichten aan waarin in één oogopslag de verschillen tussen de bijgestelde begroting en rekening in beeld worden gebracht. Jaarverslag: Hierin worden de verschillen per programma gepresenteerd t.o.v. de bijgestelde begroting. Jaarrekening: Hierin treft u een specificatie van het bruto resultaat aan naar kosten en opbrengsoorten. Bij de programma s worden de afwijkingen t.o.v. de bijgestelde begroting uitgebreid toegelicht. Jaarrekening

9 C. Toelichting personeelslasten en kantoorkosten (overhead) De salarissen en de kantoorkosten worden in de gemeentebegroting/rekening verzameld op zogenoemde kostenplaatsen en worden vervolgens aan de programma s toegerekend op basis van de kostenverdeelsleutel inzet / uren vermenigvuldigd met een gemiddeld ambtelijk uurtarief op concernniveau. Bij de toelichting van de verschillen treft u bij ieder programma onder de kop Alle producten onder a. en b de opgetreden verschillen aan van de personeelslasten van de bestuursdienst (toegerekende uren) en de overhead. De verschillen worden veroorzaakt door lagere of hogere kosten dan wel door de urenverantwoording. U treft ook bij elk programma de volgende standaard tekst aan: Voor een toelichting op de personeelslasten en de kosten van de overhead wordt verwezen naar de leeswijzer en de toelichting in hoofdstuk 4. D. Toelichting cijfermatige overzichten Het rekeningresultaat wordt in de gemeenterekening in diverse overzichten nader gespecificeerd cq. toegelicht. Inleiding Hier wordt het resultaat eerst gespecificeerd in totalen. U treft de uitkomsten aan van voor en na bestemming alsmede een analyse van het rekeningresultaat. Hoofdstuk 1: Alle programma in één oogopslag De totaalcijfers bij de inleiding treft u ook in dit overzicht aan, maar dan verdeeld over de programma s. Het gaat dan met name om de totaalverschillen bij I in kolom 4 (lasten) en kolom 8 (baten). U ziet in één oogopslag hoe de verschillen over de programma s zijn verdeeld. De verschillen bij II t.a.v. de reserves worden uitgebreid toegelicht in hoofdstuk 3. De programma s 1 t/m 8. Op identieke wijze als bij de begroting wordt bij elk programma aangegeven hoe het geraamde budget tot stand is gekomen. U ziet gelijktijdig wat de uitkomst van de rekening is. Tevens worden de verschillen per product gepresenteerd en ook van een toelichting voorzien. De productindeling is nog gebaseerd op de op de oude indeling. Baten verdeeld naar opbrengstsoorten. In hoofdstuk 12 worden de baten verdeeld naar batencategorieën. Ook ziet u hier bij welke categorieën de verschillen optreden. De toelichting van deze verschillen zijn grotendeels bij de programma s verklaard. In het overzicht wordt dit ook aangegeven. Lasten verdeel naar kostensoorten. In hoofdstuk 13 worden de lasten op identieke wijze als bij de baten (hoofdstuk 12) verdeeld naar kostencategorieën en toegelicht. E. Afrondingsverschillen De begroting en rekeningstukken worden grotendeels op geautomatiseerde wijze vervaardigd. Met name t.a.v. de cijfers kan het voorkomen, dat er als gevolg van het hanteren van formules afrondingsverschillen van +1 of -1 ontstaan. Jaarrekening

10 Kerngegevens Omschrijving A Sociale structuur Aantal inwoners Jongeren (0 t/m 19 jaar) Middengroep (20 t/m 64 jaar) Ouderen (65 jaar en ouder) Totaal Aantal bijstandsontvangers Gesubsidieerde banen (Paswerk) B Fysieke structuur Oppervlakte gemeente (in ha) waarvan binnenwater Aantal woningen Aantal woonruimten (FVW) Lengte van de wegen (in km.) waarvan 86 km door de gemeente wordt beheerd. De rest is in beheer bij de provincie Noord-Holland (Zeeweg, Vogelenzangseweg, Boekenroodeweg, Margrietenlaan en de Zilkerduinweg) waarvan binnen de bebouwde kom waarvan buiten de bebouwde kom Lengte van recreatie fiets/wandel/ruiterpaden Lengte van de waterwegen Aantal ha openbaar groen (excl. wegbermen): - bosparken - rest 102,9 km 83,6 km 19,3 km 85,5 km 1,7 km 94ha 28,7 ha 102,9 km 83,6 km 19,3 km 85,5 km 1,7 km 94ha 28,7 ha 102,9 km 83,6 km 19,3 km 85,5 km 1,7 km 94ha 28,7 ha C Financiële structuur (per inwoner) Totaal lasten (excl. res.) programma s Totaal baten (excl. res.) programma s Opbrengst eigen belastingen/rechten Algemene uitkering gemeentefonds Boekwaarde geactiveerde lasten Reserves/voorzieningen Begroting D Personele structuur (per 1 januari) Totaal aantal fte s bestuursdienst (excl. afd. Belastingen (17 fte.) 113,83 104,94 102,41 Jaarrekening

11 Inleiding Met verwijzing naar de jaarrekening (hoofdstuk 2 en 8) sluit de jaarrekening met een overschot van De samenstelling van dit overschot ziet u in tabel I. In tabel II op bladzijde 15 ziet u de stand van de reserves (excl. voorzieningen) per 31 december van het rekeningjaar. Vervolgens worden de tabellen toegelicht. Tabel I (bedragen x duizend) Omschrijving Primaire Begroting Begroting (na wijz.) Rekening A B C Lasten programma s* Baten programma s* Vervroegde afschrijving VCP-invest. Rekeningsaldo voor bestemming Reserves: stortingen (=lasten)** onttrekkingen (=baten)** Verschil (kolom 3-4) Rekeningsaldo na bestemming * Lasten / baten: Zie stand in najaarsnota ** Reserves stortingen: Zie stand in najaarsnota Toevoeg. batig saldo aan Alg. res vorming dekkings res. Wilhelm.toren (zie voorjaarsnota 2007) 1) - vorming dekkings res. Automatis (zie voorjaarsnota 2007) 2) Totaal Reserves onttrekk.: Zie stand in najaarsnota Onttrekking res. monumenten t.b.v. vorming dekkings res. Wilhelminatoren 101 (zie voorjaarsnota 2007) 1) - Onttrekking algemene reserve: - t.b.v. vorming dekk..res. automatisering 150 (zie voorjaarsnota 2007) 2) Totaal ) In de voorjaarsnota is bepaald, dat de kapitaallasten van de renovatie van de Wilhelminatoren worden gedekt uit de reserve monumenten. Om dit te effecturen zijn de investeringskosten geheel uit de reserve monumenten gelicht en gestort in een nieuwe dekkingsreserve kapitaallasten. De boekwaarde van de investering en de dekkingsreserve blijven op deze manier zichtbaar in evenwicht. 2) Op het laatste moment werd besloten de kapitaallasten van het project WKPD niet ten laste van de algemene middelen te brengen maar t.l.v. de flexibele algemene reserve. Voor de administratieve verwerking is dezelfde methodiek toegepast als hierboven bij 1). In overzicht 1 Alle programma s in een oogopslag (zie blz. 16) zijn bovengenoemde cijfers uitgesplitst over de programma s. Bij de programma s treft u per product een (beleidsmatige) toelichting/verklaring van deze verschillen aan. Daarnaast worden de lasten en baten in hoofdstuk 12 en 13 verder gespecificeerd naar kosten en opbrengstsoorten. Incidentele lasten en baten. Incidentele baten en lasten ontstaan zodra bijvoorbeeld onroerend goed wordt verkocht of als het rijk bijvoorbeeld gelden verrekent over vroegere dienstjaren. Deze éénmalige baten en lasten beïnvloeden het jaarresultaat van de normale taakuitoefening (= exploitatieresultaat) in positieve dan wel in negatieve zin. In het positieve rekenoverschot ad is per saldo een bedrag begrepen aan incidentele lasten en baten van Het resultaat op de normale taakuitoefening komt hiermee uit op = Voor een gespecificeerd overzicht van de incidentele posten verwijzen wij u naar paragraaf Bijlage A. Toelichting kolom 2 Dit betreffen de cijfers uit de primaire begroting ten tijde dat de raad de begroting in november 2006 heeft vastgesteld. Het batig saldo ad 314 is nadien via de najaarsnota 2007 toegevoegd aan de flexibele algemene reserve. In kolom 3 ziet u daarom geen saldo meer staan. Toelichting kolom 3 Jaarrekening

12 De lasten en baten *) vindt u terug in de najaarsnota Met de reserves **) is dat in principe ook het geval met dien verstande dat i.v.m. de administratieve verwerking (dekking van de jaarlijkse kapitaallasten) het wenselijk is hiervoor en dekkingsreserve te vormen. Dat was abusievelijk vergeten in de voorjaarsnota te melden. Rechtmatigheid Het kan voorkomen, dat bepaalde uitgavenbudgetten worden overschreden. Blijven deze binnen de door de raad gestelde toleranties dan staat de rechtmatigheid in principe niet ter discussie. Zoals uit het overzicht van hoofdstuk 1 (alle programma s in 1 oogopslag) blijkt zijn bij alle programma s de ramingen van de lasten overschreden, met uitzondering van programma 6 en de algemene dekkingsmiddelen. In principe heeft dit consequenties voor het accountantsoordeel over de jaarrekening en jaarverslag. Met betrekking tot de toepassing van het begrotingscriterium heeft het Platform Rechtmatigheid een onderscheid gemaakt in een aantal soorten begrotingsafwijkingen. Zo worden kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten en kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar die niet tijdig konden worden gesignaleerd als rechtmatig beoordeeld. Daarentegen worden kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar waarbij de accountant ondubbelzinnig vaststelt dat die ten onrechte niet tijdig zijn gesignaleerd en kostenoverschrijdingen inzake activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend als onrechtmatig gekarakteriseerd. In het onderstaand overzicht wordt per programma de rechtmatigheid van de begrotingsoverschrijdingen beoordeeld. Er is een grens gehanteerd van Overigens is bij de opgetreden verschillen nog het volgende van belang. In de verordening Financieel beheer is bepaald, dat aanpassingen van ramingen alleen plaatsvinden als de last c.q. baat meer dan bedraagt. Programma 1 Appa regeling wethouders Toelichting: deze lasten worden reeds jarenlang structureel in de begroting opgenomen, zodat er sprake is van bestaand beleid. Verder is in de najaarsnota 2007 het betreffende budget opgehoogd, maar naar nu blijkt onvoldoende. Toerekening overhead Toelichting: de overschrijding van de overheadkosten valt in de categorie bestaand beleid. In hoofdstuk 4 wordt uitgebreid ingegaan op de oorzaken. Uit de toelichting in dat hoofdstuk blijkt verder dat zowel in de voorjaars- als de najaarsnota diverse ramingen zijn bijgesteld. De werkelijke uitkomsten zijn echter tegengevallen. Programma 2 Explosievenopruimactie Toelichting: de overschrijding van de kosten wordt volledig gedekt door een rijksbijdrage. Alle kosten worden vergoed. Programma 3 Extra afschrijving Toelichting: bij de behandeling van de begroting 2008 is bepaald dat t.l.v. de flexibele algemene reserve 2 mln. wordt ingezet voor vervroegde afschrijving op VCP- investeringen met maatschappelijk nut. Om de vrijval van kapitaallasten van in 2008 te realiseren moest de vervroegde afschrijving in 2007 plaatsvinden. De geraamde onttrekking aan de flexibele algemene reserve is niet geboekt. Programma 4 Toerekening overhead Toelichting: zie toelichting programma 1 hierboven Programma 5 Toerekening overhead Toelichting: zie toelichting programma 1 hierboven Programma 7 Reservering saldo reinigingsexploitatie Beoordeling Rechtmatig Rechtmatig Rechtmatig Rechtmatig Rechtmatig Rechtmatig Rechtmatig Jaarrekening

13 Toelichting: het is bestaand beleid het saldo van de reinigingsexploitatie te reserveren naar de egalisatievoorziening. Er is in 2007 sprake van een hoog positief saldo met name door eenmalige baten. Bij het opmaken van de jaarrekening blijkt pas het uiteindelijke resultaat van de exploitatie. Toerekening overhead Toelichting: zie toelichting programma 1 hierboven Programma 8 Onderzoekskosten planvorming Brouwerskolk e.o. Toelichting: na de informatieve bijeenkomst met de raad d.d. 14 december 2006 heeft het college Compositie 5 Stedenbouw gevraagd de ervaringen in de eerste fases van het proces te verwerken tot een visualisering. Deze visualisering kan behulpzaam zijn bij eventuele kaderstelling door de raad. Kaderstelling door de raad was noodzakelijk teneinde het project Ontwikkelingsvisie Brouwerskolkweg e.o. tijdig af te ronden. De raad heeft in de bijeenkomst d.d. 14 december 2006 aangegeven graag mogelijke modellen voorgelegd te krijgen. De gedachte leefde de kosten gepaard gaande met de ontwikkelingsvisie te activeren en deze onderdeel te laten zijn van een (grond-)exploitatie. Omdat eind 2007 / begin 2008 (nog) geen zicht was op enige vorm van exploitatie van het gebied, was activering van deze kosten niet (meer) mogelijk en diende de last in één keer genomen te worden. Toerekening overhead Toelichting: zie toelichting programma 1 hierboven Rechtmatig Rechtmatig Rechtmatig Bij de toevoegingen/onttrekkingen aan reserves geldt het principe van overschrijden niet. De geraamde bedragen zoals opgenomen in de tabel hierboven onder C kolom 3, mogen sowieso nooit worden overschreden. Hogere toevoegingen aan reserves dan geraamd (aan bijvoorbeeld egalisatiereserves riolering omdat de feitelijke uitgaven minder zijn blijven er meer middelen over om te reserveren) moeten via de bestemming van het gehele rekeningsaldo afzonderlijk aan de raad worden voorgelegd. Met verwijzing naar hoofdstuk 3.1 gaat het per saldo om een bedrag van Toelichting kolommen 4 en 5 Zoals in de leeswijzer is aangegeven, worden de uitkomsten van de rekening (kolom 4) conform de voorschriften vergeleken met de bijgestelde begroting (kolom 3). De begroting is lopende het boekjaar ondermeer aangepast aan de hand van de voorjaars- en najaarsnota (p&c-cyclus). In hoofdstuk 5 treft u een overzicht hiervan aan. In kolom 5 ziet u de totaalverschillen staan (saldo voor bestemming en saldo na bestemming). Hieronder geven wij u een korte analyse van de totaalcijfers van het rekeningoverschot. Analyse resultaat: Met verwijzing naar overzicht 1 (blz.16 kolom 4) ziet u dat, m.u.v. programma 6 en de algemene dekkingsmiddelen, er bij alle programma s sprake is van overschrijdingen. Maar u ziet ook gelijktijdig dat de baten van de programma s ook overschrijdingen te zien geven. Met uitzondering van de programma s 3 en 6 zijn de overige verschillen marginaal. Bij programma 3 wordt het nadelig verschil voornamelijk veroorzaakt door een extra afschrijving van VCP-investeringen. Bij programma 6 wordt het voordelig verschil veroorzaakt door WMO en sociale zaken. Reserves Bij de lasten is er sprake van een voordeel (minder gereserveerd) en bij de baten een nadeel (minder onttrekkingen). De uitkomsten per programma zijn het resultaat van hogere minus lagere lasten (onderuitputting), respectievelijk hogere minus lagere baten. Een globale specificatie treft u hieronder aan. Bij de programma s treft u een uitgebreidere specificatie aan. Het gepresenteerde rekeningoverschot kunnen we globaal als volgt analyseren: Jaarrekening

14 LASTEN: a. Hogere lasten: 1 Appa regeling voorm. wethouders Hogere personeelslasten Geleverde goederen en diensten (incl. explosieven opruiming 230) Reservering egalisatievoorziening reiniging Overhead / kostenplaatsverschillen (zie hoofdstuk 4) b. Lagere lasten 1 Stelpost onvoorzien 73 2 Onbenutte budgetten voor levering goederen en diensten Lasten nieuwkomers en WMO (aandeel WMO 450) Rente resultaat 85 5 Lasten regelingen sociale zaken Lagere personeelslasten 90 7 Incidentele lasten (bosparken, laanbomen, fusiebudget, monumenten) 708 In de onderputting op deze budgetten is een bedrag begrepen van dat betrekking heeft op activiteiten welke in 2007 zijn opgestart maar pas in 2008 worden uitgevoerd. Met instemming van de commissie Middelen is dit geld in 2008 t.l.v. het rekeningresultaat weer beschikbaar gesteld Per saldo lagere lasten 556 BATEN c. Hogere baten 1 Heffingen (rioolrechten, muz.sch., afvalstoffenh., grafr., precario, OZB) Leges Rijks- en Provinciale bijdragen (explosievenopruiming/milieu/jeugdgezondheidszorg/alg.uitk./grondwater) Rente + dividend (BNG en Eneco) Verkoop grond Verkoopopbrengst rolstoelen (WVG / WMO) Vrijval middelen sociale zaken Opheffing AZK Div. (w.o. huren/pachten) d. Lagere baten 1 BDU bijdrage provincie Toeristenbelasting Baten WMO Baten regelingen sociale zaken en WVG Diversen Per saldo hogere baten Vervroegde afschrijving VCP investeringen Bij de behandeling van de begroting 2008 is bepaald dat t.l.v. de flexibele algemene reserve 2 mln. wordt gebruikt voor vervroegde afschrijving op VCP- investeringen met maatschappelijk nut. Om de vrijval van kapitaallasten van in 2008 te realiseren moest de vervroegde afschrijving in 2007 plaatsvinden. De geraamde onttrekking aan de flexibele algemene reserve is niet geboekt. Zie ook paragraaf 6.5. (Bedrijfsvoering onderdeel rechtmatigheid). RESERVES e. Lagere toevoeging aan reserves 252 Heeft voornamelijk betrekking op de flexibele algemene reserve (geen BDU bijdrage van de provincie). Zie ook bij lagere baten. f. Lagere onttrekking aan reserves Heeft voornamelijk betrekking op de flexibele algemene reserve. Met name een lagere onttrekking t.a.v. frictiekosten fusie en herstel bosparken. Totaal rekeningoverschot 598 Jaarrekening

15 BESTEMMING REKENINGSALDO Aan uw raad wordt voorgesteld het saldo van de gemeenterekening 2007 als volgt te bestemmen: - saldo jaarrekening voor bestemming dekking kosten activiteiten 2007 welke in 2008 worden uitgevoerd: toevoeging aan de reserve WMO per saldo reservering diverse reserves (zie onderdeel reserves) onttrekking aan de flexibele algemene reserve* Saldo na bestemming 0 * Tegenover deze onttrekking staat een niet geboekte onttrekking (maar wel geraamd in 2008) van 2 miljoen die betrekking heeft op de vervroegde afschrijving van VCP-investeringen (zie hierboven). Per saldo ontstaat er een voordeel op de flexibele algemene reserve van ( ). Een uitgebreidere (beleidsmatige) toelichting van de verschillen treft u bij de programma s aan. Van alle opgetreden budgetverschillen zijn wij van mening, dat deze een incidenteel karakter hebben. Wat betreft de stelpost onvoorzien(zie hier boven onder b.) verwijzen wij u naar hoofdstuk 5. Tabel II (bedragen x duizend) Stand reserves en voorzieningen per 31 december Per saldo toevoegingen (toevoegingen onttrekkingen, zie tabel I, kolom 4 C) Toevoeging rekeningsaldo 2006 (balansmutatie) Per saldo toevoegingen voorzieningen (zie hoofdstuk 10) Stand per 31 december 2007 volgens de jaarrekening Onttrekking flexibele algemene reserve (zie hierboven) Correctie reserveringen conform hoofdstuk 3.1 reserves Overige reserveringen conform raadsvoorstel Nieuwe stand per Toelichting tabel II De toevoegingen / onttrekkingen treft u ook bij de programma s aan. Voor een groot deel zijn deze bedragen al in de primaire begroting geraamd. Het verschil is geraamd in de tussenrapportages. Jaarrekening

16 1. Alle programma s in één oogopslag LASTEN 2007 BATEN 2007 SALDI Begroting Begroting Rekening Verschil Begroting Begroting Rekening Verschil primair na wijz. kolom primair * na wijz. kolom kolom (Bedr.x.1.000) (NJN '07) 3-2 (NJN '07) Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Alg. dekkingsmidd I Totaal Reserves Programma 1 Programma 2 Programma Programma Programma 5 Programma 6 Programma Programma Alg. dekkingsmidd II Totaal I Totaal II Reserves TOTALEN / SALDI Totaal lasten Totaal baten Saldi De verschillen per programma tussen kolom 1 en kolom 2 (lasten) respectievelijk kolom 4 en kolom 5 (baten) worden verklaard op de programmabladen. * In VJN De cijfers in kolom 1 betreffen de cijfers uit de begroting ten tijde dat de raad de begroting in november 2007 behandelde. Het overschot ad werd in de NJN 2007 toegevoegd aan de flexibele algemene reserve. U ziet in de kolommen 1 en 2 resp. 5 en 6 de ramingen uit de begroting voor en na wijziging. Om te weten welke wijzigingen in de begroting zijn verwerkt, verwijzen wij u naar de specificaties van de budgetten bij de programma s. Chronologisch treft u daar zowel bij de lasten als de baten de mutaties/begrotingswijzigingen aan. De verschillen tussen begroting en rekening (zie kolommen 4,8 en 9) worden verklaard op de programmabladen. Jaarrekening

17 De acht programma s zijn opgebouwd uit de volgende producten: Programma Productnr Product Sub Activiteit product nr 1 17 Subsidies 17.1 Subsidies 18 Algemeen bestuur 18.1 Bestuursecretariaat 18.2 Kabinetszaken 18.3 Internationale samenwerking 18.4 Bestuurlijke samenwerking 18.5 Juridische zaken 18.6 Bestuursondersteuning 19 Burgerzaken en receptie 19.1 Gemeentelijke basisadministratie 19.2 Burgerlijke stand 19.3 Reis- en andere documenten 19.4 Verkiezingen 19.5 Receptie 20 Communicatie 20.1 Communicatie 2 9 Openbare orde en veiligheid 9.1 Veiligheidsbeleid 9.2 Beleid brandweer 9.3 Beleid rampenbestrijding 9.4 APV 9.5 Bijzondere wetten 9.6 Handhaving en toezicht APV, bijz. wetten en parkeren 3 1 Verkeer en wegbeheer 1.1 Verkeersplannen 1.2 Wegbeheer 1.3 Kabels en leidingen 1.4 Bebording/belijning 1.5 Openbare verlichting 2 Water en rioleringen 2.1 Rioleringen 2.2 Waterwegen 2.3 Grondwater 3 Reiniging 3.2 Schoonhouden wegen c.a. 3.3 Werkplaats, tractie en hekwerken 4 Natuur 4.1 Beleid groenvoorziening 4.2 Groenonderhoud 4 4 Natuur 4.4 Speelvoorzieningen 11 Openbaar basis onderwijs 11.1 Openbaar onderwijs 11.2 Huisvesting onderwijs 11.3 Onderwijs overige aspecten 12 Jeugd 12.1 Jeugdbeleid algemeen 12.2 Peuterspeelzalen 5 10 Recreatieve voorzieningen 10.1 Strand 10.2 Overige recreatieve voorzieningen 15 Sport 15.1 Sport 16 Kunst en cultuur 16.1 Kunst en cultuur 6 13 Ouderen 13.1 Ouderen 14 Overige zorg en welzijn 14.1 Vrijwilligerswerk en mantelzorg 14.2 Gehandicapten 14.3 Statushouders 14.5 Individuele voorzieningen WMO 14.6 Overige zorg en welzijn 25 Sociale zaken 25.1 Wet Werk en Bijstand 25.2 Wet voorzieningen gehandicapten 25.3 Aanvullende voorzieningen 7 3 Reiniging 3.1 Afvalverwijdering 4 Natuur 4.3 Algemene begraafplaats 8 Milieu 8.1 Milieubeleid 8.2 Milieuvergunningen/meldingen 8.3 Handhaving Jaarrekening

18 Programma Productnr Product Sub Activiteit product nr 14 Overige zorg en welzijn 14.4 Gezondheidszorg 8 6 Bouwzaken 6.1 Bouwvergunningen 6.2 Welstand 6.3 Aanlegvergunningen/sloopvergunningen 6.4 Handhaving 7 Ruimtelijke ordening/volhuisv. 7.1 Bestemmingsplannen 7.2 Volkshuisvesting 7.3 Monumenten 7.4 Economische aspecten 7.5 Handhaving Tot de algemene dekkingsmiddelen behoren de volgende producten: 5 Beheer eigendommen 5.1 Beheer eigendommen 21 Facilitaire voorzieningen 21.1 Documentaire informatievoorziening 21.2 Inkoop 21.3 Bodedienst 21.4 Automatisering 22 Financiën 22.1 Financiële administratie 22.2 Belastingen 22.3 Begroting en rekeningcyclus 23 Organisatie-ontwikkeling 23.1 Bestuur en beleid 23.2 Controlling en bedrijfsvoering 23.3 Informatievoorziening 23.4 Projecten 24 Personeelszaken 24.1 Personeelszaken 24.2 Salarisadministratie 24.3 Leiding geven 24.4 Algemeen werkoverleg Jaarrekening

19 2. Lasten en baten per programma 2.1 Programma 1, bestuur Dit programma richt zich op de (kwaliteit van de) interne en externe dienstverlening, op de interne communicatie en op communicatie met onze inwoners. Het programma is opgebouwd uit de producten: Algemeen Bestuur, Communicatie, Persoonsregistraties, Verkiezingen en Burgerlijke Stand. Bestuur Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Kwantitatieve doelstelling Activiteiten 2007 Gemeentelijke samenwerking Gerealiseerd in 2007: Vergroten van de kwaliteit van onze producten en diensten. Verminderen kwetsbaarheid gemeentelijke organisatie door prestatieafspraken in samenwerkingsverband. Actief bijdragen aan nader onderzoek m.b.t. samenwerking op diverse gebieden in navolging van reeds gerealiseerde intergemeentelijke samenwerkingsverbanden Op initiatief van de gemeente Heemstede is bij brief van 3 augustus 2006 aan colleges van B&W van gemeenten in Kennemerland en IJmond gevraagd naar de interesse tot oprichting van een Regionaal bureau Inkoop en Aanbestedingen. Met de oprichting van dit bureau worden 3 doelstellingen nagestreefd: een kwalitatief doel (professionaliteit), een procesmatig doel (transparant inkoopproces) en een financieel doel (inkoopvoordelen). Op deze brief hebben 11 gemeenten, waaronder Bloemendaal en Bennebroek, positief gereageerd door de ondertekening van een intentieverklaring. In 2007 is er veel voorbereidend werk verricht, uitmondend in onder meer het Bedrijfsplan en de concept-statuten. In deze fase is 1 gemeente (Velsen) definitief afgehaakt en zijn er ultimo 2007 diverse gemeenten waar de besluitvorming over deelname aan het samenwerkingsverband nog in het bestuurlijke traject zit. De gemeenteraad van Bloemendaal heeft in de raadsvergadering van 1 november 2007 een positief besluit tot deelname genomen. Bestuur Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Kwantitatieve doelstelling Activiteiten 2007 Internationale samenwerking. Vergroten mondiaal bewustzijn. Op basis van de Notitie internationale samenwerking initiatieven op dit terrein ondersteunen. Gerealiseerd in 2007: In 2007 was voor de gemeentelijke internationale samenwerking een budget beschikbaar van ,--. Diverse organisaties die actief zijn op het terrein van internationale samenwerking, hebben het afgelopen jaar een aanvraag ingediend voor een financiële bijdrage. De aanvragen zijn getoetst aan de criteria die zijn opgenomen in de nota gemeentelijke internationale samenwerking die in 2005 is opgesteld. Enkele organisaties die in 2007 door de gemeente financieel zijn ondersteund: Polen Project Lesna (PPL), Stichting Bloemendaal-Dogon, Stichting Weeshuis Mama Hani, Stichting World Granny, Stichting Jobena, Stichting St. Vincentshome, Stichting Max en Stichting Sherp.nl. Bovengenoemde organisaties hebben zich bovendien aan de Bloemendaalse bevolking gepresenteerd via de gemeentelijke website en het Weekblad Kennemerland-Zuid. Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Kwantitatieve doelstelling Activiteiten 2007 Opstellen van een Vergroten leefbaarheid Op interactieve wijze komen tot het dorpskernenbeleid dorpskernen. opstellen van een toekomstvisie, voor de gehele gemeente en voor iedere dorpskern (uitmondend in een dorpskernenbeleid) Eenmaal per jaar in iedere dorpskern een discussiebijeenkomst organiseren met actieve inbreng van de raadsleden. Jaarrekening

20 Gerealiseerd in 2007: Het college heeft een notitie opgesteld Verschillen moeten kunnen waarin het bestaande dorpskernenbeleid is beschreven. Deze notitie is begin 2008 aan de raad aangeboden. De notitie zal samen met het wijkbeleid van Bennebroek en de 17 parameters die door Bennebroek zijn ingebracht ter voorbereiding op het fusiebesluit, gebruikt worden als onderlegger voor het dorpskernenbeleid voor de nieuwe gemeente. Hiervoor wordt een interactief traject gevolgd, parallel aan de totstandkoming van een Toekomstvisie voor de nieuwe gemeente. Bestuur Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Kwantitatieve doelstelling Activiteiten 2007 Uitwerking dualisering. Inwoners meer betrekken bij de gemeentepolitiek. Gerealiseerd in 2007: Verbetering relatie / samenwerking met andere bestuursorganen. Periodiek bijeenkomsten beleggen met raadsleden en college waarin het duale stelsel wordt besproken. In overleg met het Presidium een programma opstellen om vervolgstappen te zetten in het dualiseringsproces (griffie). Naar aanleiding van het rapport van de Projectgroep nieuwe manier van vergaderen, nam de gemeenteraad begin 2007 een aantal besluiten, die onder meer moeten leiden tot de verdere ontwikkeling van het duale bestuur en verbetering van het functioneren van commissies en raad. Met advies van het externe adviesbureau dat ook al de Projectgroep adviseerde, zijn verschillende besluiten inmiddels uitgevoerd. Verdere vervolgstappen zullen in het kader van de fusie bekeken worden. Bestuur Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Kwantitatieve doelstelling Activiteiten 2007 Communicatie. Verbeteren van de kwaliteit van de communicatie en betrokkenheid vergroten. Plannen een nieuwe impuls geven. Resultaten communicatie inzichtelijk maken bijvoorbeeld a.d.h. van quick scan via digitaal burgerpanel of tevredenheidsonderzoek. Zorgen, waar mogelijk, voor meetbare (communicatie-) doelstellingen. Uitvoeren van communicatieplan door vaststellen nulsituatie en gewenste situatie (per onderwerp/ sector/ project). Opzetten van een digitaal burgerpanel. Een communicatieplan of -paragraaf bij belangrijke/grote onderwerpen opnemen met heldere en kwantificeerbare doelstellingen. Investeren in de communicatiebuilding door b.v. interne workshops, of kenniscafé. Communicatie vast onderdeel laten uitmaken van elk beleids- en besluitvormingsproces en van de uitvoering daarvan Gerealiseerd in 2007: Communicatie evalueren na afronding van elk project c.q. op daarvoor geëigende momenten. In 2007 is op veel gebieden intensief met de inwoners van Bloemendaal gecommuniceerd. Het digitaal burgerpanel is meerdere malen met succes ingezet, onder andere bij het peilen van de mening over de voorgenomen fusie met Bennebroek, bij de bepaling van het kwaliteitsbeeld groen en bij aanpak van de inzameling van afval. Het vroeg betrekken van het team communicatie levert goede resultaten op. De uitvoering van de renovatie van het Wilhelminapark en de Wilhelminatoren verliep soepel. Niet in de laatste plaats omdat inwoners en belanghebbenden vanaf het eerste moment betrokken zijn bij dit project en hun inbreng serieus is genomen. Bij de grote bouwprojecten Park Brederode en Marinehospitaal blijft het zaak heldere en duidelijke informatie naar de inwoners te brengen. Dit gebeurt op verschillende manieren onder meer via extra publicaties in de lokale kranten (Weekblad Kennemerland Zuid en het Haarlems Dagblad), maar ook via excursies. Park Brederode is een nieuwe fase ingegaan na de definitieve goedkeuring van het bestemmingsplan. Jaarrekening