Woord van de voorzitter

Transcriptie

1

2

3 Jaarverslag 2010

4

5 Woord van de voorzitter Geachte Collega s, Beste Vrienden, Er is weer een jaar voorbij zal in ons geheugen gegrift blijven als het jaar van de stilstand. We hebben de financiële crisis achter ons gelaten, hoewel de stigma s nog duidelijk aanwezig zijn, ook in onze sector. Om de haverklap flakkert er weer eens één of ander doemscenario op, zoals laatst nog de Griekse crisis en zelfs nu weer, op het ogenblik dat ik het voorwoord schrijf, de Ierse crisis. De economische crisis die hieruit voortvloeide laat zich nog steeds duidelijk voelen. Veel nieuwe ondernemingen zijn zich het voorbije jaar niet in België (Brussel) komen vestigen en verschillende economische activiteiten verplaatsten zich naar lage loonlanden. De kantorenmarkt heeft dan, behalve een aantal inhuringen van de publieke sector en enkele grote inhuringen in de corporate sfeer, niet veel goed nieuws te verwerken gekregen. Het residentiële onroerend goed heeft zich beter recht gehouden dan andere deelsectoren, dankzij het stimulerend effect van een aantal goede overheidsmaatregelen die mede door uw beroepsorganisatie werden geïnitieerd. Recent zet er zich echter ook een vertraging door in deze sector. De veroudering van onze Belgische bevolking verschaft ook in de residentiële sector veel werk en dit zal zich nog sterk doorzetten in de toekomst, vooral dan in de rust- en verzorgingssector. In de commerciële sector, shopping distributie enz was 2010 ook een relatief rustig jaar met weinig belangrijk nieuws, ware het niet dat we toch het prachtig resultaat hadden van het Ring Shopping Centre Kortrijk Noord. Al bij al hebben er zich in België nog geen catastrofale ontwikkelingen in de onroerend goed sector voorgedaan zoals dit wel het geval was bij verschillende van onze buurlanden. Toch hebben de soms belangrijke negatieve markttendensen in deze landen ook hun sporen nagelaten in België. Als het regent in New York, Londen of Berlijn, zal het ook druppelen in Brussel. De verbazende uitslag van de laatste federale verkiezingen en de daarop aansluitende pogingen tot een regeringsvorming, heeft ook de sector geen goed gedaan. Een regering van lopende zaken is niet de ideale partner voor de beroepsvereniging om een aantal verwachtingen en grieven van onze sector mee te bespreken. De regionale regeringen lijden ook onder deze situatie. Daar ook blijven een aantal belangrijke dossiers wachten of geraken maar niet definitief opgelost. Ik denk hier aan het Oosterweel dossier, maar ook andere grote mobiliteitsdossiers die de verstikkende greep van het verkeer in en rond grote steden zoals Antwerpen, Brussel, Leuven, maar ook Gent prioritair zouden moeten oplossen. Is er dan ook goed nieuws? Zoals altijd is alles niet slecht en alles ook niet helemaal goed. Het goede nieuws is dat de laatste rapporten over de demografie in onze grote steden duidelijk aantonen dat er een grote demografische uitbreiding op komst is. Bovenaan prijkt natuurlijk Brussel met een vooropgestelde bevolkingsaangroei van bijna mensen tegen Dit zal zeker ook opportuniteiten scheppen voor de vastgoedsector. Het andere goede nieuws is dat de interestvoeten in 2010 op een historisch laag peil zijn gebleven en de meeste kenners ter zake nog steeds niet een onmiddellijke terugkeer naar een hoger niveau voorspellen. Maar ook langs de zijde van uw beroepsvereniging is er goed nieuws. Op voorstel van het raadgevend uitvoerend comité werd aan de directieraad een belangrijk reorganisatieproject voorgesteld. Dit project zal aan de BVS moeten toelaten om klaar te staan van zodra we terug een stabiel politiek klimaat hebben, om dan daadkrachtig uw belangen te kunnen verdedigen. We hopen dit project tegen medio 2011 op de sporen te kunnen zetten. Dit toekomstplan zal ook worden voorgesteld en voorgelegd ter goedkeuring tijdens een 5 BVS Jaarverslag 2010

6

7 algemene vergadering. Hierna zal dit dan door de nieuwe verkozen Raad van Bestuur en het team van de nieuwe Voorzitter en de Afgevaardigde Bestuurders snel kunnen geïmplementeerd worden. Dit moet de BVS, als enige professionele beroepsorganisatie die de vastgoedontwikkelaars, verkavelaars en beleggers groepeert, in de toekomst toelaten nog beter en vooral efficiënter uw belangen en deze van de onroerend goed sector, te behartigen. Als u me toelaat even terug te blikken op de laatste 6 jaar in de beroepsorganisatie, zullen we samen bestatigen dat de BVS nu reeds een ernstige gedaanteverwisseling heeft ondergaan. De BVS werd in een hedendaags en efficiënt kleedje gestoken en is veel meer dan voorheen aanwezig op alle fronten van onze federale en regionale administraties en politiek. BVS mag stellen dat zij als sector organisatie zowel door andere sectororganisaties zoals de Confederatie Bouw, VOKA, UWE, BECI, als door de top van de administraties en ook de politieke instellingen als valabele gesprekspartner aanvaard is. Dit alles moet ons toelaten in de toekomst op de grote uitdagingen van onze sector in te spelen. Denk maar aan de vergroening en duurzaamheid thema s die op ons afkomen en die omzichtig en doordacht moeten benaderd worden, wil men niet op een dag ontwaken met een grote kater. Ook de vergrijzing van onze bevolking en het daaruit voortvloeiend gebrek aan geschikte jonge medewerkers, zal slechts kunnen opgevangen worden door een goed doordachte immigratie. Hiervoor zullen we moeten zorgen dat het land en haar steden aantrekkelijk blijven of nog aantrekkelijker worden en tevens beter gemarketeerd worden in onze globaliserende wereld. Ook de fiscaliteit van het onroerend goed zal in de komende jaren nauwlettend moeten opgevolgd worden en verdedigd worden met de juiste argumenten en met veel overtuigingskracht. Dit alles vraagt een vooruitziend en dynamisch bestuur van onze beroepsorganisatie. Dat allen die zich daarvoor geroepen voelen en dit belangrijk vinden, zich dan hiervoor ook aandienen. Het is dan ook met veel overtuiging en genoegen dat ik u allen in mijn persoonlijke maar vooral ook in naam van onze medewerkers een vruchtbaar en actief 2011 toewens en dit alles met een goede gezondheid en veel werkvreugde. Eric E. Verbeeck - Voorzitter 7 BVS Jaarverslag 2010

8 Inleiding 2010, een onbestemd jaar In 2010 leken de tendensen alle richtingen tegelijk uit te gaan, waardoor er dit jaar van alles gezegd werd en misschien ook wel een beetje om het even wat. Zelfs de statistieken van de grote spelers, notarissen, makelaars, landmeters, bankiers leken tegengestelde richtingen aan te wijzen. Eén ding staat wel vast: er is een kloof ontstaan tussen de professionele en de residentiële markt aangezien die laatste zich veel sneller dan de eerste hersteld heeft na de crisisjaren Dat is onder andere te wijten aan het feit dat de professionele markt, die deels op rekening van buitenlanders komt, meer invloed ondervond van de politieke crisis in ons land. De residentiële sector: alsof er niets aan de hand is 2010 heeft de prijsdalingen van 2009 (van -5 tot -8% afhankelijk van de segmenten) uitgewist. Volgens de FOD Economie stegen de prijzen tijdens het eerste semester met gemiddeld 5% voor de huizen en appartementen en met 14% voor de gronden (waarvan de prijzen overigens nooit echt gezakt zijn). De statistieken voor het tweede semester zijn nog niet verschenen maar alles wijst erop dat de tendens ook voor die periode identiek is. Het residentiële vastgoed heeft dus globaal gezien weinig te lijden gehad in België. Dit komt deels door de historisch zeer lage hypotheekrente en door de herstelmaatregelen voor de bouwsector, met ondermeer de verlaagde BTW voor een schijf van euro voor elk nieuw bouwwerk waarvoor de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning voor 1 april werd ingediend. Tal van projecten werden hierdoor versneld uitgevoerd om van de maatregel te kunnen genieten. Een andere reden is dat de Belgen, meer dan vroeger, hun eigen vermogen aangesproken hebben (+ 9%). Volgens veel observatoren, waaronder het Itinera Institute, is de goede situatie op de Belgische markt echter vooral te danken aan het schaarse aanbod: de bevolking groeit aan (jaarlijks met mensen, waarvan tweederde toe te schrijven is aan de buitenlandse migratie), terwijl de bouw van nieuwe woningen achterblijft. Het Itinera Institute zegt dat er in België een tekort is van ongeveer woningen. Dat tekort is vooral nijpend in Brussel waar het van woningen in 2006 tot steeg in Ook in Vlaanderen is er een groot tekort van 10 à woningen. In Wallonië blijft er een beperkt maar aanhoudend tekort van à eenheden. Afhankelijk van hoe men het probleem bekijkt, is dit relatieve onderaanbod verantwoordelijk nu eens voor het behoud van de markt, dan weer voor een stijgende druk op de prijzen die zich vooral in de steden laat voelen. Dat neemt niet weg dat het goed gaat met de residentiële sector, in die mate zelfs dat ontwikkelaars die zich gespecialiseerd hadden in kantoren, aangezet worden... over te schakelen op de woningsector. Brusselse kantoren: een leegstand die nog steeds verontrust In vergelijking met 2009 lijkt de balans voor 2010 eerder bemoedigend. De makelaars maken immers gewag van een bezettingsgraad die in Brussel en in de rand tussen de en m² ligt, een stijging dus van 10 à 15%. Maar 2009, en dan vooral het 1ste semester, was bijzonder moeilijk, wat een schaduw werpt op die goede indruk. Over de 5 voorbije jaren lag de gemiddelde bezettingsgraad op m² Terwijl de openbare sector traditioneel zijn steentje bijdraagt, was hij in 2010 zeer discreet. Aan het eind van het jaar heeft de Regie der Gebouwen m² gehuurd voor de Federale Politie in zijn vroeger Administratief Centrum, maar daarvoor had ze niet veel gedaan. Net zomin als Europa trouwens, dat men in The Capital (Schumanplein) verwachtte maar dat zijn beslissing naar 2011 lijkt uit te stellen. Het is vooral de sector van de Corporates die opnieuw vastgoed in optie genomen heeft en die verantwoordelijk is voor tweederde van de bezetting. Een vraag die ingegeven wordt door de kostenrationalisering, de herpositionering en 8 BVS Jaarverslag 2010

9 hergroepering, evenals door de zoektocht naar een betere bereikbaarheid met het openbaar vervoer en naar een grotere doeltreffendheid van de bezette oppervlaktes. In de loop van het jaar zijn de huurprijzen in het topsegment gestegen in de Vijfhoek (met 7% tot 230 EUR/m²/jaar) en in de Leopoldwijk (met 17% tot 310 EUR/m²/jaar). Elders zijn de prijzen stabiel gebleven, net zoals de hogere (219 EUR/m²/jaar) en middelhoge (172 EUR/m²/jaar) huurprijzen. Deze tarieven verbergen echter de huurstimuli die tot 15% kunnen bedragen. Deze bezetting, die er niet echt in geslaagd is de huurprijzen onder druk te zetten, is er evenmin in geslaagd en dat is verontrustender de zeer grote leegstand op de huurmarkt min of meer goed te maken (1,55 miljoen m² op het eind van het jaar, wat overeenkomt met 12% van het totale bestand, dat tegen de 13 miljoen m² aanschurkt). Een leegstand die niet alleen de rand en de oudere gebouwen raakt. Er staan ook nieuwe gebouwen leeg, sommige zelfs in de CBD s (central business districts) waar de gemiddelde leegstandsgraad 9% hoger ligt dan in De projectontwikkelaars hadden nochtans snel gereageerd op de crisis door hun eigen bouwwoede, zo goed en zo kwaad als het kon, te temperen. Deze stilstand zal zich echter pas in 2011 en 2012 laten voelen: de twee komende jaren zal er niet meer dan m² kantoorruimte geleverd worden, waarvan minder dan m² op speculatie. Cijfers die vergeleken moeten worden met het gemiddelde van m² per jaar gedurende de laatste 5 jaar. De opkomst van de secundaire steden Terwijl de makelaars zich ook dit jaar nog toegespitst hebben op Brussel en de rand, zullen ze de komende jaren, en waarschijnlijk al in 2011, moeten rekenen op de provinciesteden: Antwerpen, Gent, Leuven, Luik, Waver, Namen. Zij zouden de Brusselse hegemonie op het vlak van kantoorgebouwen wel eens kunnen doen wankelen. De concurrentie heeft haar posities al ingenomen. Getuige hiervan de stijgende interesse van de huurders voor die secundaire steden, op voorwaarde dat de vastgoedprojecten dicht bij een station of een verkeersknooppunt liggen. Ze worden aangetrokken door een bereikbaarheid die in Brussel soms ver te zoeken is, door de lagere huurprijzen en taksen, door het personeel dat minder duur is... Maar ook de investeerders zelfs internationale houden deze secundaire steden en hun gebouwen en complexen die op lange termijn gehuurd worden door administraties, goed in de gaten. Op dat vlak is het geval van Waals-Brabant kenmerkend voor de decentralisatietrend. De regio heeft pas laat een plaats veroverd op de vastgoedkaart en is ook nogal klein (met een stock van m²), maar de gemiddelde leegstandsgraad bedroeg eind 2010 slechts 9,2%. De markt, die opgedeeld is in zakenparken, werd goed geregeld door de ontwikkelaars die slechts bouwen wat de bezetting aankan ( m² in 2010) en de huurprijzen houden stand, zonder dat er echte stimuli nodig zijn. Investeringen: er wordt geen enkel risico genomen Op het vlak van investeringen was 2010 veelbelovend. Ongeacht de locaties en de professionele sectoren, ligt het geïnvesteerde bedrag volgens de makelaars slechts tussen de 1,2 en 1,6 miljard. Een onbeduidend bedrag in vergelijking met de 5 miljard in En verrassend ook want de meeste investeringsfondsen zitten boordevol liquiditeiten. Alleen al in de laatste twee jaar, hebben de bevaks en de in België beursgenoteerde vastgoedbedrijven 1 miljard euro opgehaald, waarvan slechts een deel uitgegeven werd. Een bedrag dat twee vaststellingen oproept: het grote publiek blijft vertrouwen hebben in de baksteen, terwijl de spelers uit de bouwsector blijven wachten. Er is een nooit eerder geziene aversie voor risico s. Niemand lijkt te geloven in het herstel. De investeerders willen de must, dat wil zeggen kwalitatieve gebouwen die op lange termijn gehuurd worden, maar vinden er geen. De gemiddelde producten, die wel verhuurd zijn maar met contracten, interesseren hen niet... nog niet. Terwijl de prijs voor deze gemiddelde activa in Parijs en Londen wel weer begint te stijgen. In totaal werd 60% van het investeringsvolume gerealiseerd in de kantoorsector, 20% in de retail, 10% in de warehousing en 10% in andere sectoren (residentieel en hotels). Het aandeel en het bedrag bestemd voor de kantoren zijn gestegen in vergelijking met 2009, wat de interesse van de investeerders voor dit segment bevestigt. Desalniettemin blijft 2010 verschillende littekens van de crisis dragen: de Belgische investeerders (70%) waren actiever dan de buitenlandse (8% voor de Duitsers, 6% voor de Britten...); de privé-investeerders stonden in voor 25% van het investeringsvolume, vooral in de sectoren van de retail en de om te bouwen kantoorgebouwen; de corporates, die instaan voor 10% van het volume, hebben voor eigen gebruik gekocht. 9 BVS Jaarverslag 2010

10 Vooruitzichten 1 2 Zelfs al zullen de effecten van de herstelmaatregelen geleidelijk aan minder voelbaar worden, toch lijkt het herstel van de residentiële markt vast te staan. In november 2010 steeg het aantal goedgekeurde hypothecaire kredieten met 25% in vergelijking met november 2009, wat, zelfs in bedragen uitgedrukt, overeenkomt met een stijging van 28%. In vergelijking met november 2008, het dieptepunt van de financiële crisis, steeg het aantal nieuwe contracten zelfs met ongeveer 70%. Het overeenkomstige bedrag steeg verhoudingsgewijs. Wat de kredietaanvragen betreft, een graadmeter voor de activiteit op de vastgoedmarkt in het eerste trimester van 2011, ze blijven hoge toppen scheren: + 50% in vergelijking met november 2009 en zelfs +120% in vergelijking met november Een stijging die in verband kan worden gebracht met het consumentenvertrouwen dat de laatste maanden gestegen is en dat op het eind van het jaar zijn hoogste peil bereikt heeft sinds midden 2007 en dat voor het eerst geen negatief resultaat meer laat zien. Op de nieuwbouwmarkt is het echter onmogelijk nu al in te schatten wat de impact zal zijn van het nieuwe BTW-stelsel dat vanaf 1 januari van toepassing is op bouwgronden of van de afschaffing van de BTW-verlaging. 1. AEDIFICA Hotel Carbon - Genk Arch.: PCP Architects 3 Op de markt van de Brusselse kantoorgebouwen zou de vermindering van de speculatieve pijplijn ook het aantal beschikbare panden naar beneden moeten halen, vooral voor de nieuwe gebouwen. Vanaf dan zouden ook de huurstimuli en gratis huurperiodes moeten verminderen. Maar het is vooral op het vlak van het ombouwen van kantoorgebouwen tot woningen, bejaardenflats, hotels of scholen dat 2011 een uitzonderlijk jaar zal zijn. Wat de investeringen betreft, verwachten de makelaars een volumestijging. Enerzijds omwille van een algemene verbetering van de basisvoorwaarden, anderzijds door de aanwezigheid van onder andere gesloten Duitse fondsen die bereid zijn te investeren. De Belgische verzekeringsmaatschappijen en de bevaks zullen ook van de partij zijn, net zoals bepaalde projectontwikkelaars die gebouwen een nieuwe bestemming geven. Bovendien is er in 2010 zo weinig gebeurd dat het niet moeilijk zal zijn om beter te doen. 2. AG REAL ESTATE Silver Tower - Sint-Joost ten Noode Arch.: Atelier d Architecture de Genval en Accarain & Bouilot 3. ALLFIN Vertigo - 10 Luxembourg BVS Jaarverslag 2010 Arch.: Assar Architectes

11 Inhoudstafel 12 Raad van Bestuur Werkgroepen 20 Federaal 32 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 40 Vlaams Gewest 48 Waals Gewest 56 BVS - Intern & Extern 11 BVS Jaarverslag 2010

12 01 Raad van Bestuur Werkgroepen

13 Raad van Bestuur...14 Werkgroepen...16

14 Raad van Bestuur De Raad van Betuur wordt samengesteld uit 25 bestuurders, onder wie de twee Afgevaardigde Bestuurders die slechts een raadgevende stem hebben. Tijdens het jaar 2010 hebben de heren Jean-Louis Appelmans, vertegenwoordiger van Leasinvest Real Estate (Groep Ackermans & van Haaren) en Philippe De Witte, vertegenwoordiger van Immoflandria, hun ontslag ingediend als lid van de Raad van Bestuur. Op 14 januari 2010 heeft de Algemene Vergadering het voorstel van de Raad van Bestuur goedgekeurd en aanvaard dat de heer Kris Verhellen, vertegenwoordiger van Extensa Group (Groep Ackermans & van Haaren), het mandaat van de heer Jean-Louis Appelmans (januari 2010 januari 2011) als lid van de Raad van Bestuur beëindigt. Wat Immoflandria betreft, heeft de Raad van Bestuur op 28 september 2010 de kandidatuur van de heer Patrick Anglade aanvaard en zal hij deze ter goedkeuring voorleggen aan de Algemene Vergadering van 10 februari Door het ontslag van de heer Jean-Louis Appelmans, kwam de functie van Secretaris van de BVS voor de periode januari 2010 januari 2011 open. De Raad van Bestuur heeft in haar schoot een nieuwe secretaris gekozen: de heer Gaëtan Hannecart. Alle mandaten van de bestuurders komen te vervallen in februari 2011; een nieuwe Raad van Bestuur zal verkozen moeten worden voor een mandaat van drie jaar ( ). Samenstelling van de Raad van Bestuur op 31 december 2010 Voorzitter Verbeeck Eric E. (Kairos / Interbuild) Ondervoorzitter (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) van Caloen Didrik (Banimmo) Ondervoorzitter (Vlaams Gewest) Maes Sophie (Alides - Groep Maes) Ondervoorzitter (Waals Gewest) Piron Louis-Marie (Thomas & Piron) Penningmeester Creten Kim (KBC Real Estate) Secretaris Hannecart Gaëtan (Matexi) 14 BVS Jaarverslag 2010

15 Leden Anglade Patrick Immoflandria Piret Gaëtan Immobel Buess Jean-Paul Soficom Development Sonneville Stéphan Atenor Group De Blieck Benoît Befimmo Desimpel Christophe Immo Desimpel - De Speyebeek Thomas Jean Société Internationale de Gestion et de Gérance Van Hoof Hugo Montea Devos Alain AG Real Estate Van Wymersch Guy Axa Belgium Fautré Serge Cofinimmo Verhellen Kris Extensa - Groep Ackermans & van Haaren Helleputte Philippe Lotinvest Wilhelm Peter Wilhelm & Co Le Clercq Sophie JCX Immo Lefèvre Jacques BPI Afgevaardigde Bestuurders Crivi bvba Wille Laurent Mertens Xavier Home Invest Belgium Policam nv Carrette Olivier 15 BVS Jaarverslag 2010

16 Werkgroepen Vijf werkgroepen ondersteunen de Raad van Bestuur in haar vele taken: de Werkgroep Wetgeving & Europa, de Werkgroep Fiscaliteit, de Werkgroep Beleggers, de Technische Werkgroep en de Werkgroep Verkavelaars & Residentiële Ontwikkelaars. Voor zeer specifieke materies, richten de Werkgroepen subwerkgroepen op, waarvan u de lijst hieronder vindt. Werkgroep Wetgeving & Europa, voorgezeten door F. Loosveldt (Panarea) Subwerkgroep CWATUPE, ondersteund door Meester M. Delnoy (Bours & Associés) Subwerkgroep Bodems Subwerkgroep Stedenbouwkundige lasten Subwerkgroep Handelsvestigingen Werkgroep Fiscaliteit, voorgezeten door de heer L. Stalens (AG Real Estate) Subwerkgroep BTW op gronden Subwerkgroep Registratierechten Splitsingen (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) Subwerkgroep Hervorming van de Vastgoed - fiscaliteit Werkgroep Beleggers, voorgezeten door de heer X. Denis (Cofinimmo) Subwerkgroep BVS-Studentenprijs Subwerkgroep Energieprestatie van gebouwen(brussels Hoofdstedelijk Gewest) Werkgroep Verkavelaars & Residentiële Ontwikkelaars, voorgezeten door de heer Ph. Helleputte (Immobel - Lotinvest) Technische Werkgroep In memoriam De Technische Werkgroep werd van juli 2008 tot oktober 2010 voorgezeten door de heer L. Geerinck (Atenor Group). De heer L. Geerinck heeft altijd veel belang gehecht aan de activiteiten van zijn Werkgroep en heeft de leden steeds enthousiast ontvangen in het prestigieuze gebouw van Atenor Group in Ter Hulpen. Postuum betuigt de BVS haar oprechte dank voor zijn medewerking en zijn toewijding. Tijdens het jaar 2010 werden vier nieuwe subwerkgroepen op touw gezet: Een beperkte werkgroep samengesteld uit de Voorzitters van de Werkgroepen voor het opstellen van een memorandum in het kader van de federale verkiezingen van 13 juni Een werkgroep samengesteld uit leden vastgoedontwikkelaars om zich te buigen over de ontwerpen van boekhoudkundige normen IAS 11 en IAS 18, betreffende opbrengsten van de gewone bedrijfsvoering voortkomende uit contracten met klanten Een werkgroep samengesteld uit vertegenwoordigers van de leden beleggers om het ontwerp van boekhoudkundige norm IAS 17 betreffende de leasingcontracten te bestuderen. Een beperkte werkgroep samengesteld uit de Voorzitter van de BLRW en leden van de BVS actief in de retailsector teneinde de Vlaamse en Waalse gewestelijke initiatieven omtrent de handelsvestigingen te bestuderen. 16 BVS Jaarverslag 2010

17 - - - De onderwerpen die door de werkgroepen en subwerkgroepen van de BVS behandeld werden, worden hierna afzonderlijk uiteengezet. Ter herinnering: enkel de werkende leden van de BVS kunnen deel uitmaken van deze werkgroepen, evenals vertegenwoordigers van haar structurele partners voor zover de behandelde materies hen aanbelangen. Voor specifieke materies inviteert de BVS regelmatig deskundigen of specialisten op haar werkvergaderingen BVS Jaarverslag 2010

18 Kalender van de vergaderingen van de Werkgroepen en Subwerkgroepen in 2010: Algemene Vergadering 14 januari Raad van Bestuur 14 januari maart juni september november 2010 Raadgevend Uitvoerend Comité 9 maart juni september 2010 Werkgroep Wetgeving & Europa (plenair) 2 maart mei oktober Subwerkgroep CWATUPE 27 april juni september december 2010 Subwerkgroep Handelsvestigingen 6 oktober 2010 Subwerkgroep Stedenbouwkundige lasten 21 mei ATENOR GROUP UP-site - Brussel Arch.: Ateliers Lion, Architectes Urbanistes en A2RC Architectes 2. AXA BELGIUM Kunstlaan 56 - Brussel Arch.: Ph. Dumont & J. Vanden Bossche M. Detiffe 3. BANIMMO Arts 27 - Brussel 18 BVS Jaarverslag 2010 Arch.: A.2.R.C. Architectes

19 Werkgroep Fiscaliteit (plenair) 15 maart september 2010 Subwerkgroep Registratierechten - splitsingen (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) 25 februari juli Subwerkgroep Hervorming Vastgoedfiscaliteit 14 juli août 2010 Werkgroep Beleggers (plenair) 15 maart september 2010 Subwerkgroep EPB Brussels Hoofdstedelijk Gewest 25 februari mei 2010 Technische Werkgroep 31 maart juni december Werkgroep Verkavelaars & Residentiële ontwikkelaars 10 juni november 2010 Werkgroep Boekhoudkundige normen IAS 11 en 18 (vastgoedontwikkelaars) 7 oktober oktober 2010 IAS 17 (beleggers) 18 oktober november 2010 Werkgroep «memorandum 2010» 18 mei 2010 Wat neerkomt op 39 werkvergaderingen in BCS Investissement Hungaria Building - Leuven Arch.: Architecten Hungaria (Archidee, Desmedt, Jaspers-Eyers) 2. Befimmo Wetenschap-Montoyer - Leopoldswijk - Brussel Arch.: Arte Polis 19 BVS Jaarverslag Besix Real Estate Development Immeuble Perspective à Euralille (Lille) Arch.: Reichen et Robert & Associés

20 02 Federaal

21 Federale Juridische Onderwerpen...22 a. Koppelverkoop b. Wet Breyne c. Meetcode d. Mede-eigendom e. Handelsvestigingen f. Federaal memorandum juridische eisen Federale Fiscale Materies...25 a. BTW op grond behorend bij een nieuwbouw b. Dubbele belasting BTW / registratierechten c. 6% BTW op afbraak heropbouwwerken d. BTW aan 6% op een schijf van EUR e. Federaal memorandum fiscale eisen Technische Federale Materies...29 a. Duurzaam bouwen - certificatie b. Hoge Raad voor beveiliging tegen brand en ontploffing c. Federaal memorandum technische eisen... 30

22 Federale Juridische Onderwerpen a. Koppelverkoop Eind oktober 2009 heeft Mevrouw Ch. Vienne bij de Senaat een wetsvoorstel ingediend tot regeling van de woningbouw en de verkoop van te bouwen of in aanbouw zijnde woningen om de koppelverkoop inzake vastgoed te regelen. Tijdens hun onderhoud in het federaal Parlement van april 2010, hebben vertegenwoordigers van de BVS het standpunt bevestigd dat de BVS sinds vele jaren verdedigt: zij aanvaardt een verbod op koppelverkoop enkel als deze buiten het toepassingsveld van de wet Breyne valt. In het kader van hun samenwerkingsovereenkomst volgen de BVS en de Confederatie Bouw dit onderwerp samen op en delen zij hetzelfde standpunt. b. Wet Breyne Op 15 december 2010 werd in de Senaatscommissie Financiën en Economische Aangelegenheden een wetsvoorstel besproken tot wijziging van de regelgeving inzake de zekerheid tot voltooiing van werken voor erkende aannemers en andere personen dan erkende aannemers. De BVS heeft gevraagd om tijdens de procedure gehoord te worden. Zij zal haar standpunt blijven verdedigen, namelijk gelijke regels voor al diegenen die aan vastgoedontwikkeling doen en andere regels voor al diegenen die aannemingswerken doen. c. Meetcode Teneinde de consument beter te beschermen en het imago van de projectontwikkelaars te verbeteren, heeft de BVS begin 2010 een «meetcode» gelanceerd voor de woningbouwsector. De BVS-meetcode werd voorgesteld op het Kabinet van Minister S. Laruelle, aan de landmeters-experten en aan de Confederatie van Immobiliënberoepen van België en heeft een indicatieve waarde voor de leden van de BVS. Eind 2010 heeft de BVS contacten gehad met de heer F. Kloet, Vice-chairman EuroFM betreffende het ontwerp van Europese meetcode. Dit onderwerp werd eveneens opgevolgd door de Technische Werkgroep van de BVS. d. Mede-eigendom De Wet van 2 juni 2010 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek teneinde de werking van de mede-eigendom te moderniseren en het beheer ervan transparanter te maken, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 28 juni 2010, heeft vele vragen opgeroepen bij de leden van de BVS. De Werkgroep Wetgeving & Europa van de BVS wil begin 2011 een expert ter zake uitnodigen om een uiteenzetting te geven over dit onderwerp. e. Handelsvestigingen Eind december 2009 werd een amendement ingediend op het wetsvoorstel tot aanpassing van sommige wetgevingen aan de richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende diensten op de interne markt. Dit amendement wijzigt de wet van 13 augustus 2004 betreffende de vergunning van handelsvestigingen en voorziet dat bij het opstellen van het advies, de ruimtelijke ligging van de handelsvestiging, de bescherming van het stedelijk milieu en de bescherming van de consument, alsook het respect voor de sociale wetgeving en het arbeidsrecht in aanmerking moet genomen worden. Deze herformulering van de Belgische wet heeft als doel de Europese Richtlijn correct om te zetten. Door de politieke crisis heeft dit dossier op federaal niveau geen evolutie gekend tot eind Echter, in de loop van het jaar 2010, hebben het Vlaams en Waals Gewest hierop geanticipeerd met het oog op een regionalisatie van de bevoegdheden betreffende handelsvestigingen. Dit onderwerp zal onder de luiken Vlaams Gewest en Waals Gewest verder behandeld worden. 22 BVS Jaarverslag 2010

23 f. Federaal memorandum juridische eisen Zoals iedere keer wanneer er federale of regionale verkiezingen georganiseerd worden, bereidt de BVS ter attentie van de verkozenen een memorandum voor. Hierin worden de economische, juridische, fiscale en technische materies opgenomen die de BVS onder de aandacht van de toekomstige wetgevers wil brengen. In het kader van de federale verkiezingen van 13 juni 2010 heeft de BVS haar bezorgdheden en voorstellen meegedeeld over volgende juridische onderwerpen: bouwverzekering: de BVS heeft gevraagd om betrokken te worden bij de eventuele uitwerking van een verzekeringssysteem in de woningsector. Zij heeft gepleit ten gunste van een verplichte verzekering voor tienjarige aansprakelijkheid in hoofde van architecten en aannemers die desgevallend gekoppeld moet worden aan een zaakschadeverzekering in hoofde van de bouwheer. Op die manier zal schade sneller vergoed worden, los van de aansprakelijkheidsproblematiek die dan zal afgehandeld worden tussen de verzekeringsmaatschappijen onderling. architect in dienstverband: de BVS heeft gevraagd dat de rol van de architecten zou aangepast worden aan de maatschappelijke realiteit. Architecten zouden wettelijk in dienst moeten kunnen treden van projectontwikkelaars zoals dat het geval is in andere Lidstaten van de EU. De BVS heeft gevraagd dat de verouderde wet van 1939 aangepast zou worden, anders blijft België een vreemde eend in de Europese bijt. koppelverkoop: de BVS heeft het standpunt blijven bepleiten dat zij sinds vele jaren verdedigt: zij aanvaardt een verbod op koppelverkoop enkel als deze buiten het toepassingsveld van de wet Breyne valt. De verkoop van woningen / appartementen op plan met grond, tegen een forfaitaire en globale prijs die vooraf werd overeengekomen, moet in de toekomst mogelijk blijven. wet Breyne: de BVS is vragende partij gebleven voor een herziening van de wet Breyne; zij heeft voorgesteld om mee te werken aan de voorbereidingen van deze herziening en heeft de nadruk gelegd op de controle van de naleving van de wet door alle actoren, zowel openbare als private. Zij heeft toepassingsvoorwaarden geëist waardoor iedereen die zich in dezelfde objectieve omstandigheden bevindt, op gelijke voet zou komen voor de wet. 23 BVS Jaarverslag 2010

24 BPI La Réserve - Knokke 2. Breevast Development Belgium Belair - Brussel 3. Burco The Platinum - Brussel Arch.: Archi BVS Jaarverslag CIP - CONSTRUCTION & INVESTMENT PARTNERS Kop van Kessel-Lo Arch.: SeArch & AR-TE 5. City Mall Winkelcentrum K te Kortrijk Arch.: Robbrecht & Daem 6. Codic Atlantis - Sint-Agatha-Berchem Arch.: Cerau & DSW

25 Federale Fiscale Materies a. BTW op grond behorend bij een nieuwbouw Sinds de beleidsverklaring van oktober 2009 waarin de Belgische autoriteiten officieel aangekondigd hadden dat nieuwe bouwwerken of delen van nieuwe bouwwerken en de bijbehorende grond één onafscheidelijk deel zouden vormen en onderworpen zouden worden aan een BTW-tarief van 21% vanaf 1 januari 2011 (arrest Breitsohl), heeft de BVS onophoudelijk de autoriteiten gewezen op de nefaste gevolgen van deze maatregel. Een werkgroep van de BVS heeft, met de hulp van Deloitte (structurele partner van de BVS), een ontwerp van wettekst opgesteld die aan de Administratie van Financiën werd voorgelegd. Dit ontwerp van wettekst is gestoeld op de bestaande regelgeving in België inzake BTW op gebouwen en op de wetgevingen die van kracht zijn in andere Europese landen. In maart en in oktober 2010 heeft de BVS twee informatieseminaries georganiseerd tijdens dewelke experts uit de privésector en vertegenwoordigers van het Kabinet van Financiën getracht hebben klaarheid te brengen in de problematieken omtrent de BTW en meerbepaald omtrent de BTW op grond behorend bij een nieuwbouw. Dankzij de vele contacten en het lobbywerk van de BVS en van haar structurele partner Deloitte met de federale overheden, werd de Beslissing BTW E.T van 28 oktober 2010 op 8 december 2010 officieel gemaakt. Deze beslissing brengt gunstige aanpassingen voor de leden van de BVS, meer bepaald inzake verkoop op plan en verkoop door twee verschillende vennootschappen. Vanaf 1 januari 2011 is de levering van een terrein uitgesloten van de vrijstelling van artikel 44, 3, 1, van het gewijzigde BTW-Wetboek wanneer de volgende drie voorwaarden samen vervuld zijn: het gebouw dat wordt opgetrokken op een terrein waarvoor de toelating werd verkregen om er op te bouwen (bijhorende grond), wordt geleverd met toepassing van BTW het terrein en het gebouw waartoe het behoort worden door éénzelfde persoon overgedragen het terrein wordt overgedragen tegelijk met het gebouw waartoe het behoort. Wat betreft de tijdelijke vernnootschappen, moeten wij eraan herinneren dat zij vennootschappen zijn zonder rechtspersoonlijkheid en dat zij in principe niet worden aangemerkt als belastingplichtige. Wanneer een vennoot van een niet als BTW-belastingplichtige geïdentificeerde tijdelijke handelsvennootschap, het gebouw verkoopt aan een koper en een andere vennoot van die tijdelijke handelsvennootschap het terrein waarop het gebouw werd opgericht, verkoopt aan dezelfde koper, worden het gebouw en het terrein niet overgedragen door dezelfde persoon. Onder bepaalde voorwaarden kunnen de vennoten ervoor opteren om de vennootschap toch aan te merken als belastingplichtige. In de veronderstelling dat de tijdelijke handelsvennootschap wel is geïdentificeerd als BTW-belastingplichtige en in die omstandigheden het terrein en het gebouw waartoe het behoort overdraagt aan de koper, is voldaan aan de tweede voorwaarde, hierboven vermeld. De leden van een BTW-eenheid, van hun kant, vormen één enkele belastingplichtige voor de toepassing van de BTW-regeling. De BTW-eenheid wordt aldus aangemerkt als één belastingplichtige voor de goederen et de diensten bekomen van derden en voor de prestaties verstrekt aan die derden. De verkopen van een gebouw en een terrein, die toebehoren aan twee verschillende leden van een BTW-eenheid, wordt bijgevolg voor de toepassing van de BTW geacht te gebeuren door dezelfde persoon, met name de BTW-eenheid. De verkopen van gebouwen en gronden tussen leden van een BTW-eenheid blijven uiteraard buiten het toepassingsgebied van de BTW. Ingeval van een niet vrijgestelde levering van een gebouw en het bijhorend terrein in de zin van artikel 1, 9, 2, van het nieuwe BTW-Wetboek, wordt dat terrein belast met toepassing van hetzelfde BTW-tarief als het tarief dat geldt voor het gebouw, namelijk 21%. 25 BVS Jaarverslag 2010

26 b. Dubbele belasting BTW / registratierechten Tijdens het ganse jaar 2010, heeft de BVS vele gesprekken en onderhouden gehad met de bevoegde verantwoordelijken, zowel op federaal niveau (Kabinet Financiën en Fiscale Administratie) als op niveau van het Brussels Hoofdstedelijk en Vlaams Gewest, in het bijzonder over het risico op een dubbele belasting BTW (federaal) / registratierechten (gewestelijk). Vanaf begin 2010, heeft de BVS verschillende keren de aandacht van de gewestelijke overheden gevestigd op de juridische onzekerheid en de praktische problemen die deze maatregel met zich mee zou brengen in het Vlaams en Brussels Hoofdstedelijk Gewest: risico op dubbele belasting BTW & registratierechten wegvallen meeneembaarheid en verlaagde registratierechten (abbatement) In oktober 2010 heeft het Vlaams Gewest besloten om vanaf 1 januari 2011 de bouwgronden die verkocht worden met een nieuwbouw, vrij te stellen van registratierechten. De Vlaamse Regering heeft deze maatregel opgenomen in het decreet van 23 december Op 20 december 2010 heeft de BVS deelgenomen aan een overlegvergadering op het Kabinet van Minister Ph. Muyters met het oog op de redactie van een ontwerp van gewestelijke omzendbrief. Deze omzendbrief zou oplossingen bieden voor de praktische problemen en de juridische onzekerheid die zullen voortvloeien uit de invoering van BTW op gronden behorend bij een nieuwbouw. Tijdens een onderhoud op 27 oktober 2010 met Minister J.L. Vanraes, werd er aan de vertegenwoordigers van de BVS aangekondigd dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de intentie heeft om vanaf 1 januari 2011 de registratierechten op bouwgronden verkocht met een nieuwbouw te laten wegvallen. Ter herinnering: het Waals Gewest heeft deze problematiek reeds opgelost door het aannemen van het decreet van 9 december 2004 tot wijziging van het Wetboek van registratie-, hyoptheek- en griffierechten. Er is enkel een vaste heffing van 25 EUR op de overdracht van gebouwen die onderworpen zijn aan de BTW (en niet onderworpen aan het recht op inbreng in het bedrijf). Teneinde de dubbele heffing van BTW en registratierechten op de bijbehorende grond te vermijden, bepalen de overgangsmaatregelen van de Beslissing BTW E.T van 28 oktober 2010, dat de Administratie aanvaardt dat voor de verkoopovereenkomsten (of verkoopcompromis) gesloten vóór 1 januari 2011, dat de handeling valt onder de regeling zoals die van toepassing is op het tijdstip van het sluiten van die overeenkomsten (d.w.z. BTW-vrijstelling en heffing van registratierechten op de bijbehorende grond). Die tolerantie kan worden ingeroepen zelfs in geval van een verkoop onder opschortende voorwaarde of onder opschortende tijdsbepaling. De BVS zal erg aandachtig blijven voor de evolutie van dit onderwerp in c. 6% BTW op afbraak heropbouwwerken Teneinde de proliferatie van leegstaande en verlaten gebouwen tegen te gaan, genieten afbraak- en heropbouwwerken sinds 2007 een verlaagd BTW-tarief van 6% in plaats van 21% indien het gaat over gebouwen gelegen in stedelijke gebieden van 32 grote steden of gemeenten van ons land en indien de actoren handelen voor eigen rekening in de woningbouwsector. De BVS was verheugd met de uitbreiding van deze maatregel tot alle gemeenten op Belgisch grondgebied voor de jaren 2009 en Vanaf 1 januari 2011 kunnen enkel de 32 oorspronkelijk geïnventariseerde steden of gemeenten blijven genieten van deze maatregel (artikel 132 van de programmawet van 27 april 2007). In 2010, bij gebrek aan een verlenging van de maatregel in de tijd, heeft de BVS in het kader van haar onderhandelingen met de bevoegde federale autoriteiten, een heroriëntatie van de bestaande maatregel voorgesteld en de toepassing van het verlaagd BTW-tarief voor particulieren die een heropgebouwde woning kopen in een van de BVS Jaarverslag 2010

27 geïnventariseerde steden of gemeenten. Dit voorstel van de BVS tot heroriëntatie van de bestaande maatregel kadert in een optiek van recht op wonen voor iedereen. Het zou een gevoelige stijging van het aanbod op de koop- en huurmarkt in de 32 steden en gemeenten toelaten en is verenigbaar met de Europese Richtlijn die van toepassing is inzake een verlaagd BTW-tarief op woningen, met name binnen het kader van een sociale politiek. d. BTW aan 6% op een schijf van EUR In het kader van het economisch herstelplan, hebben de autoriteiten ingestemd met een BTW-tarief aan 6% op een schijf van EUR in geval van de bouw en levering van een privéwoning tot 31 december 2010, mits conformverklaring van de stedenbouwkundige aanvraag vóór 1 april 2010 en mits facturatie van deze schijf vóór 31 december Deze tijdelijke maatregel heeft een gemiddeld tarief geïntroduceerd, wat volgens de Europese overheden in strijd is met het Europees recht. Ondanks haar aanhoudende vraag, is de BVS er niet in geslaagd een verlenging van de maatregel na 31 december 2010 te verkrijgen. e. Federaal memorandum fiscale eisen Zoals hierboven vermeld in het juridische luik, bereidt de BVS bij federale of regionale verkiezingen een memorandum voor ter attentie van de verkozenen. Dit memorandum geeft de economische, juridische, fiscale en technische onderwerpen weer waarop de BVS de aandacht van de toekomstige wetgevers wil vestigen. In het kader van de federale verkiezingen van 13 juni 2010 heeft de BVS haar verzuchtingen en voorstellen meegedeeld omtrent volgende fiscale onderwerpen: BTW op gronden: de BVS heeft gevraagd dat naakte gronden, al naargelang de keuze van de verkoper, onder het BTW-stelsel zouden kunnen gekocht worden, middels de verbintenis om de bebouwde grond met BTW te verkopen. BTW op afbraak en heropbouw: de BVS heeft voorgesteld om een verlaagd BTW-tarief toe te passen bij de aankoop van een heropgebouwde woning in één van de 32 geïnventariseerde steden of gemeenten. Inzake directe belastingen: niet- aftrekbaarheid in de vennootschapsbelasting van bepaalde gewestelijke belastingen: de BVS heeft de fiscale druk aangeklaagd die deze niet-aftrekbaarheid teweegbrengt op de vastgoedinvesteringen. Deze laatste zijn slachtoffer geworden van een politieke strijd tussen de federale regering en de Gewesten ten koste van een homogeen en transparant fiscaal beleid. De BVS heeft met aandrang gevraagd deze verwrongen situatie te verhelpen. fiscaliteit van de vastgoedbevaks: de BVS heeft gevraagd dat het ontwerp van koninklijk besluit betreffende de vastgoedbevaks dat op 11 mei 2010 door het CBFA werd goedgekeurd, zo spoedig mogelijk kan worden afgekondigd. belastingstelsel van inkomsten uit en meerwaarden op onroerend goed in hoofde van natuurlijke personen: de BVS stelt de ongelijke fiscale behandeling tussen roerende en onroerende goederen aan de kaak. De BVS heeft gevraagd dat het kadastraal inkomen zou geïndexeerd worden op basis van de gezondheidsindex in plaats van op basis van de consumptie-index, zoals dat ook het geval is voor de huurprijzen. Het zou immers logisch zijn dat het kadastraal inkomen, dat de basis is voor de belasting op inkomsten uit onroerende goederen, volgens hetzelfde ritme evolueert als de reële inkomsten uit huurprijzen. Inzake indirecte belastingen: BTW op sociale woningen: de BVS heeft gevraagd dat de fiscale stimuli voor het bouwen van sociale woningen niet langer voorbehouden zouden zijn aan de openbare sociale huisvestingsmaatschappijen. De concurrentievervalsing met de privésector moet worden weggewerkt. 27 BVS Jaarverslag 2010

28 1. Cofinimmo Rusthuis Arcus - Brussel Arch.: Cofinimmo in samenwerking met Lahon & Partners 2. Compagnie Het Zoute Renovatieproject Biezenpolder - Knokke Arch.: Xavier Donck 3. De Speyebeek - Immo Desimpel Clubhuis Wellington Golf - Oostende Arch.: Architectenbureau Ro Berteloot 28 BVS Jaarverslag 2010 Pierre Tavernier BTW op professionele verhuur van onroerend goed: de BVS heeft gevraagd dat de professionele verhuur van nieuwe gebouwen, door middel van een optie aangeboden aan de verhuurder, onder het toepassingsveld van de BTW kan vallen. BTW-heffing bij verhuur van een gebouw door een professionele bouwheer: de BVS heeft de Administratie gevraagd haar positie te herzien en klaar en duidelijk te bevestigen dat de verhuur van een nieuw gebouw niet geldt als bewijs dat men afziet van de verkoop van dat gebouw. De verhuur mag, met andere woorden, de regels voor de aftrekbaarheid van de BTW niet wijzigen. aftrekbaarheid van de BTW door de verkavelaars: de BVS heeft de Administratie van de BTW gevraagd dat zij zou toelaten dat de verkoop van de infrastructuur aan de koper van de grond onderworpen wordt aan de BTW en bijgevolg dat deel van de prijs vrijgesteld wordt van registratierechten. Deze overdracht die aan de BTW wordt onderworpen, creëert op dat moment het recht op belastingaftrek in hoofde van de verkavelaar. Op die manier vermijdt men de dubbele heffing en laat men de aftrek van de BTW toe op de kosten van de infrastructuurwerken die worden overgedragen met BTW. BTW op winkelcentra: de BVS heeft gepleit voor de invoering van een eenvoudig en uniform toepasbaar systeem dat de toepassing van de BTW in de sector van de winkelcentra regelt, op voorwaarde dat het systeem rekening houdt met de economische realiteit en juridische zekerheid biedt. BTW aan 6% in geval van renovatie van woningen ouder dan 5 jaar: de termijn van eerste ingebruikname van een woning werd verlaagd van 15 naar 5 jaar om te kunnen genieten van een BTW-tarief aan 6% op renovatie-, herstellings- en onderhoudswerken. De BVS heeft gepleit voor een verlenging van deze maatregel na 31 december Mede dankzij de tussenkomst van de BVS werd deze maatregel verlengd tot 30 juni De BVS wil van deze maatregel een permanente maatregel maken.

29 Technische Federale Materies a. Duurzaam bouwen - certificatie De BVS, de Confederatie Bouw, de Belgische Bouwmaterialen Producenten (BMP), de Organisatie van Raadgevend Ingenieurs, Advies- en Ingenieursbureaus (ORI), de Koninklijke Federatie van de Architectenverenigingen van België (FAB), het Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) en SECO hebben begin 2010 verschillende werkvergaderingen georganiseerd met het oog op de redactie van een gemeenschappelijke intentiebrief betreffende de evaluatie- en cerificatiesystemen voor duurzaam bouwen. De 7 organisaties hebben een globale benadering aanbevolen die rekening houdt met milieukundige, economische en sociale aspecten met betrekking tot duurzame ontwikkeling, in functie van de aard van het gebouw en zijn context. Zij hebben gepleit voor de invoering van een indicatief kader op nationaal niveau dat garant zou staan voor een uniforme taal en een ethische basis. Onder de kenmerken van dat kader en de instrumenten voor haar inwerkingtreding, hebben de organisaties meer bepaald het volgende voorgesteld: het respecteren van de technische, economische en sociale haalbaarheid en een daaraan aangepaste progressiviteit van de wenselijke doelstellingen de toepassing, voor elk soort bouwwerk, van een geloofwaardig, flexibel en transparant evaluatie-instrument voor bouwwerken, compatibel met de bestaande Europese systemen een certificatiesysteem voor gebouwen gebaseerd op één enkele referentieel op nationaal niveau dat kan rekenen op internationale erkenning een wederzijdse erkenning van de voornaamste systemen in het Europese kader een geleidelijke invoering om de markt toe te laten zich te organiseren. Begin juli 2010 hebben de organisaties aangeraden een consensus tot stand te brengen tussen de bevoegde autoriteiten, de beroepsorganisaties en de technische en wetenschappelijke instellingen van de bouw- en vastgoedsector. Zij hebben voorgesteld een werkgroep in het leven te roepen met als doel een organisatie op te richten die het volgende zou omvatten: beleidsorganen, waaraan alle relevante stakeholders deelnemen in hun huidige hoedanigheid (de sectorale beroepsorganisaties, de bevoegde besturen, de betrokken wetenschappelijke en technische instellingen) een ontwikkelingsplatform voor de criteria voor duurzaam bouwen en het daaruit voortvloeiende evaluatie-instrument één enkele certificatiereferentieel voor de drie gewesten een systematiek voor de evaluatie en de attestering die openstaat voor alle bevoegde actoren. In september 2010 heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het initiatief genomen om de verschillende sectoren die betrokken zijn bij de labeling en certificatie van duurzaam bouwen samen te brengen. Dit punt zal onder het luik Brussels Hoofdstedelijk Gewest verder toegelicht worden. b. Hoge Raad voor beveiliging tegen brand en ontploffing Sinds 2008 probeert de BVS via haar contacten met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en met de Algemene Directie Veiligheid en Preventie van de federale Overheidsdienst, een zetel te bekomen binnen de hoge Raad voor beveiliging tegen brand en ontploffing. Deze hoge Raad wordt geregeld door de wet van 30 juli 1979 betreffende de preventie van brand en ontploffing en betreffende de verplichte verzekering van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid in dergelijke gevallen; de wet verduidelijkt dat de Raad wordt samengesteld door vertegenwoordigers uit de publieke en private sector en dat de vragen die er behandeld worden hoofdzakelijk van technische aard zijn. Een herziening van de regelgeving, die zou moeten beantwoorden aan een noodzaak wat betreft de 29 BVS Jaarverslag 2010

30 opdrachten van de hoge Raad en stevig geargumenteerd zou moeten zijn, was eind april 2010 niet voorzien. De BVS zal opnieuw de nodige contacten leggen na de vorming van de nieuwe Regering. c. Federaal memorandum technische eisen Zoals hierboven vermeld in het juridische luik, bereidt de BVS bij federale of regionale verkiezingen een memorandum voor ter attentie van de verkozenen. Dit memorandum geeft de economische, juridische, fiscale en technische onderwerpen weer waarop de BVS de aandacht van de toekomstige wetgevers wil vestigen. In het kader van de federale verkiezingen van 13 juni 2010, heeft de BVS haar bezorgdheden en voorstellen geformuleerd betreffende volgende technische onderwerpen: energieprestatie van gebouwen: de BVS pleit voor een harmonisatie van de procedures en de reglementeringen tussen de 3 Gewesten. Deze harmonisatie zou een gewestelijke concurrentie vermijden en zou de bouwheren en industriëlen toelaten producten te ontwikkelen die beantwoorden aan een grotere vraag. normering brandveiligheid: de BVS heeft een doorlichting gevraagd van de bestaande koninklijke besluiten en indien nodig dat zij verfijnd zouden worden zodat ze duidelijk interpreteerbaar zijn. De BVS heeft eveneens een beperking van de aanvullende lokale regelgevingen gevraagd zodat de duidelijkheid en de juridische zekerheid versterkt worden. meetcode: de BVS heeft gevraagd dat de federale autoriteiten haar initiatief ondersteunen in het kader van het nieuwe Europese beleid ter zake. 30 BVS Jaarverslag 2010