Fedesco Knowledgecenter

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "10.10.2011 Fedesco Knowledgecenter www.fedesco.be info@fedesco.be"

Transcriptie

1 Energy Performance Contracting Presentatie Lokale Energiedag 26 oktober 2011 Lieven Vanstraelen Senior Consultant Fedesco KC

2 Ⅰ Inleiding tot Fedesco Ⅰ Opgericht in 2005 op initiatief van de federale regering Ⅰ Exclusief energiedienstenbedrijf (ESCO) en derde investeerder voor de federale overheidsgebouwen Ⅰ Uitvoering van een meerjareninvesteringsplan voor energiebesparingen van 100 miljoen met als objectief 22 % CO 2 besparingen tegen eind 2016 Ⅰ Bedrijfskapitaal van 6.5 miljoen Ⅰ Financieringscapaciteit van 100 miljoen met staatswaarborg Ⅰ Combinatie van standaard maatregelen, transversale maatregelen en Energieperformantiecontracten (EPC) op basis van derdepartijfinanciering Ⅰ 11 medewerkers

3 I De federale overheidsgebouwen ± gebouwen ± m² Energie- en waterfactuur: > /jaar CO 2 uitstoot = > ton/jaar Energieverbruik = > 2 miljard kwh/jaar

4 Ⅰ Kenniscentrum voor Derdepartijfinanciering en Energiediensten Waarom? Groeiende vraag van publieke overheden en gebouweneigenaars voor advies en praktische hulp bij realisatie en vooral financiering van energie-efficiëntie en hernieuwbare energie in hun gebouwen Wat? Ter beschikking stellen van de unieke ervaring en expertise van Fedesco sinds 2005 en het vermijden van courante fouten Voor wie? Gewesten/Gemeenschappen, Provincies, Steden en Gemeenten, OCMW s, Sociale Huisvesting, Intercommunales, Ziekenhuizen, Scholen/Universiteiten, overheidsbedrijven en andere publieke gebouweneigenaars (= niet-federale gebouweneigenaars)

5 Ⅰ De rol van Energy Services Company s ESCO KLANT 1 re Techniek Juridisch kader 2 e Techniek 3 e Techniek Monitoring Onderhoud Measurement & Verification Energieaudit ENERGIE- BESPARINGEN Financiering

6 Energieverbruik Historisch verbruik Ⅰ Derdepartijfinanciering Na de terugbetaling van de investering Tijdens de installatie zijn de zijn de besparingen voor de klant besparingen voor de klant De klant kan eventueel onmiddellijk (financiële) besparingen realiseren Energiebesparingen betalen investering terug over aantal jaren Netto besparing voor de klant Eventuele Bonus Nieuw gereduceerd verbruik Begin van contract Einde van contract Jaren Ⅰ U heeft het budget reeds, want u geeft het vandaag reeds uit door de verspilling van elektriciteit, gas, stookolie en water!

7 Ⅰ Do-It-Yourself-model DNB KLANT Installateurs/ Aannemers Studiebureau Banken

8 Ⅰ ESCO-model Studiebureaus KLANT ESCO Installateurs/ Aannemers Banken DNB

9 Ⅰ What is Energy Contracting Ⅰ Een model van outsourcing naar een (privaat) Energiedienstenbedrijf (Energy Services Company/ESCO) Die een geheel aan expertises aanlevert (technisch, financieel operationneel...) op het gebied van EE en HE, al dan niet met de hulp van partners of onderaannemers Die een geïntegreerde dienst aanbiedt volgens het model van Design, Build, Operate, Maintain & Finance (DBOMF) Die een significant aandeel op zich neemt van het performantierisico via een resultaatsverbintenis Die gekozen wordt op basis van een competitieve aanbesteding Ⅰ 2 voornaamste modellen Energie Prestatie Contract (EPC) Energy Performance Contract (EPC) Energie Levering Contract (ELC) Energy Supply contract (ESC) Ook Integrated Energy Contracting (IEC), CR-EPC; EPC Light

10 Ⅰ Opgelet: ESCO-dienst EPC-contract! Ⅰ ESCO-dienst One-stop-shop voor Design, Build & (partial) Finance Ⅰ EPC-contract ESCO-dienst + One-stop-shop voor Maintain & Operate & (full) Finance Resultaat van competitief proces tussen verschillende private ESCO s met energie-efficiëntie en comfort in het hart van de aanbesteding GARANTIE op de energiebesparingen en dus op het resultaat van studies, uitvoering, onderhoud en exploitatie Maakt gebruik van International Performance M&V Protocol (IPMVP) Eén functioneel bestek voor een POOL van gebouwen, met belangrijke tijdswinst tot gevolg Inclusief geïntegreerd prestatiegericht onderhoud (NEN2767) Het resultaat van een universeel gekend aanbestedingsmodel Kosten en baten volledig gekend op het moment van gunning Minimaal risico voor de gebouweneigenaar

11 Welke keuzes heeft u? Ⅰ Do It Yourself Ⅰ Coördinator Typisch een studiebureau Ⅰ ESCO-dienst Fedesco Transversale Maatregelen (alleen voor federale overheidsdiensteen) Eandis, Infrax (alleen voor lokale/provinciale besturen) Ⅰ EPC-contract Begeleiding door EPC-facilitator (bv. Knowledgecenter)

12 Ⅰ Aandachtspunten EPC Ⅰ Een wat minder gekend mechanisme Vraag minimum aan kennisopbouw Ⅰ Keuze van overheidsopdracht Onderhandelingsprocedure (vandaag) of Concurrentiedialoog (2012 Ⅰ Een op functionaliteit, comfort en prestatie (en niet op technische details) gebaseerd bestek Vraagt aanpassing van mentaliteit Ⅰ Een terughoudendheid van sommige ingenieurs die vrees hebben om de controle te verliezen Hen er van in het begin bij betrekken Ⅰ Eventueel bestaand of eigen onderhoud integreren Aanpak voorziet in opleiding en aansturing

13 Contact Lieven Vanstraelen Senior Consultant Tel +32 (0) Fedesco Knowledgecenter I Fedesco nv I Koningsstraat 47 I 1000 Brussel I Tel +32 (0) (binnenkort:

14 Experts aan uw zijde Ⅰ Referenties Ⅰ + offertes/gesprekken met o.a. Brussels Gewest, Vlaams Gewest (VEB), Etterbeek, Watermaal-Bosvoorde, Igretec, CHU Brugmann, ULg, UGent.

15 Ⅰ Een unieke expertise in België Ⅰ Als publieke «derde invsteerder» en «ESCO» met toepassing van de Wet op de Overheidsopdrachten Ⅰ Deling van ervaring met andere experts in Europe Berliner Energie Agentur, Grazer Energie Agentur, ELES Ⅰ Expert in expertgroep DSM IV Task 16 van het IEA Ⅰ Expert in het Europese EESI-project (European Energy Services Initiative) Ⅰ Mede-oprichter van BELESCO (Belgian ESCO Association) Ⅰ Actieve deelnemer aan ESCO Europe & Energy Forum Ⅰ Ervaren partners

16 Ⅰ Welke diensten biedt het KC aan? EPC Help desk (gratuit) Gespecialiseerde seminaries en opleidingen Strategische workshops en diagnostieken Technische, financiële, juridische adviezen Begeleiding bij de definitie, uitvoering en fianciering van meerjareninvesteringsplannen (of de ontwikkeling van een publieke ESCO) Begeleiding bij EPC/ESC projecten Hulp bij de selectie van leveranciers (ESCO s, STB s, installateurs/aannemers )

17 Ⅰ Belgische ESCO vereniging vzw Ⅰ Opgericht in maart 2010 door 20 actoren uit de ESCO en EPC-sector Ⅰ Platform voor de ontwikkeling in Belgïe van ESCOmodellen, Energy Performance Contracting, Derdepartijfinanciering Ⅰ Promotie van good pratices voor Measurement & Verification (M&V) : International Performance Measurement & Verification Protocol (IPMVP)

18 Ⅰ Leden van BELESCO

19 Ⅰ Case study 1: Stad Oostende Ⅰ > 30 gemeentegebouwen Ⅰ Sterke motivatie voor energiebesparingen Ⅰ Wenste hulp van Fedesco bij de uitvoering van een EPC piloot-project Ⅰ Redenen om beroep te doen op kennisoverdracht en advies door Fedesco (volgens de Stad zelf) Complexiteit van contracten Gebrek aan expertise binnen de administratie Gebrek aan resources en personeel Administratieve complexiteit Administratieve beperkingen Ⅰ Begeleiding op maat (met hulp van Cenergie) Selectie 6 gebouwen, bestek, EPC-contract, aanbesteding, uitvoering Ⅰ Op dit moment wordt aanbesteding afgewerkt (publicatie in 4Q2011)

20 Ⅰ Case study 2: Regie/Fedimmo Ⅰ 13 Fedimmo-gebouwen, gehuurd door Regie der Gebouwen en gebruikt door FOD Financiën Ⅰ Kadert in beslissing van federale overheid om EPCop grote schaal toe te passen Ⅰ Fedesco treedt op als EPC-facilitator i.s.m. Fedimmo, Regie en FOD Financiën Ⅰ Omvorming van klassieke aanbesteding voor onderhoud naar EPCcontract Ⅰ Omvorming van onderhoudsmethodiek van klassiek onderhoud op basis van middelenverbintenis naar prestatiegericht onderhoud op basis van NEN2767 met conditiemetingen Ⅰ Gebruik makend van onderhandelingsprocedure Ⅰ Lancering aanbesteding: eind jan 2012

21 Ⅰ Case study buitenland: Empire State Building (NYC) Ⅰ Gebouwd in 1931 Ⅰ 381 m (WR) m 2 Ⅰ National Historic Landmark sinds 1986 Ⅰ EPC-project door Johnson Controls Ⅰ Onderdeel van een $500M renovatieprogramma waarvan $100M energie-gerelateerd onder het Clinton Climate Initiative Ⅰ 8 maatregelen: Retrofit van ramen, isolatie achter radiatioren, relighting, vervanging ventilatie, upgrade ventilatieregeling, retrofit chillers, upgrade BMS, energiemanagementsysteem Ⅰ $13M extra investering voor extra energiebesparingen Ⅰ $4,4M of 38 % energiebesparingen

Markt voor energiediensten in Vlaanderen/België

Markt voor energiediensten in Vlaanderen/België Markt voor energiediensten in Vlaanderen/België Charles-Henri Bourgois, Adviseur, Fedesco KnowledgeCenter, Factor4 Inleiding Sterke groei in de Belgische energie diensten sector Veel verschillende spelers

Nadere informatie

ESCo s en EPC, Ook voor Openbare besturen en KMO s? ECONEXT, Antwerpen, 18 April 2013 Factor4, C-H Bourgois

ESCo s en EPC, Ook voor Openbare besturen en KMO s? ECONEXT, Antwerpen, 18 April 2013 Factor4, C-H Bourgois ESCo s en EPC, Ook voor Openbare besturen en KMO s? ECONEXT, Antwerpen, 18 April 2013 Factor4, C-H Bourgois Agenda ESCO s en EPC, definitie Minimale project criteria Openbare besturen KMO s Conclusies

Nadere informatie

Het Belgisch/Vlaams beleid voor Energiediensten Inzichten in het publieke ESCO-model/Fedesco

Het Belgisch/Vlaams beleid voor Energiediensten Inzichten in het publieke ESCO-model/Fedesco Het Belgisch/Vlaams beleid voor Energiediensten Inzichten in het publieke ESCO-model/Fedesco Lieven Vanstraelen Algemeen Directeur Fedesco Voorzitter BELESCO Ⅰ Welkom in België Federaal niveau National

Nadere informatie

16.02.2011 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be

16.02.2011 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be Experts aan uw zijde Wat zijn energieprestatiecontracten? Studiedag EPC Oostende, 16 mei 2013 Lieven Vanstraelen Senior Consultant Fedesco Knowledgecenter Ⅰ Energieprestatiecontracten. Een nieuw concept?

Nadere informatie

2013 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be

2013 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be Experts aan uw zijde EPC Casestudy Stad Roeselare Oostende, 16 mei 2013 Lieven Vanstraelen Senior Consultant Fedesco Knowledgecenter Ⅰ Doel van Strategische Diagnostiek EPC Ⅰ Evaluatie van het besparingspotentieel

Nadere informatie

Experts aan uw zijde. 2013 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be

Experts aan uw zijde. 2013 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be Experts aan uw zijde Financiële aspecten van EPC Studiedag EPC Oostende, 16 mei 2013 Christophe Madam Algemeen Directeur Fedesco Ⅰ Financiering van energie-efficiëntie Ⅰ EPC maakt de (voor)financiering

Nadere informatie

ESCO. Energienamiddag Limburg 28 maart 2014

ESCO. Energienamiddag Limburg 28 maart 2014 ESCO Energienamiddag Limburg 28 maart 2014 Infrax Distributienetbeheerder: ELEKTRICITEIT KABELTELEVISIE RIOLERING AARDGAS 126 Gemeenten alle gemeenten in Limburg 2 mio aansluitingen 1 600 medewerkers Infrax

Nadere informatie

ESCOLIMBURG2020 Ondersteuning aan lokale besturen. Sandra Penders (Dubolimburg) Dirk Schreurs (Infrax)

ESCOLIMBURG2020 Ondersteuning aan lokale besturen. Sandra Penders (Dubolimburg) Dirk Schreurs (Infrax) ESCOLIMBURG2020 Ondersteuning aan lokale besturen Sandra Penders (Dubolimburg) Dirk Schreurs (Infrax) ESCOLimburg2020: het project Doel: versnelde realisatie energie-performante overheidsgebouwen Goede

Nadere informatie

Infrax. Distributienetbeheerder: ELEKTRICITEIT. 126 Gemeenten alle gemeenten in Limburg 2 mio aansluitingen medewerkers KABELTELEVISIE

Infrax. Distributienetbeheerder: ELEKTRICITEIT. 126 Gemeenten alle gemeenten in Limburg 2 mio aansluitingen medewerkers KABELTELEVISIE ESCO 18 juni 2013 Infrax Distributienetbeheerder: ELEKTRICITEIT KABELTELEVISIE RIOLERING AARDGAS 126 Gemeenten alle gemeenten in Limburg 2 mio aansluitingen 1 600 medewerkers Infrax Openbare dienstverplichtingen:

Nadere informatie

Energie efficiëntie: een totaalpakket

Energie efficiëntie: een totaalpakket Energie efficiëntie: een totaalpakket VEB Klantendag (16/10/2015) Inge Goessens Directeur Energie-efficiëntie Agenda De overheid als grootverbruiker Beheer en data vormen de sleutel Energie efficiëntie

Nadere informatie

Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014

Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 De Vlaamse Overheid als verbruiker De Vlaamse Overheid verbruikt circa 300 miljoen euro energie

Nadere informatie

Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E

Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET 16 december 2016 Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE De uitdagingen van een

Nadere informatie

De ESCO- markt in België en Vlaanderen. Financiële modellen, uitdagingen en aanbevelingen Ingmar Hermans Energinvest & BELESCO

De ESCO- markt in België en Vlaanderen. Financiële modellen, uitdagingen en aanbevelingen Ingmar Hermans Energinvest & BELESCO De ESCO- markt in België en Vlaanderen Financiële modellen, uitdagingen en aanbevelingen Ingmar Hermans Energinvest & BELESCO Agenda Het ESCO model Energie Prestatie Contracten (EPC) ESCO markt Globaal

Nadere informatie

EPC in de praktijk, Stad Oostende

EPC in de praktijk, Stad Oostende EPC in de praktijk, Stad Oostende Tom Germonpré Schepen, Stad Oostende Inhoud Waarom Oostende voor EPC koos EPC project Oostende Uitdagingen bij de start van het project De rol van Oostende en de EPC facilitator

Nadere informatie

Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente

Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente Klimaatneutrale Organisatie 2020 De ondersteuningscampagne voor gemeenten die zich engageren om in 2020 een klimaatneutrale organisatie

Nadere informatie

Energiebesparing, hoe begin je eraan? Agoria Gent, 12 juni 2012 Charles-Henri Bourgois, Factor4

Energiebesparing, hoe begin je eraan? Agoria Gent, 12 juni 2012 Charles-Henri Bourgois, Factor4 Energiebesparing, hoe begin je eraan? Agoria Gent, 12 juni 2012 Charles-Henri Bourgois, Factor4 Inhoud Waarom is energiebesparing interessant? Belang van een juiste aanpak Zelf doen vs. Outsourcing Klassieke

Nadere informatie

De financiering van de energetische efficientie. Brussel : 12 februari Belfius Bank Philippe Dedobbeleer

De financiering van de energetische efficientie. Brussel : 12 februari Belfius Bank Philippe Dedobbeleer De financiering van de energetische efficientie Brussel : 12 februari 2019 Belfius Bank Philippe Dedobbeleer SMART BUILDING & RENOVATION SOLUTION Met passie voor energie-efficiëntie Smart Building & Renovation

Nadere informatie

Agenda. Frederik Hindryckx, CEO, VEB. Robert Pernetta, European Investment Bank. Jan Bocken, Eubelius. Anthony Logge, Eubelius

Agenda. Frederik Hindryckx, CEO, VEB. Robert Pernetta, European Investment Bank. Jan Bocken, Eubelius. Anthony Logge, Eubelius Expert Seminarie Agenda Titel Marktontwikkeling EPC: visie op clustering, facilitatie, ESCO s en financiering Waarom balansneutrale EPC s belangrijk zijn voor het behalen van de energie-efficiëntieobjectieven

Nadere informatie

Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf

Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? 7 mei 2015 Inge Goessens Vlaams EnergieBedrijf Inhoud Korte voorstelling VEB De overheid als energieverbruiker Uw energiefactuur verlagen

Nadere informatie

Is een energieprestatiecontract. interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf

Is een energieprestatiecontract. interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf Is een energieprestatiecontract interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf Inhoud 1. Wat is een energieprestatiecontract? 2. Wat doet een ESCO? 3. Waarom is dit interessant voor

Nadere informatie

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Ministerie van Financiën, Den Haag Manesco helpt gebouweigenaren met comfortverbetering, energiebesparing én, tegen lagere exploitatiekosten. Manesco is

Nadere informatie

Inhoudsopgave SAMENVATTING 9 INLEIDING 11

Inhoudsopgave SAMENVATTING 9 INLEIDING 11 Inhoudsopgave SAMENVATTING 9 INLEIDING 11 HOOFDSTUK I POLITIEK EN WETGEVEND KADER VOOR DE BEVORDERING VAN ENERGIE-EFFICIËNTIE 13 1. Energie-efficiëntie als instrument van het energiebeleid 13 1.1. Doelstellingen

Nadere informatie

Welkom. Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen

Welkom. Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen Welkom Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen Aanbod Energiediensten voor Lokale Besturen Wat zijn EnergieDiensten voor Lokale Besturen? Energie

Nadere informatie

Een energieprestatiecontract Een ESCO De rol van een facilitator

Een energieprestatiecontract Een ESCO De rol van een facilitator Een energieprestatiecontract Een ESCO De rol van een facilitator Inhoud Wat is een energieprestatiecontract? Wat doet een ESCO? De rol van een facilitator De aanpak van het VEB De resultaten Een concreet

Nadere informatie

Wonen & energie. Beleidsinstrumenten op federaal en gewestelijk niveau. Provinciehuis Vlaams-Brabant Bart Martens 26 juni 2006

Wonen & energie. Beleidsinstrumenten op federaal en gewestelijk niveau. Provinciehuis Vlaams-Brabant Bart Martens 26 juni 2006 Beleidsinstrumenten op federaal en gewestelijk niveau Provinciehuis Vlaams-Brabant Bart Martens 26 juni 2006 ANIMO Winteruniversiteit LEEFMILIEU & ENERGIE 18 februari 2006 Energiezuiniger wonen: heel wat

Nadere informatie

Energie Scholen/Steden/Publieke Sector. Johan Konings

Energie Scholen/Steden/Publieke Sector. Johan Konings Energie Scholen/Steden/Publieke Sector Johan Konings johan@ilanga.org AGENDA Wat is OEPC? Doelstelling en ambities energie-efficiëntie Energiekosten als financieel product Financiering OEPC: enkele sleutels

Nadere informatie

Werkingsgebied Infrax. (126 gemeenten)

Werkingsgebied Infrax. (126 gemeenten) Duurzame energie is topprioriteit bij Infrax Frank Vanbrabant CEO Werkingsgebied Infrax (126 gemeenten) Elektriciteit Distributie in 93 gemeenten Netuitbreidingen 747 000 aansluitingen Storingen & onderhoud

Nadere informatie

OEPC: Onderhouds- en energie prestatiecontract. OPZC Rekem

OEPC: Onderhouds- en energie prestatiecontract. OPZC Rekem OEPC: Onderhouds- en energie prestatiecontract OPZC Rekem Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum Rekem OPZC domein 184 ha waarvan 36 ha in eigen beheer Campus Rekem: 22 gebouwen / 55000 m² vloeroppervlakte,

Nadere informatie

Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen

Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen Els Cornelis, Provincie Vlaams-Brabant, Klimaatteam 29 oktober 2015 Vlaams-Brabant Klimaatneutraal

Nadere informatie

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE FINANCIERING ESCO PROJECTEN Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE 1 FINANCIERING ESCO PROJECTEN agenda BELFIUS BANK - BELFIUS LEASE FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN Klassiek krediet /

Nadere informatie

Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid

Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid Workshop Prestatiecontracten 7 december 2009 Albert Hulshoff, programma-adviseur adviseur Utiliteitsbouw SenterNovem Albert Hulshoff innovatie, energie, klimaat,

Nadere informatie

EPC ESCO VME. Sven Wuyts Factor4

EPC ESCO VME. Sven Wuyts Factor4 EPC ESCO VME Sven Wuyts Factor4 Energie Prestatie Contract Energy Service COmpany Vereniging van MedeEigenaars Sven Wuyts Factor4 Factor4: Antwerpen en Amsterdam Ingenieurs en financieel experts Energiebesparingsprojecten

Nadere informatie

Voorstelling EPC- Haalbaarheidsonderzoek Stad Geel. Studiedag Energieprestatiecontracten VVSG 16/05/2013

Voorstelling EPC- Haalbaarheidsonderzoek Stad Geel. Studiedag Energieprestatiecontracten VVSG 16/05/2013 Voorstelling EPC- Haalbaarheidsonderzoek Stad Geel Studiedag Energieprestatiecontracten VVSG 16/05/2013 Agenda Inleiding Haalbaarheidsonderzoek EPC Potentieel van EPC voor Stad Geel Aandachtspunten bij

Nadere informatie

ESCO. Ronny Thevis. Antwerpen, 26 oktober 2011

ESCO. Ronny Thevis. Antwerpen, 26 oktober 2011 ESCO Ronny Thevis Antwerpen, 26 oktober 2011 Inhoud ESCO - aanbod ESCO - een succes? ESCO - voorbeeldproject ESCO aanbod ESCO = Energy Services Company Globale aanpak: HVAC Relighting Gebouwschil Hernieuwbare

Nadere informatie

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Ministerie van Financiën, Den Haag Manesco helpt gebouweigenaren met comfortverbetering, energiebesparing én, tegen lagere exploitatiekosten. Manesco is

Nadere informatie

Presentatie Gert-Jan de Looze. Verduurzamen van vastgoed door gebruik van Esco s. Presentatie Stadsregio

Presentatie Gert-Jan de Looze. Verduurzamen van vastgoed door gebruik van Esco s. Presentatie Stadsregio Presentatie Gert-Jan de Looze Verduurzamen van vastgoed door gebruik van Esco s Presentatie Stadsregio Indeling presentatie Programma Rotterdamse Groene Gebouwen (RGG) Onderhouds en energieprestatiecontract

Nadere informatie

Trainingsmodule 1 Energie Prestatie Contracten (EPC) de basis

Trainingsmodule 1 Energie Prestatie Contracten (EPC) de basis Trainingsmodule 1 Energie Prestatie Contracten (EPC) de basis Transparense Project Juni 2015 OVERZICHT VAN TRAININGSMODULES I. EPC de basis II. EPC-Proces van Projectidentificatie tot aanbesteding III.

Nadere informatie

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen 6 december 2011 Albert Hulshoff Ede 22 maart 2012 Prestatiecontracten - Prestatiecontracten - ESCo-eigenschappen

Nadere informatie

Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol. Theun Toering

Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol. Theun Toering 1 Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol Theun Toering Even voorstellen Theun Toering ComforTrend Samenwerkingsverband 40 installateurs Centrale organisatie tbv Commerciële ondersteuning

Nadere informatie

Circulair geld verdienen

Circulair geld verdienen Circulair geld verdienen Strategische aanpak en bedrijfseconomisch verdienmodel voor met name producenten MiddagSymposium Circulaire Economie vraagt procesveranderingen 19 februari 2014 Advies Programma-

Nadere informatie

Duurzaam bouwen Sessie 1. Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan. Freddy Vandaele Agoria. Evert Maes KBC Bank. Bjorn Ceulemans Eria

Duurzaam bouwen Sessie 1. Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan. Freddy Vandaele Agoria. Evert Maes KBC Bank. Bjorn Ceulemans Eria Welkom! Duurzaam bouwen Sessie 1 Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan Freddy Vandaele Agoria Evert Maes KBC Bank Bjorn Ceulemans Eria Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan 16

Nadere informatie

BIJNA ENERGIENEUTRALE GEBOUWEN Welke Europese doelstellingen in Vlaanderen?

BIJNA ENERGIENEUTRALE GEBOUWEN Welke Europese doelstellingen in Vlaanderen? BIJNA ENERGIENEUTRALE GEBOUWEN Welke Europese doelstellingen in Vlaanderen? Maarten De Groote - Vlaams Energieagentschap Energiedag voor lokale besturen, 19 maart 2013, Gent Openbare gebouwen en EPB-vereisten

Nadere informatie

Het uitbesteden van diensten voor gebouwen en zijn gebruikers

Het uitbesteden van diensten voor gebouwen en zijn gebruikers Integrated Facility Management Het uitbesteden van diensten voor gebouwen en zijn gebruikers Vertrouw het beheer van uw gebouwen toe aan een expert Vandaag willen bedrijven en openbare instellingen zich

Nadere informatie

'Een financieel product met een groene saus of een groen product met een financiële saus?'

'Een financieel product met een groene saus of een groen product met een financiële saus?' 'Een financieel product met een groene saus of een groen product met een financiële saus?' https://www.youtube.com/watch?v=ttbsiwy4jow Onze partners EcoNation referenties (1) RETAIL & VOEDING LOKALE BESTUREN

Nadere informatie

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt Urgenda ESCo-project Peter Odermatt Inleiding Ambitie Urgenda: Vergroten energie efficiency in NL Beter benutting hernieuwbare energie potentieel in NL Verkennen onder welke voorwaarden ESCo s een bijdrage

Nadere informatie

Zeer belangrijke sector: 50 miljard EUR = aanzienlijk deel BBP

Zeer belangrijke sector: 50 miljard EUR = aanzienlijk deel BBP Opportuniteit 2 Zeer belangrijke sector: 50 miljard EUR = aanzienlijk deel BBP Niet alleen overheid (ministeries, federale staat, gewesten, etc.), maar ook vele lokale overheden zoals steden en gemeenten

Nadere informatie

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu ENERGIECONCEPTEN Advies op maat ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energiekosten zal dit in 10

Nadere informatie

Toekomstige vermarktingsmodellen: Van leasing tot ESCO

Toekomstige vermarktingsmodellen: Van leasing tot ESCO Toekomstige vermarktingsmodellen: Van leasing tot ESCO Joris Haems Algemeen Directeur Upgrade Energy Inhoud 1 2 3 4 5 6 Introductie: Energie als schaars goed Uw gebouw als energieproducent Opportuniteit

Nadere informatie

Serviceflats Invest (SFI) Van harte welkom! Brugge, 19 juni 2013 Mol, 20 juni 2013 Sint-Niklaas, 24 juni 2013

Serviceflats Invest (SFI) Van harte welkom! Brugge, 19 juni 2013 Mol, 20 juni 2013 Sint-Niklaas, 24 juni 2013 Van harte welkom! Brugge, 19 juni 2013 Mol, 20 juni 2013 Sint-Niklaas, 24 juni 2013 Peter Van Heukelom Algemeen directeur Eric Van Herzele Commercieel adviseur Oorsprong en Geschiedenis Vastgoedbevak:

Nadere informatie

Hellebrekers Technieken is een multidisciplinair bedrijf op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties

Hellebrekers Technieken is een multidisciplinair bedrijf op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties Hellebrekers Technieken is een multidisciplinair bedrijf op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties Familiebedrijf, opgericht in 1971 (40-jarig jubileum) Specialist in de waterbehandelingstechniek

Nadere informatie

18/10/2013. Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen. De woning van 2020 werfbezoek. 17 oktober 2013, de woning van 2020

18/10/2013. Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen. De woning van 2020 werfbezoek. 17 oktober 2013, de woning van 2020 Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen De woning van 2020 werfbezoek 1 onze MISSIE: Omdat comfortabel wonen een behoefte is van iedereen, (ver-)bouwt Bostoen betaalbare, energiezuinige wooneenheden

Nadere informatie

Dé perfecte partner voor uw bouwplannen! Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving. Neem vandaag nog contact op voor meer informatie

Dé perfecte partner voor uw bouwplannen! Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving. Neem vandaag nog contact op voor meer informatie TLBURG TLBURG Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving U wil de juiste omgeving om in te recreëren, sporten, werken of leren. Met onze services kunnen wij zo n omgeving voor u realiseren. Design

Nadere informatie

Building4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda

Building4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda Wilt u weten hoe? Ga stap voor stap door onze aanpak: - Kennismaking Building4life - De Building4life werkwijze - Uitgewerkte case Amarant Tilburg Building4life Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus

Nadere informatie

Modelprocessen voor het combineren van energieprestatiecontracten (EPC) en overige energie-gerelateerde maatregelen

Modelprocessen voor het combineren van energieprestatiecontracten (EPC) en overige energie-gerelateerde maatregelen Modelprocessen voor het combineren van energieprestatiecontracten (EPC) en overige energie-gerelateerde maatregelen guarantee Deliverable D2.7 Horizon 2020, subsidieovereenkomst nr. 696040 Dit project

Nadere informatie

Bevraging : Rationeel energiegebruik bij bedrijven

Bevraging : Rationeel energiegebruik bij bedrijven Bevraging : Rationeel energiegebruik bij bedrijven 1. Algemene bedrijfsgegevens a) Land : BELGIË b) Aantal personeelsleden: 0 9 10 49 50-99 100-249 250 c) Jaarlijkse omzet (Miljoen EUR): < 2 2-5 5 10 10-25

Nadere informatie

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden van Vliet Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten April 2011 7 april 2009 2 April 2011 - Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden 3 April 2011

Nadere informatie

Energiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower

Energiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Energiereductie met een ESCo Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Inhoud 1. Over Unica Ecopower 2. Huidige en toekomstige energie wetgeving 3. Wat is een ESCo 4. Europese Gedragscode voor ESCo s 5. Voorbeeld

Nadere informatie

Openbare verlichting. De netbeheerder als dé partner voor de transformatie van de lokale openbare ruimte

Openbare verlichting. De netbeheerder als dé partner voor de transformatie van de lokale openbare ruimte Openbare verlichting De netbeheerder als dé partner voor de transformatie van de lokale openbare ruimte Géry Vanlommel (Infrax) en Koen Putteman (Eandis) Hoorzitting Vlaams Parlement Openbare Verlichting

Nadere informatie

Van een slim project naar een slimme financiering. Hasselt, 29.03.2014 Hayen Francis, Smart Cities & Sustainable Development

Van een slim project naar een slimme financiering. Hasselt, 29.03.2014 Hayen Francis, Smart Cities & Sustainable Development Van een slim project naar een slimme financiering Hasselt, 29.03.2014 Hayen Francis, Smart Cities & Sustainable Development Een duurzaam project? Meerdere definities & benaderingen mogelijk Belangrijk

Nadere informatie

Beschouwingen over de invoering van smart metering in Brussel

Beschouwingen over de invoering van smart metering in Brussel Compteurs évolués Beschouwingen over de invoering van smart metering in Brussel Michel Quicheron Seminarie BRUGEL 1 april 2009 01/04/2009 1 Samenvatting 1. De slimme meter (smart meter): definitie, wettelijke

Nadere informatie

Hoe een verouderde installatie terug energieefficiënt

Hoe een verouderde installatie terug energieefficiënt Hoe een verouderde installatie terug energieefficiënt maken? Energiebesparend investeren en energiespaarcontracten Kurt Detavernier Copyright Siemens Ltd 2008 Building Technologies Our approach during

Nadere informatie

ENERGIE. besparen. vandorp.eu

ENERGIE. besparen. vandorp.eu ENERGIE besparen ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energieprijzen zal dit in 10 jaar al gauw

Nadere informatie

P.L.A.G.E. Balans en vooruitzichten. Evelyne Huytebroeck, Brussels minister van Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

P.L.A.G.E. Balans en vooruitzichten. Evelyne Huytebroeck, Brussels minister van Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing P.L.A.G.E. Balans en vooruitzichten INHOUDSOPGAVE Wat is P.L.A.G.E.? Balans van de eerste reeks P.L.A.G.E. Eerste resultaten van de overige P.L.A.G.E. Vooruitzichten Wat is P.L.A.G.E.? Wat is P.L.A.G.E.?

Nadere informatie

PPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013. Marc Dillen Directeur Generaal Vlaamse Confederatie Bouw

PPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013. Marc Dillen Directeur Generaal Vlaamse Confederatie Bouw PPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013 Marc Dillen Directeur Generaal Vlaamse Confederatie Bouw Definitie van PPS Projecten die door publiek- en privaatrechtelijke partijen, gezamenlijk

Nadere informatie

CIR-Isolatie Raad vzw

CIR-Isolatie Raad vzw 15 de ISOLATIEDAG energetisch renoveren bestaande gebouwen Georges Timmermans gti@skynet.be CIR-Isolatie Raad vzw koepel Belgische isolatiesector Duurzame Bouwsystemen 1 CIR-Isolatie Raad vzw jaarlijkse

Nadere informatie

Even voorstellen. Philip Blaauw. INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com

Even voorstellen. Philip Blaauw. INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com Even voorstellen Philip Blaauw INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com INNAX GROUP is een onafhankelijk Energie Diensten Bedrijf = ESCO voor het verduurzamen van gebouwen INNAX GROUP

Nadere informatie

ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA

ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 4 februari 2011 Inhoud 1 I. Waarom energiebeleid ertoe doet II. Waarom

Nadere informatie

Sportveldverlichting Energiediensten. 26 november 2013

Sportveldverlichting Energiediensten. 26 november 2013 Sportveldverlichting Energiediensten 26 november 2013 Agenda Motivatie voor relighting buitenverlichting Energiediensten voor Lokale Besturen Voorbeelden realisaties 2 26 november 2013 Motivatie voor relighting

Nadere informatie

06/11/2018 Pedro Pattijn. Wie zijn wij?

06/11/2018 Pedro Pattijn. Wie zijn wij? 06/11/2018 Pedro Pattijn Wie zijn wij? INGENIUM BRUGGE ANTWERPEN GENT LEUVEN DIENSTEN BIM MANAGEMENT SUSTAINABILITY & CERTIFICATIONS FEASIBILITY STUDIES & AUDITS STRATEGY & MASTERPLAN ENERGY RISK ANALYSES

Nadere informatie

ENERGY PERFORMANCE CONTRACTING

ENERGY PERFORMANCE CONTRACTING EYGM Limited. ENERGY PERFORMANCE CONTRACTING Voor betere energie-efficiëntie en renovatie van gebouwen en loodsen op bedrijventerreinen COLOFON JULI 2015 Uitgegeven door de POM Oost-Vlaanderen Verantwoordelijke

Nadere informatie

Drijfveren en noden van professionele groene stroom consumenten.

Drijfveren en noden van professionele groene stroom consumenten. Drijfveren en noden van professionele groene stroom consumenten. Een visie vanuit de industriële sector Alex Polfliet Zaakvoerder Zero Emission Solutions : facts and figures Gevestigd in Aalst Opgericht

Nadere informatie

Hoe samenwerking, verandering en voorlichting zorgen voor meer en betere ESCo projecten in Nederland P5 presentatie Christine van Oeveren

Hoe samenwerking, verandering en voorlichting zorgen voor meer en betere ESCo projecten in Nederland P5 presentatie Christine van Oeveren Hoe samenwerking, verandering en voorlichting zorgen voor meer en betere ESCo projecten in Nederland 17-04-2014 P5 presentatie Christine van Oeveren 1 Inhoudsopgave Inleiding 1. Wat zijn ESCo s? 2. Meer?

Nadere informatie

Alternatieve projectfinanciering

Alternatieve projectfinanciering Alternatieve projectfinanciering 2 december 2013 Peter Van Heukelom Eric Van Herzele Financiering: algemeen Eigen middelen: Beperkt aanwezig Kostprijs Fiscaal Overheidssteun/subsidies: VIPA Serviceflats

Nadere informatie

Trainingsmodule 4. Voor EPC-beginnersmarkten

Trainingsmodule 4. Voor EPC-beginnersmarkten Trainingsmodule 4. Voor EPC-beginnersmarkten Energie Prestatie Contracten-financiering Transparense Project OVERZICHT VAN TRAININGSMODULES I. EPC de basis II. EPC-Proces van Projectidentificatie tot aanbesteding

Nadere informatie

Training Module 5. Energie Prestatie Contracten Supportstrategie. Transparense Project Juni

Training Module 5. Energie Prestatie Contracten Supportstrategie. Transparense Project Juni Training Module 5. Energie Prestatie Contracten Supportstrategie Transparense Project Juni 2015 OVERZICHT VAN TRAININGSMODULES I. EPC de basis II. EPC-Proces van Projectidentificatie tot aanbesteding III.

Nadere informatie

BISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN

BISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN BISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN Partners: Izegem, 20 September Introductie BISEPS project Natascha Janssens, POM West-Vlaanderen 1.

Nadere informatie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Overijssel maakt werk van nieuwe energie! Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire

Nadere informatie

Wie zijn we? Visie. Missie

Wie zijn we? Visie. Missie Wie zijn we? Missie Wij ontzorgen de publieke sector naar een duurzamer en efficiënter energiebeheer. Visie Dynamisch en innovatief energiebeheer vormt de basis Onze expertise en data vormen de sleutel

Nadere informatie

WELKOM. DE MAAS BIJ KOTEM Marcel Bex

WELKOM. DE MAAS BIJ KOTEM Marcel Bex WELKOM DE MAAS BIJ KOTEM Marcel Bex Beheer en financiering van gemeentelijk patrimonium Testimonial door Caroline Penders 17 maart 2016 2 Patrimoniumbeheer lokale besturen Inleiding Problematiek Patrimoniumbeheer

Nadere informatie

Ecodesign. Invloed voor onze bedrijfstak Henk Kranenberg Senior Manager Daikin Europe NV

Ecodesign. Invloed voor onze bedrijfstak Henk Kranenberg Senior Manager Daikin Europe NV Ecodesign Invloed voor onze bedrijfstak Henk Kranenberg Senior Manager Daikin Europe NV Roadmap : -80% by2050 2 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/txt/pdf/?uri=celex:52014dc0015&from=en Ecodesign

Nadere informatie

CO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs

CO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs CO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs CO2 reductie! OVVIA is een energie diensten leverancier OVVIA investeert in CO2 reductie; oa energiebesparing, hernieuwbare energie

Nadere informatie

Circulaire Economie en de verankering van CE in inkoop & verkoop. Erick Wuestman. Stichting Circulaire Economie

Circulaire Economie en de verankering van CE in inkoop & verkoop. Erick Wuestman. Stichting Circulaire Economie Circulaire Economie en de verankering van CE in inkoop & verkoop Erick Wuestman Stichting Circulaire Economie Wat is Circulaire Economie? Waarom ik en wie is de SCE? Van Product naar Dienst Circulaire

Nadere informatie

INDUSTRIËLE ENERGIE AUDITS, DE OPLOSSING OF NUTTELOOS? Mijn Statement paper. April 2015. Tom Pasteyns Supervisor: Jeroen Buijs

INDUSTRIËLE ENERGIE AUDITS, DE OPLOSSING OF NUTTELOOS? Mijn Statement paper. April 2015. Tom Pasteyns Supervisor: Jeroen Buijs INDUSTRIËLE ENERGIE AUDITS, DE OPLOSSING OF NUTTELOOS? Mijn Statement paper April 2015 Tom Pasteyns Supervisor: Jeroen Buijs INHOUD Inleiding... 2 Hoe energie audits uitvoeren?... 2 De ESCO types... 3

Nadere informatie

MIG TPDA. Consultatie 31 oktober 2015 31 december 2015

MIG TPDA. Consultatie 31 oktober 2015 31 december 2015 MIG TPDA Consultatie 31 oktober 2015 31 december 2015 1. Introductie begrippen Atrias CVBA opgericht in 2011 Gezamenlijk initiatief van de vijf grootste distributienetbeheerders van België: Eandis, Infrax,

Nadere informatie

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?

Nadere informatie

Risicomanagement bij geïntegreerde contractvormen. IPMA-NL Interessegroep Risicomanagement

Risicomanagement bij geïntegreerde contractvormen. IPMA-NL Interessegroep Risicomanagement Risicomanagement bij geïntegreerde contractvormen IPMA-NL Interessegroep Risicomanagement Jeroen Mieris, Project Manager 1 Inhoud Even voorstellen.. Veranderende bouwwereld Geïntegreerde contracten Risicomanagement

Nadere informatie

Technische aspecten van EnergiePrestatieContracten (EPC) Oostende, 16 mei 2013 Factor4, Charles-Henri Bourgois

Technische aspecten van EnergiePrestatieContracten (EPC) Oostende, 16 mei 2013 Factor4, Charles-Henri Bourgois Technische aspecten van EnergiePrestatieContracten (EPC) Oostende, 16 mei 2013 Factor4, Charles-Henri Bourgois Agenda Inleiding Typische maatregelen voor EPC Voorbeelden Interactie met onderhoud, comfort,

Nadere informatie

DUURZAAM BOUWEN AAN SLIMME STEDEN = SLIM INVESTEREN IN BESTAANDE GEBOUWEN

DUURZAAM BOUWEN AAN SLIMME STEDEN = SLIM INVESTEREN IN BESTAANDE GEBOUWEN DUURZAAM BOUWEN AAN SLIMME STEDEN = SLIM INVESTEREN IN BESTAANDE GEBOUWEN experts in sustainable buildings Pedro Pattijn - Ingenium INGENIUM GROUP Experts in sustainable buildings Experts in sustainable

Nadere informatie

D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant

D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant Titel van het project: EPC coaching voor gemeenten. Locatie:

Nadere informatie

Europese Gedragscode voor Energieprestatiecontracten

Europese Gedragscode voor Energieprestatiecontracten 11 July 2014 Transparense project Dit document is tot stand gekomen in het kader van het project Transparense Increasing Transparency of energie Service Markets gefinancierd door het EU programma Intelligent

Nadere informatie

Verplichtingen voor kantoorgebouwen op vlak van energie

Verplichtingen voor kantoorgebouwen op vlak van energie Verplichtingen voor kantoorgebouwen op vlak van energie Een overzicht van maatregelen in een aantal Europese lidstaten Sven Wuyts, Factor4 27 februari 2015 Inhoud Hinderpalen Verplichtingen vanuit Europa

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Functie en rol van de energieverantwoordelijke Emmanuel Hecquet ICEDD Opleiding Duurzame gebouwen: ENERGIE Module

Nadere informatie

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort WARMTEPOMPTECHNIEK Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort Voor verwarming en productie van sanitair warm water in nieuwbouw en renovatie Warmtepomptechniek in nieuwbouwprojecten Nieuw bouwen?

Nadere informatie

Derdepartijfinanciering in België

Derdepartijfinanciering in België Derdepartijfinanciering in België Wat kunnen we doen opdat het DPF-model meer zou gebruikt worden in ons land? Lieven Vanstraelen Voorzitter BELESCO vzw BELESCO-leden Vaste leden Raadgevende leden * Consulting

Nadere informatie

Energie Prestatie Contracten Standaardisatie proces en documentatie Lessen uit Europa

Energie Prestatie Contracten Standaardisatie proces en documentatie Lessen uit Europa Energie Prestatie Contracten Standaardisatie proces en documentatie Lessen uit Europa Marijke Menkveld, ECN Beleidsstudies Rotterdam, 29 September 2015 1 Inhoud EU project Transparense Voordelen Energie

Nadere informatie

Innovatief opdrachtgeverschap

Innovatief opdrachtgeverschap Innovatief opdrachtgeverschap CBZ Bouwdag Verpleging en Verzorging Bussum, 6 maart 2008 Inhoud TNO en innovatief opdrachtgeverschap Waarom geïntegreerd contract? Wat kunnen we leren uit andere sectoren?

Nadere informatie

PPS: It s a service, not a building! Jos Barnhoorn

PPS: It s a service, not a building! Jos Barnhoorn PPS: It s a service, not a building! Jos Barnhoorn Congres 2011 Samenwerken aan FM www.factomagazine.nl Facto Congres 26 mei 2011 Jos Barnhoorn Snr. Project Mgr. Johnson Controls Wie is Jos Barnhoorn?

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDIG DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF E (ZEER) LAGE EERGIE Dag 1.1 Inleiding LETE 2015 Muriel Brandt écorce sprl team@ecorce.be www.ecorce.be 2 IHOUDSOPGAVE DE OPLEIDIG "DUURZAAM GEBOUW" DE MODULE "PASSIEF

Nadere informatie