Over vogels, heksen en engelen
|
|
- Esmée Dijkstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Over vogels, heksen en engelen Dans- en muziekproject voor groep 1-2 PO bij de vier (religieuze) feesten: Werelddierendag, Halloween, Kerst en Carnaval Introductie Verjaardagen en trouwfeesten, jubilea en lustra: feesten vormen een richtsnoer en behoren tot de hoogtepunten van het jaar. Dat geldt ook voor feesten met een meer of mindere religieuze achtergrond, zoals Werelddierendag, Halloween - Allerzielen, Kerstmis en Carnaval, Pasen en Pinksteren, al weten wij soms niet meer precies wat die feesten inhouden. Op een speelse en eenvoudige wijze gaan de leerlingen een aantal van deze feesten 'vieren'. Bij een goed feest wordt verkleed, gezongen en gedanst. Alle drie komen ze aan bod. In het museum worden de kinderen verdeeld in de vier groepjes en aangekleed. Ieder feest een groep, elk feest andere kleding. Deze groepen gaan evenwel gezamenlijk dansen en zingen onder leiding van danspedagoge Eliëtte van der Heijden. Ieder groep, ieder kind doet dus aan alles mee, geen kind heeft zich te vervelen of te wachten. Tot slot wordt een grote feeststoet gevormd die door het museum en (indien mogelijk) door de kruidentuin rond zal gaan. Informatie en voorbereiding vooraf in de klas Het museumbezoek neemt ongeveer een uur in beslag. Omdat het om kleuters gaat, is extra begeleiding van ouders zeer gewenst, liefst twee of meer per groep. Dit is met name prettig bij het helpen uit- en aantrekken van de jassen, en het helpen met verkleden. Daarnaast vragen wij u om vooraf uw klas in vier subgroepjes onder te verdelen. Elk groepje vertegenwoordigt een feest: Dierendag, Halloween, Kerst en Carnaval. Enige kennis van deze feesten bij de kinderen behoort ook tot de voorbereiding (achtergrondinformatie treft u aan onder aan deze lesbrief) Daarnaast zijn er voor drie van de vier feesten opdrachten die al in de klas met alle kinderen geoefend/uitgevoerd moeten worden - Toverspreuk bij het feest Halloween (zie onder) - Vogelgeluiden bij het feest Dierendag (zie onder) - Collages - tekeningen bij het kerstfeest (zie onder) nb.: voor carnaval hoeft niets te worden voorbereid.
2 Halloween (heksen): in de klas Heksen zijn erg goed in het toveren. Zij toveren alles wat zij maar leuk vinden. Daarvoor hebben zij natuurlijk wel een toverspreuk nodig. Met het feest Halloween gaan de kinderen, net zoals de heksen, ook toveren. U leert vooraf met de kinderen in de klas de toverspreuk. Deze spreuk hebben zij nodig voor in de dansles. De muziek is beschikbaar op de website van Stichting C. Ga vanuit naar primair onderwijs, vervolgens naar lesmateriaal en daar vindt u het onder de naam van dit project. De toverspreuk wordt voor de eerste keer vrijwel direct aan het begin van het liedje gezongen. Later in het muziek volgt dit nog twee keer. Oefen de toverspreuk goed zodat de kinderen deze in de muziek kunnen herkennen. De maten voor de dansopdrachten zijn voor het oefenen niet van toepassing, deze worden in de dansles in het museum toegepast: Start de muziek maat 1-2: intro/wacht maat 1-8: zing tweemaal de toverspreuk* (1e keer) maat 1-22: dansopdracht 1 maat 1-8: zing tweemaal de toverspreuk (2e keer) maat 1-22: dansopdracht 2 maat 1-8: zing tweemaal de toverspreuk (3e keer) maat 1-22: dansopdracht 3 * Sibbel, sabbel, sieberidie... hatsjie!! Sibbel, sabbel, sieberidoe... hatsjoe!! 2X in het museum Tijdens deze dansopdracht zingen de kinderen de toverspreuk en toveren zij iets dat te maken heeft met Halloween... Deze oefening kan uiteraard na afloop van de dansworkshop vaker gebruikt worden. Dit kan naar eigen inzicht worden ingevuld. U kunt bijvoorbeeld iets toepasselijks gaan toveren als er iemand jarig is, wanneer er een nieuw seizoen aanbreekt, zodra een van de feesten (uit de dansles) actueel is, n.a.v. een verhaal dat in de klas wordt gebruikt, enz.
3 Dierendag (vogels): In de klas Bespreek de vier verschillende vogels vooraf met de kinderen in de klas: Hoe zien de vogels eruit? Waar kom je ze tegen? Welke vogel is het grootst? Wat eten ze? Kunnen al deze vogels vliegen? enz. Oefen vervolgens met elkaar de vogelgeluiden die bij elke vogel hoort. Deze vier vogels zijn: eend, duif, haan, jong vogeltje In het museum In het museum maken we een vogelorkestje waarbij elke vogel zijn eigen lied zingt.
4 Kerst (engelen) In de klas De kinderen maken met elkaar één tekening, collage of knutselwerkstuk dat gaat over de vier verschillende feesten. Zorg ervoor dat het werkstuk zo gemaakt wordt dat het in het museum kan worden opgehangen. In het museum De kinderen dansen met dit feest een vrolijke dans. Neem het werkstuk mee naar het museum en geef dit af aan een van de betrokken vrijwilligers van het MRK. Het werkstuk zal vervolgens in het museum worden opgehangen. Zo groeit het aantal (kunst)werken waar de kinderen na afloop van de dansles nog even naar kunnen kijken. Ook de bezoekers van het museum kunnen hiervan meegenieten. Carnaval: In de klas: geen voorbereidingen nodig In het museum De kinderen krijgen allemaal een instrumentje. Zij vormen met elkaar een gezellige, muzikale stoet en lopen door het gebouw en indien mogelijk door de kruidentuin.
5 foto's van het project Luid de donkere dagen uit en het carnaval in, MRK 2012
6 Achtergrond voor docenten Dierendag (4 oktober) Werelddierendag is een dag die wereldwijd op de agenda staat als een moment waarop extra aandacht wordt besteed aan de dieren. De datum waarop dierendag wordt gevierd, 4 oktober, is tevens de feestdag van Franciscus van Assisi ( ). Het herinnert ons aan de vergaande liefde voor de natuur van de heilige. Werelddierendag is een feestdag die is ontstaan aan het begin van de twintigste eeuw. Tijdens een internationaal congres van verenigingen voor de bescherming van dieren in 1929 in Wenen werd 4 oktober uit geroepen tot Werelddierendag. Eén dag per jaar om speciaal aan de dieren te denken. De feestdag van Franciscus werd uitgekozen door diens liefde voor planten en dieren. Sindsdien zijn de feestdag van Franciscus en dierendag onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Halloween (31 oktober) Halloween is een feestdag die vooral in Ierland, het Verenigd Koninkrijk en later de Verenigde Staten en Canada gevierd wordt. De naam is afgeleid van Hallow- e en, oftewel All Hallows Eve (Allerheiligenavond). De avond voor Allerheiligen, een christelijk feest dat op 1 november wordt gevierd onder katholieken en anglicanen. Sporen van dit feest gaan terug op de Kelten. De Keltische kalender begon het nieuwe jaar op 1 november, dus vormde 31 oktober oudejaarsavond. Het Keltisch Nieuwjaar, Samhain, was ook nog om een andere reden zeer bijzonder. De Kelten ( geloofden namelijk dat op die dag de geesten van alle gestorvenen van het afgelopen jaar terug kwamen om te proberen een levend lichaam in bezit te nemen voor het komende jaar. Toen de Romeinen Groot- Brittannië binnenvielen, vermengden ze de Keltische traditie met hun eigen tradities. Deze betroffen de viering van de oogst aan het eind van oktober, maar ook het eren van de doden. De christenen namen een deel van de Romeinse gebruiken over. Op Allerzielen gingen in lompen gehulde christenen de dorpen rond en bedelden zielencake (brood met krenten). Voor elk brood beloofden ze een gebed te zeggen voor de dode verwanten van de schenker. Allerzielen wordt gevierd op 2 november, de dag na Allerheiligen, waarmee deze dag nauw verbonden is. Met Allerzielen worden de overledenen herdacht en wordt een requiemmis opgedragen. Kerst (24 december) Tijdens kerstmis vieren christenen de geboorte van het Jezuskind. Omdat christenen Jezus beschouwen als het licht van de wereld, ligt een datering van de feestdag tijdens de winterzonnewende voor de hand. Daarmee sloten de christenen aan bij andere religieuze tradities in Rome en Egypte. Van de vier evangelisten zijn er maar twee die de geboorte en kindertijd van Jezus vermelden. En daarbij valt op dat de evangelist Mattheus ingaat op de ster en de aanbidding der wijzen (koningen) terwijl de evangelist Lucas melding maakt van de geboorte in een kribbe (omdat er geen plaats was
7 in de herberg), de engelen en de herders die het kind als eerste komen begroeten. Het kerstverhaal is in wezen een samenvoeging van beide evangeliën, aangevuld met oudtestamentische profetieën. Het kerstfeest zoals wij dat kennen en vieren is verder gevormd door twee markante figuren: Franciscus van Assisi die in 1233 in Greggio (Umbrië) als eerste een grote kerststal bouwde met levende dieren als de os en de ezel en schapen en Luther die rond 1525 de kerstboom introduceerde. Lange tijd hadden de, meer protestanten uit het noorden kerstbomen en de katholieken uit zuiden kerststallen. Tegenwoordig is dit onderscheid vervaagd. Carnaval (ook wel 'Vastelaovend') Carnaval is een van oorsprong een katholiek feest dat gevierd wordt in de drie dagen voorafgaand aan Aswoensdag. Volgens de traditie duurt het feest van zondag tot dinsdagavond - de Vastenavond. Om middernacht vangt de vastentijd aan van 40 dagen, tot Pasen. De oorsprong van het woord is onbekend. Van oudsher is carnaval een eetfestijn, omdat het de laatste mogelijkheid was zich te buiten te gaan voor de vastentijd, waarin men zich beperkte tot het minimaal noodzakelijke. Op vette dinsdag (voor de vasten) werd al het vet wat er in huis was opgemaakt omdat het anders zou bederven. De vasten is ter herdenking van de 40 dagen die Jezus volgens het Nieuwe Testament in de woestijn vastte en tevens tot bezinning op de christelijke kernwaarden. Het feest heeft daarnaast kenmerken van de Romeinse saturnaliën overgenomen, zoals drink- en eetgelagen, een soort prins carnaval, vermommingen en optochten door de straten. Antropologisch gezien is het carnaval een omkeringsritueel, waarin maatschappelijke rollen worden omgedraaid en normen over gewenst gedrag worden opgeschort. In Nederland worden twee soorten carnaval gevierd: Het Rijnlands carnaval en het Bourgondisch carnaval. De Rijnlandse variant, die in heel de provincie Limburg en het oosten van Noord- Brabant gevierd wordt (dus ook in Uden), is gebaseerd op de carnavalsviering in steden in het westen van de Duitse deelstaat Noordrijn- Westfalen. Vooral Keulen, dat zich op haar beurt weer veel op het carnaval van Venetië baseerde, heeft een grote invloed op de aard van dit carnaval gehad. Tegen het eind van de 19e eeuw werd het carnavalsfeest in het Rijnland gebruikt als een ludiek protest tegen de imperialistische (en protestantse) Pruisen die het gebied annexeerden. Veel van de huidige tradities kunnen hiernaar herleid worden. Rijnlandse carnavalsfeesten worden gedomineerd door carnavalsverenigingen. Deze verenigingen, waarvan er soms meerdere per stad of dorp zijn met ieder een eigen prins en raad van elf, organiseren tijdens het carnaval hun eigen feesten voor zowel leden als niet- leden van de vereniging. Traditionele kleding bestaat uit uitgebreide kostuums. Sommigen kopen een compleet thematisch kostuum in een feestwinkel, weer anderen maken hun kostuums zelf. Omdat het Rijnlands carnaval ook merendeel buiten plaatsvindt, zijn de kostuums ook warmer. De kostuums zijn uitgebreider en meestal uit meerdere lagen opgebouwd. Gewone jassen om het niet koud te krijgen worden nooit over de carnavalskleding gedragen. Hooguit eronder. Het Rijnlands carnaval heeft drie officiële kleuren die overal terugkomen. Dit zijn rood, geel en groen. Het Bourgondisch carnavalsfeest is de variant die in de meeste plaatsen in Noord- Brabant, Gelderland Land van Maas en Waal en Katholiek Zeeuws- Vlaanderen en een aantal plaatsen op Zuid- Beveland traditioneel aanwezig is. Zij vindt haar oorsprong in de welvarende steden van het
8 Hertogdom Brabant en Graafschap Vlaanderen ten tijde van de Bourgondische Nederlanden. De insteek van het Bourgondische carnaval was oorspronkelijk dat van een gekostumeerd eetfestijn waarbij men elkaar belachelijk maakte. Door de grote armoede die heerste in Brabant vanaf de bloeitijd van de Gouden Eeuw tot de Tweede Wereldoorlog wordt het traditionele feest gekenmerkt door (schijnbaar) eenvoudige kostuums; waarvan de beroemde blauwe boerenkiel met zakdoek wellicht het meest iconisch is. Officieel duurt carnaval van zondag tot en met dinsdag, maar in de huidige praktijk is het vaak zo dat er tussen 11 november en het eigenlijke feest al tal van aan carnaval verbonden festiviteiten plaatsvinden, vooral in de laatste weken voor carnaval. Soms vinden er ook op Aswoensdag nog enkele carnavalsactiviteiten plaats. Op 11 november (de elfde van de elfde), om precies 11:11u, begint het carnavalsseizoen. In Nederland wordt deze start van het seizoen in vrijwel iedere carnaval vierende plaats met een zekere ceremonie gevierd. De reden voor deze datum ligt bij het getal 11, dat van oudsher het getal van de dwazen en gekken is. 11 november is exact 40 dagen voor 21 december, de kortste dag. Toevallig ook de feestdag van Sint Maarten (Het Sint Maartensfeest). Dit is het begin van de donkere periode voor Kerstmis die eindigt op 2 februari Maria Lichtmis, wat weer exact 40 dagen na Kerstmis is. 2 februari is de vroegst mogelijke datum voor carnaval. Vorstenburg 1, 5401 AZ Uden telefoon: , info@museumvoorreligieuzekunst.nl;
We hebben gesproken over hoe je als leerkracht kunt zorgen dat je elke dag álle kinderen ziet.
Hofbode 10 10 februari 2015 o.a. Studiedag 29/1 Herkomst carnaval Groep 4 Studiedag 29 januari 2015 Vorige week donderdag zijn we met het hele team druk bezig geweest over de rol die de leerkracht heeft.
Nadere informatieeertigdagentijd en Pasen
Naam: eertigdagentijd en Pasen V Datum: 1. Veertigdagentijd Vink twee goede antwoorden aan. De veertigdagentijd is een soort woestijntijd, omdat er veel woestijnen zijn in de landen van het Zuiden (en
Nadere informatieHet verhaal van onze kerststal
Het verhaal van onze kerststal In dit boekje wordt het verhaal van onze kerststal verteld. Het verhaal gaat over wat er gebeurde toen Jezus geboren werd. Op onze internetpagina is iets meer te zien. Ook
Nadere informatieeertigdagentijd en Pasen
Naam: eertigdagentijd en Pasen V 1. Veertigdagentijd Datum: Vink twee goede antwoorden aan. De veertigdagentijd is een soort woestijntijd, omdat er veel woestijnen zijn in de landen van het Zuiden (en
Nadere informatieOnderzoek Carnaval. Februari 2013
Onderzoek Carnaval Februari 2013 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 1 tot 8 februari 2013, deden 2650 jongeren mee. Van hen zijn er 413 opgegroeid in Brabant en 584 in Limburg. De
Nadere informatieNodig: flap en stiften, werkblad ontstaansgeschiedenis carnaval, werkblad taalkaarten op stevig karton gekopieerd en uitgeknipt tot een flink stok
Themales Carnaval taalvrijwilliger/docent Nodig: flap en stiften, werkblad ontstaansgeschiedenis carnaval, werkblad taalkaarten op stevig karton gekopieerd en uitgeknipt tot een flink stok kaarten, werkblad
Nadere informatieeditie 2013 Carnaval groep 6-7-8
editie 2013 Carnaval groep 6-7-8 inhoud Inleiding 3 1. De naam carnaval 4 2. De datum 5 3. De geschiedenis 6 4. De omgekeerde wereld 9 5. Tradities 10 6. Soorten carnaval 13 Werkblad 16 Puzzels 17/18 Bronnen
Nadere informatieKerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet.
Kerstviering groep 4 Welkom Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Als de kerstklokken luiden Dan horen wij steeds weer Dat Jezus is geboren.
Nadere informatieDoel: Opnieuw samenbinden van de groep en het loskomen van de kinderen stimuleren
Thema Kerst een speciaal programma - Sneeuwballen gooien Opnieuw samenbinden van de groep en het loskomen van de kinderen stimuleren Kranten / vellen wit papier De leiding vertelt dat het binnenkort kerstfeest
Nadere informatieACTIVITEITENKALENDER FEBRUARI 2012
ACTIVITEITENKALENDER Uitgelicht Woensdag 1 februari 09.00-11.00 Gezamenlijk ontbijt Maandag 13 februari 18.30-20.30 Carnavalsfeest Dinsdag 14 februari 10.00-11.30 Valentijnsdag Woensdag 15 februari 12.00-13.30
Nadere informatieEen weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden
Nadere informatieDit thema gaat over de verschillende feestdagen en vieringen in Nederland. Onderwerpen. Wat kun je meenemen?
De feestdagen Dit thema gaat over de verschillende feestdagen en vieringen in Nederland. Onderwerpen Nationale en erkende feestdagen Overige feesten en vieringen Stap 1 Introductie Wat kun je meenemen?
Nadere informatieKerstfeest 2015. Ds. W.E. den Hertogschool
Kerstfeest 2015 Ds. W.E. den Hertogschool Lichtjes, lichtjes overal Kerstfeest is het nu Jezus is geboren Zeggen zij aan U Groep 1/2 Welkom Kim & Jake Openingsgebed Gebed door groep 6 (1) Lieve Here God,
Nadere informatieKinderkerstfeest. 24 december 2015 Grote of Sint Walburgiskerk Zutphen
Kinderkerstfeest 4 december 015 Grote of Sint Walburgiskerk Zutphen Welkom Zingen: lied 477: 1, en 4 Komt allen tesamen De hemelse engelen riepen eens de herders weg van de kudde naar t schamel dak Spoeden
Nadere informatieLesbrief begrijpend lezen (Nieuwsbegrip) tekst groep 5 en 6
tekst groep 5 en 6 Carnaval In een deel van Nederland vieren mensen weer carnaval. Carnaval duurt van 18 tot en met 21 februari. De mensen vieren dit feest ieder jaar. Carnaval is een feest met veel tradities
Nadere informatieNog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding. September 2017
Nog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Nog 1 nachtje slapen. Dit programma
Nadere informatieCarnaval en creativiteit
Carnaval en creativiteit Door middel van de informatieve teksten en lessuggesties krijgen de leerlingen inzicht in wat creativiteit met het Oosterhouts carnaval te maken heeft. Het belangrijkste doel is
Nadere informatie1. Jozef en Maria moesten voor een volkstelling naar Bethlehem. Dat was een opdracht van keizer: a. Augustus b. Julius Caesar c. Tiberius d.
K erstm is Kerstquiz Lezen Het kerstverhaal ken je misschien, maar hoe goed ben je op de hoogte van de geschiedenis van Kerst? En wat weet je van alle gebruiken en feestelijkheden die erbij horen? Test
Nadere informatiePasen met de Samenleesbijbel. Materiaal voor kinderen van 8-12 jaar Johannes 20:1-18 uit de Samenleesbijbel
Pasen met de Samenleesbijbel Materiaal voor kinderen van 8-12 jaar Johannes 20:1-18 uit de Samenleesbijbel Samenleesbijbel De Samenleesbijbel is de Bijbel in Gewone Taal, aangevuld met ruim 500 pagina
Nadere informatieKerstfeest 2014. Ds. W.E. den Hertogschool
Kerstfeest 2014 Ds. W.E. den Hertogschool Kling klokjes klingelingeling, kling klokjes kling. Laat de boodschap horen: Jezus is geboren, Voor die blijde klanken, willen wij God danken. Kling klokjes klingelingeling,
Nadere informatieDoelgroep: Leerlingen van de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs (10-12 jaar)
VAN HALLOWEEN TOT WEERWOLF 31 oktober Inleiding Op 1 november is het in Nederland de dag van Allerheiligen. In de Verenigde Staten, Ierland, Groot-Brittannië en enkele andere landen wordt daags tevoren,
Nadere informatieNog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding. augsustus 2017
Nog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Nog 1 nachtje slapen. Dit programma
Nadere informatieHet verhaal De rode lijn van het verhaal kent iedereen wel, het gaat over Maria die zwanger is en op de ezel naar
Werkstuk door een scholier 2174 woorden 20 maart 2011 6,2 37 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Voorwoord. Ik heb gekozen voor dit onderwerp om verschillende redenen, onder andere omdat ik dacht dat
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatieKerstviering Kleuters
Kerstviering Kleuters welkom Welkom, welkom, dit is het moment om de dag te vieren. Welkom, welkom, dit is het moment; goed dat jij er bent. Er staat een kaarsje en het brandt, het glimlacht naar ons allen,
Nadere informatieDOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL
DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL PRAKTISCHE INFORMATIE 1. Inleiding De meeste kinderen zijn wel bekend met feestdagen zoals Kerst of Sinterklaas. Maar weten uw leerlingen ook dat
Nadere informatieLater als ik groot ben: mama of papa worden Later als ik groot ben: een mooie auto Een goede vriend. Warmte. Beroemd zijn Een kus
Wat kunnen we wensen? Warmte Later als ik groot ben: mama of papa worden Later als ik groot ben: een mooie auto Een goede vriend Beroemd zijn Een kus Vrede op de hele wereld Mooi weer Een grote zak snoep
Nadere informatieGelukkig Nieuwjaar! Leeftijd: 8-12 Soort bijeenkomst: club Soort werkvorm: heel programma Thema: Overige feestdagen Tijdsduur: 1 uur 30 min.
Gelukkig Nieuwjaar! Leeftijd: 8-12 Soort bijeenkomst: club Soort werkvorm: heel programma Thema: Overige feestdagen Tijdsduur: 1 uur 30 min. Programma over Nieuwjaarsfeesten. Oud en Nieuw... Lekker de
Nadere informatievan carnaval tot kerst
vier kant reeks van carnaval tot kerst 20 feesten & dagen om te onthouden Driekoningen Driekoningen is elk jaar op 6 januari. Op deze dag wordt het bezoek van drie wijze mannen aan het pasgeboren kindje
Nadere informatieHalloween: waar denk jij aan?
Halloween: waar denk jij aan? Hieronder staan drie uitspraken over Halloween. In welke herken je je het meest? Interessant, ik houd wel van spanning Eng, ik blijf er ver vandaan Ver van mijn bed. Ik maak
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatieDit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over:
Samenvatting door een scholier 1098 woorden 6 juni 2005 6,2 41 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing 4.2. De bijbel De bijbel is het belangrijkste heilige boek van christenen. Pas rond
Nadere informatieLesbrief begrijpend lezen (Nieuwsbegrip) handleiding groep 7 en 8
handleiding groep 7 en 8 Deze les kunt u op dezelfde manier behandelen als de methode Nieuwsbegrip die wordt gebruikt voor begrijpend lezen. De tekst komt oorspronkelijk uit week 6-2010 en is toegespitst
Nadere informatieACTIVITEITENKALENDER FEBRUARI 2012
ACTIVITEITENKALENDER FEBRUARI 2012 Uitgelicht Vrijdag 3 februari Weekafsluiting: Sport en Spel Zondag 5 februari 11:30-12:30 Kerkdienst Woensdag 8 februari 19:00-20:30 Borrelavond voor alle cliënten Donderdag
Nadere informatieRondjewereld Activiteiten Groep 3-4
Rondjewereld Groep 3-4 Met de Rondjewereld boeken bieden we ideeën en verhalen die de harten en gedachten openen van kinderen van overal. Hiermee willen we kinderen inspireren om verder te lezen, dieper
Nadere informatieProtestantse Gemeente De Levensbron te Rilland. Tweede zondag in de Advent, 6 december 2015 Kerkdienst van Woord en Sacrament
Protestantse Gemeente De Levensbron te Rilland. Tweede zondag in de Advent, 6 december 2015 Kerkdienst van Woord en Sacrament Voor de dienst luisteren we naar: In de hemel is de Heer (Andre van Zyl). In
Nadere informatieVraag 4: Draagt u uw overtuiging actief over aan uw kinderen?
Enquête identiteit. Vraag 1: Ik vul deze vragenlijst in: Alleen 30 (85) Samen, ouder/verzorger/kind 55 Vraag 2: Hoeveel kinderen heeft u op Het klinket: totaal 112 kinderen Vraag 3: Wat is uw religie of
Nadere informatieKerstviering 2009 Laat iedereen het horen. Groep 0, 1 en 2 CBS Shalom
Kerstviering 2009 Laat iedereen het horen Groep 0, 1 en 2 CBS Shalom Welkom op ons kerstfeest Groep 0 zingt : Jezus zegt, dat hij hier van ons verwacht Jezus zegt, dat Hij hier van ons verwacht, dat wij
Nadere informatieE R E D I E N S T. 25 december 2014 Kerstmorgen. KERSTFEESTVIERING met de KINDEREN
E R E D I E N S T 25 december 2014 Kerstmorgen KERSTFEESTVIERING met de KINDEREN Protestantse gemeente Brielle Sint-Catharijnekerk voorganger ds. Anke Dekker ouderling Rienk Koopmans organist Marco t Hart
Nadere informatieLesbrief begrijpend lezen groep 5 en 6 (Nieuwsbegrip)
handleiding Deze les kunt u op dezelfde manier behandelen als de methode Nieuwsbegrip die wordt gebruikt voor begrijpend lezen. De tekst komt oorspronkelijk uit week 6-2010 en is toegespitst op het actuele
Nadere informatieCarnaval. Spreekbeurt Bebel van den Berg maart 2019
Carnaval Spreekbeurt Bebel van den Berg maart 2019 Inhoud 1. Wat vier je met Carnaval? 2. Geschiedenis van Carnaval 3. Carnaval over de hele wereld 4. Carnaval in Nederland 5. Mijn Carnaval bij de Spoorspiekers:
Nadere informatieLesbrief: Feest! Thema: Mens & Dienstverlenen in de Toekomst
Lesbrief: Feest! Thema: Mens & Dienstverlenen in de Toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zoveel culturen zoveel feesten! Overal op de wereld worden er
Nadere informatieMateriaal groep 1 & 2, nummer 2, jaargang 7
Materiaal groep 1 & 2, nummer 2, jaargang 7 1. Ouderbrief 2. Kleurplaat bed, kern les 1 3. Dag ster, grote ster, afronding les 4 4. Jezus wordt geboren, extra, les 4 Beste ouders, Licht speelt een grote
Nadere informatieTuin van Heden kleuters (4-jarigen en 5-jarigen) Werken met kunst in de kerstperiode
Tuin van Heden kleuters (4-jarigen en 5-jarigen) Werken met kunst in de kerstperiode Beleving Kleuters worden in hun omgeving overal geconfronteerd met de commerciële uitingen van het kerstfeest: de versierde
Nadere informatieRapportage TIP Roermond 14 (deel 1) Elfde van de elfde. 27 november Inhoudopgave. Elfde van de elfde 2. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Rapportage TIP Roermond 14 (deel 1) Elfde van de elfde 27 november 2017 Inhoudopgave Elfde van de elfde 2 Brandveiligheid Toponderzoek Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Nadere informatieKaaiendonkse. Tradities. (studieles ) Vooraf. Voorbereiding leerkracht
Kaaiendonkse Tradities Doorvmiddel van de tekst en de verwerkingsopdracht krijgen de leerlingen inzicht in de viering van het carnaval in de regio Oosterhout Het belangrijkste doel is de leerlingen een
Nadere informatieLiedjes Kerstmusical: Volg die ster
14-1: Waar ben je geboren Waar ben je geboren, waar kom je vandaan Waar is het begonnen, waar is het ontstaan Waar ken jij de weg zelfs met je ogen dicht Waar ben je geboren, waar zag jij het licht Iedereen
Nadere informatieVerteld door Schulp en Tuffer
Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder
Nadere informatieMet toeters en bellen
Carnaval Met toeters en bellen Spreken Wat gebeurt er allemaal op deze afbeelding? Heb jij je wel eens verkleed voor carnaval? Werd je toen herkend? Hoe hebben de mensen op deze foto zich verkleed? Heeft
Nadere informatieDe kleuters komen zingend binnen: Kom binnen, kom binnen, het feest gaat beginnen kom gauw, kom gauw, we wachten op jou.
De kleuters komen zingend binnen: Kom binnen, kom binnen, het feest gaat beginnen kom gauw, kom gauw, we wachten op jou. Welkomstwoord door Demi, Aram en juf Lenneke. Kinderen: Hartelijk welkom alle mensen
Nadere informatiePère Noël, de Finse heet Joulupukki en die wordt geholpen door elfjes die Joulutonttu genoemd
et erstmis wordt de geboorte van ezus Christus gevierd. Voor veel mensen is erstmis het belangrijkste feest van het jaar. Het kerstfeest wordt in de christelijke wereld gevierd op 25 december, maar in
Nadere informatieis geweest. Wie klopt er bij ons aan. Hoe is hij vandaag aanwezig? Voor mij draait het daar om. Moeten we daarover denken.
Niet in een stal maar in een grot. Daar werd Jezus geboren. Het is even wennen. We zijn gewend te zingen en te praten over een stal. Maar Palestijnse christenen zeggen: hij werd in een grot geboren. En
Nadere informatieKINDER KERSTFEEST. Maartenskerk Doorn Kerstavond maandag 24 december uur De wonderlijke Kerst van Koster Kees
KINDER KERSTFEEST Maartenskerk Doorn Kerstavond maandag 24 december 19.00 uur De wonderlijke Kerst van Koster Kees 1 2 Kinderkerstfeest in de Maartenskerk Maartenskerkgemeente Doorn Zoek een plek op waar
Nadere informatieBoekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep
Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.
Nadere informatieDe Ark, Lichtkring, Marktpleinkerk en clubs vieren samen KINDERKERSTFEEST Liturgie
De Ark, Lichtkring, Marktpleinkerk en clubs vieren samen KINDERKERSTFEEST 2018 Liturgie Marktpleinkerk 24 december 2018 Aanvang: 19.00 uur Predikant: ds. Aarnoud van der Deijl Organist: Arjen Noordzij
Nadere informatieKinderkerstfeest in de Maartenskerk Maartenskerkgemeente Doorn
KINDER KERSTFEEST Maartenskerk Doorn Zondag 24 december 16.30 uur Het kerstverhaal gespeeld door (groot)ouders en jongeren en samen kerstliedjes zingen 1 Kinderkerstfeest in de Maartenskerk Maartenskerkgemeente
Nadere informatieTerugkerende activiteiten in de peuterbouw van De Groene Ring
Terugkerende activiteiten in de peuterbouw van De Groene Ring Uw kind komt misschien binnenkort in de peutergroep van onze basisschool. Welkom! Wij willen u graag op deze manier informeren over wat u en
Nadere informatieKERSTVIERING VOOR JONG EN OUD 2015 Datum: 24 december 2015
KERSTVIERING VOOR JONG EN OUD 2015 Datum: 24 december 2015 Tijd: 19.30 uur Locatie: De Kern Spijkenisse Voorganger: ds. Lennart van Berkel Organist: Adri v/d Padt Pianist: Manon Welkom Samenzang: Stille
Nadere informatieKinderliedboekje Inhoudsopgave
Kinderliedboekje Inhoudsopgave Jezus is de goede herder...2 Hoor de vogels zingen weer...2 Dank U voor deze nieuwe morgen...3 Jezus is geboren...4 Zit je deur nog op slot...4 Dank U voor uw liefde Heer...4
Nadere informatieKerstfeest 17 december 2014 Groep 6/7 De Brug
Kerstfeest 17 december 2014 Groep 6/7 De Brug Welkom Lied: Dank je voor dit warme licht (kaarsen worden aangestoken door Youri) 1. Eerste kaars, wat wil jij zeggen als je branden gaat? Zie jij in je mooiste
Nadere informatieNieuwsbrief 17-12-2015
Nieuwsbrief 17-12-2015 We zijn nu ook te volgen via Facebook sportbasisschool Het Startblok 1. Kerstinstuif Met veel plezier kijken we terug op een mooie kerstinstuif. Een avond vol muziek, toneel, kunst
Nadere informatieZondag 4 januari De ster volgen
Zondag 4 januari 2015 - De ster volgen De kersttijd zoals wij die kennen, en die we vandaag in onze gemeente afronden, is een mengsel van twee verhalen. Dat van Lucas, met de herders en keizer Augustus,
Nadere informatieZoeken naar liefde. Kerstmorgen 2016
Zoeken naar liefde Kerstmorgen 2016 Aan deze dienst werken o.a. mee: Het Nicolauskerkkoor o.l.v. Henk den Haan Organist René Nijsse De jongste gemeenteleden Voorganger ds. Corine van Eck Orgelspel Samenzang
Nadere informatieKERSTVIERING 2017 FEEST VAN GODS LIEFDE
KERSTVIERING 2017 FEEST VAN GODS LIEFDE KINDERNEVENDIENST PROTESTANTSE GEMEENTE TUBBERGEN ZONDAG 24 DECEMBER 2017 2 Lied: Brandend kaarsje 1. Jezus zegt dat Hij hier van ons verwacht, dat wij zijn als
Nadere informatieKerstavond in het Kruispunt
Kerstavond in het Kruispunt 24 december 2016 21 uur Lezing Oude Testament Jesaja 9, 1-7 Lied Liedboek 96 a Zing een nieuw lied, alle landen... Lezing Epistel Titus 2, 11-14 Lied Zingend Geloven 8.5: Een
Nadere informatieKinder-kerst-vesper. 24 december in de Grote Kerk te Leeuwarden
Kinder-kerst-vesper 24 december 2017 in de Grote Kerk te Leeuwarden Algemene leiding: Piano: Antsje Tuinenga en Ruben Korte Jelte de Jong Welkom Zingen: Komt allen tezamen 2. De hemelse engelen riepen
Nadere informatieKinderboekenlijst voor ouders
Kinderboekenlijst voor ouders Voorlezen aan peuters Thema Kerst www.ellyvanderlinden.nl/kinderboeken 1 / 7 Kathleen Amant Anna en de kerstboom Clavis (2010) isbn 97890448131 Het is bijna Kerstmis. Samen
Nadere informatieCarnaval ontstaan in de landbouwgebieden. Werkstuk door een scholier 2037 woorden 23 juni keer beoordeeld. Nederlands
Werkstuk door een scholier 2037 woorden 23 juni 2004 6 585 keer beoordeeld Vak Nederlands INHOUDSOPGAVE. Geschiedenis en oorsprong van carnaval - Carnaval ontstaan in de landbouwgebieden. - Carnaval ontstaan
Nadere informatieORDE VAN DIENST Kerst 25 december 2018
ORDE VAN DIENST Kerst 25 december 2018 Thema: Kwetsbare liefde met medewerking van koperensemble TOG en Umami Zingen voor de dienst Lied 477: 1, 2 en 4 1. Komt allen tezamen, jubelend van vreugde: komt
Nadere informatieViering van de Geboorte van Christus, op Kerstmorgen 25 december 2014 om uur in de Protestantse Gemeente Elburg Ichthuskerk
Viering van de Geboorte van Christus, op Kerstmorgen 25 december 2014 om 10.00 uur in de Protestantse Gemeente Elburg Ichthuskerk Voorganger: ds. W. Smit uit Kampen Organist: Johan Hoeve Lector: Ilse Tissingh
Nadere informatieHET SCHEEPSJOURNAAL De Roerganger
1 Het wordt steeds vroeger donker De winter is in zicht Alles keert naar binnen De gordijnen gaan weer dicht De tijd staat op een kruispunt Niemand weet waarheen De schoonheid is soms ver te zoeken De
Nadere informatieTip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! Spelregels Wijs een jurylid aan: die bepaalt wie antwoord mag geven.
QUIZ Tip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! Spelregels Wijs een jurylid aan: die bepaalt wie antwoord mag geven. Wijs een vragensteller aan: die stelt de vraag en noemt de 3 mogelijke
Nadere informatieKerstfeest 2013 Een lichtend spoor
Kerstfeest 2013 Drie Koningen, raam in de kerk van Taizé Een lichtend spoor Protestantse Gemeente Edam Grote Kerk 2 Welkom Aansteken van de kaarsen Intochtslied 477: 1 en 2 Allen gaan staan 2. De hemelse
Nadere informatieNieuwsbrief de Horizon
P a g i n a 1 Nieuwsbrief de Horizon Agenda 5 januari: luizencontrole 6 januari: oud papier 7 januari: inloopmiddag 11 januari: kleuters en onderbouw vrij 21 januari: studie dag leerlingen vrij 22 januari:
Nadere informatieKerstnachtdienst 2014 Is er iets met Kerst mis?
Kerstnachtdienst 2014 Is er iets met Kerst mis? In deze avond zijn we hier samengekomen, om met elkaar kerstmis te vieren. En we stellen ons de vraag: is er iets met Kerstmis? In deze avond zoeken we een
Nadere informatieNoorderlicht. Schooljaar 2014/2015
Kalender buitenschoolse opvang Trias Kinderopvang Noorderlicht Schooljaar 2014/2015 In deze kalender kunt u zien wat er in schooljaar 2014/2015 op het programma staat bij buitenschoolse opvang Noorderlicht.
Nadere informatieKerstviering. Geloof met me mee! 25 december 2018
Kerstviering 25 december 2018 Geloof met me mee! Voorganger: Ds. Eckhardt Groeneveld Organist: Jan-Anton van der Mooren M.m.v: Het koperensemble Voorbereid met de kindernevendienst We zingen voor de dienst:
Nadere informatieKinderkerstfeest 2016
Protestantse gemeente Haaksbergen-Buurse Kinderkerstfeest 2016 Jezus is zijn naam welkom lied 477: Komt allen tezamen gebed 1. Komt allen tezamen, jubelend van vreugde: komt nu, o komt nu naar Bethlehem!
Nadere informatieKlein Kontakt. Jarigen in mei zijn: - A -
- A - Klein Kontakt Het is mei, de natuur is helemaal tot leven gekomen, overal bloeien bomen. De vogels zijn erg druk, ze leggen de laatste hand aan hun nestjes. Overal mooie dingen om ons heen, helaas
Nadere informatieEen koning als herder
Kerstfeest 2012 Sterrennacht Vincent van Gogh Schilderij van Luc Blomme, www.domincanenknokke.be Een koning als herder Protestantse Gemeente Edam Grote Kerk DE HERDERS Omdat eenvoudigen verstaan wat door
Nadere informatieLiedteksten Kerstfeest Zondagsschool 2014. Samenzang
Liedteksten Kerstfeest Zondagsschool 2014 Samenzang - Komt allen te zamen Komt allen tezamen, jubelend van vreugde, komt nu, o komt nu naar Bethlehem. Ziet nu de Vorst der eng'len, hier geboren, komt laten
Nadere informatieLiturgie Kinderkerstfeest. Het licht van de wereld
Liturgie Kinderkerstfeest Het licht van de wereld 24 december 2016 Met medewerking van de samenspelgroep van Ons genoegen en Kindercantorij Parels. Bij binnenkomst speelt de samenspelgroep van Ons genoegen.
Nadere informatieLesbrief begrijpend lezen groep 7 en 8 (Nieuwsbegrip) handleiding
handleiding Deze les kunt u op dezelfde manier behandelen als de methode Nieuwsbegrip die wordt gebruikt voor begrijpend lezen. De tekst komt oorspronkelijk uit week 6-2010 en is toegespitst op het actuele
Nadere informatieBoek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus.
Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus. De engel zei: God zal jou een kind geven. God zal jou Zijn Kind geven. God zal jou Jezus geven.
Nadere informatieKerstavond in de Open Kring De stal, Het kind en Jij en Ik Liederen
Kerstavond in de Open Kring De stal, Het kind en Jij en Ik Liederen 1 Komt allen tezamen Komt allen tezamen, jubelend van vreugde: Komt nu, o komt nu naar Bethlehem! Ziet nu de vorst der englen hier geboren.
Nadere informatiePLATTEGROND. Je neemt de trap tot halverwege, gaat linksaf en volgt de pijl
Lieve kinderen? In heel veel schilderijen en beelden van het Bonnefantenmuseum staan kinderen afgebeeld: kleine, grote, mooie, witte, eenzame en gezellige kinderen. Sterker nog, de naam van het museum
Nadere informatieVerhaal: Jozef en Maria
Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele
Nadere informatieProppies. Opdracht: werkblad geschiedenis carnaval. Vakgebied: wereldoriënta8e. Tijd: 30 minuten. 1. Lesdoel
Proppies Opdracht: werkblad geschiedenis carnaval Vakgebied: wereldoriënta8e Tijd: 30 minuten 1. Lesdoel De leerlingen weten meer over de geschiedenis van carnaval gericht op de Pezerikken. 2. Materialen
Nadere informatieLucas 2:15-20 Hij is het echt!
Lucas 2:15-20 Hij is het echt! Kerst: Gods Zoon komt op aarde. Maar Gods Zoon blijkt een heel gewone baby. Is hij het wel echt? Door de herders geeft God een bevestiging: ja, hij is het! Aanbid hem met
Nadere informatieDe Bijbel open 2013 47 (30-11)
1 De Bijbel open 2013 47 (30-11) Zie, hij bidt. Dat lezen we in Hand. 9 over Paulus. Zie hij bidt., het wordt verteld na zijn bekering op de weg naar Damascus. En het wordt gezegd alsof het iets heel bijzonders
Nadere informatieOp 5 december is het Sinterklaasfeest. Hoe wordt dat gevierd? Van welke god wordt de verjaardag gevierd op Ganesj-Chaturti?
Feestentriviant voorkant vragenkaarten Op 5 december is het Sinterklaasfeest. Hoe wordt dat gevierd? Van welke god wordt de verjaardag gevierd op Ganesj-Chaturti? Hoe heet het feest ter ere van koning
Nadere informatieCarnaval is vooral een kleurrijk feest
CARNAVAL 21-24 februari 2004 CARNAVAL 2 Carnaval in Nederland In het weekend van 21 en 22 februari barst in een groot deel van het land het carnavalsfeest weer los. Daar vieren mensen uitbundig feest.
Nadere informatieHekendorp. De creamiddag
150130 Hekendorp De creamiddag van vanmiddag was een groot succes. Het thema was en blijft ook nog even: WINTERS HANDWERKEN. Met wederom weer veel hulp hebben we onze leerlingen weer een middag vol creativiteit,
Nadere informatieWelkom. KinderKerstZangDienst 2018
Welkom KinderKerstZangDienst 2018 Wij zijn op weg Wij zijn op weg naar Bethlehem Wij volgen de ster, die leidt ons naar Hem Met mirre en wierook en geschenken van goud Zijn onze zadeltassen tot de rand
Nadere informatieLees samen de opdrachten door. Verdeel de opdrachten. Leg jullie afspraken vast in het Plan van Aanpak (zie bijlage 1). Nu kunnen jullie starten.
Perspectief 3e editie 1 vmbo Project Kerstmis 0. Start Waarom is dit feest belangrijk voor gelovigen? Waarom hebben we het in de kersttijd over Vrede op aarde? En hoe vieren ze kerstmis in andere culturen?
Nadere informatieLesoverzicht. 1. Bidden p De Kerk p De priester p Vergeving p De Bijbel p Delen p Het offer p.
Lesoverzicht 1. Bidden p. 4 2. De Kerk p. 10 3. De priester p. 17 4. Vergeving p. 23 5. De Bijbel p. 28 6. Delen p. 35 7. Het offer p. 41 8. De H. Communie p. 48 9. Zingen voor God p. 55 10. Heilig worden
Nadere informatiePerspectief 3 e editie 3 / 4 VMBO Project Doorgeven
Perspectief 3 e editie 3 / 4 VMBO Project Doorgeven 0. Start In dit project ga je aan de slag met verschillende manieren en vormen van doorgeven. Wat heb je zelf van huis uit meegekregen? En wat mogen
Nadere informatieKERSTMORGEN WILHELMINAKERK 25 DECEMBER 2018
KERSTMORGEN WILHELMINAKERK 25 DECEMBER 2018 Protestantse Gemeente Soest Voorganger: drs. Leen Lievaart Lector: Pieternel Rodermond Ambtsdrager: Piet de Gier Orgel: Terry Hamberg m.m.v.: Pherenique Weenink
Nadere informatieHerdertjestocht Schuytgraaf
Herdertjestocht Schuytgraaf Programmaboekje Leven in Schuytgraaf De Herdertjestocht wordt georganiseerd door Leven in Schuytgraaf. Leven in Schuytgraaf is elkaar ontmoeten in de wijk. Op een ontspannen
Nadere informatieo.a. cito groep 2, kerstborrel ouders, nieuwjaarskoffie 4 januari
Hofbode 4 16 december 2015 o.a. cito groep 2, kerstborrel ouders, nieuwjaarskoffie 4 januari Informatieochtend Citotoets groep 2 Woensdagochtend 25 november zijn we met de ouders van kinderen van groep
Nadere informatie