Wat voor invloed heeft het huidige modebeeld op het ontstaan van eetstoornissen?

Transcriptie

1 Sectorwerkstuk door J woorden 29 maart keer beoordeeld Vak Anders Voorwoord We hebben het onderwerp eetstoornissen gekozen, omdat het de laatste tijd meer in de media is. Ook vinden we het erg interessant en daarom leek het ons een geschikt onderwerp. We zijn elke keer naar elkaar toe gegaan, dus we hebben alles samen gedaan. Hoofdvraag + beantwoording Wat voor invloed heeft het huidige modebeeld op het ontstaan van eetstoornissen? Beantwoording: Het huidige modebeeld beïnvloedt steeds vaker de denkwijze van mensen. Door naar het kijken van programma s zoals: Hollands next topmodel, Obese en I used to be fat gaan mensen sneller denken dat ze te dun of te dik zijn. Dan verandert dus hun modebeeld en dan kunnen ze een eetstoornis ontwikkelen. Wat is een eetstoornis? Een eetstoornis is een aandoening waar geen fysieke verklaring voor gevonden kan worden. De mensen zijn geobsedeerd door eten. Bij een eetstoornis wijk je af van het normale eetgedrag. Je eet bijvoorbeeld niet als je honger hebben, legt zichzelf strenge diëten op die schadelijk zijn voor je lichaam of je eet juist grote hoeveelheden voedsel in een keer. Wat voor eetstoornissen zijn er? Er zijn verschillende eetstoornissen bekend. Er zijn eetstoornissen die al lange tijd bekend zijn, maar er zijn er ook een paar die nog niet zo lang geleden ontdekt zijn. De twee meest bekende eetstoornissen zijn Anorexia Nervosa en Boulimia Nervosa. Anorexia Nervosa De naam Anorexia Nervosa (verkort tot anorexia) betekent gebrek aan eetlust door nerveuze oorzaken. De patiënten zijn verslaafd aan afvallen. Sommige Anorexiepatiënten kunnen last krijgen van eetbuien, waarbij ze in korte tijd veel eten. Na zo'n eetbui voelen ze zich erg wanhopig en willen het eten zo snel mogelijk weer kwijt. Dit doen ze soms door (zelf opgewekt) overgeven of door het gebruik van laxeermiddelen. Bij anorexia nervosa zijn er 2 types: a) Het restrictieve type : de persoon heeft geen eetbuien of purgeergedrag. Pagina 1 van 5

2 b) Eetbuien-/ purgeertype: de persoon heeft wel regelmatig eetbuien of purgeergedrag. Om nog meer af te vallen dwingen Anorexiapatiënten zichzelf vaak tot extreem veel beweging. Boulimia Nervosa Boulimia nervosa (verkort tot Boulimia) betekent eetlust als een os door nerveuze oorzaken. Het hoeft niet zo te zijn dat mensen met Boulimia een grote eetlust hebben voordat ze een eetbui krijgen. Het gaat om het eten, niet om de honger. De drang om te eten is een verslaving. Boulimia wordt dan ook wel eetverslaving genoemd. Er zijn ook mensen die zelfs hun eetbuien gaan plannen. Als ze zo n eetbui hebben gehad, dan willen ze het eten zo snel mogelijk weer kwijt. Ook bij Boulimia zijn er twee types: a) Het purgeertype: de persoon doet aan zelfopgewekt overgeven en het gebruik van laxeermiddelen. b) Het niet-purgeertype: de persoon doet aan vasten en extreme lichaamsinspanning, maar doet niet aan zelfopgewekt braken of het misbruik van laxeermiddelen. Als reactie op het hongergevoel dat door het vasten ontstaat, kunnen weer nieuwe eetbuien volgen. Overige, minder bekende, eetstoornissen zijn: Binge Eating Disorder (BED): Dit is een eetbuienstoornis. Personen die lijden aan Binge Eating disorder eten vaak heel erg veel in een korte tijd. Het lijkt veel op Boulimia, maar mensen die aan BED lijden, doen geen moeite het eten uit hun lichaam te krijgen. Ze sporten niet extra veel, nemen geen laxeermiddelen, geven niet over en stoppen ook niet met eten. Obesitas: Dit wordt nog niet als een eetstoornis beschouwd. Maar je ziet vaak dezelfde patronen als bij een eetstoornis. Het eetpatroon is verstoord en de persoon lijdt onder het gewicht. Veel lichamelijke klachten zijn verbonden met overgewicht. Vaak vermijden ze sociale contacten, omdat ze zich voor het dik zijn schamen. Komt het ook bij jongens voor? Vaak als iemand het over een eetstoornis heeft, dan denk je al gauw aan een meisje. Toch komt het ook wel bij jongens voor. Van het totaal aantal patiënten met anorexia nervosa, is 10 procent een jongen. De schattingen voor boulimia zijn hoger: 18 procent van de jongens zou hier aan lijden. Bij alle andere eetstoornissen zijn de aantallen ongeveer gelijk. Welke oorzaken kunnen er zijn? Er is niet een oorzaak aan te wijzen voor eetstoornissen. Het is bij iedereen verschillend. Het slankheidsideaal is een belangrijke factor in het ontstaan van anorexia en boulimia nervosa. Het 'ideale' vrouwelijke figuur, is steeds minder menselijk. Het gewicht van modellen daalt nog steeds. Onder invloed van deze 'ideaalbeelden' doen veel vrouwen dan ook aan de lijn. Meisjes zijn steeds jonger ontevreden met hun uiterlijk/gewicht en proberen zo min mogelijk te eten. Gevolgen Pagina 2 van 5

3 Lichamelijke gevolgen: Verstoring van het honger- en verzadigingsmechanisme. De mensen weten niet meer wanneer ze honger hebben of wanneer ze vol zitten. 2. Door overgeven komen de slokdarm en de mondholte voortdurend in contact met het maagzuur. Hierdoor wordt het glazuur van het gebit aangetast en kunnen de speekselklieren opzetten. Ook keelpijn en langdurige heesheid kunnen door het overgeven ontstaan. 3. Door het gebruik van laxeer- en vochtafdrijvende middelen raakt de vochthuishouding verstoord. Het gevolg hiervan kan een lage bloeddruk zijn met klachten als duizeligheid, zwakte, een licht gevoel in het hoofd en flauwvallen. 4. Door braken of het gebruik van laxeermiddelen kan een tekort aan kalium ontstaan. Dat kan leiden tot nier- en leverbeschadigingen, spierkrampen, hartritmestoornissen en hartstilstand. 5. Er kan een tekort aan vitaminen en mineralen ontstaan. Ook kan bloedarmoede optreden. 6. Bij patiënten die regelmatig veel eten, rekt de maag uit. In het ernstigste geval kan de maagwand scheuren door het plotselinge uitzetten van de maag. 7. Bij vrouwen kunnen menstruatiestoornissen optreden. De menstruatie is dan erg onregelmatig of blijft weg. Sociale gevolgen: ze zonderen zich af (isolatie) 2. ze ontlopen sociale contacten 3. ze trainen veel 4. ze zijn veel bezig met rituelen, waarbij bijvoorbeeld alles in een bepaalde volgorde gedaan moet worden 5. ze hebben wantrouwen naar hun omgeving toe Hoe wordt het behandelt De huisarts kan doorverwijzen naar de geestelijke gezondheidszorg, bijvoorbeeld naar een psycholoog/psychiater, een polikliniek van een psychiatrisch ziekenhuis, van een algemeen ziekenhuis daarvan de psychiatrische afdeling (PAAZ), of een speciaal behandelcentrum voor eetstoornissen. Hier kan een behandeling plaatsvinden. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Welke vorm van therapie gekozen wordt is afhankelijk van de achterliggende problemen, de leeftijd en de sociale situatie van de mensen. De hulp kan bestaan uit individuele gesprekstherapie, gedragstherapie, groepstherapie of gezinstherapie. Ook kan voor een combinatie van deze therapiën gekozen worden. Voor anorexia zijn er op dit moment geen echt werkzame medicijnen bekend. Soms worden kalmeringsmiddelen voorgeschreven om de spanningen te verminderen. Voor boulimia worden soms antidepressiva voorgeschreven. Deze middelen kunnen ondersteunend werken bij de behandeling van ernstige depressiviteit. Ze nemen echter de achterliggende problemen niet weg en mogen daarom uitsluitend in combinatie met psychotherapie worden gebruikt. Interview Hoe begon je eetstoornis? Ik was mijn hele leven wel een beetje stevig, maar ik had er nooit echt last van. Totdat ik naar de middelbare school ging. Ik werd al gauw uitgemaakt voor dik kind. Ook werd ik buitengesloten, en ik had helemaal geen vrienden. Na een paar maanden begon ik te twijfelen over mijn gewicht. Ik begon toen met minder eten en op calorieën te letten. 2. Hoe ontwikkelde het zich? Na een paar weken waagde ik mij op de weegschaal. Ik was 4 kilo afgevallen. Ik had eigenlijk gehoopt dat het meer was. Het pesten was nog steeds niet gestopt, dus ik dacht er moet gewoon nog iets meer af. In het begin wou ik alleen het vetrolletje op mijn buik wegwerken, maar naar een paar weken diëten, vond ik dat ook mijn benen, kuiten, heupen en armen te dik waren. Ik was steeds meer bezig met calorieën en afvallen. Pagina 3 van 5

4 Hoe verborg je dat je afviel? Mijn ouders werkten behoorlijk veel, dus ze kwamen meestal pas na het eten thuis. Daardoor merkte ze het niet, als ik niet gegeten had. Als ik thuis was, en zij waren er ook, dan had ik vaak een joggingbroek en een trui aan. Daarin viel het niet zo op dat ik afgevallen was. Op school droeg ik meestal een spijkerbroek met een trui. Ik schaamde me nog erger voor mijn lichaam, dan voordat ik begon met afvallen. Alles aan mijn lichaam vond ik nog steeds lelijk. Ook al was ik afgevallen. Wat at je ongeveer op een dag? In het begin at ik gewoon een boterham minder. Na een paar maanden ging ik van 3 boterhammen per dag naar een halve. Verder dronk ik heel veel water. Als avond eten at ik een appel. Verder at ik wel eens sla, maar daarna moest ik van mezelf gaan sporten. Ook had ik wel eens een eetbui. Dan at ik alles wat ik wou. Daarna ging ik de hele avond sporten en moest ik de rest van de week op een zwaar dieet. Wat veranderde aan je leven? Mijn hele leven draaide om eten. Alles waar ik aan dacht was aan wat ik die dag zou eten en wat ik gegeten had. Ik kon me niet meer concentreren op school of op iets anders. Ik had het ook altijd koud. Mijn menstruatie bleef uiteindelijk ook weg. Wanneer ontdekten de mensen om je heen dat je een eetstoornis had? Het begon op school ook op te vallen dat ik afviel en minder at. Mijn mentor nam uiteindelijk contact met mijn ouders op. Die avond hadden we een gesprek over mijn gewicht. Ik ontkende alles. Mijn ouders begonnen me in de gaten te houden en zorgden dat ik at. Daarom ging ik gelijk na school sporten, om dat gedwongen eten er weer af te krijgen. Wat was het laagste gewicht dat je had? 34 kilo Voelde je je er beter door, als je afviel? Ik voelde me beter doordat ik het gevoel had dat ik de controle had over mijn eigen gewicht. Gebruikte je ook laxeermiddelen? Ja, ik heb een paar keer een laxeerpil genomen. Dat deed ik nadat ik een eetbui had gehad. Wanneer besefte je zelf dat je een eetstoornis had? Omdat ik zelf ontkende dat ik een eetstoornis had, lieten mijn ouders mij een test doen. Je kreeg allemaal dingen te zien die meisjes met een eetstoornis deden. Ik las het en dacht: wauw die zijn gek maar toen besefte ik dat ik het zelf ook deed! Wat deed je toen? Ik ben naar een diëtiste gegaan en naar een praatgroep. Daardoor leerde ik andere mensen kennen die hetzelfde hadden als ik. Ik maakte er vrienden en ik ging weer eten. Natuurlijk niet in een keer gelijk heel veel. Maar kleine stapjes maken een grote weg. Hoe ziet je leven er nu uit? Ik ga nog steeds naar de diëtiste en naar de praatgroep. Ik ben bang dat als ik daarmee stop dat ik dan een terugval krijg. Toch ziet mijn leven er nu heel anders uit. Ik eet weer meer en ik kom aan. Ik ben van school veranderd en heb Pagina 4 van 5

5 nu veel vrienden. Ik probeer positief naar mijn lichaam en naar mijn leven te kijken. Ik weet dat het nog wel even gaat duren voordat ik weer helemaal gezond ben, maar ik ben op de goede weg. Het huidige modebeeld beïnvloedt steeds vaker de denkwijze van mensen. Door naar het kijken van programma s zoals: Hollands next topmodel, Obese en I used to be fat gaan mensen sneller denken dat ze te dun of te dik zijn. Dan verandert dus hun modebeeld en dan kunnen ze een eetstoornis ontwikkelen. We hebben mensen vragen gesteld over dit onderwerp en de meeste mensen die programma s kijken zoals Obese, I used to be fat en Hollands next topmodel, die hebben wel eens gediet, vinden zichzelf te dik of hebben zelfs een eetstoornis gehad. Pagina 5 van 5