Workshop Duurzaam Energiebeheer

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Workshop Duurzaam Energiebeheer"

Transcriptie

1 Workshop Duurzaam Energiebeheer Duurzaam omspringen met energie op het bedrijf Duurzaam Energiebeheer Studie Sessie, 2017 Baijan Savalan, Senior Process Engineer TechnipFMC - NL

2 Duurzaam omspringen met energie Waarom Klimaatverandering (opwarming van de aarde) De voorraden van fossiele brandstoffen zijn beperkt Energiebesparing = kostenbesparing Meer winst Positief voor werkgever, werknemer en consument

3 Duurzaam omspringen met energie Werkwijze Vooreerst streven naar Rationeel EnergieGebruik ( REG) Vervolgens streven naar gebruik van duurzame energiebronnen

4 Rationeel Energiegebruik Verloopt in stappen Om te komen tot rationeel energiegebruik dienen we steeds de volgende stappen, en in de vermelde volgorde, te respecteren: Stap 1:Minimaliseer de energiebehoefte Stap 2:Maximaliseer de energierecuperatie Stap 3: Optimaliseer de energieconversie

5 Rationeel Energiegebruik Vereisten Kritische kijk op de processen en het bedrijf Gezond boerenverstand Handelen zoals een goede huisvader Deskundigheid

6 Rationeel Energiegebruik Basisregels Regel 1: Onderhoud de machines Regel 2: Schakel uit wat niet moet werken Regel 3: Doe niet meer dan nodig Regel 4: Voorkom/herstel lekken Regel 5: Orde en discipline

7 Rationeel Energiegebruik Hoe sytematisch bereiken Identificatie/Inventarisatie :Waar wordt welke energie gebruikt? Registratie van de verbruiken: hoeveel wordt waar verbruikt gedurende een bepaalde periode Evaluatie van de verbruiken: zijn er abnormale verbruiken? Oorzaken van abnormaliteiten opsporen Maatregelen treffen Zijn verbeteringen mogelijk Documentatie aanleggen

8 Duurzame Energievoorziening Basisgedachte Zo weinig mogelijk energie verbruiken (REG) Zoveel mogelijk duurzame energiebronnen inschakelen Als toch nog fossiele brandstoffen moeten gebruikt worden, streven naar optimalisatie/nieuwe technieken

9 Duurzame Energievoorziening Duurzame energiebronnen Onder duurzame energiebronnen verstaan we bronnen waarbij weinig tot geen schadelijke milieueffecten optreden bij winning en omzetting,en die in onuitputtelijke hoeveelheden beschikbaar zijn, zoals zon, wind, water, biomassa, luchtwarmte, aardwarmte,

10 Duurzame Energievoorziening Duurzame energiebronnen Passieve thermische zonne-energie Zonneboiler Fotovoltaïsche panelen Windmolens Biogassen Waterturbines Warmtekrachtkoppeling (WKK) Warmtepomp

11 Wet- en regelgevingen Vlarem-Wetgeving Vlarem = Vlaams Reglement op Milieuvergunning Sinds 1991 in voege, bestaat uit twee delen Vlarem I Indeling van de activiteiten Legt vast voor welke activiteiten een vergunning vereist is, wie deze moet aanvragen en waar. Legt de procedure vast Vlarem II Vergunningsvoorwaarden,kwaliteitsnormen (licht, geluid, afvallucht, -water,-stoffen, energie)

12 Wet- en regelgevingen Vlarem-Wetgeving Thema s i.v.m. Energie Electriciteit (controles van elektrische installaties) Transformatoren Verwarming Stookinstallaties : keuring, regelmatig onderhoud, rookgasmetingen Koelinginstallaties Perslucht Maatregelen lichthinder en lichtvervuiling: bv. enkel buitenverlichting ivm veiligheid Indien energieverbruik > 0,1 PJ/ jaar: verplicht opstellen van een Integraal Milieujaarverslag (IMJV), vallen onder besluit energieplanning (BEP)

13 Wet- en regelgevingen REG-decreet 2004 Decreet tot vermindering van de uitstoot van broeikasgassen in het Vlaamse gewest door het bevorderen van het rationeel energiegebruik, het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en de toepassing van flexibiliteitsmechanismen uit het Protocol van Kyoto 5 thema s: Thema 1: Subsidieprogamma's voor verschillende doelgroepen Thema 2: Energiebeleidsovereenkomsten en verplichtingen voor bedrijven, niet-commerciële instellingen en publiekrechtelijk recht Thema 3: Verplichtingen i.v.m. rationeel energiegebruik voor brandstofleveranciers Thema 4: Flexibiliteitsmechanismen Thema 5: Energiedeskundigen en energiegegevens

14 Wet- en regelgevingen REG-decreet 2004/Besluit energieplanning Van toepassing op energie-intensieve bedrijven vanaf een primair energieverbruik* van 0,1 PJ/jaar. Er wordt hier nog een onderscheid gemaakt tussen bedrijven met < 0.5 PJ/jaar en meer > 0.5 PJ/jaar Opstellen van een energieplan (=optimalisatie bestaande installatie) Voor nieuwe bedrijven of belangrijke wijzigingen is er bij de milieuvergunningsaanvraag een energiestudie (=zijn de beste technieken/methodes toegepast) toe te voegen. Het doel van de energieplannen en -studies is, bedrijven te verplichten tot rationeel energieverbruik. NB: 1PJ : Joule

15 Wet- en regelgevingen REG-decreet 2004/Energieconvenanten Convenant = Vrijwillige overeenkomst Benchmarkingconvenant Benchmarkstudie: energieverbruik vergelijken met bedrijven uit dezelfde sector, wereldwijd (door energiedeskundige) Energieplan en maatregelen voor 2005 doorvoeren Voor bedrijven die meer dan 0,5 PJ/jaar verbruiken én vallen onder de Europese emissiehandel enerzijds en de overheid anderzijds Doel: eind 2012 tot wereldtop behoren Auditconvenant Voor bedrijven die tussen 0,1 en 0,5 PJ verbruiken Energie-audit Energieplan: rendabele maatregelen binnen de 4 jaar uitvoeren Inruil: aantal voordelen Duurzaam van de Energie Vlaamse Studie Sessie, 2017 overheid Baijan

16 Wet- en regelgevingen REG-decreet 2004/ Verhandelbare emissierechten voor broeikasgassen (bkg) NB : Volgens het Kyoto-protocol moet België zijn bkg met 7.5% verminderen t.o.v 1990 in de periode van 2008 tot 2012 (Vlaanderen 5.2%) Volgens de flexibliteitsmechanismen uit het Kyoto-protocol mogen landen een deel van de inspanningen voor uitstootvermindering in het buitenland realiseren. De instrumenten laten landen toe om schone projecten in het buitenland te realiseren en een deel van de daar gereduceerde emissies, onder strikte voorwaarden, aan zichzelf toe te kennen. Het betreft hier een besluit van toepassing voor de grotere bedrijven.

17 Wet- en regelgevingen Energieprestatiedecreet dd. 7 mei 2004 Dit decreet bepaalt onder meer uitvoerings- en handhavingsmaatregelen voor de energieprestaties en het binnenklimaat (EPB-eisen) van nieuwe en bestaande gebouwen. Het decreet legt ook de juridische basis voor de invoering van een energieprestatiecertificaat (bij te voegen bij de verkoop en verhuur van gebouwen). Trad in werking vanaf 1/1/2006

18 Wet- en regelgevingen Energieprestatiedecreet dd. 7 mei Belangrijke eisen Geïsoleerdheid van het gebouw ( max K45) Energieverbruik (max E100) Verwarming, koeling, interne en externe warmtewinsten, warm water, zonne-energiesystemen, rendement van installaties) Ventilatie-eisen Oververhitting vermijden (zonnewering)

19 Wet- en regelgevingen Ecologiesteun 2004: besluit van de Vlaamse regering Toekenning van steun aan ondernemingen voor investeringen in hernieuwbare energie,energiebesparing en CO2 uitstootvermindering Open systeem met een gesloten budget 16 mei 2007: omgevormd tot call -systeem: investeren in ecologische en energiezuinige technologieën die verder gaan dan de geldende Europese en Vlaamse normen

20 Syndicale info en inspraak Via CPBW en/of OR Info en inspraak via: Comité ter preventie en bescherming op het werk (CPBW) Ondernemingsraad (OR)

21 Syndicale info- en inspraak Via CPBW en/of OR REG-decreet en Energieconvenanten leggen syndicale inforechten energiebeleid onderneming vast Infoverplichting/beschibaarstelling van energieplan en energiestudie aan CPBW en OR Economische en Financiële informatie (EFI) aan OR Investeringen in energiebesparende maatregelen? Kosten, maar ook baten!

22 Syndicale info- en inspraak Via CPBW en/of OR Jaarverslag van de milieucoördinator Voor 1 april aan CPBW CPBW vraagt om info en geeft adviezen (o.a energieaangelegenheden) Jaarlijkse toelichting over het milieubeleid Vlarem CPBW

23 Syndicale info- en inspraak Via CPBW en/of OR Integraal Milieujaarverslag (IMJV) (=alle verslagen samen) Moet opgestuurd worden naar verschillende instanties o.a. naar VMM vóór 15 maart Voor bedrijven die voorkomen in Vlarem J/laatste kolom Deelformulier energiegegevens Voor bedrijven met een energieverbruik > 0,1 PJ/jaar en bedrijven die luchtgegevens moeten ingeven Dit deelformulier bevat veel concrete informatie en is dus een belangrijke basis voor discussie.

24 Energiegebruik in een onderneming Energiebronnen Fossiele brandstoffen: steenkool,stookolie,aardgas Elektriciteit :hoogspanning, middenspanning,laagspanning Indirecte energiebronnen :stoom, (koel)water,koudevloeistoffen,perslucht, gassen onder druk Duurzame energiebronnen (windmolens, zonnepanelen, warmtepompen,..)

25 Energiegebruik in een onderneming Energieverbruikers Productieprocessen (reactoren, procesoperaties,..) Warmtewisselaars Machines/Apparaten :pompen, compressoren, blazers, koelmachines,..,transportbanden,.,draai- en freezmachines, ) Instrumentatie en regelapparatuur Elektrische toestellen:boormachines,. Pneumatische toestellen Laboratoriumapparatuur Meettoestellen

26 Energiegebruik in een onderneming Energieverbruikers Verwarming/Airconditioning Ventilatie Verlichting Interne en externe voertuigen Vorkliften, kranen,..

27 Actieplan Stappen Voorbereiding Voorstelling problematiek op CPBW en OR Actieplan opstellen Actieplan uitvoeren Evaluatie

28 Actieplan Voorbereiding Informatie verzamelen (feitenmateriaal) Doelstellingen bepalen (zeer concreet:wat bereiken op welke termijn) Hoe de doelstellingen bereiken? (Maatregelen en werkwijze vastleggen) Ontwikkelen eigen argumentatie (t.o.v emissies, werkgever, collega s) Informatiecampagne (+ motivatie elkeen van het bedrijf)

29 Actieplan Voorstelling problematiek op CPB en OR Op agenda plaatsen van het CPBW en de OR Is signaal voor bedrijfsleiding en werknemers dat de energieproblematiek door de werknemersvertegenwoordigers ernstig genomen wordt

30 Actieplan Actieplan opstellen In document vastleggen :Wat willen we bereiken en wanneer en hoe en wie gaat het doen. Op te stellen in afspraak/samenwerking met verantwoordelijken,deskundigen (vb. milieucoördinator) en medewerkers uit verschillende afdelingen.

31 Actieplan Actieplan uitvoeren Het uitvoeren van een actieplan is de taak van de leiding, de verantwoordelijken, de preventieadviseur, milieucoördinator,, samen met de medewerkers, in naam van de OR en het CPBW.

32 Actieplan Evaluatie Een regelmatige evaluatie (resultaten, termijnen, ) Is er bijsturing nodig?

Infoblad Energieplanning

Infoblad Energieplanning Infoblad Energieplanning Waarover gaat het? Bedrijven met een groot energieverbruik worden van overheidswege verplicht maatregelen te nemen om rationeel om te gaan met energie en dit te rapporteren aan

Nadere informatie

brochure Duurzaam energiebeheer Duurzaam van 9 to 5 VOOR MILITANTEN VAN ACV, ABVV EN ACLVB - www.a-m.be/duurzaam_energiebeheer.

brochure Duurzaam energiebeheer Duurzaam van 9 to 5 VOOR MILITANTEN VAN ACV, ABVV EN ACLVB - www.a-m.be/duurzaam_energiebeheer. brochure VOOR MILITANTEN VAN ACV, ABVV EN ACLVB - www.a-m.be/duurzaam_energiebeheer.htm Duurzaam energiebeheer Image*After Duurzaam van 9 to 5 Een samenwerking van met de steun van 1 Deze brochure is een

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 1769 VLAAMSE OVERHEID Leefmilieu, Natuur en Energie [C 2009/36222] 7 DECEMBER 2009. Ministerieel besluit houdende vastlegging van de sjablonen en toelichtingen voor het melden van een ingrijpende abnormale

Nadere informatie

Ronde Tafel in kader van voorbereiding Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013-2020. Doelgroep: niet-ver industrie

Ronde Tafel in kader van voorbereiding Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013-2020. Doelgroep: niet-ver industrie Ronde Tafel in kader van voorbereiding Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013-2020 Doelgroep: niet-ver industrie Beknopt overzicht van bestaande energiemaatregelen 8 mei 2012 Inhoud 0,1PJ 0,5PJ Auditconvenant

Nadere informatie

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen Energiezorg. Een zorg voor de toekomst Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen Naar een rationeel energiebeleid De klimaatsverandering zet ons aan om maatregelen te nemen die de uitstoot

Nadere informatie

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke

Nadere informatie

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest WG Energiezorg. Een zorg voor de toekomst Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Naar een rationeel energiebeleid De klimaatsverandering zet ons aan om maatregelen

Nadere informatie

33140 BELGISCH STAATSBLAD 27.06.2008 MONITEUR BELGE

33140 BELGISCH STAATSBLAD 27.06.2008 MONITEUR BELGE 33140 BELGISCH STAATSBLAD 27.06.2008 MONITEUR BELGE VLAAMSE OVERHEID Leefmilieu, Natuur en Energie [C 2008/35646] 13 JUNI 2008. Ministerieel besluit betreffende de vastlegging van de vorm en de inhoud

Nadere informatie

Verslag over de juridische aspecten van energie-efficiëntie in de textielindustrie

Verslag over de juridische aspecten van energie-efficiëntie in de textielindustrie Verslag over de juridische aspecten van energie-efficiëntie in de textielindustrie Overzicht van legale aspecten betreffende energie-efficiëntie in Vlaanderen die van belang zijn voor de textielindustrie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat Vri jteken i ng sbed i ng De meeste maatregelen die opgenomen zijn op dit certificaat, zijn op dit moment kosteneffectief of kunnen dat worden binnen de geldigheidsduur van het certificaat. Mogelijk zijn

Nadere informatie

De behaalde resultaten in de Belgische voedingsindustrie. Energieeffizienz in der belgischen Industrie BRÜSSEL, 12. MAI 2009

De behaalde resultaten in de Belgische voedingsindustrie. Energieeffizienz in der belgischen Industrie BRÜSSEL, 12. MAI 2009 De behaalde resultaten in de Belgische voedingsindustrie Energieeffizienz in der belgischen Industrie BRÜSSEL, 12. MAI 2009 FEVIA 450 leden-bedrijven + 26 ledengroepering 25 medewerkers Drie actie-domeinen

Nadere informatie

reating ENERGY PROGRESS

reating ENERGY PROGRESS reating ENERGY PROGRESS 2012 ENERGIE EN MILIEU: Opwarming van de aarde: Drastische vermindering CO 2 -uitstoot Energie: De energiekosten fluctueren sterk en zullen alleen maar stijgen Behoud van het milieu

Nadere informatie

Stand van zaken: WKK in Vlaanderen

Stand van zaken: WKK in Vlaanderen Voor kwaliteitsvolle Warmte-krachtkoppeling in Vlaanderen Stand van zaken: WKK in Vlaanderen Joni Rossi 8 December WKK in de hotelsector, wellness en aanverwante sectoren Wat gebeurt er in Europa? Tot

Nadere informatie

Strategie en bijzonderheden op het vlak van energie in het Vlaamse Gewest. Milieuvriendelijk investeren brengt u geld op

Strategie en bijzonderheden op het vlak van energie in het Vlaamse Gewest. Milieuvriendelijk investeren brengt u geld op Strategie en bijzonderheden op het vlak van energie in het Vlaamse Gewest Milieuvriendelijk investeren brengt u geld op Jan Vereecke Vlaams Energieagentschap Energiecongres 2007 Assises de l énergie -

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestemming type appartement softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2 ): 191 Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement.

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIEN EN ENERGIE EN DE VLAAMSE MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: -

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie certificaatnummer 20090615-0000209416-00000001-5 straat Trumelet Faberstraat nummer 9 bus 3 postnummer 8670 gemeente Koksijde bestemming appartement

Nadere informatie

Commissie Benchmarking Vlaanderen

Commissie Benchmarking Vlaanderen Commissie Benchmarking Vlaanderen 023-0170 TOELICHTING 17 ART. 6.4 VAN HET BENCHMARKINGCONVENANT HET GEBRUIK VAN ALTERNATIEVE MAATREGELEN 1. Inleiding Art. 6.4 van het benchmarkingconvenant biedt de mogelijkheid

Nadere informatie

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie energieprestatiecertificaat straat Hoogstraat nummer 570 bus postnummer 9235 gemeente Fruitrode bestemming eengezinswoning type open bebouwing softwareversie 1.0 berekend energieverbruik (kwh/m²): 380

Nadere informatie

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 Agenda Welkom door de Schepen Lode Dekimpe Inleiding SEAP door Kim Rienckens (provincie Oost-Vlaanderen) Nulmeting en uitdagingen

Nadere informatie

Leefmilieu Brussel - BIM. Hernieuwbare energie

Leefmilieu Brussel - BIM. Hernieuwbare energie Hernieuwbare energie 1 1 Leefmilieu Brussel - BIM Gesticht in 1989, Leefmilieu Brussel - BIM is de administratie voor energie en leefmilieu van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het is de gesprekspartner

Nadere informatie

ASPIRAVI. Project E403 Lichtervelde en Wingene

ASPIRAVI. Project E403 Lichtervelde en Wingene ASPIRAVI Project E403 Lichtervelde en Wingene Groei naar een duurzame samenleving Europese doelstelling tegen de opwarming van het klimaat : 20-20-20 tegen 2020 : 20% minder CO 2 uitstoot 20% minder energie

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 aan: Nr. Comdoc.: D029990/02 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Sint Lenaartseweg nummer 38C bus 01 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 377 De energiescore laat toe om de heid van

Nadere informatie

Commissie Benchmarking Vlaanderen. Eindrapport Evaluatie benchmarkingconvenant

Commissie Benchmarking Vlaanderen. Eindrapport Evaluatie benchmarkingconvenant Commissie Benchmarking Vlaanderen Eindrapport Evaluatie benchmarkingconvenant December 2008 Roderveldlaan 5/1, B-2600 Berchem Tel. 03 286 74 30 Fax. 03 286 74 39 info@benchmarking.be www.benchmarking.be

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Parklaan nummer 21 bus 0001 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 387 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Sint-Bernardsesteenweg nummer 269 bus 3 bestemming appartement type softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m2): 379 Het berekende energieverbruik is een inschatting

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Fruithoflaan nummer 98 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²ar): 163 De energiescore

Nadere informatie

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek Introductie Ernst van Tongeren Directeur Besseling Installatietechniek Programma 1. Presentatie duurzame technieken (E. vantongeren) 2. Bouwkundige randvoorwaarden (H. Nieman) 3. Presentatie praktijkvoorbeeld

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Zeedijk nummer 9 bus 602 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 259 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Isschotweg nummer 98 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1557 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Jozef Wautersstraat nummer 149 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

ASPIRAVI. Project Brecht E19 uitbreiding

ASPIRAVI. Project Brecht E19 uitbreiding ASPIRAVI Project Brecht E19 uitbreiding Groei naar een duurzame samenleving Europese doelstelling tegen de opwarming van het klimaat : 20-20-20 tegen 2020 : 20% minder CO 2 uitstoot 20% minder energie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Fruithoflaan nummer 13 bus *2/2 bestemming appartement type - softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²ar): 241 De energiescore

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Hoogboomsteenweg nummer 2 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.17.4 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 704 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Schuttersvest nummer 69 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 568 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

bestaand gebouw met woonfunctie

bestaand gebouw met woonfunctie Energiezuinigheid van de gebouwschil energiezuinig niet energiezuinig gemiddelde U-waarde van de gebouwschil Energiezuinigheid van de verwarmingsinstallatie energiezuinig niet energiezuinig gemiddeld installatierendement

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Marktstraat nummer 62 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1146 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

EFES-project in de praktijk. Infosessie 22 november 2017

EFES-project in de praktijk. Infosessie 22 november 2017 EFES-project in de praktijk Infosessie 22 november 2017 Inhoud Doel & doelgroep Praktische aanpak Maatregelen Doel EFES-project Ondersteunen van KMO s in de voedingsindustrie bij de uitvoering van energiebesparende

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Sint-Tillostraat nummer 7 bus 10 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 418 De energiescore

Nadere informatie

Fotovoltaïsche systemen in de stad

Fotovoltaïsche systemen in de stad Seminarie Duurzame Gebouwen Fotovoltaïsche systemen in de stad 17 november 2017 Fotovoltaïsche systemen in het BHG Een gewestelijke beleidsvisie inzake hernieuwbare energiebronnen Youssouf BADY Kabinet

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Residentie Beatrijs nummer 61 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 228 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Terboekt nummer 64A bus BU01 bestemming appartement type - bouwjaar 1979 softwareversie 9.14.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 514 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid

De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid Wouter Wetzels Presentatie voor het HVC Innovatieplatform, 15 juli 2010, Petten www.ecn.nl Werkprogramma Schoon en Zuinig Doelen van het kabinet

Nadere informatie

MICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016

MICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016 Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT François CORNILLE Leefmilieu Brussel: afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen OP HET MENU Herinnering:

Nadere informatie

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft

Nadere informatie

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2):

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2): certificaatnummer 20110627-0000869054-00000007-9 straat Wijngaardstraat nummer 39 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2): Het berekende

Nadere informatie

VLAAMSE OVERHEID. Leefmilieu, Natuur en Energie

VLAAMSE OVERHEID. Leefmilieu, Natuur en Energie VLAAMSE OVERHEID Leefmilieu, Natuur en Energie [C 2007/36477] 28 JUNI 2007. Ministerieel besluit betreffende het indienen van een verzoek tot goedkeuring van een CDM- of JI-projectactiviteit De Vlaamse

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Oudenaardsesteenweg nummer 70 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 531 De energiescore laat

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Jeneverbeslaan nummer 21 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1906 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

1. RATIONEEL ENERGIEGEBRUIK

1. RATIONEEL ENERGIEGEBRUIK 1. RATIONEEL ENERGIEGEBRUIK 1.1. Wetgevend kader 1.1.1. Reductie van de broeikasgassen Woestijnen in Spanje en Italië, tropische onweersbuien en tornado s in onze streken, stijging van het zeeniveau met

Nadere informatie

Voor de projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend werd van 1/01/2014 tot 31/12/2014

Voor de projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend werd van 1/01/2014 tot 31/12/2014 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen - officieus gecoördineerde versie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Wolfstraat nummer 17_45 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.17.4 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 819 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

1. Het klimaat slaat op hol De klimaatverandering. 2. Energie Wat doen we ermee? 3. Energie Waar komt het vandaan?

1. Het klimaat slaat op hol De klimaatverandering. 2. Energie Wat doen we ermee? 3. Energie Waar komt het vandaan? Dit lespakket bestaat uit vijf blokken 1. Het klimaat slaat op hol De klimaatverandering 2. Energie Wat doen we ermee? 3. Energie Waar komt het vandaan? 4. Elektriciteit Hoe raakt het tot aan je huis?

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat de Merodelaan nummer 70 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 461 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

351 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

351 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Gentse steenweg 10 bus 5 9300 gemeente Aalst bestemming appartement type - bouwjaar 1971 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 351 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

156 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

156 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Celestijnenlaan 9 bus 31 3001 gemeente Leuven bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 156 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

Bevraging : Rationeel energiegebruik bij bedrijven

Bevraging : Rationeel energiegebruik bij bedrijven Bevraging : Rationeel energiegebruik bij bedrijven 1. Algemene bedrijfsgegevens a) Land : BELGIË b) Aantal personeelsleden: 0 9 10 49 50-99 100-249 250 c) Jaarlijkse omzet (Miljoen EUR): < 2 2-5 5 10 10-25

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Walstraat nummer 40 bus 3 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.8 berekende energiescore (kwh/m²ar): 81 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Astridplein nummer 12 bus 204 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 370 De energiescore

Nadere informatie

GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN

GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN VLAAMSE GEMEENSCHAP VLAAMSE OVERHEID N. 2008 392 [C 2008/35174] 11 JANUARI 2008. Besluit van de Vlaamse Regering houdende de invoering van het energieprestatiecertificaat

Nadere informatie

Opportuniteiten en nieuwe

Opportuniteiten en nieuwe Opportuniteiten en nieuwe tendensen voor een lager verbruik Kurt Stockman Hogeschool West-Vlaanderen, Kortrijk Winst door energie-efficiëntie: ook voor KMO s? Agoria workshop 12 juni 2012 Inleiding Maatschappelijk

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Haantjeslei nummer 17 bus 3 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.8 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 252 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Eugeen Leenlaan 3 bus 12 3500 gemeente Hasselt bestemming appartement type - bouwjaar 1978 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 406 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

Hoe hoog staat u op de prestatieladder?

Hoe hoog staat u op de prestatieladder? Hoe hoog staat u op de prestatieladder? ir. Siert Wiersema, adjunct directeur AERZEN Nederland BV ENERGY EFFICIENCY in de PROCESINDUSTRIE Energieakkoord, Klimaatwet MVO, CO₂-footprint Hernieuwbare energiebronnen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Meisjesschoolstraat nummer 10 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Muilenstraat nummer 120 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Rietveld nummer 3 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²ar): 587 De energiescore laat

Nadere informatie

Inhoud. Pagina 2 van 7

Inhoud. Pagina 2 van 7 Energie Audit 2014 Inhoud 1. Introductie... 3 2. Doelstelling... 3 3. Energie-aspecten... 3 Uitstoot door procesemissies... 3 Uitstoot door fabriek installaties... 3 Uitstoot vanuit de kantoorpanden...

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Kemmelbergstraat nummer 2 bus 0304 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 494 De energiescore laat toe om de heid van

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Herentalsebaan nummer 596 bus 1VRe bestemming appartement type - bouwar 1990 softwareversie 9.9.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 279

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Tessenstraat nummer 21 bus 0102 bestemming appartement type - bouwjaar 1968 softwareversie 9.14.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

Bijlage 2: ENGAGEMENTSVERKLARING VOOR EEN VERSTANDIG ENERGIEGEBRUIK

Bijlage 2: ENGAGEMENTSVERKLARING VOOR EEN VERSTANDIG ENERGIEGEBRUIK Bijlage 2: ENGAGEMENTSVERKLARING VOOR EEN VERSTANDIG ENERGIEGEBRUIK Vlaams minister Kris Peeters wil met een verstandig energiebeleid niet alleen het aanbod sturen maar ook en vooral de vraag beheersen.

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Kloosterstraat nummer 3F bus bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 392 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Pastoriestraat nummer 9 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 261 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Boomsesteenweg_WI nummer 397 bus 4 bestemming appartement type - softwareversie 9.18.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 316 De energiescore

Nadere informatie

Hernieuwbare energie in Brussel

Hernieuwbare energie in Brussel Hernieuwbare in Brussel Achtergrond en vooruitzichten Hernieuwbare in Brussel: welke opportuniteiten voor de bouwbedrijven? Afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen F. Cornille 19/10/2017

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Sint-Martinusplein nummer 6 bus 4 bestemming appartement type - bouwjaar 1988 softwareversie 9.12.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Diependale nummer 63 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 828 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Wezersebaan nummer 3 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 917

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Veemarkt nummer 9A bus bestemming appartement type - softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 442 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Henri Adriaensstraat nummer 29 bus 2 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²ar): 263 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Paalstraat nummer 35 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1021

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Mechelsesteenweg nummer 7 bus 13 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.8 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 109 De energiescore laat toe om de heid van

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Doelhaagstraat nummer 64 bus bestemming type eengezinswoning halfopen bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

200 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

200 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Schietboom 5 bus 12 3600 gemeente Genk bestemming appartement type - bouwar 1992 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²ar): 200 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

DE SLIMSTE MENS TER IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE. WinVorm 11 juni Dominiek Vandewiele

DE SLIMSTE MENS TER IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE. WinVorm 11 juni Dominiek Vandewiele DE SLIMSTE MENS TER WERELD IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE WinVorm 11 juni 2013 Dominiek Vandewiele De energietransitie komt! De derde landschappelijke energierevolutie? Even praktisch De energietransitie

Nadere informatie

326 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

326 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Ertbruggelaan 49 bus 4 2100 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar 1957 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 326 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Gitschotellei nummer 261 bus bestemming appartement type - bouwjaar 1966 softwareversie 9.6.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 209

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Vijfstraten nummer 79 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.19.8 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 429 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Leiebos nummer 23 bus 10 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.8 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 226 De energiescore

Nadere informatie