Verslag van de lezing: Hoe gezond is je mond? d.d. 22 april 2015 De relatie tussen mondzorg en diabetes mellitus (DM).
|
|
- Wouter Vermeiren
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verslag van de lezing: Hoe gezond is je mond? d.d. 22 april 2015 De relatie tussen mondzorg en diabetes mellitus (DM). Samenvatting van de lezing door Mw. Anja Eijsvoogel-van Meeuwen. Zij is als mondhygiënist verbonden aan de afdeling Kaakchirurgie van het Elkerliekziekenhuis te Helmond. De voordracht is op woensdag 22 april 2013 in De Fonkel in Helmond gehouden voor Diabetesvereniging Nederland, Regio Peel & Kempen. door Ferry Elings Inleiding De voordracht gaat over het belang van goede mondzorg en in het bijzonder bij mensen met diabetes. Er zal ingegaan worden op risicofactoren, anatomie van het gebit, DM en mondproblemen. Er zal uitleg gegeven worden over wat goede mondzorg is, welke hulpmiddelen er zijn en er wordt advies gegeven over goede mondzorg. Zo komen uitgebreid het ontstaan van cariës en tandsteen aan de orde. Het feit dat mensen met diabetes extra risico lopen en welke risico s dat zijn. De adviezen zullen zich beperken tot algemene adviezen doordat de adviezen voor iedereen specifiek van aard kunnen zijn. Iedereen is zich ervan bewust dat een bezoek aan de tandarts toch minimaal eens per 6-9 maanden moet plaats vinden. Een probleem voor een regelmatige gang naar de tandarts is dat een leek vaak geen onvolkomenheden kan waarnemen, totdat het te laat is. Als men een gat in de knie valt is bezoek aan een arts een logisch gevolg. Een gaatje in een tand of kies zie je niet. Ook parodontitis (ontsteking van het tandvlees, bloedend tandvlees) wordt niet vaak als probleem onderkend. Het belang mondgezondheid Het gebit moet goed worden schoongehouden, hierop wordt bij hulpmiddelen en adviezen terug gekomen. Maar waarom moeten we hier iedere keer meerdere malen per dag aandacht aan besteden. In de mond is een grote hoeveelheid bacteriën en schimmels (mondflora) actief. Deze komen in de mond via de omgeving, te weten voedsel, lichamelijke contacten e.d.. Het begint al als baby door overdracht van de moeder. De mondflora moet in balans zijn. Een goede mondhygiëne bevordert de spijsvertering, voorkomt ontstekingen en cariës. Een verstoorde balans in de mondflora door slecht poetsen veroorzaakt halitose (slechte adem, malodeur), en ontstekingen. Bovendien kan het kauwvermogen worden aangetast door het los gaan zitten van tanden en kiezen of het verlies daar van. Het kauwen van voedsel, samen met speeksel in de mond, is het eerste begin van de spijsvertering. Bovendien bevordert goed kauwen het cognitieve vermogen en het belemmert de vorming van cariës door meer speekselproductie. Er bestaan diverse risico s die bijdragen aan een slechte mondgezondheid. Zo hebben hormonen hierop invloed, iedereen kent nog wel het oude gezegde: ieder kind kost een tand. Zeker in de zwangerschap bestaat er een grote kans op problemen door de hormonale schommelingen, de grotere doorbloeding van het lichaam en het slapper
2 worden van de collagene weefsels die de tanden in de tandkas vast houden. Er is verder een geringere weerstand wat bacteriën de kans biedt toe te slaan. Roken kan bijdragen tot een minder goed gebit door vernauwing van de kleine bloedvaten, door het roken is de kans op ontstekingen groter. Bovendien krijgen de tanden en kiezen minder voedingsstoffen aangevoerd. Diverse ziektebeelden, medicijnen maar ook gebrek aan vitamines en mineralen kunnen bijdragen aan een slechte mondgezondheid. Te denken valt bijvoorbeeld bij kankerbestrijding de chemotherapie en radiotherapie (bestralingen). Vaak gaat het ook gepaard met een droge mond omdat de speekselklieren aangetast worden. Diverse antidepressiva en andere medicijnen dragen bij aan de achteruitgang van kwaliteit door een droge mond. Een gebrek aan vitamine C veroorzaakte vroeger onder zeelui de beruchte scheurbuik dat leidde tot verlies van tanden en kiezen. De opbouw van het gebit en de daarmee samenhangende problemen. De tanden en kiezen (de gebitselementen) zijn bekleed met glazuur (tand ), dit is het hardste deel van het menselijk lichaam. Hieronder zitten het tandbeen en de tandholte. Het gebit zit met de tandwortels vast in de kaak. De tanden en kiezen worden bij de kaak omgeven door tandvlees. Bij het nuttigen van voedsel en drank worden de voedingsmiddelen door bacteriën omgezet in een zurig deel. Dat wordt een zuurstoot genoemd. Dit gebeurt in zeer belangrijke mate bij zoete voedingsmiddelen: hoe zoeter, hoe zuurder. Door de bacteriën wordt er tandplaque gevormd, een laagje eiwitten rondom de tanden en kiezen en welke dezelfde heeft kleur als het gebit. Tandsteen is een verharding van tandplaque door speekselzouten en bloedresten en is bruin of gelig van kleur. Het ontstaan van tandsteen is géén gevolg van hard drinkwater. Enzymen in het speeksel brengen de zuurgraad weer terug naar het normale, neutrale niveau. 6 tot 8 zuurstoten per dag kan het speeksel aan. Bij het veelvuldig iets tussendoor blijven eten krijgen deze enzymen onvoldoende tijd hun werk te doen. Het zuur tast het glazuur aan, en kunnen zo gaatjes (cariës) veroorzaken. Vaak is het zichtbare gaatje een groter gat in het onderliggende, zachtere tandbeen. Parodontitis is een ontsteking aan het tandvlees. Normaal zit er een ruimte (pocket) tot maximaal 3mm diep tussen het tandvlees en het gebit. Bij ontstekingen ontstaat er een grotere doorbloeding om de toevoer van witte bloedlichaampjes mogelijk te maken. Hierdoor ontstaan vaak de tandvlees bloedingen. Wijkend tandvlees is een broeinest voor zuurstof-mijdende bacteriën. Deze parodontitis kan voorkomen worden of tot stilstand worden gebracht door goed poetsen. Door de ontstekingen kan het tandvlees nog meer gaan wijken en kunnen de gebitsdelen loskomen te staan. Verhoogde systemische ontstekingswaarden. Door ontstekingen in het lichaam (het systeem), waaronder die in de mond, kunnen ontstekingswaarden in het bloed gemeten worden. Als de ontsteking een gevolg van parodontitis is kunnen er gevaarlijke gezondheidsrisico s optreden. Deze kunnen bijvoorbeeld cardiovasculair van aard zijn, denk aan ontstekingen e.d. van de hartklep. Ook kunnen er zwangerschapscomplicaties (vroeggeboorten), complicaties bij transplantaties optreden en het kauwvermogen kan beperkt worden.
3 Bij diabetes speelt ernstige parodontitis een belangrijke rol bij het niet goed kunnen instellen van de diabetes. Bovendien verlopen ontstekingen en herstel van verwondingen langzamer. Mondhygiëne en diabetes Diabetes kan grote gevolgen hebben voor problemen in de mond. Een van de verschijnselen van een te hoge bloedglucosewaarde is het hebben van een droge mond. Dit ontstaat door dat door de nieren vocht aan het lichaam wordt onttrokken. Door gebrek aan speeksel komt de enzymwerking van het speeksel niet goed op gang. Bovendien is het nog aanwezige speeksel, van mindere kwaliteit. Er ontstaat een ideale voedingsbodem voor bacteriële infecties. De aanwezigheid van infecties werkt ook weer bloedglucoseverhogend, waardoor men in een vicieuze cirkel terecht komt. Een ander aspect bij diabetes is dat de kleine bloedvaten aangetast worden, waardoor een slechte doorbloeding van het tandvlees en het tandbeen ontstaat en deze daardoor extra kwetsbaar zijn. Ontstekingen blijven aanwezig, maar de waarschuwingen ontbreken dan vaak. Advies: drink veel en vaak, maar geen limonades en vruchtensappen. Door de aanwezigheid van ontstekingen is de diabetes moeilijk instelbaar, er is een hogere ontstekingswaarde en meer parodontitis en de cirkel is weer rond. Parodontale behandeling (geen vergoeding basisverzekering) leidt vaak tot een beteren DM-instelling. Goede mondhygiëne Wat houdt goede mondhygiëne eigenlijk in? Uiteraard het tweemaal daags poetsen, waarvan een poetsbeurt eigenlijk perfect uitgevoerd moet worden. Poetsen gebeurt met een zachte borstel in een hoek van 45 ten opzichte van het tandvlees. Niet teveel druk zetten met de borstel levert het beste resultaat. Interdentaal reinigen gebeurt bij voorkeur vóór het slapen, tijdens de slaap wordt er geen speeksel gevormd, de antibacteriële werking blijft dan achterwege. Gebruik flosdraad en tandenstokers, geen cocktailprikkers, maar trapezium vormige houten of kunststof tandenstokers. Vraag persoonlijk advies aan de tandarts of mondhygiëniste. Er bestaan ook plaqueverklikkers, de nieuwste uitvoeringen maken zelfs verschil tussen oude en nieuwe plaque. De tongschraper wordt gebruikt om de tong te ontdoen van ongerechtigheden. Vooral achter op de tong ontstaat door de aanwezigheid van langere papillen vaak een ophoping van voedselresten en bacteriën. Sommige bacteriën zijn de bron van een zwavelachtige lucht en veroorzaken daarmee een slechte adem. Door tongschrapen, in combinatie met een bacteriedodend spoelmiddel, kan je vrij vlot van deze slechte adem afkomen. Beperk ook het aantal zuurstoten, niet de hoeveelheid maar de frequentie is van belang. Het is bijvoorbeeld beter veel snoepgoed in eens te eten dan de hele dag door te blijven snoepen. Niet snoepen is natuurlijk nog beter. Bovendien geldt hoe zoeter, hoe zuurder en weer een extra aanval op het glazuur. Van de alternatieve suikers heeft alleen Xylitol een gunstige werking bij het tegengaan van cariës.
4 En bedenk: iedere keer dat je melk of (vruchten)suikerhoudende drank drinkt dat dit gevolgd wordt door een zuurstoot. Goede raad hoeft niet duur te zijn: Check op ruiken uit je mond, vraag je naaste hiernaar Gebruik ook eens plaque-kleuring Alert zijn op tandvleesbloedingen Beperk tussendoortjes Bezoek regelmatig tandarts/mondhygiënist En vraag ze om raad en advies De mondhygiënist is zonder tussenkomst van een tandarts te benaderen, een verwijzing is niet nodig. Enkele vragen: Bestaan er middelen tegen een droge mond? Die bestaan zeker, vaak zijn deze ontwikkeld vanuit de oncologische hoek. Door bestraling en/of chemokuren zijn de speeksel klieren vaak aangetast, waardoor er geen speeksel meer kan worden aangemaakt. Dit verhinderd ook vaak het kunnen kauwen. Kan een droge mond ook veroorzaakt worden door medicijnen? Er zijn inderdaad medicijnen die een droge mond veroorzaken, maar bij mensen met diabetes speelt veel vaker een te hoog bloedglucose gehalte een rol. Slecht passend gebit bij een droge mond Speeksel vult de ruimte tussen kaak en gehemelteplaat op en zorgt zo voor een vacuüm. En dit kan eventueel worden opgelost door een kunstspeeksel of kleefpasta te gebruiken. Kunnen kronen ook aangetast worden? Kronen zijn metalen of kunststof kapjes op een gebitselement en worden op zich niet aangetast. De aansluitende rand met bijvoorbeeld de onderliggende kies is wel een bron van zorg, hier kunnen bacteriën zich goed huisvesten. De levensduur van een kroon is meer afhankelijk van de pasvorm en goede verzorging van de aansluitende rand. Parodontitis en voedingssupplementen Het gebruik van supplementen is niet strikt noodzakelijk als er een gezonde voedingspatroon bestaat. Van Q10 is de verbeterende invloed niet bevestigd door onderzoeksresultaten.
5 Wat is acute parodontitis? Parodontitis is een sluimerende, vaak pijnloze, aandoening met een vaak chronisch verloop. Bij acute parodontitis is er sprake van een plotselinge uitgroei van bacterien, eventueel gepaard gaande met hoge koorts. Vaak zijn er meerdere factoren aanwezig als oorzaak zoals stress, slechte weerstand, ongeregelde leefstijl of onderliggend lijden. De afbraak en het uiteindelijk afsterven van weefsel gaat heel snel en is zeer pijnlijk. Het maakt eten vaak niet meer mogelijk. De behandeling bestaat globaal uit een plaatselijke reiniging door bijvoorbeeld tamponneren met waterstofperoxide, in combinatie met een antibioticum, alvorens de eigenlijke tandheelkundige behandeling plaats kan vinden. Vaak gaan er gebitsdelen verloren. Vroeger kwam het meer voor door een gebrek aan vitamine C maar tegenwoordig komt dit nog maar zelden voor. Mening over elektrisch poetsen Het gebruik van een elektrische tandenborstel wordt warm aanbevolen, het merk en prijs doen er eigenlijk niet veel toe. Belangrijker is dat het goed gebruikt wordt: je moet het apparaat zijn werk laten doen en niet zelf mee poetsen. Dus langzaam, niet te snel en vooral niet hard duwen. Een waterpik (waterflosser) heeft een masserende werking, het verwijderd niet alle plaque, poetsen blijft noodzakelijk. Controleer regelmatig op aanwezigheid van tandplaque doormiddel van een plaqueverklikker en spoel ook eventueel met een spoelmiddel. Een spoelmiddel is eenvoudig zelf te maken door een theelepeltje keukenzout en medicinale soda te mengen in een liter water. Gebruik liever geen spoelmiddel op basis van alcohol. ***************
Diabetes en mondhygiëne
Diabetes en mondhygiëne Goede mondverzorging VOOR MENSEN MET DIABETES EXTRA BELANGRIJK Mondhygiëne is belangrijk voor iedereen, maar voor mensen met diabetes net iets meer. Met diabetes loopt u namelijk
Nadere informatieDiabetes en mondgezondheid
Diabetes en mondgezondheid Dit doet diabetes met de mond Hebt u suikerziekte? Let dan extra op uw gebit en tandvlees. Mensen met diabetes hebben vaker problemen met hun tanden en tandvlees. Dat kan komen
Nadere informatieGevoelige tandhalzen. Teruggetrokken tandvlees
Gevoelige tandhalzen Teruggetrokken tandvlees In een gezonde mond ligt het tandvlees netjes om de tanden en kiezen. Gevoelige tandhalzen ontstaan alléén wanneer het tandvlees is teruggetrokken. Zonder
Nadere informatieInfectie bij een implantaat
Infectie bij een implantaat Patiënteninformatie 1. Wat is het? U heeft een implantaat gekregen. Sommige mensen krijgen een ontsteking in de mond rondom dit implantaat. De oorzaken en gevolgen worden in
Nadere informatiearod ontitis Eva REnsman WElmoEt DE graaf 36 diabc januari 2011
- ACHTERGROND Parod - Problemen in de mond komen vaker voor bij diabetes. Vooral de aandoening parodontitis komt veel vaker voor, ook bij jongeren. Jaarlijkse controle op deze aandoening is bij diabetes
Nadere informatieSlechte adem. Is uw adem fris?
Slechte adem Is uw adem fris? Een frisse adem. Dat wil iedereen. Maar is uw adem ook fris? De meeste mensen met een slechte adem, ook wel halitose genoemd, merken het zelf niet. Ze ruiken het zelf niet.
Nadere informatieMondverzorging bij radiotherapie
Mondverzorging bij radiotherapie Inleiding U gaat beginnen of bent al bezig met radiotherapie. Als gevolg van deze therapie kunt u last krijgen van een droge mond of last van uw tandvlees, uw mondslijmvlies
Nadere informatieOntstoken tandvlees. Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne
Ontstoken tandvlees Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees (gingivitis en
Nadere informatieTips voor een gezonde lach
Tips voor een gezonde lach Gezonde tanden, een leven lang Door dagelijks een paar minuten aandacht aan uw tanden te besteden, kunt u veel winst behalen. Onderzoek toont aan dat mondgezondheid ook van
Nadere informatiePatiëntfolder. Eenvoudige tips voor een gezonde lach
Patiëntfolder Eenvoudige tips voor een gezonde lach 2 Gezonde tanden, een leven lang Door dagelijks een paar minuten aandacht aan uw tanden te besteden, kunt u veel winst behalen. Wist u dat een frisse,
Nadere informatieMondspoelmiddelen. Mondspoelmiddelen
Mondspoelmiddelen Mondspoelmiddelen Uw tandarts of mondhygiënist heeft u geadviseerd een mondspoelmiddel te gaan gebruiken. U heeft bijvoorbeeld een aantal beginnende gaatjes (cariës). Het tandenpoetsen
Nadere informatieDiabetes en mondgezondheid
Diabetes en mondgezondheid Locatie Hoorn/Enkhuizen MKA 2 Diabetes en mondgezondheid Wat is diabetes? Diabetes is een ander woord voor suikerziekte. Het heeft te maken met bloedsuiker: de brandstof voor
Nadere informatieMondspoelmiddelen. Spoelen, voor wie en waarom? Mondspoelmiddelen tegen gaatjes
Mondspoelmiddelen Uw tandarts of mondhygiënist heeft u geadviseerd een mondspoelmiddel te gaan gebruiken. U heeft bijvoorbeeld een aantal beginnende gaatjes (cariës). Het tandenpoetsen lukt niet zo goed.
Nadere informatieWat kan de tandarts tegen gevoelige tandhalzen doen? Zijn er tandpasta s die helpen tegen tandhalsgevoelig- Gevoelige heid?
Gevoelige tandhalzen Gevoelige tandhalzen Teruggetrokken tandvlees In een gezonde mond ligt het tandvlees netjes om de tanden en kiezen. Gevoelige tandhalzen ontstaan alleen wanneer het tandvlees is teruggetrokken.
Nadere informatieMondverzorging bij chemotherapie
Mondverzorging bij chemotherapie Inleiding Chemotherapie kan invloed hebben op de productie van speeksel door de speekselklieren. Speeksel heeft een reinigende werking en helpt daardoor gaatjes te voorkomen.
Nadere informatieDoor deze bestraling (radiotherapie) kunnen er een aantal bijverschijnselen optreden in uw mond.
Mondhygiëne. U wordt bestraald in verband met een aandoening in het hoofd/hals gebied. Door deze bestraling (radiotherapie) kunnen er een aantal bijverschijnselen optreden in uw mond. Dit willen wij tot
Nadere informatieTanderosie, hoe voorkom je dat?
Tanderosie, hoe voorkom je dat? Wat is tanderosie? Gaatjes (tandcariës) worden veroorzaakt door bacteriën in de mond. Deze mondbacteriën vormen zuur uit suikers en andere koolhydraten (zoals in bijvoorbeeld
Nadere informatieMondverzorging bij de oudere patiënt
Mondverzorging bij de oudere patiënt Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in ons ziekenhuis vanwege ziekte, onderzoeken, een ongeval en/of operatie. Om ervoor te
Nadere informatieKaakchirurgie. Implantaten in de kaak
Kaakchirurgie Implantaten in de kaak Inleiding Uw specialist heeft zojuist met u gesproken over de mogelijkheid om één of meerdere implantaten in uw kaak/kaken aan te brengen. In deze folder leest u wat
Nadere informatieIk ben zwanger. Heb ik meer kans op ontstoken tand- vlees? Kan ik tandplak verwijderen met een mondspoelmid- del?
Onstoken tandvlees Ontstoken tandvlees Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees
Nadere informatieMondverzorging bij chemotherapie
Mondverzorging bij chemotherapie Inleiding Chemotherapie kan invloed hebben op de productie van speeksel door de speekselklieren. Speeksel heeft een reinigende werking en helpt daardoor gaatjes te voorkomen.
Nadere informatieZwanger of net een baby tje? Handige mondzorgtips!
Zwanger of net een baby tje? Handige mondzorgtips! Zwanger? Zorg voor een gezonde mond Tijdens een zwangerschap verandert er nogal wat in je lijf. Denk aan hormonale veranderingen. Daardoor is je mond
Nadere informatieMondverzorging bij nierziekten
Mondverzorging bij nierziekten Inhoudsopgave Inleiding 3 Veel voorkomende mondaandoeningen 3 Mondverzorging bij mensen met nierinsufficiëntie na een niertransplantatie 4 Algemene adviezen 5 Eigen gebit
Nadere informatieGebittenquiz. 1. Hoe vaak moet je je tanden poetsen? A: één keer per dag B: twee keer per dag C: drie keer per dag
Gebittenquiz Maak groepjes van +/- vijf kinderen en leg bij het groepje drie vellen waarop A, B en C geschreven staan. De docent stelt de vraag, het groepje mag overleggen en houdt daarna de gekozen letter
Nadere informatieKom naar voor en duid op de tekening het tandbeen van de tand aan.
Uit elke groep zal 1 iemand vooraan zijn tanden komen poetsen. Een ideale poetsbeurt duurt 2 minuten. Het is nu aan de andere groepsleden om in te schatten wanneer de 2 minuten van jullie tandenpoetser
Nadere informatieSlechte adem Wat helpt niet tegen halitose?
Slechte adem Slechte adem Is uw adem fris? Een frisse adem. Dat wil iedereen. Maar is uw adem ook fris? De meeste mensen met een slechte adem, ook wel halitose genoemd, merken het zelf niet. Ze ruiken
Nadere informatieEten drinken en een gezond gebit
Eten drinken en een gezond gebit Niet vaker dan 7x iets eten of drinken per dag Veel voedingsmiddelen kunnen het glazuur van uw tanden en kiezen aantasten. Op zich is dat geen probleem. Uw gebit herstelt
Nadere informatieBent u klaar voor een kus?
Bent u klaar voor een kus? Het begint met een gezonde mond! Een gezonde mond is een mond om te zoenen Verzorg dagelijks uw mond Net zoals het dagelijks verzorgen van uw lichaam is ook het dagelijks Naast
Nadere informatieMondzorg Tanden poetsen
Mondzorg Tanden poetsen Gezonde tanden en kiezen zijn heel belangrijk voor je gezondheid. Gezonde tanden en kiezen heb je nodig om eten goed te kauwen en makkelijk door te slikken. Maak je tanden, kiezen,
Nadere informatieDeze bijscholing mondzorg is bedoeld voor zowel verzorgenden als verpleegkundigen.
Deze bijscholing mondzorg is bedoeld voor zowel verzorgenden als verpleegkundigen. 1 Volgende onderdelen worden in deze bijscholing behandeld: Er bestaat een verband tussen de algemene gezondheid van een
Nadere informatiePoetsinstructie Poetstips Tanden- poetsen
Tandenpoetsen Tandenpoetsen Goede mondhygiëne is belangrijk Met een goede mondhygiëne houdt u tanden, kiezen en tandvlees gezond. Tandenpoetsen vormt hiervoor de basis. Poets tandplak weg Om uw mond gezond
Nadere informatieEten drinken en een gezond gebit. Niet vaker dan 7x iets eten of drinken per dag
Eten drinken en een gezond gebit Niet vaker dan 7x iets eten of drinken per dag Veel voedingsmiddelen kunnen het glazuur van uw tanden en kiezen aantasten. Op zich is dat geen probleem. Uw gebit herstelt
Nadere informatieSTERKE TANDEN VOOR TOPSPORTERS
STERKE TANDEN VOOR TOPSPORTERS PLAK Op onze tanden en in onze mond zitten bacteriën. Dat zijn heel kleine beestjes die we niet met het blote oog kunnen zien. Er zijn goede bacteriën, die ons lichaam beschermen,
Nadere informatieEten drinken en een gezond gebit
Eten drinken en een gezond gebit Niet vaker dan 7x iets eten of drinken per dag Veel voedingsmiddelen kunnen het glazuur van uw tanden en kiezen aantasten. Op zich is dat geen probleem. Uw gebit herstelt
Nadere informatieHoe ziet tanderosie eruit?
Wat is tanderosie? Tanderosie is het oplossen van het tandglazuur door zuurinwerking. Het is een sluipend proces dat niet gemakkelijk te herkennen is. Daarom is voorkómen van het allergrootste belang.
Nadere informatieHet melkgebit. Kleine mond, kleine tanden
Het melkgebit Kleine mond, kleine tanden In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en
Nadere informatieTandenpoetsen. Tandenpoetsen. Met een goede mondhygiëne houdt u tanden, kiezen en tandvlees gezond. Tandenpoetsen vormt hiervoor de basis.
Tandenpoetsen Tandenpoetsen Met een goede mondhygiëne houdt u tanden, kiezen en tandvlees gezond. Tandenpoetsen vormt hiervoor de basis. Poets tandplak weg Om uw mond gezond te houden, moet u tandplak
Nadere informatieSlijtage van het gebit
Slijtage van het gebit Slijtage van het gebit Waardoor slijt het gebit? Tandglazuur is hard en slijt langzaam. Toch slijt uw gebit in de loop van de jaren. Bijvoorbeeld door het verkeerd gebruik van een
Nadere informatiepagina 1 van 5 Tandenpoetsen Tandenpoetsen Met een goede mondhygiëne houdt u tanden, kiezen en tandvlees gezond. Tandenpoetsen vormt hiervoor de basis. Poets tandplak weg Om uw mond gezond te houden, moet
Nadere informatieVerschijnselen van droge mond
Een droge mond Inleiding Iedereen heeft wel eens tijdelijk last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken. Maar droge mond kan ook langdurig zijn of zelfs blijvend. Dat kan slecht zijn voor
Nadere informatieBoekverslag door Anoniem 860 woorden 16 april Samenvatting Hoofdstuk 2 Voeding en vertering
https://www.scholieren.com/verslag/106187 Boekverslag door Anoniem 860 woorden 16 april 2017 Samenvatting Hoofdstuk 2 Voeding en vertering Pagina {PAGENO} van {nb} Vak Biologie 6.5 7 keer beoordeeld 2.1
Nadere informatiePatiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health.
Patiënteninformatie Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. In actie tegen parodontitis: Voor aantrekkelijkheid en welzijn. Mooie tanden en
Nadere informatieHet melkgebit. Kleine mond, kleine tanden
Het melkgebit Kleine mond, kleine tanden In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en
Nadere informatieSamen werken aan een glimlach naar mondzorg
00017524 GZA - september 2017 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. + 32 3 285 20 00 Samen werken
Nadere informatieRoken en mondgezondheid
Roken en mondgezondheid Roken en mondgezondheid Stoppen met roken draagt bij aan een gezonde mond Wist u dat stoppen met roken kan bijdragen aan een gezonde mond? Natuurlijk is het u bekend dat u van roken
Nadere informatieWachtkamerfolder Voorkom tanderosie bij uw kind
Wachtkamerfolder Voorkom tanderosie bij uw kind Tanderosie bij kinderen Alle kinderen zijn er gek op: snoep en limonade. Alle ouders weten wel dat je van snoepen gaatjes krijgt. Er zit namelijk veel suiker
Nadere informatieMondzorg. Interne geneeskunde. Locatie Hoorn/Enkhuizen
Mondzorg Interne geneeskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Mondzorg Een frisse, gezonde mond: dat is wat iedereen wil. Ziekte en medicijnen hebben echter directe invloed op de conditie van onze mond. Geur en
Nadere informatieMONDVERZORGING BIJ DE ONCOLOGISCHE PATIËNT. - Patiëntinformatie -
MONDVERZORGING BIJ DE ONCOLOGISCHE PATIËNT - Patiëntinformatie - Inhoud Inleiding Informatie over mondverzorging bij chemotherapie Tips en adviezen Welke mondproblemen kunt u verwachten? Wat kunt u zelf
Nadere informatieWie van hen heeft diabetes?
verbindt Wie van hen heeft diabetes? De verwachting is dat in de toekomst één op de drie patiënten diabetes heeft. En wist u dat er een relatie is tussen diabetes en de mondgezondheid? In deze brochure
Nadere informatieRoken en mondgezondheid
Roken en mondgezondheid Roken en mondgezondheid Wist u dat stoppen met roken kan bijdragen aan een gezonde mond? Natuurlijk is het u bekend dat u van roken longkanker en hart- en vaatziekten kunt krijgen.
Nadere informatieImplantaten in de kaak
Implantaten in de kaak Mondziekten, Kaak en Aangezichtschirurgie Inleiding De kaakchirurg heeft zojuist met u gesproken over de mogelijkheid om één of meerdere implantaten in uw kaak/kaken aan te brengen.
Nadere informatiemelkkies 24-30 mnd. melkkies 16 mnd. melkhoektand 20 mnd. melksnijtand 12 mnd. melksnijtand 6-9 mnd.
Het melkgebit In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en slikken. Het melkgebit beïnvloedt
Nadere informatieDroge mond. Droge mond
Droge mond Droge mond Iedereen heeft tijdelijk wel eens last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken of bij stress. Maar je kunt er ook langdurig last van hebben. Of de klacht kan blijvend
Nadere informatieTandenpoetsen. Goede mondhygiëne is belangrijk
Tandenpoetsen Goede mondhygiëne is belangrijk Met een goede mondhygiëne houdt u tanden, kiezen en tandvlees gezond. Tandenpoetsen vormt hiervoor de basis. Poets tandplak weg Om uw mond gezond te houden,
Nadere informatie5.8. Boekverslag door K woorden 29 maart keer beoordeeld. Verzorging. Inhoud.
Boekverslag door K. 1669 woorden 29 maart 2003 5.8 65 keer beoordeeld Vak Verzorging Inhoud. Hfst Titel. Inhoud 1 Inleiding 2 Poetsen 3 Ragen, stoken en flossen. 4 Fluoride. 5 Spenen en duimen. 6 Tandbederf
Nadere informatieHet melkgebit. Kleine mond, kleine tanden
Het melkgebit Kleine mond, kleine tanden In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en
Nadere informatieEen gids vol tips voor een goede tandhygiëne
Een gids vol tips voor een goede tandhygiëne Glazuur Hoe is een tand opgebouwd? Wortel Tandvlees Pulpa Cement Alveolair bot Dentine Kroon Het in de mond zichtbare deel van de tand is de kroon. Het niet-zichtbaar
Nadere informatieEen gids vol tips voor een goede tandhygiëne
Een gids vol tips voor een goede tandhygiëne Glazuur Dentine Kroon Hoe is een tand opgebouwd? Wortel Tandvlees Pulpa Cement Alveolair bot Parodontaal ligament Het in de mond zichtbare deel van de tand
Nadere informatieVoorkom tanderosie bij uw kind
Voorkom tanderosie bij uw kind Tanderosie bij kinderen Tanderosie bij kinderen Alle kinderen zijn er gek op: snoep en limonade. Alle ouders weten wel dat je van snoepen gaatjes krijgt. Er zit namelijk
Nadere informatieHet gebit van de hond.
Het gebit van de hond. Controle van het gebit. Tijdens de puppyvaccinaties van uw hond controleren we of het gebit goed aangelegd is en of er geen problemen zijn. We laten u zien waarop u de komende maanden
Nadere informatieHet ABC van de mond. Het is belangrijk om goed te zorgen voor je mond en tanden. Met deze folder willen wij je helpen.
Het ABC van de mond Het is belangrijk om goed te zorgen voor je mond en tanden. Met deze folder willen wij je helpen. Een gezonde mond is belangrijk, daar geniet het ganse lichaam van! Geen ruikende adem,
Nadere informatieGingivitis en parodontitis
Made in Sweden, used worldwide. Patiëntenfolder Bestel de producten van TePe bij de dichtstbijzijnde apotheek: TePe Interdentale ragers Origineel 0,4 mm 1574 2970 Angle 0,4 mm 1565 4427 0,45 mm 1574 2946
Nadere informatieHet melkgebit. Kleine mond, kleine tanden
Het melkgebit Kleine mond, kleine tanden In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en
Nadere informatieAls een gebit niet goed verzorgd wordt is er kans op gingivitis en paradontitis
Gebitsverzorging Als een gebit niet goed verzorgd wordt is er kans op gingivitis en paradontitis Gingivitis Gingivitis oftewel tandvleesontsteking ontstaat door de ophoping van tandplaque en tandsteen
Nadere informatieRagers. Goede mondhygiëne is belangrijk
Ragers Goede mondhygiëne is belangrijk Met een goede mondhygiëne houdt u tanden, kiezen en tandvlees gezond. Twee keer per dag twee minuten tandenpoetsen met fluoridetandpasta vormt hiervoor de basis.
Nadere informatieWegwijzer tentoonstelling
Wegwijzer tentoonstelling Tanden bepalen een groot deel van jouw leven. Waarvoor dienen onze tanden? Voedsel kauwen is de belangrijkste functie van de tanden. De tanden vermalen het voedsel en bereiden
Nadere informatieXEROSTOMIE. (droge mond)
XEROSTOMIE (droge mond) XEROSTOMIE (droge mond) Voorwoord Wat is speeksel? Wanneer u bestraald wordt in het hoofdhalsgebied zullen de speekselklieren minder speeksel aanmaken. Als gevolg daarvan kunt u
Nadere informatietandglazuur kroon tandvlees zenuwholte wortel kaakbot bloedvat en zenuw r tandbeen
Een wit en stralend gebit. Wie wil dat niet? Mooie witte tanden zijn populair en het aanbod om ze te krijgen is enorm. De reclames beloven hagelwitte tanden, vaak zelfs binnen een uur. Tanden wit maken
Nadere informatieEen goede mondhygiëne. informatie voor patiënten
Een goede mondhygiëne informatie voor patiënten INLEIDING 3 REINIGEN TUSSEN DE TANDEN 4 Tandenstoker Tandzijde of floss Interdentaal borsteltje REINIGEN VAN DE TANDEN ZELF 9 Handtandenborstel Elektrische
Nadere informatieFluoride Liever een beker dan een flesje Wat is de invloed van eten en drinken op het melkgebit? Liever een speen dan een duim Melkgebit
Melkgebit Het melkgebit Kleine mond, kleine tanden In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen,
Nadere informatiePatiënteninformatie. Mondverzorging bij chemotherapie
Patiënteninformatie Mondverzorging bij chemotherapie Inhoud Inleiding... 3 Informatie over mondverzorging bij chemotherapie... 3 Tips en adviezen... 3 Wat kunt u zelf doen voor een goede mondverzorging
Nadere informatieEen gezond gebit tijdens de zwangerschap
Een gezond gebit tijdens de zwangerschap Een gezond gebit tijdens de zwangerschap Zwangerschap en mondgezondheid Tijdens je zwangerschap heb je meer kans op het krijgen van tandvleesproblemen en gaatjes.
Nadere informatieSlechte adem? Oorzaken en oplossingen
Slechte adem? Oorzaken en oplossingen Slechte adem: geen zeldzaam verschijnsel Mensen die het hebben merken het niet omdat ze het niet ruiken. Hun omgeving ruikt het des te beter: slechte adem, ook wel
Nadere informatie? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie).
MONDGEZONDHEID EN ZWANGERSCHAP CASUS 1 Karin de G., een 27-jarige patiënte is al van jongs af aan in de praktijk onder controle. Tot nu toe was er altijd sprake van een zeer goede mondhygiëne en zijn er
Nadere informatieTand- en mondhygiëne bij chemotherapie. Het aanleren van een goede techniek voor mondverzorging helpt complicaties voorkomen
Tand- en mondhygiëne bij chemotherapie Het aanleren van een goede techniek voor mondverzorging helpt complicaties voorkomen Enkele veel gestelde vragen Waarom? Een goede mondhygiëne resulteert in een gezond
Nadere informatieMondverzorging bij mensen met kanker
Mondverzorging bij mensen met kanker Oncologisch dagcentrum Locatie Purmerend/Volendam Inleiding Door chemokuren, medicijnen en/of bestraling van één of meerdere speekselklieren kunt u klachten in de mond
Nadere informatieHier is ruimte voor een introtekst die zichtbaar is voordat de presentatie begint. Samen werken aan een gezonde en frisse mond bij kwetsbare ouderen!
Hier is ruimte voor een introtekst die zichtbaar is voordat de presentatie begint. Samen werken aan een gezonde en frisse mond bij kwetsbare ouderen! Groepsles thuiszorg Programma Kennisquiz (45 minuten)
Nadere informatieWachtkamerfolder Eerste tandje? Poetsen!
Wachtkamerfolder Eerste tandje? Poetsen! Poets zodra het eerste tandje doorbreekt Je kindje is al weer 6 maanden. Een mijlpaal. Grote kans dat er binnenkort een tandje doorbreekt. Je ziet misschien al
Nadere informatieJe gezondheid, zó werk je eraan! Gezonde tanden.
Je gezondheid, zó werk je eraan! Gezonde tanden www.lm.be Inleiding Je mondgezondheid heeft een invloed op je lichaam. Bacteriële infecties in de mond kunnen zorgen voor een verergering of versnelling
Nadere informatieDroge mond. Tijdelijke, langdurige of blijvende monddroogheid?
Droge mond Tijdelijke, langdurige of blijvende monddroogheid? Iedereen heeft tijdelijk wel eens last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken of bij stress. Maar je kunt er ook langdurig last
Nadere informatieMondverzorging bij bestraling Afdeling mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie
Mondverzorging bij bestraling Afdeling mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie U heeft te horen gekregen dat u binnenkort wordt bestraald in VU medisch centrum (VUmc). Deze folder bevat belangrijke
Nadere informatieImplantaten ter vervanging van één of meerdere tanden of kiezen
Implantaten ter vervanging van één of meerdere tanden of kiezen Inleiding Binnenkort ondergaat u een operatie om één of meerdere implantaten aan te laten brengen ter vervanging van één of meerdere tanden
Nadere informatieHet gebruik van speekselvervangers Verandering van medicijnen Droge mond
Droge mond Droge mond Tijdelijke, langdurige of blijvende monddroogheid? Iedereen heeft tijdelijk wel eens last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken of bij stress. Maar je kunt er ook
Nadere informatieMondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde. Mondverzorging bij een droge mond
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde Mondverzorging bij een droge mond Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde
Nadere informatieBleken. Bleken. De kleur van uw tanden
Bleken Bleken Een wit en stralend gebit. Wie wil dat niet? Mooie witte tanden zijn populair en het aanbod om ze te krijgen is enorm. De reclames beloven hagelwitte tanden, vaak zelfs binnen een uur. Tanden
Nadere informatieMondhygiëne. Zo hou je je mond 100% gezond. volstaat niet!
Mondhygiëne Zo hou je je mond 100% gezond. Tandenpoetsen alleen volstaat niet! MONDHYGIËNE 2 MONDHYGIËNE Inhoudstafel Hou je mond gezond 4 In drie stappen naar een optimale mondhygiëne Tandenpoetsen Interdentaal
Nadere informatieMondverzorging Verpleeghuisbewoners
Mondverzorging Verpleeghuisbewoners De dag van de verzorging 2008 Annemarie Schuller Annemarie Schuller 1 Gezonde mond, van belang? Eten (kauwen / bijten) Spreken Esthetiek Sociaal functioneren Concluderend:
Nadere informatiePlaatsen gebitsprothese Direct na het verwijderen van tanden en/of kiezen
KAAKCHIRURGIE Plaatsen gebitsprothese Direct na het verwijderen van tanden en/of kiezen Gebitsprothese Van eigen tanden en kiezen naar een kunstgebit Ten gevolge van een ongeluk of tandbederf worden uw
Nadere informatieJe gezondheid, zó werk je eraan! Gezonde tanden.
Je gezondheid, zó werk je eraan! Gezonde tanden www.lm.be Inleiding Je mondgezondheid heeft een invloed op je lichaam. Bacteriële infecties in de mond kunnen zorgen voor een verergering of versnelling
Nadere informatieKAAKCHIRURGIE. Soms zijn er tanden of kiezen verloren gegaan of past een prothese niet goed. Dan kan een implantaat een oplossing bieden.
Implantaten KAAKCHIRURGIE Soms zijn er tanden of kiezen verloren gegaan of past een prothese niet goed. Dan kan een implantaat een oplossing bieden. In deze folder kunt u lezen: Wat is een implantaat?
Nadere informatieWaarom poetsen? Poetsen voor een mooi resultaat
Waarom poetsen? Als U eet, blijven er voedselresten hangen achter de verschillende onderdelen van uw beugel. Als deze voedselresten de ganse nacht op uw tanden blijven zitten, dan vormt er zich een dikke
Nadere informatieEen mooi en gezond gebit. Jeugdgezondheidszorg
Een mooi en gezond gebit Jeugdgezondheidszorg Elke ouder wenst voor zijn of haar kind een gaaf gebit. Maar een gebit gaaf houden, vereist een goede verzorging. Een gaaf gebit is een kostbaar bezit en het
Nadere informatieDe verzorging van uw gebit
De verzorging van uw gebit Inhoud Tanden poetsen De electrische tandenborstel Flossen Tandenstokers Ragers De verzorging van uw gebit Samen werken aan gezonde tanden is al vanaf de start van onze praktijk
Nadere informatieKan ik tijdens de bleekbehandeling alles eten en drinken? Welk resultaat zal het bleken opleveren? Bleken
Bleken Bleken Bleek uw tanden altijd onder begeleiding van uw tandarts of mondhygiënist Een wit en stralend gebit. Wie wil dat niet? Mooie witte tanden zijn populair en het aanbod om ze te krijgen is enorm.
Nadere informatieDroge mond. Soms is water alleen niet genoeg. Een gids voor patiënten die behandeld worden tegen kanker. Specialist bij droge mond
Droge mond Een gids voor patiënten die behandeld worden tegen kanker Soms is water alleen niet genoeg Specialist bij droge mond Droge mond: een frequente bijwerking bij de behandeling van kanker Wellicht
Nadere informatieImplantaten ter vervanging van één of meerdere tanden en kiezen
Implantaten ter vervanging van één of meerdere tanden en kiezen Inleiding Binnenkort ondergaat u een operatie om één of meerdere implantaten aan te laten brengen ter vervanging van één of meerdere tanden
Nadere informatieMondhygiëne. Zo hou je je mond 100% gezond. volstaat niet!
Mondhygiëne Zo hou je je mond 100% gezond. Tandenpoetsen alleen volstaat niet! MONDHYGIËNE 2 MONDHYGIËNE Inhoudstafel Hou je mond gezond 4 In drie stappen naar een optimale mondhygiëne Tandenpoetsen Interdentaal
Nadere informatie10 TIPS VOOR SLIMME 10ERS Mondgezondheid in de pubertijd Door Ira van Eelen
10 TIPS VOOR SLIMME 10ERS Mondgezondheid in de pubertijd Door Ira van Eelen SPECIAAL VOOR TIENERS In 2014 organiseerde ToothCamp haar eerste 'schoolreisje voor de mond'. Een evenement speciaal voor kinderen
Nadere informatieHematologie. Mondverzorging bij intensieve chemotherapie
Hematologie Mondverzorging bij intensieve chemotherapie Hematologie Inleiding Op dit moment bent u opgenomen in het UMCG voor een behandeling met intensieve chemotherapie. De middelen die tijdens de chemotherapie
Nadere informatieMondzorg bij chemotherapie
Mondzorg bij chemotherapie Mondzorg bij chemotherapie Binnenkort of op dit moment krijgt u een behandeling met chemotherapie. Door deze behandeling kunt u last krijgen van het mondslijmvlies (orale mucositis).
Nadere informatie