Magazine voor ouders van. kinderen met koemelkallergie. bambino

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Magazine voor ouders van. kinderen met koemelkallergie. bambino"

Transcriptie

1 Magazine voor ouders van kinderen met koemelkallergie bambino

2 BAMBINO Team KinderCare Voorwoord Dit magazine Bambino wordt u aangeboden door Team KinderCare van Sorgente. Wij ondersteunen u graag bij de voedingszorg voor uw kindje. In dit magazine vindt u dan ook veel nuttige informatie over koemelkallergie. Daarnaast leest u meer over dieetzuigelingenvoeding. U krijgt tevens praktische handvaten en tips om uw kindje te laten wennen aan bijvoeding en deze uit te breiden naar een volledige dagvoeding. Wilt u na het lezen van dit magazine meer weten over de bijvoeding, gebruikstips en oplossingen bij voedingsproblemen? Achterin het magazine ziet u welk voorlichtingsmateriaal u gratis kunt bestellen bij Sorgente. Uiteraard vindt u alle informatie op onze website Via onze webwinkel kunt u dieetzuigelingenvoeding (bij) bestellen. Voor vragen of meer informatie kunt u ons bereiken via teamkindercare@sorgente.nl of telefoonnummer Voor spoedeisende vragen of problemen zijn wij 24/7 bereikbaar. De medewerkers en diëtisten van Team KinderCare Heeft u opmerkingen over de inhoud van dit magazine? Of tips ter verbetering? Wij horen dit graag om u zo goed mogelijk van dienst te zijn. Doe mee met de Sorgente fotowedstrijd! Heeft u een mooie foto van uw kindje? Mail deze naar ons toe en maak kans op een leuke verrassing! Elk kwartaal kiezen wij de leukste foto uit. Als uw foto gekozen wordt, kunt u deze ook een heel kwartaal bewonderen op de website en de Facebookpagina van Sorgente. Wie weet heeft u de mooiste foto. Wij zien uw foto graag tegemoet! U kunt uw foto mailen naar: fotowedstrijd@sorgente.nl NB: De foto kan voor commerciële doeleinden worden gebruikt. 1

3 BAMBINO Diagnose Koemelkallergie Wat is koemelkallergie? Het lichaam van een baby is volop in ontwikkeling. Doordat de darm van een baby nog niet helemaal is volgroeid, kunnen niet volledig verteerde eiwitten uit de voeding in het bloed komen. Bij koemelkallergie beschouwt het lichaam koemelkeiwit als indringer en treedt het afweersysteem in werking. De antistoffen die het lichaam maakt tegen deze eiwitten veroorzaken allergische klachten, zoals eczeem, diarree of juist verstopping, luchtwegklachten, krampjes en/of spugen. Als sprake is van een koemelkallergie bij een baby zijn meestal meerdere van deze klachten aanwezig. De genoemde klachten kunnen verschillende oorzaken hebben en hoeven dus niet het gevolg te zijn van een koemelkallergie. Diagnose Om vast te stellen of bij uw kindje sprake is van koemelkallergie, wordt een zogenaamde eliminatieprovocatie-eliminatie-test (EPE-test) uitgevoerd. Deze test gaat als volgt: Stap 1 eliminatie: Bij verdenking van koemelkallergie schrijft uw arts of diëtist een koemelkvrije voeding voor gedurende vier weken. Dit kan bij borstvoeding door het volgen van een koemelkvrij dieet door de moeder. Krijgt uw baby flesvoeding dan wordt gekozen voor een hypoallergene voeding. Als de klachten bij het gebruik van deze voeding verdwijnen of duidelijk verminderen dan is het aannemelijk dat er sprake is van een koemelkallergie. Het is dan echter nog NIET bewezen! Stap 2 provocatie: Tijdens het provoceren krijgt uw kindje de oorspronkelijke voeding met koemelk. Als er daadwerkelijk sprake is van koemelkallergie, dan keren de oorspronkelijke klachten binnen twee weken terug. Deze stap gebeurt altijd onder toezicht van een arts. Deze beslist, afhankelijk van het risico, om te starten met een provocatie thuis, op het consultatiebureau of in het ziekenhuis. Stap 3 re-eliminatie: Tijdens de re-eliminatie wordt de koemelkvrije voeding opnieuw geïntroduceerd. Zorgt dit wederom voor het verdwijnen van de klachten, dan kan de diagnose koemelkallergie worden gesteld. N.B.: Een bloedtest en/of huidpriktest zijn onvoldoende om een koemelkallergie met zekerheid vast te stellen. Vergoeding Als de koemelkallergie is aangetoond met een EPE-test dan vergoedt uw zorgverzekeraar de hypoallergene zuigelingenvoedingen vanaf de datum van de provocatie. De diëtist of arts vraagt de vergoeding aan via de Verklaring Dieetpreparaten van de zorgverzekeraar waar uw kindje verzekerd is. Deze verklaring kunt u downloaden op 2

4 BAMBINO Overzicht dieetzuigelingenvoeding bij koemelkallergie Onderstaande tabel geeft een overzicht van de verschillende soorten dieetzuigelingenvoeding die worden gebruikt bij koemelkallergie. Sorgente heeft alle merken uit voorraad leverbaar. Welk merk het meest geschikt is voor uw kindje wordt bepaald door uw diëtist of arts. Alle merken komen voor vergoeding in aanmerking mits er sprake is van een bewezen koemelkallergie. Leeftijd Allergie Allergie en verterings-/resorptiestoornissen Ernstige Allergie 0-6 maanden Nutrilon Pepti 1 (Nu) Pregestimil (MJ); bevat 55% MCT-vet Neocate LCP (Nu) Hero Baby Pep 1 (HB) Nutrilon Pepti Junior (Nu); bevat 50% MCT-vet Nutramigen Puramino (MJ) Nutramigen 1 (MJ) Hero Baby Allergy Care (HB) Vanaf 6 Nutrilon Pepti 2 (Nu) Pregestimil (MJ); bevat 55% MCT-vet Neocate LCP (Nu) maanden Hero Baby Pep 2 (HB) Nutrilon Pepti Junior (Nu); bevat 50% MCT-vet Neocate Spoon (Nu) Nutramigen 2 (MJ) Nutramigen Puramino (MJ) Hero Baby Allergy Care (HB) Vanaf 12 maanden Neocate Advance (Nu) Neocate Active (Nu) Nu = Nutricia, NN = Nestlé Nutrition, MJ = Mead Johnson, HB = Hero Baby Speciale toevoegingen in dieetzuigelingenvoeding Soms zitten in dieetzuigelingenvoeding speciale toevoegingen. Hieronder leggen we uit om welke toevoegingen het gaat en wat voor functie dit in het lichaam heeft. Prebiotische vezels (GOS en FOS) Prebiotische vezels zitten van nature in moedermelk in de vorm van oligosachariden (oplosbare voedingsvezels). Prebiotische vezels helpen een gunstig milieu te creëren voor goede darmbacteriën. Dit heeft een positief effect op de darmpassage. Probiotica Probiotica zijn levende micro-organismen die wanneer in voldoende hoeveelheden aanwezig, een gunstig effect hebben op de gezondheid. Er zijn aanwijzingen dat probiotica in dieetzuigelingenvoeding een gunstige werking hebben op de darm, dit is echter nog onvoldoende bewezen. Omega-3 vetzuren en nucleotiden EPA en DHA zijn Omega-3 vetzuren die van nature voorkomen in vis. Daarom worden ze ook wel visvetzuren genoemd. Vetzuren zijn de bouwstenen van vet. EPA en DHA spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het gezichtsvermogen en het zenuwstelsel. Er zijn aanwijzigen dat deze vetzuren een gunstig effect hebben op het leervermogen. Nucleotiden zijn bouwstenen voor DNA en RNA die van nature voorkomen in de moedermelk. Nucleotiden stimuleren de groei en rijping van het darmkanaal en gaan daardoor het binnendringen van micro-organismen tegen. Tips voor het klaarmaken van dieetzuigelingenvoeding Volg zorgvuldig de gebruiksaanwijzing op de verpakking, tenzij uw arts of diëtist anders adviseert. Gebruik het (afgestreken) maatschepje dat bij de verpakking zit voor de juiste dosering. Werk met schone handen, een schoon werkoppervlak en schoon materiaal. Maak maximaal 2 flessen van tevoren klaar. Dek vooraf klaargemaakte voeding goed af en bewaar deze maximaal acht uur (achterin) de koelkast bij 4 ºC. Gooi restjes voeding altijd weg. Meer informatie over het bereiden van de flesvoeding, vindt u op de verpakking of via de website (ga naar: 'Mijn kind en ik > 'Borstvoeding en flesvoeding > 'Lees meer over flesvoeding'. 3

5 BAMBINO Starten met bijvoeding bij koemelkallergie Vanaf zes maanden verandert de ontwikkeling van uw kindje. Hij of zij beweegt meer, slaapt minder, eet meer, krijgt tandjes en leert kauwen. Bijvoeding voorziet in de nieuwe voedingsbehoefte van uw kindje. Uw diëtist is de aangewezen persoon om u te begeleiden bij het introduceren van de bijvoeding. Staat uw kindje niet (meer) onder begeleiding van een diëtist? Sorgente helpt u graag bij het vinden van een gespecialiseerde diëtist in de buurt! Leeftijd Mits uw kindje er aan toe is, kan er tussen de leeftijd van vier en zes maanden worden gestart met bijvoeding, tenzij uw arts/diëtist anders adviseert. Het zijn dan nog 'oefen' hapjes en deze komen nog niet in de plaats van borst- of flesvoeding. De hapjes tussen de vier en zes maanden zijn extra en komen niet in de plaats van borstvoeding of dieetzuigelingenvoeding. Vanaf ongeveer acht maanden worden de hapjes steeds meer echte maaltijden. De hoeveelheid dieetzuigelingenvoeding of borstvoeding wordt dan geleidelijk minder. Vitamine D Voor kinderen tot 4 jaar wordt 10 microgram extra vitamine D geadviseerd. Of flesvoeding voldoende vitamine D bevat, is afhankelijk van het merk en het gebruiksadvies per dag. Daarom adviseert het ministerie van Volksgezondheid om ook bij het gebruik van flesvoeding vitamine D druppels of tabletjes te gebruiken. Vitamine K Kinderen hebben tot en met de leeftijd van 12 weken, 150 microgram extra vitamine K nodig in de vorm van vitamine K druppels. Bij het gebruik van 500 ml dieetzuigelingenvoeding of meer, is de hoeveelheid vitamine K toereikend en is geen aanvulling nodig. Mogelijke reacties Reacties die op kunnen treden bij de introductie van nieuwe voedingsmiddelen zijn: jeuk, uitslag, eczeem, astma, slijmvorming, buikpijn, diarree, obstipatie, braken en krampen. Niet iedere klacht wijst op een voedselovergevoeligheid. Een kindje moet ook wennen aan de nieuwe smaak en structuur. Verandering in de samenstelling van de voeding heeft vaak ook effect op de vastheid, geur en kleur van de ontlasting. Het is handig om het voedingsmiddel dat u introduceert te noteren in een dagboek. Zo kunt u bijhouden hoe uw zoon of dochter reageert op dit voedingsmiddel. U kunt dan gemakkelijk nagaan welke producten goed gaan en welke niet. Vooral bij twijfel over een product is het goed om de reactie van uw kindje erbij te zetten. U kunt een dagboekschema downloaden op onze website of opvragen bij Team KinderCare ( of via teamkindercare@sorgente.nl) 4

6 Voorbeeld dagmenu BAMBINO Hieronder volgt een voorbeeld van een dagmenu. De samenstelling van dit voorbeeld is afhankelijk van welke voedingsmiddelen al worden verdragen en/of zijn geïntroduceerd. Voorbeeld dagmenu vanaf 6 maanden * Ontbijt Borst-, fles- of papvoeding Voorbeeld dagmenu van 9-12 maanden * Ontbijt Borst-, fles- of papvoeding Voorbeeld dagmenu van maanden Ontbijt 150 ml borst- of flesvoeding 1 sneetje brood met een beetje margarine en beleg; zoals: appelstroop, pindakaas, jam, kaas of vleeswaar (ham, kipfilet) OF papvoeding Een groente- en/of fruithapje 1 flesje (100 ml) water of lauwe ongezoete thee Een fruithapje 1 bekertje (100 ml) water, lauwe ongezoete thee of verdunde vruchtensap of groentesap 1 stuk fruit 1 beker (150 ml) water, lauwe ongezoete thee of verdunde vruchtensap of groentesap Middag maaltijd Borst- of flesvoeding Middag maaltijd Borst- of flesvoeding 1 sneetje brood met een beetje margarine en beleg; zoals: appelstroop, jam of vleeswaar (ham, kipfilet) Middag maaltijd 150 ml borst- of flesvoeding 1-2 sneetjes brood met een beetje margarine en beleg zoals: appelstroop, pindakaas, jam of vleeswaar (ham, kipfilet) Oefenen met een korstje brood of soepstengel Avondmaaltijd 1-2 eetlepels gepureerde aardappel, rijst of pasta 3 eetlepels gepureerde groente 1 eetlepel gemalen vlees, kip Tussendoor (avond) Borst-, fles- of papvoeding 1 bekertje (100 ml) water, lauwe ongezoete thee of verdunde vruchtensap of groentesap Avondmaaltijd 2-3 eetlepels fijngemaakte aardappel, rijst of pasta 3 eetlepels fijngesneden groente 1 eetlepel fijngesneden vlees, kip of vis (zonder graatjes). Tussendoor (avond) Borst-, fles- of papvoeding 1 rijstwafel of soepstengel 1 beker (150 ml) water, lauwe ongezoete thee of verdunde vruchtensap of groentesap Avondmaaltijd 1-2 opscheplepel (fijngemaakte) aardappel, rijst, pasta of peulvruchten 1-2 opscheplepel groente 50 gram** vlees, kip, vis (zonder graatjes) of ei 1 toetje op basis van fruit ** Inclusief vleeswaren Tussendoor (avond) 1 beker (150 ml) water, lauwe ongezoete thee of verdunde vruchtensap of groentesap * De hoeveelheid borst-, fles- of papvoeding is afhankelijk van het gewicht van uw kindje en wordt geadviseerd door de arts of diëtist. Let op: Brood of andere tarweproducten kunt u geven vanaf zes maanden als daarvoor geen overgevoeligheid bestaat. Soms wordt soja in de vorm van een sojatoetje verdragen boven de 9 maanden. Overleg dit altijd eerst met de diëtist. De avondmaaltijd kunt u natuurlijk ook s middags geven. Kies een koemelkvrije margarine met zo min mogelijk verzadigd vet (knijpfles of kuipje). Geef uw kindje vóór zijn of haar eerste verjaardag géén honing op brood. Honing kan besmet zijn met bacteriën die een jong kindje ziek kunnen maken. Voeg geen zout toe aan het eten. In ieder geval niet tot uw kind één jaar is, maar het liefst zo lang mogelijk. 5

7 p de hoogte g geven. U lengen van waarmee u gen ek ere kinderen de producten adplegen ijhouden atie over voeding, ding, raten en voeding SO530 juli 2014 SO480 sep 2014 Datum en tijd SO490 sep 2014 Reactie Tijdstip van reactie BAMBINO Andere uitgaven Sorgente Deze voorlichtingsmaterialen en nog meer nuttige informatie vindt u op onze website Ook kunt u dieetzuigelingenvoeding via de webwinkel (na)bestellen. Met een persoonlijk online Mijn Sorgente account kunt u onder andere details van uw bestelling zien en de verzendstatus volgen. EDISCHE VOEDING ggen op n Sorgente) mailen naar l (vermeld in uw adresgegevens). eel informatie en en. Uw gegevens ersoonlijke pagina aan kunt melden. Mijn Sorgente? pnieuw) bestellen iging(en) inzien: a track & trace op de website Informatie over ziek zijn en medische Het downloaden of bestellen van voorlichtingsmaterialen Recepten en variatiemogelijkheden Eiwitarme dieetproducten Informatie over bijvoeding Tips bij veel voorkomende voedingsproblemen Bambino, een magazine voor ouders van kinderen met koemelkallergie Doorgeven van wijzigingen Wijzigingen in uw gegevens vallen onder de Algemene Voorwaarden van Sorgente B.V. Dit betekent dat: 1. U verplicht bent Sorgente binnen vijf dagen in kennis te stellen van veranderingen in naam- of adresgegevens; 2. U verplicht bent Sorgente binnen vijf dagen in kennis te stellen van iedere verandering van zorgverzekeraar; 3. Schade en de daarmee samenhangende kosten ten gevolge van het niet tijdig doorgeven van bovengenoemde punten zijn voor uw rekening. Klachten en retouren us GB Houten Telefoon: Mocht u niet tevreden zijn over producten of de dienstverlening neemt u dan direct contact op met Team KinderCare. U kunt ook een sturen naar afdelingkwaliteit@sorgente.nl. De voorwaarden voor het retour sturen van producten kunt u opvragen bij de medewerkers van Team KinderCare. stap voor stap NAAR HUIS MET MEDISCHE VOEDING Stap voor stapkaart Deze brochure geeft stap voor stap informatie over het bestellen van medische voeding voor uw kindje. DAGBOEKSCHEMA Voedingsmiddel Bereiding en hoeveelheid van het voedingsmiddel (bijv. diarree, huiduitslag) Bijzonderheden Naam van voedingsmiddel dat wordt verdragen Dagboekschema bambino.indd :28:31 Dagboekschema Dit schema kunt u gebruiken als uw kindje voor het eerst bijvoeding krijgt. Hierop kunt u bijhouden welke voedingsmiddelen u aan uw kindje geeft en hoe het daarop reageert. De introductie van bijvoeding Vanaf vier maanden kunt u al beginnen met de eerste hapjes, dit geldt ook als uw kindje een koemelkallergie heeft. De hapjes tussen de vier en zes maanden zijn om te oefenen en komen niet in de plaats van borstvoeding of dieetzuigelingenvoeding. Vanaf zeven à acht maanden heeft uw kindje meer nodig en wordt het aantal flessen minder. Nieuwe structuren en smaken zijn best even wennen voor uw kindje. Ook leert uw kindje happen van een lepel. Daarom geeft deze infokaart u tips voor het geleidelijk introduceren van de eerste hapjes. Ook leest u op welke volgorde u de verschillende voedingsmiddelen kunt introduceren. Thuiszorgdiëtist Nicole Broeren over het starten met bijvoeding Mevrouw Broeren is sinds 1990 werkzaam bij thuiszorgorganisatie ZuidZorg in Veldhoven. Zij adviseert regelmatig ouders over het starten met bijvoeding. Rijstebloem Pap van rijstebloem kunt u als eerste vaste voedsel aan uw kindje aanbieden. Bouw de hoeveelheid op. Start met één eetlepel pap van rijstebloem met hypoallergene voeding en geef de rest van de melk daarna met de fles. Opbouwen is nodig, omdat baby s anders verstopping kunnen krijgen. Als er toch verstopping optreedt óf als uw kindje altijd al een moeilijke stoelgang heeft, kies dan voor volkoren rijstebloem (reformzaak). Vanaf zes maanden mag uw kindje ook andere granen zoals tarwe eten. Groenten en fruit Als uw kindje gewend is aan de structuur van de rijstebloem kunt u groenten en fruit geven. Begin met soorten die een zachte smaak hebben zoals worteltjes, bloemkool, courgette, peer, banaan en perzik. Eerst prakt u het hapje fijn. Geleidelijk mag het steviger zijn. Fruit is minder goed verteerbaar en heeft een zoete smaak. Daarom kan het makkelijker zijn om uw kindje eerst te laten wennen aan groenten die bitter van smaak zijn. U kunt groenten voor uw baby gemakkelijk bereiden. Snijd de groenten in kleine blokjes, voeg hier een klein scheutje water aan toe en kook de groenten zonder zout in de magnetron of in een pannetje. Laat het wat afkoelen en pureer het geheel. Er bestaan ook handige keukenmachines van bijvoorbeeld Béaba of Phillips Avent die de groenten eerst stomen en daarna blenden. introductie van bijvoeding INFOKAART Informatiekaart: Introductie van bijvoeding. Nuttige internetsites Vind een arts/ diëtist Op deze website van het netwerk kinderdiëtisten kunt u een diëtist in de eerstelijns gezondheidszorg zoeken met een specifieke deskundigheid met betrekking tot voedings- en dieetadvisering voor kinderen van 0-19 jaar. Kiesbeter.nl is een openbaar zorgportaal waar u een consultatiebureau of diëtist bij u in de buurt kunt zoeken. Op deze website van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten kunt u een diëtist zoeken op postcode of aandachtsgebied. Stichtingen Het Voedingscentrum biedt wetenschappelijk onderbouwde en onafhankelijke informatie over een gezonde, veilige en meer duurzame voedselkeuze voor u en uw kindje. 6 Advies bij veel voorkomende voedingsproblemen Veel baby s krijgen vroeg of laat te maken met ongemakken die het drinken van borst- of dieetzuigelingenvoeding in de weg kunnen zitten. Deze kaart geeft informatie over de oorzaak van veel voorkomende voedingsproblemen en biedt handvaten om de klachten te verlichten. Spugen De meeste baby s geven na het drinken van een fles wat voeding terug. Meestal heeft uw kindje hiervan zelf geen last. Een belangrijke oorzaak is het maagklepje dat nog niet volledig afsluit waardoor voeding makkelijk omhoog komt. Waarop kunt u letten? Zorg ervoor dat u rustig kunt voeden. Neem hiervoor voldoende tijd. Laat uw kind een beetje rechtop zit. Geef kleine hoeveelheden per keer, maar let er wel op dat uw kind voldoende voeding krijgt (hoeveelheid volgens voorschrift diëtist/arts). Drinkt uw kind gulzig, gebruik dan een speen met een kleiner gat. Let erop dat de speen steeds goed gevuld is met melk, zodat uw kind geen extra lucht binnenkrijgt tijdens het drinken. Zorg ervoor dat er in de buurt van uw baby niemand rookt. Tabaksrook kan spugen stimuleren. U kunt de voeding, in overleg met uw behandelend arts/diëtist, verdikken met johannesbroodpitmeel (een tot twee maatschepjes per 100 ml). Krampjes Krampjes beginnen meestal twee weken na de geboorte en worden vaak na drie tot vier maanden minder. Door onrustig of gulzig drinken kan uw kind te veel lucht binnen krijgen. Dit kan een oorzaak zijn van krampjes. Krampjes zijn vervelend, maar meestal onschuldig. Als uw kind veelvuldig huilt of minder goed drinkt dan is het raadzaam om contact op te nemen met uw arts of diëtist. Enkele tips: Houd uw kindje zoveel mogelijk rechtop bij het voeden. Hij of zij kan dan gemakkelijk een boertje kwijt en de lucht komt niet in de darmen terecht. Zorg ervoor dat uw kind voldoende drinkt, zodat hij of zij geen honger en dorst heeft. Probeer de pijn van de krampjes te verlichten. Het kan helpen uw baby in een warm bad te doen of een warme doek tegen uw baby s buikje te leggen. Los dieetzuigelingenvoeding volgens de gebruiksaanwijzing op. Gebruik nooit meer of minder poeder dan aangegeven. Veel voorkomende voedingsproblemen INFOKAART Informatiekaart: Advies bij veel voorkomende voedingsproblemen. De Stichting Voedselallergie is een patiëntenorganisatie voor mensen met een voedselallergie en een nietallergische voedselovergevoeligheid. Op de website vindt u onder andere informatie over de diagnose, behandeling en preventie van koemelkallergie. Fabrikanten Op de website van de fabrikanten van de dieetzuigelingenvoedingen vindt u informatie over de verschillende merken. Ook kunt u hier contact opnemen met een voedingskundige. (Mead Johnson) (Nutricia)

8 Geraadpleegde bronnen: Richtlijn Diagnostiek van koemelkallergie bij kinderen in Nederland, Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), september 2012, laatste revisie: 15 januari 2014, JGZ-Richtlijn Voedselovergevoeligheid, Nederlands Centrum jeugdgezondheid (NCJ), Utrecht, 2013, Brochure Koemelkallergie, Voedingscentrum, Den Haag, D Brochure De eerste hapjes, Voedingscentrum, Den haag, D752-3 Websites: (Mead Johnson) - (Nutricia) brief aan Tweede kamer over gebruik van vitamine K bij pasgeboren baby s, Kamerstuk: Kamerbrief, , VWS - Colofon Bambino is een uitgave van Sorgente B.V. Houten Dit is de 8 e herziene druk. Jaargang Postbus GB Houten Tel.: teamkindercare@sorgente.nl Website: Redactie: Femke Belder Simone van Vegten Ontwerp: Edwin van de Bilt Druk: Revon Drukkerij B.V. te Leerdam 2015 Sorgente B.V. Sorgente kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de gevolgen van het (onjuist) opvolgen van de in deze uitgave gegeven adviezen SO730 september 2015

Magazine voor ouders van. kinderen met koemelkallergie. bambino

Magazine voor ouders van. kinderen met koemelkallergie. bambino Magazine voor ouders van kinderen met koemelkallergie bambino BAMBINO Team KinderCare Voorwoord Dit magazine Bambino wordt u aangeboden door Team KinderCare van Sorgente. Wij ondersteunen u graag bij de

Nadere informatie

Magazine voor ouders van. kinderen met koemelkallergie. bambino

Magazine voor ouders van. kinderen met koemelkallergie. bambino Magazine voor ouders van kinderen met koemelkallergie bambino Team KinderCare Voorwoord Dit magazine Bambino wordt u aangeboden door Team KinderCare van Sorgente. Wij ondersteunen u graag bij de voedingszorg

Nadere informatie

bambino kinderen met koemelkallergie Magazine voor ouders van februari 2012 jaargang 13

bambino kinderen met koemelkallergie Magazine voor ouders van februari 2012 jaargang 13 Magazine voor ouders van kinderen met koemelkallergie bambino februari 2012 jaargang 13 Van Team Kindervoeding In deze Bambino kunt u lezen wat koemelkallergie is en hoe de arts vaststelt of uw kind koemelkallergie

Nadere informatie

Tips en advies veel voorkomende voedingsproblemen

Tips en advies veel voorkomende voedingsproblemen Tips en advies veel voorkomende voedingsproblemen Sorgente Tips bij veel voorkomende voedingsproblemen Medische voeding kan bijdragen aan kwaliteit van leven Sorgente beschouwt het als haar missie om mensen

Nadere informatie

Specialist in medische voeding. Sorgente. Welkom bij Sorgente. Stap voor stap. dieetzuigelingenvoeding voor uw kind thuis

Specialist in medische voeding. Sorgente. Welkom bij Sorgente. Stap voor stap. dieetzuigelingenvoeding voor uw kind thuis Specialist in medische voeding Sorgente Welkom bij Sorgente Stap voor stap dieetzuigelingenvoeding voor uw kind thuis Welkom bij Sorgente Medische voeding kan bijdragen aan kwaliteit van leven Sorgente

Nadere informatie

Tips en advies Introductie bijvoeding koemelkallergie. Informatie voor ouders van kinderen met een koemelkallergie

Tips en advies Introductie bijvoeding koemelkallergie. Informatie voor ouders van kinderen met een koemelkallergie Tips en advies Introductie bijvoeding koemelkallergie Sorgente Informatie voor ouders van kinderen met een koemelkallergie Wilt u weten hoe u uw kind kunt laten wennen aan vaste voeding en waarmee u rekening

Nadere informatie

Voedingsschema voor baby s

Voedingsschema voor baby s Informatie voor ouders van baby s tot 1 jaar Voedingsschema voor baby s Borstvoeding, kunstvoeding en de eerste hapjes Dit overzicht laat zien wat baby s van 0 tot 1 jaar gemiddeld nodig hebben. Het voedingsschema

Nadere informatie

Monkey Donky - Voedingsschema 0-12 maanden

Monkey Donky - Voedingsschema 0-12 maanden 0 tot 8 weken 6 tot 8 voedingen per dag Voed op verzoek van de baby. Naast borstvoeding of flesvoeding heeft een baby nu geen andere voeding nodig. Tot ongeveer 12 weken hebben de meeste baby s ook behoefte

Nadere informatie

Bijvoeding bij koemelkeiwitallergie

Bijvoeding bij koemelkeiwitallergie Bijvoeding bij koemelkeiwitallergie Uw kind heeft een koemelkeiwitallergie en is ongeveer 4 maanden oud. Vanaf deze leeftijd veranderen de voedingsbehoeften van uw kind. De borstvoeding of de hypo-allergene

Nadere informatie

De eerste hapjes. Van drinken naar eten

De eerste hapjes. Van drinken naar eten De eerste hapjes Van drinken naar eten Veel ouders kijken ernaar uit: de eerste hapjes van hun kind. Jij ook? Wil je weten hoe je kind went aan vaste voeding, dus aan brood, fruit en warm eten? Deze praktische

Nadere informatie

De eerste hapjes. Van drinken naar eten

De eerste hapjes. Van drinken naar eten De eerste hapjes Van drinken naar eten Veel ouders kijken ernaar uit: de eerste hapjes van hun kind. Jij ook? Wil je weten hoe je kind went aan vaste voeding, dus aan groente, brood, fruit en warm eten?

Nadere informatie

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016 VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016 Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten

Nadere informatie

2.11B voedingslijst; bijlage

2.11B voedingslijst; bijlage Vindplek document (pad): G://Kwaliteitshandboek/2.1 primaire processen/2.11 Voeding Datum vaststelling: November 2012 Actualisatiedatum: November 2015 Documenteigenaar (naam en functie): Manager Beleidsbureau

Nadere informatie

Wanneer begin je met vaste voeding? Hoe bouw je vaste voeding op? Hoe snel gaat het?

Wanneer begin je met vaste voeding? Hoe bouw je vaste voeding op? Hoe snel gaat het? De eerste hapjes Wanneer begin je met vaste voeding? Vanaf 6 maanden heeft je kind meer nodig dan alleen borstvoeding of flesvoeding. In de periode van 4 tot 6 maanden kun je, als je kind en jij er aan

Nadere informatie

De eerste hapjes. Van drinken naar eten

De eerste hapjes. Van drinken naar eten De eerste hapjes Van drinken naar eten Veel ouders kijken ernaar uit: de eerste hapjes van hun kind. Jij ook? Wil je weten hoe je kind went aan vaste voeding, dus aan brood, fruit en warm eten? Deze praktische

Nadere informatie

Voedingsbeleid KDV 1

Voedingsbeleid KDV 1 Voedingsbeleid KDV 1 Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties Voedingsaanbod o Fruit o Drinken o Broodbeleg o Voedingsaanbod

Nadere informatie

Koemelkallergie. Is je baby allergisch voor koemelk?

Koemelkallergie. Is je baby allergisch voor koemelk? Koemelkallergie Is je baby allergisch voor koemelk? Koemelkallergie = voedselallergie Koemelkallergie is een vorm van voedselallergie. Bij een voedselallergie maakt het lichaam afweerstoffen aan tegen

Nadere informatie

Protocol voor de voeding

Protocol voor de voeding Protocol voor de voeding Kindercentrum Dikkertje Dap hanteren ten aanzien van het voedingsbeleid de uitgangspunten van het Voedingscentrum. Het gebruik van de maaltijd en tussendoortjes is een gezamenlijke

Nadere informatie

1 Flesvoeding... 1. 2 Wanneer geef je je kind een voeding?... 1. 3 Welk merk?... 1. 4 Hoeveel melk doe je in de fles?... 1

1 Flesvoeding... 1. 2 Wanneer geef je je kind een voeding?... 1. 3 Welk merk?... 1. 4 Hoeveel melk doe je in de fles?... 1 Flesvoeding Inhoudsopgave 1 Flesvoeding... 1 2 Wanneer geef je je kind een voeding?... 1 3 Welk merk?... 1 4 Hoeveel melk doe je in de fles?... 1 5 Krijgt je kind genoeg?... 2 6 Extra vitamines?... 2 7

Nadere informatie

Wanneer begin je met vaste voeding? Hoe bouw je vaste voeding op? Hoe snel gaat het?

Wanneer begin je met vaste voeding? Hoe bouw je vaste voeding op? Hoe snel gaat het? De eerste hapjes Wanneer begin je met vaste voeding? Vanaf 6 maanden heeft je kind meer nodig dan alleen borstvoeding of flesvoeding. In de periode van 4 tot 6 maanden kun je, als je kind en jij er aan

Nadere informatie

Voedingsbeleid Voedingsbeleid - Kinderopvang de 5 Doetinchem - maart 2015

Voedingsbeleid Voedingsbeleid - Kinderopvang de 5 Doetinchem - maart 2015 Voedingsbeleid Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties en feestje Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar o Drinken o Eten

Nadere informatie

Voedingsbeleid kinderopvang de Harlekijn

Voedingsbeleid kinderopvang de Harlekijn Voedingsbeleid kinderopvang de Harlekijn Inhoud: Gezond voedingsaanbod Vaste en rustige eetmomenten Allergieën en individuele afspraken Traktaties en feestjes Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar Eten

Nadere informatie

Voedingsadvies bij peuterdiarree

Voedingsadvies bij peuterdiarree Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek 1 Inleiding Peuterdiarree is een lastig en vervelend probleem waar peuters (en hun ouders/verzorgers) mee te maken kunnen krijgen. De voeding van uw kind kan hiermee te maken

Nadere informatie

De eerste hapjes. Van drinken naar eten

De eerste hapjes. Van drinken naar eten De eerste hapjes Van drinken naar eten Veel ouders kijken ernaar uit: de eerste hapjes van hun kind. Jij ook? Wil je weten hoe je kind went aan vaste voeding, dus aan groente, brood, fruit en warm eten?

Nadere informatie

Flesvoeding Praktische tips

Flesvoeding Praktische tips Flesvoeding Praktische tips Vrouw Moeder Kind-Centrum Inleiding Ook al heeft borstvoeding de voorkeur en verdient het de eerste keus, toch kan het zijn dat u geen borstvoeding kunt geven. In dat geval

Nadere informatie

Bijvoeding bij voedselovergevoeligheid

Bijvoeding bij voedselovergevoeligheid VOEDING & DIEET Bijvoeding bij voedselovergevoeligheid ADVIES Bijvoeding bij voedselovergevoeligheid Vanaf de leeftijd van zes maanden verandert er veel in de ontwikkeling van het kind. Hij of zij wordt

Nadere informatie

Bijvoeding bij koemelkallergie

Bijvoeding bij koemelkallergie Bijvoeding bij koemelkallergie Afdeling kindergeneeskunde mca.nl Inhoudsopgave Bijvoeding 3 De reactie van uw kind op een nieuw voedingsmiddel 5 Opnieuw starten met koemelk 5 Meer informatie 6 Bijlage

Nadere informatie

Flesvoeding voor je kind van 0 tot 1 jaar

Flesvoeding voor je kind van 0 tot 1 jaar Flesvoeding voor je kind van 0 tot 1 jaar In het eerste jaar is borstvoeding de beste voeding voor je kind. Flesvoeding is een goed alternatief als je geen borstvoeding (meer) kunt of wilt geven. We noemen

Nadere informatie

Goede voeding Voor kinderen van 0-1 jaar

Goede voeding Voor kinderen van 0-1 jaar Goede voeding Voor kinderen van 0-1 jaar Ziekenhuis Gelderse Vallei Ieder kind heeft een goede voeding nodig, dat is bekend. Daarbij moet ook benadrukt worden dat geen enkel kind hetzelfde is. Een goede

Nadere informatie

Diëtetiek. Voedingsadvies bij koemelkallergie. Afdeling: Onderwerp:

Diëtetiek. Voedingsadvies bij koemelkallergie. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek Wat is een koemelkallergie? Een koemelkallergie is een ongewenste reactie op het eiwit in de koemelk. De oorzaak hiervan is een abnormale reactie van het natuurlijke afweermechanisme

Nadere informatie

Kinderopvang Voedingsbeleid

Kinderopvang Voedingsbeleid Voedingsbeleid Inhoudsopgave 1. Algemeen 2 o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten 3 o Allergieën of andere individuele afspraken o Traktaties en feestje 2. Voedingsaanbod voor kinderen

Nadere informatie

Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST

Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST PROVOCATIE 1 Dag en datum Tijd Waar Afdeling B5, Kind & Jeugd PROVOCATIE 2 Dag en datum Tijd Waar Afdeling B5, Kind & Jeugd BELAFSPRAAK

Nadere informatie

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. 1. Inleiding...

Nadere informatie

Flesvoeding Praktische tips

Flesvoeding Praktische tips Flesvoeding Praktische tips Vrouw Moeder Kind-centrum Inleiding Ook al heeft borstvoeding de voorkeur en verdient het de eerste keus, toch kan het zijn dat u geen borstvoeding mag of wilt geven. In dat

Nadere informatie

Onderzoek naar allergie voor koemelk

Onderzoek naar allergie voor koemelk 1/5 Kindergeneeskunde Onderzoek naar allergie voor koemelk Inleiding Uw kind heeft verschijnselen die kunnen wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder leest u meer over deze allergie en over

Nadere informatie

Voedingsbeleid Bso 1

Voedingsbeleid Bso 1 Voedingsbeleid Bso 1 Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties Voedingsaanbod en eetmomenten o Eet- en drinkmomenten - Fruit

Nadere informatie

Voedingsbeleid Tinker Bell Kinderdagverblijven B.V.

Voedingsbeleid Tinker Bell Kinderdagverblijven B.V. Voedingsbeleid Tinker Bell Kinderdagverblijven B.V. Schoolstraat 38 2712 VC Zoetermeer Tel 079-3167555 www.tinker-bell.nl Algemeen Gezond voedingsaanbod. Dit voedingsbeleid is grotendeels gebaseerd op

Nadere informatie

Voedingsadvies bij peuterdiarree

Voedingsadvies bij peuterdiarree Diëtetiek Voedingsadvies bij peuterdiarree www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl DIE009 / Voedingsadvies bij peuterdiarree / 29-09-2014 2 Voedingsadvies

Nadere informatie

VOEDINGSPLAN KINDEROPVANG/PEUTERSPEELZAAL/BUITENSCHOOLSE OPVANG

VOEDINGSPLAN KINDEROPVANG/PEUTERSPEELZAAL/BUITENSCHOOLSE OPVANG VOEDINGSPLAN KINDEROPVANG/PEUTERSPEELZAAL/BUITENSCHOOLSE OPVANG Algemeen Gezond voedingsaanbod Dit voedingsbeleid is gebaseerd op de richtlijnen van het Voedingscentrum en in overleg met de GGD. Wij vinden

Nadere informatie

Gastlessen voor studenten 2 e leerjaar PW 3 en 4 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar - Docentenhandleiding. Verzorging

Gastlessen voor studenten 2 e leerjaar PW 3 en 4 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar - Docentenhandleiding. Verzorging Gastlessen voor studenten 2 e leerjaar PW 3 en 4 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar - Docentenhandleiding Verzorging vasthouden en voeding van de jongste kinderen Gastles doelgroepen in de KO- Docentenhandleiding

Nadere informatie

Inleiding Soort voeding Starten met de voeding

Inleiding Soort voeding Starten met de voeding FLESVOEDING 1186 Inleiding In deze folder leest u informatie en adviezen over flesvoeding. Borstvoeding is de beste zuigelingenvoeding. Er kunnen echter verschillende redenen zijn waarom ouders kiezen

Nadere informatie

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 Diverticulitis Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Inhoud...2 Wat is diverticulitis?...3 Oorzaken

Nadere informatie

Voedingsbeleid. Inhoud

Voedingsbeleid. Inhoud Voedingsbeleid Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties en feestje o Afwijkingen Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar

Nadere informatie

Joep, en zijn vermoeide ouders

Joep, en zijn vermoeide ouders Casus 1 Joep 1 Joep, en zijn vermoeide ouders Joep is 3 maanden oud en komt met zijn jonge ouders op het spreekuur. Ouders zien er vermoeid en gespannen uit. Joep huilt veel en is moeilijk te troosten,

Nadere informatie

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd

Nadere informatie

Pag. Inleiding 1 Visie 1

Pag. Inleiding 1 Visie 1 Inhoudsopgave Pag. Inleiding 1 Visie 1 1. Het voedingsaanbod 2 1.1 Zuigelingen/flesvoeding 2 1.2 Broodmaaltijd 2 1.3 Broodbeleg 2 1.4 Drinken en keuze dranken 3 1.5 Fruit en groente 3 1.6 Overige tussendoortjes

Nadere informatie

Voedingsbeleid. De Schavuiten locatie Leiden

Voedingsbeleid. De Schavuiten locatie Leiden Voedingsbeleid locatie Leiden Inhoud * Algemeen - Gezond voedingsaanbod - Vaste en rustige eetmomenten - Allergieën en individuele afspraken - Traktaties en feestjes * Voedingsaanbod voor kinderen tot

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77 Inhoud Voorwoord 3 Voeding 6 Slaap 22 Houding 30 Naar de dokter 37 Kleding 65 Mode 74 Kleding wassen 77 6 VOEDING Weet wat je eet Je eet elke dag. Alles wat je eet (en drinkt) heet voeding. Is elke voeding

Nadere informatie

Voedingsbeleid Buitenschoolse Opvang De Groene Weide. Voor kinderen van 4 t/m 12 jaar

Voedingsbeleid Buitenschoolse Opvang De Groene Weide. Voor kinderen van 4 t/m 12 jaar Voedingsbeleid Buitenschoolse Opvang De Groene Weide Voor kinderen van 4 t/m 12 jaar Inhoud Algemeen 2 o Gezond voedingsaanbod 2 o Vaste en rustige eetmomenten 2 o Allergieën en individuele afspraken 2

Nadere informatie

Tweede kindje Geboren AD Geboortegewicht 3575 gr Apgar 9/10 Voeding: kunstvoeding

Tweede kindje Geboren AD Geboortegewicht 3575 gr Apgar 9/10 Voeding: kunstvoeding Casus 2 Dex 1 Dex, Tweede kindje Geboren AD 38 +3 Geboortegewicht 3575 gr Apgar 9/10 Voeding: kunstvoeding 2 Dex Bij 1 maand: Krentenbaard in gezicht waarvoor AB zalf. Extra controle 2 wkn later ivm roodheid

Nadere informatie

Voedselallergie en voedselintolerantie

Voedselallergie en voedselintolerantie DC 29 Voedselallergie en voedselintolerantie 1 Inleiding Bij voedselallergie of voedselintolerantie is er sprake van overgevoelige reacties op voedsel of bepaalde bestanddelen in voedsel. De informatie

Nadere informatie

Voedingsbeleid kinderopvang

Voedingsbeleid kinderopvang Voedingsbeleid kinderopvang Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties en feestje Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar

Nadere informatie

Flesvoeding praktische tips

Flesvoeding praktische tips Flesvoeding praktische tips In deze folder vindt u informatie over flesvoeding. Soorten flesvoeding Als u van tevoren al weet dat u kunstvoeding wilt gaan geven, kunt u voor de bevalling alvast de voeding

Nadere informatie

Overmatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap

Overmatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap Overmatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap Informatie voor patiënten F0782-1245 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan

Nadere informatie

Gynaecologie. Flesvoeding.

Gynaecologie. Flesvoeding. Gynaecologie Flesvoeding www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud De hoeveelheid voeding... 3 Flesvoeding klaarmaken... 5 Opwarmen van flesvoeding... 6 Flesjes en spenen... 6 Flesvoeding geven... 7 Flesvoeding

Nadere informatie

Volledige zuigelingenvoeding

Volledige zuigelingenvoeding Volledige zuigelingenvoeding Inhoud Inleiding 5 Wanneer moet je je kind een voeding geven? 6 Probeer op de volgende signalen van je kind te letten 6 Spenen 7 Welke voeding moet ik mijn kind geven? 7 Hoeveel

Nadere informatie

Voedingsadvies bij koemelkallergie. Diëtetiek

Voedingsadvies bij koemelkallergie. Diëtetiek Voedingsadvies bij koemelkallergie Diëtetiek Beter voor elkaar Voedingsadvies bij koemelkallergie Wat is een koemelkallergie? Een koemelkallergie is een ongewenste reactie op het eiwit in de koemelk. De

Nadere informatie

Voedingsbeleid Bso 1

Voedingsbeleid Bso 1 Voedingsbeleid Bso 1 Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken Voedingsaanbod en eetmomenten o Fruit o Drinken o Eten o Broodbeleg Dagindeling

Nadere informatie

Bijlage 2. Informatie over kunstmatige zuigelingenvoeding

Bijlage 2. Informatie over kunstmatige zuigelingenvoeding Verloskunde. Informatie over kunstmatige zuigelingenvoeding Inhoud Kunstmatige zuigelingenvoeding 3 Het geven van een flesvoeding 3 Het klaarmaken van een flesvoeding 3 Hoeveelheid voeding 4 De speen 5

Nadere informatie

Flesvoeding. Sophia Kinderziekenhuis. Soorten voedingen

Flesvoeding. Sophia Kinderziekenhuis. Soorten voedingen Sophia Kinderziekenhuis Als u uw kind (kunstmatig bereide) flesvoeding wilt geven, kunt u het beste kiezen voor volledige zuigelingenvoeding. Het klaarmaken van de fles moet precies en hygiënisch gebeuren.

Nadere informatie

Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie

Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie 2 Uw kind heeft klachten gehad die na het stoppen van koemelkvoeding zijn verdwenen. Daarom denkt de arts aan een koemelkeiwit allergie. Om dit te kunnen

Nadere informatie

Dieetadvies na een maagresectie. Diëtetiek

Dieetadvies na een maagresectie. Diëtetiek Dieetadvies na een maagresectie Diëtetiek Inleiding U bent door de arts naar de diëtist doorverwezen, omdat u een maagoperatie hebt ondergaan. Afhankelijk van het type maagoperatie dat is verricht, kunnen

Nadere informatie

Voedingsbeleid Villa Petit Paradis 2013

Voedingsbeleid Villa Petit Paradis 2013 Voedingsbeleid Villa Petit Paradis Inleiding Het voedingsbeleid van Villa Petit Paradis is er op gericht dat ieder kind voldoende gezonde en verantwoorde voedingsmiddelen krijgt. Dit voedingsbeleid is

Nadere informatie

Informatie over flesvoeding ADVIES

Informatie over flesvoeding ADVIES Informatie over flesvoeding ADVIES Informatie over flesvoeding Als je geen borstvoeding geeft, is flesvoeding een goed alternatief. Waar moet je op letten als je flesvoeding geeft? Hoe bereid je de voeding

Nadere informatie

Voeding in de zwangerschap

Voeding in de zwangerschap Voeding in de zwangerschap Verloskunde Beter voor elkaar 1 2 Gezonde voeding Een gezonde leefstijl is belangrijk, vooral nu u in verwachting bent. Daarbij hoort gezonde voeding. Eten voor twee is niet

Nadere informatie

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen Ouder worden kan verschillende problemen op het gebied van voeding met zich meebrengen. Zo kan onder andere de eetlust afnemen en kunnen ouderen minder gaan drinken dan gewenst. Dit heeft gevolgen voor

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens opname

Risico op ondervoeding tijdens opname Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op

Nadere informatie

Kinderen en een gezond gewicht

Kinderen en een gezond gewicht Kinderen en een gezond gewicht Gezond eten en bewegen Met de tips in deze folder werk je aan een gezond gewicht voor je kind. Onze adviezen richten zich op gezond eten en drinken, de juiste (eet)opvoeding

Nadere informatie

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding patiënteninformatie voedingsadvies bij dreigende ondervoeding De arts of verpleegkundige heeft met u besproken dat u kans heeft op ondervoeding. Goede voeding kan helpen om uw conditie te verbeteren. Wat

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkallergie

Onderzoek naar koemelkallergie Onderzoek naar koemelkallergie Uw kind heeft verschijnselen die wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder wordt uitgelegd wat een allergie voor koemelk bij jonge kinderen inhoudt. Ook krijgt

Nadere informatie

Probeer altijd op de binnenkant van uw pols of de klaargemaakte melk niet te warm is. Geef de fles meteen aan uw kind als de temperatuur goed is.

Probeer altijd op de binnenkant van uw pols of de klaargemaakte melk niet te warm is. Geef de fles meteen aan uw kind als de temperatuur goed is. Flesvoeding 1 Deze folder informeert u in het kort over het geven van flesvoeding. Tijdens uw zwangerschap en na de bevalling kunt u deze informatie rustig doorlezen. Mocht u na het lezen nog vragen hebben,

Nadere informatie

Flesvoeding. Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1145

Flesvoeding. Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1145 Flesvoeding Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1145 Inleiding De beste voeding voor uw baby is borstvoeding. Kunt of wilt u geen borstvoeding geven, dan is flesvoeding goed alternatief. In

Nadere informatie

Yes! Kinderopvang VOEDINGSBELEID. Inhoudsopgave. Inleiding 2

Yes! Kinderopvang VOEDINGSBELEID. Inhoudsopgave. Inleiding 2 Yes! Kinderopvang VOEDINGSBELEID Inhoudsopgave Bldz. Inleiding 2 1. Baby s 3 2. Dreumessen/ Peuters 4-5 3. Buitenschoolse opvang. 6-7 4. Kinderrestaurant. 8 5. Peuterspeelgroep 9 Inleiding In dit voedingsbeleid

Nadere informatie

Welkom bij Forte kinderopvang

Welkom bij Forte kinderopvang Welkom bij Forte kinderopvang Gezonde voeding van 0-12 jaar Voedingsbureau PUUR! Donderdag 5 maart 2015 Inhoud 1. Belang gezonde voeding 2. Duurzaam & puur 3. Interactief informeren 4. Vragen 1. Belang

Nadere informatie

Bijvoeding bij voedselallergie 077-2005

Bijvoeding bij voedselallergie 077-2005 Bijvoeding bij voedselallergie 077-2005 Wanneer een kind allergisch is voor een voedingsmiddel zoals koemelk, kan het ook gaan reageren op andere voedingsmiddelen. De introductie van de bijvoeding kan

Nadere informatie

INFOBULLETIN. Introduceren van vaste voeding. Nummer 2. Waarom vaste voeding? Wanneer beginnen met vaste voeding?

INFOBULLETIN. Introduceren van vaste voeding. Nummer 2. Waarom vaste voeding? Wanneer beginnen met vaste voeding? Dit infobulletin is bedoeld voor alle zorgverleners die te maken hebben met borstvoeding. Voor vragen over de bulletins kun je terecht bij de voorzitter van de werkgroep. Annet Mulder: ann.mulder@zgt.nl

Nadere informatie

Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest

Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest Informatie voor ouders Afdeling allergologie / kindergeneeskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 De eliminatiefase 3 Flesvoeding 3 Borstvoeding en/of vaste voeding

Nadere informatie

Voedingsbeleid. Het Vlinderbos

Voedingsbeleid. Het Vlinderbos Voedingsbeleid Het Vlinderbos 2016 Inhoudsopgave Algemeen Gezond voedingsaanbod Vaste en rustige eetmomenten Allergieën en individuele afspraken Traktaties en feestje Voedingsaanbod voor kinderen tot 1

Nadere informatie

Flesvoeding. Vrouw-kindeenheid

Flesvoeding. Vrouw-kindeenheid 1/5 Vrouw-kindeenheid Flesvoeding Inleiding In deze folder kunt u meer lezen over het contact met uw baby als u flesvoeding geeft, (speciale) flesvoeding en het schoonmaken van de fles en speen. Verder

Nadere informatie

Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit

Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit Geef kanker minder kans eet volop groente en fruit Iedereen heeft zo zijn eetgewoonten. De één eet wat meer dan de ander. De één lust graag dit, de ander dat. Vaste eetgewoonten zijn er steeds minder.

Nadere informatie

Flesvoeding. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Flesvoeding. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Flesvoeding In deze folder leest u meer over flesvoeding, de verschillende soorten voeding en het geven van de voeding. Informatie voor patiënten van Rijnstate Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs

Nadere informatie

Introduceren van vaste voeding

Introduceren van vaste voeding De werkgroep bestaat uit Uitgave nr. 2, november 2013 lactatiekundigen van de Twentse ziekenhuizen, Verloskundigen, de Vereniging Borstvoeding Natuurlijk, vrijgevestigde lactatiekundigen, GGD Twente, Naviva

Nadere informatie

Goede voeding voor uw kind: een uitdaging!

Goede voeding voor uw kind: een uitdaging! Goede voeding voor uw kind: een uitdaging! Presentatie Kinderdagverblijf OOK Els van den Heuvel, kinderdiëtist/allergiediëtist 10 februari 2015, Stichting Vérian, Apeldoorn Onderwerpen die aan bod komen

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes

Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes DIETETIEK Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Bij de behandeling van zwangerschapsdiabetes hoort een voedingsadvies. Vaak zijn maar een paar aanpassingen nodig in de voeding om nadelige gezondheidsgevolgen

Nadere informatie

Goede voeding vóór een operatie

Goede voeding vóór een operatie Goede voeding vóór een operatie Adviezen om uw conditie te verbeteren Inhoud Gewichtsverlies 3 Eiwitten 4 Calorieën 4 Vóór de opname 4 Gewichtsverloop 5 Meer informatie 5 Uw vragen 6 Notities 7 Een goede

Nadere informatie

Advies bij vezelverrijkte voeding

Advies bij vezelverrijkte voeding Advies bij vezelverrijkte voeding Informatie voor patiënten F0180-1011 maart 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar

Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Gezond gewicht: BOFT Gezonde eet- en beweegadviezen voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Van gezond eten blijf je fit en van bewegen word je vrolijk Kinderen moeten goed eten om te groeien, leren,

Nadere informatie

VOEDINGSBELEID. Kinderopvang De Klompjes. Gezond Samenzijn. Opgesteld door: Nienke van den Bekerom, Diëtistenpraktijk Beter in Balans

VOEDINGSBELEID. Kinderopvang De Klompjes. Gezond Samenzijn. Opgesteld door: Nienke van den Bekerom, Diëtistenpraktijk Beter in Balans VOEDINGSBELEID Kinderopvang De Klompjes Gezond Samenzijn 2015 Opgesteld door: Nienke van den Bekerom, Diëtistenpraktijk Beter in Balans Bianca Klomp, Kinderopvang De Klompjes Inhoud voorwoord Algemeen

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1127 Inleiding U heeft een Whipple-operatie gehad waarbij (een deel van) uw alvleesklier is verwijderd. Na de operatie

Nadere informatie

Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Heppie

Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Heppie Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Heppie Inhoudsopgave Algemeen 2 Gezond voedingsbeleid 2 Vaste en rustige eetmomenten 2 Allergieën en individuele afspraken 2 Traktaties en feestjes 2 Voedingsaanbod voor

Nadere informatie

Voedingsbeleid KombinoCare Gebaseerd op de richtlijnen van het Voedingscentrum

Voedingsbeleid KombinoCare Gebaseerd op de richtlijnen van het Voedingscentrum Voedingsbeleid KombinoCare Gebaseerd op de richtlijnen van het Voedingscentrum Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties

Nadere informatie

Flesvoeding. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Flesvoeding. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Flesvoeding Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De beste voeding voor uw baby is borstvoeding. Kunt of wilt u geen borstvoeding geven, dan is flesvoeding goed alternatief.

Nadere informatie

Gezond eten met pubers

Gezond eten met pubers Gezond eten met pubers Slimme tips voor ouders E-Book uitgegeven door Feel Good Coaching, exploitant van Ladyline Parkstad en Ladyline Sittard Gezond eten met pubers Slimme tips voor ouders Als ouder zie

Nadere informatie

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap 2 Bij de Glucose Tolerantie Test was uw bloedsuiker (ook wel bloedglucose genoemd) te hoog. Daarom ontvangt u deze informatie. Wat is glucose?

Nadere informatie

Borstvoeding. de beste voeding voor je baby

Borstvoeding. de beste voeding voor je baby Borstvoeding de beste voeding voor je baby Borstvoeding is de beste voeding voor je baby en is ook goed voor jouw gezondheid. Zo beschermt het je baby tegen ziekten, en helpt het jou bijvoorbeeld om weer

Nadere informatie

Voedingsrichtlijnen zwangerschap

Voedingsrichtlijnen zwangerschap Voedingsrichtlijnen zwangerschap Hoera! Je bent zwanger. Een nieuwe tijd breekt aan. Wat gaat deze zwangerschap brengen? Hoe zorg je dat je baby goed groeit? Hoe blijf je zelf fit tijdens je zwangerschap?

Nadere informatie

Vloeibare voeding bij mond- en kaakaandoeningen

Vloeibare voeding bij mond- en kaakaandoeningen Vloeibare voeding bij mond- en kaakaandoeningen inhoud Waarom deze brochure? 4 Hoe komt u aan vloeibaar voedsel? 4 Algemene richtlijnen 5 Samenstelling van de maaltijden 6 Praktische tips 8 Uw vragen 10

Nadere informatie

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkallergie

Onderzoek naar koemelkallergie Onderzoek naar koemelkallergie Uw kind heeft verschijnselen die wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder leest u wat een allergie voor koemelk bij jonge kinderen inhoudt. Ook leggen we in deze

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE

Afdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE Afdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE U heeft vanwege uw ziekte misschien minder eetlust. Misschien bent u ook onbedoeld afgevallen. U loopt dan het risico ondervoed te raken. In deze folder leest

Nadere informatie