RUILVERKAVELING SCHELDE-LEIE. Definitief MER

Transcriptie

1 RUILVERKAVELING SCHELDE-LEIE Definitief MER

2 COLOFON Opdracht: Ruilverkaveling Schelde-Leie Definitief MER Opdrachtgever: Vlaamse Landmaatschappij Gulden Vlieslaan Brussel Opdrachthuder: Antea Belgium nv Rderveldlaan Antwerpen T : +32(0) F : +32 (0) BTW: BE RPR Antwerpen IBAN: BE BIC: KREDBEBB Antea Grup is gecertificeerd vlgens ISO9001 Identificatienummer: /ivm Datum: status / revisie: 13 september 2013 Versie 1 Vrijgave: Cedric Vervaet, Accunt Manager Cntrle: Inge Van der Mueren, Mer-cördinatr Prjectmedewerkers: Inge Van der Mueren, MER-cördinatr en MER-deskundige Cedric Vervaet, MER-deskundige Kristf Gemaere, MER-deskundige Paul Arts, MER-deskundige Sfie Claerbut, adviseur Antea Belgium nv 2013 Znder de vrafgaande schriftelijke testemming van Antea Grup mag geen enkel nderdeel f uittreksel uit deze tekst wrden weergegeven f in een elektrnische databank wrden gevegd, nch geftkpieerd f p een andere manier vermenigvuldigd.

3 Team van deskundigen en prjectmedewerkers: MER-cördinatr Inge Van der Mueren Deskundigen: Inge Van der Mueren: bdem en water Kristf Gemaere: fauna en flra Cedric Vervaet: landschap, buwkundig erfged en archelgie Paul Arts: mens Prjectmedewerkers Antea Grup: Sfie Claerbut

4 INHOUD 1 INLEIDING AANLEIDING VOOR HET RUILVERKAVELINGSPLAN EN HET PLAN-MER TOETSING AAN DE MER-PLICHT EN AAN DE MER-FILOSOFIE PROCEDURE PLAN-MER TEAM VAN DESKUNDIGEN WAT IS EEN RUILVERKAVELINGSPLAN? DOEL MAATREGELEN PROCEDURE RUILVERKAVELING STAND VAN ZAKEN VAN HET PLAN VOORGESCHIEDENIS VERDER BESLUITVORMINGSPROCES BESCHRIJVING VAN HET RUILVERKAVELINGSPLAN RUIMTELIJKE SITUERING INRICHTINGSCONCEPT AFBAKENING BLOKGRENS EN MAATREGELEN ALTERNATIEVENONDERZOEK JURIDISCHE EN BELEIDSMATIGE RANDVOORWAARDEN ALGEMENE METHODOLOGISCHE ASPECTEN ALGEMENE OPBOUW EN UITGANGSPUNTEN VAN DE EFFECTENSTUDIE INGREEP EFFECTENSCHEMA INTERDISCIPLINAIRE GEGEVENSOVERDRACHT ONTWIKKELINGSSCENARIO S BESCHRIJVING VAN DE REFERENTIESITUATIE EFFECTENBEOORDELING MILDERENDE MAATREGELEN BODEM WATER FAUNA EN FLORA LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED EN ARCHEOLOGIE MENS SAMENVATTING VAN EFFECTEN T.G.V. WIJZIGING VAN HET WATERSYSTEEM ALS BIJDRAGE VAN HET OORDEELKUNDIG UITVOEREN VAN DE WATERTOETS SYNTHESE, CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN NIET TECHNISCHE SAMENVATTING VERKLARENDE WOORDENLIJST LITERATUUR BIJLAGEN 246 TABELLEN Tabel 1-1: Overzicht MER-deskundigen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 1 van 263

5 Tabel 2-1: Schematisch verzicht van de ruilverkavelingsprcedure 11 Tabel 3-1: Lcatie ruilverkaveling Scheldekant 16 Figuur 4-1: percelen waarvr bijkmende telichting werd gevraagd dr de Stad Gent tijdens de richtlijnenvergadering 34 Tabel 6-1: Identificatie van sleutel-, ptie- en niet-relevante disciplines vr het plan-mer ruilverkaveling Schelde-Leie 52 Tabel 6-2: Significantiekader kwetsbaarheid 53 Tabel 6-3: Ingreep effectenmatrix: glbale inschatting van de milieueffecten 55 Tabel 6-4: interdisciplinaire gegevensverdracht binnen het MER vr de ruilverkaveling Schelde- Leie 57 Tabel 7-1: Berdelingscriteria en significantiekader vr de milieudiscipline bdem 68 Tabel 7-2: in het plangebied vrkmende bdemseries 74 Tabel 7-3: Lijst van bdemnderzeken binnen plangebied (OVAM, 20/03/2013) 85 Tabel 7-4: Lijst van bdemnderzeken binnen het studiegebied 85 Tabel 7-5: Berdelingscriteria en significantiekader vr de milieudiscipline water 97 Tabel 7-6: waterkwaliteit van verschillende waterlpen in het studiegebied 107 Tabel 7-7: Berdelingscriteria en significantiekader vr de milieudiscipline fauna en flra 120 Tabel 7-8: Mgelijks te verdwijnen KLE s, per type en leeftijdscategrie (0 = zeer jng; 3 = ud) 148 Tabel 7-9: berdelingscriteria vr de milieudiscipline landschap, buwkundig erfged en archelgie 165 Tabel 7-10: Berdelingscriteria en significantiekader vr de milieudiscipline mens 199 Tabel 7-11: Agrarisch bdemgebruik binnen het plangebied 201 Tabel 7-12: Verdeling bedrijven en ppervlaktegebruik per gemeente 201 Tabel 7-13: Aantal bedrijven en ppervlakte binnen het plangebied vlgens bedrijfstype 202 Tabel 7-14: Leeftijd van de bedrijfsleider 203 Tabel 7-15: Aantal bedrijven en ppervlakte vlgens prductiemvang 203 Tabel 7-16: gemiddelde perceelsppervlakte vlgens teelt 204 Tabel 9-1: Samenvatting milderende maatregelen en mnitring 233 FIGUREN Figuur 4-1: percelen waarvr bijkmende telichting werd gevraagd dr de Stad Gent tijdens de richtlijnenvergadering 34 Figuur 4-2: lcatie bufferbekken Scheidbeek p ruilverkavelingsplan (rde ster) 37 Figuur 6-1: Wegencategrisering in het studiegebied 63 Figuur 6-2: Functinele fietsrutes 64 Figuur 7-1: gelgische drsnede 70 Figuur 7-2: Gelgie van het plangebied Tertiaire afzettingen 72 Figuur 7-3: deelgebieden bdem 73 Figuur 7-4: Bdemgeschiktheid vr akkerbuw _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 2 van 263

6 Figuur 7-5: Bdemgeschiktheid vr bmkwekerij 79 Figuur 7-6: Bdemgeschiktheid vr grasland 80 Figuur 7-7: Bdemgeschiktheid vr extensieve grententeelt 81 Figuur 7-8: Bdemgeschiktheid vr fruitteelt 82 Figuur 7-9: Bdemgeschiktheid vr glasteelt 83 Figuur 7-10: Bdemgeschiktheid vr intensieve gretenteelt 84 Figuur 7-11: Ptentiële ersiegeveligheid per perceel in het prjectgebied 87 Figuur 7-12: Geveligheid vr grndverschuivingen in het prjectgebied 88 Figuur 7-13: N-Z prfiel t.h.v. De Pinte, met aanduiding van de waterverende en waterscheidende lagen 99 Figuur 7-14: Aanduiding infiltratiegevelige bdems 101 Figuur 7-15: Grndwatermeetnet en huidige grndwaterwinningen 103 Figuur 7-16: Watertets verstrmingsgevelige gebieden 106 Figuur 7-17: Resultaten waterbdemmeetnet t.h.v. het studiegebied 109 Figuur 7-18: Actuele eclgische kwaliteit van de waterlpen in het studiegebied 110 Figuur 7-19: vrkmende bstypes binnen het plangebied 125 Figuur 7-20: vrkmende graslanden en perceelsranden binnen het plangebied 131 Figuur 7-21: vrkmende pelen in de mgeving van Nieuw Ged te Parijs (massa 10) 139 Figuur 7-22: vrkmende pelen in de massa s 1 tt en met Figuur 7-23: ligging van de relevante bjecten inzake vleermuizen. 142 Figuur 7-24: ligging van de mgelijks te verdwijnen KLE s 149 Figuur 7-25: Histrische kaarten Ferraris 169 Figuur 7-26:Histrische kaarten Vandermaelen 170 Figuur 7-27: Cultuurhistrische landschapskenmerken 173 Figuur 7-28: Beschermingen in het plangebied 183 Figuur 7-29: ligging van de archelgisch gewaardeerde percelen 184 Figuur 7-30: Vrkmen van gekende archelgische sites vlgens de CAI (testand april 2013) 185 Figuur 7-31: Indeling in landschapseenheden 189 Figuur 7-32: ligging van het ruilverkavelingsgebied ten pzichte van HAG 206 Figuur 7-33: aantal verschrijdingen nrm PM10 daggemiddelde (2009 tt 2011, brn VMM) 208 Figuur 7-34: PM10 jaargemiddelde ( , brn VMM) 208 Figuur 7-35: NO2 jaargemiddelde (2009, 2011, brn VMM) 209 Figuur 7-36: Ttale index (gemiddelde , brn VMM) 209 Figuur 7-37: cntur RUP znevreemde activiteiten fase III Znneheve 222 KAARTEN Kaart 1: Situering _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 3 van 263

7 Kaart 2: Orthftplan Kaart 3: Gewestplan Kaart 4: Referentiesituatie bdem Kaart 5: Effecten bdem Kaart 6: Referentiesituatie water Kaart 7: Effecten water Kaart 8: Fauna en flra Kaart 9: Referentiesituatie landschap en buwkundig erfged Landschapsatlas Kaart 10: Referentiesituatie landschap en buwkundig erfged Landschapskenmerkenkaart Kaart 11: Effecten fauna en flra en landschap en buwkundig erfged Kaart 12: Referentiesituatie mens BIJLAGEN Bijlage 1: Ruilverkavelingsplan Bijlage 2: Synthese van de milieueffecten en milderende maatregelen van het MER Scheldekant Bijlage 3: AGNAS Leiestreek Bijlage 4: BPA Ostkuter Deinze Bijlage 5: RUP Parkbs Gent Bijlage 6: RUP Functinele cluster Merkensheide De Pinte Bijlage 7: RUP Nrd-west E17 Bijlage 8: Grndwaterstand meetpunten Databank Ondergrnd Vlaanderen Bijlage 9: Analyseresultaten grndwater Databank Ondergrnd Vlaanderen Bijlage 10: Vrtel van mnitring Bijlage 11: Sites Centraal Archelgische Inventaris in het plangebied Bijlage 12: Ftreprtage Bijlage 13: Watertets Bijlage 14: Niet technische samenvatting _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 4 van 263

8 1 Inleiding 1.1 Aanleiding vr het ruilverkavelingsplan en het plan-mer De Vlaamse Minister bevegd vr ruilverkaveling is initiatiefnemer van de ruilverkaveling Schelde- Leie. De ruilverkaveling Schelde-Leie situeert zich in de prvincie Ost-Vlaanderen p het grndgebied van de gemeenten Nazareth, De Pinte, Sint-Martens-Latem en de steden Gent en Deinze. Ze beslaat een ppervlakte van ca ha. De eerste delstelling van het ruilverkavelingprject is een verbetering van de agrarische structuur via het ruilen en herverkavelen van landbuwgrnden. Dr de uitbuw van het Parkbs Gent en in mindere mate dr de realisatie van het stadsbs Deinze en de uitbreiding van de Hspicebssen zal de grnddruk in de regi verhgen. De ruilverkaveling begt in deze cntext een flankerend beleid. Via de grndenbank wrden ruilgrnden aangebden vr landbuwers die meten wijken vr deze prjecten. Deze ruilgrnden liggen echter verspreid in de ruime mgeving, wat leidt tt een verhgde versnippering van de landbuwbedrijven. Grndmbiliteit via een ruilverkavelingprject kan de landbuwstructuren sterk verbeteren. De grtste landbuwkundige baten / kstenbesparingen van een herverkaveling wrden verwacht dr perceelvergrting verbetering van de perceelvrm en perceelgrepering. De baten van herverkaveling gaan niet enkel naar de landbuwsectr. Het ruilverkavelingsprject kan k bijdragen aan een vlttere realisatie van het Parkbs Gent, het Stadsbs Deinze en de Hspicebssen, mdat naar verwachting meer en beter gestructureerde ruilgrnden kunnen wrden aangebden aan de landbuwers die dienen te wijken in het kader van deze drie prjecten. Daarnaast kan via ruilverkaveling een snellere, betere en integrale inrichting van de regi gebeuren, waarbij maatregelen kunnen wrden uitgeverd vr natuur- en landschapsntwikkeling, vr nrerend erfged, vr integraal waterbeheer, vr de uitbuw van een recreatief netwerk, vr bdemcnservering, Tijdens het nderzek naar het nut werden / zullen deze mgelijke maatregelen nader wrden afgewgen en gecncretiseerd. Vr deze ruilverkaveling dient er een plan-milieueffectenrapprt (MER) 1, te wrden pgemaakt dat gedgekeurd dient te wrden dr LNE, Dienst Mer. Frequent gebruikte terminlgie in het MER: Onder de term plangebied verstaat men het gebied dat in eerste instantie wrdt bemerd, dus het gebied binnen de blkgrens van de ruilverkaveling. Het studiegebied wrdt glbaal gedefinieerd als het plangebied met daarbij het invledsgebied van de effecten. De afbakening van het studiegebied is afhankelijk van het invledsgebied van de afznderlijke ingrepen en milieukarakteristieken. Dit kan per milieueffect verschillen. 1.2 Tetsing aan de MER-plicht en aan de MER-filsfie De berdeling van plannen en prgramma s p hun gevlgen vr het milieu wrdt geregeld dr het decreet van 27 april 2007 en het besluit van de Vlaamse regering van 12 ktber De bepaling f een plan f prgramma, in dit geval een ruilverkaveling, nder de plan-mer-plicht valt, gebeurt in drie stappen: 1 Een milieueffectenrapprt (het MER) is een penbaar dcument, waarin van een vrgenmen activiteit en van redelijkerwijs in beschuwing te nemen alternatieven, de te verwachten gevlgen vr het milieu in hun nderlinge samenhang p een systematische en z bjectief mgelijke wijze beschreven wrden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 5 van 263

9 Stap 1: Valt het plan nder de definitie van een plan f prgramma zals gedefinieerd in het Decreet hudende Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM)? >> hiervr meten drie vrwaarden gelijktijdig vervuld zijn: Decretale f bestuursrechterlijke bepalingen meten vrschrijven dat een plan f prgramma wrdt pgesteld en/f vastgesteld; Het met gaan m een plan f prgramma dat dr een instantie p reginaal, prvinciaal f lkaal niveau is pgesteld; Het plan f prgramma met via een instantie p reginaal, prvinciaal f lkaal niveau wrden vastgesteld. Een ruilverkavelingsplan wrdt pgemaakt en vastgesteld cnfrm de ruilverkavelingswet 2. Het wrdt pgesteld dr de Vlaamse Landmaatschappij. De minister bevegd vr ruilverkaveling dient een beslissing te nemen ver het nut van de ruilverkaveling. Een ruilverkaveling valt m.a.w. nder de definitie van een plan f prgramma. Stap 2: valt het plan nder het tepassingsgebied van het DABM? >> dit is het geval indien: Het plan het kader vrmt vr de tekenning van een vergunning (stedenbuwkundige, milieu-, natuur-, kap-, ) aan een prject; Het plan mgelijk betekenisvlle effecten heeft p speciale beschermingsznes waardr een passende berdeling vereist is. De ruilverkaveling vrmt het kader vr het tekennen van vergunningen (meer bepaald stedenbuwkundige vergunningen), en valt dus nder het tepassingsgebied van het DABM. Stap 3: valt het plan nder de plan-mer-plicht? >> Hierbij wrdt een nderscheid gemaakt tussen: Plannen die van rechtswege plan-mer-plichtig zijn (geen vrafgaande screening vereist): Plannen die het kader vrmen vr prjecten uit bijlage I, f II f III van het BVR van 10 december 2004 en wijziging van 1 maart 2013 (prject- MER plicht) én niet het gebruik regelen van een klein gebied p lkaal niveau nch een kleine wijziging inhuden én betrekking hebben p landbuw, bsbuw, visserij, energie, industrie, verver, afvalstffenbeheer, waterbeheer, telecmmunicatie, terisme en ruimtelijke rdening (een RUP vldet per definitie aan deze laatste vrwaarde); Plannen waarvr een passende berdeling vereist is én niet het gebruik regelen van een klein gebied p lkaal niveau nch een kleine wijziging inhuden; Plannen die niet nder de vrige categrie vallen en waarvr geval per geval met gerdeeld wrden f ze aanzienlijke milieueffecten kunnen hebben >> screeningplicht Plannen vr ndsituaties (niet plan-mer-plichtig, maar hier niet relevant). Vrliggend plan valt nder het tepassingsgebied van de Eurpese plan-mer-richtlijn (RL 2001/42/EG) én bijlage II van het Vlaamse prject-mer-besluit (Besluit van de Vlaamse Regering van 2 wet van 22 juli 1970 p de ruilverkaveling van landeigendmmen uit kracht van de wet, zals aangevuld dr de wet van 11 augustus 1978 hudende bijzndere bepalingen eigen aan het Vlaamse Gewest _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 6 van 263

10 10 december 2004 hudende vaststelling van de categrieën van prjecten nderwrpen aan milieueffectrapprtage, B.S. 17 februari 2005). In de Eurpese plan-mer-richtlijn wrdt gesteld dat alle plannen en prgramma s van de daarin vermelde sectren en die het kader vrmen vr de tekenning van tekmstige vergunningen vr prjecten, vermeld in de bijlagen I en II van de prject-mer-richtlijn (RL 85/337/EEG), vallen nder de plan-milieueffectrapprtage. Ruilverkavelingsprjecten zijn nder rubriek 1a van bijlage II van de prject-mer-richtlijn pgenmen en bebssing nder rubriek 1d. Overeenkmstig het Vlaamse prject-mer-besluit, bijlage II, zijn vlgende rubrieken van tepassing: 1 a) Ruilverkavelingsprjecten. Vergunningsplichtige werken ter uitvering van een nuttig verklaarde ruilverkaveling. 1 d) eerste bebssing vr zver de ppervlakte 10 ha f meer bedraagt 1.3 Prcedure plan-mer M.b.t. de te vlgen prcedure vr de pmaak van een MER is het decreet van 18/12/2002 (BS 13/02/2003) 3, gewijzigd dr decreet van 27 april 2007 (BS 20/06/ ) van tepassing. Specifiek vr wat betreft plan-mer is het plan-mer-besluit van 12/10/2007 (BS 7/11/ ) vr wat betreft het generiek spr van tepassing. De pmaak van een plan-mer kan pgedeeld wrden in verschillende fasen. In deze paragraaf wrdt de prcedure vrgesteld. Vlgende stappen wrden drlpen in het m.e.r.-prces: Opmaak en vlledigverklaring kennisgevingsdssier: de kennisgeving werd vlledig verklaard dr de Dienst Mer p 20 december 2012; Terinzagelegging kennisgevingsdssier: de dienst Mer heeft de vlledig verklaarde kennisgeving ter inzage gelegd dr publicatie ervan p haar website van 18 januari tt en met 17 februari Tijdens deze peride lag de kennisgeving k ter inzage p de stad- f gemeentehuizen van Nazareth, De Pinte, Sint-Martens-Latem, Gent, Deinze, Zingem, Kruishutem en Gavere. Bundeling (dr de dienst Mer) van eventuele vragen en pmerkingen gefrmuleerd tijdens het ter inzage leggen; Bespreking (in een verlegvergadering gerganiseerd dr de Dienst Mer) van het kennisgevingsdssier en eventueel gefrmuleerde pmerkingen en adviezen met de administraties, de erkende deskundigen en de initiatiefnemer (26 februari 2013); Opstellen van richtlijnen dr de dienst Mer. Deze hebben betrekking p de inhudsafbakening van het MER. De ntvangen inspraakreacties en adviezen wrden hierin meegenmen. De dienst Mer maakt een verslag p dat de richtlijnen vr het MER bevat (22 april 2013); 3 Decreet van 18/12/2002 (BS 13/02/2003) tt aanvulling van het decreet van 5 april 1995 hudende algemene bepalingen inzake milieubeleid met een titel betreffende de milieueffect- en veiligheidsrapprtage. 4 Decreet van 27/04/2007 (BS 20/06/2007) hudende wijziging van titel IV van het decreet van 5 april 1995 hudende algemene bepalingen inzake milieubeleid en van artikel 36ter van het decreet van 21 ktber 1997 betreffende het natuurbehud en het natuurlijk milieu. 5 Besluit van de Vlaamse Regering van 12 ktber 2007 betreffende de milieueffectrapprtage ver plannen en prgramma s (BS 7 nvember 2007) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 7 van 263

11 Deze richtlijnen zijn een penbaar dcument en elke burger kan ze bij de milieuambtenaar van stad/gemeente pvragen. Deze richtlijnen zijn eveneens beschikbaar p de website Opmaken van het ntwerp-mer dr de deskundigen, rekening hudend met de pmerkingen gefrmuleerd tijdens het ter inzage leggen en de eerste verlegvergadering en rekening hudend met de richtlijnen van de dienst Mer; Bespreking van het ntwerprapprt met de betrkken administraties; Aanpassen van het ntwerprapprt aan de pmerkingen; De dienst Mer beslist uiterlijk binnen een termijn van vijftig dagen (termijn van rde) na ntvangst van het plan-mer ver de ged- f afkeuring ervan. Het definitief plan-mer vlgt dan verder dezelfde prcedure als het ruilverkavelingsplan en gaat mee in penbaar nderzek vrafgaand aan de beslissing ver het nut van de ruilverkaveling en de vastlegging van de blkgrens. Het plan-mer dient gedgekeurd te zijn pdat het samen met het ruilverkavelingsplan in penbaar nderzek gaat. Het MER is niet alleen een hulp bij de besluitvrming maar met k "drwerken in de besluitvrming" nl. "bij de beslissing van de verheid ver het vrgenmen plan en de nderdelen en bij de uitwerking ervan wrdt rekening gehuden met de gedgekeurde rapprten én met de pmerkingen en cmmentaren die werden uitgebracht". Het gedgekeurd plan-mer, het gedkeuringsverslag en de richtlijnen dienen rekening hudende met artikel van het planm.e.r.-decreet samen in penbaar nderzek te gaan met het ntwerp van het plan. Hierbij dient pgemerkt te wrden dat dit penbaar nderzek minstens 60 dagen met duren. I.f.v. de drwerking in de besluitvrming zal het MER in de mate van het mgelijke bij de milderende maatregelen aangeven wanneer en he deze zullen/kunnen drwerken (bv. rechtstreekse drwerking in het ruilverkavelingsplan, in flankerend beleid, f in stedenbuwkundige en milieuvergunningsaanvragen, ). Planning Rekening hudend met de termijnen van de verschillende prcedures die dienen genmen te wrden (m.e.r.-prcedure en ruilverkavelingsprcedure) en rekening hudend met het feit dat een gedgekeurd MER samen met het ruilverkavelingsplan en de dcumenten art. 5 in penbaar nderzek met gaan, wrdt dr de initiatiefnemer vlgende planning vrpgesteld: - 2 de helft 2013: gedkeuring plan-mer, - 4 de kwartaal 2013: penbaar nderzek, - medi 2014: beslissing ver het nut van de ruilverkaveling en vastleggen van de blkgrens, - vanaf 2015: start ruilverkavelingsprject na nuttig verklaring prject en instellen van ruilverkavelingscmité en cmmissie van advies. Vlgende actren zijn, naast de Vlaamse Landmaatschappij, betrkken bij het planningsprces van het ruilverkavelingsplan: Stad Deinze Diverse diensten van de Prvincie Ost-Vlaanderen (Dienst Integraal waterbeleid, Dienst Milieubeleidsplanning, Milieundersteuning en Natuurntwikkeling, Dienst Ruimtelijke planning, Dienst Mbiliteit) Stad Gent Gemeente Nazareth Gemeente De Pinte Gemeente Sint-Martens-Latem ALBON dienst Land en Bdembescherming) Prvinciale Landbuwkamer Agentschap Natuur en Bs Agentschap Onrerend Erfged _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 8 van 263

12 Departement Landbuw en Visserij FOD-financiën (kadaster) VMM Afdeling Operatineel Waterbeheer Departement RO Agentschap Wegen en Verkeer 1.4 Team van deskundigen In het plan-mer kmen vlgende MER-disciplines aan bd: bdem water fauna en flra landschap, buwkundig erfged en archelgie mens Alle disciplines wrden behandeld dr een erkend deskundige. Aan het rapprt werken vlgende deskundigen mee: Interne deskundigen De interne deskundigen zijn verantwrdelijk vr f betrkken bij de pmaak van het in het MER besprken ruilverkavelingsplan en bij de ndige administratieve prcedures. Specifiek bij deze kennisgeving stnden zij in vr de aanlevering van de basisgegevens en het nalezen van het dcument. De interne deskundigen zijn Gdfried Bekaert, Evelyne Gemaere, Winfried Buckaert, Lud Naessens, Ghislain Vanderprten, Paul Kuckuyt, Kathleen Van Belle, Karl Crdemans en Ben Blancquaert. Externe deskundigen De externe deskundigen staan in vr de pmaak van het plan-mer. Hiervr wrdt vr een belangrijk deel gesteund p gegevens aangeleverd dr de interne deskundigen. De beschrijving van de verschillende disciplines gebeurde mede dr de erkende deskundigen. De erkende deskundigen die ptreden vr dit MER zijn: Tabel 1-1: Overzicht MER-deskundigen Deskundige Discipline Erkenningsnummer Erkend tt Inge Van der Mueren Bdem en water MB/MER/EDA/692-V1 MB/MER/EDA/692-B Onbepaalde duur Cedric Vervaet Landschap, buwkundig erfged en archelgie MB/MER/EDA/649B-V1 Onbepaalde duur Kristf Gemaere Fauna en Flra MB/MER/EDA /01/2016 Paul Arts Mens MB/MER/EDA/664-V1 nbepaalde duur Inge Van der Mueren treedt tevens p als MER-cördinatr. Ondersteuning van deze deskundigen gebeurt dr Sfie Claerbut _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 9 van 263

13 2 Wat is een ruilverkavelingsplan? 2.1 Del Ruilverkaveling herschikt landbuwpercelen binnen een vraf afgebakend gebied. Hiermee wrdt gestreefd naar aaneengeslten, regelmatige en gemakkelijk tegankelijke kavels die z dicht mgelijk bij het landbuwbedrijf liggen. Orsprnkelijk was het del van de ruilverkaveling zuiver landbuwecnmisch. De gebieden werden z ingericht dat de landbuwers er efficiënter knden werken. Intussen evlueerde het instrument en wrdt het ingezet m het gebied in al zijn facetten integraal en duurzaam te laten ntwikkelen. Nieuwe aspecten treden mee p de vrgrnd zals bijvrbeeld de zrg vr landschap, natuur, bs, erfgedwaarde, recreatief medegebruik,.... Ruilverkaveling past zich hierbij in het ruimtelijke rdenings-, het milieu- en natuurbeleid en het plattelandsbeleid. Er wrdt gezcht naar mgelijkheden m bij te dragen aan natuur- en landschapszrg, zrg vr cultuurhistrisch en archelgisch erfged, recreatief medegebruik,... in evenwicht met de landbuwkundige verbeteringen. Ruilverkavelingsplannen wrden uitgeverd in gebieden met een hfdzakelijk landbuwkundige bestemming. Ze liggen verspreid ver gans Vlaanderen, met cncentratie in de vrnaamste landbuwstreken. 2.2 Maatregelen Middelen als herverkaveling, aanleg van wegen, kavelwerken, aanpassing van de waterhuishuding,... wrden nu niet meer alleen ingezet met het g p de verhging van de landbuwecnmische efficiëntie maar k in functie van een geïntegreerde inrichting. Het pakket werd tevens uitgebreid met middelen als natuur- en landschapsntwikkeling, erfbeplanting, drpskernhernieuwing, aanleg van retentiebekkens, al f niet gecmbineerd met rietzuivering, kleinschalige waterzuivering, Prcedure ruilverkaveling Een ruilverkavelingsprject is een prject van eerder lange duur: de vlledige prcedure kan meer dan 10 jaar in beslag nemen. Een ruilverkavelingsprject gebeurt in twee grte fases: 1. In het nderzek naar het nut van de ruilverkaveling wrdt het nut van de ruilverkaveling nderzcht. Er wrdt een geïntegreerd ruilverkavelingsplan pgemaakt en het ruilverkavelingsblk wrdt afgebakend. Op basis hiervan beslist de minister f de tweede fase kan starten. 2. Tijdens de fase van uitvering van de ruilverkaveling wrdt het ruilverkavelingsplan in de praktijk mgezet. Het ndertekenen van de aanvullende ruilverkavelingsakte (kstenmslag) betekent het einde van deze fase _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 10 van 263

14 Tabel 2-1: Schematisch verzicht van de ruilverkavelingsprcedure Onderzek naar het nut 1. Instelling nderzek naar het nut De minister bevegd vr ruilverkaveling stelt het nderzek naar het nut in. De minister kan dit uit eigen initiatief den f na aanvraag dr ten minste twintig belanghebbende eigenaars f grndgebruikers. Het Ministerieel Besluit van 3 juli 2006 gaf de Vlaamse Landmaatschappij de pdracht het nut van een ruilverkaveling te nderzeken in de regi Schelde-Leie, p delen van het grndgebied van Gent, De Pinte, Nazareth, Sint-Martens-Latem en Deinze. Dit nderzek behelst het vrstellen van een ruilverkavelingsblk en het pstellen van een ntwerp ruilverkavelingsplan _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 11 van 263

15 2. Instelling van de cördinatiecmmissie Vr elke ruilverkaveling afznderlijk richt de minister een cördinatiecmmissie p. In dit verlegrgaan zitten lkale vertegenwrdigers van de verschillende betrkken sectren: Landbuw Landinrichting Financiën (kadaster) Ruimtelijke rdening Mnumenten en landschappen Natuurbehud Prvinciale verheid In 2000 werd een prtcl pgesteld waarbij de Afdeling Water (nu VMM) en de Afdeling Bs en Gren (nu Agentschap Natuur en Bs) k de vergaderingen van de cördinatiecmmissie bijwnen. Ze zijn geen effectief lid maar kunnen wel een apart advies frmuleren..deze cmmissie heeft twee taken: Het begeleiden van de Vlaamse Landmaatschappij bij haar nderzek en bij de pstelling van het ruilverkavelingsplan; Het vrstellen van de uiteindelijke grens van het ruilverkavelingsgebied en het adviseren van de minister. Bij Ministerieel Besluit van 23 september 1981 werd de cördinatiecmmissie Nazareth pgericht en gaandeweg is haar samenstelling en werkingsgebied geactualiseerd. De cördinatiecmmissie verstrekt advies ver de vaststelling van het ruilverkavelingsblk en ver het ntwerp ruilverkavelingsplan. Op 12 juni 2012 verleende de cördinatiecmmissie een gunstig advies aan dit ntwerp ruilverkavelingsplan Schelde-Leie en aan het vrstel van blkgrens. 3. Terreininventarisatie De deskundigen van de Vlaamse Landmaatschappij inventariseren via thematische studies de uitgangssituatie van het gebied. De Vlaamse landmaatschappij kan eventueel een berep den p derden m de inventarisatie uit te veren. Alle relevante thema's kmen aan bd: Landbuw Juridisch en beleidskader Eclgie Landschap Cultuurhistrie Archelgie Waterhuishuding Verkeersveiligheid Recreatie Deze inventaris wrdt besprken met de cördinatiecmmissie. De thematische inventarisatie, evaluatie en interpretatie werden pgesteld dr de Vlaamse Landmaatschappij in en geadviseerd dr de cördinatiecmmissie in zitting van 2 april 2009 en 12 maart In deze fase werden per thema de kenmerken beschreven, de knelpunten gedetecteerd en werd een visie gefrmuleerd. Vlgende thematische studies/rapprten werden behandeld: 1. Juridisch en beleidsmatig kader 2. Thematische studie landbuw 3. Thematische studie landschap 4. Thematische studie recreatie en terisme 5. Thematische studie hydrlgie 6. Thematische studie bdem 7. Thematische studie eclgie 8. Thematische studie archelgie en nrerend erfged _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 12 van 263

16 4. Geïntegreerd ruilverkavelingsplan Op basis van de terreininventarisatie (thematische studies) werd een geïntegreerd ruilverkavelingsplan uitgewerkt. Hierbij wrdt rekening gehuden met de wensen van landbuwers, eigenaars, lkale besturen,. Er wrdt in verleg gezcht naar een z breed mgelijk maatschappelijk draagvlak vr het ruilverkavelingsplan. Het plan bevat een beschrijving van alle maatregelen die dr de ruilverkaveling gerealiseerd zullen wrden. Het wrdt pgesteld dr de Vlaamse Landmaatschappij, die hiervr eventueel een berep kan den p derden. Om het maatschappelijk draagvlak te vergrten wrdt k vrtdurend verlegd met alle lkale besturen en belangengrepen. De cördinatiecmmissie adviseert de minister ver het geïntegreerd ruilverkavelingsplan. De cördinatiecmmissie gaf gunstig advies vr het ruilverkavelingsplan Schelde-Leie p 12/06/ Vrstel blkgrens en pmaak kavelplan Het gebied dat in aanmerking kmt vr ruilverkaveling wrdt afgebakend p basis van de inventarisatie en het geïntegreerd ruilverkavelingsplan. Dit nemen we de blkgrens. Het (vrlpige) kavelplan wrdt pgemaakt. Dit is een kaart met de ligging van de kadastrale percelen gelegen in het ruilverkavelingsgebied. 6. Vrlpige gedkeuring van het ruilverkavelingsplan De minister kan p basis van adviezen van de cördinatiecmmissie en de bijhrende plannen en rapprten het ruilverkavelingsplan gedkeuren. Deze gedkeuring is vrlpig. Op basis van de milieueffectenrapprtering (MER) en de resultaten van het penbaar nderzek kan het plan bijgestuurd f verwrpen wrden. Op 16 augustus 2012 hechtte minister Schauvliege haar gedkeuring aan het vrstel van ruilverkavelingsplan en gaf ze de telating m een plan-mer p te maken. 7. Milieueffectenrapprtering (MER) De pstelling van het milieueffectenrapprt (MER) gebeurt p basis van het vrlpig gedgekeurde ruilverkavelingsplan. Dit dcument is een bjectieve en systematische inschatting van de effecten die de vrgestelde ingrepen p het milieu kunnen hebben (water, bdem, fauna, flra, ). Indien ndig wrden remediërende maatregelen gefrmuleerd. 8. Openbaar nderzek Eigenaars, gebruikers en andere belanghebbenden kunnen zich uitspreken ver het vrgestelde ruilverkavelingsplan.op het gemeentehuis van de betrkken gemeenten kan de bevlking de vlgende dcumenten inkijken: Het kavelplan en dssier artikel 5: lijst met de identiteit en het adres van alle eigenaars, vruchtgebruikers en gebruikers die één f meerdere kavels in het gebied bezitten / gebruiken. Het ruilverkavelingsplan Het milieueffectenrapprt Bezwaren kunnen zwel mndeling als schriftelijk aan het gemeentebestuur vergemaakt wrden. 9. Beslissing ver het nut van de ruilverkaveling en vastlegging van de blkgrens De minister bestudeert vervlgens het vlledige dssier, inclusief de bezwaren van het penbaar nderzek. Eventueel kan de minister p grnd van het MER f van de bezwaren die vrtvleien uit het penbaar nderzek een aanvullend nderzek vragen (art. 8). Uiteindelijk zal de minister besluiten f de vrgestelde ruilverkaveling nuttig is f niet. De blkgrens wrdt meteen bij de nuttigverklaring vastgelegd. Met de nuttigverklaring is de eerste fase van het ruilverkavelingsprject beëindigd en kan de uitvering van de ruilverkaveling van start gaan _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 13 van 263

17 2.3.2 Uitvering van de ruilverkaveling Vlgende stappen wrden genmen bij het pmaken en uitveren van een ruilverkavelingsplan: 1. Instelling ruilverkavelingscmité 2. Instelling cmmissie van advies 3. Bepaling van de inbreng 4. Openbaar nderzek inbreng 5. Aanpassen penbaar dmein van wegen en waterlpen 6. Uitvering van de werken Op dit mment wrden stedenbuwkundige vergunningen aangevraagd. Dit gebeurt niet vr alle werken samen. De aanvragen wrden dus in de tijd gespreid. 7. Herverkaveling 8. Openbaar nderzek herverkaveling 9. Ruilverkavelingsakte 10. Kstenverdeling 11. Openbaar nderzek kstenmslag 12. Aanvullende ruilverkavelingsakte 13. Ontbinding van het ruilverkavelingscmité _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 14 van 263

18 3 Stand van zaken van het plan 3.1 Vrgeschiedenis Algemeen Bij Ministerieel Besluit van 23 september 1981 werd het nderzek ingesteld naar het nut van de ruilverkaveling p een deel van het grndgebied van de gemeenten Nazareth, Kruishutem en Deinze. Ok bij Ministerieel Besluit van 23 september 1981 werd een cördinatiecmmissie Nazareth ingesteld m advies te verstrekken betreffende de vaststelling van het ruilverkavelingsblk. In haar advies van 28 december 1983 stelde de cördinatiecmmissie drie ruilverkavelingsblkken vr. Eén van de drie vrgestelde ruilverkavelingen werd inmiddels uitgeverd: p 29 september 1995 werd de akte van de ruilverkaveling Nazareth verleden. Een tweede destijds vrgesteld ruilverkavelingsblk was grtendeels gelegen p Eke-Nazareth. Bij Ministerieel Besluit van 7 mei 1996 werd de pdracht van de cördinatie-cmmissie uitgebreid met een deel van het grndgebied van De Pinte en Gent. Ok bij Ministerieel besluit van 7 mei 1996 werd het nderzek naar het nut van de ruilverkaveling uitgebreid met vrnemde gebieden. In dit kader startte de cördinatiecmmissie met het nderzek naar het nut van de ruilverkaveling Scheldekant. In werd vr dit prject een ruilverkavelingsplan pgemaakt evenals het milieueffectenrapprt. Het milieueffectrapprt werd cnfrm verklaard p 19 juni Na advies van de cördinatiecmmissie werd aan de bevegde minister telating gevraagd m het penbaar nderzek te rganiseren. Deze telating werd nit verkregen. In 2006 vregen de lkale landbuwers aan de minister-president,.a. bevegd vr landbuw- en plattelandsbeleid, m de ruilverkaveling Scheldekant te deblkkeren. Ruilverkaveling is naast de grndenbank een flankerende maatregel bij de verschillende natuur- en bsprjecten in de regi. De ruilverkavelingsprcedure werd herpgestart en de pdracht van de cördinatiecmmissie werd uitgebreid p basis van drie besluiten die p 28 en 31 juli 2006 verschenen in het Belgisch Staatsblad: Ministerieel Besluit van 3 juli 2006 tt uitbreiding van het geheel van gederen waarvr bij de Ministeriële Besluiten van 23 september 1981 en 7 mei 1996 een nderzek naar het nut van de ruilverkaveling werd ingesteld; Ministerieel Besluit van 3 juli 2006 tt uitbreiding van de pdracht van de cördinatiecmmissie Schelde-Leie; Ministerieel Besluit van 3 juli 2006 hudende de tepassing van de wet van 22 juli 1970 p de ruilverkaveling van landeigendmmen uit kracht van de wet - recht van vrkp. Bij Ministeriële Besluiten van 27 ktber 2008, 10 juli 2009 en 13 september 2010 werden smmige leden van de cördinatiecmmissie vervangen. De cördinatiecmmissie Schelde-Leie brengt advies uit ver de blkgrens van de ruilverkaveling Schelde-Leie (cfr. art. 63 ruilverkavelingswet), alsk ver het ntwerp ruilverkavelingsplan. De cördinatiecmmissie gaf een gunstig advies in haar zitting van 12 juni Op 16 augustus 2012 verleende minister Schauvliege de vrlpige gedkeuring van het ruilverkavelingsplan en dus de telating m een plan-mer p te maken _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 15 van 263

19 3.1.2 Milieueffectrapprt Ruilverkaveling Scheldekant De ruilverkaveling Scheldekant werd, zals reeds aangegeven in vrgaande paragraaf, stpgezet vr het penbaar nderzek gerganiseerd werd. Vr het ntwerp ruilverkavelingsplan werd echter wel een milieueffectrapprt pgemaakt en cnfrm verklaard. De huidige ruilverkaveling Schelde-Leie verlapt deels met de tenmalige ruilverkaveling Scheldekant. Dit wrdt weergegeven in nderstaande figuur. Er dient pgemerkt te wrden dat ndanks het feit dat het MER werd pgemaakt.b.v. het ntwerp ruilverkavelingsplan, de effectenberdeling tt p prject-niveau gebeurde. Tabel 3-1: Lcatie ruilverkaveling Scheldekant De vrnaamste te verwachten effecten van de ruilverkaveling Scheldekant wrden weergegeven in de eindbespreking. De ingrepen die negatief berdeeld wrden p het vlak van natuur en landschap zijn vral de kavelinrichtingswerken in het zandgebied en de aanleg van nieuwe wegen (hewel beperkt in lengte) in het zandgebied en p de grens met het kleigebied. Negatieve effecten wrden verwacht p het vlak van prfielwijziging, Ectpverlies, versnippering, aantasting van het cultuurhistrische en archelgisch patrimnium, wijziging in de landschapsstructuur en relaties en wijziging van de perceptieve kenmerken. Dergelijke maatregelen zijn echter inherent verbnden aan het instrument ruilverkaveling: geen ruilverkaveling znder kavelinrichtingswerken. Psitieve effecten dr deze maatregelen zijn wel te verwachten vr de landbuwsectr, en vr wat de wegenis betreft k naar recreatieve mgelijkheden te _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 16 van 263

20 Het ruilverkavelingsplan vrziet daarnaast k vr landschap en natuur maatregelen die psitieve effecten zullen hebben. Dr het aanplanten van lineair pgaand gren (zwel in het zand- als in het kleigebied) en het verwerven en inrichten van znes vr natuur (in het kleigebied) wrdt een bijdrage geleverd aan het tt stand brengen van een eclgische hfdstructuur in het gebied (.a. belangrijk vr de vleermuizenppulatie). Vral de grndverwervingen kunnen een belangrijke rl spelen bij de uitbuw van een aaneengeslten natuurgebied in de Scheldevallei. In ieder geval dienen de vrpgestelde remediërende maatregelen tegepast te wrden: - Uitveren van de werkzaamheden buiten het bred- (van belang vr fauna) en greiseizen (van belang vr landbuwers); - Beperken van de duur van de werkzaamheden dr de verschillende werken p elkaar af te stemmen m de verstring (zwel vr mens als vr fauna en flra) z veel mgelijk te beperken; - Werken in drge mstandigheden m bdemverdichting te beperken; - Lswerken van de verdichte bdemlagen; - Vermijden van bdemverntreiniging dr regelmatige cntrle van het machinepark p lielekken, dr afver van vervuild geruimd slib en dr cntrle van de kwaliteit van de aangeverde grnd; - Tepassen van eclgisch verantwrde ruimingstechnieken; - Aanbrengen van vldende variatie bij de herprfilering van de Beerhfbeek en bij het tepassen van NTMB aan de verige waterlpen; - Cmpenseren van gedempte kavelslten dr glbale verbetering van het verblijvende kavelsltennet; - Uitgraven en verplanten van waardevlle kntbmenrijen in het zandgebied; - Aanleg van lineair pgaand gren p de nieuwe perceelsgrenzen in het zandgebied, rekening hudend met huidige en ptentiële migratiepatrnen van.a. vleermuizen; - Inrichten van bunkers als verwinterings- en rustplaatsen vr.a. vleermuizen; - Vrzien van bufferznes bij de aanleg van nieuwe wegen langs waterlpen; - Uitstellen van kavelinrichtingswerken t.h.v. gekende archelgische sites, in afwachting van verder archelgisch nderzek; - Aandacht vr riëntatie en vrm van de nieuwe percelen (behud van de histrische perceelsvrmen); - Vrzien van uitwijkplaatsen in functie van de verkeersveiligheid; - Ontmedigen van sluipverkeer p de nieuw aangelegde en verbeterde wegen. Tt besluit kan gesteld wrden dat het prject verdedigbaar is p het vlak van milieu, p vrwaarde dat de milderende maatregelen uitgeverd zullen wrden. (Brn: Milieueffectrapprt vr de uitvering van de ruilverkaveling Scheldekant p basis van het ruilverkavelingsplan, Technum, 2000) De synthesetabellen met milieueffecten en milderende maatregelen van het MER Scheldekant zijn pgenmen in Bijlage _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 17 van 263

21 3.2 Verder besluitvrmingsprces De vlgende stap vr de ruilverkaveling Schelde-Leie is de pmaak van het plan-mer, waarvan dit dcument deel uitmaakt. Bvendien met vlgens de richtlijn betreffende de implementatie van de methdiek vr het ptimaliseren en meetbaar maken de eclgische inbreng in de ruilverkaveling (14 maart 2000) gerapprteerd wrden ver de zrgplicht en een mnitringsprgramma wrden pgemaakt. De rapprtering ver de zrgplicht wrdt getetst in het MER. Hierna kan het penbaar nderzek (art. 5 van de ruilverkavelingswet) van start gaan (30 dagen in de gemeentehuizen) eventueel gevlgd dr een aanvullend nderzek (art. 8 ruilverkavelingswet). Gedurende het penbaar nderzek liggen zwel het ruilverkavelingsplan als het kavelplan en het MER ter inzage. Na dit alles det de minister uitspraak ver het nut van de ruilverkaveling _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 18 van 263

22 4 Beschrijving van het ruilverkavelingsplan 4.1 Ruimtelijke situering De ruilverkaveling Schelde-Leie situeert zich in de prvincie Ost-Vlaanderen, tussen de Schelde en de Leie, p het grndgebied van de gemeenten Nazareth, De Pinte, Sint-Martens-Latem en de steden Gent en Deinze (zie Kaart 1). 4.2 Inrichtingscncept In het kader van het nderzek naar het nut werden vlgende thematische studies pgemaakt dr de VLM: - Juridisch en beleidsmatig kader - Thematische studie landbuw - Thematische studie landschap - Thematische studie recreatie en terisme - Thematische studie hydrlgie - Thematische studie bdem - Thematische studie eclgie - Thematische studie archelgie en nrerend erfged In deze studies werden per thema de kenmerken beschreven, de knelpunten gedetecteerd en werd een visie gefrmuleerd. Het ntwerp ruilverkavelingsplan Schelde en Leie is gebaseerd p een glbaal plancncept vr het gebied. Een glbaal plancncept is de ruimtelijke vertaling in hfdlijnen van een glbale, geïntegreerde visie ver de verschillende thema s heen. Uitgangspunten zijn de beleidsmatige en juridische randvrwaarden en lpende initiatieven. Het ruilverkavelingsgebied kan pgedeeld wrden in landschappelijke eenheden die elk hun eigen benadering beheven bij de inrichting: Deze eenheden zijn: (1) het kuter-bulkenlandschap van de Leie en Kale in het nrdwesten; (2) het landschap van het vrmalig Scheldeveld in het centraal deel met een nrdelijk gebied met kasteelparken en dreven en een sterk getransfrmeerd kerngebied; (3) het landschap van de vallei van de Bvenschelde in het zuidsten met de Scheldemeersen en de vergangszne/randgebied. Naast bvenstaande landschapseenheden zijn de vlgende landschapskenmerken en elementen structuurbepalend vr het gebied: de verkeersinfrastructuren zijn sterk structurerende elementen nl. de N60 (Gent-Rnse), de E17 (Gent-Krtrijk), de sprlijn Gent-Krtrijk en de sprlijn Gent-Oudenaarde; de grtere bscmplexen (Parkbs Gent, Stadsbs Deinze en Hspicebssen) en kasteelparken van De Pinte en Zevergem; structuurbepalende elementen aan de rand van het gebied: de stadskernen Gent en Deinze, de Schelde en de Leie; de beekdepressies; _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 19 van 263

23 p micrniveau zijn de ligging en riëntatie van de landbuwpercelen, de huiskavels, de waterlpen, de wegen en de beplantingen structurerend vr de inrichting. Het glbale inrichtingscncept is als vlgt samengevat: Een vitaal agrarisch gebied nder verstedelijkingsdruk, met het landschap als structurerende basis gecmbineerd met recreatief medegebruik binnen en tussen de grenpl Parkbs van de stad Gent, het stadsbs Deinze, de Hspicebssen, de Schelde en de Leie. Dit cncept is uitgewerkt per thema: Landbuw Gemengde grndgebnden land- en tuinbuw met grte huiskavel en ged ntslten, gegrepeerde en regelmatig gevrmde kavels. De inrichtingsmaatregelen versterken de ecnmische leefbaarheid van de sectr en het platteland nder verstedelijkingsdruk. Natuur/Landschap Versterkte netwerken van hagen, hutkanten, heestergrepen, bmenrijen en bermen, van pelen en gebufferde beken. Behud waardevlle graslandcmplexen en slten. Verhgde leefbaarheid van het gebied vr amfibieën, vleermuizen en de steenuil. Water Uitbuw van de waterlpen tt landschapseclgische verbindingsassen via de aanleg van bufferstrken en natuurtechnische inrichting. Lkale waterverlast plssen dr het vrzien van waterberging/buffering. Mbiliteit/recreatie Optimaliseren van de mbiliteit met bijzndere aandacht naar het landbuwverkeer en het versterken van het netwerk vr fiets- en wandelverkeer. Versterking van de recreatieve netwerken tussen de stad Deinze, de stad Gent en de wnkernen van Nazareth, de Pinte en Sint-Martens- Latem in een aantrekkelijk landschap. 4.3 Afbakening blkgrens en maatregelen Bijlage 1: Ruilverkavelingsplan Afbakening van het ruilverkavelingsblk Het plangebied wrdt in het nrden bij benadering begrensd dr de gewestweg N43 en in het sten dr een aantal parallelle zijbeken van de Schelde (Zwarte Kbensbeek, Merbeek en Cupure). Het zuiden en westen wrdt grfweg begrensd dr de N35. Het gebied wrdt drsneden dr N60, de E17 en de sprwegen Gent-Rnse en Gent-Krtrijk (zie Kaart 1) Maatregelen Inleiding Dit hfdstuk is een detaillering en vertaling van de geïntegreerde visies en het cncept tt p niveau van daadwerkelijke ingrepen en maatregelen. Deze tekst dient k beschuwd te wrden als een verduidelijking en aanvulling van het ruilverkavelingsplan. Daarnaast is het z dat bepaalde maatregelen in deze fase niet p het ruilverkavelingsplan kunnen wrden aangeduid zals: de herverkaveling kavelinrichtingswerken (werken ndig als gevlg herverkaveling vb. detailntwatering, in cultuur brengen wegen); ruimen waterlpen, vernieuwen van duikers,...; _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 20 van 263

24 bijhrigheden wegen vb. uitwijkstrken, bredere bermen, bermslten, verkeersluizen, ; recreatieve rutes en circuits; bijhrigheden recreatieve paden en fietspaden; landschappelijke inkleding (vb. erfbeplanting) en andere maatregelen buwkundig erfged; plan art. 70 nieuw, te wijzigen en af te schaffen penbaar dmein. De vrnemde maatregelen die niet p het ntwerp ruilverkavelingsplan zijn aangeduid, maar aan bd kunnen kmen tijdens de uitvering van de ruilverkaveling wrden wel vermeld in de hiernavlgende teksten m.b.t. de maatregelen Landbuw Een algemene verbetering van de landbuwstructuur via herverkaveling en kavelinrichting in het gebied is priritair. Z wrdt de leefbaarheid van de land- en tuinbuw in de regi verhgd, een regi waar de land- en tuinbuw in de verdrukking is dr heel wat verheidsprjecten zals Grenpl Parkbs Gent, Stadsbs Deinze, Hspicebssen, verstedelijkingsdruk, Dr een verbetering van de landbuwstructuren via de herverkaveling zal de variabele kst per ha dalen en de cmpetitiviteit van de bedrijven verhgen. Op het ruilverkavelingsplan is de nieuwe kavelindeling niet uitgetekend. De herverkavelingsstudie wrdt pgestart na de nuttigverklaring van het prject. Simultaan met de herverkavelingsstudie wrdt het dssier van de kavelinrichtingswerken pgestart. In de znes vr herverkaveling wrdt de herverkaveling en kavelinrichting uitgeverd binnen de structuur van de wegen, waterlpen en vaste kavels. Een ptimale kavel met een regelmatige vrm, dicht bij de bedrijfszetel en met een grtte van min. 3 ha en bij vrkeur 5 ha is het streefdel. In de znes vr behud en versterking van landschaps- en natuurwaarden wrden in principe geen kavelinrichtingswerken vrzien en zijn bij de herverkaveling de bestaande en de te ntwikkelen landschaps- en natuurwaarden belangrijke randvrwaarden. De landbuwecnmische baten zullen lager liggen dan in de znes vr herverkaveling. De nieuwe f te verbeteren ntsluiting van de percelen is p het ruilverkavelingsplan aangeduid met te verbeteren weg met een variabele psitie en/f lengte (de zgenaamde pijltjeswegen). De nieuwe kavels zullen na het ruilverkavelingsprject maximaal ntslten zijn aan de penbare weg, maar de exacte ligging van de ntsluiting wrdt in detail bestudeerd tijdens de herverkavelingsstudie Landschap en natuur Cnfrm de visie gaat de aandacht uit naar landschapskenmerken die bijdragen tt de versterking van de identiteit en de gaafheid van het landschap. Hierbij staan k het behud en de ntwikkeling van de meest waardevlle natuur vrp. 1. Behud, herstel en pbuw van de herkenbaarheid en de identiteit van de nderscheiden landschappen Hierte wrden p het ruilverkavelingsplan een aantal behudsgerichte en structuurversterkende maatregelen vrzien. De behudsgerichte maatregelen slaan enerzijds p znes vr behud en versterking van landschap- en natuurwaarden. Deze znes situeren zich in eclgisch waardevlle natte gebieden en in kleinschalige gebieden waar de perceelsrandbegreiing ged bewaard is en/f waar er micrreliëf aanwezig is. De eclgisch waardevlle natte gebieden situeren zich in: de Scheldevallei; de depressies van de Scheidbeek, de Nazareth/Duivebeek en de Biezenls/Rsdambeek _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 21 van 263

25 De kleinschalige gebieden situeren zich: ten zuiden van Hndelee (Zwijnaarde) aansluitend met de Scheldevallei; ten zuiden en ten westen het Kasteel van Welden (Zevergem); ten westen van de heve Klein-Biezenhf (Deinze); ten zuiden van De Pinte langs beide kanten van de E17 (De Pinte/Nazareth); in de mgeving van de heve Nieuw Ged te Parijs (Deinze); ten zuiden van het kasteel van Nazareth (Nazareth). De znes zijn in een lichtgrene kleur p het ruilverkavelingsplan aangeduid nder de rubriek herverkaveling. In deze znes wrden bij de herverkaveling de percelen geruild znder kavelwerken. Er wrdt dus niet geraakt aan de landschapseclgische infrastructuur (grachten, hutkanten, pelen, ). Als bedrijfszetels gelegen zijn binnen deze znes heeft dat geen enkele repercussie. De aanduiding van dergelijke znes wijzigt geen ruimtelijke bestemming en geen andere sectrale regelgeving. De ruilverkaveling heeft bijgevlg geen invled p het gebruik van de percelen dr de landbuwer na de ruilverkaveling. De keuze vr de teelt p deze percelen kan, net zals in de huidige situatie, de aanwezige natuur- f landschapswaarden aantasten. Gezien de teeltkeuze van de individuele landbuwers niet gekend is en de ruilverkaveling hierp geen invled heeft, behrt dit niet tt de vrgenmen activiteit vr het MER. Buiten deze znes zijn zwel behudsgerichte als structuurversterkende maatregelen vrzien die slaan p het behud, herstel en de pbuw van een grfschalig netwerk van kleine landschapselementen (bssen, graslanden, ruigten, dreven, bmenrijen, hutkanten, pelen, ). Z wrdt langs waterlpen en wegen p diverse plaatsen beplanting vrzien. Waar nvldende infrastuctuur aanwezig is m een grfschalig netwerk te realiseren, wrden lineaire beplantingen vrzien die niet gelinkt zijn aan het penbaar dmein. Om de hinder vr de landbuw z minimaal mgelijk te huden, wrden ze vrzien p een tekmstige scheiding van eigendm en vral van gebruik. De waterlpen wrden gezien als belangrijke landschapseclgische verbindingsassen vr de migratie van dieren en planten. Vaak zijn deze elementen k beeldbepalende landschappelijke dragers f kunnen zich als dusdanig ntwikkelen. Daarte zijn langs de geklasseerde waterlpen bufferstrken vrzien van 5 m breed. Ok wrden maatregelen vrzien m de structuurkwaliteit en landschappelijke waarde van de waterlp te verbeteren via natuurtechnische everinrichting en/f het aanplanten van hutkanten. Als gevlg van deze maatregelen wrden de waterlpen gebufferd t.a.v. inspelende meststffen en herbiciden en wrdt een natuurlijke verbindingsstrk ntwikkeld waardr de srtenrijkdm kan tenemen. De herprfilering van de waterlpen mag evenwel geen versnelde waterafver teweegbrengen. De maatregelen zijn p het ruilverkavelingsplan als vlgt aangeduid: in privé dmein te behuden bestaande landschapselementen (bs, eclgisch waardevl grasland, bmgaard, ruigte, pgaande begreiing en pel); in penbaar dmein van wegen en waterlpen p te nemen f te behuden bestaande en aan te leggen landschapselementen (bs, pel, bestaande en aan te planten begreiing); na ruilverkaveling zullen deze vrzieningen wrden vergedragen aan de respectievelijke beheerders van wegen en waterlpen; ver te dragen aan een penbaar bestuur via maatregelen tt landinrichting en/f verbedeling (bestaand en aan te leggen bs, bestaand eclgisch waardevl grasland, natuurtechnisch in te richten perceel/strk/waterlp, m te vrmen bs, bestaande pelen, bestaande en aan te planten bmen, kntbmen, hutkanten). Inzake de maatregelen tt landinrichting en/f verbedeling die aan derden wrden tegekend zal ng vldende verleg wrden geverd met de betrkkenen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 22 van 263

26 Maatregelen tt landinrichting (MLI) zijn een vrm van grndverdracht aan een penbaar bestuur waarbij max. 2 % van de glbale waarde van de kavels kan wrden gebruikt vr de inrichting van niet-landbuwkundige functies. Deze grndverdracht geschiedt p ksten van het Vlaams Gewest. De vlakvrmige maatregelen tt landinrichting in het kader van de natuur- en landschapszrg zijn vrzien p landbuwkundig minder geschikte, natte grnden. De inrichting kan gepaard gaan met grndwerken (vb. graven van pelen), beplantingswerken, plaatsen van afsluitingen, beheerswerken, e.d. De maatregel tt landinrichting langs de Nazarethbeek t.h.v. Keistraat heeft een dubbele functie, enerzijds waterberging en anderzijds inrichting vr natuur- en landschap. De maatregel tt landinrichting thv de Westerplas heeft betrekking p een gebied dat hfdzakelijk bestaat uit eclgische waardevlle graslanden, een bestaand bsje en perceelrandbegreiing. Het is een nat gebied. Maatregelen als dusdanig zijn niet vrzien. Deze zne wrdt na ruilverkaveling eigendm van een penbaar bestuur (de gemeente in dit specifieke geval). Dr een aangepast beheer wrdt de perceelrandbegreiing in stand gehuden en versterkt, maar in de eerste plaats wrden de eclgisch waardevlle graslanden versterkt. Dit gebied wrdt in geen enkel geval vergraven m mgelijk dienst te den als bufferbekken in het kader van waterbeheersing. In verleg met de latere beheerder (gemeente) is beheerlandbuw mgelijk. Naast vlakvrmige maatregelen zijn er enkele lijnvrmige maatregelen vr landinrichting; het gaat ver beplantingen die niet kunnen wrden gelinkt aan waterlpen, wegen f paden. Naast de klassieke MLI s bestaat k de mgelijkheid van verbedeling, waarbij de belanghebbende meer tebedeeld wrdt dan waarp hij recht heeft krachtens zijn inbreng; de betrkken belanghebbende betaalt dan een pleg. In deze cntext bestaat de mgelijkheid dat ANB grnden t.h.v. de Rsdamstraat en Hglatem in verbedeling krijgt tebedeeld. ANB is vragende partij. De te bebssen grnden t.h.v. Astenedreef zullen k gedeeltelijk (enkele percelen palend aan de Parijsestraat) in verbedeling aan Deinze wrden tegewezen. Landschapselementen die p het ruilverkavelingsplan staan aangeduid znder kleur f verdruk, kunnen eventueel verdwijnen als gevlg van herverkaveling Op het ruilverkavelingsplan zijn k maatregelen aangeduid vrtvleiend uit andere initiatieven met vermelding van de letter D (aanleg dr derden). Deze initiatieven betreffen nder meer het bufferbs ten nrden van de E17 vanaf het kruispunt Den Beer richting Zwijnaarde. De aanleg is vrzien in het kader van het parkbs Gent. Twee deelgebieden van de ruilverkaveling vergden elk een heel specifieke aanpak meer bepaald het Stadsbs Deinze en de Hspicebssen. Stadsbs Deinze Binnen de perimeter van de ruilverkaveling bevindt zich het Stadsbs Deinze. Het Stadsbs Deinze behrt tt een gedgekeurd inrichtingsprject landinrichting. (MB 30 juli 2010). Een belangrijk gedeelte van het plan is nlangs gerealiseerd f wrdt binnenkrt uitgeverd hetzij dr ANB, de stad Deinze, via het instrument landinrichting (VLM) en een deel via het instrument ruilverkaveling. Op twee plaatsen dient ng bs te wrden aangeplant. Deze percelen zijn p het plan als te bebssen aangeduid. Het gedeelte ten zuiden van de Krekelstraat is eigendm van ANB en het gedeelte t.h.v. Astene dreef is grtendeels eigendm van de stad Deinze. Er werd afgesprken met alle partners dat de effectieve bebssing pas zal gebeuren nadat de ruilverkaveling nuttig is verklaard. Een en ander is k afhankelijk en dient afgestemd met de timing van het p te maken GRUP (Stad Deinze). Het gebied behrt immers tt het AGNAS GRUP Teristische Leie tt Deinze van het buitengebied Regi Leiestreek (actie 22 uit het peratineel uitveringsprgramma). Dit GRUP is belangrijk en verschaft rechtszekerheid vrnamelijk aan de landbuw. Het zal een ruimtelijke vertaling zijn van het vrliggende ntwerp ruilverkavelingsplan, want mtrent de vrziene maatregelen bestaat een cnsensus p het terrein. Het GRUP zal wrden pgemaakt dr de stad Deinze. De gewestelijke _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 23 van 263

27 Water diensten ruimtelijke planning (ARP) zijn hiermee akkrd. Vr de znes binnen de cntur van het GRUP, maar buiten de blkgrens van het ruilverkavelingsplan verandert er (planlgisch) niets. De ng uit te veren bebssing zal waarschijnlijk uitgeverd wrden dr het ruilverkavelingscmité maar dan in pdracht en vr rekening van ANB en de stad Deinze. De Hspicebssen De prvincie Ost-Vlaanderen kcht eind maart 2012 de Hspicebssen aan, in ttaal ngeveer 80 ha, waarvan het grtste deel het bestaand bs is, maar k ngeveer 26 ha landbuwgrnden die verpacht zijn. Er zijn vier pachters in het gebied. De niet bebste percelen hebben als ruimtelijke bestemming bsgebied en bsuitbreidingsgebied. Het gebied is nderdeel van het AGNAS GRUP Hspicebssen. Het GRUP zal wrden pgemaakt gelijktijdig met de uitvering van de ruilverkaveling met het g p planlgische ruil m de effecten p landbuw z veel mgelijk te remediëren. Het GRUP wrdt pgemaakt dr Ruimte Vlaanderen. Dit betekent dat de percelen die niet bebst wrden en mmenteel de bestemming bsuitbreidingsgebied hebben, agrarisch gebied wrden en de te bebssen percelen (mmenteel landschappelijk waardevl agrarisch gebied) de bestemming bsuitbreidingsgebied zuden krijgen. Vr de znes binnen de cntur van het GRUP, maar buiten de blkgrens van het ruilverkavelingsplan verandert er (planlgisch) niets. De ruilverkavelingsakte en de definitieve vaststelling van het RUP meten gelijktijdig gebeuren. Als het RUP te vreg wrdt vastgesteld kunnen betrkken gebruikers en eigenaars, wiens percelen de bestemming bsgebied krijgen, gebruikerscmpensatie en kapitaalschade aanvragen. Nadien zuden ze uitgeruild wrden in het agrarisch gebied waardr ze dus nterecht een vergeding zuden ntvangen hebben. Omgekeerd: als het RUP te laat kmt, blijven de betrkkenen een peride in nzekerheid. Het RUP zal dan k pas wrden geagendeerd na nuttigverklaring van de ruilverkaveling en de timing zal zdanig wrden afgestemd dat het verlijden van de ruilverkavelingsakte en de definitieve vaststelling van het RUP gelijktijdig gebeuren. De uiteindelijke bebssing staat p het ntwerpplan aangeduid als uit te veren dr derden, in dit geval de prvincie. De mgelijkheid blijft pen dat het ruilverkavelingscmité de bebssing uitvert in pdracht en vr rekening van de prvincie. 2. Versterking landschappelijk belevingswaarde en attractiviteit Het behud, herstel en pbuw van de nderscheiden landschappen begt k de verhging van de landschappelijke belevingswaarde en de attractiviteit van het gebied. Dit is van belang gezien de ligging van het gebied dichtbij de Gentse stadsrand en de ptenties van het gebied inzake recreatief medegebruik. 3. Landschappelijke integratie van bebuwing en verkeersinfrastructuur; Langs de E17 zijn p het ruilverkavelingsplan een aantal bsbufferstrken vrzien, langs de N60, de N43, de N35 en de N437 zijn een aantal bmenrijen vrzien. Maatregelen in het kader van de landschappelijke integratie van bebuwing, het herstel van de gedegradeerde hgstambmgaarden, de landschappelijke integratie van de ntginningsheven, zijn niet p de kaart aangeduid, gezien het gaat m vrijwillige maatregelen (erfbeplanting). Ok beheervereenkmsten p vrijwillige basis kunnen bijdragen tt de verwezenlijking van de landschappelijke visie, maar zijn uiteraard niet p het plan aangeduid. Waterbeheer Er wrden langs de waterlpen bufferstrken vrzien aan één zijde van de waterlp in de zne vr herverkaveling (gele zne) en langs beide zijden in de zne vr behud en versterking landschaps- en natuurwaarden (grene zne). Deze zijn standaard 5 m breed en wrden na herverkaveling eigendm van de beheerder van de waterlp. Deze bufferstrken dienen m de waterlpen te kunnen nderhuden en ze zullen k bijdragen tt een verbetering van de _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 24 van 263

28 waterkwaliteit. Bufferstrken bieden.a. een bescherming tegen vermesting, herbiciden en het inkalven van de evers. De vegetatie p de bufferstrken zrgt vr een vertraagde run-ff van hemelwater naar de beken waardr het k een invled heeft p de waterkwantiteit. Deze strken kunnen k fungeren als eclgische crridr, een natuurlijke verbindingsstrk waardr de srtenrijkdm kan tenemen. Op smmige plaatsen is er recreatief medegebruik (zachte recreatie want het zijn steeds nverharde grazige paden). Aangezien deze strken k een nderhudsfunctie hebben kan de ruimingsspecie in deze strken gedepneerd wrden als de specie vldet aan de wettelijke vrwaarden. Op de geklasseerde waterlpen zal slib wrden geruimd nder twee vrwaarden: de lzingspunten van rileringsstelsels meten afgekppeld zijn en het nderhud met ndzakelijk zijn vr de waterhuishuding. Pas tijdens de pmaak van de technische ntwerpen waterwerken zal wrden beslist welke waterlpen geruimd wrden. Duikers en andere kunstwerken (vb. bruggen) in slechte staat met naangepaste diepteligging f te kleine sectie wrden vervangen f hersteld. Lkale afwateringsprblemen wrden aangepakt in het kader van de kavelinrichtingswerken. Dit geldt k vr de detailntwatering. De detailntwatering is niet p plan aangeduid, mdat deze pas ntwrpen kan wrden in een latere fase, meer bepaald als de nieuwe kavelstructuren gekend zijn. Op vraag van de partners zullen een aantal niet geklasseerde waterlpen wrden geklasseerd. Deze efening is pas aan de rde in het kader van de prcedure plan art. 70 en kan dus pas na de nuttigverklaring. Als in het kader van de ruilverkaveling een niet geklasseerde waterlp geklasseerd wrdt dan betekent dit fwel de prvincie ( 2de categrie) fwel de gemeente (3de categrie ) dienen in te staan vr het nderhud en beheer van deze waterlpen. Nietgeklasseerde waterlpen dienen nderhuden te wrden dr de aangelanden. Dr Aquafin werd een nieuwe waterlp aangelegd langs de Deurlestraat (De Pinte) richting Duivebeek. Er zal in de verdere prcedure verwgen/nderzcht wrden m deze waterlp te klasseren. Scheidbeek In de zne rnd de Scheidbeek (O709/O706: cde 0709 : Degreybeek, cde 706 = Scheidbeek/Grietgracht) treedt regelmatig waterverlast p. Het prbleem is te wijten aan de afwatering van de Scheidbeek naar de Ringvaart. Het bdempeil van deze waterlp is te laag t..v. het drempelpeil bij mnding in de Ringvaart, waardr de afwatering prblematisch is. In het ruilverkavelingsplan zijn rnd dit knelpunt vrlpig geen acties ndernmen. Verder nderzek zal meten uitwijzen f de ruilverkaveling een en ander kan remediëren. Kkersbeek Een deel van de Kkersbeek (OS217) (strmpwaarts van de E17) zal wrden ingericht met het g p het verhgen van de landschappelijke en eclgische waarden. Een stukje van deze waterlp langs de Mijlgrachtstraat zal via een maatregel tt landinrichting wrden pgewaardeerd. Merbeek Werken aan de Merbeek (OS221): eclgische inrichting van de waterlp strmafwaarts Eke. Waterberging Duivebeek Om de waterverlast rnd de Duivebeek (O713) tegen te gaan, zullen rnd de Duivebeek een aantal maatregelen wrden genmen. Dr W&Z zal een pmpgemaal wrden geplaatst aan de mnding van deze waterlp in de Leie. Dit prject is in vrbereiding. Ondanks de plaatsing van dit pmpgemaal blijft strmpwaarts waterberging ndig. Er wrdt dan k een zne vr waterberging vrzien t.h.v. de Keistraat. Alleen in het zuidelijke deel (strmpwaarts de Keistraat) zullen graafwerken wrden uitgeverd m een waterbuffering mgelijk te maken. Deze zne wrdt k eclgisch ingericht. Strmafwaarts de Keistraat zal de beek aanzienlijk wrden verbreed en eclgisch ingericht. Biezenls, Twezebeeklp en Biezenbeek _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 25 van 263

29 Op Biezenls (O714) tussen Brekstraat en Klapstraat te Sint-Martens-Latem zullen de evers eclgisch wrden ingericht. Ter hgte van de Wallebeekstraat lpt de Twezebeeklp (O7.35) te dicht bij de straat. Dit deel van de beek zal wrden verlegd. De evers van waterlp Biezenbeek (O7.36) zullen eclgisch wrden ingericht. Beerhfbeek De Beerhfbeek (OS232) strmafwaarts van de Leegzakstraat heeft een te kleine bdembreedte ver een lengte van 80 m en is te ndiep ver een lengte van 950 m, waardr een vltte afwatering wrdt verhinderd. De bdembreedte en -diepte van de beek zullen wrden aangepast cnfrm de resultaten van een recent (2012) uitgeverde studie in pdracht van de prvincie. Vlgende werken dienen te gebeuren: een verbreding van de bdembreedte vanaf de Leegzakstraat een ruiming en herprfilering vanaf de Leegzakstraat een verdieping van de bdem p smmige plaatsen de studie raadt tevens een everversterking aan p een aantal plaatsen De evers van de waterlp wrden eclgisch ingericht. Overige waterlpen Ter hgte van de verige waterlpen in het plangebied (Biezenls, Degreybeek, Grietgracht, Leebeek, Petegemse beek, Rsdambeek, Tutefaisbeek, Vaarbeke, Winkelbeek, Zwarte Kbensbeek en een aantal kleinere niet-benemde waterlpen, wrden geen werken vrzien in het ruilverkavelingsplan. Waterkwaliteit De melkveebedrijven in het ruilverkavelingsgebied hebben de mgelijkheid m IBA s aan te leggen. Dit is pas aan de rde na de nuttig verklaring,mits akkrd van de betrkken melkveehuder en nader nderzek mtrent de efficiënte werking van dergelijke IBA s. De reeds pgesmde maatregelen zals de aanleg van bufferstrken, het ruimen van waterlpen (afver vervuild slib) alsk de natuurtechnische inrichting zullen bijdragen tt een verbetering van de waterkwaliteit. Er wrdt/werd k aangedrngen bij de bevegde instanties m werk te maken van de sanering van de ng bestaande lzingspunten. Natuurtechnische inrichting en slibruiming hebben anders immers weinig zin. Spuitvrzieningen vr landbuwwerktuigen kunnen k wrden aangelegd in het ruilverkavelingsgebied Archelgie en nrerend erfged Archelgie De maatregelen in het kader van archelgie en nrerend erfged wrden afgestemd p de archelgische waardering van de percelen. Alle kadastrale percelen waarbij er minstens één aanwijzing vr de aanwezigheid van archelgisch erfged is, werden geselecteerd. Dit leverde 199 archelgische percelen p, in ttaal ged vr 230 ha. Op basis van de archelgische ptentie werden alle percelen gewaardeerd. In ttaal kregen 10 percelen de waardering vrijwaren. Daarmee wrdt bedeld dat in principe werkzaamheden wrden vermeden die het archelgische bdemarchief aantasten. Indien dit wel ndzakelijk zu zijn, met er p vrhand uitgebreid archelgisch nderzek wrden uitgeverd. Bij vrkeur wrden deze percelen p het terrein aanvullend geëvalueerd en in de mate van het haalbare wrdt een practief beheer vrgesteld dat het behud van de archelgische _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 26 van 263

30 erfgedwaarden favriseert. Het kan dan vb. gaan ver het mzetten van akkerland in grasland, vermijden van teelten die veel ersie met zich meebrengen (wrtels, aardappelen), andere ersiebestrijdende maatregelen, Geen enkel van deze sites lijkt echter dermate waardevl dat een pname in penbaar dmein f maatregel tt landinrichting ndzakelijk is. Aan 141 kadastrale percelen werd de waardering evalueren tegekend. Deze percelen zullen in functie van de latere planvrming ng bijkmend geëvalueerd meten wrden. Al naar gelang de eventuele werkzaamheden die vrzien wrden, meten fwel de plannen wrden bijgestuurd f zal er archelgisch nderzek dienen plaats te vinden. Ten sltte werden 48 percelen gewaardeerd met mnitren. De klemtn ligt bij deze percelen p de archelgische begeleiding van eventuele werkzaamheden. Vr de niet archelgisch gewaardeerde percelen gelden geen vrwaarden tijdens de planvrming. Zdra eventuele ingrepen in de bdem gepland wrden, zullen deze archelgisch mkaderd f begeleid meten wrden. De archelgische begeleiding wrdt uitgeverd dr de VLM-archelg. Omdat niet uitgeslten kan wrden dat er archelgische spren aangetrffen wrden, zullen de ndige mdaliteiten m.b.t. lgistiek en planning pgenmen meten wrden in het bestek van de respectievelijke uitveringsntwerpen. Buwkundig erfged Een 5-tal bunkers die gelegen zijn aan geplande recreatieve rutes f bestaande wegen wrden pgenmen in het penbaar dmein. Ze wrden pgeruimd en nderwrpen aan een grndige buwkundige inspectie. Waar ndig wrden kleine instandhudingswerkzaamheden uitgeverd. Het plaatsten van een infbrd kan wrden verwgen. Een bunker t.h.v. de s Gravenstraat wrdt bijkmend ingericht als vleermuizenwnplaats. Er wrden geen maatregelen vrzien die een rechtstreekse impact hebben p buwkundige erfged in het prjectgebied; wel wrdt er steeds aandacht besteed aan de aanwezige erfgedwaarden en waar mgelijk wrden de erfgedwaarden versterkt dr een betere landschappelijke inkadering (vb. de ntginningsheves). Een van de mgelijkheden is erfbeplanting en herstel van walgrachten Recreatie Verscheidene elementen uit de visie zals het verbeteren van de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de drpen, het ntwikkelen van kwaliteitsvlle van teristisch recreatief medegebruik (heveterisme) en het ntwikkelen van een unieke identiteit en imag van de regi kunnen aangezien hun aard niet als inrichtingsmaatregel p het plan wrden aangeduid. De uitvering van de ruilverkaveling kan evenwel een hefbm zijn. Vanuit de visie fcust het plan zich vral p het versterken van het netwerk van recreatieve verbindingen. Dit versterken gebeurt nder andere dr het wegwerken van een aantal missing links. Het netwerk bestaat uit een aantal hfdassen die deelgebieden verbinden en een kleinschaliger netwerk p lkaal niveau. In het plan wrden geen rutes uitgetekend, maar nemen maatregelen dr aanleg f verbetering van paden die later de uitbuw van rutes mgelijk maken. In het plan wrdt k gestreefd naar een bundeling van functies met het g p een ptimaal en zuinig ruimtegebruik. Verschillende functies zullen z ged mgelijk p elkaar wrden afgestemd. Z hebben verschillende landbuwwegen een recreatief medegebruik. Diverse nverharde paden wrden aangelegd binnen de bufferstrken van waterlpen. Z wrden in dezelfde cntext p diverse plaatsen paden gecmbineerd met beplantingen. In het plan wrdt alleen een nderscheid gemaakt tussen paden en fietspaden en is er geen verdere functie-invulling. Diverse recreatieve wegen paden zijn indicatief aangeduid met pijltjes mdat hun exacte ligging pas bepaald kan wrden na de herverkaveling. Op deze wijze kunnen de paden vrzien wrden p plaatsen die z weinig mgelijk hinder verrzaken vr de landbuw, meer bepaald p een scheidingslijn van eigendm en gebruik. Zals het geval vr de wegen wrden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 27 van 263

31 paden die na de ruilverkaveling geen enkele functie meer hebben, in cultuur gebracht. Indien een aantal van deze verbdige paden ng figureren p de atlas van de buurtwegen, dan zullen deze via een afznderlijke prcedure vrzien in de ruilverkavelingswet (art. 70) wrden afgeschaft. Cncreet zijn p het ntwerp ruilverkavelingsplan vlgende ingrepen vrzien Aan te leggen/te verbeteren pad Deze paden zijn nverhard (O) f semiverhard (S). Ter hgte van het Parkbs Gent zijn ze semiverhard mwille van de delgrep en de afspraken gemaakt in het kader van de huisstijl inrichting Parkbs in samenwerking met ANB en de andere partners. De verige paden zijn nverhard mwille van het extensievere karakter van de mgeving en m recreatievrmen zals ruiteren, muntainbiken, lpen en avntuurlijk wandelen k trajecten te bieden. Smmige paden hebben zals hger reeds gesteld een variabele psitie. Dit betekent dat hun ligging kan verschuiven afhankelijk van de latere herverkaveling De meeste paden verbinden de belangrijkste teristisch recreatieve attractiepunten zals: Stadsbs Deinze Hspicebssen drheen de zne ten nrden van de Krtrijkseheerweg; Hspicebssen Parkbs Gent drheen de zne tussen De Pinte en de E17; Scheldevallei Leievallei verbinding drheen het Parkbs Gent. Andere paden verbinden drpen met recreatieve attractiepunten zals: Nazareth Scheldevallei via nder meer de Beerhfbeek; Eke Scheldevallei Zwijnaarde via nder meer de Merbeek en de Oude Huwbeek/Zwarte Kbensbeek p de rand van de Scheldevallei. Deze laatst genemde paden liggen veelal binnen de aan te leggen bufferstrken van de vernemde beken. De verige paden p het plan zijn krtere verbindingen en maken het mgelijk de reeds bestaande rutegebnden prducten zals bewegwijzerde muntainbike- en wandelrutes aantrekkelijker te maken f enkele missing links weg te werken. Zij bieden k kansen vr ng te ntwikkelen lp- en ruiterrutes. Smmige paden wrden uitgeverd en gefinancierd dr derden (D), meer bepaald de meeste paden in het stadsbs Deinze (landinrichtingsprject Stadsbs Deinze, uitverder: VLM + ANB), ter hgte van Hglatem (uitverder: ANB) en in de mgeving van de Hagelandvijver (uitverder: De Pinte). Deze werken zijn vlledigheidshalve p het plan aangeduid. Er dient pgemerkt te wrden dat er vr de paden uit te veren dr derden ng nzekerheid bestaat met betrekking tt de uitverbaarheid. Aan te leggen/te verbeteren fietspad De fietspaden zijn verhard m.u.v. enkele delen in het stadsbs Deinze (semi-verhard). Smmige wrden naar analgie met de paden uitgeverd en gefinancierd dr derden (D). Met derden wrdt afhankelijk van de ligging de betreffende gemeente (vb. fietspad Klapstraat Nazareth/De Pinte en de fietspaden in de Rijvisschestraat en de Krekelstraat - Gent), de partners uit de landinrichtingsprjecten (Stadsbs Deinze f Oude Sprwegbedding) f AWV (fietspad N60) bedeld.; Een aantal fietspaden maakt deel uit van bvenlkale verbindingen: fietspad langs sprweg Gent Krtrijk p grndgebied Deinze; ude sprwegbedding p grndgebied Gent (derden); fietsverbinding stadsbs Deinze/Hspicebssen/parkbs Gent (Hglatem/Grand Nble); via de fietspaden dr Stadsbs Deinze, fietspad langs de Krtrijkseheerweg tt de Hspicebssen en verder p de N437 f via de Langedreef (Hspicebssen) en z verder pnieuw via de Krtrijkseheerweg richting De Pinte (Keistraat). De meeste andere zijn intergemeentelijke verbindingen zals: _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 28 van 263

32 fietsverbinding Zwijnaarde De Pinte (fietspad Krekelstraat); fietsverbinding Zwijnaarde Oude Sprwegbedding (fietspad Rijvisschestraat); fietsverbinding Nazareth/Deinze fietspad Nazarethsesteenweg (verhgen verkeersveiligheid schlgaande jeugd); fietsverbinding Hspicebssen-Vssenhl (Klapstraat tt Oudenaardseheerweg). Tijdens een verleg met AWV werd gevraagd m langs de N60 vanaf het kruispunt Den Beer binnen de perimeter van de ruilverkaveling ruimte te vrzien vr de latere aanleg (dr AWV) van vrijliggende fietspaden. Naar analgie met de ruimte die vrzien wrdt vr de ventwegen langs de N60 zal k indien ndig ruimte vrzien wrden vr de aanleg van deze fietspaden. Deze ruimte en de paden zijn (ng) niet p het ntwerp ruilverkavelingsplan aangeduid. Aan te leggen brug/tunnel Er zijn twee ngelijkgrndse kruisingen vr traag verkeer met gewestwegen aangeduid p het ntwerpplan. Deze aanduiding is luter indicatief. Deze verbindingen wrden gevraagd vanuit het parkbs en de gemeente De Pinte. Kruising E17 met Ceulebrekdreef p grndgebied De Pinte: Ceulebrekdreef is een ude trage weg die bij de aanleg van de E17 werd drgesneden; Kruising dreef Nieuwgedkasteel met N60 p grndgebied Gent t.h.v. Parkbs Gent. Z ntstaat een veilige versteekplaats vanuit prtaal de Ghellinck naar het nrdelijk deel van het Parkbs. De realisatie hangt af van de beschikbare middelen. Aan te leggen parking Er zullen vier parkings aangelegd wrden binnen de blkgrens van de ruilverkaveling, waarvan drie dr derden en één dr de ruilverkaveling zelf. Ter hgte van de belangrijkste nieuwe teristisch recreatieve attractiepunten wrden kleinschalige parkings aangelegd dr derden: twee ter hgte van het Stadsbs Deinze, één bij de Hspicebssen. De parkings vr Parkbs Gent zijn niet weergegeven p het ruilverkavelingsplan aangezien zij binnen de prtalen liggen. De enige parking die uitgeverd wrdt dr de ruilverkaveling bevindt zich langs de Grenadierslaan te Nazareth (deelgemeente Eke). Uitbreiding terreinen lkale vetbalpleg /vlktstuinen Aan de achterzijde van de terreinen van Sparta Petegem wrdt in het Stadsbs Deinze een perceel vrzien als te behuden in privaat dmein met het g p de uitbreiding van de terreinen van de lkale vetbalpleg. De grnden zijn reeds eigendm van de stad Deinze. Er is hiervr een GRUP in pmaak (stad Deinze). Ter hgte van de N35 wrdt een perceel vrzien vr vlkstuinen (k deeltje vr parking). Ok deze grnden zijn reeds verwrven dr de stad. Teristisch-recreatieve randinfrastructuur Teristisch - recreatieve randinfrastructuur zals rustplaatsen, picknickgelegenheid, barrières vr gemtriseerd verkeer, tractrsluizen, mgelijke bewegwijzering en infbrden kmen verspreid vr in het gebied. Zij zijn mwille van de hge detailgraad niet weergegeven p het ruilverkavelingsplan. De precieze lcatie en eigenschappen maken deel uit van de latere technische ntwerpen Cultuurtechnische uitrusting Het bestaande, dichte wegennet wrdt maximaal gebruikt vr ntsluiting. Waar ndig wrdt het bestaande verharde wegennet lkaal aangepast en verbeterd. Z is vrzien in de aanleg van 500 m tweesprenbetn en het verbeteren van m bestaande asfaltwegen. Het gaat in het ene geval m een weg in landschappelijk waardevl gebied met recreatief medegebruik en in het andere geval _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 29 van 263

33 m enkele te smalle asfaltwegen. Waar ndig zullen tijdens de uitvering van de ruilverkaveling en p vraag en in verleg met de wegbeheerder aanpassingswerken uitgeverd wrden aan verharde wegen (scheuren, verzakkingen, putten, ). Na ruilverkaveling dienen alle (landbuw)percelen ntslten te zijn. Om dit mgelijk te maken, wrden m bestaande landbuwntsluitingswegen verbeterd en wrden m nieuwe wegen aangelegd. Het gaat steeds m lkale insteekwegen waarvan de lengte en het tracé functie zijn van de latere herverkaveling. Deze wegen zijn p het ruilverkavelingsplan met pijltjes aangeduid. Deze wegen wrden, gelet p hun karakter en functie, steeds in steenslag uitgeverd met een standaardbreedte van 3 m en langs weerszijden een berm van anderhalve meter. Deze wegen zijn in de eerste plaats landbuwntsluitingswegen en hebben vaak een recreatief medegebruik. Er wrdt k rekening gehuden met het feit dat bij de gemeentewegen waar ndig aanpassingswerken aan de bermslten ndig kunnen zijn f dat nieuwe bermslten aangewezen zijn. Hetzelfde geldt vr de aanpassing van te smalle bermen, de mgelijke aanleg van uitwijkstrken en het nemen verkeerremmende f verkeerwerende maatregelen. Smmige bermen zullen in functie van beplantingen en/f bermgrachten k breder wrden uitgeverd. Deze maatregelen zijn nu ng niet p plan aangeduid, maar wrden in kaart gebracht bij de pmaak van de technische ntwerpen. Het is mgelijk dat n.a.v. de verbetering van een aantal landbuwwegen nteigeningen ndig zijn als de weg zich ter hgte van de blkgrens bevindt en de wegzate ng particuliere eigendm zu zijn. Onderzek in de fase van uitvering zal dienen uit te wijzen waar nteigeningen ndig zijn. Met het g p het verhgen van de verkeersveiligheid wrdt een verkeersveilige versteek vrzien vr de recreanten t.h.v. de Rsdamstraat (Sint-Martens-Latem) en in de Parijsestraat t.h.v. de Ceder (Deinze). Wegen en vr de vlledigheid k paden die na de ruilverkaveling geen enkele functie meer hebben, wrden in cultuur gebracht. Alle wegen waar dit ng niet het geval is, wrden penbaar gemaakt; de verbdige wegen en paden wrden afgeschaft. Dit penbaar maken en/f afschaffen geschiedt via een afznderlijke prcedure vrzien in de ruilverkavelingswet (art. 70). Op het plan zijn k een aantal wegen vrzien als uit te veren dr derden. Het gaat cncreet m de latere aanleg van ventwegen (parallelwegen - geschatte lengte m) dr AWV naar aanleiding van de pwaardering van de N60 tt een primaire weg I. De tussenkmst van de ruilverkaveling beperkt zich in dit geval tt het ter beschikking stellen van de ndige grnden, weliswaar met vergeding dr AWV. Mgelijk vrziet de ruilverkaveling p vraag van AWV k grnden met het g p het herinrichten van kruispunten p de N60, vb. het kruispunt Vgelzang (kruising N60 met de N35). De verbindingsweg van Znneheve naar de Sprwegstraat te Nazareth wrdt eveneens uitgeverd dr derden. Er wrdt pgemerkt dat vr de uit te veren wegen dr derden ng nzekerheid bestaat met betrekking tt de uitverbaarheid. 4.4 Alternatievennderzek Inleiding Er kunnen p verschillende niveaus alternatieven beschuwd wrden. Hierbij kan een nderscheid gemaakt wrden tussen lcatiealternatieven en uitveringsalternatieven. Bij het pstellen van het ruilverkavelingsplan vr de ruilverkaveling Schelde-Leie werden geen verschillende glbale planalternatieven tegenver elkaar afgewgen, maar de verschillende maatregelen werden tijdens het planvrmingsprces f tijdens de adviesprcedure ervan in beschuwing genmen en eventueel gewijzigd. De pbuw van een ruilverkavelingsplan verlpt in een drietal fasen: 1) De eerste fase mvat een inventarisatie, evaluatie en interpretatie van de betrkken functies (landbuw, waterhuishuding, ntsluiting, landschap en cultuurhistrie, flra en fauna, recreatie en archelgie). Vr de verschillende sectren wrden knelpunten en een visie gefrmuleerd _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 30 van 263

34 2) Tijdens een tweede fase wrden de afznderlijke functinele visies aan elkaar gekppeld, eerst vr de bepaling van een aantal basisprincipes en grte pties (p het niveau van het cncept), dan meer naar het cncrete detailniveau te. Uit deze fase vlgt dan via evaluerend ntwerpen de pmaak van het ruilverkavelingsplan. Het cncept en het ruilverkavelingsplan zelf werden in ntwerp pgemaakt dr de Vlaamse Landmaatschappij. De cördinatiecmmissie adviseerde het cncept en het ruilverkavelingsplan. Tijdens het planningsprces wrden de initiële vrstellen uitgewerkt en tussentijds geëvalueerd dr een multidisciplinair samengesteld prjectteam binnen de VLM en ter bespreking en advisering vrgelegd aan de cördinatiecmmissie. In de lp van dit prces werd dr de VLM frequent verleg gepleegd met een aantal andere externe besturen zals de gemeenten, administraties en belangengrepen. 3) De derde fase is de fase van de milieueffectrapprtage. Een plan-mer wrdt pgesteld vr het gehele ruilverkavelingsgebied. Dr de pmaak van een MER vr de ruilverkaveling wrdt nuttig verklaard, kunnen vrstellen tt aanpassing daadwerkelijk in het plan pgenmen wrden. Indien er ng grte wijzigingen gebeuren f indien blijkt dat er elementen in het plan zitten die ng niet vldende in detail zijn uitgewerkt m de milieueffecten reeds vlledig in te schatten, kan later ng een prject-mer f verzek tt ntheffing van de MER-plicht pgemaakt wrden (eventueel beperkt tt een aantal thema s). Uitgaande van de gevlgde werkwijze bij de pstelling van het ruilverkavelingsplan en het erbij inbegrepen verleg zijn er zwel wijzigingen als deelalternatieven, die geïntrduceerd werden p het niveau van planvrming binnen het planningsteam, als p het niveau van de bespreking in de cördinatiecmmissie, al dan niet nder invled van de aangereikte aanpak naar een aantal externe besturen, administraties f belangengrepen te. Het ging hierbij dikwijls ver kleinere nderdelen van het plan (b.v. al f niet aanleggen van een weg, ). Op deze manier kmt men tt een zeer grt aantal deelalternatieven die niet altijd in publiceerbare kaarten kunnen wrden verwerkt. Het gaat hierbij dikwijls m denkpistes, die snel achterhaald blijken na cnfrntatie met verschillende sectren en diensten. Het is nmgelijk alle p deze manier in beschuwing genmen deelalternatieven, varianten, wijzigingen, bijhrende discussies en afwegingen in dit MER weer te geven. Hiervr wrdt verwezen naar de teksten bij het ruilverkavelingsplan, de verslagen van de vergaderingen van de cördinatiecmmissie en de verlegvergaderingen met diverse partners. De vrnaamste behandelde alternatieven wrden hiernder besprken Vrnaamste behandelde alternatieven Er is verleg gepleegd met verschillende partners m tt een definitief planntwerp te kmen. De partners zijn de steden Gent en Deinze, de gemeenten Sint-Martens-Latem, Nazareth en De Pinte, ANB, het agentschap nrerend erfged, AWV, VMM en W&Z (bekkens), de prvinciale diensten (m.i.v. de dienst waterlpen). Er waren zwel verlegrndes met de partners als met het middenveld (landbuw en milieu). De pmerkingen en suggesties van de partners werden in verweging genmen. Verder werden k delen van het plan ingevuld cnfrm reeds beslist beleid, zals de invulling t.h.v. het stadsbs Deinze en het parkbs Gent Blkgrens De ppervlakte van de kadastrale afdelingen en secties waar het nderzek van het nut bij ministerieel besluit werd ingesteld bedraagt ha. Om tt een werkbaar gebied te kmen, is het gebied p basis van de vlgende gegevens verkleind tt het vrliggende ruilverkavelingsgebied: fysische barrières werden geselecteerd als brut begrenzing:.a. Krtrijksesteenweg (N43) ten nrden, de Schelde ten Zuiden, de Gaversesteenweg ten zuidwesten; _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 31 van 263

35 znes waar reeds een ruilverkaveling is uitgeverd, werden uitgeslten: de ruilverkaveling Nazareth ten zuidwesten; in de meeste gevallen werden de znes met een bestemming waar ruilverkaveling zinvl is, weerhuden, zals agrarisch gebied, landschappelijk waardevl agrarisch gebied (f gelijkwaardige bestemmingen); znes met een bestemming agrarisch gebied glastuinbuw werden uitgeslten (RUP Grenpl Parkbs en RUP glastuinbuw Nazareth, andere glastuinbuwbedrijven wrden wel meegenmen binnen de blkgrens); znes waar een ministerieel besluit tt nteigening geldt (hfdzakelijk de bsgebieden in de grenpl Parkbs Gent), werden uitgeslten; grtere bscmplexen werden uitgeslten (vb. Hspicebssen); residentiële bebuwing, zals nder meer kasteeldmeinen, die niet interfereert met het landbuwareaal werd in principe uitgeslten vb. het kasteel van Welden, het Nieuwged; de bestaande waterplassen (veelal ude zandwinningen E17 zals de Hagelandvijver, de Biezenhfvijver en de Indianavijver) werden uitgeslten; znes met gunstige kavelstructuren (dus waar weinig landbuwecnmische baten gerealiseerd kunnen wrden dr herverkaveling) werden uitgeslten. Deze znes werden besprken in de adviesgrep landbuw en de cördinatiecmmissie. a) Bespreking van adviesgrep landbuw p 18 april 2007 en cördinatiecmmissie van 12 april 2007 gebied ten zuiden van Hspicebssen en E17 reeds grte grepering met grte ppervlakte ruilverkaveling zu hier extra ksten meebrengen znder nut vr betrkkenen grte blkken zijn niet uitruilbaar naar andere znes (mcht dit al ndig zijn) niet pnemen in blk b) Bespreking van adviesgrep landbuw p 8 februari 2008 en de cördinatiecmmissie 25 februari 2008 Parkbsgebied: zne ten nrden van de Putstraat Ten nrden van de Putstraat waren alle percelen in gebruik dr dezelfde landbuwer (testand 2008), uitgeznderd één perceel dat is aangekcht dr het Agentschap vr Natuur en Bs (ANB). De ruilverkaveling kn in deze zne ten nrden van de Putstraat weinig meerwaarde vr de landbuwsectr realiseren. Ok de afdeling Mnumenten & Landschappen pleitte vr het behud van het bulkenlandschap en het behud van de perceelstructuren. Ondertussen zijn wel al verschillende landbuwers actief in het gebied (testand 2013) waardr ruilverkaveling wel nuttig zu kunnen zijn in deze zne. Echter, de verschillende landbuwers in deze zne werken in nderpacht en het instrument ruilverkaveling hudt enkel rekening met eigenaars en pachters. Hierdr kan het huidige gebruik dr meerdere landbuwers niet meegenmen wrden in de afweging m de percelen te te vegen aan de ruilverkaveling. De VLM zal samen met ANB, buiten de prcedure ruilverkaveling m, prberen m het perceel van ANB bij de bsstructuur te vegen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 32 van 263

36 Zne tussen Hspicebssen en de drpskernen van Nazareth en Eke De zne tussen de Deurlestraat, de Oudenaardseheerweg, de Grenstraat, de Steinstraat en de E17. De VLM stelt vr deze zne niet p te nemen binnen de blkgrens van het prject. De landbuwers beschikken ver grte, aaneengeslten kavels dicht bij de bedrijfszetel. Ruilverkaveling kan hier ng weinig baten brengen vr de sectr. Scheldevallei ten zuiden van Eke De VLM stelt vr m het deel tussen Schelde, Merbeek, Karperstraat en de zne tussen Schelde, Karperstraat, Pntweg, N60 en Grenadierslaan niet p te nemen binnen het ruilverkavelingsblk. In de zne ten nrden van de Karperstraat liggen twee grte gebruiksblkken. Hier kunnen geen landbuwbaten gerealiseerd wrden. In de zne ten zuiden van de Karperstraat ligt het gebruik van twee landbuwers met elkaar verweven. Nchtans zuden de twee gebruiksblkken vergrt kunnen wrden dr een nderlinge ruil. Mcht er interesse zijn vr ruil, dan zuden de landbuwers dit wellicht al p eigen initiatief gedaan hebben. c) Bespreking van cördinatiecmmissie van 12 juni 2012 Bespreking van de begrenzing van het ruilverkavelingsprject richting Scheldevallei : deelgebied Oudmeers en Vaerbeek. De cmmissieleden zijn akkrd met het cmprmisvrstel met het deelgebied Oudmeers (landschappelijk waardevl agrarisch gebied p gewestplan) wel p te nemen in het ruilverkavelingsprject en het deelgebied Vaerebeek (valleigebied p het gewestplan) niet. Bij de detailstudie werd nder andere rekening gehuden met de eigendmmen en gebruiken. Z werd het initiële nderzeksgebied verkleind tt een ruilverkavelingsgebied met een ppervlakte van ha. Tijdens de richtlijnenvergadering werd dr de Stad Gent bijkmende telichting gevraagd m.b.t. het al dan niet pnemen in de ruilverkaveling van bepaalde percelen p hun grndgebied. Deze wrden vrgesteld p de kaart in Figuur 4-1: _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 33 van 263

37 Figuur 4-1: percelen waarvr bijkmende telichting werd gevraagd dr de Stad Gent tijdens de richtlijnenvergadering Blauw gekleurde percelen : Percelen gelegen tussen Heistraat, Klssestraat en Vgelheide liggen vlgens het GRUP gedeeltelijk in wnuitbreidingsgebied en deels in agrarisch gebied. Aangezien er geen delen van kadastrale percelen kunnen pgenmen wrden, maar wel het vlledig kadastraal perceel werd de blkgrens verderp bepaald. Percelen gelegen aan westelijk zijde van de N-60 vrmen een slitair geheel van (6 ha), eigendm van 2 aanpalende eigenaars en in gebruik bij één gebruiker. Bijgevlg zijn deze grnden meilijk verplaatsbaar. Percelen gelegen aan de stelijke zijde van de N-60, vrmen een apart geheel en mringd dr percelen in de wnzne, grnden die bestemd zijn vr glastuinbuwbedrijf en bebuwde percelen gelegen in het agrarisch gebied. Gevlg meilijk verruilbaar. Percelen gelegen aan de Krekelstraat,bebuwde percelen waar de achterliggend percelen niet vr landbuwdeleinden wrden gebruikt. Geen aangifte bij ALV. Rd gekleurde percelen: Wningen, znder agrarische functie, zijn meegenmen in de ruilverkaveling m z de lengte aan blkgrens enigszins te beperken. Percelen ten sten van de E17: het betreft achterliggende tuinen van wningen, welke bijgevlg niet kunnen herverkaveld wrden. Deze percelen wrden dan k niet tegevegd aan f uitgeslten uit het plangebied en dus niet verder meegenmen in het plan-mer. De blkgrens die in het plan-mer nderzcht wrdt, is de vrlpige grens. Het penbaar nderzek (waarbij het gedgekeurde MER zal tegevegd wrden) dient m de blkgrens definitief vast te stellen. Een landbuwer en/f eigenaar die buiten de blkgrens wenst te liggen, dient hiervr _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 34 van 263

38 Mens bezwaar in te dienen tijdens het penbaar nderzek. Een landbuwer f eigenaar kan niet meer uit de ruilverkaveling stappen na de nuttigverklaring van het prject. Landbuw De uitbreiding van de Hspicebssen zu beduidend negatieve effecten hebben vr 2 landbuwbedrijven. Er werd daarm gekzen m de niet bebste delen van de Hspicebssen (26 ha) p te nemen in de ruilverkaveling. De bebste percelen zijn uitgeslten. De percelen die nder bestemming bsgebied liggen, zullen wrden bebst (5 tt 6 ha). Znder tussenkmst van de ruilverkaveling zullen bij bebssing van de percelen die nu nder de bestemming bsuitbreiding liggen, twee landbuwbedrijven met jnge bedrijfsleiders wrden getrffen (21 ha). De ruilverkaveling wil trachten een en ander te remediëren. In verleg met de prvincie, ANB en de gemeente Nazareth wrdt naar een plssing gezcht m andere grnden die grenzen aan de huidige bssen te bebssen. Via grndenruil en planlgische ruil zullen de getrffen landbuwers zveel mgelijk gehlpen wrden. Dit betekent dat de percelen die niet bebst wrden en mmenteel de bestemming bsuitbreidingsgebied hebben, agrarisch gebied wrden en de te bebssen percelen (mmenteel landschappelijk waardevl agrarisch gebied) de bestemming bsuitbreidingsgebied zuden krijgen. De zektcht naar aanpalende te bebssen grnden is ng lpende. De percelen waarver een cnsensus bestaat m te bebssen, zijn reeds aangeduid p plan. Er blijven een aantal zekznes die p plan zijn aangeduid. De zekzne p het ntwerpplan is vrij ruim genmen, maar in deze zne kmt maximaal 3 ha bs. In de peride tussen de aanvraag tt pmaak van het plan-mer en het penbaar nderzek zu in verleg met de prvincie, ANB, de gemeente Nazareth en de betrkken pachters meten wrden uitgeklaard welke percelen uiteindelijk bebst zullen wrden en welke percelen het vrwerp dienen uit te maken van een bestemmingswijziging. Dit betekent dat de zekzne zals nu p het ntwerpplan aangeduid, verdwijnt. Intussen (september 2013) zijn reeds besprekingen geweest met de betrkken landbuwers, VLM en Prvincie. Verkeer en recreatie Bij het uittekenen van de maatregelen ten beheve van recreatie werd maximaal rekening gehuden met bestaande studies en plannen. Z werd rekening gehuden met de inzichten mtrent het stadsbs Deinze (IP landinrichting), de studie van de trage wegen uitgeverd in het kader van het plattelandsprject Leie en Schelde, de trage wegenplannen van de gemeenten, de grenpl Parkbs, het recnversieplan Indiana en de beleidskeuzes in de ruimtelijke structuurplannen. De landelijke wegen zijn wegen ten beheve van de landbuw en hebben vaak een recreatief medegebruik. Vele wegen p het plan hebben ng een variabele psitie en lengte (wegen met pijltjes aangeduid p het plan). Het kan k zijn dat na ruilverkaveling een aantal wegen niet meer ndig zijn en in cultuur gebracht wrden. Het ntwerp ruilverkavelingsplan begt een bvenlkale recreatieve verbinding tussen de drie grenplen: Stadsbs Deinze, Hspicebssen en Parkbs Gent. De gemeente Nazareth vreg m te nderzeken f de nbewaakte sprwegvergang aan de Deurlestraat (landbuwverkeer) via grndenruil niet kn wrden afgeschaft. Via deze vergang kan men immers znder prblemen p de spren van p het pas aangelegde fietspad, wat gevaarlijke situaties met zich mee kan brengen. Deze vraag werd nderzcht. De landbuwer die deze vergang gebruikt kan echter niet uitgeruild wrden mdat zijn grnden gelegen aan de linkerzijde van de sprweg buiten de ruilverkaveling liggen en er dus geen ruilmgelijkheden zijn. Dit wrdt dan k niet verder meegnmen in het plan-mer. De stad Deinze stelt vr m tussen de Parijsestraat en de Kijkuitstraat de trage weg z veel mgelijk te cmbineren met de bufferstrk langs de waterlp i.p.v. het pad dat mmenteel staat ingetekend p het plan. Dit zal als alternatief wrden meegenmen in het plan-mer _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 35 van 263

39 Natuur Water Vr de Hspicebssen is er ng geen vlledige duidelijkheid vr de invulling van de percelen maar werd een zekzne afgebakend p het ruilverkavelingsplan (zie paragraaf ). Een uitbreiding van MLI (maatregelen landinrichting) Westerplas aan de zuidkant van de beek Biezenls. werd niet drgeverd wegens te weinig beschikbare ruimte (beperking 2% grens) en de hge grnddruk in het algemeen (.a. dr sprtcmplex). Er wrdt bvendien deels in deze zne een MLI (MLI Westerplas) vrzien met het g p het behud van de aanwezige eclgische waardevlle graslanden. De directe mgeving is p plan aangeduid als een zne vr behud en versterking van natuur- en landschapswaarden. Wat betreft de plssing van de waterverlast rnd de Duivebeek werden twee lcaties vr waterberging nderzcht: één strmpwaarts de Keistraat, en één juist strmpwaarts de E17.. Het gebied strmpwaarts de E17 werd niet weerhuden, gezien het herbevestigd werd als agrarisch gebied. De zekzne Keistraat werd wel weerhuden. Deze zne werd in het GRUP Parkbs immers als een gebied vr waterbeheersing aangeduid. Prblemen m.b.t. afwatering en verdrging e.d. kunnen plst wrden dr herinrichten, drtrekken, mleggen van waterlpen. Er werd afgewgen vr welke waterlpen dit ndig is. Na de richtlijnenvergadering vnd bijkmend verleg plaats tussen de VLM, TMVW, Stad Gent, Prvincie Ost-Vlaanderen en Onrerend Erfged m.b.t. de aanleg van een bufferbekken langs de Scheidbeek t.b.v. de aanleg van gescheiden rilering vr het prject Senenspark in Sint-Denijs- Westrem. Dit bufferbekken zal mgelijk wrden aangelegd binnen de cnturen van de ruilverkaveling (zie Figuur 4-2). De grnden van het bufferbekken kunnen in het kader van de ruilverkaveling tebedeeld wrden aan de stad Gent als een maatregel tt landinrichting; tweede ptie is een verrekening vlgens de puntenwaarde van de grnd. De fficiële aanvraag dient te wrden gesteld tijdens het penbaar nderzek van de ruilverkaveling. Dit bufferbekken wrdt daarm als inrichtingsalternatief meegenmen in het plan-mer. Hierbij wrden de effecten berdeeld van de aanwezigheid van het bufferbekken binnen het ruilverkavelingsgebied. In dit plan-mer wrdt geen effectennderzek geverd ver het prject Senenspark _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 36 van 263

40 Erfged Figuur 4-2: lcatie bufferbekken Scheidbeek p ruilverkavelingsplan (rde ster) Vr de legende van het ruilverkavelingsplan wrdt verwezen naar Bijlage 1. De bunkers ter hgte van Ganzenbrek en Oudenaarseheerweg (sprweg) werden aan het plan tegevegd. De latere inrichting zal gebeuren in verleg met de gemeente bvb vleermuizen, infbrden, aspecten veiligheid en verantwrdelijkheid Nulalternatief Bij de bespreking van mgelijke effecten vindt in het MER een tetsing plaats t.a.v. het nulalternatief. Hierin wrdt het scenari geschetst van de ntwikkeling van het gebied bij het uitblijven van het planningsinitiatief. Dit kmt neer p het verder invullen binnen de bestemmingsvrschriften en kmt quasi vereen met de autnme evlutie van de referentiesituatie (de testand van het gebied zals die zu ntstaan znder gestuurde beïnvleding van buitenaf) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 37 van 263

41 5 Juridische en beleidsmatige randvrwaarden In nderstaand verzicht wrden de belangrijkste juridische en beleidsmatige randvrwaarden pgesmd. De nderwerpen die eerder een algemene, administratieve betekenis hebben (vb. vergunningsplicht) wrden in dit verzicht vlledig beschreven. De nderwerpen die inhudelijk van belang zijn vr het MER wrden hier enkel krt vermeld en wrden verder behandeld in de betrkken hfdstukken. Er wrdt in de tabel dan k verwezen naar deze hfdstukken, namelijk als vlgt: Bd: Bdem en Grndwater; Wat: ppervlaktewater; F en Fl: Fauna en Flra; LBEA: landschap, buwkundig erfged en archelgie; Mens: Mens; /: niet relevant nee*: daar waar de randvrwaarde wel van belang kan zijn bij de verdere prjectntwikkeling binnen het nderzeksgebied, maar echter niet relevant p planniveau (meestal wegens ntbreken van vldende detaileringsgraad/planuitwerking). Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk RUIMTELIJKE PLANNING Gewestplan Bdembestemming van de grnden in Vlaanderen. Ja De percelen binnen het plangebied zijn bestemd als wngebieden, wngebieden met landelijk karakter, wnpark, wnuitbreidingsgebieden, gebied vr dagrecreatie, agrarisch gebied, landschappelijk waardevl agrarisch gebied, valleigebieden (f agrarische gebieden met landschappelijke waarde ), agrarisch gebied mat landschappelijke (f bijzndere ) waarde (vallei-), ambachtelijke bedrijven en km s, ntginningsgebieden, bestaande autsnelwegen, gebied vr gemeenschapsvrziening en penbaar nut, parkgebied, bufferzne, grengebied, bsgebied, natuurgebied,natuurgebied met wetenschappelijke waarde f natuurreservaat, uitbreidingsgebied vr bs (bsuitbreidingsgebied) (zie Kaart 3). Mens Bijznder Plan van Aanleg (BPA) Plan pgesteld dr een stad/gemeente vr een bepaald deel van het grndgebied van de stad/gemeente. Ja Binnen het plangebied is het BPA Ostkuter B (Deinze) gelegen (zie Bijlage 4) Mens; gestuurde ntwikkeling Ruimtelijk Uitveringsplan (RUP) Bestemmingsplan dat de link legt met de hgere Ja Binnen het plangebied zijn vlgende RUP s van Mens; gestuurde _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 38 van 263

42 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk structuur van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, het Prvinciaal en het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan tepassing: Gewestelijk RUP: GRUP Grtstedelijk gebied Gent deelprject 6c Grenpl Parkbs (definitief vastgesteld dr VR p 9 juli 2010, zie Bijlage 5). Op 24 januari 2012 heeft de Raad van State het gedeelte van dit RUP met betrekking tt het Wetenschapspark Rijvissche nietig verklaard. Dit gebied bevindt zich evenwel niet binnen het plangebied. ntwikkeling Gemeentelijk RUP: Functinele cluster/merkensheide (De Pinte, zie Bijlage 6) Gemeentelijk RUP: Nrd-west E17 (Nazareth, zie Bijlage 7) Gemeentelijk RUP Znevreemde wningen Nazareth (Nazareth, zie bijlage 15) Stedenbuwkundige vergunning Cncrete tepassing van de nrmen van het Decreet Ruimtelijke Ordening en het decreet hudende de rganisatie van de ruimtelijke rdening Ja Bij uitvering van een aantal vergunningsplichtige werken binnen het plangebied dienen stedenbuwkundige vergunningen te wrden aangevraagd (vr bijvrbeeld het reliëf van de bdem aanmerkelijk wijzigen, (her)aanleg wegen, ) Bd, Wat Verdrag van Esp Verdrag inzake milieueffectrapprtage in grensverschrijdend verband (UNECE, 1991) Nee Er zijn geen effecten vr mens f milieu te verwachten met een lands- f gewestgrensverschrijdende impact. / KB Sprwegen KB van 21 aug 1891 gewijzigd in 21/3/1991), waarin a. Bepaalt wrdt dat er geen bmen mgen wrden geplant p minder dan 6 m van de vrije rand van de sprweg, znder schriftelijke testemming van de NMBS. Ja Het plangebied grenst aan de sprweg Gent-Krtrijk Randvrwaarden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 39 van 263

43 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk MILIEUHYGIENE Bdemsaneringsdecreet Vlareb (uitveringsbesluit) Regelt de bdemsanering, ptentiële verntreinigingsbrnnen, histrisch verntreinigde grnden en grndverzet in Vlaanderen. Ja Binnen het plangebied zijn al bdemnderzeken uitgeverd en in de mgeving k saneringsprjecten. (zie Kaart 4). Bd Nee* De uitvering van het plan brengt mgelijk grndverzet met zich mee. Hiervr zal er een technisch verslag en een bdembeheerrapprt dienen te wrden pgesteld. Uitveren van nderzek naar uitgegraven grnd zit niet vervat binnen het MER. Materialendecreet VLAREMA (uitveringsbesluit) Met het Materialendecreet en het VLAREMA (Vlaams reglement vr het duurzaam beheer van materiaalkringlpen en afvalstffen) evlueert het Vlaamse afvalstffenbeleid naar een duurzaam materialenbeleid waar het sluiten van materiaalkringlpen en het verlagen van de milieudruk ver de hele levenscyclus van een prduct centraal staan. Nee* Bij de aanleg van de infrastructuur kunnen mgelijk materialen vrijkmen die bij hergebruik nder de VLAREMA-reglementering vallen Bd Mestdecreet Regelgeving mtrent bemestingsnrmen, beschermingsgebieden, uitrijregeling, mesttransprt en mestverwerking Nee* Wijziging van het bdemgebruik p bepaalde percelen, kan leiden tt andere bemestingsnrmen vr deze percelen. / Vlarem I Vlarem I is een uitveringsbesluit van het milieuvergunningsdecreet. Hierin wrden de prcedures vr de meldingen en milieuvergunningsaanvragen vastgelegd Nee* Vr de explitatie van nieuwe en/f uitbreiding van bestaande activiteiten binnen het plangebied zal mgelijk een milieuvergunning dienen te wrden aangevraagd. / Vlarem II Hierin wrden de algemene en sectrale vrwaarden beschreven waaraan vergunningsplichtige activiteiten meten vlden. Daarnaast bevat dit besluit k milieukwaliteitsnrmen vr ppervlaktewater, grndwater, lucht, geluid en bdem. Ja De Vlarem-vrwaarden zijn van tepassing p de tekmstige ntwikkelingen binnen het plangebied. verschillende MER- disciplines _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 40 van 263

44 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk Reductieplan bestrijdingsmiddelen Dit decreet bepaalt dat penbare besturen vanaf 1 januari 2004 geen bestrijdingsmiddelen meer mgen gebruiken bij het beheer van het penbare dmein. Bij de stapsgewijze aanpak zu ten laatste eind 2014 het gebruik aan banden wrden gelegd. Nee* Dit is enkel geldig vr het penbaar dmein, vr privéterreinen geldt het nulgebruik niet. Bd, Wat WATER Wet p de bescherming van ppervlaktewateren Regelt de bescherming van ppervlaktewateren van het penbaar hydrgrafisch net en de territriale zee tegen verntreiniging en legt de kwaliteitsdelstellingen vast vr alle ppervlaktewateren. Ja Vlgende waterlpen strmen.a. drheen het plangebied: Merbeek f Cupure, Zwarte Kbensbeek/Oude Huwbeek/Lakemeerbeek, Grietgracht/Scheidbeek, Duivebeek/Schuurkesbeek, Twezebeeklp, Kattebeek, Beerhfbeek Wat Als waterkwaliteitsdelstelling meten deze waterlpen vlden aan de basiskwaliteit. Besluit van de Vlaamse regering vr wat betreft de wijziging van de milieukwaliteitsnrmen In dit besluit, als wijziging van Vlarem I en II, wrdt een wijziging pgenmen van de milieukwaliteitsnrmen vr ppervlaktewater, waterbdems en grndwater. ja In de discipline water wrdt verwezen naar deze nieuwe milieukwaliteitsnrmen. Wat Wet p de nbevaarbare waterlpen Wet p de bevaarbare waterlpen Hierin wrdt vastgelegd dat buitengewne werken van wijziging van de waterlpen slechts kunnen uitgeverd wrden nadat hiervr een machtiging bekmen is vanwege de bevegde verheid. Vr de bevaarbare waterlpen geldt.a. een besluit betreffende het tekennen van vergunningen, het vaststellen en innen van retributies vr het privatieve gebruik van het penbaar dmein van de waterwegen en hun aanhrigheden ja Ja Er bevinden zich verschillende waterlpen in het plangebied. Er wrden werken vrzien aan nbevaarbare waterlpen nl. natuurtechnische inrichting van delen van de Merbeek/Cupure, Oude Hauwbeek, Zwarte Kbensbeek, Kkersbeek, Scheidbeek, Biezenls, Biezenbeek. Er bevinden zich geen bevaarbare waterlpen binnen plangebied maar de Schelde, de Leie en de Ringvaart bevinden zich wel in het studiegebied. Wat Wat Grndwaterdecreet Regelt de bescherming van het grndwater, het gebruik ervan en het vrkmen en vergeden van Nee* Binnen het plangebied zijn verschillende vergunningen Wat _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 41 van 263

45 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk schade. De prcedure vr het aanvragen van een vergunning vr de nttrekking van f infiltratie naar het grndwater, evenals vr bringen naar grndwater, is geïntegreerd in VLAREM (rubrieken 52 tt en met 55). Specifieke vrwaarden vr hger genemde activiteiten zijn pgenmen in de hfdstukken 5.52 tt en met 5.55 van VLAREM II. De afbakening van waterwingebieden en beschermingsznes valt nder het besluit van 27 maart Nee vr grndwaterwinningen bekend (DOV). Het plangebied ligt niet in f nabij een waterwingebieden f beschermingsznes. Plders en Wateringen Lkale penbare besturen die instaan vr integraal waterbeheer Nee Het plangebied ligt niet in een plder f watering / Decreet Integraal Waterbeleid Dit decreet is de implementatie van de Eurpese Kaderrichtlijn Water in de Vlaamse wetgeving en legt de delstellingen, principes en structuren vast vr een vernieuwd duurzaam waterbeleid. In dit decreet wrdt.m. de watertets als instrument vr een integraal waterbeleid pgenmen. Ja Vr een activiteit die wrdt nderwrpen aan een milieueffectrapprtage geschiedt de analyse en evaluatie van het al dan niet ptreden van een schadelijk effect p de kwantitatieve testand van het grndwater en de p te leggen vrwaarden m dat effect te vermijden, te beperken, te herstellen f te cmpenseren in dit rapprt. Dit decreet hudt eveneens in dat de schade dr verstrmingen z veel mgelijk wrdt beperkt dr plssingen die aansluiten bij de natuur van het watersysteem (.a. aanpak aan de brn en het vrzien van buffering vr vertllig water) en dat de ndige ruimte vr water planmatig wrdt vastgelegd. Wat Delen van het plangebied en de mgeving zijn gevelig vr verstrmingen (zie Kaart 6). Uitveringsbesluit watertets (B.S. 14/11/2011) Dit besluit trad in werking p 1 maart 2012 geeft de lkale, prvinciale en gewestelijke verheden, die een vergunning meten afleveren, richtlijnen vr de Ja In het MER wrden de effecten p het watersysteem nderzcht en wrdt aangegeven f herstel- en cmpensatiemaatregelen ndig zijn. De gegevens m Wat _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 42 van 263

46 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk tepassing van de watertets. D.m.v. de watertets dient de verheid na te gaan he het watersysteem zal wrden beïnvled. Het watersysteem is het geheel van alle ppervlaktewater (gaande van water dat een helling afstrmt tt de rivieren), het grndwater en de natuur die daarbij hrt. de watertets uit te veren wrden pgenmen in een afznderlijke paragraaf in het MER. Deelbekkens Vlaanderen is ingedeeld in 11 rivierbekkens. De rganisatie van het rivierbekkenbeleid zal gebeuren dr het pstellen van een deelbekkenbeheerplan. ja Het plangebied bevindt zich in het Bekken van de Gentse Kanalen, het Bvenscheldebekken en het Leiebekken. Het betreft het deelbekken van respectievelijk de Gentse Binnenwateren, de Scheldemeersen en de Benedenleie. Wat NATUUR Natuurdecreet Dit decreet regelt het beleid inzake natuurbehud en vrijwaring van het natuurlijke milieu, inzake de bescherming, de ntwikkeling, het beheer en het herstel van de natuur en het natuurlijk milieu, inzake de handhaving en het herstel van de daarte vereiste milieukwaliteit en inzake het scheppen van een z breed mgelijk draagvlak. Algemene maatregelen ter bescherming van de natuur dienen te wrden pgevlgd. Het decreet regelt tevens de prcedure van de afbakening van de Speciale Beschermingsznes. Het gebiedsgericht beleid hudt k de ntwikkeling van het Vlaams Eclgisch Netwerk (VEN) en het Integraal Verwevings- en ndersteunend Netwerk (IVON) in. Het natuurdecreet legt de vrschriften en gebden in VEN en de Speciale Beschermingsznes vast. Ja Algemene bepalingen uit het Natuurdecreet, met ndermeer het stand-still beginsel en de zrgplicht zijn uiteraard van tepassing. Het plangebied is deels gelegen in het VEN-gebied Vallei van de Bvenschelde Nrd (GEN) en nabij Vallei van de Benedenleie (GEN). Er kmen geen Speciale Beschermingsznes (SBZ) vr binnen het studiegebied. De meest nabijgelegen SBZ is het habitatrichtlijngebied Bssen en heiden van zandig Vlaanderen: stelijk deel p ca. 400m ten nrdwesten van het plangebied. F & Fl _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 43 van 263

47 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk Srtenbesluit Sinds 1 september 2009 is het Besluit van de Vlaamse Regering met betrekking tt srtenbescherming en srtenbeheer (het Srtenbesluit) van kracht. Ja Er kmen binnen het plangebied strikt te beschermen srten vr. Het vrkmen van de beschermde srten in het studiegebied wrdt in het MER nader mschreven. F&Fl Natuurreservaten Vr elk erkend natuurreservaat wrdt een beheersplan pgesteld. Nee Er zijn geen erkende natuurreservaten binnen het plangebied gelegen. Het meest nabije natuurreservaat ligt p ca. 100m ten zuidsten van het plangebied. / Bsreservaten De Vlaamse Regering stelt vast vr welke bssen f bsgedeelten bijzndere beschermings- en beheersmaatregelen wrden genmen mdat ze een eclgische en wetenschappelijke functie te vervullen hebben. Deze bssen wrden vanaf de aanwijzing f erkenning bsreservaten genemd. Nee Er zijn geen bsreservaten gelegen in het plangebied f in de mgeving (geen binnen een straal van 15 km van plangebied). / Bsdecreet Heeft tt del het behud, de bescherming, de aanleg, het beheer en het herstel van de bssen en het natuurlijk milieu van de bssen te regelen. Het regelt.a. cmpensatie van ntbssing. Ja Er liggen bsstructuren binnen het plangebied. Mgelijk zullen bsstructuren verdwijnen t.g.v. de herverkaveling. Op niveau van de uitvering van de werken zal vr het uitveren van de kappingen indien ndig een machtiging wrden aangevraagd aan het bsbeheer. F & Fl Elders dient vr het plaatselijk rien van bmen een stedenbuwkundige- f kapvergunning te wrden aangevraagd. Natuurinrichting Heeft tt del een gebied ptimaal in te richten in functie van het behud, het herstel en het beheer van natuur. Nee Het plangebied is niet gelegen binnen een natuurinrichtingsprject. / LANDSCHAP _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 44 van 263

48 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk Landschapsdecreet en decreet tt bescherming van mnumenten, stads- en drpsgezichten. 6 Regelt de bescherming van landschappen en de instandhuding, het herstel en het beheer van de in het Vlaams Gewest gelegen beschermde landschappen. Regelt de bescherming van de mnumenten, stadsen drpsgezichten. Ja Een deel van het prjectgebied is aangeduid als beschermd landschap: - Kasteel Scheldevelde met park en De Zeven Dreven - Scheldemeersen 1 - Scheldemeersen te Eke en te Zevergem - Kastelensite LBEA Binnen het prjectgebied zijn verschillende beschermde mnumenten aanwezig: - Sint-Annakapel - Histrisch mgrachte site van het Ged te Parijs - Astenedreef - Dubbele vierkante grachtengrdel met hun evers, de wal ertussen, binnengracht mheen het kasteel, centrale wnzne van het neerhf en tegangsweg en mlpende weg van kasteel Rijvissche - Deel van de gracht met haar evers en vijver van het Predikherenhf Binnen het prjectgebied zijn vlgende beschermde dpszichten aanwezig: - Omgeving van de Sint-Annakapel en de met kntwilgen afgezmde smalle landweg die naast de kapel p de Landuytstraat uitkmt - Heve met nmiddellijke mgeving Er is binnen het plangebied buwkundig erfged 6 Dr middel van deze decreten zijn de Eurpese Cnventie van Granada (architectnisch erfged) en Cnventie van Firenze (landschap) in Vlaamse regelgeving geïmplementeerd _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 45 van 263

49 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk De erfgedlandschappen vrmen een nderdeel van het Decreet inzake de landschapszrg. Nieuw is het behud van de erfgedlandschappen via de tussenstap van aanduiding van ankerplaatsen. Dat zijn de meest waardevlle landschappen zals weergegeven in de landschapsatlas. Vanaf de pname in ruimtelijke uitveringsplannen wrden deze ankerplaatsen erfgedlandschappen genemd. Nee aanwezig die pgenmen is in de Inventaris Buwkundig Erfged. Deze wrden in het MER verder besprken. Er zijn geen vrlpig f definitief aangeduide ankerplaatsen f erfgedlandschappen gelegen in het plangebied. Decreet p het archelgisch patrimnium Regelt de bescherming, het behud en de instandhuding, het herstel en het beheer van het archelgisch patrimnium en de zrgplicht en rganiseert en reglementeert de archelgische pgravingen. Ja Binnen het plangebied zijn archelgische sites aanwezig dch znder statuut. Het MER zal nagaan f er archelgische vaststellingen zijn gebeurd binnen het plangebied. LBEA Eurpese Cnventie van Malta (La Valetta, 1992) De vertaling naar Vlaamse regelgeving is ng niet gebeurd. De Cnventie van La Valeta is al geratificeerd dr België maar ng niet geïmplementeerd in de wetgeving. Dit zal later geïmplementeerd wrden in een nieuw nrerend erfgeddecreet. Vanuit de Vlaamse Overheid wrdt er wel naar gestreefd te handelen in de geest van Malta. Er wrdt hierbij in de eerste plaats gestreefd naar het behud van de sites in situ, wat een inschakeling van archelgie in de vregste fasen van de ruimtelijke planning vereist. Daar waar behud in situ niet mgelijk is, is het enige mgelijke alternatief een preventief archelgisch nderzek van de bedreigde sites. In het verdrag zijn tevens bepalingen pgenmen m.b.t. de financiering van archelgisch nderzek. In art. 5 van het verdrag wrdt verplicht te waarbrgen dat milieueffectrapprtage en de daaruit Ja _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 46 van 263

50 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk vrtvleiende beslissingen ten vlle rekening huden met archelgische vindplaatsen en hun cntext. Wet Ruilverkaveling Een ruilverkaveling herschikt landbuwpercelen binnen een vraf afgebakend gebied. ja Het plan betreft een ruilverkavelingsprject / Decreet Landinrichting Heeft tt del de inrichting van landelijke gebieden te realiseren vereenkmstig de bestemmingen tegekend dr de ruimtelijke rdening. Ja Er zijn verschillende inrichtingsplannen die relevant kunnen zijn vr het ruilverkavelingsplan: Stadsbs Deinze, Parkbs Scheldevelde en Parkbs Sprwegbedding. De inrichtingsplannen Schermgren E17 en erfbeplanting Scheldeveld binnen de blkgrens van het ruilverkavelingsplan zijn reeds uitgeverd. Gestuurde ntwikkeling Referentiesituatie Reginale Landschappen Hier kunnen penbare besturen, diensten en verenigingen elkaar ntmeten en samenwerken aan de ntwikkeling van de streek. Nee Het gebied valt niet binnen een werkingsgebied van een Reginaal Landschap. / BELEIDSPLANNEN Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen Geeft de richtlijnen weer van het tekmstig gebruik van de ruimte in Vlaanderen. De hfddelstelling is het behud en waar mgelijk versterking en de uitbreiding van de ng resterende pen ruimte. Ja Het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen is definitief vastgesteld p 23 september Ondertussen zijn reeds twee herzieningen gebeurd. De Vlaamse Regering heeft p 17 december 2010 een tweede herziening van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen definitief vastgesteld. De bindende bepalingen werden p 16 februari 2011 bekrachtigd dr het Vlaams Parlement. Beide bepalingen verschenen p 18 april 2011 in het Belgisch Staatsblad. de herziening trad p 2 mei 2011 in werking. randvrwaarden Prvinciaal Ruimtelijk Structuurplan Geeft de hfdlijnen weer van het ruimtelijk beleid dat de prvincie Ost-Vlaanderen wil veren. Ja Het ruimtelijk structuurplan Ost-Vlaanderen is definitief vastgesteld dr de prvincieraad p 10 december randvrwaarden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 47 van 263

51 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Geeft de hfdlijnen weer van het ruimtelijk beleid dat de gemeente wil veren. Ja De steden Gent en Deinze en de gemeenten, Nazareth, De Pinte en Sint-Martens-Laten bezitten een Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan randvrwaarden Grenstructuurplan stad Gent Op 27 februari 2012 keurde de gemeenteraad het grenstructuurplan vr de stad Gent ged. Het grenstructuurplan is een verfijning van de gewenste grenstructuur uit het Ruimtelijk Structuurplan Gent. Ja Het tnt waar Gent parken, natuur en bs wil realiseren. Naast een langetermijnvisie, bevat het k een actieplan met maatregelen vr de kmende 6 jaar. Het grenstructuurplan is een middel m de kmende jaren een samenhangend netwerk van grengebieden verspreid ver Gent uit te buwen. Het cncretiseert de delstellingen m.b.t. gren uit het ruimtelijk structuurplan Gent. randvrwaarden Gemeentelijk Mbiliteitsplan Beschrijft het mbiliteitsbeleid dat de gemeente de kmende jaren wenst te veren. Ja De steden Gent en Deinze en de gemeenten De Pinte, Sint-Martens-Latem en Nazareth bezitten een mbiliteitsplan Mens en gestuurde ntwikkeling Gemeentelijk Natuurntwikkelingsplan (GNOP) Gemeentelijk Landbuwbeleidsplan Nazareth In het gemeentelijk natuurntwikkelingsplan (GNOP) beschreef de gemeente haar middellange tt lange termijnvisie p natuur, bs, gren en landschap. Beschrijft het beleid inzake landbuw, tuinbuw en platteland van de gemeente. De planperide lpt tt Nee Ja De GNOP s van de steden Gent en Deinze en de gemeenten De Pinte, Sint-Martens-Latem en Nazareth dateren van de peride en zijn niet meer relevant (delstellingen uitgeverd f vergenmen in andere beleidsplannen) In het plan zijn 6 beleidsdelstellingen gefrmuleerd en werd een actieplan pgesteld waarin 45 acties wrden beschreven. / Mens en gestuurde ntwikkeling Gewestelijk Milieubeleidsplan Het Milieubeleidsplan bepaalt de hfdlijnen van het milieubeleid dat dr het Vlaamse Gewest, en k dr de prvincies en gemeenten in aangelegenheden van gewestelijk belang, dient te wrden geverd. Naast een schets van de cntext, is in het plan een evenwaardige plaats tebedeeld aan de langetermijndelstellingen, de verheidsinterne engagementen, de plandelstellingen, de Ja Algemeen zijn de delstellingen inzake luchtkwaliteit, bidiversiteit, kwaliteit van de watersystemen, milieudruk en bdembeleid van tepassing. Gestuurde ntwikkeling _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 48 van 263

52 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk milieuthema s en tensltte de maatregelenpakketten. Prvinciale milieubeleidsnta Beschrijft het milieubeleid dat de kmende jaren in de prvincie Ost-Vlaanderen zal geverd wrden. ja De milieubeleidsnta is de pvlger van het milieubeleidsplan Deze milieubeleidsnta buwt verder p het vrgaande milieubeleidsplan. De strategische nta van de prvincie werd hiervr verder uitgewerkt p het vlak van leefmilieu, energie en integraal waterbeleid. Ok mbiliteit, ruimtelijke planning, landbuw, kmen aan bd daar waar er raakvlakken zijn met leefmilieu. Gestuurde ntwikkeling _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 49 van 263

53 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk Gemeentelijk milieubeleidsplan Beschrijft het milieubeleid dat de gemeente de kmende jaren wil veren. ja De gemeenten Gent, Deinze, De Pinte, Sint-Martens- Latem en Nazareth bezitten een milieubeleidsplan Gestuurde ntwikkeling Op 28 april 2006 werd het decreet hudende algemene bepalingen inzake milieubeleid gewijzigd (B.S. 14/06/2006), en werden de regels vr de gemeentelijke milieubeleidsplannen en milieujaarprgramma's versepeld. Z is de pmaak van een gemeentelijk milieubeleidsplan vanaf dan niet langer een verplichting. Gent: beleidsnta s milieu , vrnamelijk thema gren van belang. Deinze: algemene beleidsnta s , verdere uitbuw stadsbs Deinze en visienta leefmilieu. De Pinte: milieubeleidsplan geactualiseerd tt 2013, thema s bdem, water en gren van belang, parkbs en ntwikkeling KLE s pgenmen in algemeen beleidsplan. Sint-Martens-Latem: milieubeleidsplan , thema s water, natuur en bdem (KLE s, bufferstrken). Nazareth: actieplan milieubeleid vr 2010, 2011 en 2012, uitwerken en beheer van trage wegen, ruimen grachten en aanleggen gren. Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur (AGNAS) In uitvering van het RSV is de Vlaamse verheid bezig met de afbakening van de gebieden van de natuurlijke en de agrarische structuur. Gebieden waar de gewestplanbestemming ng actueel is en een gede planlgische vertaling is van de gewenste ruimtelijke structuur, wrden herbevestigd als agrarisch gebied. In andere gebieden wrdt/werd verder nderzek verricht naar de verweving van landbuw, natuur en bs. De resulterende ruimtelijke visie wrdt vertaald ja In het peratineel uitveringsprgramma Leiestreek is aangegeven welke gewestelijke ruimtelijke uitveringsplannen de Vlaamse verheid de kmende jaren zal pmaken vr de afbakening van de resterende landbuw-, natuur- en bsgebieden. Hiernder zijn de acties weergegeven die betrekking hebben p het plangebied (zie Bijlage 3): - Actie 22: Teristische Leie, tt Deinze - Actie 42: Samenhangende landbuwgebieden mgeving E17/N60 - Actie 48: Hspicebssen Mens Gestuurde ntwikkeling _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 50 van 263

54 Randvrwaarden Inhud Relevant Bespreking Hfdstuk naar een ruimtelijk uitveringsplan. De Vlaamse verheid stelt in de mzendbrief RO/2010/01 dat de mgelijkheden m dit gebied vr andere functies dan de agrarische te ntwikkelen zullen wrden beperkt. Verder stelt de mzendbrief RO/2010/01 dat vr gewestelijke RUPs de mzendbrief van 2005 nverkrt van kracht blijft. - Actie 65. Scheldevallei tussen Gent en Oudenaarde Er liggen Herbevestigde Agrarische gebieden binnen het plangebied _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 51 van 263

55 6 Algemene methdlgische aspecten 6.1 Algemene pbuw en uitgangspunten van de effectenstudie Selectie van de relevante milieudisciplines In het MER wrden de effecten van het plan p de verschillende disciplines nderzcht. Er kan hierbij een nderscheid wrden gemaakt tussen sleuteldisciplines, ptiedisciplines en niet relevante disciplines. Tabel 6-1: Identificatie van sleutel-, ptie- en niet-relevante disciplines vr het plan-mer ruilverkaveling Schelde-Leie Discipline Sleuteldiscipline Optiediscipline Niet f minder relevante discipline Bdem Water: grndwater en ppervlaktewater Fauna en flra Landschap, Buwkundig erfged en Archelgie Mens - ruimtelijke aspecten Mens mbiliteit Mens hinder Lucht Geluid en trillingen Licht, warmte en stralingen Energie en grndstffenvrraden Vr de evaluatie van de effecten die het vrgestelde ruilverkavelingsplan zal teweegbrengen, wrden bepaalde disciplines als relevant beschuwd. Het feit dat de ingrepen p de betreffende milieudisciplines nmkeerbare en dus permanente effecten verrzaken, klasseert hen nder de nemer sleuteldisciplines (zie tabel). Sleuteldisciplines wrden dr erkende MER-deskundigen uitgewerkt. De mgelijke effecten van het plan p het geluidsklimaat en de luchtkwaliteit treden in hfdzaak p tijdens de aanleg van de deelprjecten (waterbeheersingswerken, infrastructuurwerken). Tevens wrden geen maatregelen genmen die gericht zijn p het bevrderen van intensieve veeteelt. De effecten van kavelinrichtingswerken en ntsluiting zijn plaatselijk van aard en strekken zich niet buiten de grenzen van de ruilverkaveling uit. De aspecten mens mbiliteit en mens hinderaspecten wrden daarm behandeld nder de discipline mens sciaal-rganisatrische en ruimtelijke aspecten. Optiedisciplines wrden nder verantwrdelijkheid van de MER-cördinatr pgemaakt. Overige disciplines wrden niet relevant geacht. Bestaande testand Dit is de testand van het plangebied waarnaar gerefereerd wrdt in functie van de effectberdeling. In het MER zal de bestaande testand als referentie genmen vr de tetsing van de effecten _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 52 van 263

56 Indien geen recente gegevens beschikbaar zijn vr bepaalde disciplines, zal de deskundige de beschikbare gegevens actualiseren (dr veldwerk f dr extraplatie) indien hij dit ndig acht mwille van mgelijke significante wijzigingen in de tijd. De bestaande testand en de verwachte autnme ntwikkeling ervan vrmt in principe het nulalternatief ten pzichte waarvan de uitvering en de aanwezigheid van het plan vergeleken wrdt. In het MER en in de eindsynthese wrden de vr- en nadelen van het plan t..v. dit nulalternatief besprken nder de vrm van een beschrijving en een cijfermatige berdeling. Ontwikkelingsscenari s De geplande prjecten in de mgeving van het plangebied wrden vr zver relevant meegenmen in de milieuberdeling als ntwikkelingsscenari s. In het MER wrdt nagegaan f het plan bepaalde mgelijke wenselijke ntwikkelingsscenari s niet hypthekeert f een knelpunt vrmt. Geplande situatie en berdeling effecten De geplande situatie is de testand van het studiegebied na uitvering van het plan, en dit znder rekening te huden met eventuele milderende maatregelen. De berdeling van de effecten gebeurt.b.v. expert judgement en is waar mgelijk gebaseerd p cijfermatige gegevens. Onder Aanpak geplande testand wrdt vr elke discipline aangegeven p basis van welke criteria en p welke wijze de berdeling van de effecten gebeurt. Om een verzicht te krijgen van het belang van de verschillende effecten wrdt vr elk effect vlgende indelingswijze/scretekenning gehanteerd: sterk negatief (-3) sterk psitief (+3) matig negatief (-2) matig psitief (+2) zwak negatief (-1) zwak psitief (+1) geen significant effect (0) Er wrdt bij de berdeling van de negatieve effecten zwel rekening gehuden met de mvang/ schaal van de impact van het plan f haar nderdelen, als met de kwetsbaarheid van de mgeving vr het betreffende milieuaspect. Grss md kan vlgend algemeen significantiekader vrpgesteld wrden: Tabel 6-2: Significantiekader kwetsbaarheid Schaal Kwetsbaarheid Grte impact Middelmatige impact Beperkte impact Zeer kwetsbaar Matig kwetsbaar -2-1/-2 0/-1 weinig kwetsbaar -1 0/-1 0 In vlgende hfdstukken wrden de specifieke significantiekaders per discipline besprken. Maatregelen Na de bespreking en evaluatie van de effecten wrden waar nuttig en mgelijk maatregelen vrgesteld ter eliminatie, beperking f cmpensatie van de effecten. Aan de hand van de grtte van de tegekende scres zal kunnen afgeleid wrden in heverre de deskundigen een effect belangrijk vinden, in heverre een maatregel vereist geacht wrdt, en welke de impact is van deze maatregel (resterend effect). Het resterend effect wrdt p gelijkaardige wijze berdeeld als het rsprnkelijk effect _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 53 van 263

57 Synthese van de milieueffecten en milderende maatregelen Na de analyse i.f.v. de verschillende milieuaspecten wrden in een samenvatting en een eindbespreking de belangrijkste elementen van de studie tabelmatig weergegeven en besprken, samen met een glbale evaluatie van het plan. Hiernder zullen de verschillende effecten en vrgestelde maatregelen tabelmatig samengevat wrden. Leemten in de kennis en mnitring Hiernder zullen vlgende zaken beschreven wrden: welke aspecten eventueel ng niet éénduidig bepaald zijn; vr welke aspecten geen vlledig inzicht beschikbaar is van de bestaande milieutestand; waar nzekerheden gesitueerd zijn m.b.t. de effectinschatting; vrstellen ter pvlging van bepaalde aspecten tijdens werken f tijdens de explitatie. Gewestgrensverschrijdende effecten Het plangebied is gelegen in het Vlaams Gewest. Daar het plangebied niet nabij de grens met het Waalse f Brussels Hfdstedelijk Gewest gesitueerd is, wrden er dan k geen gewestgrensverschrijdende effecten verwacht. Daar het plangebied eveneens niet nabij een landsgrens gesitueerd is, wrden er geen direct landsgrensverschrijdende effecten verwacht. Eindbespreking Hierin zullen krt de belangrijke elementen van het MER met een integrerende evaluatie vanwege de cördinatr wrden weergegeven. Niet-technische samenvatting Als bijvegsel van het MER wrdt een niet-technische samenvatting van het vlledig MER pgenmen. Elementen vr het uitveren van de Watertets In dit hfdstuk wrdt de elementen besprken vr het uitveren van de Watertets. De gegevens hiervr wrden afgeleid uit de disciplines bdem en grndwater, ppervlaktewater en fauna en flra _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 54 van 263

58 6.2 Ingreep effectenschema Gebaseerd p de algemene lcatiekarakteristieken en de planbeschrijving wrden hiernder de vrnaamste mgelijke effecten die t.g.v. het plan redelijkerwijze kunnen verwacht wrden in een verzicht weergegeven: Tabel 6-3: Ingreep effectenmatrix: glbale inschatting van de milieueffecten Deelingrepen AANLEGFASE Kavelwerken Aanpassen van bestaande ntsluiting en wegeninfrastructuur (incl. traag verkeer) Aanpassen van bestaande waterlpen en grachten Aanpassing landschapselementen Verwijderen van aanwezige vegetatie, Nivelleren terrein, Vergraven, Bemalen Werfverkeer EXPLOITATIEFASE Ruimtebeslag na herverkaveling en kavelruil Verwacht effect p Water Bdem Fauna en flra Landschap, buwkundig erfged en archelgie Tijdelijke invled p grndwaterhuishuding, grndwaterkwaliteit (bij infiltratie) en p ppervlaktewaterkwalit eit en kwantiteit (in geval wrdt gelsd p de waterlp) tijdens bemalen en aanpassing van bestaande waterlpen met permanente effecten p receptrdisciplines Wijziging infiltratiemgelijkheden hemelwater en daarmee gepaard gaande wijziging in grnd- en ppervlaktewaterkwanti teit Permanente verdichting Permanente prfielvernietiging Permanente bdemzetting met impact p gebuwen en infrastructuur Wijziging bdemgebruik/- geschiktheid Permanent bitpverlies Permanente rustverstring Bitpwinst/-verlies Versnippering/ntsnippering vernatting/verdrging impact p migratie-, ferageer- en bredgebieden Permanente structuuren relatiewijzigingen Permanente wijziging erfgedwaarde (ptentieel verlies archelgisch patrimnium) Permanente wijziging buwkundig erfged Wijziging Landschapsperceptie Wijziging landschapsstructuur Wijziging erfgedwaarden Mens Impact p bereikbaarheid landbuwpercelen Impact p landbuw Wijziging belevingswaarde _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 55 van 263

59 Deelingrepen Nieuwe ntsluiting landbuwpercelen en aangepaste/nieuwe weginfrastructuur traag verkeer Aangepaste waterlpen/aanleg bufferbekken Aanwezige maatregelen tt landinrichting Explitatie/ingebruikname grnden en infrastructuur Verwacht effect p Water Bdem Fauna en flra Landschap, buwkundig erfged en archelgie Wijziging aan waterlpen impact p waterkwantiteit en structuurkwaliteit Wijziging grndwaterkwantiteit Wijziging waterkwaliteit Permanente verdichting Bdemzetting Permanente verdichting Wijziging bdemkwaliteit Bdemersie Rustverstring Bitpwinst/-verlies Versnippering/ntsnippering impact p migratie-, ferageer- en bredgebieden Bitpwinst/-verlies Versnippering/ntsnippering impact p migratie-, ferageer- en bredgebieden Rustverstring Vermesting/eutrfiëring Wijziging Landschapsperceptie Wijziging landschapsstructuur Wijziging Landschapsperceptie Wijziging landschapsstructuur Wijziging Landschapsperceptie Wijziging landschapsstructuur Wijziging buwkundig erfged Wijziging Landschapsperceptie Mens Impact p landbuw Wijziging ruimtelijk functineren Wijziging wegeninfrastructuur Recreatief medegebruik Wijziging belevingswaarde Recreatief medegebruik Veiligheid vr verstrmingen Wijziging belevingswaarde Impact p landbuw Wijziging ruimtelijk functineren Recreatief medegebruik 6.3 Interdisciplinaire gegevensverdracht Een van de taken van de cördinatr van het MER is het rganiseren van gegevensverdracht tussen de disciplines nderling. Een efficiënte gegevensverdacht heeft een psitieve invled p de gevlgde methdiek van effect- en impactvrspelling en zal de betruwbaarheid ervan verhgen. Als gevlg van deze gegevensuitwisseling zullen bepaalde disciplines hun deelstudie pas kunnen vltien nadat andere disciplines hun deelstudie vltid hebben. Overigens meten de gevlgde _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 56 van 263

60 methdlgieën van de verschillende disciplines p elkaar afgestemd wrden. De erkende (externe) m.e.r.-deskundigen die aan dit prject zullen meewerken zijn tewerkgesteld bij hetzelfde advies- en ingenieursbureau. Dit betekent dat de verdracht p een vltte en frequente manier kan verlpen. In Tabel 6-4 vlgt een matrix betreffende de interdisciplinaire gegevensverdracht tussen de betrkken disciplines vr het MER vr de ruilverkaveling Schelde-Leie. Tabel 6-4: interdisciplinaire gegevensverdracht binnen het MER vr de ruilverkaveling Schelde-Leie Dsciplines die gegevens pvragen Disciplines die gegevens leveren Bdem Water Fauna & flra Landschap, buwkundig erfged en archelgie Mens Bdem znes waarin bdemgebruik eventueel het water kan beïnvleden grndwaterkwetsbaarheid (functie van gelgie) bdemgebruik Water grndwaterstand grndwaterkwaliteit Fauna & flra BWK-types gevelig vr kwel Landschap, histrisch landgebruik buwkundig terreinmrflgie erfged en archelgie wijziging bdemvchtregime gemrflgie veranderde bdemfuncties verdrgings/vernattingsgeveligheid landgebruik bdemvervuiling bdemverstring (m.b.t. kwaliteit van de bdem archelgie) landgebruik bdemprfielntwikkeling (grnd)waterstand gemrflgie veiligheid (verstrmen) (grnd)waterkwaliteit wijziging bdemprfiel waterhuishuding landgebruik structuurkenmerken bdemgeschiktheid vrkmen kwel bdemersie bdemprfielntwikkeling vegetatiewijzigingen visuele beleving landschapsperceptie histrisch landgebruik visuele beleving Mens bdemgebruik Wijziging verkeerssituatie barrière hinderaspecten _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 57 van 263

61 6.4 Ontwikkelingsscenari s Autnme evlutie De autnme ntwikkeling van het ruilverkavelingsgebied wrdt besprken met betrekking tt de verschillende milieucmpnenten. Dit is de evlutie van de testand van het gebied znder bijkmende gestuurde beïnvleding van buitenaf. De percelen binnen het plangebied zijn p het gewestplan bestemd als wngebieden, wngebieden met landelijk karakter, wnpark, wnuitbreidingsgebieden, gebied vr dagrecreatie, agrarisch gebied, landschappelijk waardevl agrarisch gebied, valleigebieden (f agrarische gebieden met landschappelijke waarde ), agrarisch gebied mat landschappelijke (f bijzndere ) waarde (vallei-), ntginningsgebieden, bestaande autsnelwegen, gebied vr gemeenschapsvrziening en penbaar nut, parkgebied, bufferzne, grengebied, bsgebied, natuurgebied, natuurgebied met wetenschappelijke waarde f natuurreservaat, uitbreidingsgebied vr bs (bsuitbreidingsgebied). Binnen het plangebied zijn enkele percelen aangeduid als bsgebied t.h.v. de Hspicebssen mmenteel ng niet bebst. Ok het bsuitbreidingsgebied is ng niet ingevuld met bs. Verder kunnen k ng (delen van) de wnuitbreidingsgebieden ten zuidsten van Nazareth en ten zuiden van Deurle (Sint-Martens-Latem) ng ingevuld wrden. De landbuwsectr in Vlaanderen heeft gedurende de laatste decennia een grndige verandering drgemaakt van tradinele kleinschalige gezinsbedrijven die vnl. grndgebnden zijn, naar grtschaliger bedrijven die gespecialiseerd zijn in één welbepaalde activiteit en niet ndzakelijk grndgebnden zijn. Ten gevlge van schaalvergrting, industrialisering van de landbuw en de verstrenging van de Meststffenwetgeving wrdt het grndgebruik steeds verder geïntensiveerd. Kenmerkend vr de mderne landbuw zijn een drgedreven drainering, het egaliseren van terreinen en het verdwijnen van micrreliëf, het inzetten van zware machines, intensieve veeteelt en een hge bemesting van de grnden. Bij schaalvergrting wrden kleine landschapselementen zals bmenrijen, hutkanten en hagen vaak als hinderlijk beschuwd, en verwijderd. Binnen de bsbuwsectr blijft de nadruk liggen p het aanplanten van prductiebssen met naaldhut f ppulieren. Deze tendenzen kunnen k binnen het ruilverkavelingsgebied verwacht wrden. Vanuit de andere maatschappelijke sectren valt vral een tenemend ruimtegebruik en bebuwing te verwachten. De nd aan nieuwe grnden vr wning- en industriebuw, havenntwikkeling, ligt hg in Vlaanderen. Het dichtslibben van de ruimte, de tename dr lintbebuwing en het tenemen van zne- en gebiedsvreemde cnstructies f gebuwen valt te verwachten. Ok de tename van het recreatief medegebruik van de ruimte behrt tt de autnme ntwikkelingen. De resterende pen ruimte kent een hgere recreatiedrukte dr de tename van bebuwde ruimte Gestuurde ntwikkeling Gestuurde ntwikkeling beschrijft de evlutie van het studiegebied in de tekmst, rekening hudend met de evlutie nder invled van plannen (zals RUP s, ntwikkelingsprjecten in de mgeving, ) en beleidspties (zals structuurplannen, ). In het MER wrdt nagegaan f het plan bepaalde mgelijke wenselijke ntwikkelingsscenari s niet hypthekeert f een knelpunt vrmt Bijzndere Plannen van aanleg en Ruimtelijke Uitveringsplannen BPA Ostkuter B Dit BPA bevindt zich t.h.v. het Stadsbs Deinze en wrdt dr de N35 gescheiden van het plangebied. In de nabijheid van de ruilverkaveling is dit BPA reeds gerealiseerd p het terrein, waardr het deel uitmaakt van de referentiesituatie en dus niet meer relevant is vr de gestuurde ntwikkeling _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 58 van 263

62 Gewestelijk RUP Grtstedelijk gebied Gent deelprject 6c Grenpl Parkbs Dit RUP verlapt met het plangebied. De maatregelen vrzien in het ruilverkavelingsplan zijn evenwel afgestemd p dit RUP, waardr de maatregelen vrzien in de ruilverkaveling in feite k de vrgenmen activiteit vrmt van het RUP. De ruilverkaveling geeft dus mee invulling aan dit RUP, waardr het RUP niet wrdt meegenmen als gestuurde ntwikkeling, maar nderdeel uitmaakt van de vrgenmen activiteit van het plan. Gemeentelijk RUP Functinele Cluster/Merkensheide (De Pinte) Ok dit RUP verlapt deels met het plangebied. Vlgende znes zijn aanwezig binnen het plangebied: art. 10: zne vr dierenpensin en/f paardenrijvereniging art. 11: zne vr landbuw art. 12b: zne vr eclgisch verantwrde cnstructies vr landbuwdeleinden art. 15a: zne vr wegenis art. 15b: zne vr wegenis (indicatieve aanduiding) art. 16: bufferbsgebied Ok dit RUP is vr wat betreft het plangebied grtendeels gerealiseerd p het terrein. In de zne vr eclgisch verantwrde cnstructies vr landbuwdeleinden kunnen eclgisch verantwrde cnstructies (zals serres) pgericht wrden vr zver deze kleinschalig en landschappelijke geïntegreerd zijn. De ruilverkaveling hypthekeert dit RUP niet, nch andersm. Wel wrdt pgemerkt dat t.h.v. de bsbuffer nu slechts een bmenrij aanwezig is, dewelke als behuden wrdt ingetekend in de ruilverkaveling. De ruilverkaveling geeft dus geen invulling aan dit artikel in het RUP. RUP Nrd-west E17 Ok dit RUP verlapt grtendeels met het plangebied. Vrnamelijk de aanduiding buwvrij gebied (in verdruk) is relevant. Hierdr blijft de agrarische functie behuden, maar geldt een expliciet verbd p serres (zwel in glas als in plastiek). De znes specifiek aangeduid vr glastuinbuw uit dit RUP zijn buiten het ruilverkavelingsgebied gehuden. Vr het verige wrden binnen dit RUP k de bestaande gebuwen binnen het ruilverkavelingsgebied, zals eensgezinswningen, landbuwbedrijfszetels en cultuurhistrische sites aangeduid, maar dit kmt in feite vereen met de bestaande situatie p het terrein. Opname van de agrarische grnden en verige functies binnen het plangebied van de ruilverkaveling hypthekeert dit RUP niet. RUP znevreemde wningen Het ruimtelijk uitveringsplan Znevreemde wningen beslaat in principe het agrarische gebied van de gemeente Nazareth dat is ingeklemd tussen de N60 en de E17. Op bepaalde punten wrdt hier echter van afgewerken. Het RUP znevreemde wningen, wrdt gezien de grte ppervlakte waarp het plan betrekking heeft niet p een klassieke manier vrgesteld. Er wrdt, behalve vr de wncluster in de zne vr gemeenschapsvrzieningen te Eke geen wijziging van de bestemming van het gewestplan drgeverd. Het gemeentelijk RUP beperkt zich tt vrschriften vr de bestaande en vergunde znevreemde wningen. Alle mgelijkheden inzake de bestemming agrarisch gebied die beschreven staan in het KB van 28 december 1972 art blijven aldus behuden Landinrichtingsprjecten Het landinrichtingsprject Stadsbs Deinze is mmenteel in uitvering en betreft inrichtingsmaatregelen i.k.v. de ntwikkeling van het stadsbs van Deinze. De maatregelen waarvr grndverwerving vereist is, zijn pgenmen in de ruilverkaveling. De ruilverkaveling geeft dus mee invulling aan dit plan, waardr dit niet als gestuurde ntwikkeling wrdt pgenmen. De _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 59 van 263

63 landinrichtingsprjecten Parkbs Scheldevelde en Parkbs Sprwegbedding zijn eveneens deels in uitvering en deels in (detail)ntwerpfase. Deze passen binnen het GRUP Parkbs en zijn dus tevens meegenmen binnen de ruilverkaveling vr wat betreft de grnden binnen het plangebied van de ruilverkaveling. Ok deze prjecten maken bijgevlg deel uit van de vrgenmen activiteit en wrden dus niet verder meegenmen als gestuurde ntwikkeling Ruimtelijke structuurplannen Het ruilverkavelingsgebied is vlgens het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen deels gesitueerd in het buitengebied aan de zuidwestelijke rand van het grtstedelijk gebied Gent. Het ruimtelijk beleid in het buitengebied met gericht zijn p het vrijwaren van functies en activiteiten landbuw, bs en natuur die kenmerkend zijn vr het buitengebied. Versnippering dient te wrden tegengegaan. Het stelijk deel van het ruilverkavelingsgebied behrt tt het grtstedelijk gebied Gent. Deinze is geselecteerd als structuurndersteunend kleinstedelijk gebied. Nazareth is geselecteerd als ecnmisch knppunt. De E17 Gent-Krtrijk-Rijsel is geselecteerd als hfdweg. De N60 Gent-Oudenaarde-Rnse is geselecteerd als primaire weg categrie I. De verbinding tussen de E17 en Deinze (N35) is geselecteerd als primaire weg categrie II. De Leie (en afleidingskanaal en ringvaart) en de Bvenschelde zijn geselecteerd als hfdwaterwegen. De verige bevaarbare waterwegen behren tt het secundaire waterwegennet. De ruilverkaveling heeft als del een verbetering van de landbuwactiviteiten in het plangebied, hetgeen invulling geeft aan de indeling van het plangebied in het buitengebied. Waar de ruilverkaveling gelegen is binnen de afbakening van het grtstedelijk gebied Gent, geeft ze invulling aan het deelplan Parkbs. De ruilverkaveling det verder geen afbreuk aan de indeling de selectie van de wegen en waterwegen. In het peratineel uitveringsprgramma Leiestreek behrende tt de Afbakening van de Natuurlijke en Agrarische Structuur (AGNAS) is aangegeven welke gewestelijke ruimtelijke uitveringsplannen de Vlaamse verheid de kmende jaren zal pmaken vr de afbakening van de resterende landbuw-, natuur- en bsgebieden. De ruilverkaveling geeft (gedeeltelijk) invulling aan vlgende acties: - Actie 22: Teristische Leie, tt Deinze (Stadsbs Deinze) - Actie 42: Samenhangende landbuwgebieden mgeving E17/N60 - Actie 48: Hspicebssen - Actie 65. Scheldevallei tussen Gent en Oudenaarde Er liggen Herbevestigde Agrarische gebieden binnen het plangebied. Dit wrdt meegenmen binnen de discipline mens. Het ruilverkavelingsgebied ten nrden van de E17 behrt vlgens het ruimtelijk structuurplan Ost-Vlaanderen bij het verstedelijkt gebied tussen Leievallei en E17 (Leieruimte). Het ruilverkavelingsgebied ten zuiden van de E17 behrt tt het Zuidelijk Openruimtegebied (Schelde/Leie-interfluvium). De Scheldemeersen in De Pinte en Nazareth, de Hspicebssen en de kasteelparken in De Pinte-Zevergem zijn structuurbepalende natuur- en bscmplexen. Ok hier det de ruilverkaveling geen afbreuk aan. De Scheldemeersen in De Pinte en Nazareth en de Hspicebssen wrden zelfs ng versterkt. Vr de ruimtelijke structuurplannen van de verschillende steden en gemeenten is het vlgende relevant: Gent In de visie en het ruimtelijk cncept wrdt.m. gekzen vr 4 grenplen in de 4 uitheken van de stad. Het parkbs is 1 van deze 4 grenplen. De ruilverkaveling geeft mee invulling aan deze grenpl. In de gewenste landschappelijke structuur uit het ruimtelijk structuurplan Gent staan de Scheldevallei en het beschermd landschap _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 60 van 263

64 kastelensite aangeduid als zrgvuldig p te waarderen traditineel landschap f relictenzne. Op de gewenste ruimtelijke structuur vr de Zuidelijk Mzaïek staan vlgende zaken: grene dwarsrelatie tussen grenpl en Scheldevallei; ten zuiden hiervan: grndgebnden landbuw; 2 grenassen (Oude Sprwegbedding + langs Schelde); Scheldevallei als pen riviervallei met natuurwaarden. De Pinte In het ruimtelijk structuurplan van De Pinte vrmt het deel van het gemeentelijk grndgebied dat ingeslten ligt tussen de Scheldevallei, de E17 en de N60, samen met de ng beschikbare landbuwgebieden binnen het parkbs het grtste landbuwareaal van de gemeente. Dit karakter en de landbuwfunctie dient behuden te wrden, maar rekening hudend met de andere gebruikers. Cncreet: evlutie van akker- en weideland tt gebied met structuurrijke (srtenrijke) vegetaties, versterken waterrijk karakter en herstel van gunstige waterhuishuding, zichtbaar huden van de huidige landschapsstructuur (percelen). Het Parkbs, waarvan een deel ligt in de gemeente De Pinte is een belangrijk structuurbepalend gegeven en de gemeente heeft er belang bij nauw aan te sluiten bij de geplande ntwikkelingen binnen dit gebied: prtalen van het Parkbs, recreatie rnd Indiana,. Ok hier geldt dat de ruilverkaveling specifiek invulling geeft aan deze delstellingen. Sint-Martens-Latem Eén van de ruimtelijke cncepten is de rivier- en beekvalleien als structurerend element versterken. In het Westelijk landbuwgebied krijgt landbuw de kans zich verder te ntwikkelen. Randvrwaarden zijn het behud van het visueel pen karakter in relatie met de penruimtecrridr Schelde-Leie en het beschermen van de kleine landschapselementen. Deze elementen fungeren als stapsteen vr de verbinding tussen de Hspicebssen en het wnbs. In het Ostelijk bs- en landbuwgebied wrdt gestreefd naar een vermenging van landbuw- en natuurfuncties. Ze kmt eventueel in aanmerking vr bsuitbreiding, aansluitend bij de Kastelensite. Ok hier geeft de ruilverkaveling invulling aan de delstellingen. Deinze Het ruilverkavelingsgebied bevindt zich in het zuidelijke penruimtegebied, een landelijk gebied waarin vral landbuw en natuur bepalend zijn. De pen ruimte dient gevrijwaard te wrden als landbuwgebied. Het gebied leent zich uitstekend vr de uitbuw van recreatief medegebruik en het landelijk wnen wrdt als kwalitatief aanzien. De ruilverkaveling geeft invulling aan deze delstellingen. Nazareth De gewenste ruimtelijke structuur vr de pen ruimte vertaalt zich in vlgende ruimtelijke principes: Scheldevallei en een netwerk van beken als structurerende elementen, t.h.v. de Callemeievijver en de Biezenhfvijver een uitbuw van pen ruimtecrridrs naar de Leievallei en de Scheldevallei, grene vingers vanuit de pen ruimte in het bebuwd gebied en versterken van de agrarische gebieden ten zuiden en ten nrden van de centrale as tt aan de E17. Ok hier geeft de ruilverkaveling invulling aan de gefrmuleerde delstellingen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 61 van 263

65 Milieubeleidsplannen Vr de bespreking van de effecten van het plan m.b.t. de verschillende thema s in het gewestelijk milieubeleidsplan en de Prvinciale milieubeleidsnta wrdt verwezen naar de verschillende disciplines. Hetzelfde geldt vr de thema s pgenmen in de gemeentelijke milieubeleidsplannen. De ruilverkaveling geeft echter k invulling aan enkele specifieke delstellingen: Mbiliteitsplannen Deinze: verdere uitbuw stadsbs Deinze, De Pinte: parkbs en ntwikkeling KLE s, Sint-Martens-Latem: KLE s, bufferstrken, Nazareth: uitwerken en beheer van trage wegen, ruimen grachten en aanleggen gren. De mbiliteitsplannen van De Pinte (maart 2006), Deinze (januari 2006), Gent (nvember 2002) en Sint-Martens-Latem (december 2004) zijn reeds meer dan 7 jaar ud en mvatten geen relevante acties vr de ruilverkaveling. De mbiliteitsplannen van Gent en Deinze zijn mmenteel in herziening. Het mbiliteitsplan van Nazareth (februari 2010) mvat eveneens geen relevante acties in het kader van het ruilverkavelingsplan. Wel kan vermeld wrden dat de ntsluitingsweg van Znneheve wrdt aangeduid p het ruilverkavelingsplan als uit te veren dr derden, cnfrm het RUP in pmaak. Dit wrdt verder besprken bij de discipline mens. Verder selecteren de gemeentelijke mbiliteitsplannen de lkale wegen en lkale fietsrutes in het studiegebied. Deze wrden weergegeven in Figuur 6-1 en Figuur 6-2 (brn: Functietekenningsplan vr de landelijke wegen. Regi Schelde-Leie). Dit wrdt verder meegenmen bij de discipline mens _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 62 van 263

66 Figuur 6-1: Wegencategrisering in het studiegebied _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 63 van 263

67 Figuur 6-2: Functinele fietsrutes _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 64 van 263

68 Landbuwbeleidsplan Het landbuwbeleidsplan vertrekt van vlgende beleidsdelstellingen: Cmmuniceren en sensibiliseren ver en met de landelijke sectr Faciliteren en ndersteunen van het uitefenen van de land- en tuin-buwactiviteiten Verzekeren van rechts- en bedrijfszekerheid van de land- en tuinbuwers Stimuleren en ndersteunen van verbreding en duurzame technieken in de land- en tuinbuw Opwaarderen van de kwaliteit van het platteland in Nazareth Inschakelen land- en tuinbuwers in het beheer van het platteland Op basis van deze beleidsdelstellingen werden 45 acties pgesteld. Het betreft hfdzakelijk algemene, niet gebiedsspecifieke acties. Eén actie is echter wel gebiedsspecifiek en mgelijk relevant vr het ruilverkavelingsplan, met name De pmaak van een pwaarderingsplan vr de Hspicebssen en mgeving. De gemeente laat een pwaarderingsplan pmaken vr de Hspicebssen en mgeving, zijnde de zne tussen de E17, de s Gravenstraat, de Krtrijkse Heerweg en de grens met De Pinte. Dit gebeurt in samenspraak met het OCMW Gent, het Vlaams Gewest (ANB) en het Ministerie van Defensie, die een deel van het gebied in eigendm f beheer hebben. Het gaat dus niet alleen m het eigenlijke bs, maar k m de vergangszne er rnd, die vnl. uit weiland bestaat. De bedeling is m dit gebied tegankelijker en aantrekkelijker te maken vr wandelen en andere vrmen van zachte recreatie in het bs zelf. Ok de aanpak van het kruispunt van de Klapstraat met de Krtrijkse Heerweg maakt hier deel van uit; eventueel kan dit kruispunt heringericht wrden als rusthek Grenstructuurplan stad Gent In het grenstructuurplan wrdt de zne rnd Hndelee aangeduid vr bsuitbreiding. Een precieze afbakening p perceelsniveau bestaat echter niet. De bedeling is de bsuitbreiding te realiseren dr middel van afspraken met privé-eigenaars en gebruikers _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 65 van 263

69 7 Beschrijving van de referentiesituatie effectenberdeling milderende maatregelen 7.1 Bdem Afbakening van het studiegebied In dit deel wrden vr zver relevant de effecten beschreven in de bvenste aardlaag, die van invled zijn p het gebruik van de bdem dr mens, plant en dier. Het betreft beschrijvingen inzake niveaus, gemrflgie, bdemprfiel, textuur, structuur, drainageklasse, chemische en minerale samenstelling. Het studiegebied vr dit aspect mvat het plangebied zelf en veiligheidshalve k de zne tt p 200 m daarrnd Juridische en beleidsmatige cntext De juridische en beleidsmatige randvrwaarden zijn vral van belang vr het vervlgtraject, nl. bij de effectieve realisatie van de plannderdelen, maar wrden hier vlledigheidshalve vermeld. Bij uitgravingen zals bedeld in het Vlareb (perceelsinrichting, aanleg wegen en paden, ) dient er een technisch verslag en een bdembeheerrapprt pgesteld te wrden als de uitgegraven bdem afkmstig is van een verdachte grnd f als de ttale uitgraving p een niet-verdachte grnd meer dan 250 m³ bedraagt. Het mestdecreet mvat de regelgeving mtrent bemestingsnrmen, beschermingsgebieden, uitrijregeling, mesttransprt en mestverwerking. De wijziging van het bdemgebruik p bepaalde percelen, kan leiden tt andere bemestingsnrmen vr deze percelen Methdlgie Methdiek gedetailleerde beschrijving van de referentiesituatie Vr het beschrijven van de referentiesituatie baseert de deskundige zich p basisinfrmatie die ter beschikking is f kan wrden gesteld. Vr het nderzek naar de bdemgesteldheid, bdemkwaliteit en de gelgie in het studiegebied wrdt in het MER gebruik gemaakt van.a.: bdemkaart van Vlaanderen vr de beschrijving van de bdemtypes; gelgische kaart van België; webstek van de Databank Ondergrnd Vlaanderen ( waar infrmatie mtrent bringen, snderingen, bdemersie, peilputten en/f grndwaterwinningen wrdt geraadpleegd; tpgrafische kaarten, rthftplan en functiekaarten m de verharding van het huidige bdemgebruik na te gaan; OVAM-databank met lcatie van uitgeverde bdemnderzeken; Deelstudie bdem van de VLM in het kader van de ruilverkaveling Methdiek effectvrspelling en berdeling Als mgelijke effecten van het plan zullen nder andere wrden besprken : Ruimtebeslag: Kwantitatieve beschrijving van de in te nemen (f vrijkmende) ppervlakte. Gekppeld aan de waardebepaling van de bdem wrdt het effect ingeschat van het verlies (f de winst) van bdemptentieel ; structuurwijziging: verdichtings- en stabiliteitsaspecten Wijziging van de testand met betrekking tt de bdemkwaliteit; _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 66 van 263

70 Wijzigingen met betrekking tt de bdemwaterhuishuding; Vergraving van het bdemprfiel; Wijzigingen van het risic p bdemersie Wat het aspect ruimtebeslag betreft, zal de waarde van de bdem vr landbuw en natuur besprken wrden in disciplines Mens en Fauna en flra. In functie van de te verwachten effecten wrden de meest belangrijke bdemkenmerken beschreven (prfiel, textuur, geveligheid vr verdichting, ) en gesitueerd p een kwetsbaarheidskaart. Vr de geplande situatie stelt de deskundige bdem een knelpuntenkaart samen die aangeeft waar, tengevlge van de planactiviteiten, structuurverval kan ptreden, waar het riginele bdemprfiel kan verstrd wrden, en waar een wijziging van het bdemvchtregime te verwachten is. De effecten van een gewijzigd bdemgebruik wrden berdeeld dr de waarde van de huidige bdems vr het huidige gebruik te bepalen en te vergelijken met de tekmstige waarde vr het tekmstige gebruik. Effecten zals het verlies van specifieke bdemtypes wrden begrt. Alle effecten wrden, in de mate van het mgelijke, gekwantificeerd. Bepaling en indien mgelijk kwantificering van de effecten gebeurt d.m.v. een GIS-verlay (huidige testand met geplande testand). Op deze manier kunnen dr gebruik te maken van de verschillende criteria in Tabel 7-1 de effecten p de verschillende bdemkenmerken bepaald wrden. Omwille van de uitgestrektheid van het plan kan het aangewezen zijn m binnen het studiegebied aandachtsgebieden af te bakenen, waarin de eigenlijke effectvrspelling en berdeling zal gebeuren. Bijzndere aandachtsgebieden zijn b.v. de (ptentieel) verntreinigde grnden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 67 van 263

71 Tabel 7-1: Berdelingscriteria en significantiekader vr de milieudiscipline bdem Effecten Criterium Methdiek Significantiekader Prfielvernietiging Bdemverdichting Wijziging stabiliteitsaspecten Oppervlakte waarver bdem met ged ntwikkeld bdemprfiel vernietigd wrdt in het plangebied. Oppervlakte aan verdichting van verdichtingsgevelige bdems in het plangebied Risic p bdemzetting Glbale inschatting (eerder een kwalitatieve kwetsbaarheidsbenadering) Glbale inschatting (eerder kwalitatieve kwetsbaarheidsbenadering) Kwetsbaarheidsbenadering.b.v. de samendrukbaarheid van de grnd en de dikte van de grndlaag. Er wrdt gebruik gemaakt van snderingsresultaten en de gelgische kaarten. Bij prfielvernietiging wrdt een nderscheid gemaakt in bdems znder prfiel, bdems met prfiel en bdems met een waardevlle prfielntwikkeling. Vr het nderzeksgebied geldt: Verstrd gebied (OB en OE), znder prfielntwikkeling (..p) = niet significant (geen prfielntwikkeling-niet kwetsbaar) Pdzl (..g): matig tt sterk significant (zeer kwetsbaar) Plaggenbdem (..m): matig tt sterk significant (zeer kwetsbaar) Prfielntwikkeling b, c en h: beperkt tt sterk significant (matig kwetsbaar) De significantie wrdt dan verder gespecifieerd a.h.v. de mvang van het effect. A.h.v. de snderingen f a.h.v. de textuurklasse en de drainageklasse wrdt de geveligheid van de bdem vr verdichting ingeschat. Vr het nderzeksgebied geldt: indien cnusweerstand van de bdemtplaag (maximaal bvenste 0,5 m) < 1 N/mm² = verdichtingsgevelige grnden verstrd gebied = niet significant (niet kwetsbaar) - zandbdems = niet tt beperkt significant (niet tt weinig kwetsbaar) - alluviale kleibdems = matig tt sterk significant (sterk kwetsbaar) De significantie wrdt dan verder gespecifieerd a.h.v. de mvang van het effect. Uitgaande van een kwalitatieve bespreking wrdt het risic p bdemzetting als sterk significant beschuwd wanneer ten gevlge van de uitvering van het plan zettingen verwacht wrden die mgelijk schade kunnen pleveren aan mliggende structuren. Significantie is dus mede afhankelijk van de kwetsbaarheid van de grndsrt, de draagkracht van _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 68 van 263

72 Effecten Criterium Methdiek Significantiekader Wijziging van bdemkwaliteit Wijziging/behud reliëfkenmerken Wijziging van het risic p bdemersie Gedrag en calamiteiten Oppervlakte bdem met wijziging/behud reliëfkenmerken Aanwezigheid van bufferstrken langs de waterlpen Op basis van lkalisatie van mgelijks verntreinigde bdems, uitgaande van uitgeverde bdemnderzeken. Ligging huidige (ptentieel) verntreinigde grnden tetsen aan ligging in het plangebied. Algemene beschrijving risic s vrgenmen activiteiten (landbuw bemesting). Glbale kwetsbaarheidsbenadering Kwalitatieve bespreking de grnd en de aanwezigheid van structuren. In het plangebied zijn vrnamelijk zandgrnden gelegen, waarvr geen sterk significante effecten verwacht wrden. De alluviale kleigrnden zijn wel kwetsbaar. De significantie wrdt dan verder gespecifieerd a.h.v. de mvang van het effect. Kwalitatieve bespreking. Effecten zijn significant als verntreiniging ntstaat, verplaatst wrdt f wrdt gesaneerd. De significantie wrdt dan verder gespecifieerd a.h.v. de mvang van het effect. Kwalitatieve bespreking. Effecten zijn significant als waardevlle reliëfkenmerken gewijzigd wrden. Kwalitatieve bespreking. Effecten zijn significant indien mgelijkheden m bdemersie te verrzaken ntnmen f gecreëerd wrden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 69 van 263

73 7.1.4 Referentiesituatie Reliëf Het ruilverkavelingsgebied situeert zich in het interfluvium van Schelde en Leie. De waterscheidingslijn van deze rivieren lpt als een centrale Ost-West-as drheen het prjectgebied. Het is een vrij vlak gebied dat deel uitmaakt van de Vlaamse Zandstreek. De hgte varieert van 7,50 m in het stelijke deel van het prjectgebied ter hgte van de Scheldevallei en klimt zeer geleidelijk aan tt 11,25 m in het westelijke deel van het prjectgebied. In de nrdelijke zne bevinden zich de beekdepressies van de Nazarethbeek, de Duivebeek en de Scheidbeek. Verspreid ver het gebied kmen er ng verschillende kleinere beken vr waarbij de ligging sms gepaard gaat met zwakke depressies Gelgie Het plangebied maakt deel uit van de Vlaamse Zandstreek. Tijdens de ijstijden werd hier een diepe vallei uitgeschuurd drheen verschillende Tertiaire afzettingslagen. Op het einde van het Pleistceen, tijdens de laatste ijstijd, werd deze vallei, genaamd de Vlaamse Vallei, gevuld met Würmafzettingen. Deze dekzanden pgewaaid uit de tenmalige drg liggende Nrdzee zijn nu terug te vinden aan de ppervlakte. Aan de Ostkant van het prject gebied heeft de Schelde een vallei uitgespeld in deze dekzanden waarin alluviale klei werd afgezet. Een gelgische drsnede is pgenmen in Figuur 7-1:. Figuur 7-1: gelgische drsnede (Brn: De Breuck en Brremans, 1995 uit deelstudie bdem VLM) Van bven naar nder bevinden zich vlgende afzettingen: Quartaire afzettingen: Het Quartaire dek heeft in het westen een dikte van ca. 25 m dat naar het sten te p smmige plaatsen afneemt naar 20 m _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 70 van 263

74 Hlcene afzettingen: alluviale klei in de Scheldevallei en alluviaal zand en zandlemig materiaal langs beekvalleien en in depressies Pleistcene afzetting: zandig materiaal afgewisseld met lemige laagjes Tertiaire afzettingen: De Tertiaire afzettingen liggen nder de Quartaire afzettingen. Ze bestaan uit een peenvlging van zandige en kleiige sedimenten die werden afgezet tijdens transgressies (prukken) en regressies (terugtrekken) van de tenmalige zeeën. Deze lagen hellen lichtjes af in de Nrdelijke richting. Frmatie van Tielt, Lid van Egem (dikte +/- 20 m) Het Lid van Egem dagzmt nder het quartaire dek in de nrdelijke tip van het plangebied. Het lid bestaat uit glimmer- en glaucniethudend zeer fijn zand, waarin kleilagen en kalksteen lagen in vrkmen. Frmatie van Tielt, Lid van Krtemark (dikte +/- 12 m) Het Lid van Krtemark dagzmt nder het quartaire dek vral in het nrdelijke gedeelte van het plangebied en dit situeert zich vral p het grndgebied van De Pinte. Dit lid bestaat uit een kmpakte kleiige, fijne silt, met zandige intercalaties. Frmatie van Krtrijk, Lid van Aalbeke (dikte +/- 9 m) Het Lid van Aalbeke dagzmt nder het quartaire dek p het grndgebied van Deinze en het westelijke gedeelte van Nazazeth. Deze afzetting bestaat uit een grijze, plastische klei sms met fssielen, zandsteencncreties en laagjes grijs zand. Frmatie van Krtrijk, Lid van Men (dikte niet beschikbaar) Het Lid van Men dagzmt nder het quartaire dek vral p het grndgebied Nazazeth. De samenstelling is hetergeen. Het is een kleiige silt waarin laagjes zand in vrkmen. Dikwijls is het Lid van Men meilijk te nderscheiden met het Lid van Aalbeke _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 71 van 263

75 Figuur 7-2: Gelgie van het plangebied Tertiaire afzettingen (Brn: deelstudie bdem VLM) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 72 van 263

76 Bdemgesteldheid Het plangebied situeert zich in het zandgebied waar de bdems kunnen nderverdeeld wrden in verschillende deelgebieden. Het vergrte deel van het plangebied behrt tt het dekzandgebied. In het nrdelijke gedeelte van dit dekzandgebied kmen er enkele kleine min f meer afgeslten depressies vr. Langs de stzijde van het gebied kmt een kleine zne vr die zich situeert in de alluviale Scheldevallei. Deze alluviale Scheldevallei-bdems zijn gescheiden van de dekzandgrnden d.m.v. een smalle strk met vergangsgrnden. De verschillende deelgebieden wrden vrgesteld p Figuur 7-3. Figuur 7-3: deelgebieden bdem (Brn: deelstudie bdem VLM) Dekzandgebied Dit deelgebied bestaat uit drge, matig drge en matig natte zand- en lemig zand bdems. In hfdzaak hebben deze bdems een pfielntwikkeling die een gepdzliseerde vrm aannemen bestaande uit pre-pdzl, pdzl f pst-pdzl. Verspreid kmen er tevens bdems vr znder prfielntwikkeling en bruine bdems. Deze situeren zich in laagtes en in beekvalleien. In de nabijheid van ude wnkernen zijn diep antrpgene prfielen terug te vinden. Depressies Dit deelgebied bestaat uit matig drge, matig natte en natte lemig zand-, licht zandleem- en zandleembdems. Deze bdems hebben geen prfielntwikkeling. Overgangsgebied Dit deelgebied bestaat uit matig natte en natte lemig zand-, licht zandleem- en zandleembdems. Deze bdems hebben hfdzakelijk geen prfielntwikkeling. Alluviale vlakte _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 73 van 263

77 Dit deelgebied bestaat uit matig natte en natte kleibdems in het vlakke gebied. In kmmen en in de laagste delen kmen er natte zware kleibdems vr. Verspreid kmen er kleine dnken f ruggen vr die bestaat uit matig natte zandleembdems. Deze bdems hebben geen prfielntwikkeling. De bdemkaart van het plangebied wrdt weergegeven p Kaart 4. De bdemseries die vrkmen in het plangebied zijn weergegeven in Tabel 7-2. Tabel 7-2: in het plangebied vrkmende bdemseries Bdemserie E() Edp, Eep, Efp(), sedp, vedp, seep, veep Ldc, Ldc(h) Ldp, Lep, Lfp, sldp OB ON OT Pcc, Pdc, Pcc(h) Pdb Pdp, Pdp(), Pdp0, Pep Sbh Sbm, Scm, Sdm, Sem Scb, Sdb Scc, Sdc, Sbc(h), Scc(h), Sdc(h) Scg, Sdg Sch, Sdh Scp, Sdp, Sep, Sdp() Udp, Uep, Ufp, suep Verklaring Niet gedifferentieerde bdem p klei met sterk antrpgene invled Matig natte, natte tt zeer natte kleibdem znder prfielntwikkeling (eventueel met sterke antrpgene invled Efp() f p zand- f veensubstraat s... f v...) Matig natte zandleembdem met sterk gevlekte (f met verbrkkelde) textuur B hriznt (eventueel met ijzercncreties Ldc(h)) Matig natte, natte tt zeer natte zandleembdem znder prfielntwikkeling (eventueel p zandsubstraat sldp) Bebuwde grnden Opgehgde terreinen Vergraven terreinen Matig drge tt matig natte lichte zandleembdems met sterk gevlekte (f met verbrkkelde) textuur B hriznt (eventueel met ijzercncreties Pcc(h)) Matig natte lichte zandleembdem met structuur f met weinig duidelijke kleur B hriznt Matig natte tt natte lichte zandleembdems znder prfielntwikkeling (eventueel met sterk antrpgene invled Pdp() f znder Ap hriznt (buwvr) Pdp0) Drge lemige zandbdem met verbrkkelde humus en/f ijzer B hriznt (Pstpdzl) Drge, matig drge, matig natte tt natte lemige zandbdems met diepe antrpgene humus A hriznt (plaggenbdem) Matig drge tt matig natte lemige zandbdem met structuur f met weinig duidelijke kleur B hriznt Drge, matig drge tt matig natte lemige zandbdem met sterk gevlekte (f met verbrkkelde) textuur B hriznt (eventueel met ijzercncreties - (h)) Matig drge tt matig natte lemige zandbdems met duidelijke humus en/f ijzer B hriznt (Pdzlen) Matig drge tt matig natte lemige zandbdem met verbrkkelde humus en/f ijzer B hriznt (Pstpdzl) Matig drge, matig natte tt natte lemige zandbdems znder prfielntwikkeling (eventueel met sterke antrpgene invled Efp()) Matig natte, natte, zeer natte tt uiterst natte zware kleigrnden (eventueel p zandsubstraat suep) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 74 van 263

78 Bdemserie Zbc, Zcc, Zdc, (w)zcc Zbc(h), Zcc(h), Zdc(h) Zbg, Zcg, Zdg, Zcg(z), Zdg(z) Zbh, Zch, Zdh Zbm, Zcm Zcb, Zdb, Zdb(h) Zcp, Zdp, Zep, Zcp(s), Zdp(s), Zdp0 Verklaring Drge, matig drge tt matig natte zandgrnden met sterk gevlekte (f met verbrkkelde) textuur B hriznt (eventueel p klei-zandsubstraat (w)zcc) Drge, matig drge tt matig natte zandgrnden met verbrkkelde textuur B hriznt en ijzercncreties (Prepdzl) Drge, matig drge tt matig natte zandbdems met duidelijke humus en/f ijzer B hriznt (Pdzlen, eventueel met humusarme bvengrnd - (z)) Drge, matig drge tt matig natte zandbdems met verbrkkelde humus en/f ijzer B hriznt (Pstpdzl) Drge tt matig drge zandbdems met diepe antrpgene humus A hriznt (plaggenbdem) Matig drge tt matig natte zandbdems met structuur f met weinig duidelijke kleur B hriznt (eventueel met ijzercncreties Zdb(h)) Matig drge, matig natte tt natte zandbdems znder prfielntwikkeling (eventueel met bedlven prfiel - (s) f znder Ap (buwvr)) Waardevlle bdems Lsgekppeld van enige gebruiksfunctie kan een bdem als waardevl beschuwd wrden vanuit een wetenschappelijk f maatschappelijk gpunt. De ntwikkeling van een bdemprfiel is immers drgaans een prces van duizenden jaren nder specifieke mstandigheden zals de invled van het medermateriaal, het substraat, het klimaat, de gemrflgie en hydrlgie, de fauna en flra, en de mens. Op deze manier vrmt een bdemprfiel een weerspiegeling van de natuurlijke en cultuurhistrische vrgeschiedenis van een bepaalde lcatie. Het bewaren en beschermen van de bestaande waardevlle bdems in Vlaanderen is belangrijk vr het behud van ns bdemkundig patrimnium. In dit kader verden de Universiteit Gent, de K.U. Leuven en de Bdemkundige Dienst van België een verkennende studie uit in pdracht van de dienst Land en bdembescherming, waarbij een inventarisatie werd gemaakt van de waardevlle bdems in Vlaanderen. Rnd het plangebied zijn een aantal waardevlle bdems pgenmen in deze inventaris. Het gaat m.n. m: natte alluviale bdems met veeninclusies in de depressie van de Rsdambeek, gelegen p 1,5 km ten nrden van het plangebied (Afsnee, Gent), de aanwezigheid van meraskalk in een zwakke depressie van de Leebeek, gelegen p 350 m ten zuidwesten van het plangebied (ten zuiden van Vgelzang Nazareth/Zingem). Meraskalk is een wit-gelige, plastische massa met resten van kalkhudende rganismen, plaatselijk afgezet p het einde van de ijstijden( jaar geleden). Deze kan vrkmen in afgeslten natte depressies. Deze afzetting is terug te vinden nder de vrm van enkele secreties tt een dun laagje. De afgezette kalk kan vrkmen p een diepte van 40 cm tt 110 cm diep. In de gevallen waar de meraskalk ndiep aanwezig is kan dit aanleiding geven tt een kalkrijk bitp. Via een gerichte terrein prspectie dr de VLM werd p een aantal lcaties te Sint-Martens-Latem en Gent meraskalk aangetrffen p een diepte van +/- 50 cm (Kaart 4). Veen kmt slechts uiterst zelden vr in het plangebied. Vlgens de bdemkaart bevinden zich kleibdems p veensubstraat tussen de N60 en de Pntweg (Nazareth). Via een gerichte terreinprspectie werd k veen aangetrffen (p een diepte van 80 cm) p een terrein ten sten van de Meistraat (Sint-Martens- Latem) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 75 van 263

79 Bdemgeschiktheid Zandgrnden zijn van nature grnden met een iets lagere bdemgeschiktheid. Ze zijn weinig geschikt vr veeleisende akkerbuwgewassen. Met de ndige aandacht kunnen vedergewassen (maïs, gras) wel een behrlijke pbrengst behalen. textuur: Zandgrnden huden nauwelijks vedingsbestanddelen vast en zijn hierdr arme bdems. De lemige-zandgrnden zijn iets geschikter en laten een rijkere vruchtafwisseling te. Op licht zandleemgrnden zijn alle landbuwgewassen te verbuwen. De alluviale kleibdems vrkmend in de Schelde vallei zijn van nature rijke grnden die vedingsbestanddelen vasthuden en naleveren. Dr hun nattere vchtigheidstestand en hun meilijke bewerkbaarheid zijn ze enkel geschikt vr permanent grasland. Vchtigheid: Zandige bdems hebben een lage capillaire waterpstijging. Hierdr zijn de matig natte grnden de meest geschikte bdems die een vldende vchtvrziening hebben gedurende het vlledige greiseizen. Drgere grnden lijden aan watertekrt en nattere grnden lijden aan waterverlast. De natte bdems zijn minder geschikt vr akkerland en meer aangewezen vr weiden. De lemig zand en de licht zandlemige bdems hebben een betere capillaire waterpstijging. Prfiel Bdems met een dikke humeuse bvenlaag bevrderen sterk de bdemgeschiktheid. Ze dragen bij tt een betere vchtvrziening van drgere bdems. Daarnaast huden ze beter de vedingsbestanddelen vast en verwezenlijken een betere structuur. De plagbdems zijn zeer geschikt dr hun dikkere antrpgene humeuse bvenlaag. Bdems met een sterke pdzlisatie kunnen een samengeklitte ijzer-zandlaag vrmen die vrijwel nder plegdiepte terug te vinden is. Ok wel plaatselijk rgsteen f rtse genemd. Deze samengeklitte laag beïnvledt de bdemgeschiktheid negatief. De gewasbewrteling kan hier nauwelijks drheen. In drge perides is deze laag een belemmering vr de capillaire waterpstijging en leidt ze tt vchttekrt. In natte perides is deze laag traag drlatend en verrzaakt waterverlast dr meilijk wegsijpelend hemelwater. Bdems met een weinig duidelijke kleur B-hriznt hebben een ged prfiel znder verstring. Vr het vlledige grndgebied van Vlaanderen werden bdemgeschiktheidskaarten pgemaakt vr land- en tuinbuw, en dit p basis van de digitale bdemkaart. Het al dan niet geschikt zijn van een bepaalde bdem vr een bepaalde teelt is echter te wijten aan uiteenlpende factren: bdemkenmerken van bven- en ndergrnd (fysisch, scheikundig en bilgisch) klimaat: temperatuur, znneschijn en neerslag hydrlgie fyttechnische kenmerken: cultivar, zaaitijdstip, gstdatum sci-ecnmische situatie Hieruit vlgt dat de bdemkundige infrmatie vervat in de bdemkaart (nl. de fysische bdemeigenschappen), slechts een bepaald aspect van de bdemgeschiktheid beïnvleden. Een studie van de bdemgeschiktheid, uitgaande van de bdemkaart, mvat in principe een bepaling van de intrinsieke natuurlijke vruchtbaarheid, gebnden aan de bdemserie. Het is deze inherente bdemgeschiktheid, die we uit de digitale bdemkaart kunnen afleiden. In Figuur 7-4, Figuur 7-5, Figuur 7-6, Figuur 7-7, Figuur 7-8, Figuur 7-9 en Figuur 7-10 zijn de bdemgeschiktheidskaarten vr het studiegebied weergegeven _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 76 van 263

80 Legende Verklaring: Blkgrens bdemgeschiktheidskaart niet gekarteerd Zeer geschikt (meer dan 90% van de ptimale pbrengst) Geschikt (75 tt 90% van de ptimale pbrengst) Matig geschikt (55 tt 75% van de ptimale pbrengst) Weinig geschikt (30 tt 55% van de ptimale pbrengst) Ongeschikt (minder dan 30% van de ptimale pbrengst) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 77 van 263

81 Figuur 7-4: Bdemgeschiktheid vr akkerbuw _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 78 van 263

82 Figuur 7-5: Bdemgeschiktheid vr bmkwekerij _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 79 van 263

83 Figuur 7-6: Bdemgeschiktheid vr grasland _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 80 van 263

84 Figuur 7-7: Bdemgeschiktheid vr extensieve grententeelt _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 81 van 263

85 Figuur 7-8: Bdemgeschiktheid vr fruitteelt _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 82 van 263

86 Figuur 7-9: Bdemgeschiktheid vr glasteelt _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 83 van 263

87 Figuur 7-10: Bdemgeschiktheid vr intensieve gretenteelt _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 84 van 263

88 Bdemkwaliteit In het plangebied zijn verschillende (delen van) percelen aanwezig die pgenmen zijn in een bdemnderzek. Tabel 7-3: Lijst van bdemnderzeken binnen plangebied (OVAM, 20/03/2013) Dssiernr. Gemeente Telichting 2110 Nazareth Oriënterend bdemnderzek 4510 Nazareth Oriënterend bdemnderzek 8714 Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Beschrijvend bdemnderzek Sint-Martens-Latem Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Bdemsaneringsprject Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Sint-Martens-Latem Oriënterend bdemnderzek De Pinte Oriënterend bdemnderzek Deinze Oriënterend bdemnderzek Tevens grenzen verschillende percelen waarp reeds een bdemnderzek werd uitgeverd aan het plangebied. Tabel 7-4: Lijst van bdemnderzeken binnen het studiegebied Dssiernr. Gemeente Telichting Dssiernr. Gemeente Telichting 3198 Gavere Eindevaluatienderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek 4745 De Pinte Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek 5005 Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek 8303 Nazareth Oriënterend bdemnderzek De Pinte Oriënterend bdemnderzek 8474 Nazareth Oriënterend bdemnderzek De Pinte Oriënterend bdemnderzek 9256 Zingem Beschrijvend bdemnderzek Sint-Martens-Latem Eindevaluatienderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek De Pinte Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek De Pinte Oriënterend bdemnderzek De Pinte Oriënterend bdemnderzek Deinze Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Deinze Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek De Pinte Beschrijvend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Gent Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek Gavere Eindevaluatienderzek Gent Oriënterend bdemnderzek Nazareth Oriënterend bdemnderzek _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 85 van 263

89 Bdemersie Het ruilverkavelingsgebied ligt niet in ersiegevelig gebied. De ptentiële ersiegeveligheid per perceel wrden vrgesteld p Figuur De ptentiële ersiegeveligheid is zeer laag tt verwaarlsbaar in het prjectgebied. Wel dient aandacht te wrden besteed aan everersie. Sms wrdt dicht tegen de waterlpen geplegd, waardr evers kunnen inkalven. Tevens werd nagegaan f er zich in het prjectgebied gevelige znes vr grndverschuivingen bevinden. De geveligheidskaart vr grndverschuivingen geeft een eerste indicatie van de geveligheid vr grndverschuivingen p zeer lkaal niveau in een studiegebied van km², dat zwel de Vlaamse Ardennen, het Pajttenland als het West-Vlaams Heuvelland mvat. Deze wrdt vr het prjectgebied weergegeven in Figuur De geveligheidskaart vr grndverschuivingen kan men beschuwen als een eerste maar belangrijke indicatie van de geveligheid vr grndverschuivingen p zeer lkaal niveau (perceelsniveau). De geveligheidskaart vr grndverschuivingen is het resultaat van een cmputermdellering en kan dus niet alle specifieke kenmerken van elke betrkken site mee in verweging nemen. Het mdel werd tegepast in een GIS mgeving vr rasters van 10 m p 10 m en vrspelt de kans p het vrkmen van een grndverschuiving p basis van de hellingsgradiënt, de riëntatie van de helling (NW, W, ZW en Z), en de aanwezigheid van bepaalde lith-stratigrafische frmaties (de frmatie van Gent, lid van Vierzele en lid van Merelbeke, de frmatie van Tielt, en de frmatie van Krtrijk, lid van Aalbeke). Naast de indicaties p basis van de geveligheidskaart, is de aanwezigheid van gekarteerde grndverschuivingen in de nabije mgeving een belangrijke aanwijzing vr een verhgd risic p een nieuwe grndverschuiving. Er werden evenwel geen in het landschap waarneembare grndverschuivingen gekarteerd binnen het prjectgebied. De gevelige znes vlgens de geveligheidskaart binnen het prjectgebied zijn: zne met een matige tt zeer hge geveligheid langs de sprweg te Astene (Deinze), zne met een zeer hge geveligheid langs de s Gravenstraat te Nazareth, zne met een zeer hge geveligheid langs de Brekstraat te Sint-Martens-Latem, zne met gevelige znes t.h.v. de kastelensites te Gent (lkaal zeer gevelig), znes met matige tt zeer hge geveligheid langs de E17 en de p- en afritten, zne met een zeer hge geveligheid langs de N60 te Nazareth _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 86 van 263

90 Figuur 7-11: Ptentiële ersiegeveligheid per perceel in het prjectgebied _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 87 van 263

91 Figuur 7-12: Geveligheid vr grndverschuivingen in het prjectgebied _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 88 van 263

92 7.1.5 Effectvrspelling en berdeling Prfielwijziging Verschillende geplande ingrepen brengen vergraving van grnden met zich mee. Gezien het bdemprfiel slechts zeer traag pnieuw ntwikkelt wanneer het werd vergraven, kunnen permanente effecten m.b.t. prfielwijziging verwacht wrden. Ongeveer 80 % van de bdems binnen het ruilverkavelingsgebied hebben een ntwikkeld bdemprfiel. Ongeveer ha van deze bdems zijn matig kwetsbaar vr prfielvernietiging (prfielntwikkelingen b, c, en h) en 412 ha zijn zeer kwetsbaar (prfielntwikkelingen m en g). Zie Kaart 5. De werken t.g.v. de herverkaveling (gele znes) kunnen een beperkte wijziging van het bdemprfiel met zich meebrengen. Effecten wrden vrnamelijk verwacht wanneer percelen geëgaliseerd wrden. Op planniveau is ng niet duidelijk waar dit juist zal gebeuren. In ieder geval gaat het steeds m percelen die mmenteel k reeds nder landbuwgebruik vallen, waardr de bvenste bdemlagen regelmatig wrden mgeplegd. Het effect wrdt dan k beperkt (matig kwetsbare bdems) tt matig negatief (zeer kwetsbare bdems) berdeeld. Het aanleggen van nieuwe wegen en paden in bdems die kwetsbaar zijn vr prfielvernietiging wrdt negatief berdeeld, gezien de bvenste bdemlagen zullen wrden afgegraven en het bdemprfiel dus verstrd wrdt. Afhankelijk van de kwetsbaarheid wrdt het effect als matig tt sterk negatief berdeeld. Waar bestaande wegen f paden wrden verbeterd zal er slechts een beperkte verstring zijn, waardr het effect hier beperkt tt matig negatief wrdt berdeeld. Bij het aanleggen van nieuwe tunnels m een verkeersveilige versteek vr traag verkeer te realiseren, zal het bdemprfiel hier lkaal vlledig vergraven wrden. Zwel de tunnel nder de E17 als deze nder de N60 zijn gelegen t.h.v. matig kwetsbare bdems, waardr het effect als matig negatief wrdt berdeeld. Ok de aanleg van parkings zal in mindere f meerdere mate vergraving van het bdemprfiel met zich meebrengen. De parkings t.h.v. het Stadsbs Deinze en de Hspicebssen zijn gelegen t.h.v. zeer kwetsbare bdems vr prfielvernietiging. Het effect zal dus matig tt sterk negatief zijn. De bdems t.h.v. de parking aan de Grenadierslaan zijn niet kwetsbaar, waardr hier geen significant effect van de vergraving p het bdemprfiel te verwachten is. De aanleg van de sprtterreinen en vlkstuinen kan eveneens in beperkte mate vergraving met zich meebrengen. Hier is de bdem zeer kwetsbaar vr prfielvernietiging, waardr het effect als matig negatief wrdt berdeeld. Ok de werken aan waterlpen (aanleg bufferstrken, natuurtechnische inrichting) brengen in beperkte mate vergraving van het bdemprfiel met zich mee. Hier zijn vrnamelijk matig maar k zeer kwetsbare bdems aanwezig, waardr het effect als beperkt tt matig negatief wrdt berdeeld. Het aanleggen van de nieuwe waterlp tussen de Spletestraat en Kijkuitstraat brengt wel een belangrijke vergraving met zich mee. De bdem is hier matig kwetsbaar vr prfielvernietiging, waardr het effect als matig tt sterk negatief wrdt berdeeld. Ten sltte brengt k het aanleggen van bs en grenelementen in beperkte mate vergraving met zich mee. Glbaal wrdt het effect p het bdemprfiel beperkt negatief berdeeld. T.h.v. de Hspicebssen zijn vrnamelijk zeer kwetsbare bdems gelegen, waardr hier eerder een matig negatief effect verwacht wrdt. Vr de verige geplande maatregelen wrden geen effecten m.b.t. prfielwijziging verwacht. In het bijznder besteden we k aandacht aan de aanwezigheid van waardevlle bdems met meraskalk in het plangebied in de zne ten sten van de Meistraat te Sint-Martens-Latem en in de zne van de kastelensites te Gent (Sint-Denijs-Westrem, zie Kaart 5). De lcaties ten sten van de Meistraat en in het nrden van de zne van de kastelensites zijn gelegen in grene znes _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 89 van 263

93 waarin geen kavelwerken gepland zijn. Er wrdt hier dan k geen significant effect p de waardevlle bdems verwacht. T.h.v. de lcatie in het sten van de zne van de kastelensites kunnen wel kavelwerken plaatsvinden, waardr de waardevlle bdem kan vergraven wrden. Dit wrdt in principe sterk negatief berdeeld. Er dient echter pgemerkt te wrden dat deze grnden mmenteel reeds nder landbuwgebruik zijn, waardr de bijkmende impact van kavelwerken waarschijnlijk eerder beperkt zal zijn Structuurwijziging en stabiliteitsaspecten Zwel t.g.v. de werken als tijdens de explitatie na herinrichting van het gebied kunnen permanente effecten p de bdemstructuur ntstaan. Het gaat hier vrnamelijk ver verdichting en eventuele inklinking t.g.v. (tijdelijke) bemaling f grndwaterwinning. Glbaal is slechts 30 % van het plangebied in min f meerder mate gevelig vr bdemverdichting. Het vergrte deel hiervan (579 ha) is beperkt gevelig, ngeveer 77 ha is matig gevelig en 148 ha is zeer gevelig vr bdeverdichting. De meest gevelige bdems bevinden zich in de Scheldevallei en ten zuiden van de Scheidbeek (Grietgracht). Ok t.h.v. de Duivebeek te Sint-Martens-Latem bevindt zich een zne met matig verdichtingsgevelige bdems. Vr het verige zijn de (zand)bdems binnen het ruilverkavelingsgebied niet f hgstens beperkt gevelig. Zie Kaart 5. Van het merendeel van de kavelwerken en andere maatregelen vrzien in het ruilverkavelingsplan zijn dan k geen significante effecten p bdemverdichting te verwachten. We bespreken hiernder dan k enkel de maatregelen relevant vr de matig en sterk verdichtingsgevelige znes. Wat betreft de herverkaveling geldt dat t.h.v. de verdichtingsgevelige znes aan de Scheidbeek (Grietgracht) en t.h.v. de Scheldemeersen tussen Zwijnaarde en Eke znes vr behud en versterking van de landschaps- en natuurwaarden zijn aangeduid. Hier zullen geen kavelwerken plaatsvinden en wrdt bijgevlg geen bijkmende verdichting t.g.v. de ruilverkaveling verwacht. De verdichtingsgevelige bdems ten nrden van Znneheve (Nazareth) bevinden zich wel in een zne waar kavelwerken kunnen plaatsvinden. Kavelwerken wrden steeds gepland t.h.v. percelen die mmenteel k reeds nder landbuwgebruik vallen. Verdichting kan dus in de huidige situatie reeds ptreden t.g.v. het bewerken van het veld (ntstaan van een plegzl). Het is ng niet geweten wat het tekmstige bdemgebruik exact zal zijn, maar alleszins kmen de grnden pnieuw nder landbuwgebruik. Gezien verdichting van de bdem k vanuit landbuwkundig gpunt niet gewenst is, wrdt verwacht dat de verdichting die eventueel zu ntstaan t.g.v. de kavelwerken in de explitatiefase terug zal wrden tenietgedaan. Het effect wrdt dan k eerder als neutraal berdeeld. Ok het aanleggen en verbeteren van paden en wegen kan verdichting met zich meebrengen. Tijdens de explitatiefase wrden de wegen gebruikt dr (zwaar) landbuwverkeer wat eveneens verdichting met zich mee kan brengen. De paden wrden gebruikt dr wandelaars en/f fietsers, waardr het risic p verdichting hier minder zal zijn. Alleszins maakt dat eventuele verdichting t.h.v. de paden f de wegen zelf niet relevant meer is vr het tekmstige bdemgebruik. T.h.v. de verdichtingsgevelige znes wrden paden aangelegd ten nrden van Znneheve en langs de Scheidbeek (Grietgracht) en wrden paden aangelegd en bestaande paden en wegen verbeterd in de Scheldemeersen. Het effect wrdt beperkt negatief berdeeld. Verder wrden ng verschillende maatregelen inzake waterbeheer gepland t.h.v. de verdichtingsgevelige znes, nl. de natuurtechnische inrichting van waterlpen en de aanleg van bufferstrken t.h.v. de Scheldemeersen en de zne ten nrden van Znneheve, de aanleg van bufferstrken langs de Scheidbeek (Grietgracht) en de inrichting van een zne vr waterberging langs de Duivebeek te Sint-Martens-Latem. Dit effect wrdt matig tt sterk negatief berdeeld. Ten sltte kan k het aanplanten van diverse grenelementen verdichting met zich meebrengen. T.h.v. de Duivebeek te Sint-Martens-Latem en de Scheldemeersen tussen Zwijnaarde en Eke wrden k enkele percelen natuurtechnisch ingericht. Al deze werken kunnen verdichting met zich meebrengen, maar gezien verdichting niet wenselijk is vr de tekmstige functie kan aangenmen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 90 van 263

94 wrden dat deze z veel mgelijk zal vermeden wrden f ngedaan wrden gemaakt na uitvering van de werken. Er wrdt hiervan dan k geen significant effect verwacht. Tussen de N60 en de Pntweg (Nazareth) en ten sten van de Meistraat te Sint-Martens-Latem zijn er aanwijzingen vr de aanwezigheid van veen. Veen kan inklinken t.g.v. ntwatering en hierdr risic s inhuden wat betreft stabiliteit. T.h.v. de zne in Sint-Martens-Latem zijn de kavels ingekleurd als zne vr behud en versterking van de natuurwaarden, waardr er geen risic p stabiliteitseffecten verwacht wrdt. Er zijn hier immers geen werken gepland. In Nazareth zijn er wel kavelwerken, alsk de aanleg van een bufferstrk gepland. Er dient hier aandacht te wrden besteed aan de aanwezigheid van veen tijdens de werken, in het bijznder wanneer permanente f tijdelijke bemalingen zuden plaatsvinden Bdemkwaliteit De uitveringsfase van de ruilverkaveling kan een aanzienlijk grndverzet met zich meebrengen. Gezien p dit planniveau ng geen gedetailleerde ntwerpen van de verschillende ingrepen beschikbaar zijn, kan de heveelheid grndverzet ng niet wrden ingeschat. Evenwel dient de van tepassing zijnde regelgeving inzake grndverzet te wrden gevlgd. De bdemkwaliteit kan wijzigen t.g.v. een veranderd bdemgebruik. Wat betreft de percelen nder landbuwgebruik, zal een wijziging in teelt immers k een wijziging in het bemestingregime tt gevlg hebben. De exacte herverkaveling en de tekmstige teelten zijn echter ng niet gekend, waardr p planniveau geen éénduidige uitspraak kan wrden gedaan ver de verbetering f verslechtering van de bdemkwaliteit. Het bemestingsbedrag van de individuele landbuwer wrdt truwens beïnvled dr factren die geen deel uitmaken van de ingrepen van de ruilverkaveling. In ieder geval geldt dat de landbuwers steeds verplicht zijn de geldende regelgeving (bemestingsnrmen) te vlgen, welke gericht is p het vermijden van verntreiniging. Algemeen kan gesteld wrden dat bij een tegenmen perceelsgrtte bij het uitrijden minder mest naast de percelen zal terechtkmen. Van grtere percelen kan echter k meer mest afspelen, wat dan weer negatief wrdt berdeeld. Dit effect wrdt echter reeds gemilderd drdat langs verschillende waterlpen bufferstrken wrden vrzien, waardr afspelende mest wrdt pgevangen en niet in het ppervlaktewater terechtkmt. Tevens wrdt de aandacht gevestigd p het feit dat reeds verschillende bdemnderzeken werden uitgeverd in het plan- en studiegebied. Hierbij werd mgelijk bdemverntreiniging vastgesteld. Bij het uitveren van werken p f nabij deze percelen kan bdemverntreiniging verspreid wrden. Deze percelen wrden dan k reeds als aandachtspunt p Kaart 5 weergegeven. Nieuwe wegen en paden, zwel t.b.v. landbuwverkeer als recreatief verkeer kunnen aanleiding geven tt zwerfvuil. Dit wrdt wat betreft bdemkwaliteit als beperkt negatief berdeeld. Van de verige maatregelen wrden geen significante effecten p bdemkwaliteit verwacht Wijziging reliëfkenmerken Glbaal gezien zal de ruilverkaveling geen wijziging van het reliëf met zich meebrengen. Lkaal kunnen vergravingen (b.v. uitgraven bufferbekken) wel reliëfwijziging met zich meebrengen, maar dit heeft geen significant effect p het glbale reliëf. Waardevlle graslanden binnen het plangebied kunnen tevens een micrreliëf vertnen. Wanneer hier kavelwerken f werken i.k.v. andere maatregelen wrden uitgeverd, kan eveneens dit micrreliëf aangetast wrden. De vrnaamste effecten wrden verwacht t.g.v. de kavelwerken in de gele znes vr herverkaveling en van maatregelen zals de aanleg van nieuwe wegen en paden en de werken aan waterlpen Bdemersie Zals reeds aangegeven in de referentiesituatie is het plangebied niet gelegen in ersiegevelig gebied. Een sterk significante impact p bdemersie wrdt dan k niet verwacht; Het aanleggen van bufferstrken langs verschillende waterlpen zrgt er evenwel vr dat hier niet meer tt tegen de ever kan geplegd wrden, waardr everersie tegengegaan wrdt. Tevens zrgen de _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 91 van 263

95 bufferstrken ervr dat afspelend sediment wrdt pgevangen. Dit alles wrdt psitief berdeeld Alternatieven Zekzne Hspicebssen Vanuit de discipline bdem is er geen vrkeur vr f uitsluiting van specifieke percelen waarp de bebssing kan gebeuren Wandelpad Parijsestraat en Kijkuitstraat Dr aanleg van het wandelpad in de bufferstrken langs de waterlpen zullen er glbaal gezien minder ged ntwikkelde bdemprfielen vergraven wrden. De bdems t.h.v. de waterlpen zijn echter meer verdichtingsgevelig (beperkt gevelig i.p.v. niet gevelig). Vr de verige effectgrepen wrden geen andere effecten verwacht van het alternatief langs de bufferstrken dan van het nderzchte alternatief (het pad blijft immers grazig). Vanuit de discipline bdem is er dan k geen specifieke vrkeur vr de lcatie van het wandelpad Bufferbekken Scheidbeek Het bufferbekken langs de Scheidbeek (Grietgracht) is gelegen in een beperkt verdichtingsgevelige bdem, znder ged ntwikkeld bdemprfiel. Er wrden dan k geen significante effecten p de bdemstructuur en het bdemprfiel verwacht. Er zijn geen aandachtspunten inzake bdemkwaliteit aanwezig in de nabijheid van dit bufferbekken. Het uitgraven van het bufferbekken zal plaatselijk het reliëf wijzigen, maar is niet gelegen in een waardevl grasland met micrreliëf. Op planniveau wrdt vr de discipline bdem dan k geen significante impact van dit bufferbekken verwacht Milderende maatregelen en mnitring Vergraving van waardevlle bdems en waardevlle prfielen (g en m) dient z veel mgelijk vermeden te wrden, vr zver deze vergraving grter is dan de huidige bewerking van de percelen. Verdichting van de zeer en matige verdichtingsgevelige bdems dient tijdens de werken z veel mgelijk vermeden te wrden f (waar relevant vr het tekmstige bdemgebruik) na de werken ngedaan gemaakt te wrden. Dit kan dr z veel mgelijk te werken vanaf bestaande wegen en paden, achteruitschrijdend te werken, rijplaten f alternatieve technieken te gebruiken f diep te plegen na de werken. Tijdens de prjectvrbereiding zal gebruik wrden gemaakt van de bdemkaart pgemaakt dr het Centrum vr Bdemkartering. Deze bestaande bdemkaart wrdt geactualiseerd p het terrein en verfijnd in functie van de ruilverkaveling. Uiteindelijk zullen de genmen uitveringsmaatregelen getetst wrden aan deze geactualiseerde bdemkaart. Van de geactualiseerde bdemkaart wrdt een bdemclassificatiekaart pgemaakt die de landbuwgeschiktheid weergeeft. Als aandachtspunt kan wrden aangegeven m via uitgegraven bdem bij te dragen tt de inzet van alternatieven vr primaire ppervlaktedelfstffen. Het grndverzet kan hiervr pprtuniteiten pleveren, mits een rdeelkundige afgraving die rekening hudt met de verschillende aanwezige gelgische lagen Leemten in de kennis Er is een aantal elementen die ervr zrgen dat smmige effecten in deze fase nvlledig f niet knden begrt en/f berdeeld wrden. In het bijznder geldt dat van verschillende maatregelen (zals b.v. kavelwerken) de precieze uitvering en/f lcatie ng niet gekend is. Tevens wrdt ruimte gelaten m smmige maatregelen bijkmend f p andere plaatsen uit te veren dan aangegeven p het ruilverkavelingsplan _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 92 van 263

96 De effecten werden bepaald.b.v. de beschikbare bdemkaart. Deze wrdt i.k.v. de ruilverkaveling in een latere fase geactualiseerd Cnclusie Verschillende geplande maatregelen brengen vergraving van de bdem met zich mee, waardr het bdemprfiel vernietigd wrdt. De meeste bdems binnen het ruilverkavelingsgebied hebben een ntwikkeld bdemprfiel en zijn matig tt sterk kwetsbaar vr prfielvernietiging. De vrnaamste effecten wrden verwacht waar een belangrijke vergraving plaatsvindt in een kwetsbare bdem, nl. bij de aanleg van nieuwe wegen en paden, de aanleg van tunnels en de parkings t.h.v. stadsbs Deinze en Hspicebssen, aanleg van een nieuwe waterlp. Verder wrdt k de aandacht gevestigd p het vrkmen van waardevlle bdems met meraskalk. Omdat deze mmenteel reeds in landbuwgebruik zijn f deze grnden enkel geruild zullen wrden, wrdt hgstens een beperkt negatief effect verwacht van de vergraving. Het is aangewezen de vergraving van waardevlle bdems en waardevlle prfielen z veel mgelijk te vermijden, vr zver deze vergraving grter is dan de huidige bewerking van de percelen. De meeste bdems in het plangebied zijn weinig verdichtingsgevelig, zdat van het merendeel van de kavelwerken en andere maatregelen geen significante effecten m.b.t. bdemverdichting te verwachten zijn. De meest verdichtingsgevelige bdems bevinden zich in de Scheldevallei en ten zuiden van de Scheidbeek (Grietgracht). Effecten van kavelwerken zullen eerder neutraal zijn, gezien verdichting k vanuit landbuwkundig gpunt niet gewenst is. Verder kan k de aanleg en het verbeteren van paden en wegen te nrden van Znneheve, langs de Scheidbeek (Grietgracht) en in de Scheldemeersen een beperkt negatief effect hebben. Matig tt sterk negatieve effecten kunnen ntstaan dr de werken inzake waterbeheer. Verder wrdt k de aandacht gevestigd p de mgelijke aanwezigheid van veen tussen de N60 en de Pntweg en ten sten van de Meistraat in Sint-Martens-Latem. Verdichting dient tijdens de werken z veel mgelijk vermeden te wrden f na de werken ngedaan gemaakt te wrden. Inzake bdemkwaliteit kan ng geen éénduidige uitspraak gedaan wrden ver het effect. In ieder geval dienen landbuwers zich steeds aan de geldende bemestingsnrmen te huden, hetgeen in de huidige situatie k al het geval is. Nieuwe wegen en paden kunnen k aanleiding geven tt zwerfvuil wat beperkt negatief wrdt berdeeld. Verder wrdt erp gewezen dat er verschillende percelen in het studiegebied reeds zijn pgenmen in een bdemnderzek. Hierbij werd mgelijk verntreiniging vastgesteld. Er wrdt geen significant effect p het glbale reliëf van het studiegebied verwacht. Kavelwerken kunnen wel een negatieve impact hebben p micrreliëf. Inzake bdemersie wrden psitieve effecten verwacht van de aanleg van bufferstrken, waardr niet meer tt tegen de ever van de waterlpen kan geplegd wrden. Zwel vr de zekzne Hspicebssen als vr het wandelpad tussen de Parijsestraat en de Kijkuitstraat is er vanuit de discipline bdem geen specifieke vrkeur vr 1 van de alternatieven. Vr het bufferbekken langs de Scheidbeek (Grietgracht) wrden geen significante effecten verwacht vanuit de discipline bdem. Algemeen kan gesteld wrden dat het plan en k de alternatieven haalbaar zijn vanuit de discipline bdem. RUP Stadsbs Deinze De aanleg van de parkings zal prfielvernietiging met zich meebrengen, wat sterk negatief berdeeld wrdt. Verder zijn geen significante effecten m.b.t. verdichting te verwachten, gezien dit RUP gelegen is t.h.v. weinig verdichtingsgevelige bdems. Er dient i.k.v. mgelijke bdemverntreiniging aandacht besteed te wrden aan de percelen waarp reeds een bdemnderzek werd uitgeverd. Vr het verige zijn er geen significante effecten te verwachten _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 93 van 263

97 RUP Hspicebssen De aanleg van de parkings en de bebssing zal prfielvernietiging met zich meebrengen wat respectievelijk sterk en matig negatief wrdt berdeeld. Verder zijn geen significante effecten m.b.t. verdichting te verwachten, gezien dit RUP gelegen is t.h.v. weinig verdichtingsgevelige bdems. Er dient i.k.v. mgelijke bdemverntreiniging aandacht besteed te wrden aan de percelen waarp reeds een bdemnderzek werd uitgeverd. Vr het verige zijn er geen significante effecten te verwachten. 7.2 Water Afbakening van het studiegebied Het studiegebied vr de discipline water bestaat uit de geklasseerde en niet-geklasseerde waterlpen in het ruilverkavelingsgebied. Bijkmend wrdt het studiegebied pengetrkken buiten de begrenzing van het ruilverkavelingsgebied en dit afhankelijk van waterlpen, grndwaterlagen en relatie tt het deelbekken. Glbaal mvat dit het gebied tussen de Leie, de Ringvaart, de Schelde en de N Juridische en beleidsmatige cntext Binnen Vlaanderen wrden in uitvering van het Decreet Integraal Waterbeleid 11 rivierbekkens nderscheiden. Vr elk bekken werd een bekkenbeheerplan pgesteld, dat mvat: situatieanalyse, beschrijving van knelpunten en ptenties, visievrming, acties en maatregelen, functiebestemming (verstrmingsznes, everznes, waterzuiveringsznes). Vervlgens werden binnen elk bekken deelbekkenbeheerplannen pgemaakt vr de verschillende deelbekkens, waarin de acties en maatregelen uit het bekkenbeheerplan verder gecncretiseerd wrden p deelbekkenniveau. Op 30 januari 2009 keurde de Vlaamse Regering het besluit vr de vaststelling van de bekkenbeheerplannen en de bijhrende deelbekkenbeheerplannen definitief ged (Belgisch Staatsblad 5 maart 2009). Het studiegebied behrt tt het Leibekken en de bekkens van de Bvenschelde en de Gentse Kanalen. In geen van de bekkenbeheerplannen wrden cncrete acties pgenmen m.b.t. het ruilverkavelingsgebied. Wel wrdt in de beheerplannen de nadruk gelegd p de drietrapsstrategie vasthuden-bergen-afveren. Wel zijn een aantal acties uit de deelbekkenbeheerplannen relevant vr de ruilverkaveling. De ruilverkaveling zal met name een bijdrage leveren aan: deelbekkenbeheerplan Scheldemeersen A6.01 vrijwaren van erfdienstbaarheidsznes langs waterlp A6.05 herwaarderen grachtenstelsel A6.06 verantwrd ruim- en maaibeleid in relatie tt de functie van de waterlp G6.03 sanering van vervuilde waterbdems in de Beerhfbeek, Merbeek, Biestebeek (Nazareth): zwel eclgisch als hydraulisch ndzakelijk G6.05 uitvering van de vrpgestelde maatregelen in het GRUP natuurntwikkeling Blauwgrene linten (Nazareth) G6.10 eclgisch inrichten van de Kkersbeek (De Pinte) Deelbekkenbeheerplan Benedenleie A6.01 vrijwaren van erfdienstbaarheidsznes langs waterlp A6.04 herwaarderen grachtenstelsel G1.04 waterberging dr middel van bufferbekkens p enkele percelen langs de Duivebeek _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 94 van 263

98 G6.07 eclgisch herstel van de Nazarethbeek strmafwaarts Hglatem (De Drie Kningen) en Hglatembeek Deelbekkenbeheerplan Gentse Binnenwateren W4.1 Opstellen en uitveren van een ruimingsprgramma vr.a. de zijlpen van de Scheidbeek Eén van de belangrijkste elementen uit het Decreet Integraal Waterbeleid (18/07/2003) is het uitveren van een watertets (laatste wijziging trad in werking p 1/03/2012). De watertets hudt in dat vr elk plan, prgramma f vergunningsplichtig prject dient te wrden nagegaan f dit schadelijke effecten heeft p het watersysteem. Indien dit het geval is, dient te wrden gezcht naar milderende f cmpenserende maatregelen. Eventueel kan p basis van een negatieve watertets een plan, prgramma f prject wrden geweigerd. De watertets wrdt zwel pgenmen in het hfdstuk ppervlaktewater als in een apart hfdstuk achteraan in het MER Methdlgie Methdiek gedetailleerde beschrijving van de bestaande situatie Vr het beschrijven van de referentiesituatie baseert de deskundige zich p basisinfrmatie die ter beschikking is f kan wrden gesteld. In het bijznder werd reeds een thematische studie hydrlgie uitgewerkt dr de VLM. Waar ndig zal deze wrden geactualiseerd en aangevuld.b.v. vlgende brnnen. Grndwater is een niet te missen nderdeel van het integraal waterbeleid. Kwantiteits- en kwaliteitsbeheer van grnd- en ppervlaktewater meten nauw samenhangen vr een integrale beleidsvrming. Een indicatie van de grndwaterkwetsbaarheid kan bekmen wrden mits raadpleging van de grndwaterkwetsbaarheidskaarten. Op de webstek van de databank ndergrnd Vlaanderen ( kunnen de mgelijk aanwezige snderingen wrden pgevraagd, welke nuttige infrmatie verlenen m.b.t. grndwaterstanden. Vr gegevens inzake de grndwaterkwaliteit wrdt het grndwatermeetnet van VMM Afdeling Operatineel Waterbeheer (eveneens beschikbaar via de databank ndergrnd Vlaanderen ) geraadpleegd. Ptentiële kwelznes zullen p basis van de kartering van kwelgevelige vegetatietypes tijdens het terreinnderzek wrden afgebakend. Ok de bilgische waarderingskaart verschaft indicatieve infrmatie ver pkwellend grndwater. Er wrdt daarnaast getracht m een zicht te krijgen p de grndwaterhuishuding, meer bepaald grndwaterstanden en mgelijk aanwezige waterverende f afsluitende lagen. De bestaande testand van het ppervlaktewater zal beschreven en berdeeld wrden in functie van de structuurkenmerken van de waterlpen, de kwaliteit (fysic-chemie en bilgisch),. Kennis m.b.t. de ppervlaktekwaliteit zal verkregen wrden dr gebruik te maken van de gegevens van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM,.a. MAP-meetnet). Het nderzek naar de verspreiding en de typlgie van de waardevlle waterlpen in het Vlaamse gewest verschaft infrmatie ver de structuurkwaliteit van het ppervlaktewater. Een (her)evaluatie gebeurt p het terrein. Vr de afcheck f het nderzeksgebied zich situeert in een Risiczne vr verstrmingen, wrdt de watertetskaart pgesteld dr de Vlaamse verheid gecnsulteerd. Daarnaast zullen tevens vlgende gebiedsspecifieke studies geraadpleegd wrden tijdens het pstellen van het MER zals de deelbekkenbeheerplannen. Deelbekkenbeheerplannen geven ndermeer infrmatie ver de ppervlaktewateren binnen een deelbekken. In het MER zal het plan gescreend wrden p nuttige infrmatie vr de beschrijving van de referentiesituatie f de beleidsvrnemens. De infiltratiemgelijkheden van het hemelwater naar het grndwater te wrden beschreven, p basis enerzijds het ptekenen van verharde znes waar infiltratie in principe wrdt tegengehuden en anderzijds het in kaart brengen van de nverharde znes waar infiltratie wel mgelijk is _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 95 van 263

99 Beschrijving van de referentietestand water gebeurt a.h.v. bestaande gegevens (desktp infrmatie). Tevens wrdt gebruik gemaakt van de ppervlaktewaterkwantiteitsmdellering van het strmgebied van Leebeek tt Ringvaart Methdiek effectvrspelling en berdeling De vrnaamste te verwachten effecten m.b.t. de discipline water zijn enerzijds de effecten p de (ppervlakte- en grnd-)waterhuishuding en anderzijds de permanente effecten p de waterkwaliteit. Als vrnaamste te nderzeken knelpunten met betrekking tt de discipline water kmen naar vr : Welke effecten zal het herprfileren (klassiek everprfiel, natuurtechnisch everprfiel) van waterlpen, het dempen van kavelgrachten en het plaatsen van nieuwe duikers met zich meebrengen p de ppervlaktewaterkwantiteit en -kwaliteit van de betrkken waterlpen en grachten? Welke effecten kunnen deze ingrepen hebben p het grndwatersysteem (kwelintensiteiten, grndwaterstanden, )? Bij de evaluatie van de effecten met betrekking tt het ppervlaktewater zijn vral de vlgende criteria van belang : waterkwaliteitsverbeterend/verslechterend effect, eclgische basiskwaliteit van de waterlpen; wijziging van de afvercapaciteit; wijziging van de ntwatering; wijziging van de structuurkenmerken van waterlpen; habitatverbetering/verslechtering; ersiewerend/bevrderend effect; wijziging van waterhuishuding. In het luik grndwater zijn vral vlgende criteria van belang : wijziging kwel/infiltratie wijziging reginaal en lkaal grndwaterpeil Bvenstaande gebeurt a.d.h.v. bestaande gegevens ter beschikking gesteld dr de initiatiefnemer en desktp infrmatie. Effecten wrden berekend.b.v. eenvudige frmules zals pgenmen in de uitveringsbesluiten van de watertets f wrden kwalitatief besprken. O.b.v. een indicatie van de bijkmende verharde ppervlakte.b.v. het ruilverkavelingsplan wrdt in het MER een tetsing gedaan aan de principes van buffering en berging van hemelwater. De tetsing geeft aan f de ndige ruimte vrhanden is en bestaat niet uit een gedetailleerde uitwerking en/f dimensinering van bergings- en bufferingsbendigdheden. Alle infrmatie ndzakelijk m de watertets uit te veren zal in het MER gesynthetiseerd wrden zdat de watertets in de fase van de vergunningverlening de ndige invulling kan krijgen vlgens het Decreet Integraal Waterbeleid _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 96 van 263

100 Tabel 7-5: Berdelingscriteria en significantiekader vr de milieudiscipline water Effecten Criterium Methdiek Significantie Grndwater Wijziging kwantiteit en huishuding Impact permanente bemaling/grndwaterwinning p grndwater Invled p kwelgebieden Oppervlakte verstring kwelgebied binnen studiegebied Kwalitatieve (kwetsbaarheids)benadering, Mgelijke invled p reeds aanwezige grndwaterwinningen; Empirische frmules GIS-analyse gebaseerd p BWK-indicatren (IN) aangevuld met terreininventarisatie binnen het nderzeksgebied en dit in de znes die belangrijk zijn vr natuur. Aanwezige grndwaterwinningen en kwelznes wrden als kwetsbaar beschuwd. Invled p z een zne is altijd significant. De significantie wrdt dan verder gespecifiëerd a.h.v. de mvang van het effect en dit ndermeer i.f.v. het al dan niet verschrijden van de plangebiedssgrens. Wijziging waterkwaliteit Oppervlaktewater Wijziging ppervlaktewaterkwaliteit Wijziging in infiltratie: Verwachte significante daling / stijging van grndwaterstand Verspreiden van verntreiniging t.g.v. bemaling Wijziging structuurkwaliteit Wijziging waterkwaliteit Vergelijking met bestaande verharde ppervlakten en znes met mgelijkheid tt infiltratie. Op basis van het vrkmen van mgelijks verntreinigde bdems, uitgaande van uitgeverde bdemnderzeken. Op basis van lkalisatie van huidige en tekmstige waterlpznes met waardevlle structuurkwaliteit : bestaande structuurkwaliteit grachten en waterlpen.b.v. desktp infrmatie en waar ndig geïnventariseerd p het terrein. Risic-inschatting van ptentiële lzingen van landbuwbuwbedrijven (beschrijvend) en vergelijking met de huidige waterkwaliteit Kwalitatieve beschrijving.b.v. wijziging verharde ppervlakte en ruimte vr vrzieningen m.b.t. hemelwaterpvang. Het effect is significant als de infiltratie zdanig wijzigt dat de bdemvchttestand beïnvled wrdt, waardr effecten p bdemstructuur en flra ntstaan. Kwalitatieve kwetsbaarheidsbenadering Effecten zijn significant als de mgelijkheid er is dat verntreiniging ntstaat, verplaatst wrdt f wrdt gesaneerd. Effecten zijn significant als waardevlle structuur van de waterlpen kan wijzigen. Kwalitatieve bespreking, effecten zijn significant als de waterkwaliteit van de waterlpen verwacht wrdt te wijzigen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 97 van 263

101 Effecten Criterium Methdiek Significantie Wijziging ppervlaktewaterkwantiteit en - huishuding Wijziging aanver waterlp ten gevlge van run-ff, herprfilering en inrichting waterbergingsznes Op basis van gewijzigde situatie run-ff ten gevlge van gewijzigde infiltratiemgelijkheden (verharde ppervlakten en infiltratiekenmerken bdem) en buffering; kwalitatieve beschrijving O.b.v. kwetsbaarheidsbenadering: verstrmingsgevelige znes Effecten zijn significant wanneer t.g.v. de wijziging van de waterkwantiteit verstrmingsgeveligheid wijzigt dus in relatie met de capaciteit van de waterlpen en de bestaande risicwaterlpen vr verstrmen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 98 van 263

102 7.2.4 Referentiesituatie Grndwater Hydrgelgie De beschrijving van de hydrgelgische pbuw gebeurt.b.v. de thematische studie hydrlgie pgemaakt dr de VLM i.k.v. het ruilverkavelingsplan en de Databank Ondergrnd Vlaanderen. Algemeen kan gesteld wrden dat ver bijna het gehele ruilverkavelingsgebied dezelfde lithlgische pbuw bestaat. De ndergrnd wrdt pgebuwd uit zwak van zuid naar nrd afhellende lagen met als pbuw van bven naar nder: Quartair aquifer (HCOV 0100, 15 tt 25 m dik), Ieperiaan aquifer (HCOV 0800, 0-40 m dik, enkel in het nrdelijk deel van het prjectgebied nabij Zwijnaarde), Ieperiaan aquitard (HCOV 0900, m dik), Landeniaan aquifer (HCOV 1010, m dik), Landeniaan aquitard (HCOV 1020, m dik), Kruit aquifer (HCOV 1100, enkel het deel het prjectgebied ten nrden van de Scheldemeersen), Skkel aquifer (HCOV 1300). De strming in de waterverende lagen gaat in nrdelijke richting. Dit wrdt geïllustreerd in het prfiel t.h.v. De Pinte in Figuur Figuur 7-13: N-Z prfiel t.h.v. De Pinte, met aanduiding van de waterverende en waterscheidende lagen (Brn: Prvinciaal Centrum vr Milieunderzek uit thematische studie hydrlgie VLM) De Ieperiaan aquifer ntbreekt in de zuidelijke delen van het ruilverkavelingsgebied. In Kruishutem en Zingem is deze aquifer wel plaatselijk aanwezig, waar het reliëf een verhging tnt _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 99 van 263

103 Grndwaterstand Het grndwater in de Quartaire lagen is afhankelijk van seizensschmmelingen. Het grndwaterpeil daalt geleidelijk in de zmer, en bereikt een laagste peil tijdens het najaar. Het hgste peil wrdt bereikt p het einde van de winter. Het grndwaterpeil wrdt tevens beïnvled dr grndwaterwinningen. In de Databank Ondergrnd Vlaanderen zijn een aantal meetpunten pgenmen die gelegen zijn binnen het prjectgebied. De stijghgtegrafieken van deze meetpunten zijn pgenmen in Bijlage 8. De ligging van de meetpunten is aangeduid p Figuur De gemeten grndwaterstanden vr de betreffende tijdreeksen zijn gelegen tussen: meetpunt 138/21/3: ca. 1,43 m mv. en 0,4 m mv. meetpunt 351/21/6: ca. 1,8 m mv. en 0,1 m mv. meetpunt 352/21/5: ca. 1,0 m mv. en 0,1 m mv. meetpunt 471/21/3: ca. 1,8 m mv. en 0,5 m mv. meetpunt 471/21/8: ca. 1,5 m mv. en 0,1 m mv. meetpunt 71/21/19: ca. 1,9 m mv. en 0,4 m mv. Kwelgebieden zijn plaatsen waar grndwater vrtdurend aan de ppervlakte kmt. Gezien kwelgebieden gevrmd wrden dr diverse rzaken, is het meilijk m deze gebieden af te bakenen. Niet alleen de lithlgische samenstelling en de drlatendheid van de ndergrnd hebben hun invled, maar in vlakke gebieden k de wisselwerking tussen grnd- en ppervlaktewater. De thematische studie hydrlgie vermeldt dat uit een benaderende studie van De Breuck en Brremans blijkt dat de grtste kwelgebieden zich in de vallei van de Leie bevinden. In de Scheldevallei bevinden zich minder kwelznes. Het interfluvium wrdt als infiltratiegebied beschuwd. Terreinnderzek m.b.t. kwelafhankelijke vegetatie verschaft indicatieve infrmatie ver pkwellend grndwater. Bij de inventarisatie van de vegetatie i.k.v. de thematische studie eclgie vr de ruilverkaveling werden k de indicatrsrten vr kwel pgenmen. Er zijn indicaties vr kwel p vlgende lcaties (vr lcatie verschillende massa s wrdt verwezen naar de kaart bij de ftreprtage in Bijlage 12): ten nrden van de ude sprwegbedding en t.h.v. Rijvissche en in de directe mgeving van beken en waterlpen in massa 1; in de mgeving van Hndelee in massa 3; tussen de Grte Steenweg en de Landuitstraat in massa 4; depressies van de Duive- en Rsdambeek in massa 6. De watertetskaarten uit 2006 geven infrmatie ver de infiltratiegeveligheid. Deze kaart tnt dat bijna heel het prjectgebied gelegen is in infiltratiegevelige bdems. Enkel t.h.v. de Scheldevallei bevindt de ruilverkaveling zich in niet-infiltratiegevelige bdems. De infiltratiegevelige bdems zijn aangeduid in grijze kleur in Figuur _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 100 van 263

104 Figuur 7-14: Aanduiding infiltratiegevelige bdems Grndwatervergunningen In het studiegebied zijn 163 vergunde grndwaterwinningen gelegen (Figuur 7-15). De meeste winningen (153) nttrekken grndwater uit de Quartaire lagen (HCOV 0100, 0160, 0162 en 0163), 6 winningen bevinden zich in de Ieperiaan aquifer (HCOV 0800), 1 winning in het Zand van Mns en Pévèle (HCOV 0923) en 3 winningen in het Landeniaan Aquifersysteem (HCOV 1010). De meeste van deze winningen zijn aangevraagd vr landbuwkundige activiteiten, nl.: akkerbuw en tuinbuw: 16 winningen in de Quartaire lagen fruitteelt: 1 winning in de Quartaire lagen gemengd landbuwbedrijf: 5 winningen in Quartaire lagen Grententeelt, blementeelt, bmkwekerij: 9 winningen in de Quartaire lagen en 1 in de Ieperiaan aquifer Landbuw, jacht en aanverwante diensten: 8 winningen in de Quartaire lagen en 1 in de Ieperiaan aquifer Pluimveehuderij: 1 winning in de Quartaire lagen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 101 van 263

105 Rundveehuderij: 41 winningen in de Quartaire lagen, 2 winningen in de Ieperiaan aquifer en 1 winning in de Landeniaan aquifer Schapen, geiten en verig hefdieren: 2 winningen in de Quartaire lagen Varkenshuderij: 17 winningen in de Quartaire lagen en 1 winning in het Zand van Mns en Pévèle Veeteelt: 24 winningen in de Quartaire lagen en 1 winning in het Landeniaan aquifersysteem Overige dierenfkkerijen: 3 winningen in de Quartaire lagen De verige vergunde winningen zijn vr andere activiteiten dan landbuw, nl. chemische nijverheid (1), grthandel en handelsbemiddeling (2), kleinhandel exclusief aut s en mt s (2), leernijverheid (1), verige diensten (1), prductie van vleeswaren (1), recreatie, cultuur en sprt (1), verhuur en handel in nrerende gederen (2), verkp en reparatie van aut s en mt s (4), vervaardiging en assemblage van aut s (2), vervaardiging van dierveders (2), vervaardiging van machines (1), vervaardiging van meubels (1), wassen en chemisch reinigen (1). Uit de rapprten Grndwater in Vlaanderen (Het Skkelsysteem en Het Centraal Vlaams Systeem) blijkt de grndwaterpeilen in de freatische lagen p krte termijn stabiel en p lange termijn stabiel tt stijgend zijn. In het Landeniaan Aquifersysteem zijn de grndwaterpeilen zwel p krte als p lange termijn dalend. In het Ieperiaan Aquifersysteem gaat de trend p krte termijn van dalend ver stabiel tt stijgend. Op lange termijn is de trend stabiel tt stijgend. Er zijn geen waterwingebieden f beschermingsznes afgebakend in het studiegebied. Grndwaterkwaliteit Het risic van verntreiniging van grndwater hangt af van talrijke factren, die samen de kwetsbaarheid van de ndergrnd bepalen. De aard en de dikte van de deklagen, de dikte en de eigenschappen van de waterverende lagen en de dikte van de nverzadigde zne (diepte van de grndwatertafel) bepalen de kwetsbaarheid van het grndwater. De kwetsbaarheid van (de kwaliteit van) het grndwater is vr Vlaanderen weergegeven in kwetsbaarheidskaarten (AROL; kwetsbaarheid van het grndwater in Ost-Vlaanderen, 1986), met een schaal van vijf eenheden (van uiterst tt weinig kwetsbaar). Het prjectgebied is vrnamelijk gelegen in zeer kwetsbare grnden (Ca1); d.w.z. een zandige waterverende laag met een deklaag <5 m en/f zandig. Enkel het uiterste westelijke deel van het prjectgebied (Deinze) is gelegen in een zne met zeer en matig kwestbare grnden (Ca1/Cb). Vr de verschillende meetpunten uit de Databank Ondergrnd Vlaanderen zijn tevens analyseresultaten beschikbaar. Deze zijn pgenmen in Bijlage 9. Uit de resultaten blijkt dat de laatste jaren enkel verschrijdingen van de nrmen vr ammnium (138/21/3 en 351/21/6), nitriet (351/21/6, 352/21/5 en 471/21/8), nitraat (471/21/8) en fsfaat (351/21/6) in het grndwater zijn vastgesteld. Zals reeds aangegeven in zijn er k verschillende percelen in het studiegebied gelegen waarp reeds een bdemnderzek werd uitgeverd. Mgelijk werd tijdens deze bdemnderzeken k een grndwaterverntreiniging aangetrffen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 102 van 263

106 Figuur 7-15: Grndwatermeetnet en huidige grndwaterwinningen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 103 van 263

107 Oppervlaktewater Hydrgrafie Het ruilverkavelingsgebied bevindt zich deels in het Leiebekken en deels in het bekken van de Bvenschelde. Het nrdelijke deel van het ruilverkavelingsgebied (ten nrden van De Pinte) valt nder een derde bekken, met name het bekken van de Gentse kanalen. De waterscheidingslijn tussen het bekken van de Leie en het bekken van de Bvenschelde bevindt zich in het midden tussen Leie en Schelde. Ter hgte van de drpskern van De Pinte bevindt zich een waterscheiding tussen de drie bekkens: ten nrden van De Pinte strmt het water richting Gentse Kanalen, ten sten richting Bvenschelde en ten westen van de Pinte strmt het richting Leie. De bekkens wrden p hun beurt nderverdeeld in verschillende deelbekkens. Het ruilverkavelingsgebied maakt deel uit van drie deelbekkens: het deelbekken van de Benedenleie (Leiebekken); het deelbekken van de Scheldemeersen (bekken van de Bvenschelde); het deelbekken van de Gentse binnenwateren (bekken van de Gentse Kanalen). De belangrijkste waterlpen in het studiegebied zijn de Leie, de Bvenschelde en de Ringvaart. Dit zijn allen bevaarbare waterlpen, beheerd dr Waterwegen en Zeekanaal NV. In het studiegebied bevinden zich geen waterlpen van eerste categrie. De waterlpen van tweede en derde categrie (VHA, 7/10/2011) zijn: De Merbeek f Cupure (OS 231), waarin de Leebeek (OS236, 2de cat.), de Beerhfbeek (OS232, 2de en 3de cat.) en de Biestebeek/Merbeek (OS221, 2de en 3de cat.) uitmnden. De Cupure heeft twee aansluitingspunten p de Schelde: één ten zuiden van de kern van Eke, waarlangs het grtste debiet afwatert, en één wat nrdelijker ter hgte van het Drnhammeke te Zevergem. De Zwarte Kbensbeek/Oude Huwbeek/Lakemeerbeek (OS216) start als waterlp 3de cat. Op de grens tussen Nazareth en De Pinte wrdt de waterlp 2de cat. Deze beek is ter hgte van Oudmeers verbnden met de Merbeek (OS231). De Zwarte Kbensbeek mndt uit in de Schelde ter hgte van Znneputje. In de Zwarte Kbensbeek mnden de Tutefaisbeek (OS218, 2de en 3de cat.) en de Kkersbeek (OS217, 2de en 3de cat.) uit. De Grietgracht/Scheidbeek (O706) is het enige stelsel uit het bekken Gentse Kanalen. Deze beek mndt uit in de Ringvaart rnd Gent. In deze waterlp mndt de Degreybeek (O709, 3de cat.) uit. De Duivebeek/Schuurkesbeek (O713) ntstaat dr de samensmelting van de Rsdambeek (O714, 2de cat.), de Duivebeek (O713, 2de cat.) en de Hglatembeek (O715, 3de cat.) te Sint-Martens-Latem, en mndt uit in de Leie te Afsnee. De Rsdambeek start als 3de cat., net vrbij de samensmelting met Biezenls (714a, 3de cat.) wrdt de beek 2de cat. De Twezebeeklp (O735) strmt ten nrden van Astene. Deze waterlp is eerst van 3de cat. Na de mschakeling tt 2de cat. mnden hierin de Biezenbeek (O736, 2de cat.) en de Winkelbeek (O735a, 3de cat.) uit. De Petegembeek, een waterlp van 3 de categrie, ntspringt ter hgte van het stadsbs Deinze en mndt rechtstreeks uit in de Leie. In het ruilverkavelingsgebied zijn geen plders f wateringen actief. De waterlpen van tweede categrie zijn bijgevlg in beheer van de prvincie, de waterlpen van derde categrie zijn in het beheer van de gemeente _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 104 van 263

108 Waterkwantiteit Er zijn dr de Vlaamse verheid verschillende kaarten pgesteld die de situatie m.b.t. verstrmingen weergeven. De meest recente betreffen de watertetskaarten (2011, zie Figuur 7-16). Uit deze kaart blijkt dat er zwel effectief als ptentieel verstrmingsgevelige gebieden aanwezig zijn, m.n.: De Scheldemeersen ten zuidsten van Zwijnaarde en De Pinte; rnd de Grietgracht, t.h.v. het Reivisschepark te Zwijnaarde (het bdempeil van deze waterlp is te laag t..v. het drempelpeil bij mnding in de Ringvaart, waardr de afwatering prblematisch is); zne rnd de Hglatembeek, Rsdambeek en Duivebeek te Sint-Martens-Latem (t.g.v. het waterpeil in de Leie dat het water uit de Rsdambeek terugstuwt); t.h.v. de kruising van de E17 en de N60 p de grens tussen De Pinte en Nazareth (t.g.v. een rileringsprbleem); een kleine zne in het centrum van Eke (prbleem van te kleine rileringen dat werd pgelst dr het penleggen van een ingebuisde gracht); verschillende znes rnd de Merbeek; verschillende znes rnd de Beerhfbeek en zijbeken te Nazareth (t.g.v. de lzing van de rilering van het centrum van Nazareth, ndertussen werd reeds een cllectr gerealiseerd); een zne rnd de Leebeek te Nazareth _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 105 van 263

109 Figuur 7-16: Watertets verstrmingsgevelige gebieden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 106 van 263

110 Waterkwaliteit Waterlpen In het plan- en studiegebied bevinden zich verschillende meetplaatsen vr ppervlaktewaterkwaliteit (VMM). Deze zijn gesitueerd p Kaart 6. Een algemene berdeling van de huidige chemische en bilgische kwaliteit van het ppervlaktewater wrdt gegeven dr de PI (Prati-Index) en de BBI (Belgische Bitische Index). Een belangrijke parameter vr de bespreking van de waterkwaliteit is de pgelste zuurstf. De aanwezigheid van een vldende hge cncentratie aan pgelste zuurstf is van zeer grt belang vr het leven in het water en speelt een grte rl in zelfzuiverende prcessen van de waterlp. De Italiaanse nderzeker Prati ntwikkelde vr verscheidene parameters een transfrmatiefrmule m een gemeten waarde m te rekenen naar een nderling vergelijkbare kwaliteitsindex. Aan de hand van deze index kan de kwaliteitsklasse bepaald wrden. De Vlaamse Milieu Maatschappij (IVA VMM) gebruikt vr de berdeling van de waterkwaliteit de Prati-index vr zuurstfverzadiging (PIO). Deze index krijgt een slechte scre bij lage zuurstfspanningen, maar k bij ververzadiging; die treedt immers p bij eutrfiëring, een verschijnsel dat de waterkwaliteit aantast. Vr het weergeven van de bilgische kwaliteit wrdt gebruik gemaakt van de Belgische Bitische Index (BBI). Hier wrdt een waarde tegekend, afhankelijk van het aantal macrinvertebraten. De meest recente resultaten van het VMM-meetnet zijn pgenmen in Tabel 7-6. Tabel 7-6: waterkwaliteit van verschillende waterlpen in het studiegebied Meetpunt Waterlp PIO (2012) BBI (2012) Tutefaisbeek 3,7* / Tutefaisbeek 6,6 / Tutefaisbeek 5,6 / Oude Scheldearm 3,0** / Oude Scheldearm 2,1** / Bvenschelde 2,1* / Bvenschelde 2, Beerhfbeek 2,0 / Beerhfbeek / 4** Merbeek 3,5* / Leebeek 3,3 / Waterlp nr / 6** Ringvaart 3,3* / Leie 3,1* / Duivebeek 6,3 5* Zwarte Kbensbeek 4,2* / Integravijver 0,7 / Integravijver 0,5* / _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 107 van 263

111 Meetpunt Waterlp PIO (2012) BBI (2012) Hagelandvijver 3,2** / * laatste meting in 2010 ** laatste meting in 2007 Uit deze resultaten blijkt dat de Tutefaisbeek, de Duivebeek en de Zwarte Kbensbeek de laatste jaren verntreinigd zijn. De Bvenschelde, Oude Scheldearm, Leie, Ringvaart, Beerhfbeek, Merbeek en Leebeek zijn de laatste jaren licht verntreinigd. De Integravijver in Nazareth heeft een zeer gede kwaliteit, de Hagelandvijver in De Pinte is licht verntreinigd. Verder bevinden zich k 3 MAP-meetpunten in het studiegebied: meetpunt in de Merbeek meetpunt in de Duivebeek meetpunt in de Twezebeeklp De gemeten cncentratie aan nitraat is hier de laatste jaren steeds nder de richtwaarde (5,6 mg N/l) Het gehalte aan rthfsfaat vldet echter niet altijd aan de basiskwaliteitsnrm. Waterbdems Waterbdems wrden berdeeld p basis van 3 kwaliteitsparameters: fysisch-chemische kwaliteit: deze parameter det een uitspraak ver de vervuiling dr stffen zals nitraten en pesticiden ectxiclgische kwaliteit: gaat na wat de mgelijke effecten zijn van txische stffen p bepaalde rganismen. Hiervr wrden in het labratrium gekweekte rganismen vr een bepaalde tijdspanne bltgesteld aan de waterbdem. bilgische kwaliteit: hiervr wrdt de waterbdem nderzcht p de aanwezigheid van benthische macr-invertebraten (macr-invertebraten die leven in f p de waterbdem) Om een eclgisch rdeel te vellen ver de kwaliteit van de waterbdem wrdt de triade berdeling gebruikt. Deze methde cmbineert de drie vrgaande kwaliteitsparameters. Op basis van het triade-rdeel kan een pririteringslijst pgemaakt wrden van waterbdems waar bijkmend nderzek f ingrepen ndig zijn. Er bevinden zich een aantal meetpunten van het waterbdemmeetnet van de VMM in het studiegebied, nl.: meetpunt p de Leie te Afsnee, meetpunt p de Bvenschelde te Zwijnaarde, meetpunt p de Merbeek te Zevergem, meetpunt p de Beerhfbeek te Nazareth, meetpunt p de Leie te Sint-Martens-Leerne. In nderstaande figuur wrdt de pririteringslijst weergegeven vr het ruilverkavelingsgebied. Uit de laatste meetresultaten van deze meetpunten blijkt dat p de Leie en de Merbeek eerste pririteit vr verder saneringsnderzek geldt. Vr de Bvenschelde geldt tweede pririteit vr verder saneringsnderzek. Op de Beerhfbeek geldt derde pririteit vr verder saneringsnderzek _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 108 van 263

112 Figuur 7-17: Resultaten waterbdemmeetnet t.h.v. het studiegebied Structuurkwaliteit In de jaren 90 werd dr de universiteit Antwerpen (prf. Verheyen) een inventarisatie uitgeverd van eclgisch waardevlle waterlpen in het Vlaams Gewest. Tijdens deze studie werd aan elke waterlp een structuurklasse tegekend. In het ruilverkavelingsgebied wrdt geen enkele natuurlijke waterlp als waardevl beschuwd. De Merbeek, de Biestebeek en de Kkersbeek wrden nder de waardevlle kunstmatige waterlpen geklasseerd, mdat de evers niet gefixeerd zijn, en de waterlpbreedte er unifrm is. Het grtste deel van de waterlpen in het ruilverkavelingsgebied echter wrden mschreven als beken met een zwakke structuur. Op basis van de structuurkenmerken en de waterkwaliteit werd in de thematische studie hydrlgie aan elke geïnventariseerde waterlp een actuele eclgische kwaliteit tegekend. Deze indeling wrdt vrgesteld in Figuur Vr de aanwezigheid van bilgisch waardevlle grachten en waterlpen wrdt verwezen naar de discipline fauna en flra ( ) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 109 van 263

113 Figuur 7-18: Actuele eclgische kwaliteit van de waterlpen in het studiegebied _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 110 van 263

114 7.2.5 Effectvrspelling en berdeling Grndwater Grndwaterkwantiteit Een tijdelijke bemaling tijdens de aanlegfase zu permanente effecten kunnen hebben vr andere disciplines. Indien veen aanwezig is in de bdem, kan deze ntwaterd wrden, met permanente inklinking tt gevlg. Bemaling t.h.v. kwelznes kan het pkwellend grndwater nttrekken, met permanent bitpverlies tt gevlg. Er wrdt niet verwacht dat bemaling tijdens de werken ndig zal zijn, maar het kan mmenteel k ng niet uitgeslten wrden. We geven hier dan k enkel de kwetsbare lcaties mee, waar permanent negatieve effecten t.g.v. een tijdelijke bemaling zuden kunnen vrkmen: indicaties vr de aanwezigheid van veen (zie Kaart 5): Tussen de N60 en de Pntweg (Nazareth) ten sten van de Meistraat te Sint-Martens-Latem aanwezigheid van kwelgevelige vegetatie: ten nrden van de ude sprwegbedding en t.h.v. Rijvissche en in de directe mgeving van beken en waterlpen in deze mgeving; in de mgeving van Hndelee; tussen de Grte Steenweg en de Landuitstraat; depressies van de Duive- en Rsdambeek. Landbuwers kunnen mgelijk na de ruilverkaveling p eigen initiatief nieuwe grndwaterwinningen aanleggen. Nieuwe grndwaterwinningen kunnen, afhankelijk van de laag waarin gewnnen wrdt, eveneens een impact hebben p de bdem (inklinking), kwelgevelige vegetatie en kunnen tevens een invled hebben p de reeds aanwezige grndwaterwinningen. Wat betreft de aanwezigheid van veen en kwelgevelige vegetatie wrdt naar bvenvermelde lijst verwezen. De reeds aanwezige grndwaterwinningen wrden weergegeven in Figuur Uit de rapprten Grndwater in Vlaanderen blijkt dat er geen aanwijzingen zijn dat bijkmende winningen uit de freatische lagen prblematisch zuden zijn wat betreft grndwaterkwantiteit. Bijkmende winningen in het Landeniaan aquifersysteem kunnen er echter vr zrgen dat de dalende trend van de grndwaterpeilen zich (versneld) vrtzet. Het vergrten en egaliseren van kavels en het verbeteren van de kavelvrmen kunnen een verhgde afstrming van het ppervlaktewater tt gevlg hebben, waardr de infiltratie van het regenwater vermindert. Dr het vergrten van de kavels wrdt echter k het aantal afwateringsgrachten beperkt. Hierdr kan het regenwater dan weer trager afgeverd wrden, vr zver de gedempte grachten niet vervangen wrden dr een drainagesysteem dat het regenwater naar de resterende grachten afvert. Een éénzijdige uitspraak ver dit effect is p dit mment dan k niet mgelijk. Er wrdt dan k verwezen naar de milderende maatregelen. De aanleg van (verharde) wegen kan eveneens leiden tt een vermindering van de infiltratiecapaciteit. Er wrden ca. 1,8 km nieuwe wegen vrzien het plangebied (ndzaak en exacte lengte pas gekend als de nieuwe kavelstructuren gekend zijn). Deze wrden semi-verhard aangelegd en vrzien van brede bermen, waar het afstrmende water wel de kans krijgt te infiltreren. Gezien de beperkte lengte en het semi-verhard karakter wrdt hiervan geen significant negatief effect verwacht p de infiltratiecapaciteit. Mgelijk wrdt binnen de ruilverkaveling k ruimte vrzien vr nieuwe ventwegen langs de N60 (lengte mmenteel p 2,5 km geschat). Het is aangewezen k hier vldende infiltratiemgelijkheden te vrzien. Binnen de ruilverkaveling wrdt, gezien het reeds bestaande dichte wegennet, vrnamelijk ingezet p het verbeteren van de bestaande wegen (ca. 16 km). Ok deze wrden vrnamelijk semi-verhard uitgeverd (ca. 14,5 km) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 111 van 263

115 Een aantal nverharde wegen zal daardr semi-verhard wrden. Ca. 1,5 km wrdt aangelegd in verharding. Het betreft hier reeds verharde wegen in slechte staat, waar de verharding hersteld wrdt. Waar mgelijk wrden brede bermen vrzien. Ongeveer 77 m wegen wrdt nverhard aangelegd. Gezien de eerder beperkte bijkmende lengte van de (semi-)verharde wegen, wrdt de impact p de infiltratiecapaciteit hgstens beperkt negatief berdeeld. Verder wrden in het ttaal 19,5 km nieuwe nverharde (15,2 km) f semi-verharde (4,3 km) wandelpaden aangelegd. Tevens wrden 5,5 km bestaande paden verbeterd, meestal nverhard (4,2 km), maar k deels semi-verhard (1,3 km). Gezien de meeste paden nverhard blijven, wrdt hiervan geen significant negatief effect verwacht p de infiltratiecapaciteit. Ten sltte zal k 18,3 km extra fietspaden wrden aangelegd. Hiervan wrdt 15,9 km aangelegd in verharding en 2,4 km in semi-verharding. Ok wrdt 240 m semi-verhard fietspad hersteld. Het effect van de bijkmende verharding dr fietspaden wrdt matig negatief berdeeld. Ten sltte wrden k 4 parkings aangelegd (Stadsbs Deinze, Hspicebssen, Grenadierslaan Eke). Deze wrden aangelegd in steenslag f een ander waterdrlatend materiaal, waardr hier een beperkt negatieve impact p de infiltratiecapaciteit verwacht wrdt. Ok de werken aan de waterlpen hebben een invled p de grndwaterkwantiteit. De aanleg van natuurtechnische prfielen langs delen van de Kkersbeek, Merbeek, Zwarte Kbbensbeek, Beerhfbeek en Biezenls (in ttaal 14,9 km) zal zrgen vr een verbeterde infiltratie naar het grndwater. Ok de bijkmende berging van ppervlaktewater in de zne vr waterberging in De Pinte kan zrgen vr een verhgde infiltratie naar het grndwater. Ten sltte wrdt k 15,7 ha bufferstrk langs de geklasseerde waterlpen wrden vrzien, dewelke ingezaaid wrden met gras. Ok dit bevrdert de infiltratie naar het grndwater. Het aanleggen van een nieuwe waterlp en eventuele werken aan geklasseerde waterlpen zals ruimen, aanpassen van duikers, e.d. zullen in principe leiden tt een versnelde afver, wat de infiltratie niet bevrdert. Een significant negatieve impact wrdt hiervan echter niet verwacht. Ten sltte kan k het wijzigen van de vegetatie een invled hebben p de grndwaterkwantiteit t.g.v. een vertraagde afver. In het ruilverkavelingsplan is vrzien m ca. 58 ha te bebssen, nl. 18 ha i.k.v. het Stadsbs Deinze, 24 ha i.k.v. de Hspicebssen, 8 ha bufferbssen langs de E17 en 8 ha binnen de ruilverkaveling. Tevens wrdt vrzien in ngeveer 80 km aanleg van nieuwe hutkanten en bmenrijen. Deze maatregelen wrden vr de infiltratie naar het grndwater als sterk psitief berdeeld. Grndwaterkwaliteit Bij het uitveren van bemalingen i.k.v. de werken zuden bestaande grndwaterverntreinigingen kunnen verspreiden en als zdanig een permanent effect hebben p de grndwaterkwaliteit. Het wrdt niet verwacht dat bemaling ndzakelijk zal zijn, maar dit kan mmenteel ng niet uitgeslten wrden. Er wrdt i.k.v. dit plan-mer dan k verwezen naar de mgelijke lcaties met grndwaterverntreinigingen, met name de lcaties waar reeds een bdemnderzek werd uitgeverd (zie Kaart 5). Tijdens de explitatiefase kan k de grndwaterkwaliteit wijzigen t.g.v. een veranderd bdemgebruik en dit t.g.v. een wijziging in het bemestingsregime. Het tekmstig bdemgebruik is mmenteel echter niet gekend. Er kan dus ng geen éénduidige uitspraak gedaan wrden ver verbetering f verslechtering van de grndwaterkwaliteit m.b.t. de uitspeling van nutriënten. Zals reeds eerder gemeld wrdt het bemestingsgedrag van de individuele landbuwer beïnvled dr factren die geen deel uitmaken van de ingrepen van de ruilverkaveling, maar zijn de landbuwers wel verplicht de van tepassing zijnde regelgeving te vlgen, welke gericht is p het vermijden van verntreiniging van het grndwater Oppervlaktewater Oppervlaktewaterkwantiteit Dr het vergrten en egaliseren van de kavels en het verbeteren van de kavelvrmen kan het regenwater versneld afgeverd wrden naar de waterlpen, met hgere piekdebieten tt gevlg _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 112 van 263

116 Dr het vergrten van de kavels zal echter k het aantal afwateringsgrachten beperkt wrden, waardr het regenwater trager kan afgeverd wrden, vr zver de gedempte grachten niet vervangen wrden dr een drainagesysteem dat het regenwater naar de resterende grachten afvert. De exacte lengte van de grachten zal pas gekend zijn na uittekening van de herverkaveling), maar zal in ieder geval verminderen t..v. de huidige situatie. Een éénzijdige uitspraak ver het effect van de herverkaveling is p dit mment dan k niet mgelijk. Er wrdt dan k verwezen naar de milderende maatregelen. De herverkaveling zu eveneens een impact kunnen hebben p aanwezige veedrinkpelen. De veedrinkpelen die waterhudend zijn in de zmer zijn meegenmen in de inventarisatie dr de VLM en wrden p het ruilverkavelingsplan aangeduid als te behuden. Er wrden dan k geen significante effecten p de pelen verwacht. Binnen de maatregelen tt landinrichting wrden mgelijk een aantal nieuwe pelen aangelegd: ten zuiden van de Putstraat, aan de Westerplas en aan de Grte Steenweg in Zevergem. Deze pelen wrden aangelegd i.f.v. natuur. Hierdr zullen een aantal nieuwe ppervlaktewaterlichamen ntstaan, maar dit heeft an sich geen invled p de ppervlaktewaterkwantiteit. De vijvers in het studiegebied zijn niet gelegen in het plangebied, waardr hierp geen significant effect verwacht wrdt t.g.v. de ruilverkaveling. Het bijkmend verharden van wegen en paden zal eveneens leiden tt een versnelde afver van het regenwater naar de waterlpen. Deze versnelde afver langsheen de verharde wegen zal echter deels teniet wrden gedaan dr de aanleg van brede bermen langsheen deze wegen. De vrnaamste negatieve impact wrdt dan k verwacht van 15,9 km bijkmend verhard fietspad en de aanleg van nieuwe ventwegen langs de N60 (ca. 2,5 km). Van de aangelegde wegen en parkings in semi-verhard materiaal wrdt hgstens een beperkt negatieve impact verwacht m.b.t. versnelde afver van hemelwater. Verder zullen k de werken aan waterlpen een impact hebben p de afver van hemelwater. Z zrgen de natuurtechnische inrichting van waterlpen (14,9 km) en de aanleg van bufferstrken (15,7 ha) vr een vertraagde afver. Overige werken zals het ruimen van waterlpen en het aanpassen van duikers zullen dan weer (lkaal) vr een versnelde afver zrgen. Ok de aanleg van een nieuwe waterlp zrgt lkaal vr een versnelde afver. Deze wrdt vrzien in functie van een betere afwatering van de Oude Heerweg. De detailuitwerking en exacte lcatie hangt echter af van de herverkaveling. Dr het inrichten van een zne vr waterberging langs de Duivebeek (De Pinte) draagt de ruilverkaveling bij tt het verbeteren van de waterverlastprblematiek in de znes rnd de Rsdambeek/Duivebeek. Exacte dimensineringen zijn hier ng niet gekend, zdat het effect ng niet kwantitatief kan begrt wrden. In ieder geval zal het effect psitief zijn vr wat de discipline water betreft, maar deze waterbergingszne alleen zal de waterverlastprblematiek niet vlledig plssen. Ok het ruimen en herprfileren van de Beerhfbeek zal een psitieve invled hebben p de waterverlastprblematiek in deze zne. Uit een ppervlaktewaterkwantiteitsmdellering van het strmgebied van Leebeek tt Ringvaart in pdracht van de Prvincie Ost-Vlaanderen blijkt dat het ruimen van de Beerhfbeek leidt tt een tename van de afvercapaciteit van gemiddeld 83 % p het pwaartse deel (pwaarts de Leegzakstraat) en van ca. 50 % p het afwaartse deel. De ruiming leidt tt een gemiddelde verlaging van het waterpeil van ca. 0,6 m (100-jaarlijkse strm) en 0,48 m (10-jaarlijkse strm) p het pwaartse deel en 0,23 m (100-jaarlijkse strm) en 0,25 m (10-jaarlijkse strm) p het afwaartse deel. Dit wrdt vanuit de discipline water als sterk psitief berdeeld. Ten sltte kan k het wijzigen van de vegetatie een invled hebben p de ppervlaktewaterkwantiteit t.g.v. een vertraagde afver. In het ruilverkavelingsplan is vrzien m ca. 58 ha te bebssen en wrden ngeveer 80 km nieuwe hutkanten en bmenrijen aangelegd. Deze maatregelen wrden eveneens psitief berdeeld vr wat betreft de ppervlaktewaterkwantiteit _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 113 van 263

117 Oppervlaktewaterkwaliteit Een grtere afver t.g.v. het vergrten en egaliseren van de kavels en aanpassen van de kavelvrmen zal leiden tt meer afspeling van nutriënten naar de waterlpen. De meststffen kunnen echter k meer verdund in de waterlpen terechtkmen, waardr de nutriëntencncentratie in de waterlpen zal dalen. Nutriënten en pesticiden wrden in hfdzaak dr 2 prcessen naar het ppervlaktewater afgeverd, nl. dr ppervlakkige afspeling en dr uitspeling naar het ndiepe grndwater. Bufferstrken kunnen de nutriënten en pesticiden gedeeltelijk pvangen zdat ze niet in het ppervlaktewater terechtkmen. Gezien de ligging in beperkt ersiegevelig gebied wrdt de aanleg van in het ttaal 15,7 ha bufferstrken p de ppervlaktewaterkwaliteit matig psitief berdeeld. Ok de natuurtechnische inrichting van waterlpen verhgt het zelfreinigend vermgen van de waterlp, waardr een psitief effect p de waterkwaliteit kan verwacht wrden. Dr het ruimen van waterlpen zal eveneens de waterkwaliteit verbeteren. Een gede waterkwaliteit kan immers enkel bekmen wrden wanneer zwel de water- als de waterbdemkwaliteit ged zijn. Verntreinigingen die mmenteel vastzitten in de waterbdem kunnen immers bij een verbetering van de waterkwaliteit in plssing gaan, waardr uiteindelijk ng steeds geen verbetering van de waterkwaliteit in de waterlp wrdt bekmen. De aanleg van recreatieve paden langs waterlpen kan leiden tt zwerfvuil in de waterlpen, welk een negatieve invled heeft p de waterkwaliteit. Het effect zal eerder beperkt negatief zijn. Ten sltte kan de ruilverkaveling p melkveebedrijven IBA s aanleggen m het bedrijfsafvalwater reinigen. Dit kan eveneens een psitief effect hebben p de waterkwaliteit. Het is p dit mment ng niet gekend waar eventuele IBA s zullen wrden aangelegd. Structuurkwaliteit T.g.v. de ruilverkaveling zullen verschillende waterlpen aangepast wrden, wat zijn gevlgen heeft vr de structuurkwaliteit. Het aanleggen van een nieuwe waterlp, het verleggen van waterlpen en het aanleggen en dempen van grachten kunnen een negatief effect hebben p de structuurkwaliteit. Er kunnen negatieve effecten ptreden t.h.v. de niet-geklasseerde waterlp tussen de Spletestraat en de Kijkuitstraat t.g.v. de aantakking van een nieuwe waterlp en p de Twezenbeeklp t.g.v. het beperkt verleggen van deze waterlp. Gezien de beperkte mvang van deze ingrepen wrdt het effect als beperkt negatief berdeeld. Het is mmenteel ng niet gekend welke grachten zullen gedempt wrden en/f waar nieuwe grachten zullen wrden gegraven die eventueel aansluiten p bestaande waardevlle waterlpen f grachten, waardr de effecten p de structuurkwaliteit hiervan p planniveau ng niet kunnen berdeeld wrden. Het ruimen van waterlpen en het aanleggen van een natuurtechnisch prfiel hebben een psitief effect. Ok het aanleggen van bufferstrken langs waterlpen heeft een psitief effect p de structuur. De evervegetatie zal met haar wrtels meer stabiliteit bieden aan de ever en de natuurlijke veranderingen in de bedding van de waterlp kunnen binnen de bufferzne wrden getlereerd. Binnen het ruilverkavelingsplan wrden 14,9 km waterlpen natuurtechnisch ingericht en 29 km waterlpen vrzien van bufferstrken, wat sterk psitief wrdt berdeeld. Deze effecten wrden verwacht p de Scheidbeek (Grietgracht), Kkersbeek, Zwarte Kbensbeek, Blijpelbeek, Tutefaisbeek, Merbeek, Duivebeek, Winkelbeek, Twezenbeeklp, Biezenbeek, Biezenls, Rsdambeek, Leebeek en Beerhfbeek (zie Kaart 7). Het aanleggen van een pad p deze bufferstrken kan er dan weer te leiden dat de evers aangetast wrden dr de recreanten. Dit is het geval langs de Kkersbeek, Zwarte Kbensbeek, Merbeek, Duivebeek, Rsdambeek, Leebeek en Beerhfbeek. Dit negatief effect is echter beperkt Alternatieven Zekzne Hspicebssen Vanuit de discipline water is er geen vrkeur vr f uitsluiting van specifieke percelen waarp de bebssing kan gebeuren _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 114 van 263

118 Wandelpad Parijsestraat en Kijkuitstraat De aanleg van het wandelpad in de bufferstrken langs de waterlpen heeft geen andere impact p grnd- en ppervlaktewaterkwantiteit, gezien het k in dit geval een nverhard pad zal zijn. Dr de aanleg van een pad in de bufferstrk kan er een beperkt negatieve impact zijn m.b.t. ppervlaktewaterkwaliteit t.g.v. een grter risic p zwerfvuil in de waterlpen. Ok kunnen de evers aangetast wrden dr recreanten wat een beperkt negatief effect p de structuurkwaliteit met zich mee kan brengen. Anderzijds wrden mmenteel ng geen bufferstrken vrzien langs alle betrkken waterlpen (Twezenbeeklp en waterlpen znder naam), waardr de aanleg van het pad langs de waterlpen extra bufferstrken met zich kan brengen wat psitief berdeeld wrdt. Vanuit de discipline water gaat er dan k geen specifieke vrkeur uit naar 1 van beide lcaties van het wandelpad Bufferbekken Scheidbeek Dr de aanleg van het bufferbekken langs de Scheidbeek (Grietgracht) zal een buffering vrzien wrden vr de afver van het hemelwater van het prject Senenspark te Sint-Denijs-Westrem. Vlgens het huidige beschikbare ntwerp werd dit bufferbekken gedimensineerd p 17 ha aangeslten verharde ppervlakte en 13,4 ha nverharde ppervlakte nderweg en heeft het een buffervlume van m³ Het bufferbekken is ruim vldende gedimensineerd vr strmen die eens p 20 jaar vrkmen (T20). Het bufferbekken dient ervr te zrgen dat de hemelwaterafver t.g.v. het prject Senenspark naar de Scheidbeek en bij uitbreiding k de Ringvaart niet significant verhgt en er geen bijkmende waterverlast prblemen bestaan. T..v. de huidige situatie wrdt het effect p waterkwantiteit dan k eerder neutraal berdeeld. O.b.v. de watertetskaarten is het bufferbekken niet gelegen t.h.v. infiltratiegevelig gebied, waardr geen significant effect p de grndwaterkwaniteit wrdt verwacht Milderende maatregelen Aandacht besteden aan de aanwezigheid van veen, kwelgevelige vegetatie en grndwaterwinningen bij tijdelijke en permanente bemaling/grndwaterwinning. Bijkmende grndwaterwinningen in het Landeniaan Aquifersysteem niet testaan. Aandacht besteden aan de mgelijkheden vr infiltratie van afstrmend hemelwater naar het grndwater bij uitwerking van de detailafwatering vr de herverkaveling. De algemene principes van integraal waterbeleid dienen tegepast te wrden, m.n. 1. hergebruik van hemelwater 2. infiltratie van hemelwater 3. bufferen en vertraagd afveren 4. lzing In het bijznder dienen deze principes gerespecteerd te wrden bij de herverkaveling, zdat deze geen verhgde waterafver met zich meebrengt, gezien de reeds aanwezige verstrmingsprblematiek in het studiegebied. In het bijznder geldt dat er geen verhgde waterafver mag zijn vr (zie k Figuur 7-16): De zne van de Scheldemeersen ten zuidsten van Zwijnaarde en De Pinte, de zne rnd de Scheidbeek, de zne rnd de Hglatembeek, Rsdambeek en Duivebeek, verschillende znes rnd de Merbeek, verschillende znes rnd de Beerhfbeek, zne rnd de Leebeek _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 115 van 263

119 Er dient bij het uitwerken van de detailafwatering vr de herverkaveling m.n. ingezet te wrden p het z veel mgelijk infiltreren van hemelwater p de landbuwpercelen. Bijkmend kunnen k bufferstrken vrzien wrden langs grachten dewelke infiltratie bevrderen vr het afstrmend hemelwater in de grachten terechtkmt. Wat betreft de verige maatregelen van de ruilverkaveling wrdt vrnamelijk verwezen naar het vrzien van vldende infiltratiemgelijkheden vr afstrmend hemelwater aan de nieuwe ventwegen langs de N60 en t.h.v. de nieuwe verharde fietspaden. Teneinde te vermijden dat de aangelegde bufferstrken na verlp van tijd zuden wrden mgeplegd, kunnen bij uitvering van de ruilverkavelingswerken vlgende maatregelen wrden genmen: plaatsen van akkerpalen, pname van de bufferstrken in een beheerplan f vereenkmsten afsluiten met landbuwers via een agr-beheergrep Leemten in de kennis Er is een aantal elementen die ervr zrgen dat smmige effecten in deze fase nvlledig f niet knden begrt en/f berdeeld wrden. In het bijznder geldt dat van verschillende maatregelen (zals b.v. kavelwerken) de precieze uitvering en/f lcatie ng niet gekend is. Tevens wrdt ruimte gelaten m smmige maatregelen bijkmend f p andere plaatsen uit te veren dan aangegeven p het ruilverkavelingsplan. De effecten van de werken zullen een impact hebben p waterkwaliteit en waterkwantiteit in het plangebied. Bufferstrken zullen de afspeling van verntreinigende stffen in een bepaalde mate tegenhuden, aanleg van IBA s zal eveneens de waterkwaliteit verbeteren. De invled van een verandering in het bemestingsregime blijkt ng niet éénduidig uit dit plan. Tevens zullen verschillende maatregelen genmen wrden die een plssing meten bieden vr de waterverlast in het gebied. De maatregelen m.b.t. waterverlast zijn mmenteel ng niet (allemaal) begrt. Ok verandering van teelten kan leiden tt een verandering in de irrigatiewatervraag. Over de aard en de snelheid van de wijziging van de waterkwaliteit in het gebied, kan pas een uitspraak gedaan wrden na uitvering van de werken en regelmatige mnstername. Effecten p de waterverlastprblematieken zullen duidelijker wrden na een (beperkte) hydrlgische mdellering van het gebied in het kader van het ntwerp van de verschillende maatregelen Cnclusie Wat betreft grndwaterkwantiteit wrdt de aandacht gevestigd p de aanwezigheid van veen en kwelgevelige vegetatie dewelke mgelijk een negatieve impact kunnen ndervinden van eventuele tijdelijke bemalingen en nieuwe grndwaterwinningen. Ok kunnen eventuele nieuwe grndwaterwinningen een impact hebben p reeds bestaande grndwaterwinningen. Er zijn geen aanwijzingen dat bijkmende grndwaterwinningen in de freatische lagen prblematisch zuden zijn, bijkmende grndwaterwinningen in het Landeniaan aquifersysteem kunnen echter bijdragen aan de (reeds bestaande) dalende trend van het waterpeil in dit systeem. Bijkmende winningen in het Landeniaan aquifersysteem zijn dan k te vermijden. De herverkaveling is mmenteel ng niet gekend, waardr er geen éénduidige uitspraak kan gedaan wrden ver de impact p grndwaterkwantiteit. Bij het uitwerken van de detailafwatering vr de herverkaveling dienen de basisprincipes vr integraal waterbeheer gerespecteerd te wrden en dient er in het bijznder aandacht te wrden besteed aan infiltratiemgelijkheden. Wat de aanleg van bijkmende verharde paden/wegen betreft, kunnen vrnamelijk negatieve effecten verwacht wrden van bijkmend verhard fietspad en nieuwe ventwegen langs de N60. Langs deze infrastructuren dienen dan k vldende infiltratiemgelijkheden vr afstrmend hemelwater te wrden vrzien. Ten sltte wrden ng psitieve effecten verwacht van de aanleg van natuurtechnische prfielen en buffers _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 116 van 263

120 langs de waterlpen, bebssing en de aanleg van nieuwe hutkanten en bmenrijen p de grndwaterkwantiteit. Inzake grndwaterkwaliteit wrdt de aandacht gevestigd p de mgelijke aanwezigheid van grndwaterverntreinigingen t.h.v. de percelen waarp reeds een bdemnderzek gebeurde. Over de impact van het gewijzigde bdemgebruik p de grndwaterkwaliteit kan ng geen éénduidige uitspraak gedaan wrden. In ieder geval dient de van tepassing zijnde regelgeving gevlgd te wrden, net zals in de huidige testand. Verschillende ingrepen zullen een impact hebben p de ppervlaktewaterkwantiteit t.g.v. een wijziging van de afver van hemelwater. De herverkaveling is mmenteel ng niet gekend, waardr er geen éénduidige uitspraak kan gedaan wrden ver de impact p de ppervlaktewaterkwantiteit.. Zals hierbven reeds gesteld, dient alleszins rekening te wrden gehuden met de principes van integraal waterbeheer. Er wrden geen significante effecten p pelen verwacht, gezien de veedrinkpelen die waterhudend zijn in de zmer wrden behuden. Dr de aanleg van nieuwe pelen binnen de maatregelen tt landinrichting zullen een aantal nieuwe ppervlaktewaterlichamen ntstaan, maar dit heeft an sich geen invled p de ppervlaktewaterkwantiteit.. Van de bijkmende verharde paden/wegen wrdt vrnamelijk een negatieve impact verwacht van de bijkmende verharde fietspaden en de ventwegen langs de N60, waarvr hierbven reeds een maatregel werd vrgesteld. De werken aan waterlpen zullen vr een versnelde (ruimen, aanleg nieuwe waterlp) f vertraagde (natuurtechnische inrichting, bufferstrken) afver zrgen. Teneinde te vermijden dat de bufferstrken na verlp van tijd wrden mgeplegd, kunnen akkerpalen wrden geplaatst f kunnen ze wrden pgenmen in een beheerplan f een vereenkmst met de landbuwer via een agr-beheergrep. De inrichting van de zne vr waterberging (Duivenbeek) en het ruimen van de Beerhfbeek zullen een psitief effect hebben p de lkale waterverlastprblematiek, hewel de prblematiek niet vlledig wrdt pgelst. Ok de bebssing en de aanleg van nieuwe hutkanten en bmenrijen wrdt psitief berdeeld vr wat betreft ppervlaktewaterkwantiteit. De aanleg van het bufferbekken p de Scheidbeek wrdt vr wat betreft de effecten p de ppervlaktewaterkwantiteit als neutraal berdeeld. Inzake ppervlaktewaterkwaliteit wrden vrnamelijk psitieve effecten van de ruilverkaveling verwacht, m.n. dr de aanleg van bufferstrken langs de waterlpen, het ruimen van waterlpen en de mgelijke aanleg van IBA s. De aanwezigheid van recreatieve paden p de bufferstrken kan een beperkt negatieve impact hebben p de waterkwaliteit t.g.v. eventueel zwerfvuil dat in de waterlpen terechtkmt. Ok p de structuurkwaliteit van de waterlpen kunnen vrnamelijk psitieve effecten verwacht wrden van de ruilverkaveling en dit t.g.v. de aanleg van natuurtechnische prfielen en bufferstrken. Beperkt negatieve impacten kunnen verwacht wrden t.h.v. de niet-geklasseerde waterlp tussen de Spletestraat en de Kijkuitstraat t.g.v. de aantakking van een nieuwe waterlp en p de Twezenbeeklp t.g.v. het beperkt verleggen van deze waterlp. De impact p de structuurkwaliteit van de aanwezige grachten in het ruilverkavelingsgebied kan p planniveau ng niet berdeeld wrden, gezien ng niet duidelijk is welke grachten zullen wrden gedempt en waar eventueel nieuwe grachten zullen wrden gegraven. Vanuit de discipline water is er geen vrkeur vr f uitsluiting van specifieke percelen waarp de bebssing kan gebeuren en geen vrkeur vr één van de lcaties van het wandelpad tussen de Parijsestraat en Kijkuitstraat.. RUP Stadsbs Deinze Binnen dit RUP wrden een aantal nieuwe paden vrzien die semi-verhard wrden uitgeverd. Gezien de beperkte lengte wrdt hiervan geen significant effect verwacht p de infiltratiecapaciteit. Van de 2 parkings die semi-verhard wrden aangelegd wrdt een beperkt negatieve impact verwacht p de infiltratiecapaciteit. De bebssing en de aanleg van nieuwe bmenrijen en hutkanten heeft een sterk psitief effect p grnd- en ppervlaktewaterkwantiteit, gezien de wijziging in vegetatie zal leiden tt vertraagde afver van hemelwater. De aanleg van een wandelpad _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 117 van 263

121 langs (een deel van) de Petegemsebeek kan een beperkt negatief effect hebben p de waterkwaliteit (mgelijk zwerfvuil) en structuurkwaliteit (aantasting ever dr recreanten). RUP Hspicebssen De bebssing binnen het RUP Hspicebssen zal een sterk psitieve impact hebben p grnd- en ppervlaktekwantiteit, gezien de wijziging in vegetatie zal leiden tt een vertraagde afver van hemelwater. Van de aanleg van een semi-verharde parking kan een beperkt negatieve impact p de infiltratiecapaciteit verwacht wrden. Vr het verige wrden van dit RUP geen effecten vr de discipline water verwacht. 7.3 Fauna en Flra Afbakening van het studiegebied Het studiegebied vr de discipline fauna en flra valt samen met het algemeen studiegebied: het plangebied zelf en een zne van ca. 200 m daarrnd. Een verruiming van het studiegebied is mgelijk in functie van mgelijke eclgische relaties f barrières van het plangebied met andere gebieden (meerdere kilmeters), rustverstring (enkele hnderden meter), wijzigingen in ppervlaktewaterkwaliteit en kwantiteit (zie 7.2.1) Juridische en beleidsmatige cntext De algemene principes zals de zrgplicht (natuurbehudsdecreet art.14), het vrkmingsprincipe en het eclgisch cmpensatiebeginsel zijn van belang, evenals de principes m.b.t. de bescherming van habitats en kleine landschapselementen (.a. bescherming van histrisch permanent grasland en van merassen). Indien bs zu wrden gerid is het Bsdecreet van tepassing. Verder met rekening gehuden wrden met de aanwezigheid van speciale beschermingsznes (habitat- f vgelrichtlijngebieden), VEN-gebieden en/f natuur- f bsreservaten Methdlgie Methdiek beschrijving van de referentiesituatie Vr de beschrijving van de huidige situatie zal berep gedaan wrden p de inventarisatiegegevens en het kaartmateriaal verzameld in het kader van de eerste fase van de planvrming nder meer t.b.v. het pstellen van de ectpenbalans. Een beperkte terreinverkenning zal telaten m eventuele wijzigingen in het bitisch milieu sinds de eerste fase na te gaan. Dit betekent dat de bestaande eclgische inventarisatie wrdt getetst en niet pnieuw wrdt uitgeverd. De landschapseclgische evaluatie gebeurt dr de integratie van vier criteria. De criteria die binnen deze studie gehanteerd wrden, zijn zals bij de BWK, versie 2.2 zeldzaamheid, natuurlijkheid, (bi)diversiteit, en bilgische ptenties. Dr deze criteria p een crrecte en lgische wijze naast mekaar te plaatsen, kan men tt vijf (zes) verschillende waarderingsklassen kmen (bilgisch minder waardevl, minder waardevl met (zeer) waardevlle elementen, waardevl, waardevl met zeer waardevlle elementen, en zeer waardevl. De bestaande testand p het vlak van aanwezige (avi)fauna, bitpen, versnipperingen, het vrkmen van barrières, rustverstring, gevelige znes (.b.v. kwetsbaarheidskaarten) vr vernatting, verdrging, vermesting en/f eutrfiëring wrdt berdeeld Methdiek effectvrspelling en -berdeling Na nderzek en beschrijving van de huidige natuurwaarden (actualisering BWK en typlgie eclgisch waardevlle waterlpen), wrden gebieden afgebakend met mgelijke kwetsbaarheden naar de te verwachten effectgrepen. Bij de afweging van de effecten wrden dan de vijf nderstaande criteria gebruikt: _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 118 van 263

122 1) Bilgische basiskwaliteit: hiermee wrdt het effect p de aanwezige natuurwaarden berdeeld (zwel verbetering als verslechtering) bij het drveren van de werken. Criteria zijn zeldzaamheid, vervangbaarheid en kwetsbaarheid. Dit betreft effecten van.a. verhging van dynamiek, verstring, verdrging, vernatting p vlledige ectpen (met inbegrip van aanwezige fauna-elementen). Hierbij wrdt rekening gehuden met de vegetatie die typisch is vr het gebied, en speciale aandacht gaat uit naar de (relatief zeldzame) vegetatietypes. 2) Bilgische representativiteit: berdeeld wrdt he het plangebied en haar natuurlijke patrnen zich verhuden tt de natuurlijke pbuw van gelijkaardige landschappen in het gebied. Bij representativiteit hren k begrippen als zeldzaamheid, kwetsbaarheid en vervangbaarheid van plant en bitp. 3) Bilgische ptenties: hiermee wrdt geëvalueerd in welke mate de werken de ptenties van het plangebied benutten en in welke mate de te ndernemen acties inspelen p de aanwezige ptenties. 4) Bilgische infrastructuur: berdeeld wrdt welke ingrepen pbuwend f afbrekend werken p de nmisbare lijnen en punten in het landschap die mee de eclgische structuur van het landschap bepalen. Ok de mate waarin de migratiemgelijkheden van de aanwezige srten bevrderd dan wel gehinderd wrden, wrdt berdeeld. 5) Bilgische ruimtebeslag: geëvalueerd wrdt in welke mate de geplande ingrepen bijdragen tt de mvang van het natuurlijk milieu. Hierbij wrdt een verzicht gegeven van de ppervlakten en lengte-eenheden van een bepaalde vegetatie die al dan niet rechtstreeks kan verdwijnen f (her)ntwikkelen. Vertrekkende van de ingrepen die bij het plan kmen kijken en de milieueffecten inzake bdem en water, wrden de belangrijkste impacten p de eclgisch waardevlle gebieden beschreven en geëvalueerd _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 119 van 263

123 Tabel 7-7: Berdelingscriteria en significantiekader vr de milieudiscipline fauna en flra Effecten Criterium Methdiek Significantiekader Rechtstreekse effecten Bitpverlies/-winst Versnippering/ntsnippering en barrièreeffecten Verstringsaspecten Rustverstring Vernatting/ verdrging Oppervlakte waardevl gebied (vr fauna en/f flra) dat zal verdwijnen f gecreëerd wrden Lkalisatie znes die gevelig zijn vr versnippering en barrière-effecten. Kwetsbare srten / Oppervlakte kwetsbaar gebied dat beïnvled kan wrden dr rustverstring Lkalisatie znes gevelig vr vernatting/verdrging die beïnvled wrdt GIS-analyse, terreinbezek ppervlakte waardevlle bitptypes die rechtstreeks dreigen aangetast te wrden tengevlge van f gecreëerd wrden dr de ntwikkeling van het plangebied. Bespreking.b.v kwetsbaarheidsbenadering en expert judgement mer-deskundige. Glbale inschatting (eerder een kwalitatieve kwetsbaarheidsbenadering) Bespreking.b.v. indicaties p kwetsbaarheidskaarten, veranderde infiltratie en expert-judgement Effecten kunnen significant zijn wanneer bitpen verlren gaan f gecreëerd wrden. Effecten kunnen significant zijn wanneer de versnippering/ ntsnippering de verspreiding van srten beïnvled. Kwalitatieve bespreking, effecten kunnen significant zijn wanneer de rustverstring ervr zrgt dat de ppulatie achteruitgaat. Effecten kunnen significant zijn wanneer vernatting/verdrging leidt tt aantasting van de vegetatie en/f de ppulatie van bepaalde diersrten beïnvled. Vermesting en eutrfiëring Lkalisatie znes gevelig vr vermesting en aanrijking ten gevlge van bdemverstring Inschatting.b.v. huidige natuurwaarden Effecten kunnen significant zijn wanneer eutrfiëring kwetsbare flra f fauna beïnvledt. Impact p de aanwezige (avi)fauna Impact inkrimping/ uitbreiding migratie-, ferageer- en bredgebieden Kwalitatieve bespreking tijdens de explitatiefase Effecten kunnen significant zijn indien het plan een zdanige invled heeft p de inkrimping/uitbreiding van de migratie-, ferageer- en/f bredgebieden dat dit een effect heeft p de vrkmensaantallen van een srt _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 120 van 263

124 In het milieueffectenrapprt wrdt tevens de berdeling pgenmen ver het al dan niet vlden aan de zrgplicht, het vrkmingsprincipe en het eclgisch cmpensatiebeginsel, zals pgelegd dr het decreet van 21 ktber 1997 betreffende natuurbehud en het natuurlijk milieu, gewijzigd p 9 juli Dit zal gebeuren.b.v. de ectpenbalans aangeleverd dr de VLM. In principe gebeurt de berdeling van de discipline Flra en Fauna ten pzichte van de referentiesituatie; dit is de natuursituatie zals die is vastgelegd gedurende de detailinventarisatie tijdens het Onderzek naar het nut (uitgeverd in en in 2012 vr het gebied Oudmeers ). Bij de berdeling van de effecten p planniveau wrdt k een krte afweging gemaakt van de effecten van het plan in vergelijking met de autnme ntwikkeling en het natuurntwikkelingscenari; k dit gebeurt ten pzichte van genemde referentiesituatie. Daar ten gevlge de ruilverkaveling een beïnvleding p het GEN-gebied Vallei van de Bvenschelde Nrd nu niet uit te sluiten is, zal het MER de elementen dienen aan te reiken die het de verheid mgelijk maakt m een (verscherpte) Natuurtets uit te veren Referentiesituatie Eclgische situering van het studiegebied en de ruimere mgeving Onderstaande beschrijving werd in hfdzaak vergenmen uit de Thematische studie Eclgie van de VLM. De terreininventarisaties in deze studie werden uitgeverd in , met uitzndering van het gebied Oudmeers waar de inventarisatie in 2002 gebeurde. De inventarisatie vanuit de VLM is bijgevlg met maximaal 1 jaar verschil gebeurd in vergelijking met de actualisatie van de BWK vanuit de stad Gent. Hierdr wrden geen grte verschillen tussen beide inventarisaties verwacht. Er wrdt gekzen m de beschrijving van de bestaande testand in hfdzaak te baseren p de Thematische studie Eclgie van de VLM. Het ruilverkavelingsgebied zelf mvat het dekzandgebied tussen de twee valleien met de histrisch geslten depressies in het nrden en een randzne van de vallei van de Bvenschelde tussen Zwijnaarde en Eke. De eclgisch interessante gebieden in de mgeving zijn de vlledige Scheldevallei, de Leievallei met ten nrden ervan eclgisch zeer waardevlle bssen zals het kasteelpark van Oidnk. Zandig interfluvium tussen Leie en Schelde (het vrmalig Scheldeveld) Het interfluvium is een verwegend vlak en zandig gebied tussen Leie en Schelde strmpwaarts van Gent aansluitend bij de Scheldevallei. Het dekzandgebied heeft rsprnkelijk vegetatie van vedselarme, zure zandgrnden met name heidevegetaties en heischrale vegetaties. Maar dr de intensivering van de landbuw is deze typische vegetatie vral teruggedrngen naar perceelsranden en wegbermen. Heischrale vegetaties vinden we ng terug aan het militair dmein van de Hspice bssen. Het gebied kan gekarakteriseerd wrden als een akkerland/weilandcmplex waarvan het eertijds geslten karakter sterk werd gepend. Tch kmen er plaatselijk ng restanten vr van het met hutkanten en kntbmenrijen geslten landschap. Structuurbepalende bscmplexen zijn de Hspicebssen en de kasteelparken van De Pinte en Zevergem. Ok kmen er talrijke dreven vr. Weidse gezichten ntbreken dr de sterke cmpartimentering dr bebuwing en hun begeleidende begreiing. Het gebied is sterk verstedelijkt dr bebuwing, infrastructuren en industrie en daardr sterk versnipperd. In een aantal gebiedsdelen vrmt de grndgebnden landbuw ng ruimtelijk-functineel samenhangende gebieden. Het interfluvium mvat naast een kerngebied k de udere bulkengebieden ten sten van de Leie. In de histrisch geslten depressies kmen stukken vr met dtterblemgraslanden, meraskalk en indicaties vr kweltestanden. We nderscheiden vlgende elementen: Akker/weilandcmplex De graslanden kmen verspreid in het gebied vr en zijn meestal gebnden aan de landbuwbedrijven. Deze hebben vaak een tijdelijk karakter en wrden regelmatig gescheurd, heringezaaid f mgezet naar akker _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 121 van 263

125 Srtenrijke(re) graslanden wrden enkel p de natte(re) grnden in de depressies van de Scheidbeek, de Hglatem- en de Nazarethbeek aangetrffen. Veelal gaat het m gebieden met vchtige weiden f hilanden die vanwege hun nat karakter meilijker bewerkbaar zijn en daardr slechts extensief wrden gebruikt. Lineaire pgaande landschapselementen De lijnvrmige landschapselementen zals kntbmen en hutkanten, hebben een belangrijke eclgische functie (refugium vr heel wat fauna). Kntbmen en hutkanten: hutkanten en kntbmenrijen staan hfdzakelijk p de perceelsscheidingen. Ze kmen verspreid in het gebied vr. Ze zijn veelal gefragmenteerd en vrmen de resten van het vrmalig geslten landschap. In bepaalde znes vrmen ze tt heden een dichter netwerk. Dreven en bmenrijen: bmenrijen wrden vaak langsheen de wegen gevnden, waar ze dikwijls langs weerszijden van de weg zijn aangeplant. Geschren hagen: In het gebied kmen weinig geschren hagen vr. Ze zijn te vinden rnd de heves. Slitaire bmen: deze kmen verspreid binnen het studiegebied vr, meestal zijn het Lindebmen f kntwilgen. Bssen en parken Er kmen een aantal gefragmenteerde bsvlumes vr. De meeste van deze bssen zijn klein van ppervlakte en maken dikwijls deel uit van parken hrend bij een kasteeldmein. De meeste van deze (park)bssen dateren uit de 18de f 19de eeuw. Ze kmen verspreid ver het gebied (t.h.v. Nazareth, Eke, Landuit, Astene, en Nazareth, en tussen Zwijnaarde en De Pinte) vr en vrmen aparte entiteiten. Het merendeel van deze kasteelparken bestaat hfdzakelijk uit hgstammig lfbs. Hierin zijn eik en beuk veelal aspectbepalend, hewel lkaal k andere bstypes vrkmen. Hun aandeel is evenwel beperkt. Naast de kasteelparken kmt er een grter bsvlume vr (de Hspicebssen) t.h.v. de E17 ten zuidwesten van De Pinte. 150 jaar geleden lag ng meer dan 500 ha bs verspreid ver het grndgebied van Nazareth, nu is er ng slechts 100 ha. De verschillende kleinere en geïsleerde bsjes zijn vaak aangeplant met ppulier en/f naaldhut (Fijnspar). Aanplanten met allerlei bmsrten kmen k vr. De bsjes hebben al dan niet een struikenlaag. Ok kmen sms elementen van een zuur eikenbs in de bsjes vr. Vral de zure eikenbsjes p drgere grnden en de elzenbsjes p nattere bdems wrden beschuwd als de meest waardevlle ectpen. Merasbssen zijn zeldzaam in het gebied en drgaans slecht ntwikkeld. Enige uitzndering hierp vrmt de depressie van de Hglatembeek. Kleine fragmenten wrden enkel in de depressie van de Scheidbeek gevnden. Het betreft meestal wilgenbsjes en elzenbssen. De huidige bssamenstelling binnen het studiegebied is hfdzakelijk kunstmatig ntstaan en meer natuurlijke bstypes wrden enkel fragmentair en veelal in zwak ntwikkelde vrm gevnden. Binnen het studiegebied kunnen verschillende bstypes nderscheiden wrden: Elzenbs: het aandeel elzenbs is erg beperkt. Enkel in de beekvalleien van de Scheidbeek, Hglatembeek en Duivebeek zijn ptenties vr het ntwikkelen van natte bstypes vrhanden. De mgelijkheden vr essenbs zijn echter iets hger dan vr wilgen- f elzenbs. Wilgenbs: wilgenbs is als bstype nergens eenduidig aanwezig. Eikenbs: Eik kmt in verschillende bsverbanden vr. Rnd de kasteelparken is er drgaans sprake van een vedselrijk gemengd Eiken-Beukenbs. Sms vrmt het een cmplex met alluviaal Elzenbs en/f fragmenten van wat vermedelijk it een Eiken-Haagbeukenbs f Eiken-Berkenbs was. In de meeste gevallen is _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 122 van 263

126 het vrmalig eikenbs herleid tt een hmgeen Beukenbs f gedeeltelijk vervangen dr exten. Niettemin mag het aandeel van Zmereik in de meer unifrme bestanden niet wrden nderschat. Het merendeel van de grnden binnen het studiegebied (k de nattere grnden) blijken geschikt vr de ntwikkeling van eikenbs. Beukenbs: Beuk wrdt in de kasteelparken sterk bevrdeeld en verhindert de ntwikkeling van het meer streekeigen eikenbs. Bestandvrmend is het evenwel alleen in de bssen van de Ghellinck d Elsegem aanwezig. Niettegenstaande de dminantie van Beuk is drgaans een niet te nderschatten aandeel mengbmssrten aanwezig, al is het dikwijls in de bsrand. Naaldbs: De Hspicebssen vrmen het belangrijkste bscmplex. De Hspicebssen hebben een ppervlakte van ngeveer 54 ha. Een klein gedeelte van ngeveer 5 ha is militair dmein. Het bs wrdt gedmineerd dr naaldhut. Het betreft een bs met een vrij klassiek patrn, typisch vr prductiebssen: vrij grte, gelijkjarige, hmgene bestanden, die regelmatig wrden gedund en via kaalslag wrden geëxpliteerd. Niettemin hebben deze bssen een relatief hge natuurwaarde. Dit geldt in het bijznder vr de ude dennenbestanden met een sterke natuurlijke verjnging van gemengd lfhut. Een aantal bestanden vrmen bvendien ude bskernen en zijn sinds 1770 vrijwel cnstant bs geweest. Het militair dmein is hfdzakelijk bezet met dichte bestanden van den waarin nauwelijks een ndervegetatie vrkmt. Daarnaast kmt ng een ppulierenbestand vr en enkele gemengde lfhutbestanden. Ondanks dat het een bscmplex betreft met redelijk jnge bestanden, is de bilgische waarde en de diversiteit grt dr de natuurlijke verjnging met gemengd lfhut. Het bs heeft zwel bsbuwkundig als bilgisch een belangrijke waarde. Enerzijds kmen een grt aantal prductieve bestanden vr, anderzijds evlueren de bestanden p een natuurlijke wijze tt gemengde bestanden van standplaatseigen srten. Vr het verige kmt naaldbs slechts beperkt en verspreid ver verschillende kleine bsfragmenten vr. Afhankelijk van de lcatie bestaat het uit Grve den, Fijnspar f Lrk. Op een enkele uitzndering na sluit het naaldbs aan p het lfbs f kmt het vr in een mengverband. Het merendeel van de grnden uitgeznderd de natte valleigrnden is ged geschikt vr grve den. Ppulierenbs: Ppulierenbssen zijn vrnamelijk p de natte(re) grnden aangelegd in de rand van de parkbssen. Meestal zijn ze beperkt in ppervlakte en zijn slechts enkele rijen aangeplant. Ze nemen vr een deel de standplaats van het elzenbs in en fragmenten van dit bstype zijn in verschillende ppulierenbestanden terug te vinden. Ged ntwikkelde gemengde ppulierenelzenbssen wrden vrnamelijk gevnden in de vallei van de Hglatembeek. Hgstambmgaarden Bmgaarden kmen spradisch vr rndm kastelen f heves. Sms wrden ze mheind met hagen. De hgstambmgaarden hebben een esthetische, landschappelijke en eclgische waarde. Ze zijn de geschikte nestplaats vr.a. steenuil en gekraagde rdstaart. Waterlpen In het nrden wateren de Petegemse Beek, Winkelbeek, Twezebeeklp, Biezenbeek, Biezenls, Duivebeek, Rsdambeek, Nazarethbeek en Hglatembeek af naar de Leie. De Scheidbeek watert af naar de Ringvaart. De Beerhfbeek, de Biestebeek, de Lakemeersbeek, de Tutefaisbeek en de Kkersbeek wateren af naar de Schelde. Een aantal van deze waterlpen zijn begreid met hutkanten f kntbmen. Watervlakken In het studiegebied kmen verschillende watervlakken vr. De belangrijkste ervan wrden gevrmd dr een aantal zandwinningsputten t.h.v. de E17 (Indiana, Hageland en Vijver Ter _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 123 van 263

127 Biezen). De aanwezigheid van ntginningsputten biedt ptenties vr eclgische en recreatieve bestemmingen: enkele vijvers zijn uitgegreid tt belangrijke pleisterplaatsen vr vgels; smmige ervan hebben een recreatieve bestemming. Oude Sprwegtracé Een deel van de ude sprwegberm tussen Gent en De Pinte bleef als relict in het landschap bewaard. Het verhgde gedeelte is langs weerszijden beplant met een dubbele rij ppulieren en bezit in het verlengde van het Predikerenhfbs waardevlle bitpelementen in de natte sfeer, vral merasbsjes en pelen. Het kuter/bulkenlandschap In de histrisch geslten depressies kmen stukken vr met dtterblemgraslanden, meraskalk en indicaties vr kweltestanden. Vallei van de Bvenschelde (in en buiten het studiegebied) Het ruilverkavelingsgebied mvat de vergangszne naar de alluviale Scheldevallei. De natuurwaarden binnen de vlledige Scheldevallei zijn vral vervat in een aantal srtenrijke, matig bemeste graslanden, in de afgesneden meanders (grenzend aan studiegebied) met plaatselijk ged ntwikkelde evervegetaties en leefplaatsen vr water- en merasrganismen, in het netwerk van perceelsrandbegreiing en in smmige bspercelen. Srtenrijkere graslandvegetaties kmen vrnamelijk vr in de dnsvlakte (nat gebied tussen Van Lyput en Bmput te Zevergem). Ze hebben naast hun flristische betekenis k een betekenis vr steltlpers en weidevgels. Ok fragmenten van dtterblemhiland kmen plaatselijk ng vr. Onder de diverse bsjes in de alluviale vlakte ressrteren vral ppulierenaanplanten en wilgenstruwelen waarvan smmige btanisch zeer waardevl zijn. Een aantal kritische weidevgelsrten (zmertaling, slbeend,..) kmen hier niet meer tt breden. s Winters zijn pleisterende en drtrekkende watervgels en steltlpers (grutt, tureluur, wulp, ) te vinden. Langs de meanders breden.m. fuut en wilde eend en zeldzamer k kuifeend en ddaars. De ijsvgel is vrij frequent aan te treffen langs de meanders. Als vgels van merassen en rietvegetaties wrden.m. rietgrs en rietzanger aangetrffen. De ppulierenbsjes herbergen vgelsrten van meer geslten landschappen en bssen (gaai, wielewaal). De aanwezige kntwilgen fungeren.m. als bredplaats vr steenuil en gekraagde rdstaart. Vrkmende zgdieren in de Scheldevallei zijn.m. vleermuizen, vs, knijn, haas, marterachtigen (.a. hermelijn). Het amfibieënbestand bestaat vral uit gewne pad, grene en bruine kikker, naast (minder frequent) watersalamanders (kleine / vinpt/ alpenwatersalamander) Het valleigebied met zijn sltjes en waterpartijen is vrij rijk aan libellen. De afgesneden meanders wrden beschuwd als één van de meest typische en zeer waardevlle landschapselementen in de alluviale vlakte. In de Scheldevallei vrmt een netwerk van slten, grachten en waterlpen de nderbuw van de eclgische hfdstructuur. Het zijn specifieke bitpen vr waterrganismen en planten verbnden aan de drg-nat gradiënten van de evers Beschrijving van de vrkmende vegetatietypes en flra binnen het plangebied Vr deze beschrijving wrdt gesteund p de Thematische studie Eclgie, pgemaakt dr de VLM. Bssen Het zijn veelal kleine bsfragmenten/relicten met weinig nderlinge samenhang _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 124 van 263

128 Enige uitzndering zijn de Hspicebssen, maar deze liggen grtendeels buiten het plangebied. Het bs bestaat vrnamelijk uit naaldbmen zals Crsicaanse den, duglasspar, lrk en grve den. In de ndergrei wrden bramenruigtes afgewisseld dr stukken met vral Brede stekelvaren. Op een aantal plaatsen greit adelaarsvaren. Langs de grachten kmt k dubbellf vr. De belangrijkste eclgische waarden situeren zich langs de dreven en aan de bsranden. Plantensrten die er vrkmen zijn: brede wespenrchis, valse salie, Sint-Janskruid, biezenknppen, waterpeper, pijpestrtje, schermhavikskruid en liggend hertshi. Het betreft vral srten van arme zandgrnden. Hiernder vlgt een beschrijving van de aanwezige BWK-types met hun waardering en de vrnaamste srten (bmlaag, struiklaag en kruidlaag) die er in vrkmen en hun ligging: Figuur 7-19: vrkmende bstypes binnen het plangebied Vn f in cmbinatie vn+pp f vn +qs: Nitrfiel alluviaal elzenbs (bv. met inplant van ppulier f in cmbinatie met zuur eikenbs). Bilgisch zeer waardevl. Enkele vrkmende srten: zwarte els, hazelaar, zwarte bes, hulst, gele lis, speenkruid, merasspirea, gewne salmnszegel, brede stekelvaren _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 125 van 263

129 Lhb: Lhi: Lsb: Sf: Sz: De samenstelling van dit BWK-type wijst meestal p een vchtige tt natte, licht zure, stikstfrijke ndergrnd. Terug te vinden ter nrden van de heve Grt Biezenhf (massa 9) en in het nrdsten van het plangebied, in de mgeving van de Scheidbeek (massa 1). Ppulierenaanplant p vchtige grnd met elzen-en/f wilgenndergrei. Bilgisch waardevl. In ndergrei: veelal witte els, zwarte els, hulst, gewne es, gelderse rs, gewne salmnszegel, ijle zegge, muskuskruid, speenkruid. De samenstelling van dit BWK-type wijst meestal p een vrij vchtige tt vchtige, licht zure, stikstfrijke ndergrnd. Kmt verspreid in gans het gebied vr: ten sten van de Krekelstraat (massa 10), in aansluiting met de Nazarethbeek ten zuiden van de Keistraat (massa 6), ter hgte van de Oudesprweg (massa 1), 2 percelen ten zuiden van de E17 (massa 4) en 3 percelen in de Scheldemeersen (massa 5). Ppulierenaanplanting p vchtige bdem, znder struiklaag met ruige ndergrei. Bilgisch waardevl. De samenstelling van dit BWK-type wijst meestal p een vrij vchtige tt vchtige, licht zure, stikstfrijke ndergrnd. Kmt slechts eenmaal vr in het prjectgebied met name in het zuidwesten, ter hgte van de Oudenaardseheerweg (massa 11), in cmbinatie met kba (bmenrij met dminantie van els) en met paarse schubwrtel in ndergrei. Ppulierenaanplant p drge bdem met struikgewas. Bilgisch waardevl. In ndergrei vral: paarse schubwrtel, lijsterbes, vlier, hulst, brede stekelvaren. De samenstelling van dit BWK-type wijst meestal p een vrij drge, licht zure, vrij stikstfrijke tt stikstfrijke ndergrnd. Kmt beperkt vr in het gebied: in het nrdwesten ten nrden van de Krekelstraat (massa 10) en in de Scheldemeersen (massa 5), ten sten van de Lakemeerbeek en ter hgte van het kruispunt van de Kedreef met de Meersstraat. Vchtig wilgenstruweel p vedselrijke bdem. Bilgisch zeer waardevl. De samenstelling van dit BWK-type wijst meestal p een vchtige tt natte, licht zure tt matig zure, stikstfrijke ndergrnd. Kmt slechts éénmaal vr in studiegebied ter hgte van de Oudesprweg in het nrdsten van het plangebied (massa 1). Struweelpslag van allerlei aard. Bilgisch waardevl. Meestal betreft het eerder drge pslag, bv. met vlier, bramen, grte brandnetel, Kmt vr in aansluiting met de Nazarethsesteenweg (massa 10), ter hgte van het kruispunt van de Brekstraat met Langs de Sprweg (massa 7), ten zuiden van de E17 ter hgte van Mlenwijk (massa 4), ten nrden van de E17 ter hgte van de vijver Hageland (massa 8) en ter hgte van de Beerhfbeek (massa 12) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 126 van 263

130 N: Qs: P: Aanplant lfhut. Bilgisch waardevl. Verspreid ver het gebied zals bv. N gml (gemengd lfhut): ten sten van de Achtmeersstraat (massa 10), een aantal percelen ten zuiden van de Kapellestraat en ten westen van de Parijsstraat (massa 10), ten zuiden van de Putstraat (massa 1), ter hgte van de Mlenhekstraat (massa 7), ten zuiden van de E17 en ten nrden van Hndelee (massa 3), ten zuidwesten van het Kasteel van Welden (massa 3), ter hgte van het kruispunt van de N60 met de Kedreef en de Grenadierslaan (massa 5), ter hgte van het kruispunt van de Landuitstraat en het Mattestraatje (massa5), ten westen van de Ten Edestraat (massa 12), ten westen van de Veldstraat (massa 4) en ten nrden en ten westen van de Leegzakstraat (massa 11). N alng (zwarte els): ten nrden van de Hspicebssen (massa 8), ten zuiden van de E19 ter hgte van de Grte Steenweg (massa 4) en ter hgte van Pnt-Zuid (massa 3). N que (zmereik): ten zuidsten van Patrijspark Zuur eikenbs. Bilgisch zeer waardevl. In ndergrei dikwijls ud-bssrten als gewne salmnszegel, adelaarsvaren, dalkruid, hulst, muskuskruid, ijle zegge, wilde kamperfelie. Kmt verspreid in het gebied vr,.a. ter hgte van de Parijsestraat (massa 10), ten zuiden van de Kapellestraat en ten westen van de Parijsstraat (massa 10), de Heistraat (in aansluiting met het Nieuwged Kasteel, massa 1), ten sten van de N60 in de mgeving van de Merbeek (massa 5) en in de mgeving van de Karrestraat (massa 7) en de Xavier De Ccklaan (massa 7). Ok in cmbinatie met ac (esdrn), quer (Amerikaanse eik) en bet (berk): ten westen van de Leegzakstraat (massa 11) en ten sten en ten westen van de Parijsestraat (massa 10). De samenstelling van dit BWK-type wijst meestal p een vrij drge, zure, stikstfarme ndergrnd. Verschillende naaldhutaanplanten verspreid ver het gebied, zals bv. Pa: Naaldhutaanplant znder ndergrei (meestal Fijnspar, Duglasspar f lrk); weinig f geen ndergrei. Bilgisch waardevl. Kmt verspreid in het gebied vr.a. ten zuiden van de Oudenaardseheerweg (massa 13), ten zuiden van de Kedreef (massa 5), ten zuiden van de Eeckhutsdreef (massa 12), ten sten van de Snepstraat (massa 12) en ter hgte van het kruispunt van de Steenweg Deinze en de Mlensingel (massa 11). Ok in cmbinatie met enkele bmenrijen rnd de aanplant van bv. ppulier f Amerikaanse eik, waarnder dan interessante ud-bssrten zals kamperfelie, daslk, narcis, gewne salmnszegel, adelaarsvaren. De samenstelling van dit BWK-type wijst meestal p een drge tt vchtige, zure, stikstfarme tt stikstfrijke ndergrnd. Verder ng: Pi (zeer jnge naaldhutaanplant): ten sten van de Nederstraat (massa 5); Pmb (naaldhutaanplant met ndergrei van struiken en bmen) in aansluiting met de Hspicebssen (massa 9); Pms (naaldhutaanplant met laag struikgewas) ten sten van de Nederstraat (massa 5); Pms+lar (naaldhutaanplant met lrk), ten sten van de Parijsestraat (massa 10); _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 127 van 263

131 Ppms (aanplant van grve den met laag struikgewas) ten nrden van de ude Heirweg (massa 9); Ppmb (aanplant van grve den met ndergrei van struiken en bmen). Verder kmen er verspreid ver het gebied ng hutkanten vr (kh) van sp (drnstruweel), va (met alluviaal essen-lmenbs), gml (gemengd lfhut) en qa (met eiken-haagbeukenbs); dikwijls met interessante ndergrei als speenkruid, bsanemn, hulst, wilde kamperfelie, muskuskruid, gewne salmnszegel, spaanse aak, (zie verder bij kleine landschapselementen). De plaatsen waar ud-bssrten kmen verspreid ver het gebied vr. Maar vral in Astene- Deinze treffen we verscheidene srten aan als bsanemn, grte muur, slanke sleutelblem, muskuskruid, gewne salmnszegel, adelaarsvaren, ijle zegge, hengel, bsandrn. Verder kmt er ijle zegge vr in de dreven rnd het Kasteel van Welden. En in enkele wegbermen in Zwijnaarde - De Pinte kmt grte muur vr. Bilgische waarde De waarde van al deze bsjes is dat ze eilandjes vrmen in het intensief gebruikt agrarisch gebied als nderdeel van de eclgische infrastructuur en zdende een stap-steen functie vervullen als vedsel-, tijdelijke uitwijk-, schuil-, rustplaats vr vele rganismen. Deze snippers zijn niet geschikt vr echte bsrganismen, maar zijn wel van belang vr alle plan- en diersrten die gebnden zijn aan bszmen. De bilgische waarde werd reeds meegegeven en deze verhgt ng als er ud-bssrten in vrkmen. Verder kmen ud-bssrten vaak vr in hutkanten, bmenrijen, die de bsjes met elkaar verbinden. Kleine landschapselementen In het plangebied is er een verscheidenheid aan kleine landschapselementen. Hutkanten en kntbmenrijen staan meestal p de perceelsscheidingen. Ze kmen verspreid in het gebied vr. Ze zijn veelal gefragmenteerd en vrmen de resten van het vrmalig geslten landschap. In bepaalde znes vrmen ze tt heden een dichter netwerk. Deze znes situeren zich : t.h.v. Hndelee tussen de E17 en de Scheldevallei (massa 3); in de ruime mgeving van het Kasteel van Welden (massa 4); t.h.v. de Hglatembeek en de Nazarethbeek (massa 6); ten zuiden van de agglmeratie van De Pinte (Brede Heet en Merkensheide) (massa 8); t.h.v. Zwartegat tussen het industriepark en de E17 (massa 13); t.h.v. de Heve Klein-Biezenhf; (massa 9) t.h.v. de heve Nieuw Ged te Parijs (ten zuiden van Astene) (massa 10). De samenstelling van de hutkanten varieert naargelang de lcatie en wrdt meestal bepaald dr de bdemmstandigheden. Veelal zijn ze pgebuwd uit een brede waaier van srten waarin een f enkele srten dmineren. Tt de dminante srten behren zwarte els en wilg en in meer gestrde situaties k gewne vlier en braam. Lkaal kunnen k zmereik, haagbeuk f meidrn aspectbepalend zijn. In de kntbmenrijen zijn vral kntwilgen bepalend, maar er kmen k knteiken, kntppulieren, knthaagbeuken en vral kntelzen vr. Ze kmen verspreid ver het plangebied vr. Bmenrijen wrden vaak langsheen de wegen gevnden, waar ze dikwijls langs weerszijden van de weg zijn aangeplant. De bmenrijen langs waterlpen zijn vaak ppulierenrijen. Ok de _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 128 van 263

132 drevenstructuur in de buurt van kasteelparken, vrmt een belangrijk lineair landschapselement en is tt heden ged bewaard gebleven. De vegetaties van de waterlpen zelf bestaan vral uit elementen van rietland f merasspirearuigtes. Het gebied is drkruist van verschillende beken en slten met deze elementen. Verder vrmen de wegbermen een grep lijnvrmige elementen. Deze wrden aldaar besprken. Een laatste grep vrmen de pelen en stilstaande waters. Deze kmen verspreid in het gebied vr en zijn veelal gelegen in grasland f in akker f als verbreding van een beek. De meest waardevlle pelen wrden verder besprken bij de fauna elementen drdat ze ndig zijn als vrtplantingsplaats vr de amfibiesrten uit het gebied. Bilgische waarde De kleine landschapselementen vervullen een zeer belangrijke rl in het plangebied. De ng aanwezige bmenrijen en hutkanten zrgen vr een hgere structuurvariëteit van het landschap waardr het habitataanbd vergrt wrdt. Net als de andere lijnvrmige kleine landschapselementen (perceelsranden, bermen en sltvegetaties) zrgen ze ervr dat het intensief landbuwgebied wrdt drsneden dr een netwerk van min f meer natuurlijke milieus. Naast leef- en bredgebied fungeren de kleine landschapselementen k als beschutting vr dieren. Bmenrijen en hutkanten hebben sterk uiteenlpende bilgische waarden. De waarde van lineaire landschapselementen wrdt bepaald dr nder meer: de srtensamenstelling: lfbmenrij grtere waarde dan naaldhutrij; bmenrij bestaande uit inheemse srten grtere waarde dan een ppulierenrij en deze p zijn beurt een grtere bilgische waarde dan een naaldbmenrij; gemengd samengestelde bmenrij bestaande uit diverse srten en een kntbmenrij heeft een hgere waarde dan een inheemse bmenrij bestaande uit éénzelfde srt en heeft p zijn beurt een hgere waarde dan een ppulierenrij de uderdm: he uder de bm, he meer habitats deze herbergt, he hger de bilgische waarde de structuur en ndergrei: een bmenrij die begeleidt wrdt dr een struikenrij heeft een hgere waarde dan een bmenrij; een hutkant heeft een hgere waarde dan een haag de breedte en lengte: he grter de breedte, he langer de lengte, he hger de bilgische waarde de aansluitende percelen en verbindingsfunctie: wanneer het grenelement ptreedt als een verbindingsfunctie tussen 2 bilgisch waardevlle percelen, dan vrmt de bilgische waarde van dit verbindingselement als een crridrfunctie; een alleenstaand bilgisch waardevl lineair element fungeert als een refugiumplaats vr planten en dieren Ok de puntvrmige landschapselementen als pelen en alleenstaande struiken en bmen, hebben een functie in de eclgische infrastructuur van het gebied. De pelen dienen vaak als vrtplantingsplaats vr amfibieën, maar k als habitat vr allerlei watergebnden fauna en flra die tt deze milieus zijn teruggedrngen. Behalve beschutting en nestplaats, dienen alleenstaande bmen en struiken k als herkenningspunten in het landschap. Het belang van de kleine landschapselementen in het gebied hangt nauw samen met de rl die ze spelen vr de aandachtssrten in het gebied. Een eerste srtengrep zijn de vleermuizen, beschermd dr de Eurpese Habitatrichtlijn. Deze dieren gebruiken lijnvrmige elementen vral _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 129 van 263

133 m zich te riënteren bij verplaatsingen (.a. van verblijfplaats naar jachtgebied). Sms wrden hlle kntbmen gebruikt m hun kraamklnies in nder te brengen. Een andere srtengrep zijn de dagvlinders. Een grte afwisseling van verschillende habitats en een grte structuurvariatie is ged vr vlinders in het algemeen. Smmige srten prfiteren van de hutkanten, andere hebben meer vrdeel bij srtenrijke bermen. Ok vr amfibieën spelen de kleine landschapselementen een grte rl. Vegetatierijke pelen met een gede waterkwaliteit wrden dr de meeste vrkmende amfibiesrten gebruikt als vrtplantingswater. De hagen en hutkanten wrden gebruikt m zich vrt te bewegen tijdens de vrjaars- en najaarstrek. Zij verhinderen dus dat bepaalde ppulaties geïsleerd geraken van andere. Ok heel wat bredvgels maken gebruik van hutkanten met vldende dicht struikgewas en dekking m te breden. De niet f minder bespreide perceelsranden zijn een brn van vedsel vr zwel de jngen, die van insecten leven, als van de zaadetende uders. Dr veranderingen in het landgebruik, is het vedselaanbd immers sterk afgenmen en zijn deze restgrnden vaak de enige brn van vedsel vr veel akkervgels. Alleenstaande bmen en struiken wrden gebruikt als zangpst bij de afbakening van hun territrium. Graslanden, piniersvegetaties, ruigtes en merasvegetaties Bilgische waarde De meeste graslanden zijn zeer srtenarm. Tch kmen er verspreid in het gebied gede graslanden/perceelsranden vr. Ze dienen eerder als stapstenen vr planten en dieren. Drdat deze graslanden minder intensief wrden gebruikt, krijgen we een hgere srtenrijkdm en dit heeft een grtere faunistische rijkdm als gevlg,.a. dr een grter en meer gevarieerd vedselaanbd. Bvendien zijn het vaak rustznes binnen het verigens intensief gebruikte landschap. Z liggen er in het nrden van het plangebied enkele cmplexen van nattere graslanden met heel wat micrreliëf en enkele interessante srten van dtterblemhilanden, dus graslanden met gede ptenties. Getuige daarvan zijn k de pinksterblemen die vrnamelijk langs de perceelsranden zijn terug te vinden. Per massa wrden de resultaten (de ligging van bilgisch waardevlste graslanden en indicatrsrten) en vervlgens de bespreking weergegeven _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 130 van 263

134 Figuur 7-20: vrkmende graslanden en perceelsranden binnen het plangebied Massa1: In het nrden en nrdsten van dit gebied (tussen Kasteel Putenhve en Reivissche Kasteel in Zwijnaarde) liggen enkele interessante natte graslanden. Het micrreliëf is niet beperkt tt de randen maar verspreid in het perceel kmen heel wat slenken vr met.a. firingras, liesgras, lidrus, mannagras, pitrus, geknikte vssestaart, biezenknppen, veenwrtel. Naast deze hpr+hpr* graslanden, treffen we k enkele graslanden aan met hcsrten. Vrkmende hc-srten zijn gevleugeld hertshi, tweerijige zegge, liesgras, pinksterblem, merasspirea en lidrus. Verder zijn in het westen een hp* grasland en enkele graslanden hp+hp* met vral scherpe bterblem en veldzuring als kenmerkende srten gelegen. In een perceelsrand in het zuidwesten van deze massa vinden we 2 grte greiplaatsen van blauw walstr. In de bilgisch waardevlle randen in het nrdsten vinden we.a. firingras, hlpijp, lidrus, liesgras, mannagras, merasspirea, rietgras, pitrus, gewne waterbies, zeegrene rus, meraswalstr, tweerijige zegge, watermunt en geknikte vssestaart. Mie rietlanden k(mr ) zijn hier k terug te vinden met vral liesgras en rietgras maar k met zmprus, zeegrene rus, pitrus, meraswalstr en merasvergeet-me-nietje. Verder zijn er k enkele schrale randen met biggekruid, schapezuring en rd zwenkgras in het sten van het plangebied _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 131 van 263

135 Massa 2: Ten zuiden en zuidwesten van Indiana vinden we enkele srtenrijkere graslanden (hp+hp* en hp*) met scherpe bterblem, vgelmuur, duizendblad, pinksterblem, schapezuring, zmprus, zachte dravik, timteegras en geknikte vssestaart. Verder is er in aansluiting met de E17 een verruigd grasland (hr ) met akkerdistel, jacbskruiskruid, grte brandnetel, ridderzuring, bereklauw, harig wilgenrsje gelegen. In het zuidelijk deel van deze massa kmen verspreid interessante randen vr met.a. biggekruid, schapezuring, duizendblad, merasrlklaver, greppelrus, ze zijn pgenmen als k(ha). Verder zijn ng enkele randen aangeduid als k(hp) met k enkele van deze srten in. Massa 3: In het sten langs de Zwarte Kbensbeek en de Oude Huwbeek vinden we enkele hp* graslanden. Pinksterblem, gewn reukgras en scherpe bterblem typeren deze graslanden. Ten zuiden van deze beek zijn een relatief grt aantal hpr / hpr* graslanden gelegen. Verder langs de meersen zijn interessante randen (k(hp*)) gelegen met kamgras en pinksterblem, reukgras en scherpe bterblem. Schralere randen (k(ha )) met biggekruid, duizendblad, rd zwenkgras, schapezuring, gewn struisgras vinden we hier en daar verspreid ver deze massa. Massa 4: Enkele verspreid liggende hp* graslandjes tussen de N60 en de Grte Steenweg en in de mgeving van het Kasteel van Welden. Schralere randen, als k(ha ) gekarteerd vinden we hfdzakelijk ten zuiden van de Grte Steenweg met vral schapezuring, biggekruid, liggend hertshi, klein vgelptje, gewn struisgras. Verschillende randen zijn gekarteerd als k(hp*) met scherpe bterblem, gewn reukgras, veldzuring en andere met slechts 1 (f 2) srten dminant als schapezuring f biggekruid f duizendblad. Massa 5: Verspreid ver het westelijk deel van deze massa kmen enkele hp+hp* en hp* graslandjes met vral reukgras, scherpe bterblem, pinksterblem, vgelmuur. In het zuidsten van deze massa (ten nrden van de Merbeek) zijn een grt aantal hpr / hpr* en hp graslanden gelegen. Massa 6: In Hglatem bestaan de graslanden vrnamelijk uit intensief bemeste, langgerekte raaigrasweiden. Ze bezitten nchtans gede ptenties. Getuige daarvan zijn de pinksterblemen die vrnamelijk langs de perceelsranden zijn terug te vinden vb. in het nrden van deze massa. Deze randen zijn gekarteerd als k(hp*) f h(hc). Verder zijn binnen deze massa enkele natte percelen gesitueerd en perceelsranden met hc srten als hlpijp, tweerijige zegge, meraswalstr, merasvergeet-mij-nietje, echte kekeksblem, zmpvergeet-mij-nietje. Ten nrden van de Keistraat zijn enkele randen met biggekruid, schapezuring en duizendblad gelegen. Massa 7: Her en der verspreid kmen graslanden vr. Enkel in het westen en ten sten van de Brekstraat kmen enkele srtenrijkere hp* graslanden vr. Er wrden naast hp* srten als gewn reukgras, veldzuring, scherpe bterblem, pinksterblem, k ha srten als biggekruid, schapezuring, duizendblad waargenmen; smmige zijn al meer verruigd met ridderzuring, akkerdistel en grte brandnetel. Er werden verschillende k(hp*) en k(ka ) randen gekarteerd. Massa 8: _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 132 van 263

136 In deze massa zijn vele kleine hp graslandjes gelegen, maar met srtenrijkere perceelsranden met scherpe bterblem, reukgras, veldzuring, biggekruid, schapezuring, Er zijn k enkele randen met pinksterblem gesitueerd en k een rand met hazezegge. In 1 rand vinden we k enkele exemplaren kningsvaren. Verspreid kmen k enkele hp* graslandjes vr, vral tussen de Brekstraat en de Klapstraat en ten sten van de Haegelandput. Massa 9: Her en der binnen deze massa is een srtenrijker grasland hp* gelegen tussen de tuinbuwakkers en een bmkwekerij. Binnen de hp*graslanden kmen.a. vlgende srten vr: biggekruid, scherpe bterblem, kamgras, reukgras, pinksterblem, meraswalstr, zmprus, duizendblad, veldzuring, veenwrtel en k vele ruigtekruiden als akkerdistel en ridderzuring. Over het algemeen zijn binnen deze massa srtenarme graslanden gelegen, wel met interessante randen k(hp*) van scherpe bterblem, gewn reukgras, veldzuring, pinksterblem, maar k k(hp*) met 1 typische schralere a-srt als biggekruid, schapezuring, vertakte leeuwetand, rd zwenkgras. Ok schralere randen k(ha ) (meerdere ha-srten in rand) met hfdzakelijk schapezuring, biggekruid, gewne veldbies, klein vgelptje, liggend hertshi, valse salie en salmnszegel naast andere hasrten. Massa 10: Enkele cncentraties van betere graslanden.a. hp* en hp+hp* zijn gesitueerd rnd Nieuwged te Parijs. Verder 2 hp* graslanden gelegen in het sten van de massa (met hazezegge en biezenknppen en met vral reukgras, struisgras en veldzuring). In het zuiden van de massa kmen enkele hp+hp* graslanden vr met pinksterblem. Verspreid ver de massa zijn k interessante perceelsranden k(hp*) terug te vinden met pinksterblem en gewn reukgras. Ok enkele randen k(ha ) met.a. klein vgelptje. Massa 11: Hier en daar verspreid ver deze massa zijn enkele srtenarme graslanden gelegen met srtenrijke randen k(hp*) met pinksterblem, liggend walstr, biggekruid, duizendblad en/f vijfvingerkruid. Ok enkele betere hp* graslanden, vral in het nrden rnd het Kasteel, langs de Oudenaardseheerweg en meer naar het zuiden, met scherpe bterblem en veldzuring en met reukgras, duizendblad en kamgras. Verder zijn er verschillende verruigde hr graslanden gelegen binnen deze massa. Massa 12: De verspreide graslanden zijn veelal srtenarm met uitzndering van enkele graslanden rnd Beerhf en Ten Hede. Rnd Beerhf zijn 2 hp* graslanden gelegen met vral scherpe bterblem. Verder rnd Beerhf bevindt zich een schraler grasland met biggekruid, duizendblad en schapezuring en een meer verruigd grasland met naast scherpe bterblem en veldzuring k ridderzuring, akkerdistel en grte brandnetel. Rnd Ten Hede kmen enkele graslanden (hp* f hp+hp*) vr met pinksterblem. Massa 13: Rnd het Zwarte Gat bevinden zich enkele srtenrijkere graslanden hp+hp*, smmige vertnen begin van verruiging met.a. grte brandnetel, ridderzuring en akkerdistel (hp+hr f hp+hr). Naast de graslanden kmen er in het gebied k merassen en natte ruigten vr. In ruigten dmineren hgpschietende plantensrten als harig wilgersje, merasspirea, Ze ntstaan perceelsgewijs bij extensief beheer f het uitblijven van beweiding f hilanduitbating. Maar k na kapping f kaalslag van bs. BWK-cde vr ruigten zijn ku (ruigte) f hr/hr (verruigd grasland) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 133 van 263

137 Verspreid kmen een 30-tal verruigde graslanden vr, vral in massa s 3, 7, 11 en 12. Ok in massa 10 kmen 3 ruigtes vr. Merassen ntstaan bij verlanding van pen water. Kenmerkend is hun drassige bdem waarp men zwel ng vertegenwrdigers kan vinden van pen water als typische merasplanten waarnder watermunt, wlfspt, meraszegge. Merasvegetaties in het gebied zijn vrnamelijk beperkt tt de grachtjes en wrden aldaar verder besprken. Als BWK-cde kmen cmplexen vr van k(hf/hf ) en k(mr/mr ). Verder zijn 2 zeer natte graslanden (hf +mr en mr ) gelegen in massa 6 met vral liesgras, pitrus, lidrus, rietgras, pinksterblem, ruige zegge en/f merasspirea ingetekend als meras. Watervegetaties Verspreid ver het gebied kmen er waardevlle en zeer waardevlle grachten vr. Tt de bilgisch waardevlle grachten behren vlgende BWK-types: k(ha ); k(hc ); k(hp*); k(hfc ); k(hf ) en cmplexen van k(hf ); k(mr ) en cmplexen er van. Verspreid ver het gebied kmen grachten vr met vral rietgras en/f liesgras. Verder k waardevlle grachten met merasspirea en valeriaan. In massa s 8, 9 en 10 kmen een aantal grachten vr met adelaarsvaren. In de beekvalleien veelal slten met meraswalstr, watermunt, meras-vergeet-me-nietje, hlpijp, Tt de bilgisch zeer waardevlle behren: k(hf); k(mr); k(mc) en hun cmplexen. Verspreid in het gebied kmen enkele ged ntwikkelde rietkragen vr (vral massa s 8, 9 en 10) en k enkele grachten met grte egelskp (vral in massa 9). De grachten met een hge bedekkingsgraad van merasspirea en valeriaan kmen vral in het nrden van het prjectgebied vr. In het nrdwesten van het prjectgebied enkele grachten met hge cyperzegge en everzegge. Bilgische waarde: Een deel van in het studiegebied vrkmende slten en grachten zijn waterverende slten. Deze zijn veelal sterk vervuild en hebben geen f weinig begeleidende vegetatie. Ze zijn nderhevig aan vermestende invleden van de landbuw. De aanwezige vegetatie is samengesteld uit srten gebnden aan hge waterstanden zals riet, zeggen, rietgras en/f liesgras, dikwijls samen met een aantal ruigtekruiden als grte brandnetel en kleefkruid. De waarde van deze slten hangt af van de graad van verruiging en verstring. Een ander deel van de grachten en slten zijn drgvallende grachten maar met blijvend natte bdem, waarp een verlandingsvegetatie f waterplanten dmineren zals grte egelskp, grte waterweegbree, grte lisddde, Wegbermen Langs grte wegen zals de N60 en de N35 kmen waardevlle tt zeer waardevlle stukken k(hu ) (sms zelfs k(hu)) vr met vral peen en/f knpkruid. Verder enkele kleinere stukken.a. tussen de Hspicebssen en vijver Ter Biezen en k langs de Steenweg in Zevergem (massa 4). Van de vrmalige heide en heischrale vegetaties wrden enkel ng kleine relicten teruggevnden in de bermen van enkele dreven. Bermen van het type k(ha ) f k(ha) met schralere srten als schermhavikskruid, pijpestrtje, kmen vral vr rnd de Hspicebssen en rnd kleinere bsrelicten (vral in massa s 9 en 10). Bilgische waarde: Wegbermen zijn grene linten in het landschap met een bijzndere meerwaarde vr de eclgische infrastructuur, die als uitwijkplaats dienen vr akkernkruiden die dr intensief landbuwgebruik naar randen en wegbermen verdrngen werden, alsk vr schrale vegetaties in de hilandsfeer, Blemrijke bermen f eventueel ruigtebermen trekken talrijke en diverse insecten aan. Deze bieden tevens mgelijkheden als crridr vr kleinere zgdieren, akkerfauna, Dr hun vrm zijn bermen zeer gevelig vr randinvleden. De bdemgebruiker van het perceel naast de berm bepaalt sterk de vegetatie van de berm en daarmee k zijn natuurwaarde. Dit bdemgebruik is niet ndzakelijk cnstant en een verandering in bdemgebruik brengt meestal een _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 134 van 263

138 verandering in de berm met zich mee. Hierbij is het dan k evident dat de breedte van een berm en de vrm van afscheiding met het naastliggend perceel (bijvrbeeld een afwateringsgracht) mee van belang zijn. De natuurwaarde van een vegetatie is gebnden aan de standvastigheid in beheer. Maar wegbermen wrden dikwijls verstrd aangezien ze meestal de drager zijn van tal van ndergrndse nutsleidingen en weginfrastructuur Beschrijving van de vrkmende fauna Avifauna Algemeen Aalschlver - Phalacrcrax carb Vlgens de website werden nderstaande vgelsrten reeds één f meerdere malen waargenmen in de nabije mgeving van het plangebied. Dit is een algemene verzichtstlijst, hier wrdt geen nderscheid gemaakt tussen bredvgels, drtrekkende f verwinterende vgels. Extische (uit gevangenschap afkmstige) (water)vgels wrden cursief weergegeven. Hp - Upupa epps Rdschudertaling - Callnetta leucphrys Amerikaanse Smient - Anas americana Hutduif - Clumba palumbus Ruigptbuizerd - Bute lagpus Appelvink - Cccthraustes cccthraustes Hutsnip - Sclpax rusticla Schlekster - Haematpus stralegus Barmsijs spec. - Carduelis cabaret/flammea Huismus - Passer dmesticus Sijs - Carduelis spinus Beflijster Turdus trquatus Huiszwaluw - Delichn urbicum Slechtvalk - Falc peregrinus Bergeend - Tadrna tadrna IJsvgel - Alced atthis Slbeend - Anas clypeata Blauwbrst - Luscinia svecica Indische Gans - Anser indicus Smelleken - Falc clumbarius Blauwe Kiekendief - Circus cyaneus Kauw - Cleus mnedula Smient - Anas penelpe Blauwe Reiger - Ardea cinerea Keep - Fringilla mntifringilla Sperwer - Accipiter nisus Berenzwaluw - Hirund rustica Kemphaan - Philmachus pugnax Spreeuw - Sturnus vulgaris Bntbekplevier - Charadrius hiaticula Kerkuil - Tyt alba Sprinkhaanzanger - Lcustella naevia Bmklever - Sitta eurpaea Kievit - Vanellus vanellus Staartmees - Aegithals caudatus Bmkruiper - Certhia brachydactyla Kleine Barmsijs - Carduelis cabaret Steenuil - Athene nctua Bmleeuwerik - Lullula arbrea Kleine Bnte Specht - Dendrcps minr Strmmeeuw - Larus canus Bmpieper - Anthus trivialis Kleine Karekiet - Acrcephalus scirpaceus Tafeleend - Aythya ferina Bmvalk - Falc subbute Kleine Mantelmeeuw - Larus fuscus Tapuit - Oenanthe enanthe Bsrietzanger - Acrcephalus palustris Kleine Plevier - Charadrius dubius Tjiftjaf - Phyllscpus cllybita Bsuil - Strix aluc Kleine Zilverreiger - Egretta garzetta Tpper - Aythya marila Braamsluiper - Sylvia curruca Kneu - Carduelis cannabina Trenvalk - Falc tinnunculus Brandgans - Branta leucpsis Knbbelzwaan - Cygnus lr Tuinfluiter - Sylvia brin Brilduiker - Bucephala clangula Kekek - Cuculus canrus Tureluur - Tringa ttanus Bruine Kiekendief - Circus aeruginsus Kkmeeuw - Chriccephalus ridibundus Turkse Trtel - Streptpelia decact Buizerd - Bute bute Klgans - Anser albifrns Veldleeuwerik - Alauda arvensis Canadese Gans spec. - Branta canadensis/hutchinsii Klmees Parus majr Velduil - Asi flammeus _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 135 van 263

139 Casarca - Tadrna ferruginea Kperwiek - Turdus iliacus Vink - Fringilla celebs Cetti's Zanger Cettia cetti Kraanvgel - Grus grus Visarend - Pandin haliaetus Ddaars - Tachybaptus ruficllis Krakeend - Anas strepera Visdief - Sterna hirund Draaihals - Jynx trquilla Kramsvgel - Turdus pilaris Waterhen - Gallinula chlrpus Ekster - Pica pica Kuifeend - Aythya fuligula Waterpieper - Anthus spinletta Fazant - Phasianus clchicus Kuifmees - Lphphanes cristatus Waterral - Rallus aquaticus Fitis - Phyllscpus trchilus Kwartel - Cturnix cturnix Watersnip - Gallinag gallinag Fuut - Pdiceps cristatus Mandarijneend - Aix galericulata Wespendief - Pernis apivrus Gaai - Garrulus glandarius Matkp Pecile mntanus Wielewaal - Orilus rilus Gekraagde Rdstaart - Phenicurus phenicurus Meerket Fulica atra Wilde Eend - Anas platyrhynchs Gele Kwikstaart - Mtacilla flava Merel Turdus merula Wilde Zwaan - Cygnus cygnus Gierzwaluw - Apus apus Nijlgans - Alpchen aegyptiaca Winterkning - Trgldytes trgldytes Glanskp - Pecile palustris Nnnetje - Mergellus albellus Wintertaling - Anas crecca Gudhaan - Regulus regulus Oeverlper - Actitis hypleucs Witgat - Tringa chrpus Grasmus - Sylvia cmmunis Oievaar - Cicnia cicnia Witkpstaartmees - Aegithals caudatus caudatus Graspieper - Anthus pratensis Paapje - Saxicla rubetra Witgeend - Aythya nyrca Grauwe Gans - Anser anser Parkgans - Anser anser frma dmesticus Witte Kwikstaart - Mtacilla alba Grauwe Vliegenvanger - Muscicapa striata Patrijs - Perdix perdix Wulp - Numenius arquata Grene Specht Picus viridis Pestvgel - Bmbycilla garrulus Zanglijster - Turdus philmels Grenling - Carduelis chlris Pijlstaart - Anas acuta Zilvermeeuw - Larus argentatus Grenptruiter - Tringa nebularia Pimpelmees - Cyanistes caeruleus Zmertaling - Anas querquedula Grte Bnte Specht - Dendrcps majr Pntische Meeuw - Larus cachinnans Zmertrtel - Streptpelia turtur Grte Canadese Gans - Branta canadensis Prseleinhen - Przana przana Zwarte Kraai - Crvus crne Grte Gele Kwikstaart - Mtacilla cinerea Putter - Carduelis carduelis Zwarte Mees - Periparus ater Grte Lijster - Turdus viscivrus Ransuil - Asi tus Zwarte Rdstaart - Phenicurus chrurs Grte Zaagbek - Mergus merganser Regenwulp - Numenius phaepus Zwarte Ruiter - Tringa erythrpus Grte Zilverreiger - Ardea alba Rietgrs - Emberiza scheniclus Zwarte Specht - Drycpus martius Grutt - Limsa limsa Rietzanger - Acrcephalus schenbaenus Zwartkp - Sylvia atricapilla Halsbandparkiet - Psittacula krameri Havik - Accipiter gentilis Heggenmus - Prunella mdularis Hlenduif - Clumba enas Ringmus - Passer mntanus Rek - Crvus frugilegus Rdbrst - Erithacus rubecula Rdbrsttapuit - Saxicla rubicla Zwartkpmeeuw - Ichthyaetus melancephalus De tevallige waarnemingen die tijdens de inventarisatierndes van de VLM werden genteerd wrden hiernder besprken (niet gebiedsdekkende inventarisatie en bijgevlg indicatief): Weide- en akkervgels: Vr gele kwikstaart werden 4 tt 5 territria vastgesteld (langs de Scheldekant in massa 3 en 5, in massa 8 tussen Wallebeek en Klapstraat, in massa 9 nabij de Biezenbeek en in _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 136 van 263

140 massa 10 ten zuiden van Astene). Op één van deze lcaties werd een succesvl bredgeval genteerd (massa 9). De kievit werd waargenmen in massa 2 nabij Den Beer aan de E17. De schlekster werd een aantal keren aangetrffen in het prjectgebied. O.a. een bredend kppel in een weide in Landuit (massa 5) en k in massa 3 nabij Hndelee. Veldleeuwerik en graspieper werden wel waargenmen in het gebied (vral tijdens het trekseizen), maar er werden geen territria gevnden. Vgels van kleinschalige cultuurlandschappen: Binnen het ruilverkavelingsgebied werden verschillende waarnemingen gedaan van de patrijs: in massa 3 (nabij Hndelee), 5 (nabij St Annakapel en Ganzenbrek), 8 (tussen sprweg en Klapstraat), 10 (in het westen nabij de N35) en 12 (Ten Ede, Beerhf en Turkijenhek). Ok werden verschillende waarnemingen gedaan van typische vgels van kleine landschapselementen als kntwilgen, slitaire bmen, hagen en hutkanten: naast de eerder besprken steenuil, gekraagde rdstaart en hlenduif, k waarnemingen van sptvgel en trenvalk. Van de sptvgel werden twee zangpsten gesignaleerd: 1 aan de Hagelandput in De Pinte (massa 8) en 1 rnd het kasteel Predikherenhf in Zwijnaarde (massa 1). Trenvalken werden waargenmen tussen de Nieuwgedheve te Parijs en de N35 (massa 10) en verder ng een kppeltje in Landuit (massa 5). Vgels van waterrijke gebieden: Binnen het ruilverkavelingsgebied zijn er waarnemingen van de Kleine karekiet alsk van de bsrietzanger in de mgeving van de Scheldemeersen in Zevergem (massa 3) en in Hglatem (massa 6). Het witgatje werd vervliegend waargenmen in massa 1en massa 8. De watersnip werd vral waargenmen ten westen van Nieuw Ged te Parijs (massa 10) en k ten Osten van Landuit (massa 4). Een 30-tal waarnemingen van de wulp werden geteld in een grasland ten nrden van Grt Biezenhf (massa 9). De fuut en de kuifeend werden waargenmen p de Hagelandput in massa 8. Bsvgels en vgels van kleinschalige cultuurlandschappen: De buizerd werd verscheidene keren cirkelend aangetrffen (massa 1, 5, 9 en 10). De bmvalk werd 2x vervliegend waargenmen in het nrden van massa 7 De fazant werd.a. langs de Scheldekant aangetrffen De staartmees kmt vr in de Scheldekant, massa 3 en 4 Bsvgels: 1 zangpst van de bmklever werd waargenmen in massa 10 Een nnauwkeurige lkatie van de bmkruiper vastgesteld in de buurt van Klein Biezenhf in massa 9 2 waarnemingen van de tjiftjaf en 1 van de zwartkp langs de Scheldekant in massa 3 Het gudhaantje kmt vr in massa 3 en 10 De ransuil werd gesignaleerd in massa _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 137 van 263

141 In de thematische studie Eclgie wrdt gewezen p het belang van het gebied vr Steenuil en andere hlenbreders Steenuil De steenuil is een standvgel van kleinschalig landschap met hutkanten, kntbmen, ude erven, schuren en hgstamfruitbmen. Het is een hlenbreder. Meestal vindt hij geschikte nestplaatsen in ude fruitbmen, kntwilgen, nestkasten f gebuwen. Zijn territrium is ngeveer 25 ha grt. Hierbinnen meten allerlei landschapselementen aanwezig zijn m vedsel (insecten, muizen, wrmen, ) te kunnen vinden en m te nestelen. Gezien het belang van kntwilgen en ude hgstammige fruitbmen vr de srt en gezien hun kwetsbaarheid bij ruilverkaveling, werd p deze landschapselementen gefcust tijdens de eclgische studie van de VLM. In ttaal werden 57 à 60 territria van steenuil geteld binnen het plangebied (actieve inventarisatie d.m.v. geluidspname met territriale rep van de srt). Het werkelijk aantal territria ligt ngetwijfeld hger, aangezien niet alle vgels altijd reageren p het afspelen van het geluid. Niettegenstaande werd z een ged idee bekmen van de verspreiding van de srt in het plangebied. De belangrijkste blwerken bevinden zich in de mgeving van Astene (massa 10), Ter Biezen in Nazareth (massa 9), Wallebeek-Mlenhek (massa 7 + nrden van massa s 8 en 9), Hg- Latem (massa 6), Indiana in Zwijnaarde (massa 2), de Beerhfbeek in Nazareth (massa s 11 en 12) en de rand van de Scheldevallei (massa s 3 en 5). Daarnaast valt k p dat de srt in een aantal znes ntbreekt i.e. massa 1, massa 13 en een zne p de grens van massa 9 en massa 10. Ok in een strk langs de E17 kmen nauwelijks steenuilen vr. Een uitzndering vrmt het ene repende mannetje dat werd waargenmen aan de Hagelandput, p minder dan 100m van de autsnelweg. Nchtans lijkt lkaal wel geschikt bitp aanwezig te zijn, vral tussen de Hspicebssen en de Hagelandput. Het is niet duidelijk in heverre het ntbreken van waarnemingen langs de E17 een gevlg is van de verminderde waarneembaarheid, f dat dit wijst p een lage bezettingsgraad in dit gebied. In de literatuur is weinig inf te vinden ver het effect p steenuilen van geluids- en lichthinder dr snelwegen. Onderzeken in andere regi s geven tegenstrijdige bevindingen. Vermedelijk wrdt de aanwezigheid van steenuilen medebepaald dr hun histrische verspreiding en veranderingen in het landschap waardr ze sms teruggedrngen wrden in subptimaal bitp. Andere hlenbreders Van de gekraagde rdstaart werden 4 territria vastgesteld, waarvan 2 aan de rand van de Scheldevallei (massa 3 en 5) en 2 tussen Wallebeek en Mlenhek (massa 7). De hlenduif werd waargenmen in massa 7 nabij de Brekstraat (waarschijnlijk een kppel: met veel lawaai pvliegend uit een ude kntwilg) en verder 3 waarnemingen in het westelijk deel van massa 9. De grte bnte specht werd waargenmen in het westelijk deel van massa 1 en nabij het Zwartegat in massa 13. De aanwezigheid van de grene specht werd vastgesteld in massa 2 (rnd Indiana), 5 (nabij Oudmeers), 9 (nabij Splete) en 10 (Znneschijn). Pelen en amfibieën In nderstaande bespreking zijn waarnemingen van de VLM pgenmen, aangevuld met inventarisaties die vreger uitgeverd werden dr HYLA f INBO en lsse waarnemingen. In ttaal werden 6 srten amfibieën waargenmen: alpenwatersalamander, kleine watersalamander, vinptsalamander, gewne pad, bruine kikker en grene kikker (synkleptn). De inventarisaties werden uitgeverd dr middel van specifieke fuiken enerzijds en de inzet van schepnetten anderzijds. Larven van salamanders werden nergens gevangen in de fuiken. Gelet p het verminderde vangssucces van deze methde vr larven duidt dit ng niet p een eventueel verminderd vrtplantingssucces van salamanders in deze pelen. Aanvullend p fuikgebruik werden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 138 van 263

142 schepnetten gebruikt. In de lp van 2009 werd dan k gericht p zek gegaan naar salamanderlarven met schepnet. Dit gebeurt in de pelen waar vrheen reeds adulten waargenmen werden. Van de 71 bemnsterde waterpartijen waarin geslachtsrijpe salamanders werden vastgesteld, waren de resultaten als vlgt: bemnstering met schepnet resulteerde in de vangst van larven in twaalf waterpartijen, bemnstering met fuik slechts in drie waterpartijen. In de resultaten die hiernder besprken wrden, wrdt daarbij vral gefcust p de salamanders, aangezien grene kikker, bruine kikker en gewne pad iets minder eisen stellen aan hun vrtplantingsplaats. Binnen het studiegebied wrden geen paddenverzetacties gedaan. Dit gebeurt wel in de nmiddellijke mgeving (hier dr vrijwilligers van Natuurpunt VZW), met name in de Pnstraat in Astene (tussen de N43 en massa 9) en in de Scheldeveldstraat in De Pinte (aan de rand van de kern van De Pinte, tussen massa s 2 en 6). Vr 2009 werden in de Pnstraat 49 gewne padden, 30 niet gedetermineerde kikkers en 11 niet gedetermineerde watersalamanders vergezet. In de Scheldeveldstraat werden 242 gewne padden, 3 bruine kikkers, 1 exemplaar van het grene kikker cmplex, 8 niet gedetermineerde watersalamanders vergezet. Daarnaast werden k verscheidene (verkeers)slachtffers aangetrffen. Hiernder wrden de belangrijkste gebieden vr salamanders binnen het prjectgebied besprken. In de mgeving van het Nieuw Ged te Parijs (Astene) kmen ng heel wat pelen vr (P001, P002, P003, P004, P019, P020, P034, P035, P036, P037, P038, P107, P109 en P119) en in verschillende daarvan werden kleine watersalamanders waargenmen en in een enkele k alpenwatersalamander. Figuur 7-21: vrkmende pelen in de mgeving van Nieuw Ged te Parijs (massa 10) Rndm het grasland gelegen ten zuidwesten van de heve Nieuw Ged te Parijs liggen vier ged ntwikkelde pelen (P003, P004, P119 en P037). Ten sten van de heve liggen twee pelen (P001 en P002) waarin kleine watersalamander vrkmt. Vreger werd hier k ng alpenwatersalamander waargenmen. Deze pelen zijn p zich zeer mi, maar ze liggen in een akker en liggen als dusdanig geïsleerd. In pel P038 (ng meer stwaarts gelegen) werd er in juni 2008 niets gevangen, maar deze pel werd pnieuw geïnventariseerd in april 2009 en dan werden er wel alpenwatersalamanders aangetrffen. Een tweede pel ligt in de nmiddellijke mgeving ervan, met name P _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 139 van 263

143 Ng meer stwaarts ligt pel P109. Hierin werden er kleine watersalamanders aangetrffen. Ten nrden van de heve Nieuw Ged te Parijs, liggen ng een 4-tal pelen (P020, P034, P035 en P036) langs akkers en/f wegberm. In 1 ervan werd kleine watersalamander aangetrffen (P035). Tensltte de meest nrdelijk gelegen pel P019 is een kwalitatieve pel met ged ntwikkelde vegetatie (.a. waterrannkel) waarin bruine kikker zich vrtplant, maar hij is gelegen in akkerland. Figuur 7-22: vrkmende pelen in de massa s 1 tt en met 9 Een tweede belangrijke cncentratie van waardevlle waterelementen ligt in de mgeving van Ged ter Westijne (Astene) (P017, P018, P022, P032, P100 en P101). Hier werden zwel alpenwatersalamander als kleine watersalamander waargenmen. In één van de pelen werd in 2005 dr HYLA k vinptsalamander genteerd (P017). In P032 is bvendien een zeer mie vegetatie aanwezig met ndermeer watervilier. Ten sten van de Hspicebssen (Nazareth) ligt een mie pel (P010) waar zwel alpenwatersalamander als kleine watersalamander vrkmen. Ok de slt langs de straat Ganzenbrek in Eke (P008) behrt tt het leefgebied van kleine watersalamander en mgelijk k alpenwatersalamander (deze srt kwam er vreger in ieder geval vr). Ok in de Merbeek (P117) werden er kleine watersalamanders en bruine kikkers aangetrffen. De twee srten salamanders kmen k vr in een waterpartij in de tuin van Mattestraat 1 te Zevergem (waarneming HYLA). Gezien de ligging zal nrmaalgezien niet geraakt wrden aan de pel zelf. Vr amfibieën is echter k de kleinschaligheid van het mringende landschap van belang. Ok in de gracht langsheen de Grte Steenweg te Zevergem (P027) werd kleine watersalamander waargenmen. Deze gracht lijkt echter niet geschikt vr vrtplanting van deze srt. Vreger kwam kleine watersalamander hier vr in een pel gelegen ten nrden van de weg. Deze pel is echter verdwenen. Het ziet er naar uit dat er mmenteel geen geschikte vrtplantingsplaatsen vr salamanders aanwezig zijn in de mgeving _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 140 van 263

144 Tussen de Hndelee en de E17 (Zevergem) (P015) kmt kleine watersalamander vr in een bsplas. Mgelijk heeft k alpenwatersalamander hier zijn leefgebied. Deze srt kwam er vreger in ieder geval vr. Ok in Hg-Latem (P013 en P028) kmt kleine watersalamander vr. De waterpartijen zijn vrij waardevl, niet enkel m hun aanwezigheid van salamanders maar k mwille van de vegetatie. In P013 greit watervilier. In en rnd P028 kmen verschillende hc-srten vr. Wat de pelen in de mgeving van Splete (P021, P033, P039 en P041) betreft, treffen we alpenwatersalamander en/f kleine watersalamander aan in P039 en P041. In P021 en P033 zijn bruine kikkers aanwezig. Waterpartij P021 wrdt k intensief gebruikt dr libellen en er is een vrij mie vegetatie aanwezig. In de pelen in massa 1 (P029 en P031) werd er enkel bruine kikker aangetrffen, maar vral pel P029 is mi gelegen in nat grasland met veel hc srten en slenken. In Landuit (massa 5), treffen we een pel aan als verbreding van een slt. In juni 2008 werden er fuiken geplaatst zwel in de slt als in de verbreding achteraan. Er werden geen salamanders aangetrffen. In april 2009 werden er pnieuw fuiken geplaatst in de pel en werden er zwel kleine watersalamanders als alpenwatersalamanders aangetrffen. In pel P043 in massa 8 (dichtbij de E17 in Brede Heet in De Pinte) leeft kleine watersalamander. De pel bevat veel dd hut. Reptielen In de mgeving van de Hspicebssen kmt mgelijk ng levendbarende hagedis vr. De laatste waarneming dateert er van Ten werd de srt waargenmen langs de E17. Zgdieren Vs: Deze werd driemaal waargenmen tijdens de verschillende inventarisaties in het gebied: tweemaal in Astene: in een eikenbs (massa 10) en dr een bewnster langs de Twezebeeklp (massa 9) en eenmaal in Landuit, in een naaldhutaanplant mgeven dr ppulierenrijen (massa 5). Haas: Hij kmt vrij algemeen vr in het studiegebied (vral centraal en in het sten; niet in het nrden en het westen). Binnen ns studiegebied vinden we de grtste cncentraties in massa 3 en 5, in het stelijk deel van massa 8 en in massa 13. Verder k enkele waarnemingen in massa 4 (enkel het zuiden), 9 en 11. Vleermuizen De beschrijving van de vrkmende vleermuizen is gebaseerd p een studie uitgeverd dr de vleermuizenwerkgrep van Natuurpunt/JNM. Er werd dr werkgrep in pdracht van de VLM k aanvullend veldwerk verricht. Winterverblijfplaatsen De beschrijving van de vrkmende vleermuizen is gebaseerd p een studie uitgeverd dr de vleermuizenwerkgrep van Natuurpunt/JNM. Er werd dr de VLM k aanvullend veldwerk verricht. De belangrijkste winterverblijfplaatsen in de mgeving van het plangebied zijn: kunstgrt in kasteelpark van Welden te Zevergem (bject 2024) kasteel Grand Nble in De Pinte (bject 2032) de Ceder in Astene (bject 2049) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 141 van 263

145 Brgwal in Vurste (bject 2036) Nieuwgedkasteel in Zwijnaarde (bject 2169) Daarnaast zijn er k ng een aantal bjecten met lagere aantallen vleermuizen: aardappelkelder in Astene net ten nrden van de N43 (bject 2063) bunker in kasteelpark de Ghellinck d Elsegem in Zwijnaarde (bject 2149) klein gebuwtje in kasteelpark Scheldevelde (2147) Hemelrijk in De Pinte (bject 2167) Pntstraat te Deurle (bject 2199) Reivisschekasteel in Zwijnaarde (bject 2168) Bunker C1 in Astene (bject 2229) Bunker C2 in Astene (bject 2357) Bunker D2 in Astene (bject 2180) Bunker B17 in Merelbeke (bject 2034) Bunker B18 in Merelbeke (bject 2035) Figuur 7-23: ligging van de relevante bjecten inzake vleermuizen. De andere bunkers binnen het prjectgebied werden niet als winterverblijfplaats gebruikt en lijken daarte in eerste instantie k niet geschikt. Onderstaande tabel geeft een verzicht van de aangetrffen srten in de winterverblijfplaatsen, met hun respectievelijke vermelding p de Vlaamse Rde Lijst Rde lijst categrie _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 142 van 263

146 (3 = vermedelijk bedreigd ; 2 = bedreigd, 1 = mmenteel niet bedreigd) gewne baardvleermuis Mytis mystacinus 3 Brandts vleermuis Mytis brandtii 2 franjestaart Mytis nattereri 3 gewne grtrvleermuis Plectus auritus 3 grijze grtrvleermuis Plectus austriacus 2 Gewne watervleermuis Mytis daubentnii 1 Een bijzndere srt vr het gebied is zeker de Brandts vleermuis. Deze verwintert in een kunstgrt in het kasteelpark van Welden. De Brandts vleermuis is vrnamelijk een bsgebnden srt. Jachtgebieden kunnen zich evenwel k buiten het bsgebied bevinden. Kraamklnies In de mgeving van het prjectgebied situeren zich een aantal belangrijke kraamklnies vr vleermuizen: klnie in een ude schuur in de Blijpelstraat te Zevergem klnie in de kerk van De Pinte klnie in het kasteel van Welden klnie in de kerk van Nazareth Daarnaast zijn er ngetwijfeld ng talrijke kleinere klnies, verspreid ver het studiegebied. Aanwezigheid tijdens vrtplantingsseizen In ttaal werden 8 srten waargenmen, waarnder verschillende srten die als bedreigd f vermedelijk bedreigd vermeld wrden p de Rde Lijst Rde lijst categrie (3 = vermedelijk bedreigd ; 2 = bedreigd) gewne baardvleermuis Mytis mystacinus 3 franjestaart Mytis nattereri 3 ruige dwergvleermuis Pipistrellus nathusii * 3 grtrvleermuis sp. Plectus sp. ** 3 (gewne grtrvleermuis) f 2 (grijze grtrvleermuis) gewne dwergvleermuis Pipistrellus pipistrellus laatvlieger Eptesicus sertinus rsse vleermuis Nyctalus nctula watervleermuis Mytis daubentnii *Ruige dwergvleermuis kmt in het gebied vermedelijk enkel p drtrek vr. ** Beide srten grtrvleermuizen zijn zeer meilijk van elkaar te nderscheiden, vandaar dat vrij vaak grtrvleermuis spec. gebruikt wrdt. Ondanks de aanwezigheid tijdens de winter en de extra aandacht die er aan besteed werd, werden in het gebied geen Brandts vleermuizen waargenmen tijdens het vrtplantingsseizen. Cnclusie Binnen het prjectgebied liggen duidelijk een aantal znes die zeer belangrijk zijn vr vleermuizen tijdens het vrtplantingsseizen: de mgeving van Zevergem en Welden de Scheldevallei ter hgte van Eke _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 143 van 263

147 de mgeving van De Pinte en de Zeven Dreven Ok in Hglatem en Nazareth kmen belangrijke srten vr, maar deze lijken minder gebruik te maken van de gebieden gelegen binnen het plangebied. Glbaal gezien kan gesteld wrden dat het nrdstelijk deel van het plangebied veel belangrijker is dan het zuidwestelijk deel. In het grtste gedeelte van massa 7, 8, 9, 10, 11 en 12 kmt enkel dwergvleermuis vr. Aan de nrdrand van massa 11 en 12 kmt lkaal k rsse vleermuis vr en rnd Ter Biezen zijn watervleermuizen aanwezig. Onderdrgang E17 Mmenteel zijn er vr vleermuizen slechts 2 verbindingen nder de E17: Tussen De Pinte en Zevergem ligt een brug (i.e. ter hgte van de Grte Steenweg) waar af en te eens een dwergvleermuis nder dr vliegt. Op de grens van Zwijnaarde en De Pinte lpt de Kkersbeek nder de E17 dr. De duiker van de beek wrdt mmenteel vermedelijk slechts beperkt gebruikt dr vleermuizen. Dr bijkmende beplantingen die de vleermuizen beter geleidt, zu deze nderdrgang pgewaardeerd kunnen wrden. In ttaal werden 10 srten vleermuizen waargenmen, waarvan 6 rde lijst srten. Libellen en vlinders Libellen: In het studiegebied kmen enkel vrij algemene srten libellen vr. Vermits zwel vr de eileg als vr de ntwikkeling en bescherming van de larve een ged ntwikkelde water- en evervegetatie ndzakelijk is, is een gede waterkwaliteit de eerste vereiste. Ok verdreven ruimingen, uitdiepingen en eververstevigingen zijn aldus uit den bze, alsk nevenwichtige visuitzettingen waardr de vegetatie vernietigd wrdt. Er dient k pgelet te wrden bij het maaien van de evervegetatie in het vrjaar f de zmer. Legplaatsen vr bepaalde srten wrden hierbij vernield en p dat mment gaan metamrfserende individuen verlren. Afgestrven stengels wrden, vral dr grte glazenmakers, gebruikt als legplaats. Ze meten in vldende heveelheid in het water gelaten wrden. Indien het waterppervlak te veel verschaduwd wrdt dr pgreiende struiken is kappen van een deel hiervan aangewezen. Lichtrijke en warme evers zijn belangrijk vr de eileg. Anderzijds dient er p gelet te wrden dat niet alle struiken gekapt wrden. De hutpantserjuffer legt haar eieren bijna uitsluitend in dergelijke everstruiken. Er met k pgelet wrden met het uitzetten van rfvissen, zeker in waters met een weinig ntwikkelde watervegetatie. Rfvissen zijn namelijk sterke predatren van libellenlarven en een nnatuurlijk hge dichtheid is dus te vermijden. Vlgende gegevens werden dr de VLM pgevraagd bij de libellendatabank. De eigenaar en de beheerder van de databank is de Libellenwerkgrep GOMPHUS, vertegenwrdigd dr Geert De Knijf. De databank bevat gegevens ver waarnemingen van libellen p UTM-niveau, vnl. verzameld dr vrijwilligers. 1 UTM-hk kmt vereen met een hk van 1 x 1 km2. Gegevens van de libellendatabank tnen waarnemingen in Hglatem van: Grte keizerlibel, everlibel, lantaarntje, azuurwaterjuffer, bledrde en bruinrde heidelibel. De libellendatabank tnt waarnemingen in De Pinte, Nazareth, Zevergem (en k buiten studiegebied met name in Semmerzake en Ouwegem) van: _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 144 van 263

148 Vlinders: De vlgende gegevens kmen van de databank die eigendm is van de Vlaamse Vlinderwerkgrep vzw. Ze bevat gegevens ver waarnemingen van dagvlinders p UTM-niveau, vnl. verzameld dr vrijwilligers in de peride Een pvallende vlinder in Hglatem is het ranjetipje. Ok het in grasland levende zwartsprietdikkpje is er talrijk. Het weinig kieskeurige icarusblauwtje wrdt p de pgehgde terreinen teruggevnden. Deze srten kmen k vr in De Pinte en Nazareth. Verder kmen in en m het gebied vlgende srten vr: bnt zandgje, bmblauwtje, bruin blauwtje, citrenvlinder, dagpauwg, gehakkelde aurelia, grt dikkpje, grt klwitje, hibeestje, klein geaderd witje, klein klwitje, kleine vs, kleine vuurvlinder, kninginnepage en landkaartje. Vissen Van de vrkmende waterlpen in de buurt van het plangebied zijn er slechts 3 waarvan er gegevens terug te vinden zijn in de VIS-databank van het INBO. Het betreft de waterlpen Leebeek te Gavere en Merbeek en Zwarte Kbensbeek te De Pinte. Vlgende srten werden er waargenmen: Leebeek: blauwbandgrndel, driedrnige stekelbaars, paling, rietvrn en tiendrnige stekelbaars; Merbeek: driedrnige stekelbaars en giebel; Zwarte Kbensbeek: baars, bittervrn, blankvrn, blauwbandgrndel, brasem, driedrnige stekelbaars, karper, klblei, paling, rietvrn, snek en tiendrnige stekelbaars. De visindex vr deze waterlpen is algemeen slecht tt ntereikend Effectvrspelling en berdeling Vr de bespreking van de effecten wrdt gedeeltelijk gesteund p de Rapprtering ver de zrgplicht, waarin de ectpenbalans is pgenmen Algemeen De geplande maatregelen wrden eerst per thema algemeen besprken. In de daarp vlgende hfdstukken wrden vervlgens de belangrijkste effecten per effectengrep besprken _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 145 van 263

149 Landbuw In de znes vr herverkaveling wrdt de herverkaveling en kavelinrichting uitgeverd binnen de structuur van de wegen, waterlpen en vaste kavels. Dr herverkaveling wrden de percelen van één gebruiker zveel mgelijk gegrepeerd. Dit vergrt de kansen tt greninrichting van de gebundelde percelen, wat beperkt psitieve effecten p de natuurwaarden van het plangebied met zich mee kan brengen. Verder zijn binnen deze znes zwel behudsgerichte als structuurversterkende maatregelen vrzien die slaan p het behud, herstel en de pbuw van een grfschalig netwerk van kleine landschapselementen (bssen, graslanden, ruigten, dreven, bmenrijen, hutkanten, pelen, ). Dit wrdt verder in het dcument besprken nder landschap en natuur. Binnen de znes tt herverkaveling zijn k graslanden gelegen. Indien deze graslanden zuden mgezet wrden tt akkers ten gevlge van het tebedelen aan een andere landbuwer via de herverkaveling, wrdt dit vanuit de discipline fauna en flra sterk negatief berdeeld, zeker wanneer het percelen betreft die reeds jaren nder gras liggen en waar de srtenrijkdm bijgevlg grter is. Omdat een landbuwer minder rechtstreekse EU-steunverlening ntvangt ( MTRpremies ) indien hij zijn ttale ppervlakte grasland verkleint, is de kans gering dat de ttale ppervlakte grasland significant zal verminderen. De ligging van deze graslanden kan echter wel veranderen, waardr vral de bilgische waarden van de permanente graslanden kunnen verlren gaan. Het ruilen van deze graslanden kan dus in de eerste plaats een sterk negatief effect hebben indien het gaat m bilgisch waardevlle vegetaties die dr ruiling een grtere kans krijgen m gescheurd te wrden. De graslanden die aansluiten bij een huiskavel van een andere landbuwer, wrden indien mgelijk zdanig tebedeeld dat deze huiskavel vergrt. Hierdr verkleint de kans dat deze weiden wrden gescheurd, wat psitief wrdt berdeeld ten pzicht van de huidige situatie. Daarnaast wrden de meest waardevlle graslanden aangeduid als te behuden, waardr deze niet zullen gescheurd wrden na uitvering van de ruilverkaveling. Dr het (her)gebruik van cultuurhistrische structuren bij het herverkavelen, blijven histrische bdemtestanden, en dus bv. k de aanwezige permanente zaadvrraad, min f meer gehandhaafd. Herstel van verstrde vegetaties en het handhaven van bestaande ppulaties zal hierdr makkelijker verlpen. In de znes vr behud en versterking van landschaps- en natuurwaarden wrden in principe geen kavelinrichtingswerken vrzien en zijn bij de herverkaveling de bestaande en de te ntwikkelen landschaps- en natuurwaarden belangrijke randvrwaarden. Er wrdt dus niet geraakt aan de landschaps-eclgische infrastructuur (grachten, graslanden, ruigten, hutkanten, pelen, ). Het betreft de meest eclgisch waardevlle znes. Dr er vr te zrgen dat de perceelsstructuur z veel als mgelijk behuden blijft, is er k minder kans dat de vegetatie en de aanwezige KLE s gewijzigd wrden. Vanuit Fauna en Flra wrdt deze benadering in het plan als psitief gezien. Ten pzichte van de huidige situatie dient het effect echter neutraal berdeeld te wrden, gezien een individuele landbuwer zwel in de huidige als in de tekmstige situatie kan beslissen m grasland te scheuren. Landschap en natuur Te behuden bs / bmgaard / ruigte Gezien de natuurwaarden in het plangebied mmenteel algemeen vaak versnipperd zijn, wrden z ged als alle bestaande bspercelen, bmgaarden en ruigtepercelen behuden, zdat de _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 146 van 263

150 stapsteenfunctie die ze mmenteel hebben, behuden blijft. Het behud van deze bspercelen wrdt vanuit de discipline Fauna en Flra als neutraal berdeeld 7. Aan te leggen / m te vrmen bssen Op een aantal plaatsen binnen het plangebied wrdt vrzien m nieuwe bssen aan te leggen f m te vrmen. In het westen van het plangebied betreft het percelen ten westen van de Parijsestraat, in aansluiting met bestaande bspercelen. In de mgeving van de Hspicebssen en in aansluiting met de E17 zijn een aantal percelen aangeduid als te bebssen dr derden. De strken langs de E17 kunnen als buffer dienen vr het achterliggend landschap. Vanwege de geluidsverstring zullen ze wellicht geen leefgebied vrmen vr verstringsgevelige srten. Ok in het nrden van het plangebied (thv de Rsdamstraat) wrden 2 kleine percelen aangeduid als te bebssen. Deze kunnen als bijkmende stapsteen in het landschap functineren, wat psitief berdeeld wrdt. Het aanleggen van bssen in aansluiting met grtere bestaande bscmplexen (thv de Hspicebssen en thv de Parijsestraat) wrdt psitief berdeeld. Maar k het aanleggen van kleinere bebste percelen in het pen landschap heeft een psitief effect, gezien hierdr bijkmende stapstenen vr fauna en flra gerealiseerd wrden. In massa 1 wrdt een bsje dr aangepast beheer mgevrmd tt een vlwaardig alluviaal elzenbs (vn), wat psitief wrdt berdeeld. Mgelijks te verdwijnen bs / bmgaard / ruigte Ca. 6 bspercelen met een beperkte ppervlakte wrden niet aangeduid als te behuden, waardr ze in aanmerking kmen vr herverkaveling en mgelijks kunnen verdwijnen. De helft hiervan is gelegen binnen de zne vr behud en versterking van landschaps- en natuurwaarden, waardr de kans grt is dat ze alsng blijven bestaan. De percelen die gelegen zijn in de zne vr herverkaveling kunnen mgelijks verdwijnen. Gezien hun beperkte mvang en hun beperkte bilgische waarden, wrdt dit mgelijk effect beperkt negatief berdeeld. Te behuden waardevl grasland Alle eclgisch waardevlle graslanden wrden p het plan aangeduid als in privé dmein te behuden. Daarbij zijn een grt aantal van deze graslanden gelegen binnen de zne vr behud en versterking van landschaps- en natuurwaarden. Er kan verwacht wrden dat deze graslanden in de tekmst niet gescheurd zullen wrden. Srtenrijke graslanden dienen als stapsteen vr de migratie van talrijke dier- en plantensrten. Het behud van deze graslanden wrdt vanuit de discipline Fauna en Flra als neutraal berdeeld. Glbaal is deze benadering wel een psitief element in het plan. Mgelijks te verdwijnen grasland Een grt aantal graslanden is gelegen binnen de zne vr herverkaveling en wrdt niet aangeduid als te behuden. Hierdr is het mgelijk dat deze graslanden mwille van de herverkaveling zullen gescheurd wrden. Het betreft de eerder minder waardevlle graslanden. Het effect hiervan wrdt reeds besprken nder de vrige paragraaf Landbuw. Hewel deze graslanden minder waardevl zijn betekent het scheuren van grasland nvermijdelijk een verlies aan eclgische waarde. Wanneer het gaat m permanent graslanden (niet: tijdelijke grasakkers ) wrdt dit als beperkt negatief berdeeld. Te behuden lijnvrmige grenelementen 7 Wanneer we het instrument Ruilverkaveling p zich berdelen, is de huidige aanpak als psitief te zien, gezien bij ruilverkavelingen in het verleden er drastische ingegrepen werd en behud van (kleinere) bspercelen slechts zelden gebeurde. Dit geldt tevens vr de andere aspecten in deze berdeling (permanente graslanden, pelen, ) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 147 van 263

151 Onder de bestaande lijnvrmige grenelementen zijn p de kaart hutkanten, hagen en bmenrijen aangeduid. Ca. 145 km bestaande lijnvrmig pgaande begreiing zal behuden blijven. Perceelsranden, bermen van wegen en evers zijn niet aangeduid, maar wrden k behuden, zeker indien zij bilgisch waardevl zijn. Het behud van de lijnvrmige grenelementen wrdt vanuit de discipline Fauna en Flra als neutraal berdeeld. Glbaal is deze benadering wel een psitief element in het plan. Lijnvrmige grenelementen vrmen een leef- en bredgebied vr tal van srten en bieden k beschutting aan diersrten. Bmenrijen zijn eclgisch minder interessant dan hagen f hutkanten, maar vergrten wel de structuur en de diversiteit aan habitats van het landschap. Bestaande bmenrijen, en vral ude kntbmen, blijven zveel mgelijk behuden (ca. 92 % van de bestaande lijnvrmige grenelementen blijft behuden). Aan te planten lijnvrmige grenelementen Het aanplanten van hagen en hutkanten is een belangrijke maatregel in het gebied, zwel vr de versterking van de natuurwaarden p zich als vr de migratie van dieren. Wanneer een haag f hutkant wrdt aangeplant, wrdt de bestaande berm met 3 à 4 meter verbreed. Vanuit vrliggende discipline zijn de bijkmende hutkanten die p die manier wrden ingebracht een zeer psitieve maatregel aangezien dit een reële tename betekent in natuurlijke bitpen binnen het RVK-blk, aangezien er p die manier een stevige buffer wrdt gevrmd tussen de wegzate en het akker- f weide-achterland, en aangezien hierdr de migratie vergemakkelijkt wrdt. Lkaal wrden hagen f hutkanten nderbrken dr erftegangen, dr pritten tt veldkavels en dr kruispunten. Deze pening in de beplanting vrmt een beperkte migratiebarrière. Het aanplanten van bmenrijen draagt bij tt het herstel van de traditinele eclgische verbindingsmgelijkheden, zeker wanneer een dense nderlaag van struiken is ingebracht. Bmenrijen zijn eclgisch minder interessant dan hagen f hutkanten, maar vergrten wel de structuur en de diversiteit aan habitats van het landschap. Waar ndig wrden (bestaande) bmenrijen aangevuld met nieuwe bmen. Dit laatste wrdt psitief berdeeld (.a. i.f.v. vleermuizen). In ttaal gaat het m 78 km nieuwe bmenrijen en hutkanten. Mgelijks te verdwijnen lijnvrmige grenelementen De bestaande grenelementen die p de kaart van het ntwerp ruilverkavelingsplan niet zijn aangeduid als te behuden, wrden enkel gerid als na de herverkaveling blijkt dat zij in een nieuwe kavel staan. Zij wrden niet gerid indien zij p de grens van een kavel zullen staan. In ttaal kunnen ruim 13 km pgaande lijnvrmige grenelementen mgelijks verdwijnen. Meestal bevinden deze elementen zich midden in een aaneengeslten zne vr herverkaveling, waardr de kans dat ze verdwijnen reëel is. Het effect wrdt als beperkt tt matig negatief berdeeld, afhankelijk van het srt element en hun uderdm. Uit nderstaande tabel blijkt dat vral udere hutkanten en kntbmenrijen kunnen verdwijnen Tabel 7-8: Mgelijks te verdwijnen KLE s, per type en leeftijdscategrie (0 = zeer jng; 3 = ud) Type Leeftijdscategrie Lengte (m) Ttaal bmenrij Ttaal braamkant haag Ttaal hutkant _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 148 van 263

152 Type Leeftijdscategrie Lengte (m) Ttaal kntbmenrij Ttaal ruigte Ttaal sierbeplanting Ttaal struikenrij Ttaal varenkant Eindttaal Figuur 7-24: ligging van de mgelijks te verdwijnen KLE s Pelen Alle mmenteel aanwezige pelen wrden behuden na de ruilverkaveling. Er wrden met andere wrden geen pelen gedempt. Smmige pelen wrden hersteld, heraangelegd f pgewaardeerd met hun mgeving. Ze kunnen dus wrden mgevrmd naar een plas, slt, vijver. De pelen wrden behuden f pgewaardeerd in functie van een netwerk van leefruimten vr vrnamelijk amfibieën (padden, kikkers en salamanders). Deze dieren hebben vegetatierijke pelen ndig met een gede waterkwaliteit. Vanuit de discipline Fauna en Flra wrdt dit psitief berdeeld _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 149 van 263

153 De aanleg van nieuwe pelen wrdt eveneens vrzien binnen de maatregelen tt landinrichting, maar de precieze ligging ervan ligt ng niet vast. Er zijn wel een aantal znes aangeduid die nader te bekijken zijn, met name ten zuiden van de Putstraat en aan de Westerplas f p penbaar dmein aan Grte Steenweg in Zevergem. Dit wrdt beperkt tt matig psitief berdeeld afhankelijk van het aantal pelen en de mate waarin eclgische relaties herntwikkeld/hersteld wrden). In een aantal znes is reeds een dicht netwerk aan pelen aanwezig (vb. binnen massa 7 en 10) terwijl dit in andere znes niet z is. Nchtans kan een actieradius van 400 m vrpgesteld wrden vr migrerende amfibieën. Hiermee rekening hudend liggen een aantal pelen niet dicht geneg bij een naburige pel m van daaruit geklniseerd te wrden. De actieradius van Kleine watersalamander is ngeveer 400 m, terwijl die van Grene en Bruine kikker een 600 à 800 m bedraagt en die van Gewne pad is zelfs meer dan 2000 m. Het vrzien van extra pelen, zdat iedere pel tenminste 1 naburige pel heeft binnen een straal van 400 m zrgt bijgevlg vr een vlttere en veiligere migratie, en vr een makkelijker handhaven van de stabiele (meta)ppulaties. Natuurtechnisch in te richten perceel / strk Binnen het plangebied wrden een aantal percelen / strken aangeduid als natuurtechnisch in te richten, met name in Sint-Martens-Latem ter hgte van de Duivebeek, in het zuidsten van het plangebied (in aansluiting met de Scheldemeersen) en een beperkt aantal kleinere percelen verspreid ver het stelijk deel van het plangebied. De natuurtechnische inrichting ter hgte van de Duivebeek staat in cmbinatie met de aanleg van een zne vr waterberging. Ten zuiden van de Keistraat wrdt de mgeving van de Duivebeek aangeduid als zne vr waterberging. Ter hgte van de percelen ten nrden van de Keistraat (aangeduid als natuurtechnisch in te richten) zal de Duivebeek aanzienlijk verbreed wrden en eclgisch ingericht wrden. Indien de evers van de beek hierbij vldende flauw wrden aangelegd (vb. 12/4 f 16/4) kan een interessante evervegetatie tt stand kmen. Verder wrden vlgende habitattypes nagestreefd p de aangeduide percelen: hf + mr: ten westen van Oudemeers); ha: ten zuiden van E17, t.h.v. Hspicebssen; hc:, t.h.v. Beerhfbeek en N60 in Nazareth. Gezien deze types een hgere eclgische waarde hebben dan de huidige vegetatie, wrdt het mvrmen vanuit Fauna en Flra psitief berdeeld. Water Natuurtechnische inrichting Om de natuurlijkheid van de waterlpen te verbeteren, wrdt tijdens de ruilverkaveling aandacht besteed aan de evers van de waterlpen. Langs vlgende waterlpen zal een natuurtechnische inrichting van de waterlpen gebeuren: Biezenbeek, Biezenls, Grietgracht (Scheidbeek), Kkersbeek, Merbeek, Rsdambeek en Zwarte Kbensbeek. Langs de Beerhfbeek zal niet alleen een natuurtechnische inrichting gebeuren, maar de beek zal k wrden verbreed. Bij een natuurtechnische inrichting wrdt de berm verbreed en wrdt de beek heraangelegd met flauwe evers. De aanleg van natuurtechnische evers beperkt afkalving van de evers en kan een geie uitgangsmaatregel zijn vr de ntwikkeling van een interessanter vegetatie. Het zelfzuiverend vermgen van de waterlp kan hierdr verhgen. Vanuit eclgisch gpunt is het aan te raden het everprfiel z zacht hellend als mgelijk te maken, vb. 12/4 f 16/4. Hierdr wrden vldende mgelijkheden gecreëerd vr de ntwikkeling van een interessantere evervegetatie. Te verleggen waterlp De Twezebeeklp wrdt ter hgte van de Wallebeekstraat aangeduid als te verleggen naar het zuiden. Het deel van de waterlp evenwijdig met de Wallebeekstraat is gelegen tussen een akkerperceel en de weg. Het deel ten zuiden van en ldrecht p de Wallebeekstraat is gelegen langs een ged ntwikkelde bmenrij (p de grens van het plangebied) en een akkerperceel, _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 150 van 263

154 waardr mgelijk vrkmende fauna hier beschutting vinden in de waterlp. Het verleggen van de waterlp naar het zuiden betekent dat k (een deel van) de waterlp ldrecht p de weg zal verdwijnen. Indien het verleggen van de waterlp gepaard gaat met een natuurtechnische aanleg, kunnen de effecten ervan beperkt blijven. Het meer zuidwaarts aanleggen van de waterlp betekent een ppervlakte-inname van een bilgisch minder waardevl akkerperceel, waardr er geen significant negatieve effecten verwacht wrden. Aan te leggen waterlp Slechts p 1 plaats wrdt een nieuwe waterlp vrzien, met name ter hgte van de Krtrijkse Heerweg. De precieze lcatie ervan ligt ng niet vast, maar deze zal gesitueerd zijn ter hgte van een bilgisch minder waardevl akkerperceel. Indien deze waterlp natuurtechnisch wrdt aangelegd, zullen de effecten vr fauna en flra hiervan psitief zijn. Aan te leggen bufferstrk Bufferstrken wrden vrzien langs vlgende waterlpen: Beerhfbeek, Biezenbeek, Biezenbs, Blijpelbeek, Duivebeek, Gegreybeek, Grietgracht (Scheidbeek), Kkersbeek, Leebeek, Merbeek, Rsdambeek, Tutefaisbeek, Twezebeeklp, Winkelbeek en Zwarte Kbensbeek. In ttaal gaat het m meer dan 29 km bufferstrk (van 5m breed). Deze bufferstrken zullen met g p zuinig ruimtegebruik wrden gecmbineerd met andere functies, zals recreatieve paden. De bufferstrken den dienst als buffer tussen het aanpalend landbuwgebruik en de waterlp. Er wrdt een zeer strikte afgrenzing met de mliggende agrarische entiteiten vrzien. Dr het aanleggen van de bufferstrken kan een verbetering van de waterkwaliteit verwacht wrden. Dit wrdt vanuit Fauna en Flra psitief berdeeld. Verschillende manieren van beheer kunnen wrden uitgewerkt vr wat betreft het ntwikkelen van srtenrijke perceelsranden ter hgte van deze bufferstrken (bufferstrken deels hiland- en deels ruigtebeheer). Deze maatregel is truwens k zinvl mdat een nbewerkte perceelsrand ervr kan zrgen dat er kruiden, zaden en insecten vrkmen die als vedsel (en nestmateriaal f nestelzne) dienen vr akkervgels. Drdat ze meer beschutting bieden dan de aangrenzende akkers, zullen ze k gebruikt wrden dr allerlei dieren m zich vrt te bewegen in het landschap. Z kunnen zij verschillende leefgebieden met elkaar verbinden. Dit is nuttig vr bijvrbeeld amfibieën en vleermuizen. Blemrijke ruigere strken zijn verder k geschikt vr een aantal vlindersrten. Onbewerkte randen langs waterlpen hebben het vrdeel dat zij naast een bufferende functie van de waterlp tegen inspeling van pesticiden en mest, k de ersie van de evers vr een deel tegen gaan. Er zal minder vaak p de evers gereden wrden met zware vertuigen en het land zal niet tt tegen de evers bewerkt wrden. De eclgische meerwaarde van deze bufferstrken kan vral gelden als een geschikt beheer ingesteld wrdt en er met een aantal eclgische principes rekening gehuden wrdt (geen mechanische/chemisch nkruidbestrijding, lagere bemestingsgraad, geschikt maaischema,..) Om al deze redenen wrdt deze buffer -maatregel als psitief ervaren binnen de discipline Fauna en Flra. Zne vr waterberging Ter hgte van de Duivebeek wrdt een zne vr waterberging aangeduid. Hierbij zullen graafwerken wrden uitgeverd m een waterbuffering mgelijk te maken. Verder wrdt deze zne k aangeduid als natuurtechnisch in te richten perceel. Om de eclgische kwaliteit van deze zne te ptimaliseren dient er gelet te wrden p een aantal basisprincipes, zals de vergang tussen land en water p een natuurlijke wijze laten vervleien, met flauwe taluds znder harde everversteviging en indien mgelijk met een natuurlijke gradiënt van vedselrijk naar vedselarm en / f van drg naar nat, lkale inplant van riet, beperken van betreding, znes verndiepen, ). Archelgie en nrerend erfged Een 5-tal bunkers wrden pgenmen in het penbaar dmein. Een bunker ter hgte van de s Gravenstraat wrdt bijkmend pgenmen in penbaar dmein en ingericht als vleermuizenwnplaats, wat psitief wrdt berdeeld. De verige geschikte bunkers in het studiegebied bevinden zich buiten het ruilverkavelingsgebied _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 151 van 263

155 Ontsluiting Aan te leggen wegen Op een aantal plaatsen, verspreid ver het plangebied wrden krte nieuwe wegen vrzien. Het gaat steeds m lkale insteekwegen. Het effect hiervan is vrijwel verwaarlsbaar, gezien ze gelegen zijn in een mmenteel reeds eclgisch weinig belangrijke mgeving. Nieuwe wegen hebben een standaardbreedte van 3 m en langs weerszijden wrdt een berm van anderhalve meter vrzien. Deze bermen vrmen bijkmende lijnvrmige landschapselementen die het netwerk van KLE s versterken. Zij vrmen bijkmende habitats, vral belangrijk vr planten en ngewervelde dieren. Glbaal genmen is het realiseren van bredere bermen een psitief gegeven. Ok dr bij de aanleg van een nieuwe weg een slt te vrzien tussen de wegberm en het aangrenzende land, zal de invled van mest en bestrijdingsmiddelen p de bermvegetatie verminderen, en kan de bilgische waarde van de berm tenemen. Langs de N60 zullen wellicht in de tekmst ventwegen wrden ingericht. Binnen dit plan wrden enkel de grnden hiervr vrzien, de specifieke aanleg hiervan dient in een later prject van AWV te gebeuren. Te verbeteren weg Verspreid ver het plangebied wrdt het bestaande wegennet lkaal aangepast en verbeterd. Deze wegen zijn mmenteel nverhard (puin f aarde), semi-verhard (puin f steenslag) f verhard (asfalt f betn). De nverharde en semi-verharde wegen zullen na de ruilverkaveling bestaan uit steenslag. De wegen die mmenteel reeds verhard zijn, zullen bestaan uit asfalt, steenslag f beperkt uit tweesprenbetn. Ok hier zullen de wegen in de tekmst een standaardbreedte van 3 m hebben met een berm van anderhalve meter aan weerszijden. Er wrdt rekening mee gehuden dat aanpassingswerken aan bermslten ndig kunnen zijn f dat nieuwe bermslten aangewezen zijn. De uitveringswerken zullen een verstrend effect p de huidige samenstelling van de vegetatie hebben die zich mmenteel ntwikkelt p de half- f nverharde wegen. Anderzijds zijn de inspanningen die wrden gedaan ter verbreding van de bermen en aanplanten langs deze bermen een belangrijk psitief gegeven. Dr bij het verbeteren van een weg een slt te vrzien tussen de wegberm en het aangrenzende land, zal de invled van mest en bestrijdingsmiddelen p de bermvegetatie verminderen, en kan de bilgische waarde van de berm tenemen. Verbeterde wegen hebben bredere bermen dan de meeste huidige wegen. Op deze wijze vergrt de ppervlakte habitat, vral vr planten en ngewervelde dieren, enigszins. De verbrede bermen versterken het netwerk van lijnvrmige landschapselementen, en wrden daarm psitief berdeeld. Het verbeteren van wegen zu kunnen betekenen dat er meer gemtriseerd verkeer gebruik zal maken van deze wegen. In een pelrijke mgeving (vb. massa 7 en 10) zu dit negatieve effecten kunnen hebben p de amfibieën in het trekseizen. Echter de meeste te verbeteren wegen zijn gekzen in functie van de ntsluiting van de (nieuwe) kavels. Het betreft bijgevlg geen verbindingswegen vr gemtriseerd verkeer. In de meest pelrijke mgeving wrden geen wegen geselecteerd als te verbeteren, waardr negatieve effecten p amfibieën eerder beperkt tt verwaarlsbaar zullen zijn. Recreatie Aan te leggen (fiets)pad Een aantal van de aan te leggen paden, gelegen langs waterlpen, liggen binnen de aan te leggen bufferstrken. In smmige gevallen zijn de aan te leggen paden p de rand van eclgisch waarde vlle percelen gelegen. De aan te leggen paden zijn nverhard f semi-verhard; de aan te leggen fietspaden zijn semi-verhard f verhard. De ruimte-inname van deze paden is eerder beperkt en er wrdt een (smalle) berm vrzien naast de paden. Er kan gesteld wrden dat de aanleg van deze nieuwe paden een licht psitief effect kan hebben p de structuur- en srtendiversiteit van het plangebied, en ptentieel k p de migratiemgelijkheden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 152 van 263

156 Ten nrden van de E17 zullen een aantal van deze paden tegankelijk zijn vr ruiters. Hierdr is het mgelijk dat de naastliggende bermvegetaties, die zich kunnen ntwikkelen naast de wandelpaden vernietigd wrden dr de paardenheven. Hierdr wrden ter hgte van deze nieuwe paden geen psitieve effecten verwacht vr fauna en flra. Het aanleggen van extra wegen binnen een pelrijke mgeving zu negatieve effecten kunnen hebben p de amfibieën tijdens het trekseizen. De aan te leggen (fiets)paden zullen echter niet tegankelijk zijn vr (zwaar) gemtriseerd verkeer, waardr de eventuele effecten eerder verwaarlsbaar tt beperkt negatief zullen zijn. Te verbeteren (fiets)pad Op een aantal plaatsen verspreid ver het plangebied wrden de reeds bestaande (fiets)paden verbeterd. Dit heeft nauwelijks een effect p de discipline Fauna en Flra, mgelijks is er een beperkt psitief effect, indien het verbeteren van deze paden k gepaard gaat met het realiseren van bredere natuurlijke bermen langs deze paden. Kunstwerken (verkeersveilige versteek, aan te leggen brug/tunnel, aan te leggen parking) Deze ingrepen verrzaken z ged als geen effect p de bilgische waarden van het ruilverkavelingsgebied. Zne vr sprtaccmdatie / vlkstuinen De percelen zijn gelegen ter hgte van bilgisch minder waardevlle landbuwpercelen. Deze ingrepen verrzaken bijgevlg z ged als geen effecten p de bilgische waarden van het ruilverkavelingsgebied. In de zne vr sprtaccmdatie dient er echter wel p gelet te wrden dat de verlichting beperkt blijft en neerwaarts gericht is, dit m de verstring van de vrkmende vleermuizen zveel als mgelijk tegen te gaan. Maatregelen niet gesitueerd p kaart Ten sltte vrziet de ruilverkaveling ng in een aantal vrijwillige maatregelen, die dus ng niet kunnen wrden aangeduid p kaart, nl. het ruimen van waterlpen, de aanleg van IBA s, het afsluiten van beheersvereenkmsten en erfbeplanting. Het afsluiten van beheersvereenkmsten wrdt binnen het plan vrnamelijk vrzien in functie van de verwezenlijking van de landschappelijke visie. Ok erfbeplanting kan hierte bijdragen. Deze landschapselementen kunnen dan eveneens functineren als stapsteen binnen het eclgische netwerk wat psitief wrdt berdeeld. De grtte van dit mgelijke psitieve effect kan p planniveau ng niet gekwantificeerd wrden, gezien de maatregelen vrijwillig zijn. De aanleg van IBA s en het ruimen van waterlpen zal een psitief effect hebben p de ppervlaktewaterkwaliteit, waardr k een psitief effect p de hiervan afhankelijke fauna en flra kan verwacht wrden Bitpverlies / -winst Dr uitvering van de ruilverkaveling kunnen waardevlle bitpen verdwijnen. Er wrdt echter k ruimte vrzien vr het creëren van nieuwe waardevlle bitpen. Vr vlgende ectpgrepen die vrkmen in het prjectgebied werd dr de VLM een ectpenbalans pgemaakt 8 : bssen, histrisch permanent grasland, ruigten, merassen, heiden en vennen en KLE s. Per ectpengrep werd een balans pgemaakt met daarin een psmming van de vrkmende 8 Naast de nderzchte ectpgrepen in de ruilverkaveling (bssen, histrisch permanent grasland, ruigten, heiden en vennen, merassen, kleine landschapselementen) zijn er ng enkele andere, met name: duinvegetaties, waterrijke gebieden, akkers met een rijke akkerkruidflra. Van deze ectpgrepen is geen balans pgemaakt mdat ze niet vrkmen (duinvegetaties, waterrijke gebieden zals slikken en schrren), niet nderzcht zijn/ geen maatregelen vrzien (akkers met een rijke akkerkruidflra), buiten het plangebied liggen (waterplassen; pmerking: de pelen zijn wel meegenmen en staan nder kleine landschapselementen) f mdat ze geen zrgplichtectp zijn (zals srtenarme graslanden, akkers) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 153 van 263

157 ectpen, hun ppervlakte, lengte f aantal in de uitgangssituatie en plansituatie, maar k gegevens ver de typische milieukenmerken van deze grep in het prjectgebied, de rl in de eclgische infrastructuur van het prject en het belang als ptentiële greiplaats vr inheemse bm- en struiksrten. Ten sltte werd krt besprken wat de waarschijnlijkheid en het tijdsperspectief is waarmee besprken resultaten zullen wrden behaald. Hiernder wrdt per ectpgrep een samenvatting weergegeven. referentiesituatie plansituatie bssen 45,81 ha 59,80 ha + bsuitbeiding Hspice, stadsbs Deinze, bufferbs Den Beer mesfiele bssen 11,47 ha 11,48 ha andere bssen 2,24 ha 2,62 ha struwelen 1,07 ha 1,84 ha ppulier- en andere lfhutaanplanten 23,05 ha 36,96 ha naaldhutaanplanten 7,99 ha 6,90 ha histrisch permanent grasland 75,74 ha 82,71 ha halfnatuurlijke graslanden 0,48 ha 4,07 ha srtenrijk permanent grasland 53,86 ha 67,87 ha graslanden met verspreide bilgische waarde 93,63 ha 57,82 ha ruigten 10,67 ha 12,59 ha Merassen (rietland/natte ruigte met merasspirea/grte zeggenvegetaties) 0,22 ha 12,93 ha heiden en vennen 0,01 ha 0,76 ha kleine landschapselementen hutachtige beplantingen: lijnelementen 158 km 223 km hgstambmgaarden 15,25 ha 12,48 ha vegetatie van perceelsranden 28 km 10 km (slechtst denkbare scenari) + bufferstrken vegetatie van bermen 36 km 36 km + verbreding bermen vegetatie van sltranden 126 km 25 km (slechtst denkbare scenari) + bufferstrken hutachtige beplantingen: puntelementen 2464 stuks 1878 stuks (slechtst denkbare scenari 45 (met deels verbetering bestaande pelen 45 testand) + nieuw te graven Uit de ectpenbalans blijkt dat er na uitvering van de ruilverkaveling bijna 15 ha bs bijkmt, ca. 7 ha histrisch permanent grasland, ca. 2 ha ruigten, ca. 12 ha merassen en een grt aantal KLE s, verspreid ver het plangebied. Vr een detailbespreking wrdt verwezen naar Algemeen kan echter gesteld wrden dat de natuurwaarden in de explitatiefase gestegen zullen zijn ten pzichte van de referentiesituatie en er matig tt zeer psitieve effecten te verwachten zijn vr fauna en flra _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 154 van 263

158 Versnippering / ntsnippering en barrièrewerking Na uitvering van de ruilverkaveling zal in ttaal meer bs en meer KLE s in het plangebied aanwezig zijn. De uitbreiding van het stadsbs Deinze (18 ha) en de Hspicebssen (24 ha) wrdt hierbij niet in rekening gebracht. De verspreid gelegen bsjes blijven grtendeels behuden. Ok de bestaande KLE s wrden hfdzakelijk behuden. Langs nieuwe perceelsranden f andere strategische plaatsen (langs wegen, paden, waterlpen, ) zullen een grt aantal nieuwe KLE s aangelegd wrden. Alle pelen blijven behuden en langs een grt aantal geklasseerde waterlpen wrden bufferstrken vrzien. Hierdr wrden de versnipperde natuurwaarden binnen de ruilverkaveling met elkaar verbnden, waardr migratie tussen deze natuurwaarden mgelijk is, wat psitief berdeeld wrdt. Versterking van het eclgisch netwerk biedt namelijk extra kansen aan srten zals vleermuizen, die het mliggende landschap gebruiken als jachtgebied f vliegrute, aan amfibieën die kleine landschapselementen ndig hebben als habitat en m te ferageren, en aan steenuilen die hgstambmgaarden en kntwilgen als nestplaats gebruiken. Er dient echter k pgemerkt te wrden dat een aantal KLE s kan verdwijnen na uitvering van het ruilverkavelingsplan. Z is het in een uiterste wrst-case mgelijk dat 25 km van de 126 km vegetatie langs sltranden verdwijnt (terwijl er slechts 29 km zal bijkmen). Er wrdt pgemerkt dat deze wrst-case wellicht nit zal bereikt wrden. Algemeen wrdt het verdwijnen van vegetatie langs sltranden wel negatief berdeeld. Er wrden k een aantal nieuwe lkale ntsluitingswegen vrzien binnen het plangebied. In het algemeen kan gesteld wrden dat wegen al f niet verhard steeds een zekere mate van eclgische barrièrewerking verrzaken. De intensiteit van de effecten hangt samen met de gebruiksintensiteit, de aard en kenmerken van de weg, de situering van de weg t.a.v. bestaande leefgebieden van faunaen flrawaarden. Bij het drsnijden van bestaande kerngebieden zullen de randeffecten t.a.v. de srten grter zijn dan wanneer enkel de perimeter van het leefgebied geaffecteerd wrdt. Het aanbrengen van verhardingsmaterialen kan vral naar kleine ngewervelden een barrièrevrmend effect hebben. Omgekeerd kunnen bestaande wegen in de buurt van nieuwe aan te leggen peln een barrière betekenen vr migrerende amfibiën. Vr de meeste gewervelden spelen deze effecten niet. De meeste wegen wrden heraangelegd en vrzien van een beperkte verharding i.f.v. landbuwkundig f recreatief gebruik. Het verharden van wegen zrgt vr een zekere barrièrewerking. Het gebruik van halfverharding heeft als vrdeel t..v. andere verhardingstypes dat de grei van planten mgelijk blijft (weliswaar in gewijzigde ppulatiesamenstelling). Vral het gedeeltelijk verharden zal de ntwikkeling van een vegetatie niet vlledig afremmen alhewel de samenstelling ervan zal veranderen. Het is duidelijk dat binnen het plangebied, na uitvering van de ruilverkaveling, er meer mgelijkheden tt migratie zullen zijn dan mmenteel het geval is, gezien de bestaande stapstenen en natuurlijke verbindingen hfdzakelijk wrden behuden en in het algemeen in ruime wate wrden versterkt dr bijkmende verbindingen (bmenrijen, hutkanten, grasstrken, ). Er kunnen bijgevlg psitieve effecten verwacht wrden ten aanzien van deze effectengrep Rustverstring Na uitvering van de ruilverkaveling zal het plangebied ng steeds een landelijk karakter hebben, hfdzakelijk bestaande uit akker- en weilandcmplexen, drkruist met lineaire landschapselementen en verspreid liggende bssen. Er wrden geen sterk geluidsprducerende functies vrzien binnen het plangebied. Het aanlegen van paden in bufferstrken langs waterlpen kan een beperkte rustverstring vr de aanwezige fauna met zich meebrengen. Gezien de Zwarte Kbensbeek en de Oude Hauwbeek gelegen zijn binnen f in de nabijheid van de Scheldemeersen, is het vrkmen van bredende avifauna in deze zne hger dan in de rest van het plangebied. De afgesneden meanders hebben zich immers ntwikkeld tt waardevlle natuurgebieden. De kntwilgen vrmen nder andere een ideale nestplaats vr steenuilen, _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 155 van 263

159 hlenduiven, gekraagde rdstaarten,. De avifauna diversiteit in het gebied is dus vrij grt, waarnder een aantal verstringsgevelige srten (verwinterende watervgels, steltlpers en een aantal zangvgelsrten). We kunnen ns hier berepen p de lsse waarnemingen van Er zijn evenwel geen detailgegevens, naar bredvgels te, ter beschikking. Om rustverstring te vermijden is het evenwel aangewezen m de tegankelijkheid langs deze znes te beperken. De vrziene bufferstrken ter hgte van de Scheldemeersen zijn enkel tegankelijk vr nietgemtriseerd verkeer. Deze zullen k niet tegankelijk zijn vr ruiters. Beperkte rustverstring dr wandelaars is echter niet uit te sluiten. Het plaatsen van infbrden m recreanten te wijzen p de geveligheid van het gebied tijdens het bredseizen kan de rustverstring beperken. Het creëren van paden p bufferstrken langs waterlpen pent, hewel ngewenst en niet vrzien, de mgelijkheid vr neigenlijk gebruik: bvb. intensief muntainbike gebruik f zelfs quad/mtcrss. Duidelijke signalisatie is hier belangrijk, dch waar mgelijk met aanvullend verwgen wrden m een vetgangerssluisje aan te brengen Vernatting / verdrging Verspreid ver het plangebied kmen een beperkt aantal percelen vr waarvan de vegetatie in min f meerdere mate afhankelijk is van het grndwater. Van deze percelen kunnen vlgende BWK-types mgelijks een aanduiding zijn vr kwel: Vn, Lhb, Lhi, Sf, Hc, Hf en Mr. Vr het vrkmen van deze types wrdt verwezen naar Meestal betreft het kleinere waardevlle percelen die in het plan als te behuden wrden aangeduid. In de mgeving zijn geen maatregelen gepland die een significante invled kunnen hebben p de grndwaterstand f strming, waardr er geen significant negatieve effecten wrden verwacht p de mgelijkse kwelvegetatie. In aansluiting met het plangebied wrden de graslanden ter hgte van de Rsdambeek aangeduid als gevelig vr grndwaterstandsdaling en de Scheldemeersen ten zuiden van het plangebied. De percelen binnen het plangebied die aansluiten met deze gevelige znes zijn gelegen in de zne vr behud en versterking van landschaps- en natuurwaarden. Er kan dus verndersteld wrden dat de perceelsstructuur, de huidige teelten en KLE s grtendeels behuden zullen blijven. Er wrden in deze znes k geen kavelinrichtingswerken uitgeverd. Hierdr wrden geen significante effecten verwacht vr de znes die kwetsbaar zijn vr grndwaterstandsdaling, in aansluiting met het plangebied Vermesting / eutrfiëring Het grtste deel van het plangebied zal na de ruilverkaveling teruggegeven wrden aan de landbuw. Dit betekent dat deze grnden pnieuw in landbuwcultuur zullen gebracht wrden en bemest zullen wrden vlgens de geldende nrmen. Op deze grnden wrden bijgevlg geen wijzigingen inzake vermesting verwacht. Een aantal grnden zullen vergedragen wrden naar het penbaar dmein en dus uit landbuwcultuur gebracht wrden. Er kan verwacht wrden dat deze grnden bijgevlg minder tt niet zullen bemest wrden in de tekmst. Mmenteel wrdt er in de agrarische znes vaak tt tegen de grachten / waterlpen geplegd, waardr de aangebrachte mest gemakkelijk kan uitspelen naar de waterlpen. Dr het vrzien van bufferstrken van 5 m breed langs een grt aantal waterlpen zal deze uitspeling van mest naar de waterlp sterk verminderen, wat vanuit fauna en flra psitief berdeeld wrdt Impact p (avi)fauna Vgelsrten Vr de akkervgels en weidevgels wrden psitieve effecten verwacht. Na uitvering van de ruilverkaveling wrdt immers een grtere ppervlakte permanent grasland verwacht. Drheen het plangebied wrden daarnaast een grt aantal bermen en bufferstrken aangelegd tussen de landbuwpercelen (vb. langs waterlpen en langs (fiets)paden) _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 156 van 263

160 De ppervlakte aan bs zal na uitvering van de ruilverkaveling eveneens tenemen, waardr k een psitief effect te verwachten is p de eerder specifieke bsvgels. De steenuil is een standvgel van kleinschalig landschap met hutkanten, kntbmen, ude erven, schuren en hgstamfruitbmen en bredt binnen het plangebied. Meestal vindt hij geschikte nestplaatsen in ude fruitbmen, kntwilgen, nestkasten f gebuwen. Na uitvering van de ruilverkaveling zullen een grter aantal landschapselementen aanwezig zijn (dr behud van de huidige elementen en aanplant van nieuwe elementen), wat vr deze srt een vergrting van het jachtgebied en bredgebied betekent. Er kunnen dus psitieve effecten verwacht wrden vr het vrkmen van de steenuil (en andere hlenbreders) na uitvering van de ruilverkaveling. Vleermuizen Algemeen kan gesteld wrden dat vleermuizen KLE s gebruiken m zich te verplaatsen van en naar hun jachtgebied. Het feit dat er dr uitvering van de ruilverkaveling een grt aantal bijkmende bmenrijen, hutkanten en andere KLE s zullen gerealiseerd zijn, wrdt bijgevlg psitief berdeeld. Ter hgte van het penbaar dmein dient er p gelet te wrden dat de eventueel bijkmende verlichting beperkt blijft en neerwaarts gericht is, m verstring van vleermuizen zveel mgelijk te beperken. Vissen Om de natuurlijkheid van de waterlpen te verbeteren, wrdt tijdens de ruilverkaveling aandacht besteed aan de evers van de waterlpen. Langs een aantal waterlpen zal bijvrbeeld een natuurtechnische inrichting van de waterlpen gebeuren. Na de uitvering van de werken, wrden hierdr geen negatieve effecten verwacht p het vrkmen van de visfauna. Dr uitvering van de werken vrzien in het ruilverkavelingsplan wrdt verwacht dat de waterkwaliteit plaatselijk kan verhgen, dit.a. dr de aanleg bufferstrken, mgelijke IBA's, natuurtechnische prfielen (verhging zelfreinigend vermgen),. Het verhgen van de waterkwaliteit zal psitieve effecten hebben p het vrkmen van de visfauna in het plangebied. Amfibieën Alle mmenteel aanwezige pelen wrden behuden na de ruilverkaveling. Smmige pelen wrden hersteld, heraangelegd f pgewaardeerd met hun mgeving. Ze kunnen dus wrden mgevrmd naar een plas, slt, vijver. De pelen wrden behuden f pgewaardeerd in functie van een netwerk van leefruimten vr vrnamelijk amfibieën (padden, kikkers en salamanders). Deze dieren hebben vegetatierijke pelen ndig met een gede waterkwaliteit. Er kunnen dus psitieve effecten verwacht wrden p het vrkmen van amfibieën na de ruilverkaveling. De aanleg van nieuwe pelen wrdt eveneens vrzien binnen de maatregelen tt landinrichting, maar de precieze ligging ervan ligt ng niet vast. Er zijn wel een aantal znes aangeduid die nader te bekijken zijn, met name ten zuiden van de Putstraat en aan de Westerplas f p penbaar dmein aan Grte Steenweg in Zevergem. Een actieradius van 400 m kan vrpgesteld wrden vr migrerende amfibieën. Hiermee rekening hudend liggen een aantal pelen niet dicht geneg bij een naburige pel m van daaruit geklniseerd te wrden (k niet na aanleg van bijkmende pelen in de aangeduide znes). De actieradius van Kleine watersalamander is immers pakweg 400 m, terwijl die van Grene en Bruine kikker een 600 à 800 m bedraagt en die van Gewne pad is zelfs meer dan 2000 m. Het vrzien van extra pelen, zdat iedere pel tenminste 1 naburige pel heeft binnen een straal van 400 m zrgt bijgevlg vr een vlttere en veiligere migratie, en vr een makkelijker handhaven van de stabiele (meta)ppulaties. Het vrzien van extra cnnectiviteit binnen het plangebied via hutkanten, dreven, bermen, perceelranden en vegetatierijke pelen zal een psitief effect hebben p het vrkmen van amfibieën _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 157 van 263

161 Mgelijke (extra) barrièrewerking kan ptreden daar waar nieuwe wegen en/f paden wrden aangelegd. Extra (gemtriseerd) verkeer kan namelijk een negatieve invled hebben p amfibieën tijdens het trekseizen. Libellen en vlinders Vr de eileg en de ntwikkeling en bescherming van de libellenlarve is een ged ntwikkelde wateren evervegetatie ndzakelijk. Gezien alle mmenteel aanwezige pelen wrden behuden en smmige zelfs wrden hersteld, heraangelegd f pgewaardeerd met hun mgeving, wrden geen significante effecten verwacht p het vrkmen van libellensrten. Er dient echter vldende aandacht te zijn vr het beheer van de vegetatie in en in de nmiddellijke mgeving van de pelen m een gede libellenppulatie te verzekeren. Vlinders hebben afhankelijk van de srt een verschillend vrkeurshabitat (blemrijke graslanden, perceelsranden van akkers, bsbitpen, ). Gezien er na uitvering van de ruilverkaveling extra ppervlakte aan bsbitpen, srtenrijke graslanden, perceelsranden, bufferstrken, hutkanten, zal gerealiseerd zijn, wrdt een psitief effect verwacht p het vrkmen van vlinders in het algemeen Effecten p VEN-gebied: Verscherpte natuurtets In het Natuurdecreet verwijzen artikels 25 en 26bis naar een aantal vrschriften en gebden in VEN-gebied. De prcedure vr VEN-afweging (de zgn. Natuurtets) wrdt hierna schematisch weergegeven. In nderstaande uiteenzetting is vlgens deze mmenteel gangbare afwegingsprcedure gerdeeld f er nvermijdelijke / nherstelbare schade ptreedt p dit VEN-gebied ten gevlge van de geplande vrgenmen activiteit. Het VEN-gebied De Vallei van de Bvenschelde Nrd grenst aan het zuidstelijk deel van het plangebied. Op twee plaatsen is er een zeer beperkte verlap tussen het VEN-gebied en het plangebied; met name ter hgte van de Huwbeek en de Zwartekbensbeek. Sinds 1 september 2009 is het Besluit van de Vlaamse Regering met betrekking tt srtenbescherming en srtenbeheer (het Srtenbesluit) van kracht. Bijlage 1 van dit Srtenbesluit vermeldt de srten waarp de beschermingsbepalingen van het besluit van tepassing zijn en de categrisering van de srten. Alle vleermuizen behren hierbij tt categrie 3 waarbij dus de strengste beschermingsmaatregelen van tepassing zijn. Srten die vrkmen in en/f in de mgeving van het prjectgebied zijn: gewne baardvleermuis, Brandts vleermuis, franjestaart, gewne grtrvleermuis, grijze grtrvleermuis, ruige dwergvleermuis, gewne dwergvleermuis, laatvlieger, rsse vleermuis en watervleermuis. Wat de andere zgdieren betreft wrdt verwacht dat hfdzakelijk de meer algemene srten kunnen vrkmen, zals Bruine rat, Muskusrat, Haas, Knijn, Ml, Egel,. In hfdstuk wrdt uitverig de vrkmende avifauna ter hgte van het plangebied beschreven. Bijna alle vgelsrten behren tt categrie 2, wat betekent dat de basisbeschermingsbepalingen van tepassing zijn. Smmige srten behren eveneens tt categrie 4 (wat betekent dat het srtenbesluit alleen van tepassing is, als het gaat m aspecten die niet geregeld wrden in de jacht- f visserijregelgeving. Inzake amfibieën en reptielen zijn enkel gegevens bekend van het vrkmen van de meer algemene srten, waarvr de basisbeschermingsmaatregelen van tepassing zijn. Van de ngewervelden die vermeld wrden in categrie 3, zijn geen waarnemingen gekend. Van de plantensrten pgenmen in bijlage 1 van het srtenbesluit zijn geen gegevens gekend ver het vrkmen ervan. Is er verandering? De twee znes binnen het plangebied die behren tt het VEN-gebied zijn in het ruilverkavlingsplan gelegen binnen de zne vr behud en versterking van landschaps- en natuurwaarden, wat _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 158 van 263

162 betekent dat er hier in principe geen kavelinrichtingswerken vrzien wrden en dat bij de herverkaveling de bestaande en de te ntwikkelen landschaps- en natuurwaarden belangrijke randvrwaarden zijn. De graslanden tussen de Zwartekbensbeek en de Zwartekbenstraat wrden aangeduid als te ver te dragen aan penbaar bestuur via maatregelen tt landinrichting en / f verbedeling. De bestaande KLE s wrden eveneens aangeduid als te behuden. De Zwartekbensbeek wrdt binnen het VEN-gebied aangeduid als zne vr natuurtechnische inrichting. Verder wrdt er in het verlengde van een bestaande bmenrij de aanplant van een kntbm vrgesteld. Eén perceel ter hgte van de Huwbeek wrdt aangeduid als in privédmein te behuden bestaand waardevl eclgisch grasland. Ok de bestaande KLE s langs de Huwbeek, het Warandestraatje en p de perceelsgrenzen wrden eveneens aangeduid als te behuden in privé. De Huwbeek zelf wrdt aangeduid als zne vr natuurtechnische inrichting en langs de Huwbeek wrdt vrgesteld een bufferstrk van 5m breed aan te leggen. Het Warandestraatje is geselecteerd als te verbeteren weg. Samenvattend kan er gesteld wrden dat alle natuurlijke elementen behuden blijven en p bepaalde punten zelfs versterkt wrden. Is de verandering nadelig? Het feit dat de waardevlle elementen niet verwijderd wrden maar behuden blijven, wrdt psitief berdeeld; echter ten pzichte van de referentiesituatie is dit een neutraal effect. Het realiseren van bijkmende KLE s en bufferstrken wrdt psitief berdeeld, gezien dit extra migratiemgelijkheden biedt vr fauna en flra. Is deze schade vermijdbaar en/f herstelbaar (bv. qua uitvering, lcatie)? Dr uitvering van het ruilverkavelingsplan wrdt geen schade verwacht aan het vrkmende VEN-gebied. Zijn schadebeperkende maatregelen ndzakelijk? Gezien er geen schade aan het VEN-gebied verwacht wrdt, zijn er k geen schadebeperkende maatregelen ndzakelijk. Cnclusie De uitvering van het ruilverkavelingsplan binnen VEN-gebied is in eerste instantie gericht p het behud van de aanwezige natuurwaarden. Deze wrden zelfs versterkt dr het aanplanten van extra bmen, natuurtechnische inrichting van de waterlpen en het vrzien van een bufferstrk langs de Huwbeek. Er wrden bijgevlg psitieve effecten verwacht binnen het VEN-gebied p fauna en flra dr uitvering van het ruilverkavelingsplan Alternatieven Zekzne Hspicebssen Ten sten van en in aansluiting met de Hspicebssen wrdt een eerste zekzne vr bebssing aangeduid, een tweede kleinere zne bevindt zich ten westen van de Hspicebssen waarin er maximaal 3 ha bijkmend bs zal gerealiseerd wrden. Vanuit Fauna en Flra wrdt de vrkeur gegeven aan het bebssen van de akkerpercelen ten sten van de Hspicebssen en het vrijwaren van de weilanden ten nrden en ten westen van de Hspicebssen Wandelpad Parijsestraat en Kijkuitstraat Tussen de Parijsestraat en de Kijkuitstraat wrdt vrzien m een pad (deels nverhard, deels bestaande uit steenslag) tussen de landbuwpercelen aan te leggen. Een alternatieve lcatie vr dit pad werd vrgesteld in cmbinatie met een bufferstrk langs de Twezebeeklp. Indien een bufferstrk gecmbineerd wrdt met de aanleg van een pad, betekent dit dat er minder ruimte _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 159 van 263

163 verblijft in de bufferstrk vr het ntwikkelen van bermvegetatie. Het scheiden van de bufferstrken en de paden zal bijgevlg een grtere ppervlakte aan ptentieel waardevlle bermen met zich meebrengen. Daarnaast kan een grtere verstring van de aanwezige fauna ter hgte van de waterlp verwacht wrden indien de bufferstrken gecmbineerd wrden met de aanleg van paden. Daarm wrdt dit alternatief vanuit fauna en flra beperkt negatiever berdeeld dan het basisscenari Bufferbekken Scheidbeek Het inrichtingsalternatief vr het aanleggen van een bufferbekken ter hgte van de Scheidbeek bevindt zich in een zne vr behud en versterking van landschaps- en natuurwaarden, ter hgte van een akkerperceel en een minder waardevl graslandperceel. Een zeer beperkt deel van een bsperceel zal eveneens wrden ingenmen. Indien de aanleg van dit bufferbekken wrdt aangelegd rekening hudend met de ndige eclgische basisprincipes kan dit een meerwaarde betekenen ten pzichte van het basisscenari Milderende maatregelen en mnitring Het aanlegen en / f verbeteren van wegen en (fiets)paden brengt een relatief grte ppervlakte naastliggende bermen met zich mee. Deze bermen dienen p een natuurtechnische manier beheerd te wrden. Dit geldt eveneens vr de vrziene bufferstrken langs waterlpen en de aan te leggen zne vr waterberging. Er dient met andere wrden een specifiek maaibeheer tegepast te wrden, zdat de natuurwaarden zich vldende kunnen ntwikkelen en behuden blijven. Inzake de natuurtechnische inrichting van waterlpen en de zne vr waterlpen zijn duidelijke vrschriften vr de inrichting belangrijk (bv. zachthellende evers, lkale inplant van rietwrtelstkken, beperken van betreding, znes vanwaar verstring f strakke winden mgelijk zijn afschermen dr een brede hutkant, znes verndiepen, ). Er dienen preventieve maatregelen ter beperking van bdemverdichting tijdens de uitvering van de werken genmen te wrden bv. langs de waterlpen waar bufferstrken wrden vrzien. Grachten hebben een ptentieel belangrijke verbindingsfunctie. Daarm wrden baan- en afwateringsgrachten en waterlpen z veel als mgelijk niet gedempt f ingebuisd. Hiermee dient rekening gehuden te wrden bij herverkaveling. Bij vrkeur wrden k mgelijkheden nderzcht m z veel mgelijk ingebuisde grachten en waterlpen terug pen te maken tijdens de herverkaveling. Enkele relevante aspecten bij de aanleg van grenelementen zijn de vlgende: - een haag dient vldende geslten te zijn - een minimum van 1 sneibeurt m de drie jaar wrden gegeven - de bmen in haag f hutkant wrden geknt f laat men uitgreien (zangpsten) - dde bmen kan men laten staan m reducenten een kans te geven - vldende kruidachtige planten meten aanwezig zijn nder en rnd hagen f hutkanten (.a. i.f.v. bredgelegenheid vr vgels van kleinschalig landschap, hagen en hutkanten wrden dr amfibieën gebruikt als migratieweg, beschutting, vedselbrn f verwinterzne; vleermuizen riënteren zich via bmen en hutkanten, ) - ruigtebeheer van de strk langs de haag f hutkant. - geen aanplant p bestaande srtenrijke bermgedeelten - bestaande hagen f hutkanten wrden niet gerid, maar wrden aangevuld - een aantal types struiken met zeker aanwezig zijn. Vruchtdragende struiken verschaffen vedsel. Struiken met een geslten structuur zrgen vr beschutting en vr dekking tegen predatren _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 160 van 263

164 - er wrdt gebruik gemaakt van streekeigen srten en indien mgelijk van streekeigen plantged. Indien inzaaien dient te gebeuren, is inheems en streekeigen materiaal belangrijk. Het inzaaien van znes is enkel zinvl wanneer deze echt steil zijn f kans maken te gaan verglijden f erderen. Dr het verstren van de streekeigen zaadvrraad met een gebiedsvreemd zaadmengsel blijft er van het ntwikkelen van een spntane en natuurlijke diversiteit niets ver. Als men inzaait kan men bv. Italiaans raaigras gebruiken. In ieder geval is een srt aangewezen die de bdem snel vastlegt en vrij snel terug verdwijnt wanneer de natuurlijke srten het vernemen. De aanver van materiaal gebeurt bij vrkeur langs één welbepaalde, vastgelegde rute, zdat de verige znes niet wrden beschadigd. Het sparen van de mliggende vegetatie is belangrijk mdat deze zeker in deze vrij srtenarme mgeving - een permanente zadenbrn is (en geen eenmalige) vr de afgewerkte znes. Het aanleggen van wandelpaden p bufferstrken langs waterlpen kan in bepaalde gevallen zrgen vr rustverstring van de aanwezig (avi)fauna. Vrnamelijk in de znes langs de Scheldemeersen is het aangewezen m preventief de tegankelijkheid te beperken. Er wrdt aanbevlen m uitsluitend vetgangers te te laten. Via duidelijke signalisatie dient het neigenlijke gebruik van deze paden vermeden te wrden. Op prjectniveau dient het plaatsen van vetgangerssluizen verwgen te wrden. Dr de VLM wrdt een gericht mnitringprgramma pgemaakt. Het mnitringprgramma heeft als del de effectiviteit van de maatregelen vr natuur die in de ruilverkaveling uitgeverd wrden, na te gaan. Mnitring is het herhaaldelijk, gestandaardiseerd verzamelen van gegevens m eventuele trends, veranderingen in de tijd te detecteren. Met het g p standaardisatie en statistische verwerking dient het verzamelen van de gegevens z bjectief mgelijk te verlpen. Het mnitringprgramma start net vr de aanvang van de werken en gaat zlang dr als ndig m te kunnen rdelen f de natuurdelstellingen van de ruilverkaveling al dan niet werkelijk gehaald werden. Het is belangrijk dat dit mnitringprgramma strikt wrdt nageleefd en dat ingegrepen wrdt (vb. dr aanpassen beheer), indien mgelijk. Het vrstel van mnitringprgramma (VLM, april 2013) is pgenmen in Bijlage Leemten in de kennis Aangezien het hier een plan-mer betreft ver een ruilverkavelingsplan is het niet mgelijk (en sms k niet pprtuun) m alle milieueffecten in detail te berdelen. Het ntbreekt sms ng aan specifieke kwantitatieve gegevens f er dient te wrden uitgegaan van aannames. Nchtans zijn er een aantal leemten te vermelden. de nnauwkeurigheid waarmee prgnses inzake.a. tekmstige bdem- en waterkwaliteit kunnen gebeuren. Deze abitische gegevens zijn mmenteel slechts in beperkte mate vrhanden. Een aantal maatregelen (erfbeplanting, kleinschalige waterzuivering en beheersvereenkmsten) zijn ingepland als vrijwillige maatregelen. Deze vrijwilligheid laat kwantificeren en berdelen niet steeds te. Indien deze maatregelen niet wrden tegepast wrdt een neutraal effect verwacht ten pzichte van de referentiesituatie Cnclusie De detailgraad van inventarisaties van de diverse fauna srtengrepen is vrij beperkt. Hiervr werd grtendeels gesteund p gegevens verzameld dr VLM (alsk met aanvullend terreinwerk). Vr de discipline Fauna en Flra wrden zwel psitieve als negatieve effecten verwacht ten gevlge van de geplande ingrepen. Dr herverkaveling en kavelinrichting zijn bilgische verliezen mgelijk dr het mgelijks verdwijnen van (bilgisch waardevlle) bspercelen, KLE s en graslanden. Dr het verbeteren van wegen f dr het aanleggen van nieuwe wegen kunnen effecten van barrièrewerking, rustverstring en bitpverlies ptreden _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 161 van 263

165 Bilgische pwaardering is te verwachten dr het aanplanten van bspercelen, het aanleggen van KLE s, natuurtechnische milieubuw langs waterlpen, verbrede bermen langs wegen en paden, aan penbare besturen ver te dragen bs, water, znes vr natuurinrichting, buffer- en grenstrken. De heraanleg van het bufferbekken kan psitief zijn indien het p een vldende natuurtechnische manier gebeurt. De ruilverkaveling creëert lkaal een meer gevarieerd landschap waarbij verschillende waardevlle znes met elkaar verbnden wrden. Op die manier hebben de ppulaties van akker- en weidevgels, amfibieën, vleermuizen, meer kans m te verleven. RUP Stadsbs Deinze Binnen de cnturen van het RUP Stadsbs Deinze wrdt hfdzakelijk het behud van de bestaande bspercelen en waardevlle graslanden nagestreefd. Er wrden twee znes vrzien vr nieuw aan te leggen bs. Alle bestaande pelen en KLE s wrden behuden en er wrdt vrzien in de aanplant van bijkmende KLE s. Al deze ingrepen wrden vanuit Fauna en Flra psitief berdeeld. Er zullen eveneens een beperkt aantal (fiets)paden en / f wegen wrden aangelegd f verbeterd. Gezien deze slechts een beperkte ppervlakte-inname met zich meebrengen en gepaard gaan met het aanleggen van vegetatierijke bermen, wrden hier geen negatieve effecten verwacht vr Fauna en Flra. De zne vr sprtacmdatie en vlkstuinen bevindt zich niet ter hgte van bilgisch waardevlle gebieden, waardr er geen significant negatieve effecten wrden verwacht dr de ppervlakte-inname ervan. RUP Hspicebssen Binnen de cnturen van het RUP Hspicebssen is zwel een zne vr herverkaveling gelegen als een zne vr behud en versterking van landschaps- en natuurwaarden. In aansluiting met de Hspicebssen en de E17 wrden een aantal percelen aangeduid als te bebssen. Daarnaast wrdt een zekzne aangeduid waarbinnen ng eens 3ha bebst dient te wrden. Z ged als alle bestaande KLE s wrden aangeduid als te behuden. Op de grens van het RUP en langs de sprweg zullen bijkmende KLE s wrden aangeplant. Na uitvering van de ruilverkaveling wrden enkel psitieve effecten verwacht binnen de cnturen van het RUP Hspicebssen. 7.4 Landschap, buwkundig erfged en archelgie Afbakening van het studiegebied Het studiegebied mvat minimaal het plangebied. De gebieden waar landschappelijke structuren, elementen en cmpnenten gewijzigd wrden, maken deel uit van het studiegebied, evenals de gebieden waar er invled is p de landschappelijke en/f archelgische erfgedwaarde. De mvang van het studiegebied kan verruimd wrden in functie van de visuele impact van de geplande ntwikkelingen (perceptieve kenmerken). In glb betreft het studiegebied, het gebied tussen de N43 in het nrden, de agglmeratie Gent (Ringvaart) in het sten, de Schelde in het zuiden en de N35 in het westen Juridische en beleidsmatige cntext Van belang zijn het Landschapsdecreet en het decreet tt bescherming van mnumenten, stads- en drpsgezichten. Gezien de invulling van bepaalde prgrammanderdelen gepaard zal gaan met vergraving zijn k het decreet p het archelgisch patrimnium en de Eurpese Cnventie van Malta relevant Methdlgie Methdiek gedetailleerde beschrijving van de bestaande situatie Uitgaande van de bestaande dcumenten inzake landschap (terreininventarisaties landschap, kaartmateriaal, de ruimtelijk-visuele landschapsinventarisatie en de cultuurhistrische inventarisatie en evaluatie in het kader van de eerste fase van de planvrming) zal een gerichte terreinverkenning _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 162 van 263

166 telaten m wijzigingen aan het landschapsbeeld en beleving sinds de inventarisatie na te gaan. Waar dit relevant is vr de effectvrspelling zullen nieuwe elementen geïnventariseerd en pgelijst wrden. Waardevlle infrmatie ter afbakening van de referentiesituatie vr deze discipline zal geput wrden uit de landschapsstudie pgesteld dr de VLM, de Landschapsatlas (atlas van de relicten van de traditinele landschappen, uit de lijst van beschermde mnumenten, landschappen, stads- en drpsgezichten, de inventaris nrerend erfged, de landschapskenmerkenkaart, de archelgische gebiedsbeschrijving van de VLM, de Centraal Archelgische Inventaris (CAI), beheersarchelgen van het Agentschap Onrerend Erfged en structuurplannen. Tevens wrdt gebruik gemaakt van zwel histrisch als actueel kaartmateriaal (.a. Ferraris, Vandermaelen, Dépôt de la guerre, Militair Cartgrafisch Instituut, rthftplans,...) Methdiek effectvrspelling en berdeling De ingrepen die de landschappelijke situatie veranderen bestaan in essentie uit het tevegen van nieuwe elementen en het wijzigen f verwijderen van bestaande elementen. Het wijzigen van elementen wrdt nderverdeeld in wijzigingen met betrekking tt de testand en functie enerzijds en het vrkmen f uitzicht anderzijds. De verschillende mgelijke effecten wrden gegrepeerd vlgens de verschillende invalsheken van de discipline: erfgedaspecten, landschapsstructuur en perceptieve aspecten (landschapsbeeld). De erfgedwaarde heeft in essentie betrekking p de histrisch-gegrafische elementen en structuren, het landschappelijk erfged, het buwkundig erfged en het archelgisch patrimnium. Daarnaast speelt de visueel ruimtelijke samenhang (bv. drpsgezichten) en het statuut van het relict (al dan niet beschermd) een belangrijke rl. Ingrepen in het landschap kunnen leiden tt het wijzigen van elementen, patrnen en hierdr samenhangen met aantasting van erfgedwaarden. Behalve de zichtbare relicten, kunnen in het studiegebied ng heel wat getuigenissen van ns erfged nzichtbaar en niet gekend zijn. Ze zijn immers ptentieel aanwezig in iedere laag van het landschap. Gebieden waar het bdemprfiel niet verstrd werd bijvrbeeld, bezitten een hge kans m artefacten f spren van de ntwikkelingsgeschiedenis te bevatten. In het MER wrdt gebiedsdekkend nderzcht in welke mate de geplande ingrepen een risic kunnen inhuden ten aanzien van verstring van archelgische relicten. Hiervr zullen vlgende criteria aangewend wrden: mate van huidige verstring van de bdem: weinig verstrde bdems zijn hierbij kwetsbaarder dan reeds sterk verstrde bdems; aard van de ingreep: ingrepen waarbij vergraving/defrmatie van het bdemprfiel plaats grijpt zijn hierbij risicvller dan ingrepen znder vergraving/defrmatie; lcatie van de ingreep: afhankelijk van de lcatie van de ingreep is de kans grter f kleiner dat archelgische relicten bewaard zijn gebleven (bv. zand- versus leembdem; afgedekte versus geërdeerde bdem; binnen versus buiten valleigebied; type bdemgebruik; ) Structuurwijzigingen in het landschap, bijvrbeeld t.g.v. perceelsaanpassingen f ingrepen aan waterlpen en perceelsrandbegreiing, hebben betrekking p de ruimtelijke schikking van de elementen, hun samenhang en nderlinge relaties en p het functineren van het geheel. Landschapseclgische aspecten hren als dusdanig thuis nder het nderdeel landschapsstructuur. De te verwachten effecten p de intrinsieke waarde van het landschap zal wrden nderzcht. De beeldkwaliteiten en de perceptuele kenmerken van het landschap (visueel-ruimtelijke benadering) hren thuis in het nderdeel landschapsbeeld. In hfdzaak wrdt hier uitgegaan van de perceptuele kenmerken. Belevingskwaliteiten hangen immers nauw samen met een waardering en interpretatie van de situatie en deze kunnen sterk verschillen afhankelijk van de invalshek waaruit en he men een gebied bekijkt. Hiervr wrdt verwezen naar de discipline mens. Het landschapsbeeld zal wrden geïllustreerd aan de hand van ftmateriaal. Op basis daarvan kan _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 163 van 263

167 wrden aangetnd he de geplande ruilverkaveling een invled kan uitefenen p de transparantiegraad en de kijkafstand van het mliggende landschap. Berdelingscriteria met betrekking tt de discipline landschap, buwkundig erfged en archelgie kunnen nit vlledig uit kwantitatieve grtheden bestaan dr de cmplexiteit en het hlistisch karakter van het studiebject. De berdeling in de verschillende effectengrepen is daarm enerzijds gesteund p bjectieve criteriawaarden en anderzijds gesteund p nderzek met betrekking tt invled p mgevingsfactren, perceptie en gedrag. De berdeling van de significantie gebeurt.b.v. het geactualiseerde MER-richtlijnenbek landschap, buwkundig erfged en archelgie. Algemeen kan vlgende nderverdeling gehanteerd wrden: Sterk significant: verlies van landschapselementen, beïnvleding van de integriteit p het vlak van samenhang, structuur en functie p een dergelijke schaal dat het ptentieel vr het behud/nderhud van de karakteristieke landschapselementen verlren gaat. Matig significant: effecten p landschapselementen, beïnvleding van de integriteit p het vlak van samenhang, structuur en functie p een dergelijke schaal dat het ptentieel vr het behud/nderhud van de karakteristieke landschapselementen aangetast f ndermijnd wrdt. Beperkt significant: effecten p landschapselementen, beïnvleding van de integriteit p het vlak van samenhang, structuur en functie p een dergelijke schaal dat het ptentieel vr het behud/nderhud van de karakteristieke landschapselementen verminderd wrdt _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 164 van 263

168 Tabel 7-9: berdelingscriteria vr de milieudiscipline landschap, buwkundig erfged en archelgie Effecten Criterium Methdiek Significantiekader Erfgedwaarden Invled p landschap Invled p buwkundig erfged Invled p archelgie Landschapsstructuur Aantasting landschap Wijziging/verlies van de gemrflgische elementen Wijziging/verlies van histrisch -gegrafische structuren en elementen (bv. perceelsvrmen, dreven kleine landschapselementen) Directe aantasting buwkundig erfgedelementen Wijziging cntextwaarde buwkundig erfgedelementen Ptentieel verlies archelgisch erfged t.g.v. vergraven Aandeel in bdemverstring en archelgische kwetsbaarheid Aantasting waardevlle landschapselementen Vergelijking van de huidige gemrflgische en histrisch-gegrafische elementen en eenheden met deze na uitvering van het plan Kwalitatieve bespreking.b.v. (histrisch) kaartmateriaal en luchtft s, inventarisatie KLE s, GIS-analyse: vrkmen en directe beïnvleding f afstand tt buwkundig erfged Beïnvleding cntext: kwalitatieve bespreking GIS-analyse: ppervlakte van de bdemverstring rekening hudend met de ptentiële aanwezigheid van archelgische relicten.b.v. landschapsatlas, Agentschap Onrerend Erfged, VLM-archelgen, Centraal Archelgische Inventaris, bdemkaart GIS-analyse Oppervlakte, lengte en/f aantal beïnvled landschap.b.v. Landschapsatlas, beschermde landschappen, waardevlle landschapselementen (KLE s, perceelsrandbegreiing, gemrflgische landschapsvrmen, hydrgrafie ) Effecten kunnen significant zijn wanneer landschappelijke erfgedwaarden verlren gaan. Kwalitatieve bespreking.b.v. expert judgement. Effecten kunnen significant zijn wanneer buwkundig erfged verlren gaat Kwalitatieve bespreking.b.v. expert judgement. Kwalitatieve bespreking.b.v. expert judgement Effecten kunnen significant zijn wanneer archelgisch erfged verlren gaat. Kwalitatieve/kwantitatieve bespreking.b.v. expert judgement Wijzigingen in landgebruik Aandeel wijziging GIS-analyse, terreinbezek Kwalitatieve bespreking.b.v _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 165 van 263

169 Effecten Criterium Methdiek Significantiekader landschappelijk waardevlle landgebruiken Aantal en ppervlakte landschappelijk waardevlle landgebruiktypes die van functie wijzigen expert judgement Wijzigingen f verwijderen van micrreliëf Berdeling.b.v. huidige reliëfkenmerken en mate van vergraving f phging t.g.v. de werken Kwalitatieve bespreking Kwalitatieve bespreking.b.v. expert judgement Perceptieve kenmerken Visuele impact/belevingswaarde (wijziging in landschapsbeleving) Impact van de geplande ingrepen en de bijbehrende landschapsevlutie p de (visuele) belevingswaarde Terreinbezek, ft s, Wijziging transparantiegraad en kijkafstand Kwalitatieve bespreking.b.v. expert judgement _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 166 van 263

170 7.4.4 Referentiesituatie Erfgedwaarden Histriek van het studiegebied De histriek van het studiegebied wrdt beschreven.b.v. de thematische studie landschap, aangevuld met beschikbaar histrisch kaartmateriaal. In de 9 de eeuw wrdt het gebied ng beschreven als het Scheldehlt, een uitgestrekt bsgebied dat zich uitstrekte van het Eekhut (het huidige Citadelpark) in Gent tt aan Sint-Elis-Vijve. De bewning cncentreert zich langs de westelijke randzne van de Scheldevallei. Vermedelijk was hier vrege bewning vanaf de 5 de -6 de eeuw (b.v. Zevergem, mgelijk dries -gehucht t.h.v. het verdwenen pleintje aan de Hndelee in Zwijnaarde). Vanaf ca. 700 richt de agrarische activiteit van de nederzettingen zich p de Scheldevallei. De natte bsvegetatie wrdt in gebruik genmen als hiland (meersen). In het Scheldehlt wrdt het bs gebruikt vr de beweiding van vee. Het Scheldehlt blijft lange tijd nntgnnen. Ten nrden van de lijn Deinze-Gavere evlueert het bs in de daarp vlgende eeuwen tt een wastine (heidevelden met verspreid struikgewas en gedegenereerd bs) die zich uitstrekt tussen de Schelde en de Leie. De naam Scheldeveld verschijnt vr het eerst rnd de 13de eeuw als aanduiding van een uitgestrekt west gebied (wastina), gelegen tussen Schelde en Leie en zich naar het zuiden te uitstrekkend tt de zandleemstreek. Het gebied valt samen met de grnden die mwille van hun zandige textuur, gebrekkige waterhuishuding en een ngunstige prfielntwikkeling (gepdzliseerd) rsprnkelijk als landbuwkundig marginaal met wrden beschuwd. Over de rzaak van de telrgang van het bs zijn geen sluitende gegevens bekend: er is zwel sprake van klimaatsinvleden als van ndrdacht menselijk handelen. De wastine wrdt hfdzakelijk vr beweiding gebruikt. Eerste ntginningen In de eerste helft van de 13de eeuw wrdt een eerste pging ndernmen m het Scheldeveld p een min f meer systematische wijze te ntginnen m aan de behefte aan meer landbuwareaal tegemet te kmen. De ntginning vlgt een dubbel spr. De ntginning van het nrdelijk deel, waarvan de grens in st west richting van Zevergem (Blijpel) ver De Pinte naar Sint-Martens-Latem lpt, wrdt gerganiseerd dr de Sint- Pietersabdij aan wie de grnden tebehrden en wrdt ndersteund dr rijke burgers en adellijke heren uit het Gentse. Daarvr wrdt centraal in het gebied een grte alleenstaande ntginningsheve gebuwd, p de plaats waar nu het kasteel Scheldevelde gelegen is. Van de abdijheve wrdt vr het eerst melding gemaakt in Het zuidelijk deel, p het grndgebied van de gemeente Nazareth, ressrteert nder de graven van Vlaanderen en kent een geheel andere ntginningswijze. Zij hebben zelf geen ntginningen uitgeverd maar hebben hun ndergeschikten gestimuleerd tt het starten van een landbuwuitbating nder de vrm van een geïsleerde heve met walgracht. Vral gravin Maria van Cnstantinpel heeft bij de ntginning van het gebied rnd Nazareth een belangrijke rl gespeeld. Er wrdt tt vercijnzing en verkaveling in talrijke kleine percelen vergegaan m inkmsten te verwerven. Dat lkt meerdere ntginners die p eigen initiatief en vral in functie van de schapenteelt tt explitatie van de grnden vergaan. Dr de ecnmische crisis van de late 13de en begin 14de eeuw zijn het merendeel van deze heven p marginale zandgrnden in de prblemen geraakt. Een gedeelte van de grnden mest wrden prijsgegeven, waardr het gebied pnieuw tt een srt westenij evlueerde. De gebiedsntginning heeft een systematisch karakter wat blijkt uit de rsprnkelijk lange en smalle perceelsstrken die achteraf in kleinere percelen wrden verkaveld. De kavels die afwisselend als grasland en akker wrden gebruikt, wrden afgeslten met een hutige begreiing f een gracht. De bebuwing wrdt gegrepeerd in rijgehuchten langsheen een straat die vaak het uitgangspunt vrmt vr de gebiedsntginning. De Krieckestraete (Kriekstraat) te Zevergem is hier een vrbeeld _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 167 van 263

171 van. Deze ntginningsassen wrden gekenmerkt dr al dan niet aaneengeslten kleine berderijen. Ok nieuwe planmatige nederzettingen rnd een driesachtige ruimte wrden pgezet. Het gehucht Landuit vrmt rsprnkelijk een rechthekige ruimte van waaruit in nrdelijke richting verschillende straten (mgelijk driftwegen) vertrkken. Sinds de 17de eeuw werd deze ruimte verkaveld vr bewning. Daarnaast wrdt een nieuw wegennet ntwikkeld. Een belangrijke weg, vermedelijk uit deze peride f mgelijk zelfs vreger gedateerd is de Oudenaardse Heerweg. De weg lpt van de Klsse (Zevergem) ver Tute Faeys, via Zwartegat naar Vssenhlen Edemlen. Van Edemlen gaat het dan naar Schijtput, Klein Huise tt in Bevere (Oudenaarde). De tweede ntginningsglf in de 18de eeuw en de krtstndige herbebssing Vrnamelijk in de kern van het Scheldeveld blijven tt de 17de-18de eeuw uitgestrekte deels verbste heiden bewaard waarvan het merendeel p het grndgebied van de huidige gemeenten De Pinte en Nazareth. Pas in 1769 wrdt nder impuls van het Ostenrijks bewind en de Gentse Sint- Pietersabdij de ntginning van het resterende en drgaans sterk gedegradeerde bs pnieuw aangevat, zij het ditmaal p veel efficiëntere wijze. Daarvr wrdt de ude 13de-eeuwse ntginningsheve te De Pinte verbuwd en wrdt vanuit de site een straalvrmig net van dreven en wegen aangelegd m een meer ratinele uitbating dan vrheen mgelijk te maken. Heiden wrden mgezet in buwland. Er vindt k een herbebssing plaats waarbij niet alleen percelen wrden heraangeplant maar k bijznder veel dreven werden aangelegd. De ntginning duurt tt De 18de eeuwse bebssing hangt samen met de vr landbuwdeleinden minderwaardige dekzandbdem. Herhaalde pgingen m alsng enige landbuwactiviteit tt stand te brengen en te handhaven liepen immers spaak. Bsntginning bleek veruit de enige rendabele praktijk p de schrale grnden. De herbebssingen vlgden elkaar snel p maar het bs heeft ng geen eeuw stand gehuden. Vanaf de 19de eeuw is dr een tenemende bevlkingsdruk de ntginning van het bs terug gestart, een prces dat zich verder drzet met de kmst van de kunstmest rnd het eind van de 19de eeuw. De kaart van Vandermaelen uit 1847 tnt enkel ng restanten van het 18de eeuwse bs. Enkel rnd f nabij de ntginningsheven wrden kleine fragmenten gespaard, allicht m in geriefhut te vrzien. Later wrdt het merendeel van de laatmiddeleeuwse ntginningsheven tt lusthf f buitenged van stedelingen mgebuwd. De restanten bs vrmen de aanzet tt nieuwe bsntwikkelingen met een parkachtig karakter. De meeste parkbssen krijgen pas echt vrm bij het begin van de tweede helft van de 19de eeuw _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 168 van 263

172 Figuur 7-25: Histrische kaarten Ferraris _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 169 van 263

173 Figuur 7-26:Histrische kaarten Vandermaelen _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 170 van 263

174 Het huidige landschap en de versnippering van de pen ruimte In het huidige landschap resten enkel fragmenten van het vregere sterk draderde hutland. Plaatselijk zijn ng geslten landschappen aan te duiden, maar de perceelsrandbegreiing vertnt niet meer de dichtheid en structuurrijkdm van weleer. Niettemin blijven ze kenmerkend vr het dekzandgebied. Deze achteruitgang is in hge mate te te wijzen aan de tenemende verstedelijking, de schaalvergrting van de landbuw en de verhgde ntsluiting van het gebied. Van het uitgestrekte bs is, p enkele fragmenten na, niets vergebleven. Ok de heide is verdwenen. De kastelen zijn grtendeels uit de vregere ntginningsheven ntstaan en de parken die errnd werden aangelegd werden geïnspireerd dr de Franse landschapsarchitectuur. Ze zijn typerend vr het gebied rnd Zwijnaarde. De drevenstructuren die p de parken aansluiten liggen in het verlengde van deze trend. Enige uitzndering hierp vrmt het stervrmig drevenpatrn Zeven dreven te Scheldevelde, dat kenmerkend is vr de ratinele 18de eeuwse bsntginning maar waarbij eveneens aandacht werd geschnken aan het esthetisch aspect. Met de uitbreiding van wnkernen in de narlgse peride en de inplanting van wnwijken en bedrijvenparken in de Gentse stedelijke rand, evenals dr de aanleg en uitbuw van een aantal belangrijke infrastructuren (E17, N60 en twee sprwegtracés), nderging het gebied een belangrijke transfrmatie. Hierdr is het gebied sterk versnipperd. De Scheldevallei Het Schelde alluvium dat in de eerste helft van de vrige eeuw gekenmerkt werd dr een meersenlandschap met een pen karakter heeft sindsdien aanzienlijke transfrmaties ndergaan. Dr het rechttrekken en kalibreren van de Schelde vr de scheepvaart bleven talrijke afgesneden meanders achter. Al in de 18de eeuw maar vral gedurende het begin van de 20ste eeuw vrmde het uitbrikken van het kleiig alluvium een belangrijke bedrijvigheid. Zwel in Eke als in Zevergem bevnd zich een steenbakkerij. Op de uitgebrikte en k pgehgde percelen werden ppulieren aangeplant. Verder trachtte de mens het verstrmingsprces in te dijken dr de aanleg van dijken, het graven van beken en grachten en het buwen van kleine sluizen. Van Zwijnaarde tt Eke kmt een smalle strk (100 à 200 m breedte) zandgrnden vr met een lemige bvengrnd (gekarteerd als zandleemgrnden met gebrekkige natuurlijke waterafver p de bdemkaart). Dit wijst p een tenemende invled van de getijden in de Schelde, waardr deze grnden aan verstrmingen nderhevig werden. Hiervr werd in het laatste kwart van de 18 de eeuw een dijk aangelegd vanaf Zwijnaarde. Een klein fragment van het dijklichaam is ng aanwezig te Zevergem in de mgeving van het gehucht Blijpel en ten nrden van Klein-Gavere langs de Merbeek. De invled van de landbuw p het agrarisch bdemgebruik in de Scheldevallei uit zich landschappelijk vral in het scheuren van het grasland. De vergaande mzetting van meers naar maïsakker heeft er vr gezrgd dat het histrisch meerskarakter van de vallei wrdt aantast. Niettemin bevat het Schelde-alluvium ng representatieve meerslandschappen waarvan een gedeelte tussen Merelbeke en Eke het statuut heeft gekregen van gerangschikt landschap. De vergang van een landschap met een pen karakter naar een landschap met een geslten karakter is niet alleen te wijten aan het aanplanten van bs maar bvenal aan het aanplanten van kntwilgen p de perceelsranden. Het afsluiten van de percelen met kntwilgen met zijn hgtepunt hebben gekend p het einde van de jaren veertig van vrige eeuw mdat nadien de ratinalisatie en de schaalvergrting van de landbuw een aanvang nam. Bulkenlandschap van de Leie Er dient een nderscheid gemaakt te wrden tussen het udere bulkenlandschap dat is ntstaan als gevlg van de middeleeuwse ntginningen en het meer recente bulkenlandschap van het Scheldeveld dat uit een meer planmatige landinrichting in de 18 de eeuw is gegreid. De _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 171 van 263

175 bulkengebieden ten zuiden van de Krtijkse Steenweg vrmen de vergang naar het vrmalig Scheldeveld. Ok van dit geslten landschap resten enkel fragmenten. Tekmstige ntwikkelingen Het landschap binnen het studiegebied zal ng wijzigen a. ten gevlge van de geplande werken in in het kader van het Parkbs, de Hspicebssen, enz. Deze prjecten kunnen eveneens gevlgen hebben vr het landschap. De wijzigingen ten gevlge van het Parkbs wrden beschuwd als ntwikkelingsscenari; vr de wijzigingen ten gevlge van de Hspicebssen is een RUP in pmaak (maakt deel uit van dit plan). Cultuurhistrische landschapskenmerken O.b.v. hun cultuurhistrisch nderzek stelde de VLM een kaart met de cultuurhistrische landschapskenmerken in het studiegebied p. Deze is pgenmen in Figuur _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 172 van 263

176 Figuur 7-27: Cultuurhistrische landschapskenmerken _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 173 van 263

177 Landschapsatlas Het is belangrijk dat de algemene kenmerken van de traditinele landschappen bewaard blijven binnen een steeds veranderende en evluerende ruimte. Het studiegebied bevindt zich in de traditinele landschappen Zandig Leie-Schelde-interfluvium en Scheldevallei van Gent tt Drnik. Het interfluvium wrdt in het nrden begrensd dr de Leievallei, net buiten het studiegebied. Relicten zijn landschapselementen die ng duidelijk verwijzen naar f getuige zijn van de traditinele kenmerken van het landschap. Er is een Atlas van de relicten van traditinele landschappen pgesteld vr Vlaanderen. Deze relicten kunnen znes zijn, maar k lijnen f punten. Relictznes _rvkschelde-leie-def plan MER/ivm - Ruilverkaveling Schelde-Leie definitief-mer pagina 174 van 263