Hoe ziet het ideale planinstrumentarium in Nederland eruit dat past in deze nieuwe tijd?
|
|
- Frederik Meyer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 7 september 2011
2 Het Atelier Voorbij het masterplan is een onderdeel in het KEI-traject Van bestemmen naar beginnen De zoektocht naar een nieuw planinstrumentarium. Na de interessante lezing van Kristiaan Borret, stadsbouwmeester van Antwerpen over de structuurvisie Antwerpen Ontwerpen (zie bijlage), kwamen een 10-tal partners van KEI bij elkaar om zich te focussen op de Nederlandse situatie rond het planinstrumentarium. De hoofdvraag die centraal stond was: Hoe ziet het ideale planinstrumentarium in Nederland eruit dat past in deze nieuwe tijd? Dit verslag is een uitgave van KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing en is geschreven door Jeroen van der Velden. Recente verslagen: V86: KEI-inspiratielab Early Warning Almere V87: KEI-atelier Sport in de stad V88: KEI-stadslab Rijswijk Wonen V89: Inspiratielab Millinxbuurt KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing Groot Handelsgebouw, Stationsplein 45, Rotterdam Postbus AW Rotterdam Dit verslag bevat de belangrijkste uitkomsten uit de discussie tijdens het KEIatelier en neemt die noties op die leiden tot deze uitkomsten. In de tekst staat expliciet aangegeven waar open einden liggen die nog uitgediept dienen te worden. Het is daarmee geen getrouwe weergave van het gesprek, maar een document dat als basis dient voor verder gesprek. T info@kei-centrum.nl Copyright 2011 KEI Voordat de Nederlandse situatie onder de loep genomen wordt, kijken we eerst terug op de lezing van Kristiaan Borret van 30 augustus. De structuurvisie Antwerpen Ontwerpen biedt ons een aantal werkende bestandsdelen, die afwijken van (het gebruik van) het Nederlandse instrumentarium en ons wellicht kunnen helpen bij het komen tot een nieuw (geladen) instrumentenkist: 1. Het Antwerpse structuurplan biedt veel flexibiliteit. Er wordt een streefbeeld gegeven (een stip op de horizon) zonder dat een maquette wordt gebouwd. 2. Het generieke stedelijke beleid is gegoten in zeven evocatieve beelden, een soort scenariodenken; denken in verschillende mogelijke realiteiten. Hiermee komt het tegemoet aan de complexiteit van de stad. 3. Dit blijkt ook uit het feit dat het plan het mogelijk maakt om te pendelen tussen het grote (stedelijke) en de kleine schaalniveaus (gebouwniveau). 4. De analyse voorafgaand aan het opstellen van het plan is grondig en beschrijvend. De analyse is niet gedreven door oplossingen. Dit uitgebreide voorwerk biedt tijdswinst op de (midden)lange termijn wanneer afzonderlijke projecten moeten worden getoetst en ingepast in de ruimtelijke structuur. 5. De maakbaarheidsgedachte wordt in Antwerpen gedeeltelijk losgelaten. Er wordt nauwkeurig gekeken wat er gebeurt in de stad. Een van de instrumenten is het monitoren van bouwaanvragen. Hieruit worden markttrends afgelezen. Beleid wordt hierop aangepast en ruimte wordt gegeven.
3 6. Het instrumentarium dat Antwerpen gebruikt is heel breed: van heimachine tot pincet. De combinatie van generiek en specifiek beleid is onbekend in Nederland. 7. In Antwerpen bestaat de cultuur van rust, van het laten ontstaan. Hierdoor kan ook kwaliteit ontstaan. Hoe krijgen wij die rust ook in Nederland ondanks de strop die sommige partijen om de nek hebben, door grondposities, beloften et cetera? 8. In Antwerpen heerst de laatste jaren bestuurlijke rust en politieke vasthoudendheid. Uit de discussie tijdens het Atelier Voorbij het masterplan zijn een aantal uitgangspunten te destilleren die onderdelen van het huidige instrumentarium die minder goed werken kunnen repareren, verbeteren of zelfs vervangen. Uitgangspunt 1: huidige invulling van het planinstrumentarium past slecht in deze tijd. Het instrumentarium geeft initiatieven buiten de instituten om te weinig ruimte. Structuurvisies, masterplannen en bestemmingsplannen zijn conservatief en bieden weinig flexibiliteit. Uitgangspunt 2: huidige wetgeving zit vernieuwing planinstrumentarium niet in de weg. De oorzaak voor het niet goed functioneren van het planinstrumentarium in Nederland moet niet of nauwelijks gezocht worden in de huidige wetgeving. De wet geeft namelijk aan dat planinstrumenten vormvrij zijn. Het is vooral de manier waarop we deze instrumenten invullen en gebruiken die ze inflexibel maken. Uitgangspunt 3: schep helderheid in de planinstrumenten. De verschillende niveaus van het huidige Nederlandse planinstrumentarium (analyse, visie, masterplan en bestemmingsplan) zijn niet eenduidig in hun doelstellingen. Door alle niveaus speelt de politieke visie een duidelijke rol. De analyse van stad (of gebied) en het bestemmingsplan worden door de bril van politieke keuzes over de ontwikkeling van de stad opgesteld, waardoor vervuiling ontstaat wat betreft de werking van deze instrumenten. Depolitisering is daarom nodig. Helderheid wordt geschapen door analyse en bestemmingsplan beide puur beschrijvend te maken. Uitgangspunt 3: onderken de complexiteit van de stad. Onze bestemmingsplannen en structuurvisies zijn onvoldoende ingericht op de gelaagdheid van de stad. De inhoud van veel Nederlandse structuurvisies is te simplistisch en functioneel ingevuld waardoor toe-eigening niet mogelijk is. Een meer verhalende visie die de complexiteit van de stad onderkent past beter in deze tijd. De maakbaarheidsgedachte moet worden losgelaten door de overheid; sturing kan op een andere manier plaatsvinden. Uitgangspunt 4: laat de analyse fungeren als geheugen van de stad. De analyse geeft een beschrijving van het functioneren van de stad nu en voorheen en van de economische en ruimtelijke waarden in de stad. Er is op dit moment nog veel te weinig ruimte voor een goede waardevrije analyse van de stad. Verbeteringen zijn alleen mogelijk als je de stad goed kent. Hoe grondig deze analyse moet zijn is nog punt van discussie.
4 Uitgangspunt 5: de stip moet vooral munitie geven om het gesprek mee te voeren. De structuurvisie is de stip op de horizon; moet richtinggevend en vooral inspirerend zijn en geeft de stedelijke ambitie weer. Het is retoriek die continue gesubstantieerd moet worden. Het is een kompas waarmee men dient te improviseren. Verschuiven mag. Te simplistische eindbeelden zijn nu schadelijk, want ze houden teveel tegen. Meerdere stippen (liever: beelden) zouden logischer zijn en meer rechtdoen aan de complexiteit van de stad. Uitgangspunt 6: maak het bestemmingsplan tot de archiefkast van de stad. Het huidige bestemmingsplan geeft de gemeente ruimte om te sturen. Door het bestemmingsplan globaal te maken, wat de minister wil voorstellen aan de Kamer, verliest de gemeente een groot deel van haar ruimtelijke sturingskracht. Beter is om het bestemmingsplan om te bouwen tot een puur juridisch instrument dat duidelijk aangeeft wat er nu is in een gebied. Dit betekent dat het niet meer aangeeft waar een gebied naartoe dient te bewegen. Een scheiding moet aangebracht worden tussen beleid en juridisch. Zo ontstaat een statisch instrument dat pas verandert als een (ruimtelijk) initiatief tot uitvoering komt. Dit model biedt helderheid, maar ook flexibiliteit. In de huidige tijd weet een gemeente vaak niet welke initiatieven er in de nabije toekomst op haar afkomen. Het bestemmingsplan wordt nu misbruikt om plannen uit te lokken die niet werken. - Wat mist er dan nog tussen de nieuwe structuurvisie en het nieuwe bestemmingsplan? Door het bestemmingsplan puur juridisch en statisch te maken vallen bepaalde waarden weg. Nu garandeert de overheid waarde door een locatie een bepaalde bestemming te geven. Dit dient in een nieuw instrument opgevangen te worden. Het kan een stedenbouwkundig plan zijn in combinatie met een investeringsplan. Het kan ook alleen een investeringsplan zijn. Of toch anders? - Hoe moet worden omgegaan met het kostenverhaal? De Wet Ruimtelijke Ordening geeft mogelijkheden om kosten te verhalen op private partijen. Dat betekent wel dat alle ruimtelijke ontwikkelingen en kosten in een gebied moeten worden vastgelegd. Het kostenverhaal vereist dus concrete plannen. Het vervuilt daarmee het structuurplan en planflexibiliteit wordt lastig. Welke andere manieren zijn er om kosten te verhalen? - Moeten de analyse- en beleidsfasen in Nederland worden geïntensiveerd of juist niet? NIET - Op dit moment zijn er vaak dikke stapels rapporten en beleidsstukken nodig om een plan te realiseren. Bestuurders missen ruimte om snel keuzes te maken. De vraag is wat deze stapels opleveren voor de stad. Door de nadruk te verschuiven van analyse en beleidvorming naar het gesprek over initiatieven wordt veel tijd en moeite gespaard. Voor een goed initiatief is altijd ruimte. Belangrijker is daarom om een goed gesprek te voeren over de voordelen en nadelen van een initiatief. WEL Er is een verband vast te stellen tussen een goede analyse hoe een gebied of stad werkt en de kracht van een plan. Nu is de analyse voorafgaand aan de structuurvisie vaak dun en politiek ingevuld en is de visie op de stad op heel veel plekken vergelijkbaar. Een goede descriptieve analyse zonder vooringenomenheid geeft een plan ruimte. Door de werking van een gebied te kennen kan in het verdere proces sneller en beter ingeschat worden wat een bepaald initiatief betekent voor het gebied. In Nederland wordt deze analyse vaak niet goed of grondig genoeg gedaan. In combinatie met de
5 verminderde armslag zorgt dit voor een groot deel van de stilstand van dit moment. Uit het KEI-atelier Voorbij het masterplan komen vier niveaus naar voren in het ideale planinstrumentarium voor Nederland in deze nieuwe tijd: 1. De analyse: deze is puur beschrijvend. Een geheugen van de stad. 2. De structuurvisie: meerdere evocatieve beelden als kompas. 3. Verdelingsovereenkomst/ investeringskaart: moet worden uitgewerkt. 4. Bestemmingsplan: een statisch juridisch document als archiefkast van een gebied. Voorzitter Olof van de Wal, directeur KEI Deelnemers Saskia Engbers, programmaleider Ruimtelijke ontwikkeling NIROV Sjoerd Feenstra, partner/projectleider Urhahn Urban Design Peter Geerts, partner/ senior adviseur Croonen Arjan Gooijer, architect Van Schagen Architekten Hans van der Heijden, partner/architect Biq Stadsontwerp Peter van der Helm, architect/stedenbouwkundige Kraaijvanger Urbis Jurgen Hoogendoorn, beleidsmedewerker Gemeente Amsterdam Marco Kerstens, managing partner BMC Marieke Seip, procesmanager/ adviseur Weusthuis & partners Gert Jan te Velde, architect/partner Van Schagen Architekten KEI Jeroen van der Velden, adviseur KEI
Spiegel van Antwerpen
Spiegel van Antwerpen Verslag lezing en workshop - 30 augustus 2011 Samenvatting Kristiaan Borret gaf op 30 augustus 2011 op uitnodiging van KEI een lezing over de Structuurvisie Antwerpen Ontwerpen. Vervolgens
Nadere informatieRuimte. voor. organische. stedelijke ontwikkeling. Schakeldag Jeroen Niemans Programmamanager Ruimte Platform31
Ruimte voor organische stedelijke ontwikkeling Schakeldag 2014 Jeroen Niemans Programmamanager Ruimte Platform31 Route van vandaag: van denken naar (zelf)doen Denken: de veranderende wereld 2012-2014 Doen:
Nadere informatie1.6 SNELHEID MAKEN MET GLOBALE EINDPLANNEN
1.6 SNELHEID MAKEN MET GLOBALE EINDPLANNEN Mariël Gerritsen, planoloog / Commercieel directeur SAB Arnhem Tjakko Smit, directeur projecten Bouwfonds Ontwikkeling Bert Breedveld, manager grondgebiedzaken
Nadere informatiePLANNINGSTELSELVRAAGSTUKKEN Planologische vraagstukken en het planningstelsel in de ruimtelijke ordening
PLANNINGSTELSELVRAAGSTUKKEN Planologische vraagstukken en het planningstelsel in de ruimtelijke ordening Overzichtscollege 28 maart 2013 Guido Wallagh Gert-Jan Dral Gastdocenten Anda van der Mark (ministerie
Nadere informatieEXPERTS MEET THE. Seminars voor financials in de zorg WWW.BAKERTILLYBERK.NL/FINANCE4CARE DE ZORG: ANDERS DENKEN VOOR EFFICIËNTERE ZORG
MEET THE EXPERTS KENNISMAKING MET LEAN IN DE ZORG: ANDERS DENKEN VOOR EFFICIËNTERE ZORG DOOR DR. VINCENT WIEGEL OP 16 OKTOBER 2014 VERBINDENDE CONTROL DOOR MR. DR. HARRIE AARDEMA OP 6 NOVEMBER 2014 INKOOP
Nadere informatieBijlage 1. Plan van aanpak omgevingsplan voor het buitengebied.
Bijlage 1. Plan van aanpak omgevingsplan voor het buitengebied. Naar een uitgebalanceerd Omgevingsplan voor het Buitengebied in Nederweert meebewegend met wat er buiten gebeurt. Inhoudsopgave 1 Waarom
Nadere informatieAanvullende informatie Nota van Uitgangspunten bestemmingsplan Buitengebied
Memo AAN VAN Raadsleden M. Bonouvrié ONDERWERP Aanvullende informatie Nota van Uitgangspunten bestemmingsplan Buitengebied DATUM 11 september 2012 REGISTRATIENUMMER 1101280/4283 Geachte raadsleden, Naar
Nadere informatieVASTGOEDMARKT JOOST BEUNDERMAN UTRECHT, OKTOBER TU Eindhoven De Spontane Stad - Gert Urhahn - Urhahn Urban Design
VASTGOEDMARKT JOOST BEUNDERMAN UTRECHT, OKTOBER 2011 TU Eindhoven 2011 - De Spontane Stad - Gert Urhahn - Urhahn Urban Design Wat is de Spontane Stad? - pleidooi voor een andere ontwikkelpraktijk - reactie
Nadere informatieBestemmingsplan Weideveld 2016, 1 e herziening. (ontwerp 25 januari 2019)
Bestemmingsplan Weideveld 2016, 1 e herziening (ontwerp 25 januari 2019) Pagina 2 van 13 2019-01-25 Toelichting - Weideveld 2016 1e herziening Bestemmingsplan Weideveld 2016, 1 e herziening Toelichting
Nadere informatieWethouder Peter Bot. Aan de leden van de commissie RWN en de gemeenteraad. Startnotitie De Kegel/Nationaal Tenniscentrum. Geachte raadsleden,
Wethouder Peter Bot gemeente@amstelveen.nl Aan de leden van de commissie RWN en de gemeenteraad Postbus 4, 1180 BA Amstelveen Vermeld bij reactie ons kenmerk en datum van deze brief Disclaimer: deze brief
Nadere informatieBeleidsnota projectbesluit / partiële herziening bestemmingsplan. Gemeente Wijk bij Duurstede
Beleidsnota projectbesluit / partiële herziening bestemmingsplan Gemeente Wijk bij Duurstede Status: Ontwerp Afdeling: SBP Opgesteld door: Jacco de Feijter Datum: 20 februari 2009 Inleiding Op 1 juli 2008
Nadere informatieAANPAK BINNENSTAD SCHIEDAM
AANPAK BINNENSTAD SCHIEDAM OPGAVE Tijdens het werken aan binnenstedelijke opgaven merken wij een grote betrokkenheid van inwoners en ondernemers. Zij spreken vaak vol passie over hun stad en komen met
Nadere informatieGeef aan in hoeverre u het eens bent met onderstaande stellingen (1 = volstrekt mee oneens, 5 = helemaal mee eens)
Knowledge Performance Scan De Knowledge Performance Scan geeft relatief snel en goedkoop inzicht in de stand van zaken met betrekking tot de manier waarop met kennis wordt omgegaan in een organisatie(onderdeel).
Nadere informatie"De Rode Loper" Groningen biedt ondernemers de ruimte. Een nieuwe visie en strategie op de werklocaties in Groningen.
"De Rode Loper" Groningen biedt ondernemers de ruimte Een nieuwe visie en strategie op de werklocaties in Groningen 22 november 2013 Programma 11.30 Ontvangst en welkom 11.40 Presentatie en toelichting
Nadere informatieDE STURING OP RUIMTELIJKE KWALITEIT IN DE ONTWIKKELING VAN NIEUWBOUWWIJKEN. 22 juni P5 - Roelof Achterveld
DE STURING OP RUIMTELIJKE KWALITEIT IN DE ONTWIKKELING VAN NIEUWBOUWWIJKEN 22 juni 2016 Inhoud 2 Aanleiding Probleemstelling Onderzoeksvragen Onderzoeksmethoden Beoogde resultaten Bevindingen Literatuurstudie
Nadere informatieDe POSITIEVE organisatie
De POSITIEVE organisatie Uitwerking van de workshops: Hoe krijg je meer energie in je team? Onze omgeving verandert steeds sneller en ingrijpender. Positieve organisaties spelen hier beter op in en creëren
Nadere informatieOpinieronde / peiling
Aan de Raad OPINIE Made, 30 oktober 2015 Regnr.: 15int04492 Aan de commissie: Fout! Onbekende naam voor documenteigenschap. Datum vergadering: Fout! Onbekende naam voor documenteigenschap. Agendapunt :
Nadere informatieInventarisatie Kader Externe Veiligheid definitieve versie
Inventarisatie Kader Externe Veiligheid definitieve versie In opdracht van de Provincie Zuid-Holland, vastgesteld door Programmaleiders Externe Veiligheid (PLEV) PZH/019/170415/N004 September 2015 Hans
Nadere informatieDe Nieuwe Ladder voor Duurzame Verstedelijking. dr. Pieter van der Heijde, algemeen directeur Bureau Stedelijke Planning 16 mei 2017
De Nieuwe Ladder voor Duurzame Verstedelijking dr. Pieter van der Heijde, algemeen directeur Bureau Stedelijke Planning 16 mei 2017 Aan bod komen: 1. Bureau Stedelijke Planning en de Ladder 2. Voor- en
Nadere informatieHandreiking Ladder voor duurzame verstedelijking. Samenvatting
Handreiking Ladder voor duurzame verstedelijking Samenvatting Samenvatting Handreiking bij de ladder voor duurzame verstedelijking Op 1 oktober 2012 is het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) gewijzigd,
Nadere informatieVVG Congres Visie op de toekomst vanuit de markt
Visie op de toekomst vanuit de markt Peter van der Gugten Algemeen directeur, Proper-Stok Ontwikkelaars, Ede Proper-Stok sterkt de stad Kennis Creativiteit - Innovatie én Ondernemerschap Waar is in NL
Nadere informatieOMGEVINGSWET OMGEVINGSWET
OMGEVINGSWET OMGEVINGSWET Saskia Engbers strateeg Ruimte gemeente Zwolle 25 februari 2016 24-2-2016 wij presenteren u... 2 Opzet presentatie 1. Hoofdlijnen Omgevingswet 2. Hoe past OGW in transformatie
Nadere informatieINHOUD. Aanleiding nieuwe Omgevingswet Doelstelling Omgevingswet Inhoud van de nieuwe wet Planning wetgeving Hoe nu verder.
INHOUD Aanleiding nieuwe Omgevingswet Doelstelling Omgevingswet Inhoud van de nieuwe wet Planning wetgeving Hoe nu verder. AANLEIDING OMGEVINGSWET De complexiteit van het huidige stelsel. Het stelsel sluit
Nadere informatieGrondexploitatiewet in de gemeentelijke praktijk
Grondexploitatiewet in de gemeentelijke praktijk Steven Adriaansen wethouder Roosendaal Marlies Pietermaat juriste RBOI Bart van Well planeconoom RBOI 9 maart 2011 Opbouw - presentatie 1. Inleiding Proces
Nadere informatieRegionale afstemming en verkeersmodellen
Regionale afstemming en verkeersmodellen Robert Cellissen Rijkswaterstaat Noord-Brabant robert.cellissen@rws.nl Bijdrage aan het Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk 25 en 26 november 2010, Roermond
Nadere informatieMODERN WERKNEMERSCHAP
STECR Werkwijzer MODERN WERKNEMERSCHAP Een actuele kijk op werknemerschap 2 stecr WerkWijzer stecr WerkWijzer 3 - - - stecr WerkWijzer 4 5 stecr WerkWijzer 1 stecr WerkWijzer 2 1 Evers, G. en T. Wilthagen
Nadere informatieJasper de Vries XTNT Danielle de Bruin XTNT
Verslag themabijeenkomst Stedelijke distributie: de winkelier centraal! Datum : 26 mei 2011 Aanwezig : Marco Potters Stadsregio Rotterdam Dick Everwijn Gemeente Lelystad André van der Krogt Gemeente Zuidplas
Nadere informatieSensing the City / Delft van Boven
Sensing the City / Delft van Boven Activiteitenpatronen, leefomgeving & technologie Stefan van der Spek, Ass. Prof. of Urban Design 03/05/2012 Delft University of Technology Challenge the future Staff
Nadere informatieSmaakmakerssessie Maastricht
Smaakmakerssessie Maastricht Wat zijn de kansen voor zelfbouw? Fotoverslag bijeenkomst 19 november 2014 Gewoon beginnen, dan komen de mensen vanzelf Vrijbuiters, eigenheimers, ondernemers en mensen met
Nadere informatieSTADSLAB RIJSWIJK WONEN
STADSLAB RIJSWIJK WONEN 29 augustus 2011 AANLEIDING EN VRAAGSTELLING 2 ADVIES 3 DEELNEMERS 5 AANLEIDING De stad Rijswijk heeft een aantal goede kwaliteiten, zoals de ligging tussen andere steden, de aanwezigheid
Nadere informatieDe Nieuwe Ladder voor Duurzame Verstedelijking. Pieter van der Heijde, algemeen directeur Bureau Stedelijke Planning 22 september 2016
De Nieuwe Ladder voor Duurzame Verstedelijking Pieter van der Heijde, algemeen directeur Bureau Stedelijke Planning 22 september 2016 Aan bod komen: 1. Bureau Stedelijke Planning en de Ladder 2. Voor-
Nadere informatieDe Ladder voor Duurzame Verstedelijking; probleem of kans? Pieter van der Heijde, algemeen directeur Bureau Stedelijke Planning 30 juni 2015
De Ladder voor Duurzame Verstedelijking; probleem of kans? Pieter van der Heijde, algemeen directeur Bureau Stedelijke Planning 30 juni 2015 De Ladder voor Duurzame Verstedelijking; Probleem of kans? 1.
Nadere informatieVoorstel ontwikkeling duurzaamheidsparagraaf Zoetermeer. 1. Inleiding
Voorstel ontwikkeling duurzaamheidsparagraaf Zoetermeer 1. Inleiding Zoetermeer wil zich de komende jaren ontwikkelen tot een top tien gemeente qua duurzaam leefmilieu. In het programma duurzaam Zoetermeer
Nadere informatieUitwerking Dalton visitatie 2018
Uitwerking Dalton visitatie 2018 Op 26 maart 2018 is Dik Trom gevisiteerd door de Nederlandse Daltonvereniging (NDV). De NDV was zeer tevreden en heeft Dik Trom de maximale verlenging van 5 jaar van de
Nadere informatieKRIHCIA. Enkele feiten. In 1992 (25 jaar geleden) initiatief voor oprichting KRIHCIA. In 1993 officieel opgericht
KRIHCIA Enkele feiten In 1992 (25 jaar geleden) initiatief voor oprichting KRIHCIA In 1993 officieel opgericht Aanleiding: elkaar beter leren kennen/van elkaar leren/kennis vergaren Geen internet Geen
Nadere informatie10. Single Page Applications
WHITEPAPER IN 5 MINUTEN M E I 2 0 1 4 10. Single Page Applications Introductie De wereld verandert snel en gebruikers openen je site of applicatie steeds minder met een traditionele browser. Een site of
Nadere informatieAntwerpen Ontwerpen 11 september 2012, WINVORM
Antwerpen Ontwerpen 11 september 2012, WINVORM Einde 1980er: Burgerinitiatieven van onder uit 1989 Stad aan de Stroom : Internationale ontwerpwedstrijd Begin 1990er: Intrede van subsidiefondsen European
Nadere informatieClick to edit Master title style. Stedelijke verdichting en ruimtelijke kwaliteit Kristiaan Borret 2 oktober 2010, CBU, Brussel
Click to edit Master title style Stedelijke verdichting en ruimtelijke kwaliteit Kristiaan Borret 2 oktober 2010, CBU, Brussel Click to edit Master title style Strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen
Nadere informatieGebiedsontwikkeling Binckhorst
Gebiedsontwikkeling Binckhorst Henk Harms, directeur Ontwikkeling en Realisatie Project De Zuid 16 mei 2019 Dag van de Projectontwikkeling Ligging Nabij het centrum, stations HS, CS en Voorburg. Water
Nadere informatieVoorbeelden toepassen Besluit m.e.r.
Voorbeelden toepassen Besluit m.e.r. Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu Hier vindt u twee voorbeelden voor het toepassen van de bijlage bij het Besluit m.e.r. (onderdeel C en D): Een
Nadere informatieKennismaking organisatie Borsele Programma
Kennismaking organisatie Borsele Programma Organisatie structuur Jack Jansen Afd. Ruimtelijke Ontwikkeling Jack Jansen Afd. Grond & Economie Bas v.dendries Afd. Samenleving Yvonne Otte Afd. Woonomgeving
Nadere informatieHR in 2020: Dé adviseur van hét management. Tekst: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman
HR in 2020: Dé adviseur van hét management Tekst: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Als we niks doen, verschuiven HR-adviseurs naar de marge van gemeentelijke organisaties. En dat terwijl hun
Nadere informatieHet dorp laten duren Maarten Horemans
Het dorp laten duren Maarten Horemans Van controleren naar regisseren Ruimtelijk Planner / Gemeente Nijlen DRO 1996 opmaak structuurplannen Vaak volgens stramien van gelaagde ruimtelijke analyses die samen
Nadere informatie... -Gemeente. Beleidsnotitie Afkoop sociale woningbouw bij kleine projecten Midden-Delfland
......-... Midden-Delfland ~ -Gemeente Keenenburgweg 551 Postbus 1 I T 015-380 41 11 I F 015-380 99 92 2636 ZG Schipluiden E gemeente@middendelfland.nl, I www.middendelfland.nl Beleidsnotitie Afkoop sociale
Nadere informatieSlim. Zakelijk. Dynamisch. Maasterras Drechtsteden. Kansen voor Duurzaamheid
Slim Maasterras Drechtsteden Zakelijk Kansen voor Duurzaamheid Dynamisch Voorbeeld van hoogwaardig functioneel groen in stedelijke context Boston Children s Museum Plaza, Boston Michael van Valkenburg
Nadere informatieOp weg naar de Omgevingswet. Gemeenteraad Valkenswaard 1 juni 2017
Op weg naar de Omgevingswet Gemeenteraad Valkenswaard 1 juni 2017 Even voorstellen. Paula de Groot Evelien van den Boom Stijn Smeulders Jan Peels Edwin Donkers Keetie van Rooijen Ingrid Kersten Programma
Nadere informatieEigenzinnige zorg van Zideris Wij zijn er voor jou!
Eigenzinnige zorg van Zideris Wij zijn er voor jou! Eigenzinnige zorg, wat verstaan jullie daar onder? vragen mensen mij wel eens. De claim zet je ook aan het denken, want het betekent ook dat je eigenwijs
Nadere informatieMasterclass Projectontwikkeling
Masterclass Projectontwikkeling De toekomst van binnenstedelijke projectontwikkeling en de veranderende rol van de projectontwikkelaar Masterclass Projectontwikkeling De toekomst van binnenstedelijke projectontwikkeling
Nadere informatieOndernemende houding van medewerkers
Bedrijvenpanelonderzoek november Ondernemende houding van medewerkers CE Ondernemerschap heeft Kenniscentrum Handel gevraagd onderzoek te doen naar de ondernemende houding van medewerkers. In november
Nadere informatie3370 AD HARDINXVELD-GIESSENDAM Behandeld in Regiegroep/RO-overleg:
gemeente Hardinxveld-Giessendam FORMULIER PRINCIPEVERZOEK OMGEVINGSVERGUNNING OF RUIMTELIJK INITIATIEF Aan: Gemeente Hardinxveld-Giessendam T.a.v. Team Ruimtelijke Ontwikkeling Registratie/zaaknummer:
Nadere informatieRapportage resultaten enquête project derdengelden
Rapportage resultaten enquête project derdengelden Inleiding De verplichting om een stichting derdengelden ter beschikking te hebben is sinds de introductie in 1998 een terugkerend onderwerp van discussie
Nadere informatieElst Centraal Herijking ontwikkelingsstrategie. Politieke Avond gemeenteraad 22 september 2015
Elst Centraal Herijking ontwikkelingsstrategie Politieke Avond gemeenteraad 22 september 2015 Inleiding Wethouder Jan van Baal Doel vanavond: raad informeren over concept herijking ontwikkelingsstrategie
Nadere informatieDe veranderende positie van de nationale ruimtelijke ordening in Nederland
De veranderende positie van de nationale ruimtelijke ordening in Nederland Ruimteconferentie 2011 1 Inhoud 1. Nationale RO in Nederland: ontwikkeling en kenmerken 2. Ontwikkelingen laatste decennia 3.
Nadere informatieDecentralisaties Servicepunt71/HRM ondersteunt bij veranderende eisen aan ambtenaren
Decentralisaties Servicepunt71/HRM ondersteunt bij veranderende eisen aan ambtenaren Door: Martine van Dijk A+O fonds Gemeenten / Fotografie: Kees Winkelman Net zoals bij alle gemeenten, raken de decentralisaties
Nadere informatieWaardecreatie is niet langer gebonden aan tijd, plaats en middelen:
Waardecreatie is niet langer gebonden aan tijd, plaats en middelen: Software voor het ontwikkelen en activeren van een sterk merk. Online Branding Software Wazokuu! Online Branding is software die de belangrijkste
Nadere informatieSTRUCTUURVISIE DEN HAAG ZUIDWEST
concept DECEMBER 2003 GEMEENTE DIENST STEDELIJKE ONTWIKKELING CONCEPT versie december 2003 1 Gemeente Den Haag, Dienst Stedelijke Ontwikkeling Met medewerking van: Dienst Stadsbeheer Ingenieursbureau Den
Nadere informatieCULTUURHISTORISCHE WAARDENKAART TERNEUZEN
CULTUURHISTORISCHE WAARDENKAART TERNEUZEN Terneuzen Cultuurhistorische Waardenkaart Datum: februari 2013 Opgesteld door: Gemeente Terneuzen Gemeente Terneuzen Stadhuisplein 1 Postbus 35 4530 AA Terneuzen
Nadere informatieBOUWNETWERK. Kiezen en uitblinken. Bouwnetwerk is hét netwerk voor vrouwen die werken aan de gebouwde omgeving
BOUWNETWERK Kiezen en uitblinken Bouwnetwerk is hét netwerk voor vrouwen die werken aan de gebouwde omgeving Kiezen en uitblinken Aan mevrouw Schultz van Haegen, minister van infrastructuur en milieu,
Nadere informatieRuimtelijke ordening in Leiden
Ruimtelijke ordening in Leiden Presentatie 25 mei 2009 KvK Leiden 2 Programma 1. Wet Ruimtelijke Ordening 2. Structuurvisie Leiden 3. Actualiteit bestemmingsplannen in Leiden 4. Hoe komt een bestemmingsplan
Nadere informatieRelatie tussen omgevingsplan en omgevingsvisie
Relatie tussen omgevingsplan en omgevingsvisie Van bestemmingsplan naar omgevingsplan V Supplement 2018-1 Leergang Op dezelfde leest Met medewerking van: A.J. Meeuwissen, J. Schurer, M. Hoorn, E.M. Hendriksen
Nadere informatieVerstedelijking en groen in de Metropoolregio
Verstedelijking en groen in de Metropoolregio Metropoollab Delft 15 maart 2012 Rienk Kuiper 1 Omkering stad land: 1960 2 Omkering stad land: 1970 3 Omkering stad land: 1980 4 Omkering stad land: 1990 5
Nadere informatieachtergrond hoofdstuk 1 Structuurvisie 2020 keuzes van visie naar uitvoering inbreng samenleving achtergrond ruimtelijk en sociaal kader bijlagen
28 hoofdstuk 1 achtergrond Structuurvisie 2020 keuzes samenvatting achtergrond ruimtelijk en sociaal kader inbreng samenleving thematisch van visie naar uitvoering bijlagen zones 1 2 3 4 5 6 7 29 1.1 Inleiding
Nadere informatiePLAN VAN AANPAK Afstuderen januari - juni 2011
PLAN VAN AANPAK Afstuderen januari - juni 2011 PLAN VAN AANPAK afstuderen januari - juni 2011 Hogeschool Utrecht Faculteit Natuur & Techniek Ruimtelijke Ordening en Planologie TROP-AFO8-08 Student Erwin
Nadere informatieNieuwe gymzaal in Kralingen
Nieuwe gymzaal in Kralingen Waarom een nieuwe gymzaal in Kralingen? Gemeente Rotterdam stimuleert sporten en bewegen. Via Rotterdam Lekker Fit! zet de gemeente zich, samen met andere partijen, in voor
Nadere informatieHet kompas: Missie geeft je richting, passie geeft je de drive!
Het kompas: Missie geeft je richting, passie geeft je de drive! Je staat op een kruispunt in je leven; Je zit in een veranderproces (persoonlijk of zakelijk) en wilt hier op een krachtige wijze doorheen;
Nadere informatieRaadsvergadering : 27 oktober Agendapunt : 9
Raadsvergadering : 27 oktober 2008 Agendapunt : 9 Onderwerp : Voorstel tot het nemen van een delegatiebesluit met betrekking tot het overdragen van de bevoegdheid tot het nemen of weigeren van een projectbesluit
Nadere informatieAdviesgroep Informatievoorziening. Omgevingswet. Erna Roosendaal
Adviesgroep Informatievoorziening Omgevingswet Erna Roosendaal Inhoud De Omgevingswet Impact gemeenten Governance model Omgevingsplan versus bestemmingsplan Invoeringsondersteuning Eerste resultaten impactanalyse
Nadere informatieVisie Iedereen inspireren om hun ultieme geluk te bereiken.
BUSINESSPLAN IDENTITEIT Om Matthijs Rolleman Producties meer richting te geven, is er een duidelijke identiteit ontwikkeld vanuit de theorie van Kay Morel s Identiteitsmarketing. Deze identiteit geeft
Nadere informatieover het normaal maatschappelijk risico zich verder uitgekristalliseerd. Veel gemeenten worstelen nog steeds met de mogelijkheden van kostenverhaal
2 daagse Conferentie Omgevingsrecht 29 en 30 oktober 2014 Locatie: Hotel Van der Valk te Cuijk Kosten: 500,- per deelnemer, excl diner/overnachting ( 100,-) Voor JBA-service-abonnementhouders 3 e persoon
Nadere informatieVisie op flexibel bouwen Fort Vechten // De Groot Vroomshoop. 3 november 2011 / Kees Jansen
Visie op flexibel bouwen Fort Vechten // De Groot Vroomshoop 3 november 2011 / Kees Jansen Flexibel bouwen is een paradox Om de tand des tijds te kunnen doorstaan, is duurzame eenvoud essentieel trends
Nadere informatieMaak van compliance een pro it center BSN. Compliance levert geld op, tevreden klanten en ef iciënte processen. excitingly different.
Maak van compliance een pro it center BSN Het is te vaak en te vroeg geroepen. Maar toch, de wereld verandert fundamenteel. Uitwassen in de samenleving hebben ertoe geleid dat de wetgever zich steeds meer
Nadere informatieEvaluatie proces 1 e verzamelplan Buitengebied
Evaluatie proces 1 e verzamelplan Buitengebied Het verzamelplan werkt! Februari 2015 Eenheid Ruimtelijke Ontwikkeling Aanleiding In februari 2014 is de nieuwe werkwijze voor het opnemen van nieuwe ontwikkelingen
Nadere informatieZin in de OR-vergadering
Medezeggenschap nieuwe stijl Zin in de OR-vergadering Tekst: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman In Almere ging de medezeggenschap stevig op de schop. De structuur werd omgegooid, er kwamen tijdelijke
Nadere informatieIndustriebeleid vertalen naar MKB-metaal
Door Tony van der Meer Jos Kleiboer Directeur Beleid Koninklijke Metaalunie Industriebeleid vertalen naar MKB-metaal STAAL IN BEELD MAART 2015 10 De industrie wordt steeds meer gezien, wordt steeds belangrijker
Nadere informatieDoorwerking ladder voor duurzame verstedelijking
Doorwerking ladder voor duurzame verstedelijking David Evers, Maaike Galle (PBL) 10 maart 2015, Amsterdam Bureau Stedelijke Planning en Stibbe: Toepassing Ladder voor duurzame verstedelijking: lessen uit
Nadere informatieGemeente. Schijndel. Beleidsnotitie indieningsvereisten. Voor aanvragen omgevingsvergunning als bedoeld in artikel 2.12, lid 1, onder a.
Gemeente Schijndel Voor aanvragen omgevingsvergunning als bedoeld in artikel 2.12, lid 1, onder a., sub 2 Wabo 2 3 bij verzoeken om afwijken van het bestemmingsplan Inleiding Op 24 september 2014 is het
Nadere informatieHoe nu verder met archeologie in Maasdriel? Presentatie voor Commissie Ruimte Woensdag 10 oktober
Hoe nu verder met archeologie in Maasdriel? Presentatie voor Commissie Ruimte Woensdag 10 oktober Structuur presentatie I Achtergrond gemeentelijk archeologiebeleid wet- en regelgeving? II Hoe kan je inhoud
Nadere informatieHet dorp laten duren Maarten Horemans
Het dorp laten duren Maarten Horemans Van controleren naar regisseren en inspireren Ruimtelijk Planner / Gemeente Nijlen DRO 1996 opmaak structuurplannen Vaak volgens stramien van gelaagde ruimtelijke
Nadere informatieBijlage bij uitnodiging regiogesprekken nwro
Bijlage bij uitnodiging regiogesprekken nwro Statengriffie Provinciehuis Zuid-Hollandplein 1 Postbus 90602 2509 LP Den Haag Telefoon 070-441 82 38 Website www.pzh.nl Zoals ook voor andere spelers binnen
Nadere informatieCommunicatie. 40 Ontwikkelstrategie Lammenschansdriehoek, Gemeente Leiden
5 Communicatie Bij het ontwikkelen van het plan is bewust gekozen voor een open planproces met intensieve betrokkenheid van verschillende partijen uit het gebied. Zo is een klankbordgroep ingesteld, bestaande
Nadere informatieFlitsende en bruisende dienstverlening
Beleidsprogramma A+O fondsen Flitsende en bruisende dienstverlening Door: Rieke Veurink/ Fotografie: Shutterstock / Kees Winkelman Niet meer alleen het oude faciliteren, maar op weg gaan naar iets nieuws.
Nadere informaties t r u c t u u r v i s i e G o o r Goor 202
VISIEKAART 8 9 s t r u c t u u r v i s i e G o o r 2 0 2 5 structuu Goor 202 rvisie 5 1. Structuurvisie Goor 2025 2. Analyse 3. Visie en ambitie: Goor in 2025 4. Ruimtelijke kwaliteit 5. Wonen 6. Economie
Nadere informatieHet Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen
Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen 1 Innovatiekompas Inspiratie Sessies Contacteer ons voor: Een voordracht om kennis te maken met het kompasmodel. Een workshop om het toepassen van
Nadere informatieIntegraal waarderen. Een (blijvende) discussie. Maartje de Boer. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Integraal waarderen Een (blijvende) discussie Maartje de Boer Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 1 Presentatie Het probleem Voor wie is dit een probleem? RCE Kennisprogramma Wat is Erfgoed (een oplossing?)
Nadere informatieDe rol van de stedenbouwkundige
De rol van de stedenbouwkundige John Westrik TUD UHD stedenbouwkundig ontwerpen ds+v Rotterdam tot 01-11-2009 expert stedenbouw De rol van de stedenbouwkundige in dienst van de gemeente Rotterdam Gemeente
Nadere informatieZaaknummer : : Raadsadviesgroep Kopie aan : Collegeadviesgroep Behandeld door : R. van Belzen Datum: : 5 juli 2016 Openbaar
Memo Onderzoeksvragen verkenningsstudie per fractie Zaaknummer : Aan : Raadsadviesgroep Kopie aan : Collegeadviesgroep Behandeld door : R. van Belzen Datum: : 5 juli 2016 Openbaar PvdA-GL: - Wat zijn op
Nadere informatieRapportage enquête De ggz laat zich horen
Rapportage enquête De ggz laat zich horen Thijs Emons en Fred Leffers, oktober 2011 Inleiding Op 10 september 2008 werd de website De ggz laat zich horen gelanceerd. Met deze site en de bijbehorende mailinglijst
Nadere informatieStaat u voor een stedelijke vernieuwingsopgave?
Staat u voor een stedelijke vernieuwingsopgave? Deze brochure is oorspronkelijk opgemaakt als uitvouwbare poster. Bestel de brochure gratis bij Urhahn Urban Design, info@urhahn.com Urhahn Urban Design
Nadere informatieUW DROOMWONING IN TIEN STAPPEN. Waar woonwensen werkelijkheid worden
UW DROOMWONING IN TIEN STAPPEN Waar woonwensen werkelijkheid worden 1 2 DROOMPLEK GEVONDEN? OF ZOEKT U NOG? HOE WORDT UW DROOMWONING WERKELIJKHEID? Iedereen heeft dromen. Zeker als het om wonen gaat. Maar
Nadere informatieExterne veiligheid en ruimtelijke ordening Rolverdeling overheden. Yde Hamstra Coördinator externe veiligheid provincie Zuid-Holland
Externe veiligheid en ruimtelijke ordening Rolverdeling overheden Yde Hamstra Coördinator externe veiligheid provincie Zuid-Holland Inhoud Aanleiding, resultaat, projectteam Aanpak De nieuwe Wro Ontwikkelingen
Nadere informatieDraagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen. Rapportage derde meting juni 2016
Draagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen Rapportage derde meting juni 2016 Introductie Waarom dit onderzoek? Zijn Nederlanders de afgelopen maanden anders gaan denken over de opvang van vluchtelingen
Nadere informatieSamenvatting. Marktonderzoek Tijdschrift voor de Volkshuisvesting
Samenvatting Het aantal abonnees van Tijdschrift voor de Volkshuisvesting ligt rond de 1.600. Er is een aselecte steekproef getrokken onder abonnees, waarbij 165 abonnees hebben meegewerkt. Dit is 10,
Nadere informatieGemeenten op de Ladder
Gemeenten op de Ladder Naleving, toepassing en doorwerking van de Ladder voor duurzame verstedelijking David Evers, Wim Blom (PBL) Seminar De nieuwe Ladder BSP/Stibbe 22 september 2016, Rotterdam Indeling
Nadere informatieAmbtenaren en wethouders gemeente Gooi en Vecht over Proeverij met mantelzorgers
Ambtenaren en wethouders gemeente Gooi en Vecht over Proeverij met mantelzorgers LSR - landelijk steunpunt medezeggenschap Utrecht, december 2015 Geschreven door: Elise Koekkoek, Adviseur medezeggenschap
Nadere informatieSprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig
Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke
Nadere informatieAan de voorzitter van de Commissie Stedelijke Ontwikkeling en Ruimtelijke ordening
Wethouder van Bouwen en Wonen M. Norder Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Aan de voorzitter van de Commissie Stedelijke Ontwikkeling en Ruimtelijke ordening Uw brief van Uw
Nadere informatieBestedingskader middelen Stedelijke Herontwikkeling
Bestedingskader middelen Stedelijke Herontwikkeling Inleiding Stedelijke herontwikkeling Voor de ruimtelijke ontwikkeling van Utrecht is de Nieuwe Ruimtelijke Strategie opgesteld die in 2012 door de Raad
Nadere informatieMaak Oosterwold Landschap van Initiatieven. De anterieure overeenkomst Afspraken tussen initiatiefnemer en gemeente
Maak Oosterwold Landschap van Initiatieven De anterieure overeenkomst Afspraken tussen initiatiefnemer en gemeente 1 Inleiding In Oosterwold, het landschappelijk gebied aan weerszijden van de A27, laten
Nadere informatie1. Bevolkingsontwikkeling (demografie):
PLANOLOGIE VAN STAD & LAND BNB Huub Hooiveld Eikelhof, 2017 Wat hebben we de vorige keer gedaan? Praktisch: www.planvanhuub.nl Literatuur Handout colleges Definitie van ruimtelijke ordening Wensen Afwegen
Nadere informatieDraagvlak creëren van Binnenuit. Samen werken aan de toekomst
Draagvlak creëren van Binnenuit Even voorstellen: Linda Ho Cultuurpsycholoog en Arbeid & Organisatie Verandermanagement en Organisatiekunde Waarderend Organiseren en Gestalt Adviseur, Project- en Procesmanager
Nadere informatie