Inhoudstafel. Voorwoord... 7 Dankwoord... 9 Overzicht casussen...10 Overzicht getuigenissen...13 Enkele belangrijke begrippen en afkortingen...

Transcriptie

1 Inhoudstafel Voorwoord... 7 Dankwoord... 9 Overzicht casussen...10 Overzicht getuigenissen...13 Enkele belangrijke begrippen en afkortingen...15 DEEL I. Wat als? Rik Deblauwe,, Ingrid Stevens, Jo Stremersch, en Levensfase I Zorgen vanaf het begin van het leven...23 Levensfase II Zorgen tijdens het leven...94 Levensfase III Zorgen bij het levenseinde DEEL II. Wegwijzer...235, Ingrid Stevens, Jo Stremersch en Wetgeving in verband met gedwongen opname en bewind Tegemoetkomingen en uitkeringen Aanvullende inkomstenstromen Wilsverklaringen voor het einde van je leven Tarieven erf-, schenk- en registratiebelasting Beknopte bibliografie Trefwoordenregister...298

2 Je kunt niet tegengaan dat de vogels van verdriet en zorgen komen overvliegen, maar je kunt wel voorkomen dat ze nesten in je haar maken! - Chinees spreekwoord -

3 10 Financiële zorgvragen Overzicht casussen Levensfase 1. Zorgen vanaf het begin van het leven 1. Wat als je eerder dan je zorgenkind overlijdt? m.m.v. Rik Deblauwe 2. Wat als je zorgenkind meerderjarig wordt? 3. Wat als je zorgenkind niet zelf zijn vermogen kan beheren na jouw overlijden? 4. Wat als je als bewindvoerder van een familielid met een verstandelijke beperking vreest dat de erfbelasting hoog zal oplopen? m.m.v. Rik Deblauwe 5. Wat als je de instelling die je zorgenkind opvangt, pas iets wilt schenken na het overlijden van je kind? m.m.v. Rik Deblauwe 6. Wat als het vermogen van je zorgenkind toeneemt wegens een erfenis of schenking? 7. Wat als je zorgenkind niet langer in de instelling verblijft waar je een duolegaat voor had gepland? 8. Wat als een van je kinderen de zorg voor je zorgenkind op zich neemt en jij het zorgdragende kind daar financieel voor wilt ondersteunen? m.m.v. Rik Deblauwe 9. Wat als de vrederechter een externe bewindvoerder aanduidt in plaats van een familielid? 10. Wat als je niet tevreden bent over de externe bewindvoerder en wilt vermijden dat die zich met de erfenis van je ouders bemoeit? m.m.v. p. 28 p. 32 p. 41 p. 48 p. 57 p. 63 p. 68 p. 71 p. 84 p. 86

4 Overzicht casussen 11 Levensfase 2. Zorgen tijdens het leven 11. Wat als je kind ten gevolge van een ongeval zwaar verstandelijk beperkt raakt en een fikse schadevergoeding krijgt? m.m.v. 12. Wat als je zorgenkind niet in staat is om geld te beheren, maar toch zelfstandig wil blijven? m.m.v. 13. Wat als je vreest dat je meerderjarig zorgenkind latere zijn erfdeel erdoor zal jagen? 14. Wat als je je kind nu al genoeg hebt gegeven en je niet wilt dat het later nog erft? 15. Wat als je kind in financiële problemen verkeert? 16. Wat als je kind schulden maakt en de gerechtsdeurwaarder bij jou komt aankloppen? 17. Wat als je zorgenkind al zijn deel van de erfenis opeist? 18. Wat als je zorgenkind op zijn privacy staat? Herman Nys 19. Wat als je partner duidelijk psychische problemen heeft, maar weigert zich te laten behandelen? 20. Wat als je het zorgenkind van je broer of zus financieel hebt geholpen en jouw erfgenamen dreigen dat geld terug te vorderen na je overlijden? 21. Wat als je wilt verhinderen dat je ex-partner zich na jouw overlijden bemoeit met de goederen van je minderjarige kinderen? 22. Wat als de verzekeringsmaatschappij een groepsverzekering niet uitbetaalt aan de nabestaanden omdat de begunstigde zelfmoord heeft gepleegd? Jo Stremersch p. 101 p. 104 p. 107 p. 116 p. 119 p. 135 p. 140 p. 148 p. 151 p. 157 p. 159 p. 163

5 12 Financiële zorgvragen Levensfase 3. Zorgen bij het levenseinde 23. Wat als je ouder de opname in een zorginstelling niet zelf kan betalen? m.m.v. Rik Deblauwe 24. Wat als je je zorgbehoevende ouder bij jou in huis neemt en financiële steun vraagt aan je broers of zussen? m.m.v. Rik Deblauwe 25. Wat als je ouder niet meer in staat is om alleen te wonen, maar dat zelf niet inziet? 26. Wat als je ouder begint te dementeren, maar weigert om een successieplanning te regelen? m.m.v. Rik Deblauwe 27. Wat als je ouder onder bewind is geplaatst en toch nog wilt schenken? 28. Wat als je bent aangesteld als bewindvoerder van je partner en een belangrijke uitgave wilt uitvoeren via de gemeenschappelijke rekening? 29. Wat als je ouder begint te dementeren en geen besef meer heeft van de waarde van geld? 30. Wat als je preventief maatregelen wilt nemen voor het geval je op oudere leeftijd niet meer helder kunt denken? 31. Wat als je als erfgenaam vaststelt dat je familielid een hulpverlener beloont of opneemt in zijn testament? m.m.v. 32. Wat als je vreest dat je pensioen later ontoereikend zal zijn om je verzorging te betalen? Jo Stremersch p. 178 p. 182 p. 188 p. 193 p. 197 p. 201 p. 206 p. 207 p. 224 p. 227

6 Overzicht getuigenissen 13 Overzicht getuigenissen 1. Kiezen tussen inclusie en je kind een zo normaal mogelijk leven willen geven, blijft een eeuwige strijd. Wivina Demeester, minister van Staat en stichter van dienstencentrum Monnikenheide 2. Met een private stichting kun je gemoedsrust creëren. Dirk Coveliers, advisor bij Estate Planning & Wealth Structuring bij Bank Degroof Petercam 3. De nieuwe wet op de bewindvoering zorgt voor meer empathie en inleving in de individuele zorgsituatie. Jan Seresia, afgevaardigd bestuurder van de vzw Emmaüs 4. Dit project kan duidelijk een blauwdruk vormen voor andere initiatieven van ouders. Bob en Griet Hendrikx-Nelissen van de vzw Think out of the Box 5. Het is belangrijk dat er vlug duidelijkheid komt over de persoonsvolgende financiering. Philip Vanneste, gedelegeerd bestuurder van Dienstencentrum GID(t)S 6. Solidariteit is erg belangrijk in een gemeenschap. Lode Bertels, ereburgemeester en eresenator, stichter en erevoorzitter van de beschutte werkplaats Aralea, en stichter en ondervoorzitter van de vzw Rotonde 7. Stigmatiseer de mensen niet en vermijd betutteling, zelfs als doe je dat met de beste bedoelingen. Dirk De Wachter, professor en psychiater- psychotherapeut 8. Besteed aandacht aan het indringende lijden van iedereen die bij een psychisch zieke persoon betrokken is. Ria Cuppens, bestuursvrijwilliger Similes Antwerpen regionaal 9. Het is belangrijk om te focussen op de kwaliteiten in plaats van de beperkingen van mensen. Dirk Rombaut, commercieel directeur van Passwerk 10. Spreek niet over ons, maar met ons. Wij zijn onze ziekte niet, wij zijn vooral mensen. Carla, psychiatrische patiënt en vrijwillig bestuurder bij een patiëntenvereniging 11. Vergeet de mens achter de financiële zorgvraag niet. Nathalie De Pessemier, oprichter van de KunST+ vzw p. 24 p. 35 p. 54 p. 65 p. 81 p. 91 p. 97 p. 113 p. 84 p. 153 p. 164

7 14 Financiële zorgvragen 12. Ouder worden zonder zorgen. Stéphane Verbeeck, CEO van vastgoedontwikkelaar Gands 13. Verlies nooit het uiteindelijke doel uit het oog: de bescherming van de zorgpersoon. Dominique Allard, directeur bij de Koning Boudewijnstichting 14. We moeten niet minder zorgvuldig omgaan met publieke gelden dan met privévermogens. Roger Dillemans, ererector KULeuven en gewezen voorzitter van Caritas Catholica en de Hoge Raad voor Gehandicapten 15. Alleen caritas, het communale liefdesgevoel, kan het ethische gevoel verder tot ontwikkeling brengen. Bo Coolsaet, uro-androloog, emeritus professor RU Utrecht en liefdesprofessor p. 175 p. 190 p. 203 p. 231