Verstorings- en verslechteringstoets ten behoeve van het slopen van bestaande kassen en bijbehorende opstallen aan de Waleweg te Strijen

Transcriptie

1 Verstorings- en verslechteringstoets ten behoeve van het slopen van bestaande kassen en bijbehorende opstallen aan de Waleweg te Strijen - Flora- en faunawet en Natuurbeschermingswet NATUUR-WETENSCHAPPELIJK CENTRUM, NOORDERELSWEG 4A, 3329 KH DODRECHT

2

3 Verstorings- en verslechteringstoets ten behoeve van het slopen van bestaande kassen en bijbehorende opstallen aan de Waleweg te Strijen - Flora- en faunawet en Natuurbeschermingswet NATUUR-WETENSCHAPPELIJK CENTRUM, NOORDERELSWEG 4A, 3329 KH DODRECHT

4 Verstorings- en verslechteringstoets ten behoeve van het slopen van bestaande kassen en bijbehorende opstallen aan de Waleweg te Strijen - Flora- en faunawet en Natuurbeschermingswet 1998 Opdrachtgever: KuiperCompagnons Contactpersoon: Mevr. J. van Gastel Samenstelling: Mevr. S. Sanders Veldwerk: Rob Haan, Sofia Sanders en Lieselotte Veen Voortoets in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 en de Flora- en faunawet ten behoeve van het slopen van bestaande kassen en bijbehorende opstallen aan de Waleweg te Strijen. [Samenst.: Sanders, S.] [Foto s: Sanders, S.]; Dordrecht: Strix/NWC Trefw.: flora- en faunawet, Natuurbeschermingswet 1998, Oudeland van Strijen, Waleweg ISBN: W581 Niets uit deze uitgave mag worden openbaargemaakt, danwel verveelvoudigd, door middel van: druk, fotokopie, microfilm of op enige andere wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever of de opdrachtgever. Dordrecht, juli 2011

5 Inhoudsopgave 1 Aanleiding en doel 7 2 Wettelijk kader Algemeen Flora- en faunawet Natuurbeschermingswet Habitattoets Oriëntatiefase Verstoringstoets Passende beoordeling 14 3 Gebiedsbeschrijving 15 4 Projectbeschrijving 17 5 Toetsing Flora- en faunawet Methoden Resultaten Conclusie en aanbevelingen 20 6 Toetsing Natuurbeschermingswet Oriëntatiefase Effectinventarisatie Effectstudie en -beoordeling Uitkomst van de oriëntatiefase Conclusie natuurbeschermingswet Verstorings- en verslechteringstoets Samenvattende conclusie 28 7 Aanbevelingen 29 Bijlage 1: Tabellen Flora- en faunawet Bijlage 2: Vogels en de Flora- en faunawet Bijlage 3: Vleermuizen en de Flora- en faunawet Bijlage 4: Natura 2000 gebied #110 Oudeland van Strijen

6

7 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 1 Aanleiding en doel De eigenaar van een glastuinbedrijf, gelegen achter de woningen aan de Waleweg 10 t/m 18 te Strijen, is voornemens de kassen en bijbehorende opstallen te slopen en in het kader van de Ruimte-voor-Ruimteregeling vier nieuwe woningen op het perceel te bouwen. KuiperCompagnons is bezig hiervoor het bestemmingsplan op te stellen. Vanuit de Flora- en faunawet is men bij ruimtelijke ingrepen en nieuwe of te herziene bestemmingsplannen verplicht onderzoek te laten doen naar de aanwezigheid van beschermde natuurwaarden en dient een beoordeling plaats te vinden naar de mogelijke negatieve effecten van de plannen op deze beschermde natuurwaarden. Omdat het plangebied ook direct grenst aan het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen dient tevens een verstorings- en verslechteringstoets in het kader van de Natuurbeschermingswet uitgevoerd te worden. Aan het Natuur-Wetenschappelijk Centrum (NWC) is gevraagd een quick-scan natuurwaarden, een effectenbeoordeling in het kader van de Flora- en faunawet en een verstorings- en verslechteringstoets Natuurbeschermingswet uit te voeren. Deze rapportage bevat de methodiek en de resultaten van het natuurwaardenonderzoek, de effectenbeoordelingen en adviseert inzake wettelijke verplichtingen en maatregelen die genomen kunnen en/of moeten worden. 7

8 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Figuur 1. Ligging plangebied (blauw omcirkeld) nabij Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen (rode laag). 8

9 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 2 Wettelijk kader 2.1 Algemeen Het natuurwaardenonderzoek ten behoeve van het slopen van bestaande kassen en bijbehorende opstallen en het bouwen van vier woningen dient getoetst te worden aan twee wetten; de Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet Bij de Flora- en faunawet wordt gekeken naar wat de gevolgen voor beschermde soorten zijn. Bij de Natuurbeschermingswet 1998 wordt gekeken naar wat de gevolgen zijn voor de instandhoudingsdoelen van kwalificerende soorten en habitattypen voor speciale beschermingszones, in dit geval Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen. 2.2 Flora- en faunawet Een groot deel van de inheemse dier- en plantensoorten is beschermd middels de Flora- en faunawet (2002). De bepalingen van deze wet zijn van grote invloed op ruimtelijke ingrepen, zoals het aanleggen van infrastructuur, het realiseren van bebouwing, het uitbreiden van industriegebieden, enzovoort. Bij (ruimtelijke) ingrepen moet op basis van de Flora- en faunawet én in het kader van het zorgvuldigheidsbeginsel en het voorzorgsbeginsel (Algemene Wet Bestuursrecht) een toetsing plaatsvinden. Deze toetsing moet de volgende onderdelen bevatten: Inventarisatie van wettelijk beschermde flora- en faunasoorten in het plangebied en binnen de invloedssfeer van het project of plangebied; Inventarisatie/beoordeling van (significant) nadelige effecten op deze beschermde soorten en hun habitat (zowel binnen het plangebied als in de invloedssfeer van het plangebied), als gevolg van de plannen of ingreep; Een opname van maatregelen die de negatieve effecten op de beschermde soorten en hun leefgebieden mitigeren en/of compenseren. Sinds 2005 zijn de beschermde soorten uit de Flora- en faunawet verdeeld in drie groepen die middels de AMvB, artikel 75, ondergebracht zijn in drie tabellen (voor betreffende soorten zie bijlage 1: Tabellen Flora- en faunawet): 9

10 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Tabel 1: Algemene soorten Voor deze soorten geldt een vrijstelling. Er hoeft geen ontheffing van de Floraen faunawet aangevraagd te worden, maar wel moet de zorgplicht worden nagekomen. Tabel 2: Overige soorten Als een goedgekeurde gedragscode op de activiteiten van toepassing is, geldt een vrijstelling voor deze soorten. Er hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aangevraagd te worden, maar de activiteiten moeten aantoonbaar worden uitgevoerd zoals in de gedragscode opgenomen is. Tevens geldt de zorgplicht. Als niet gewerkt kan worden volgens een goedgekeurde gedragscode, maar wel maatregelen genomen kunnen worden om de functionaliteit van de voortplantings- en/of vaste rust- en verblijfplaats te garanderen, hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aangevraagd te worden. Om zeker te weten of de mitigerende maatregelen voldoende zijn en er inderdaad geen ontheffing nodig is, kan een ontheffing aangevraagd worden om de maatregelen (goed) te laten keuren. Als niet gewerkt kan worden volgens een goedgekeurde gedragscode en geen maatregelen genomen kunnen worden om de functionaliteit van de voortplantings- en/of rust- en verblijfplaats te garanderen, dient een ontheffing aangevraagd te worden. De aanvraag wordt beoordeeld op de volgende punten: In welke mate wordt de functionaliteit van de vaste voortplantings-, rusten/of verblijfplaats door de activiteiten aangetast? Komt de gunstige staat van instandhouding niet in gevaar? Soorten van Tabel 3: Soorten bijlage 1 AMvB/ bijlage IVHRL Als maatregelen genomen kunnen worden om de functionaliteit van de voortplantings- en/of vaste rust- en verblijfplaats te garanderen, hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aangevraagd te worden. Om zeker te weten of de mitigerende maatregelen voldoende zijn en er inderdaad geen ontheffing nodig is, kan een ontheffing aangevraagd worden om de maatregelen (goed) te laten keuren. Als geen maatregelen genomen kunnen worden om de functionaliteit van de voortplantings- en/of rust- en verblijfplaats te garanderen, dient een ontheffing 10

11 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen aangevraagd te worden op grond van een wettelijk belang uit artikel 2 van het Besluit vrijstelling beschermde dier- en plantensoorten (soorten bijlage 1 AMvB) of uit de Habitatrichtlijn (soorten bijlage IV HRL). Deze belangen zijn: - Bescherming van flora en fauna (b) - Volksgezondheid of openbare veiligheid (d) - Dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en voor het milieu wezenlijk gunstige effecten (e) En alléén voor soorten van bijlage 1 AMvB: - Uitvoering werkzaamheden in het kader van ruimtelijke inrichting of ontwikkeling (j) De aanvraag wordt beoordeeld op de volgende punten: - In welke mate wordt de functionaliteit van de vaste voortplantings-, rusten/of verblijfplaats door de activiteiten aangetast? - Is er een wettelijk belang (belang b, d, e of j)? - Is er een bevredigende oplossing? - Komt de gunstige staat van instandhouding niet in gevaar? Bij de aanvraag van een ontheffing Flora- en faunawet zijn een activiteitenplan en - in sommige gevallen - een compensatieplan noodzakelijk. Hierin staan de bevindingen uit de flora- en faunatoets kort vermeld en worden de maatregelen beschreven die uitgevoerd zullen worden om er voor te zorgen dat de beschermde soorten in en in de omgeving van het betreffende gebied duurzaam in stand gehouden zullen worden. 2.3 Natuurbeschermingswet Habitattoets De, in 1998 voorgestelde en in 2005 van kracht geworden, herziene Natuurbeschermingswet 1998 regelt ondermeer de bescherming van specifieke natuurwaarden in gebieden die in het kader van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn aangewezen en/of als speciale beschermingszone (SBZ Natura gebieden) aangemeld zijn. Voor de beschermde gebieden zijn (concept)aanwijzingsbesluiten opgesteld. In deze aanwijzingsbesluiten staat beschreven wat 11

12 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen de (natuurlijke) kenmerken van het betreffende gebied zijn en voor welke (natuurlijke) habitats en planten- en diersoorten het gebied aangewezen is. Voor deze kwalificerende waarden zijn instandhoudingsdoelen opgesteld (voor de instandhoudingsdoelen SBZ Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen, zie bijlage 4). Projecten, plannen en andere handelingen, die nadelige effecten op een Natura 2000-gebied kunnen hebben, zijn vergunningplichtig of moeten de goedkeuring, een bestuurlijk oordeel, van het bevoegd gezag hebben (in veel gevallen zijn dit Gedeputeerde Staten en in andere gevallen is dit de minister van EL&I). Of deze goedkeuring wordt gegeven, is afhankelijk van de uitkomst van de zogenaamde Habitattoets. De Habitattoets bestaat uit twee onderdelen, namelijk; de oriëntatiefase (voortoets) en het vooroverleg (zie 2.3.2); de vergunningverlening via een 'toets (significante) verstoring van soorten' (zie 2.3.3) of, de vergunningverlening via een 'passende beoordeling' en, in geval van significant nadelige effecten, toetsing aan de ADC-voorwaarden (zie 2.3.4) Oriëntatiefase In deze fase wordt, door vaststelling van de kans op het optreden van significant nadelige effecten, bepaald hoe de verdere procedure doorlopen moet worden. Dit kan in deze fase op basis van bestaande informatie gedaan worden. Hiertoe kunnen de volgende vragen gevolgd worden: Is de activiteit te beschouwen als (nieuw) project of handeling? Wat zijn de mogelijke effecten van de activiteit en wat zijn daarvan de gevolgen voor het gebied, gelet op de instandhoudingsdoelen? Kunnen de gevolgen verstorend zijn voor soorten of tot een verslechtering van de kwaliteit van het (natuurlijke) habitat leiden? Kunnen de gevolgen significant nadelig zijn? Uit deze vragen kunnen drie mogelijkheden volgen: Er is zeker geen nadelig effect (hetgeen betekent dat er geen vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet 1998) nodig is; er is sprake van een mogelijk negatief effect in de vorm van verstoring, doch dit zal zeker niet significant zijn, en er is geen sprake van verslech- 12

13 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen tering van habitats (van soorten). Hieruit volgt dat vergunningverlening niet aan de orde is. Men dient hiertoe een verstoringstoets uit te voeren (zie 2.3.3); er is kans op het optreden van een significant nadelig effect in de vorm van verstoring en/of er is sprake van verslechtering van habitats (van soorten). In dit geval is een vergunning nodig. Hiertoe moet een passende beoordeling gemaakt worden (zie 2.3.4). Hieronder volgen de definities van verslechtering en verstoring die door het ministerie van EL&I worden gehanteerd: Verslechtering van kwaliteit van (natuurlijke) habitats Onder verslechtering wordt de fysische aantasting van een habitat verstaan. Hiervan is sprake als van deze habitat in een bepaald gebied de oppervlakte afneemt, of wanneer het met de specifieke structuur en functies, die voor de instandhouding van de habitat op lange termijn noodzakelijk zijn, danwel met de staat van instandhouding met de met deze habitat geassocieerde typische soorten, in dalende lijn gaat, in vergelijking tot de instandhoudingsdoelstellingen. Verstoring van soorten In tegenstelling tot kwaliteitsverslechtering heeft verstoring geen directe invloed op de fysische kenmerken van een gebied; een verstoring betreft soorten en is vaak in de tijd beperkt (lawaai, lichtbronnen, enz.). Belangrijke parameters zijn derhalve; intensiteit, de duur en de frequentie van verstoring. Significante verstoring van een soort in een gebied treedt op wanneer uit de populatiedynamische gegevens, betreffende die soort in dat gebied, blijkt dat de soort het gevaar loopt niet langer een levensvatbare component van de natuurlijke habitat te zullen blijven Verstoringstoets Een verstoringstoets heeft als functie na te gaan of er, als gevolg van een project, handeling of plan, een kans bestaat dat zich verstorende effecten op soorten zullen voordoen. De verstoringstoets dient ook om te bepalen of er een vergunning nodig is. Als er, gelet op de instandhoudingsdoelen, geen (significant) verstorende effecten optreden, is er geen vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet 13

14 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 1998 nodig. Het bevoegd gezag voor vergunningverlening dient bij het traject betrokken te worden. Bij een verstoringstoets moet tevens direct cumulatief bekeken worden of er sprake is van significant negatieve gevolgen. De mate van verstoring moet per geval, aan de hand van de instandhoudingsdoelen en de kwetsbaarheid van de natuurwaarden in het betreffende gebied, beoordeeld worden. Als uit de verstoringstoets volgt dat significant negatieve gevolgen niet (met zekerheid) zijn uit te sluiten, moet er een passende beoordeling opgesteld worden. Ook als uit de voorgaande stap blijkt dat er mogelijk significant nadelige effecten op zullen treden, is een passende beoordeling nodig (zie 2.3.4) Passende beoordeling Een passende beoordeling is een rapport waarin (de zo exact mogelijke omvang van) de effecten, afzonderlijk of in combinatie met andere activiteiten, van een plan, project of handeling op een Natura 2000-gebied beschreven staan. Deze nadelige effecten worden in relatie tot de instandhoudingsdoelen bepaald. Indien uit de passende beoordeling volgt dat er een kans bestaat dat significant nadelige gevolgen op zullen treden, moeten plannen getoetst worden aan de zogenaamde ADC-criteria; Zijn er geen Alternatieven? Is er sprake van een Dwingende reden van groot openbaar belang? Zijn er Compenserende maatregelen voorzien? Bij een passende beoordeling dienen ook alternatieve oplossingen of mitigerende maatregelen te worden onderzocht en meegenomen te worden in de toetsing. Als dan uit de passende beoordeling namelijk nog blijkt dat er geen zekerheid verkregen kan worden of de activiteiten de natuurlijke kenmerken van een gebied niet aantasten, moeten de ADC-voorwaarden getoetst worden en zijn alternatieven alsnog aan de orde. Overigens mogen, bij de beoordeling van alternatieven, economische belangen geen voorrang hebben op ecologische criteria. Dit betekent dat, als er een alternatief bestaat, de beoogde activiteit in principe niet door kan gaan. 14

15 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 3 Gebiedsbeschrijving De onderzoekslocatie is gelegen aan de Waleweg 10 t/m 18 te Strijen. Het perceel is bijna 2,4 hectare groot en wordt via een smalle toegangsweg naast de woning aan de Waleweg 10 ontsloten. De Waleweg verbindt de Oudendijk met de Trambaan. Alleen ten oosten van de watergang de Keen komt bebouwing voor. Het plangebied valt net buiten de polder Het Oudeland van Strijen die vooral uit grasland- en akkerbouwpercelen bestaat. De polder heeft een zeer open karakter en wordt omzoomd door besloten beplanting, die met name langs de dijken aanwezig is. Het plangebied bestaat uit m² kassen, 567 m² bedrijfsgebouw en 470 m² waterbassins. Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen Ten noorden en westen van het plangebied is het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen gelegen. Het perceel heeft momenteel weinig waarde voor kwalificerende soorten van het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen (zie bijlage 4). Het terrein biedt ook geen goede omstandigheden voor vestiging van kwalificerende soorten. De vegetatie in de kassen begin maart Foto: Sofia Sanders 15

16 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Ecologische verbindingszone Binnenbedijkte Maas- Oudeland van Strijen Ten noorden, westen en zuiden van het plangebied loopt de ecologische verbindingszone Binnenbedijkte Maas Oudeland van Strijen. Het beleid van de PEHS sluit aan bij de Natura 2000-doelen. Het betreft een moerasverbinding langs de Lage Vliet, welke voornamelijk van belang is voor de soorten: Noordse woelmuis, Waterspitsmuis, Dwergmuis, Dwergspitsmuis, Hermelijn, Wezel en Bunzing. Verder profiteren ook de Blauwborst, Rietzanger, Groene kikker en Bloedrode heidelibel van dit gebied, welke bestaat uit een goed ontwikkelde kruidenrijke moerasvegetatie met rietland en enkele wilgenbosjes. Figuur 2. Gedetailleerde ligging nabij Oudeland van Strijen. Het plangebied is rood omkaderd weergegeven. De oranje laag geeft het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen weer en de groene laag de ecologische verbindingszone Binnenbedijkte Maas - Oudeland van Strijen 16

17 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 4 Projectbeschrijving Op het perceel staan momenteel kassen ( m²), een bedrijfsgebouw (567 m²) en twee grote waterbassins (470 m²). De huidige bebouwing is al enkele jaren niet meer in gebruik, waardoor enkele kruiden flink zijn gaan woekeren. In de loop der tijd zijn er ook veel ruiten in de kassen gesneuveld, waardoor er veel openingen zijn ontstaan. Deze worden als toegang gebruikt door vleermuizen, vogels en grondgebonden zoogdieren. In het kader van de Ruimte-voor-Ruimteregeling zullen er vier nieuwe woningen worden gebouwd. In verband met de ontwikkelingen zal er, voor wat betreft de Natuurbeschermingswet, alleen sprake zijn van externe werking in de vorm van verstoring middels geluid en trillingen, alsmede optische verstoring, verstoring door gebruik en verstoring door recreatie. Het voorliggende natuurwaardenonderzoek betreft twee delen: A) het bepalen van de gevolgen van de geplande sloop en bouw op (zwaarder) beschermde soorten in het kader van de Flora- en faunawet en B) het bepalen van de gevolgen van de sloop en bouw voor de instandhoudingsdoelen van kwalificerende soorten in het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen (zie bijlage 4) en ten aanzien van het EHS-gebied Binnenbedijkte Maas-Oudeland van Strijen, in het kader van de Natuurbeschermingswet Het onderdeel Flora- en faunawet is terug te vinden in hoofdstuk 5. Voor het onderdeel Natuurbeschermingswet zie hoofdstuk 6. 17

18 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Het plangebied (kassen) gezien vanaf de rand van het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen Foto: Sofia Sanders 18

19 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 5 Toetsing Flora- en faunawet 5.1 Methoden Ten behoeve van de plannen is er in 2011 een (veld)onderzoek uitgevoerd naar de volgende taxa: Vogels Vleermuizen Grondgebonden zoogdieren Flora Tijdens deze inventarisatie is het gebied onderzocht op de aanwezigheid en sporen van strikt en overig beschermde soorten (tabel 2 en 3) en is aan de hand van biotoopkenmerken beoordeeld of het gebied geschikt is voor deze soorten. Daarnaast is gekeken of de kwalificerende soorten op de locatie voorkomen. Tijdens de inventarisatie zijn belangrijke gegevens gekarteerd. Vogels Het plangebied is geïnventariseerd op vogels. Hierbij is met name gelet op (vaste) verblijfplaatsen van vogels die jaarrond beschermd zijn en kwalificerende soorten van de Vogelrichtlijn, Natuurbeschermingswet en PEHS. Vleermuizen Tijdens de inventarisatie is gekeken naar de geschiktheid van de gebouwen als verblijfplaats voor vleermuizen. Verder is er gekeken naar sporen, duidend op de mogelijke aanwezigheid van vleermuizen. Grondgebonden zoogdieren Tijdens de inventarisatie is gekeken naar de mogelijke aanwezigheid (of sporen) van zwaarder beschermde grondgebonden zoogdieren (tabel 2 en 3). Flora Tijdens de inventarisaties is tevens gekeken naar beschermde flora. Hierbij zijn de beschermde soorten gekarteerd. 19

20 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 5.2 Resultaten Vogels Tijdens de inventarisatie is er een Winterkoning gezien en gehoord, die in de kassen zijn territorium heeft. Verder is er een Sperwer jagend in de kassen waargenomen. Tevens zijn er zowel levende als een aantal dode vogels in de kassen gevonden, waaronder een Kerkuil, Merel, Fazant, Zanglijster, Rietgors, Turkse tortel en Houtduif. In de kassen zijn enkele plekken dichtbegroeid, mogelijk zijn daardoor enkele (dode) dieren gemist. Vleermuizen Tijdens de inventarisaties zijn er in de opstallen diverse vlindervleugels aangetroffen. Dit kan duiden op de aanwezigheid van foeragerende vleermuizen. Zowel de opstallen als de kassen zijn niet geschikt als dagrustplaats voor vleermuizen. Er zijn gedurende de avondinventarisatie enkele jagende gewone dwergvleermuizen in het plangebied waargenomen. Verder zijn er in het Oudeland van Strijen laatvliegers en meervleermuizen waargenomen. Grondgebonden zoogdieren Tijdens de inventarisatie is er in de kassen een dode Bunzing (tabel 1) aangetroffen. Zwaarder beschermde grondgebonden zoogdieren zijn niet aangetroffen (of gemist). Flora Tijdens de inventarisatie is er een groeiplaats van de Tongvaren (tabel 2) in het plangebied aangetroffen. Deze bevond zich op een beregeningstank in de kassen. 5.3 Conclusie en aanbevelingen Vleermuizen Zowel de kassen als de opstallen zijn ongeschikt als dagrustplaats voor vleermuizen. Wel wordt er binnen het plangebied door gewone dwergvleermuizen gefoerageerd. Er blijft na realisering van de plannen echter voldoende geschikt jachthabitat in de nabije omgeving beschikbaar. Hierdoor is er geen ontheffing nodig in het kader van de Flora- en faunawet. 20

21 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Vogels Er zijn geen vaste verblijfplaatsen van zwaarder beschermde vogels in het plangebied aangetroffen. De Sperwer prefereert jarige bomen (voornamelijk sparren) om in te broeden. Dergelijke bomen zijn niet in het plangebied aanwezig. Wel valt het plangebied binnen het functionele leefgebied van de Sperwer. Er blijft echter nog voldoende geschikt habitat in de nabije omgeving beschikbaar. De Kerkuil broedt in Nederland vooral in nestkasten in boerenschuren en dorpskerken. De kassen zijn niet heel erg geschikt als verblijfplaats voor kerkuilen. Bovendien was de Kerkuil nog maar 9 maanden oud (gebaseerd op de ringgegevens van de dood gevonden juveniele Kerkuil) en dus nog niet geslachtsrijp. Mogelijk functioneert het plangebied als broedplaats voor enkele algemene broedvogels, zodoende dient er rekening gehouden te worden met het broedseizoen. Verstorende werkzaamheden dienen zoveel mogelijk buiten het broedseizoen (grofweg van half maart t/m half juli, soortspecifiek) uitgevoerd te worden. Grondgebonden zoogdieren Er zijn geen zwaarder beschermde grondgebonden zoogdiersoorten in het plangebied aangetroffen. De werkzaamheden zullen geen (significant) nadelige effecten op grondgebonden zoogdieren hebben. Flora Tijdens de inventarisatie is de Tongvaren, een beschermde vaatplant, in het plangebied aangetroffen. Het is noodzakelijk om mitigerende maatregelen te treffen. De Tongvaren dient (door deskundigen) uitgestoken en naar een andere plek verplaatst te worden. In het kader van de Flora- en faunawet kan formeel een ontheffing aangevraagd worden om de te nemen mitigerende maatregelen goed te laten keuren. Tenslotte geldt de in artikel 2 voorgeschreven zorgplicht; die houdt in dat alle mogelijke nadelige gevolgen voor (alle) planten en dieren zoveel mogelijk vermeden moeten worden (voor zover redelijk), bijvoorbeeld door een Egel, die zich op een werkterrein bevindt, te verplaatsen voordat gestart wordt met bepaalde werkzaamheden (hiervoor is eerst een inspectie te voet van het werkterrein nodig). 21

22 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Tongvaren aangetroffen in een beregeningstank binnen het plangebied Foto: Sofia Sanders 22

23 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 6 Toetsing Natuurbeschermingswet Oriëntatiefase Tijdens de oriëntatiefase dient de kans op het optreden van (significant) nadelige effecten te worden vastgesteld. Hierbij worden de volgende vragen beantwoord: Is de activiteit te beschouwen als een nieuw project of handeling? Wat zijn de mogelijke effecten van de activiteit en wat zijn daarvan de gevolgen voor het gebied, gelet op de instandhoudingsdoelen? Kunnen de gevolgen verstorend zijn voor soorten of tot een verslechtering van de kwaliteit van het (natuurlijke) habitat leiden? Kunnen de gevolgen significant nadelig zijn? 6.2 Effectinventarisatie Het perceel maakt geen deel uit van het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen. Er is geen sprake van oppervlakteverlies of versnippering als gevolg van de geplande werkzaamheden. De mogelijke storingsfactoren (zoals beschreven in de effectenindicator van het ministerie van EL&I) die gedurende de werkzaamheden van toepassing zouden kunnen zijn, zijn: Verstoring door gebruik Kenmerk: Verstoring door verlichting (zoals belichting vanuit de woning of tuinverlichting), geluid (kinderen, muziek, etc.) en optische verstoring (de aanwezigheid van mensen en woning) Gevolg: Verlichting kan gedrag van soorten beïnvloeden. Hun ritme kan ontregeld worden en/of delen van het gebied kunnen door de verlichting vermeden worden. Geluidsbelasting kan leiden tot stress en/of vluchtgedrag van individuen. Dit kan vervolgens weer leiden tot het verlaten van het leefgebied. Optische verstoring leidt vooral tot vluchtgedrag van dieren. Verstoring door recreatie Kenmerk: Verstoring door extensieve recreatie, zoals natuurrecreanten, joggers, wandelaars, fietsers en honden. 23

24 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Gevolg: Verstoring door recreatie leidt vooral tot vluchtgedrag van soorten. Met name loslopende honden vormen een verstorende factor. Sommige soorten reageren bijvoorbeeld op beweging omdat een potentiële vijand wordt verwacht. De daadwerkelijke effecten zijn zeer soortspecifiek en hangen af van de schuwheid van de soort, de mate waarin gewenning optreedt en de periode waarin deze vorm van verstoring plaatsvindt. Verstoring door geluid Kenmerk: Verstoring door onnatuurlijke geluidsbronnen; tijdelijk, zoals geluidsbelasting als gevolg van een hydraulische graafmachine. Geluid is een hoorbare trilling, gekenmerkt door geluidsdruk en frequentie. Gevolg: Geluid is een belangrijke factor in de verstoring van fauna. De verstoring door geluid wordt beïnvloed door het achtergrondgeluid en de duur, frequentie en sterkte van de geluidsbron zelf. Geluidsbelasting kan leiden tot stress en/of vluchtgedrag van individuen. Dit kan vervolgens weer leiden tot het verlaten van het leefgebied. In bepaalde gevallen kan ook gewenning optreden, in het bijzonder bij continu-geluid. Verstoring door trilling Kenmerk: Trillingen in bodem en water kunnen veroorzaakt worden als gevolg van menselijke activiteiten, zoals bij boren, heien, draaien van rotorbladen, etc. Gevolg: Trilling kan leiden tot verstoring van het natuurlijke gedrag van soorten. Individuen kunnen tijdelijk of permanent uit hun leefgebied verdreven worden. Verstoring door licht Kenmerk: Verstoring door kunstmatige lichtbronnen, zoals licht uit woonwijken en industrieterreinen, glastuinbouw, etc. Gevolg: Kunstmatige verlichting van de nachtelijke omgeving kan tot verstoring van het normale gedrag van soorten leiden. Naar mogelijke effecten is nog vrij weinig onderzoek gedaan. Veel kennis gaat daarom nog niet verder dan het kwalitatief signaleren van risico s. Met name schemer- en nachtactieve dieren kunnen last hebben van verstoring door licht, doordat zij juist aangetrokken worden of verdreven door de lichtbron. Hierdoor raakt bijvoorbeeld hun ritme ontregeld of verlichte delen van het leefgebied worden vermeden. Optische verstoring Kenmerk: Optische verstoring betreft verstoring door de aanwezigheid en/of de beweging van mensen danwel voorwerpen die niet thuishoren in het natuurlijke systeem. 24

25 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Gevolg: Optische verstoring leidt vooral tot vluchtgedrag van dieren. Sommige soorten reageren bijvoorbeeld op beweging omdat een potentiële vijand wordt verwacht. Andersom kan optische verstoring juist ook het uitzicht van soorten beperken waardoor zij potentiële vijanden niet zien naderen. De daadwerkelijke effecten zijn zeer soortspecifiek en hangen af van de schuwheid van de soort, de mate waarin gewenning optreedt en de periode waarin deze vorm van verstoring plaatsvindt. 6.3 Effectstudie en -beoordeling Met behulp van de effectenindicator van het Ministerie van EL&I is uitgezocht welke aangewezen vogelsoorten zeer gevoelig, gevoelig of niet gevoelig zijn voor verstoring door geluid, licht, trilling en optische verstoring. Hieronder zijn de mogelijke effecten van de sloop van de kassen en de bouw van de huizen op soorten van het Natura 2000-gebied het Oudeland van Strijen verder uitgewerkt. Vogelrichtlijnsoorten Het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen is aangewezen als overwinteringslocatie voor de Dwerggans, Kolgans, Brandgans en Smient. Deze soorten komen medio oktober naar het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen en vertrekken weer voor mei. Alle vogelrichtlijnsoorten van het Oudeland van Strijen zijn gevoelig voor verstoring door licht, optische verstoring en (mogelijk) ook voor verstoring door mechanische effecten. Daarnaast is de Dwerggans ook gevoelig voor verstoring door geluid en trilling. Mogelijk kunnen verstoring door recreatie en gebruik ook invloed hebben op de betreffende soorten Effecten op vogelsoorten De werkzaamheden kunnen leiden tot verstoring van fauna-individuen door geluid, licht, trilling en optische verstoring. Deze mogelijke verstoring is echter van tijdelijke aard en zal na afronding van de bouwwerkzaamheden opgeheven zijn. De bouw van de huizen kan mogelijk leiden tot een zeer kleine toename van recreatie in en rondom het naastliggende Oudeland van Strijen. Het betreft echter de bouw van slechts vier woningen waardoor er niet of nauwelijks sprake is van extra verstoring door recreatie. De verstoring door gebruik zal marginaal zijn. Kassen produceren over het algemeen meer licht dan de vier woningen zullen produceren. De kas neemt een groter oppervlakte in beslag dan de toekomstige woningen, waardoor de optische 25

26 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen verstoring in de toekomst zal af nemen ten opzichte van de huidige situatie. Bovendien kennen ganzen een hoge mate van gewenning. Ook voor wat betreft geluid zal de verstoring marginaal zijn. Geluidsbelasting zal bestaan uit muziek die gedraaid wordt of (spelende) kinderen. Deze zal niet ver dragend zijn en bovendien van tijdelijke aard. Wanneer de werkzaamheden tussen mei en oktober uitgevoerd worden, vindt er, voor wat betreft de doelsoorten, geen enkele tijdelijke verstoring plaats. Mogelijk vindt er nog wel een kleine verstoring plaats door gebruik van het plangebied (zo ook in de maanden oktober tot mei). Significant nadelige effecten zijn echter uitgesloten. PEHS De Binnenbedijkte Maas in het Oudeland van Strijen is een moerasverbinding ( meter breed) langs de Lage Vliet (uit Ecologische verbindingszones in Zuid-Holland; Aanwijzingen voor inrichting en beheer, Provincie Zuid-Holland, 1996). Het plangebied maakt geen onderdeel uit van deze verbindingszone en bevat ook geen vergelijkbaar habitat. Als gevolg van de plannen zal de EHS geen directe aantasting ondervinden in de vorm van oppervlakteverlies, versnippering, verzuring, vermesting, verontreiniging en verdroging. Mogelijk ondervindt de aanwezige fauna tijdens de sloop van de kassen en de bouw van de huizen wel tijdelijke hinder met betrekking tot geluid, trilling, optische verstoring en/of verstoring door mechanische effecten. Deze verstoring is echter van tijdelijke aard en niet significant nadelig voor het EHS-gebied. Het behoud en de ontwikkeling van de wezenlijke kenmerken en waarden van de Binnenbedijkte Maas in het Oudeland van Strijen zal, als gevolg van de plannen, niet in het geding komen. Er gelden dan ook geen beperkingen in het kader van de EHS. Wel kunnen aanwezige broedvogels door geluidsoverlast tijdelijk worden verstoord. Aanbevolen wordt om gedurende het broedseizoen van vogels (globaal van half maart - half juli, soortspecifiek) geen verstorende werkzaamheden uit te voeren. 6.4 Uitkomst van de oriëntatiefase Er is tijdens de oriëntatiefase vastgesteld wat de kans is op het optreden van significant nadelige effecten. Dit is gedaan op basis van een literatuuronderzoek en het veldonderzoek naar natuurwaarden in 2011, waarbij de vragen, gesteld in paragraaf 6.1, beantwoord zijn. 26

27 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen Het antwoord op de vraag: of er een kans bestaat op een significant negatief effect is : Er is geen sprake van significant nadelige effecten als gevolg van de werkzaamheden, mits de werkzaamheden plaats zullen vinden tussen eit en oktober. Er zal geen verslechtering van de habitats optreden en er is ook geen sprake van blijvende verstorende gevolgen voor soorten. 6.5 Conclusie natuurbeschermingswet 1998 Het afwegingskader bij vergunningverlening richt zich expliciet op mogelijke aantasting van de randvoorwaarden en de consequenties daarvan voor de instandhoudingsdoelstellingen. Hierbij wordt gekeken naar zowel tijdelijke (tijdens uitvoering) als permanente effecten. Tijdelijke effecten zijn relatief eenvoudig te voorkomen door werkzaamheden buiten de winterperiode (15 oktober tot 1 mei) uit te voeren; een vergunning in het kader van de Nb-wet 1998 is dan niet noodzakelijk. Uiteraard dient wel blijvend met andere wet- en regelgeving (zoals de Flora- en faunawet) rekening te worden gehouden. Ten aanzien van het gebruik van het Natura 2000-gebied is een vergunning in het kader van de Nb-wet 1998 ook niet noodzakelijk. De instandhoudingsdoelstellingen zullen niet nadelig beïnvloedt worden. De werkzaamheden dienen dus in de periode tussen mei en oktober uitgevoerd te worden. In deze periode zijn de kwalificerende soorten niet in het gebied aanwezig Verstorings- en verslechteringstoets 1. Nieuw project of handeling De sloop van de kassen en de bouw van huizen op deze locatie kan gezien worden als een nieuw project en is nog niet eerder beoordeeld in het kader van de Natuurbeschermingswet Mogelijke effecten en gevolgen De plannen ter hoogte van de Waleweg 10, nabij het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen hebben geen effect op of gevolgen voor de algemene doelen van de speciale beschermingszone. Ook de instandhoudingsdoelen voor de kwalificerende soorten zullen door de plannen niet nadelig beïnvloed worden. Deze 27

28 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen doelen zijn samen te vatten tot: het behouden, uitbreiden, verbeteren en/of herstellen van het leefgebied en/of de omvang van de populatie. De milieuomstandigheden zullen niet gewijzigd of beïnvloed worden en het oppervlakte leefgebied zal niet verkleind worden. Als gevolg van de werkzaamheden zal mogelijk een tijdelijke verstoring van fauna-individuen door geluid, trilling en optische verstoring optreden. 3. Verstoring voor soorten of verslechtering van de kwaliteit De planuitvoering ter hoogte van de Waleweg 10 zal niet tot een blijvende verstoring van de kwalificerende soorten (of andere soorten) leiden. De toename aan recreanten is marginaal. De instandhoudingsdoelstellingen zullen niet nadelig beinvloedt worden t.g.v. deze toename aan recreanten. 4. Mogelijkheid op significant nadelige gevolgen De plannen kunnen leiden tot een tijdelijke verstoring van kwalificerende soorten; een significant nadelig effect is echter niet aan de orde Samenvattende conclusie Op grond van objectieve gegevens zijn significant negatieve effecten op de instandhoudingsdoelen van het Natura 2000-gebied Oudeland van Strijen ten gevolge van de voorgenomen plannen niet aan de orde. Een vergunning krachtens de Natuurbeschermingswet 1998 is niet vereist. 28

29 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 7 Aanbevelingen Aangeraden wordt om voor aanvang van het broedseizoen (dat grofweg van half maart-half juli loopt) de vegetatie in de kassen te verwijderen. Dit voorkomt dat vogels hier zullen gaan broeden. Ook dient de vegetatie buiten de kassen voor aanvang van het broedseizoen verwijderd te worden. De sloop en de bouw kunnen dan tussen mei en oktober plaatsvinden. De kwalificerende soorten zijn in die periode niet in Oudeland van Strijen aanwezig (zij arriveren medio oktober in het gebied en vertrekken voor mei). Wanneer de werkzaamheden buiten die periode plaatsvinden, zullen er, geen significant nadelige effecten voor de aangewezen vogelsoorten optreden. Wel dient het plangebied voorafgaand aan de sloop en bouw, (door een ter zake deskundige) gecontroleerd te worden op mogelijk aanwezige broedvogels. 29

30 Verstorings- en verslechteringstoets Waleweg 10 te Strijen 30

31 Bijlage 1: Tabellen soorten Flora- en faunawet Tabel 1: Algemene soorten Voor deze soorten geldt een vrijstelling. Er hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aangevraagd te worden, maar wel moet de zorgplicht worden nagekomen. Zoogdieren Aardmuis Bosmuis Bunzing Dwergmuis Dwergspitsmuis Egel Gewone bosspitsmuis Haas Hermelijn Huisspitsmuis Konijn Ondergrondse woelmuis Ree Rosse woelmuis Tweekleurige bosspitsmuis Veldmuis Vos Wezel Woelrat Microtus agrestis Apodemus sylvaticus Mustela putorius Micromys minutus Sorex minutus Erinaceus europaeus Sorex araneus Lepus europaeus Mustela erminea Crocidura russula Oryctolagus cuniculus Microtus subterraneus Capreolus capreolus Clethrionomys glareolus Sorex coronatus Microtus arvalis Vulpes vulpes Mustela nivalis Arvicola terrestris Reptielen en amfibieën Bruine kikker Gewone pad Kleine watersalamander Meerkikker Middelste groene kikker Rana temporaria Bufo bufo Lissotriton vulgaris Pelophylax ridibundus Pelophylax klepton esculentus Mieren Behaarde bosmier Kale bosmier Stronkmier Zwartrugbosmier Formica rufa Formica polyctena Formica truncorum Formica pratensis

32 Vervolg tabel 1: Algemene soorten Slakken Wijngaardslak Helix pomatia Vaatplanten Aardaker Akkerklokje Brede wespenorchis Breed klokje Gewone dotterbloem Gewone vogelmelk Grasklokje Grote kaardenbol Kleine maagdenpalm Knikkende vogelmelk Koningsvaren Slanke sleutelbloem Zwanenbloem Lathyrus tuberosus Campanula rapunculoides Epipactis helleborine Campanula latifolia Caltha palustris ssp. palustris Ornithogalum umbellatum Campanula rotundifolia Dipsacus fullonum Vinca minor Ornithogalum nutans Osmunda regalis Primula elatior Butomus umbellatus

33 Tabel 2: Overige soorten Als een goedgekeurde gedragscode van toepassing is op de activiteiten geldt een vrijstelling. Er hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aangevraagd te worden, maar de activiteiten moeten aantoonbaar worden uitgevoerd zoals in de gedragscode staat. Tevens geldt de zorgplicht. Als niet gewerkt kan worden volgens een goedgekeurde gedragscode, maar wel maatregelen genomen kunnen worden om de functionaliteit van de voortplantings- en/of vaste rust- en verblijfplaats te garanderen, hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aangevraagd te worden. Om zeker te weten of de mitigerende maatregelen voldoende zijn en er inderdaad geen ontheffing nodig is, kan een ontheffing aangevraagd worden om de maatregelen (goed) te laten keuren. Als niet gewerkt kan worden volgens een goedgekeurde gedragscode en geen maatregelen genomen kunnen worden om de functionaliteit van de voortplantings- en/of rust- en verblijfplaats te garanderen, dient een ontheffing aangevraagd te worden. De aanvraag wordt beoordeeld op de volgende punten: In welke mate wordt de functionaliteit van de vaste voortplantings-, rust- en/of verblijfplaats aangetast door de activiteiten? Komt de gunstige staat van instandhouding niet in gevaar? Zoogdieren Damhert Edelhert Eekhoorn Grijze zeehond Grote bosmuis Steenmarter Wild zwijn Cervus dama Cervus elaphus Sciurus vulgaris Halichoerus grypus Apodemus flavicollis Martes foina Sus scrofa Reptielen en amfibieën Alpenwatersalamander Levendbarende hagedis Mesotriton alpestris Zootoca vivipara Dagvlinders Moerasparelmoervlinder Vals heideblauwtje Euphydryas aurinia Lycaeides idas Vissen Kleine modderkruiper Meerval Rivierdonderpad Cobitis taenia Silurus glanis Cottus perifretum

34 Vervolg tabel 2: Overige soorten Vaatplanten Aangebrande orchis Aapjesorchis Beenbreek Bergklokje Bergnachtorchis Bijenorchis Blaasvaren Blauwe zeedistel Bleek bosvogeltje Bokkenorchis Brede orchis Bruinrode wespenorchis Daslook Dennenorchis Duitse gentiaan Franjegentiaan Geelgroene wespenorchis Gele helmbloem Gevlekte orchis Groene nachtorchis Groensteel Grote keverorchis Grote muggenorchis Gulden sleutelbloem Harlekijn Herfstschroeforchis Herfsttijloos Hondskruid Honingorchis Jeneverbes Klein glaskruid Kleine keverorchis Kleine zonnedauw Klokjesgentiaan Kluwenklokje Koraalwortel Kruisbladgentiaan Lange ereprijs Lange zonnedauw Mannetjesorchis Neotinea ustulata Orchis simia Narthecium ossifragum Campanula rhomboidalis Platanthera chlorantha Ophrys apifera Cystopteris fragilis Eryngium maritimum Cephalantera damasonium Himantoglossum hircinum Dactylorhiza majalis majalis Epipactis atrorubens Allium ursinum Goodyera repens Gentianella germanica Gentianopsis ciliata Epipactis muelleri Pseudofumaria lutea Dactylorhiza maculata Dactylorhiza viridis Asplenium viride Neottia ovata Gymnadenia conopsea Primula veris Anacamptis morio Spiranthes spiralis Colchicum autumnale Anacamptis pyramidalis Herminium monorchis Juniperus communis Parietaria judaica Neottia cordata Drosera intermedia Gentiana pneumonanthe Campanula glomerata Corallorrhiza trifida Gentiana cruciata Veronica longifola Drosera anglica Orchis mascula

35 Vervolg tabel 2: Overige soorten Maretak Moeraswespenorchis Muurbloem Parnassia Pijlscheefkelk Poppenorchis Prachtklokje Purperorchis Rapunzelklokje Rechte driehoeksvaren Rietorchis Ronde zonnedauw Rood bosvogeltje Ruig klokje Schubvaren Slanke gentiaan Soldaatje Spaanse ruiter Spindotterbloem Steenanjer Steenbreekvaren Stengelloze sleutelbloem Stengelomvattend havikskruid Stijf hardgras Tongvaren Valkruid Veenmosorchis Veldgentiaan Veldsalie Vleeskleurige orchis Vliegenorchis Vogelnestje Voorjaarsadonis Wantsenorchis Waterdrieblad Weideklokje Welriekende nachtorchis Wilde gagel Wilde kievitsbloem Wilde marjolein Wit bosvogeltje Witte muggenorchis Viscum album Epipactis palustris Erysimum cheiri Parnassia palustris Arabis hirsuta sagittata Orchis anthropophora Campanula persicifolia Orchis purpurea Campanula rapunculus Gymnocarpium robertianum Dactylorhiza majalis praetermissa Drosera rotundifolia Cephalanthera rubra Campanula trachelium Asplenium ceterach Gentianella amarella Orchis militaris Cirsium dissectum Caltha palustris araneosa Dianthus deltoides Asplenium trichomanes Primula vulgaris Hieracium amplexicaule Catapodium rigidum Asplenium scolopendrium Arnica montana Hammarbya paludosa Gentianella campestris Salvia pratensis Dactylorhiza incarnata Ophrys insectifera Neottia nidus-avis Adonis vernalis Anacamptis coriophora Menyanthes trifoliata Campanula patula Platanthera bifolia Myrica gale Fritillaria meleagris Origanum vulgare Cephalanthera longifolia Pseudorchis albida

36 Vervolg tabel 2: Overige soorten Zinkviooltje Zomerklokje Zwartsteel Viola lutea calaminaria Leucojum aestivum Asplenium adiantum-nigrum Kevers Vliegend hert Lucanus cervus Kreeftachtigen Rivierkreeft Astacus astacus

37 Soorten van Tabel 3: Soorten bijlage 1 AMvB/ bijlage IV HRL Als maatregelen genomen kunnen worden om de functionaliteit van de voortplantingsen/of vaste rust- en verblijfplaats te garanderen, hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aangevraagd te worden. Om zeker te weten of de mitigerende maatregelen voldoende zijn en er inderdaad geen ontheffing nodig is, kan een ontheffing aangevraagd worden om de maatregelen (goed) te laten keuren. Als geen maatregelen genomen kunnen worden om de functionaliteit van de voortplantings- en/of rust- en verblijfplaats te garanderen, dient een ontheffing aangevraagd te worden op grond van een wettelijk belang uit artikel 2 van het Besluit vrijstelling beschermde dier- en plantensoorten (soorten bijlage 1 AMvB) of uit de Habitatrichtlijn (soorten bijlage IV HRL). Deze belangen zijn: Bescherming van flora en fauna (b) Volksgezondheid of openbare veiligheid (d) Dwingende reden van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en voor het milieu wezenlijk gunstige effecten (e) En alléén voor soorten van bijlage 1 AMvB: Uitvoering werkzaamheden in het kader van ruimtelijke inrichting of ontwikkeling (j) De aanvraag wordt beoordeeld op de volgende punten: In welke mate wordt de functionaliteit van de vaste voortplantings-, rust- en/of verblijfplaats aangetast door de activiteiten? Is er een wettelijk belang (belang b, d, e of j)? Is er een bevredigende oplossing? Komt de gunstige staat van instandhouding niet in gevaar? Soorten bijlage 1 AMvB: Zoogdieren Boommarter Das Eikelmuis Gewone zeehond Veldspitsmuis Waterspitsmuis Martes martes Meles meles Eliomys quercinus Phoca vitulina Crocidura leucodon Neomys fodiens Reptielen en amfibieën Adder Hazelworm Ringslang Vinpootsalamander Vuursalamander Vipera berus Anguis fragilis Natrix natrix Lissotriton helveticus Salamandra salamandra

38 Vervolg tabel 3: Soorten bijlage 1 AMvB/ bijlage IV HRL Vervolg soorten bijlage 1 AMvB: Vissen Beekprik Bittervoorn Elrits Gestippelde alver Grote modderkruiper Rivierprik Lampetra planeri Rhodeus amarus Phoxinus phoxinus Alburnoides bipunctatus Misgurnus fossilis Lampetra fluviatilis Dagvlinders Bruin dikkopje Dwergblauwtje Dwergdikkopje Groot geaderd witje Grote ijsvogelvlinder Heideblauwtje Iepenpage Kalkgraslanddikkopje Keizersmantel Klaverblauwtje Purperstreepparelmoervlinder Rode vuurvlinder Rouwmantel Tweekleurig hooibeestje Veenbesparelmoervlinder Veenhooibeestje Veldparelmoervlinder Woudparelmoervlinder Zilvervlek Erynnis tages Cupido minimus Thymelicus acteon Aporia crataegi Limenitis populi Plebeius argus Satyrium w-album Spialia sertorius Argynnis paphia Polyommatus semiargus Brenthis ino Lycaena hippothoe Nymphalis antiopa Coenonympha arcania Euphydryas aurinia Coenonympha tullia Melitaea cinxia Melitaea diamina Bolaria euphrosyne Vaatplanten Groot zeegras Zostera marina Soorten bijlage IV HRL: Zoogdieren Bechsteins vleermuis Bever Bosvleermuis Brandts vleermuis Bruinvis Myotis bechsteinii Castor fiber Nyctalus leisleri Myotis brandtii Phocoena phocoena

39 Vervolg tabel 3: Soorten bijlage 1 AMvB/ bijlage IV HRL Vervolg soorten bijlage IV HRL: Franjestaart Gewone baardvleermuis Gewone dolfijn Gewone dwergvleermuis Gewone grootoorvleermuis Grijze grootoorvleermuis Grote hoefijzerneus Hamster Hazelmuis Ingekorven vleermuis Kleine dwergvleermuis Kleine hoefijzerneus Laatvlieger Lynx Meervleermuis Mopsvleermuis Noordse woelmuis Otter Rosse vleermuis Ruige (Nathusius ) dwergvleermuis Tuimelaar Tweekleurige vleermuis Vale vleermuis Watervleermuis Wilde kat Witflankdolfijn Witsnuitdolfijn Myotis nattereri Myotis mystacinus Delphinus delphis Pipistrellus pipistrellus Plecotus auritus Plecotus austriacus Rhinolophus ferrumequinum Cricetus cricetus Muscardinus avellanarius Myotis emarginatus Pipistrellus pygmaeus Rhinolophus hipposideros Eptesicus serotinus Lynx lynx spp. lynx Myotis dasycneme Barbastella barbastellus Microtus oeconomus Lutra lutra Nyctalus noctula Pipistrellus nathusii Tursiops truncatus Vespertilio murinus Myotis myotis Myotis daubentonii Felis silvestris Lagenorhynchus acutus Lagenorhynchus albirostris Reptielen en amfibieën Boomkikker Geelbuikvuurpad Gladde slang Heikikker Kamsalamander Knoflookpad Muurhagedis Poelkikker Rugstreeppad Vroedmeesterpad Zandhagedis Hyla arborea Bombina variegate Coronella austriaca Rana arvalis Triturus cristatus Pelobates fuscus Podarcis muralis Pelophylax lessonae Epidalea calamita Alytes obstetricans Lacerta agilis

40 Vervolg tabel 3: Soorten bijlage 1 AMvB/ bijlage IV HRL Vervolg soorten bijlage IV HRL: Dagvlinders Donker pimpernelblauwtje Grote vuurvlinder Pimpernelblauwtje Tijmblauwtje Zilverstreephooibeestje Maculinea nausithous Lycaena dispar Maculinea teleius Maculinea arion Coenonympha hero Libellen Bronslibel Gaffellibel Gevlekte witsnuitlibel Groene glazenmaker Noordse winterjuffer Oostelijke witsnuitlibel Rivierrombout Sierlijke witsnuitlibel Oxygastra curtusii Ophiogomphus cecilia Leucorrhinia pectoralis Aeshna viridis Sympecma paedisca Leucorrhinia albifrons Gomphus flavipes Leucorrhinia caudalis Vissen Houting Steur Coregonus maraena Acipenser sturio Vaatplanten Drijvende waterweegbree Groenknolorchis Kruipend moerasscherm Zomerschroeforchis Luronium natans Liparis loeselii Apium repens Spiranthes aestivalis Kevers Brede geelrandwaterroofkever Gestreepte waterroofkever Heldenbok Juchtleerkever Dytiscus latissimus Graphoderus bilineatus Cerambyx cerdo Osmoderma eremita Tweekleppigen Bataafse stroommossel Platte schijfhoren Unio crassus Anisus vorticulus