Introductie van de 1 e duurzame leerlijn op de Johannes Kwamiebasisschool te Brokopondo, Suriname
|
|
- Wouter Vos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Introductie van de 1 e duurzame leerlijn op de Johannes Kwamiebasisschool te Brokopondo, Suriname Aanleiding Het dorp Nieuw Koffiekamp is omringd door kleinschalige goudmijnactiviteiten. Op basis van deze activiteiten en de destructieve gevolgen van het bijgaand kwikgebruik, hebben docenten en kinderen van de Johannes Kwamiebasisschool in het zelfde dorp een verzoek gedaan aan stichting d ONS om te helpen bij de opzet van een onderwijslijn, waarmee de kinderen bewust worden gemaakt van het noodzakelijke behoud van het Surinaamse Amazonegebied, maar tegelijk ook handvatten krijgen hoe concreet bij te dragen aan dat behoud. De kinderen en docenten hebben aangegeven de goudmijnactiviteiten af te wijzen en een bijdrage te willen leveren aan het omringend milieu en de natuur. Stichting d ONS heeft met dit verzoek in gedachten, contact gezocht met de organisatie Ecomare, die een duurzame leerlijn aan het uitvoeren was op het Waddeneiland Texel in Nederland. Deze leerlijn was perfect voor Suriname en moest slechts geadapteerd worden naar Surinaamse omstandigheden. Ecomare heeft hier vriendelijk toestemming voor gegeven. De adaptatie moest echter bekostigd worden en middels een charity-diner is in mei 2013 voldoende middelen geworven om dit te doen. Vervolgens is het adaptatieproces gestart door samenwerking van d ONS met de staf van de Stichting Onderwijs der Evangelische Broedergemeente Suriname (EBGS), WWF Guianas, de Johannes Kwamiebasisschool en de vormgever. Het resultaat van deze hechte samenwerking heeft geleid tot de voltooiing van de Surinaamse duurzame leerlijn in januari De aankondiging van de leerlijn zal op 10 maart 2015 in Nieuw Koffiekamp plaatsvinden en is inmiddels geïnstalleerd op de op zonne-energie draaiende computers in zonne-energiecentrum van Nieuw Koffiekamp. Samen met de
2 opening van dit multifunctioneel zonne-energiecentrum is de introductie van deze leerlijn een primeur voor Suriname. Dit pilot zal een jaar draaien en worden geëvalueerd; vervolgens zal bij een positieve evaluatie de leerlijn ook op de andere scholen, van in ieder geval EBGS, worden uitgevoerd. Kinderen Het onderwijspakket van de duurzame leerlijn is bestemd voor de kinderen van groep 1 t/m 6. De hoofdthema s van de leerlijn zijn bos, water en energie en als volgt onderverdeeld: Groep 1 en 2 Thema: zon, licht en warmte Groep 3 en 4 Thema: voedsel en omgeving Groep 5 en 6 Thema: energie en klimaatverandering Doel Tijdens de lessen ontdekken de leerlingen op een praktische en schoolse manier van alles over hun eigen omgeving en de wereld daarbuiten (ze brengen bijvoorbeeld een bezoek aan ecologische resorts en aan het beschermde Matapica-strand in Suriname). Leerlingen leren hoe hun eigen keuzes kleine en grote gevolgen voor hun omgeving en hun toekomst hebben. De leerlingen werken op door zonne-energie aangedreven computers, die in het multifunctionele zonne-energiecentrum in het dorp aanwezig zijn en op de school zelf. De leerlijn is een aanvulling op het bestaande natuuronderwijs curriculum van de basisscholen in Suriname. Nieuw Koffiekamp Het dorp bestaat uit 500 inwoners, van wie 150 kinderen in de leeftijdscategorie 4 tot en met 12 jaar. Een groot deel van deze kinderen (90%) zit op de Johannes Kwamiebasisschool. De prestaties van de school zitten op het landelijk niveau. De ambitie van de school is om de kinderen goed onderwijs voor te schotel en deze leerlijn draagt via het begrijpend lezen component daaraan toe. D ONS hoopt met haar partners een bijdrage te leveren aan goed onderwijs, maar bovenal handvatten te bieden aan kinderen
3 bij het behoud van Surinaamse Amazonegebied. De stichting Johan Ferrier Fonds heeft tenslotte, middels een gift, bijgedragen tot de stimulerende inrichting van het zonne-energiecentrum waar de lessen onderwezen zullen worden.
4 Eerste multifunctioneel Zonne-energiecentrum op 10 maart 2015 in Suriname Op dinsdag 10 maart 2015 zal het eerste multifunctionele zonneenergiecentrum van Suriname in het plaatsje Nieuw Koffiekamp te district Brokopondo door stichting duurzame Ontwikkeling Nederland Suriname (d ONS) en samenwerkingspartners worden geopend. Het is een project dat ruim 3 jaar heeft geduurd, vanaf de werving van gelden door de organisatie van een gala, tot de daadwerkelijke uitvoering op 10 maart a.s. Aanleiding De directe aanleiding voor het opzetten van een dergelijk centrum is het verzoek van de bewoners van Nieuw Koffiekamp geweest om te helpen bij het zoeken naar alternatieve energiebronnen, omdat de elektriciteit in het gebied vaak uitviel. Dit had te maken met de lage waterstand in het nabijgelegen stuwmeer, die de hele regio van elektriciteit voorziet. Om hier niet afhankelijk van te zijn, heeft de gemeenschap van Nieuw Koffiekamp stichting d ONS verzocht om te helpen zoeken naar een alternatief in de vorm van duurzame energie. Met haar partners heeft d ONS vervolgens gebrainstormd en kwamen zij tot de conclusie dat een zonne-energiecentrum met internetfaciliteit het beste instrument zou zijn op dit verzoek. Middels de organisatie van een gala in mei 2011 is er vervolgens voldoende middelen geworven om dit centrum te bekostigen. Hierna heeft het telecombedrijf Telesur 13 computers met internetfaciliteit gratis ter beschikking gesteld voor de kinderen en de volwassenen van het dorp. De computers draaien allen op zonne-energie. De kinderen van de Johannes Kwamiebasisschool (de enige school in Nieuw Koffiekamp) kunnen vanaf nu onderwijsprogramma s op de computers volgen en via internet informatie opzoeken en zelfs huiswerkbegeleiding op afstand krijgen. Hiermee zou het onderwijsniveau van de basisschool in het dorp
5 bevorderd kunnen worden. Met dit concept (duurzame energie en onderwijs) probeert d ONS en haar partners het gebruik van duurzame energie in Suriname te bevorderen en het onderwijsniveau van de basisschool te stimuleren. Op een later moment zal met de Anton de Kom universiteit, middels een onderzoeksopdracht, het economisch rendement van het concept van duurzame energie in combinatie met onderwijs worden gemeten. Met het multifunctioneel zonne-energiecentrum kunnen er, naast het centrum, nog 5 woningen en een voetbalveld van elektriciteit worden voorzien. Bovendien hoeft er geen beroep meer te worden gedaan op vervuilende dieselgeneratoren.
Beleidsplan 2014-2016. stichting duurzame Ontwikkeling Nederland Suriname
Beleidsplan 2014-2016 stichting duurzame Ontwikkeling Nederland Suriname Naarden, 13 januari 2014 Inhoudsopgave Strategische keuzes 1. Missie van stichting duurzame Ontwikkeling Nederland Suriname 3 2.
Nadere informatieFLASH REPORT SCALLIANTES OPERATIONS SARAKREEK 2016
FLASH REPORT SCALLIANTES OPERATIONS SARAKREEK 2016 Augustus 2017 2 Inleiding Het Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen heeft in de afgelopen periode enkele stappen gezet in de ordening van de mijnbouwsector.
Nadere informatieFINANCIEEL CONTINUÏTEITSTOEZICHT. Bij Vereniging Scholen der Evangelische Broedergemeente te Zeist
RAPPORT VAN BEVINDINGEN DEFINITIEF FINANCIEEL CONTINUÏTEITSTOEZICHT Bij Vereniging Scholen der Evangelische Broedergemeente te Zeist Plaats : Utrecht Bestuursnummer : 29577 Onderzoeksnummer : 282182 Edocs
Nadere informatieMKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs
M201114 MKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs MKB-ondernemers over ondernemen in het reguliere onderwijs drs. B. van der Linden drs. P. Gibcus Zoetermeer, november 2011 MKB ziet wel brood in
Nadere informatieGemeente Dalfsen, Cultuureducatie Projectplan Buitenschoolse activiteiten 2010-2013
Gemeente Dalfsen, Cultuureducatie Projectplan Buitenschoolse activiteiten 2010-2013 Inleiding De gemeente Dalfsen wil voor haar jonge inwoners een cultureel en kunstzinnig klimaat scheppen waarin zoveel
Nadere informatieIk wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.
1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,
Nadere informatieLokale Dialogen - 2. Beschrijving van de krutu in Apoera
Lokale Dialogen - 2 Beschrijving van de krutu in Apoera Lokale dialogen: Apoera 23-24 November 2012 Inhoud Inleiding... 3 1. Thema: Introductie klimaatverandering... 4 2. Thema: REDD+... 5 3. Thema: Overzicht
Nadere informatieProductinformatie KOEN
Productinformatie KOEN KOEN, Kinderlijk Onderwijs over Energie en Natuur, is ontwikkeld om kinderen tussen de vier en twaalf jaar op speelse en interactieve wijze bewust te maken van energie. Dit wordt
Nadere informatieDe nieuwe school gaat door!
De nieuwe school gaat door! Na jaren van vergaderen en stemmingen in de gemeenteraad van Weert, is op 25 februari 2015 eindelijk het definitieve besluit gevallen: Laar krijgt een nieuwe school aan de Aldenheerd.
Nadere informatieIntersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting
Intersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting DUTCH Wedstrijd Correspondentie en notuleren De wedstrijdtekst bevindt zich in de derde kolom van de lettergrepentabel in art. 19.1 van het Intersteno
Nadere informatieTweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum. Bilingual Education FOTO: JEROEN SOETENS
Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum Bilingual Education FOTO: JEROEN SOETENS CHRISTELIJK LYCEUM ZEIST 2013 Introductie leerjaar 1 FOTO: FOTO: JEROEN JEROEN SOETENS SOETENS Waarom tweetalig onderwijs?
Nadere informatieFable Robotica Lesgids
Fable Robotica Lesgids Sandy Bansal 0 Over Fable Robotica Fable is een modulaire constructie set die door iedereen gebruikt kan worden om binnen een paar minuten een robot te bouwen. De verschillende modules
Nadere informatieBeleidsplan. Stichting Double Harvest Netherlands
Beleidsplan Stichting Double Harvest Netherlands Inhoudsopgave Vooraf...3 1. Algemene gegevens...4 2. Missie en visie...4 3. Doelstelling van de instelling en het actuele beleid...5 4. Wijze van fondswerving...6
Nadere informatieVeel gestelde vragen over peuterschool Nieuw Sloten
Veel gestelde vragen over peuterschool Nieuw Sloten Maart 2015 Wat is een peuterschool? De peuterschool is een combinatie van kinderdagverblijf en voorschool. Hier komen alle kinderen in de wijk van 2,5
Nadere informatieOm te beginnen is een korte schets van het dorp gegeven zodat iedereen van gelijke informatie is voorzien, samengevat:
DORPSONTWIKKELING HOOGE ZWALUWE 1. Inleiding Dinsdag 15 februari is een groep actieve bewoners bij elkaar geweest om in kaart te brengen wat hun zorgen en dromen zijn ten aanzien van het leven in Hooge
Nadere informatieHANDLEIDING. EigenEnergieOpSchool. Besparingscalculator
Hoofdstuk: 1. Introductie HANDLEIDING EigenEnergieOpSchool Besparingscalculator Datum: januari 2013 Versie: V1.0 Versie EEOS Besparingscalculator: V1.a Benodigde Excel versie: Office 2010 1 Hoofdstuk:
Nadere informatienieuwsbrief pagina 2 Nieuwe schoolshirts Groep 3 en 4 Studiereis Studiedagen
2015 2016 editie November 2015 A.C. onderwijs heeft een nieuwe penningmeester. Met in deze editie onder meer: Penningmeester A.C. Nieuwe schoolshirts Groep 3 4 Studiereis Bus opvang Interim Sint viering
Nadere informatieProductinformatie KOEN
Productinformatie KOEN KOEN, Kinderlijk Onderwijs over Energie en Natuur, is ontwikkeld om kinderen tussen de vier en twaalf jaar op speelse en interactieve wijze bewust te maken van energie. Dit wordt
Nadere informatieVisie op wonen. Open Huis 16 mei Gesprek raad en stakeholders
Visie op wonen Open Huis 16 mei 2017 Gesprek raad en stakeholders Opzet - Proces - Korte schets woningmarkt - Vijf stellingen Proces 1 Kennis delen Gemeenteraad 8 september 2016 2 Beelden ophalen Bewoners
Nadere informatieStichting Wondem nieuwsbrief mei 2017
Stichting Wondem nieuwsbrief mei 2017 De nieuwe bibliotheek in Kobastil De nieuwe waterput in Kobastil 50 alleenstaande moeders Centrale toiletten en douchekamers Boeken in de nieuwe bibliotheek van Mezezo
Nadere informatieStreetcorner interviews basisschool het Voorbeeld- Haarlem
Verdeling over de scholen: Streetcorner interviews basisschool het Voorbeeld- Haarlem Locatie: Winkelcentrum t Pleintje - Haarlem Datum: 16 april 2010 Totaal aantal respondenten: 21 Bijlage: vragenlijst
Nadere informatieGroep 7 - Les 1 Stroom in huis
Leerkrachtinformatie Groep 7 - Les Stroom in huis Lesduur: 45 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen ontdekken en beschrijven de werking van een stekker en stopcontact. De leerlingen kunnen het gebruik
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 31 568 Staatkundig proces Nederlandse Antillen Nr. 172 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 maart 2016 De vaste commissie voor Onderwijs,
Nadere informatieSTEM II en RWM. Maart Dennis Debets & Suzanne van Goor
STEM II en RWM Maart 2018 Dennis Debets & Suzanne van Goor Wie is STEM II Zet zich in voor vernieuwend onderwijs. Werken met de 3 O s Onderzoekend leren Ontdekkend leren Ondernemend leren De methodiek
Nadere informatieBeleidsplan Versie oktober 2015
Beleidsplan Versie oktober 2015 Vooraf Voor u ligt het beleidsplan van de Stichting Wooninitiatief de Blauwe Parel Het plan omvat een overzicht van de doelstellingen, activiteiten en geeft inzicht in de
Nadere informatieBeleidsplan De Maltha Foundation
Beleidsplan De Maltha Foundation 2017-2019 Soestdijkseweg Zuid 244 3721 AJ Bilthoven Tel. 0653662664 Email: info@demalthafoundation.nl Website: www.demalthafoundation.nl Inhoud Inleiding... 3 Visie...
Nadere informatieIn bezit van een mobiel
Resultaten onderzoek Marie Montessori Op vrijdag 21 september 2012 zijn Floor en Steven naar bassischool Marie Montessori geweest om een onderzoek uit te voeren. Het onderzoek hebben we uitgevoerd onder
Nadere informatieProvidentia als nieuw dorp: Burgerschap voor cliënten; woondroom voor betrokken burgers
Providentia als nieuw dorp: Burgerschap voor cliënten; woondroom voor betrokken burgers Providentia als nieuw dorp: Burgerschap voor cliënten woondroom voor betrokke Op Providentia in Sterksel wonen mensen
Nadere informatie1 Waarover gaat natuuronderwijs? 1.1 Natuuronderwijs op school 1.2 Waarom natuur en techniek? 1.3 De centrale doelstelling van natuuronderwijs
1 Inhoud Inleiding Deel A Achtergronden 1 Waarover gaat natuuronderwijs? 1.1 Natuuronderwijs op school 1.2 Waarom natuur en techniek? 1.3 De centrale doelstelling van natuuronderwijs 2 Doen en denken 2.1
Nadere informatieEr wordt een presentatie verzorgd de huidige stand van zaken van Ict in Onderwijs. Hierbij worden ook enkele vragen gesteld.
VERSLAG REGIONALE CONSULTATIE OVER ICT EN ONDERWIJS MAROWIJNE DATUM: WOENSDAG 23 OKTOBER 2013 LOCATIE: RECREATIECENTRUM MARIJKEDORP Op woensdag 23 oktober werd in de recreatiezaal van Marijkedorp de regionale
Nadere informatieOrganisatie van bijzondere Buurtsuper locaties in Twente
Organisatie van bijzondere Buurtsuper locaties in Twente In opdracht van: Versie: augustus 2008 Maatschappelijke Onderneming B+ Organisatie van bijzondere Buurtsuper locaties in Twente Inleiding Op 5 oktober
Nadere informatieThinking for learning op CBS De Rank Toldijk.
Thinking for learning op CBS De Rank Toldijk Thinking for learning op CBS De Rank Toldijk. In het schooljaar 2012-2013 zijn we met het team van CBS De Rank begonnen aan een traject van invoering van "Thinking
Nadere informatieErvaar het duurzame comfort van het nieuwe verwarmen met de Daikin Intergas Hybride.
minimaal 50% minder co 2 -uitstoot door halvering van uw gasverbruik Ervaar het duurzame comfort van het nieuwe verwarmen met de Daikin Intergas Hybride. Verwarm uw huis zoals u altijd gedaan heeft. Maar
Nadere informatie21 ste eeuw vaardigheden in democratisch basisonderwijs
21 ste eeuw vaardigheden in democratisch basisonderwijs Een onderzoek naar de visie van ouders Team Flying Rhinos: Anton Neefjes, Anne van Tetering, Bonnie van Dongen, Ilva Veul, Rutger Wassink Opdrachtgevers:
Nadere informatieLokale Dialogen - 1. Beschrijving van de krutu in Cottica
Lokale Dialogen - 1 Beschrijving van de krutu in Cottica Lokale dialogen: Cottica 22 November 2012 Inhoud Inleiding... 3 1. Thema: Introductie klimaatverandering... 4 2. Introductie REDD+... 5 3. Overzicht
Nadere informatieLokale Dialogen - 4. Beschrijving van de krutu in Kwamalasamutu
Lokale Dialogen - 4 Beschrijving van de krutu in Kwamalasamutu Lokale dialogen: Kwamalasamutu 1 en 2 Februari 2013 Inhoud Verloop van de krutu... 3 Over het huidige R- PP/REDD+ project:... 4 Over hoe REDD+
Nadere informatieHoe schrijft u een beleidsplan internationalisering voor uw school
Hoe schrijft u een beleidsplan internationalisering voor uw school Inleiding Suggesties voor de inhoud: Waarom schrijft u dit beleidsplan? Is er een aanleiding? Is het beleidsplan bedoeld voor de hele
Nadere informatieSTEM omvat alle vakken, opleidingen en projecten waarin wetenschappen, wiskunde en technologie sterk aanwezig zijn.
Waarom STEM? STEM omvat alle vakken, opleidingen en projecten waarin wetenschappen, wiskunde en technologie sterk aanwezig zijn. Alle technologie die vandaag de maatschappij beheerst is bedacht, ontworpen
Nadere informatieTweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum. Bilingual Education FOTO: PIETER TROOST
Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum 2015 CHRISTELIJK LYCEUM ZEIST Bilingual Education FOTO: PIETER TROOST Introductie leerjaar 1 FOTO: FOTO: JEROEN JEROEN SOETENS SOETENS Waarom tweetalig onderwijs?
Nadere informatieEnergizing the city: Almere energy axis
Inhoud Energizing the city: Almere energy axis... 3 Van Noord/West naar Zuid/Ooost... 4 Energie die stroomt door de as... 5 Focus on knowledge & education... 6 Focus on innovation & experiments... 7 Focus
Nadere informatieCentrum voor natuur- en milieueducatie De Rollen leren over duurzaamheid
Centrum voor natuur- en milieueducatie, rondom natuur en milieu voor jong en oud. De leeractiviteiten zijn gericht op meer kennis, interesse en respect voor de eigen leefomgeving. Dat leidt tot meer betrokkenheid
Nadere informatieStichting Platform Waspik J A A R V E R S L A G 2013
Jaarverslag 2013 Stichting Platform Waspik J A A R V E R S L A G 2013 1. Inleiding: Het jaar 2013 stond in het teken van consolidatie, d.w.z.: - we zijn doorgegaan met bestaande activiteiten; - we hebben
Nadere informatieOpgesteld voor de Gemeente Bussum
Stichting Water voor Masaï Rapport over de nieuwe waterpomp in Puna, Tanzania Opgesteld voor de Gemeente Bussum December 2014 Project achtergrond Voor de bouw van de derde waterpomp heeft Water voor Masai
Nadere informatieDuurzaamheidsfabriek Experience! Experience briefing voor begeleiders VMBO leerlingen
Duurzaamheidsfabriek Experience! Experience briefing voor begeleiders VMBO leerlingen Inhoudsopgave: Korte inleiding in enkele zinnen Planning en tijdsindeling Inleidend verhaal Workshops Cradle to Cradle
Nadere informatieVlaams Fonds voor Tropisch Bos
Vlaams Fonds voor Tropisch Bos Projectoproep 2019 Beoordelingsmemorandum (BEMO) Fase 1 Conceptnota Algemene gegevens Code Titel 1. Projectgegevens: Uitvoerder/ Aanvrager Land, plaats Algemene doelstelling
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven
Nadere informatieHet kader voor de evaluatie van de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit
Het kader voor de evaluatie van de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit 1. Aanleiding voor het evaluatiekader Zoals overeengekomen in de bestuurlijke afspraak die ten grondslag ligt aan de regeling Cultuureducatie
Nadere informatieVeel gestelde vragen over peuterschool t Koggeschip
Veel gestelde vragen over peuterschool t Koggeschip Juni 2014 Wat is een peuterschool? De peuterschool is een combinatie van kinderdagverblijf en voorschool. Hier komen alle kinderen in de wijk van 2,5
Nadere informatieHandleiding Nascholing Digitale Toets Omgeving voor Nascholingsleiders FaSMEd
FaSMEd Prestaties verhogen door formatief toetsen in het reken-wiskundeonderwijs en onderwijs in de natuurwetenschappen Marja van den Heuvel-Panhuizen, Mieke Abels, & Ilona Friso-van den Bos Freudenthal
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 22 452 Internationalisering van het onderwijs Nr. 54 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 11 mei 2017 De vaste commissie voor Onderwijs,
Nadere informatieVormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015
Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Inhoud 3 Vooraf 5 Een andere kijk op spijbelen 6 Over de diepere betekenis van kinderspel 7 Kinderen hebben zo hun kijk op quality time 8 Plan
Nadere informatieBeweging die nu te zien is m.b.t. cultuureducatie binnen het primair onderwijs
Bijlage 2 Aanvraag Cultuureducatie met Kwaliteit in het Primair Onderwijs 2013 2016 Opgesteld door Cultura in samenwerking met de en besproken met Fonds Cultuurparticipatie. Lokale Situatie en context
Nadere informatieVerlegen om woorden Lesbrief voor vmbo
Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo Voor de lessen Nederlands, PSO en LOB. Verlegen om woorden is een pakket met tips en handvatten om een ouderbijeenkomst te organiseren over ouderbetrokkenheid en
Nadere informatieWaar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn
Leerlijn Waar halen ze de ENERGIE vandaan? Inleiding De lesmethode van Solarkids heeft een doorgaande leerlijn voor het basisonderwijs. De leerlijn is gebaseerd op de kerndoelen die zijn opgelegd door
Nadere informatieNieuwe scholennetwerken curriculum pro kunnen van start!
Nieuwe scholennetwerken curriculum pro kunnen van start! Het curriculum pro; wat beogen we ermee? In 2013 heeft het praktijkonderwijs het curriculum pro ontwikkeld. Daarmee hebben wij als schoolsoort een
Nadere informatieDOCENTENDAG MAATSCHAPPIJLEER
DOCENTENDAG MAATSCHAPPIJLEER 2018 The Spirit Level Een authentieke toetstaak in de praktijk Niels Hoendervanger Stedelijk Gymnasium Nijmegen The Spirit Level Wat gaan we doen? Korte introductie op de taak
Nadere informatieAlgemene informatie over de onderwijsorganisatie
Algemene informatie over de onderwijsorganisatie SAM SAM staat voor structuur, aandacht en motivatie Inhoud COLOFON Dit is een uitgave van SAM, Stichting voor Speciaal Basisonderwijs, Teksten: medewerkers
Nadere informatieEnergie: hoe duurzaam is jouw school? Esther van der Meer. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Esther van der Meer 05 June 2013 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/31896 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieIN NEDERLAND NAAR SCHOOL? DE KRACHT VAN AANDACHT 1
IN NEDERLAND NAAR SCHOOL? DE KRACHT VAN AANDACHT 1 WWW.WINFORD.NL 2017 alle rechten voorbehouden aan Winford. De inhoud van deze folder is auteursrechtelijk beschermd. 2 2 IN NEDERLAND NAAR SCHOOL? Keert
Nadere informatieVERSLAG van de 149e vergadering van de GMR
GEMEENSCHAPPELIJKE MEDEZEGGENSCHAPSRAAD secretariaat: Marisja Zych en Inge van der Linden e-mail: secretariaat@bmtskpo.nl Website: www.skpo.nl VERSLAG van de 149e vergadering van de GMR Datum: Woensdag
Nadere informatieDuurzame energie in de gemeente Ten Boer
Duurzame energie in de gemeente Ten Boer Inge de Vries Oktober 2018 Marjolein Kolstein www.oisgroningen.nl BASIS VOOR BELEID Samenvatting 3 1. Inleiding 5 1.1 Algemeen 5 1.2 Aanpak 5 1.3 Respons 5 2. Resultaten
Nadere informatieBeleid uitgewerkt in: Werkplan
Beleid uitgewerkt in: Werkplan 2016-2018 VAM beoogt bij te dragen aan de emancipatie en maatschappelijke bewustwording van vrouwen tot roldoorbreking van de seksen in het algemeen en tot verwezenlijking
Nadere informatieWerving en contractering van kandidaten. Administratie, subsidies en voorzieningen
Introductie Business case en visie op inclusief ondernemen Communicatie en interne organisatie Analyse van processen, rollen en taken voor plaatsing Werving en contractering van kandidaten Administratie,
Nadere informatieDUURZAAMHEID, KLIMAATVISIE EN REGIONALE ENERGIE STRATEGIE. Bijeenkomst gemeenteraad 5 februari 2019
DUURZAAMHEID, KLIMAATVISIE EN REGIONALE ENERGIE STRATEGIE Bijeenkomst gemeenteraad 5 februari 2019 PROGRAMMA 1. Inleiding (Daan Russchen) 2. Startnotitie Klimaatvisie (Jur Marringa/Roland Roijackers) 3.
Nadere informatieGesprekken met de Verenigingen Dorpsbelangen over de perspectiefwissel.
Classificatienummer : Registratienummer : Onderwerp : Gesprekken perspectiefwissel Verenigingen Bespreking d.d. : 16-05-2011 Plaats : Gemeentehuis Slochteren Opgesteld door : E. Sander Datum : 6 juli 2011
Nadere informatieNU DE MENSEN NOG MEEKRIJGEN VERANDERAANPAK IN BEELD. bedoeling. Mensen ondersteunen dát wat ze zelf hebben helpen bouwen
NU DE MENSEN NOG MEEKRIJGEN VERANDERAANPAK IN BEELD Datum: 18 april 2019 Werkconferentie Eigenaarschap Ik ben niet bang voor veranderen, wél voor het idee dat dat gemanaged gaat worden Jannet Maréchal
Nadere informatieProf. Heymans. Wij werken samen om de droom van Wondem waar te maken!
Prof. Heymans Wij werken samen om de droom van Wondem waar te maken! Meer kansen voor talentvolle weesstudenten Stichting Wondem ondersteunt meer dan tien talentvolle weesstudenten uit Mezezo, Ethiopië.
Nadere informatieJAARPLAN Op volle kracht vooruit. Maar zeker niet vergeten te genieten van het uitzicht!
JAARPLAN 2018-2019 Op volle kracht vooruit. Maar zeker niet vergeten te genieten van het uitzicht! Basisschool de Sterrenboog Mariaplein 8 7156 MG Beltrum 0544-481543 directie@desterrenboog.nl www.desterrenboog.nl
Nadere informatieFlexibiliteit! Kwaliteit! Gastvrijheid! Kostenbesparing!
Flexibiliteit! Kwaliteit! Gastvrijheid! Kostenbesparing! Flavours to go Het flexibele concept voor uw interne catering waar u de smaak van te pakken krijgt! Flexibiliteit! Kwaliteit! Gastvrijheid! Kostenbesparing!
Nadere informatieIn het kleuteronderwijs is dat al zo, in leerjaar 3 wordt hierop voortgebouwd. Early childhood education besteedt daar ook aandacht aan.
STAKEHOLDERS CONFERENTIE donderdag 11 augustus 2011 Methodeontwikkeling - 3 (MO-3) Stellingen Eens Weet Oneens 1. Het onderwijs moet aansluiten bij de situatie waar kinderen naar de universiteit gaan.
Nadere informatiePraat-plaat. aad/thema/ik werkblad 1
Thema Praat-plaat aad/thema/ werkblad 1 Strip aad/thema/ werkblad 2 aad/thema/ werkblad 3 a aad/thema/ werkblad 3 b Knipblad aad aad/thema/ werkblad 4 Stripverhaal hallo ben aad ben een man ben geboren
Nadere informatieCultuureducatie facts
deskundigheidsbevordering leerkrachten deelnemende scholen aantal leerlingen 1,50 1,50,50 tot 1,- Almelo Borne gezamenlijk bovenschools budget Dalfsen + Dinkelland Haaksbergen + gemeenten Hardenberg Hellendoorn
Nadere informatieArrangementsgroep havo/vwo locatie SGL. Informatie voor ouders
Arrangementsgroep havo/vwo locatie SGL Informatie voor ouders November 2018 Arrangementsgroep havo-vwo, locatie SGL - Informatie voor ouders November 2018 2 Inhoudsopgave Inleiding 4 Doelstelling van het
Nadere informatieErvaringen om nooit te vergeten
Ervaringen om nooit te vergeten Handleiding Stichting Kinderwerk Op Kamp! - Ervaringen om nooit te vergeten - SAMENVATTING Colofon Tekst Froukje Hajer Redactie Mirjam van Klink, Anna Lakmaker, Zwaan Lakmaker,
Nadere informatieProgramma Kinderen Maken Muziek
Programma Kinderen Maken Muziek Periode 2015-2017 Inleiding Kinderen Maken Muziek wil een bijdrage leveren aan het versterken van de sociale cohesie door kinderen samen een instrument te leren bespelen.
Nadere informatieInhoud. Jaarrekening 2014 pagina 2 van 9
Vrienden van DOE Jaarrekening 2014 Inhoud Inhoudsopgave... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Algemene gegevens... 3 Voorwoord... 4 De school... 4 Experiment... 4 Situatie... 5 Organisatie... 5 ANBI...
Nadere informatieCASESTUDY GEZIN MET KLEINE KINDEREN
CASESTUDY GEZIN MET KLEINE KINDEREN VOORWOORD Waarom een Case Study? Om een inzicht te geven in het beslis-traject dat potentiële tegelkopers doorlopen. Om mensen die in dezelfde situatie zitten van praktisch
Nadere informatieHandleiding. Pagina 1 van 9
Begeleiding De website is opgebouwd uit stappen. De stappen op de website volgen elkaar logisch op en alle opdrachten staan duidelijk op de website beschreven. De informatie op de website is voor iedere
Nadere informatieSpecial voor bijna-brugklassers en ouders
Special voor bijna-brugklassers en ouders JOUW toekomst begint hier! Leren = doen Vakcollege Maarsbergen Leren door doen voor alle leerlingen in het vmbo Beste bijna-brugklassers, ouders/verzorgers, Fijn
Nadere informatieNieuwsbrief. school de Ontmoeting. Hierbij leest U nieuwsbrief 1 van het schooljaar 2015-2016
school de Ontmoeting Nieuwsbrief Hierbij leest U nieuwsbrief 1 van het schooljaar 2015-2016 In deze nieuwsbrief treft U de volgende onderwerpen aan: 1. We zijn weer gestart! 2. Woenselse Heide bestaat
Nadere informatieROTEX hybride gaswarmtepomp Een sterk duo.
ROTEX hybride gaswarmtepomp Een sterk duo. De nieuwe ROTEX HPU hybrid hybride gaswarmtepomp selecteert altijd automatisch de meest voordelige verwarmingsmodus. "Lange tijd waren we ervan overtuigd dat
Nadere informatieWeerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid
Weerbaarheidstraining voor iedereen Weerbaar met Accres Accres.nl/weerbaarheid Stevig in je schoenen leren staan Weerbaarheidstraining voor iedereen! Overtuigend nee durven zeggen Weerbaar zijn betekent:
Nadere informatieHet college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling 'Haarlemmermeer doet mee!'.
gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp Portefeuillehouder S. Bak Collegevergadering 2 juli 2013 Inlichtingen Rob Kouwenhoven Registratienummer 2013.0050749 1. Samenvatting Wat willen we bereiken?
Nadere informatieCollege van Burgemeester en wethouders gemeente Tynaarlo
College van Burgemeester en wethouders gemeente Tynaarlo Vergadering d.d. Agendapunt: 4 december 2018 Zaaknummer: 553278 Portefeuillehouder : J. Gopal Openbaar Besloten Team : Team Maatschappij en Ontwikkeling
Nadere informatieDOCENT HANDLEIDING. Energie uit gft-afval R. HEINEN N.N. VAN HERP A.H. PEUSHER P.J. SMITS ENSCHEDE UNIVERSITEIT TWENTE JUNI 2008.
DOCENT HANDLEIDING WebQuest Energie uit gft-afval R. HEINEN N.N. VAN HERP A.H. PEUSHER P.J. SMITS ENSCHEDE UNIVERSITEIT TWENTE JUNI 2008 Pagina 1 van 5 INHOUD Een WebQuest Doel Doelgroep Voorkennis Organisatie
Nadere informatieLeerdoelen, leerlijnen en leeractiviteiten
Leerdoelen, leerlijnen en leeractiviteiten Wanneer je werkt vanuit leerlijnen, is de methode slechts een van de bronnen waarmee leerlingen zich de leerstof eigen maken. Ilse Gmelig 8 februari 2018 Leerdoelen
Nadere informatieInformatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan
Informatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan Binnen de landelijke aanpak van de Bibliotheek Leerlingen met goede informatievaardigheden maken betere werkstukken en houden interessantere spreekbeurten.
Nadere informatieOver (je) schaduw heen
Auteur: Gerry Faber (Dalton Lyceum Barendrecht) Over (je) schaduw heen Lessen over burgerschap en holocaust ineen Afgelopen najaar heeft de onderwijscommissie van de Stichting Loods24/Joods kindermonument
Nadere informatieN i e u w s b r i e f
Nummer 1, 28 augustus 2015 N i e u w s b r i e f www.dekeizerskroonpijnacker.nl info@dekeizerskroonpijnacker.nl tel: 015-361 30 05 Belangrijke data Donderdag 3 september vergadering OV, 20.00 uur Zondag
Nadere informatieInspirerend onderwijs
Inspirerend onderwijs Voor u ligt de verkorte versie van het strategisch beleidsplan 2006 2010 van de Una Scholengroep. Het spoorboekje voor de komende jaren. Er staat in wie we zijn en wat we willen.
Nadere informatieOpdracht Gouda 2015: De stad van de toekomst
Opdracht Gouda 2015: De stad van de toekomst Als lid van een ontwerpbureau (6 leerlingen) krijg je de opdracht om op papier Gouda opnieuw in te richten voor ongeveer 85.000 inwoners. De nieuwe stad is
Nadere informatieInformantje 10 27 januari 2016 Jaargang 2015-2016
Predikant Swildensstraat 35 5421 VA Gemert tel. 0492-361419 directie@kcsamenstroom.nl www.kcsamenstroom.nl Informantje 10 27 januari 2016 Jaargang 2015-2016 Inhoud Berichten voor het hele kindcentrum...
Nadere informatieInhoud Slaapkamer 6 Opwarming 8 Een jaar later 10 Genoeg 12 Terrorist 14 Geheim 16 Olie 20 R.O.A. 23 Betty 26 Vertrouwen 29 Feiten 32 G.O.F. 35 Protest 38 Warm 42 Reuzenmachine 44 Een bewaker! 47 Terrorist?
Nadere informatieAlgemeen Cito-vo toetsen klas 2 Sportmiddag klas 1
Algemeen In deze nieuwsbrief hebben we weer informatie voor u op een rij gezet en kunnen we u laten meegenieten van allerlei leuke activiteiten die onlangs bij ons op school hebben plaatsgevonden. Cito-vo
Nadere informatieSpinnenweb t.b.v. evaluatie stand van zaken implementatie Zo.Leer.Ik! concept
Spinnenweb t.b.v. evaluatie stand van zaken implementatie Zo.Leer.Ik! concept Dit document beschrijft het model dat binnen het netwerk ontwikkeld wordt om: Aan de ene kant te dienen als een leidraad om
Nadere informatieBasispakket Kunst- en Cultuureducatie
Basispakket Kunst- en Cultuureducatie Convenant Basispakket Kunst- en Cultuureducatie Het Basispakket Cultuureducatie: Biedt een kader voor het invullen van de landelijke kerndoelen voor cultuur educatie
Nadere informatieVan leerdoel tot les. Door Femke Loos
Van leerdoel tot les Door Femke Loos Wie ben ik? Film Persoonlijk Leren Het Stormink Inhoud Wat is leerdoeldenken? Wat levert leerdoeldenken op? WAT wil ik dat de leerlingen leren? HOE wil ik dat de leerlingen
Nadere informatieEDUGO campus De Brug
LAGER ONDERWIJS 3 de graad STEM in de lessen Wiskunde Wereldoriëntatie Mens en techniek Mens en natuur Labo s & workshops Wetenschappen: labo (EDUGO campus De Toren) Technologie: workshops (EDUGO campus
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2001 2002 28 000 VIII Vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (VIII) voor
Nadere informatie