7.9. Werkstuk door een scholier 1925 woorden 8 september keer beoordeeld

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 1925 woorden 8 september keer beoordeeld Vak ANW Water Drinkwater Drinkwater ( H2O ) is nodig voor het in leven houden van de mensen. Zonder water/ drinkwater krijgen we niet voldoende vocht binnen en drogen we uit, de mens bestaat voor ongeveer 70 % uit water/ vocht. Betekenis Drinkwater bestaat uit natuurlijke mineralen en betekend niet het zelfde als leiding- en kraanwater, die zeggen alleen maar iets over waar het water vandaan komt, bijv. uit een waterleiding en een kraan. Drinkwater zegt iets over de kwaliteit van het water. Je kunt drinkwater drinken. Water kost in Nederland per liter ongeveer tussen de 0,12 en 0,21 eurocent. Kleur en smaak De kleur en smaak van het drinkwater zijn afhankelijk van welk soort water het drinkwater word gemaakt en hoe het gezuiverd word. Afbeelding 1 waterkringloop Regenwater Kringloop van het water ( zie afbeelding 1 waterkringloop ) Water in komt in de zee of het meer ( nr 5 ), het water verdampt door de zon ( 1 ) en stijgt omhoog ( 3 ). Druppeltjes water vormen een wolk ( 2 ), hoe hoger hoe kouder, de druppeltjes worden zwaarder omdat het boven in de lucht kouder is, de druppeltjes bevriezen. De wolk kan de zware druppels niet meer houden en laat ze vallen ( 4 ). De druppels smelten weer voor ze de aarde bereiken en vallen op de grond. Het regenwater stroomt weer naar de zee of het meer ( 5 ) en het proces begint weer opnieuw. Grondwater Grondwater bestaat voornamelijk uit regenwater. Het regenwater valt op de grond en zakt geleidelijk aan door de grond, daar gaat het water door verschillende lagen zand, klei en steentjes. Deze lagen werken als een soort filter. Grondwater in Nederland Het grondwater zit 40 tot 200 meter diep in de grond hier in Nederland en word vanaf 50 meter tot 200 meter uit de grond omhoog gepompt. Nederland bestaat voor 2/3 uit grondwater en 1/3 uit oppervlaktewater bestaande uit meren, rivieren, kanalen enz. het oppervlaktewater komt voornamelijk in het westen van Nederland voor. Stappen grondwater zuiveren Als eerste gaat het omhoog gepompte water door een ruwwaterpomp dan word het water belucht zodat het vuil naar beneden valt deze nieuwe laag vormt ook een filter. daarna word het belucht met watervallen, hierdoor gaat het ijzer uit het water dan gaat het nog door een nafilter tot slot blijft het Pagina 1 van 5

2 schone water in reinwaterkelders opgeslagen totdat iemand water nodig heeft en het door waterleidingen naar het huis of bedrijf gaat. Hoe kom je aan water? Het WML Het bedrijf dat water naar de huizen stuurt is het WML, water maatschappij Limburg. Het WML zuivert grond- en oppervlakte water. Ze zuiveren bijv. het Maaswater zodat het drinkbaar wordt, ook wordt het water eerst onthard. Als het kalk er uit is gehaald gaat het door transportleidingen, die bestaan uit hoofd- en dienstleidingen ( zie plaatje hieronder). Hoe het water bij je thuis komt Als eerste wordt water naar een waterzuivering installatie gebracht, daar wordt het water gezuiverd. Dan wordt het water door een grote leiding naar de hoofdleidingen vervoert, de hoofdleiding transporteert het water naar dienstleidingen die het water naar de huizen brengen. Eenmaal bij je huis aangekomen gaat het water weer door andere leidingen naar bijv. de keuken of badkamer. Afvalwater Waar laat je afval water? Afvalwater zoals doorgespoeld water uit de wc, water uit de wasbak of water wat gebruikt is om mee te douchen gaat allemaal weg via een gaatje of afvoerputje dat zit aangesloten op een hoofdriool dat het water naar een afvalwaterzuiveringsinstallatie. Daar wordt het water gezuiverd in de volgende stappen: Als eerste gaat het water vanaf de spruitriolen naar het hoofdriool en dan door naar de afvalwaterzuiveringsinstallatie, daar gaat het water door een tank waar grofvuil en zand omlaag valt op de bodem van de tank, het grofvuil en zand wordt uit de tank weggehaald en het water bevat nu geen zand of grof- vuil ( zie nr 1. ), dan gaat het naar een andere tank waar het rioolslib op de bodem valt en naar een slibverwerking wordt gebracht waar het slib verwerkt word. ( zie nr 2. ) Dan gaat het water, nu ook zonder slib, naar een na bezinktank geleidt waar het water tot stilstand komt en de laatste vaste stoffen uit het water gehaald worden. Daarna word het gezuiverde water bij het oppervlakte water gedumpt. Het oppervlaktewater wordt gebruikt als drinkwater dus er is een verband tussen drinkwater en afvalwater. Hoofdriool Het hoofdriool is het grote riool waar alle rioolleidingen van de huizen bij elkaar komen en een grote rioolleiding vormen. Het hoofdriool gaat, zoals al eerder genoemd, naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Sifon Een sifon is een zwanenhals waar het afvalwater door heen gaat. De hele buis zit gevuld met water dus er kan geen stank van het riool door de sifon naar buitenkomen. Een sifon wordt niet alleen bij wasbakken gebruikt maar ook bij een douche, bad, wc, wasmachine, vaatwasser e.a. Maar als je lang op vakantie bent geweest kan er water in de sifon verdampt zijn en kan het zijn dat er toch stank naar buiten komt, dan moet je gewoon even de kraan laten lopen zodat de sifon zich weer met water vult en er geen stank meer doorkan. Hieronder zie je een foto van een sifon onder de wasbak. Energie Milieu Pagina 2 van 5

3 Het milieu is de omgeving waarin je leeft. Het is al eeuwen oud. Maar je hoort op het nieuws dat uitlaatgassen en chemische stoffen het milieu vervuilen. Als we zo doorgaan ( met het milieu vervuilen ) zal de aarde opwarmen en de poolkappen smelten. Doordat de poolkapen smelten en in de zee terecht komen stijgt de zeespiegel en overstroomt een groot deel van Nederland en andere landen aan de kust. Op het kaartje hiernaast zie je dat ongeveer het blauwe deel van Nederland overstroomd omdat dat deel onder de zeespiegel ligt. Dit kunnen we voorkomen als we zuiniger met het milieu omgaan. Soorten milieu vervuiling Er zijn drie verschillende soorten milieuvervuiling: Luchtvervuiling bodemvervuiling watervervuiling Luchtvervuiling De luchtvervuiling kunnen we indelen in menselijke vervuiling en natuurlijke vervuiling. Voorbeelden van milieuvervuiling door de mensen: Uitlaat gassen van auto s, industrie fabrieken, vuurwerk Voorbeelden van milieuvervuiling door de natuur zelf: Rook van vulkaan uitbarstingen, rook van bosbranden, methaan gassen van mest. Bodemvervuiling De bodem wordt vervuild door bijv. radio actieve stoffen, dumpen van afval. Watervervuiling Het water in meren, de zee en rivieren en kanalen kan vervuild worden door afval dumpen, afvalwater of chemicalen in het water dumpen. Warmte transport Warmte kan worden getransporteerd doormiddel van straling, geleiding en stroming. Warmte transporteren d.m.v. geleiding houdt in dat verwarmde moleculen elkaar verhitten via trillingen die ze doorgeven. Warmte transporteren d.m.v. stroming houdt in dat alle warme moleculen naar een koude plaats door stromen en die koude plek verhitten. Bij straling vindt warmte transport plaats via bijv. lichtstralen die ergens op schijnen en die plaatsen verhitten. Elektriciteitscentrale In een elektriciteitscentrale wordt stroom opgewekt. Stroom is de meest gebruikte energie bron. Het wordt door middel van een dynamo opgewekt in de volgende stappen. water wordt verwarmd, hier door ontstaat stoom; die stoom wordt als het ware door een turbine geduwd; de turbine begint te draaien en zet dynamo in werking; door dat het dynamo draait wekt deze stroom op. De opgewekte stroom wordt via hoogspanningsmasten naar de huizen gezonden. Een elektriciteitscentrale is niet milieuvriendelijk om dat heel veel rook van het verbranden gewoon de lucht wordt in geblazen. Zie foto hier boven. Van boom tot stroom Van een boom ( hout ) kun je ook stroom maken. Het opwekken van stroom uit een boom is ook nog milieuvriendelijk ( als hiervoor snoeiafval wordt gebruikt of bossen hergeplant worden ). Pagina 3 van 5

4 De bomen worden in de volgende stappen omgezet tot stroom: bomen worden verbrand; warmte wordt verwerkt tot stroom, zie elektriciteitscentrale. De stroom gaat, net als al eerder genoemd, via hoogspanningsmasten naar de huizen. Warm zonder gas De meeste mensen gebruiken gas om bijv. water voor de verwarming mee warm te maken, maar je kunt ook ruimtes verwarmen door middel van elektriciteit, zonnepanelen, verbrandingsmotor en kachels. Om warmte te maken van elektriciteit wordt de elektriciteit omgezet tot warmte. Zonnepanelen slaan het licht van de zon op in een soort accu waar het wordt verwerkt tot stroom en dat weer wordt verwerkt tot warmte. Er zijn ook verbrandingsmotoren, daar bij wordt bijv. olie, hout, diesel of gft-afval in verbrandt en de warmte die daarbij vrijkomt wordt door leidingen en buizen heen gezonden naar bijv. de verwarming. Schone energie Met schone energie wordt energie van de natuur zelf bedoeld. Bijv. wind- water- zonne-energie. Met de wind kunnen we bijv. molens laten draaien en door een dynamo wordt omgezet in stroom. In sommige stuwdammen zitten dynamo s, als het ware dan met snelheid langs die dynamo s komen en de dynamo s draaien wordt er stroom opgewekt. Schone energie heeft ook een hele boel voor delen. Schone energie vervuilt het milieu niet. altijd genoeg, raakt niet op ontstaat in de natuur waardoor het niet milieuvervuilend is Schone energie opwekken Je kunt op verschillende manieren energie opwekken. Hieronder staan 3 van die manieren uitgewerkt. De drie manier zijn al eens eerder voorgekomen maar hier wordt er meer uitgelegd. Windmolens Met windmolens kun je energie opwekken. Als de wind langs de wieken komt gaan de wieken draaien en wordt een dynamo in werking gezet. Door de wrijving ontstaat er stroom. energieopwekking goedkoop milieu vriendelijk neemt niet veel plaats in beslag levert niet zo heel veel energie op ziet er niet erg mooi uit Water Ook met water kun je energie opwekken. Dat gebeurt als men, in een rivier, kanaal of bijv. stuwdam, dam, een dynamo plaatst waar het water langsgaat. Door de kracht waarmee het water langs de dynamo gaat wordt stroom opgewekt. duurzaam goedkoop milieuvriendelijk Pagina 4 van 5

5 bouwen duur brengt natuur in de war niet veel plekken waar je bijv. dammen kunt bouwen Zonne-energie En als derde voorbeeld: zonne-energie. Bij zonne-energie wordt het zonlicht opgevangen en in accu s bewaart. Het zonlicht wordt omgezet tot stroom. levert veel stroom op schone energie gaat voor ± 80% door bewolking zonnepanelen zijn duur installatie zonnepanelen duur Temperatuur beheersing Je kunt op verschillende manieren de temperatuur regelen. Bijv. met een airco of verwarming. Bij deze voorbeelden kun je de temperatuur op de gewenste temperatuur instellen. Maar er is een verschil. De airco koelt en de verwarming verwarmt. Maar ze hebben ook nog een overeenkomst, ze kunnen allebei in een ruimte of auto te vinden zijn. Denk maar aan de winter. Dan zet je binnenshuis en in de auto de verwarming aan. In de zomer zet je weer de airco aan. Pagina 5 van 5