SCHOLINGS- PROGRAMMA

Transcriptie

1 OPLEIDINGSMAGAZINE VAN HET NEDERLANDS PARAMEDISCH INSTITUUT december 2013 juni 2014 SCHOLINGS- PROGRAMMA KIJK OOK OP NIEUW O.A.: Masterclass 'Niet-lineaire inspanningstraining bij patiënten met ernstig COPD' Behoud van fysieke fitheid tijdens chemotherapie Explain Pain Masterclass 'Liespijn bij voetballers'

2 CURSUSAANBOD INHOUDSOPGAVE Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie Voorwoord Tinus Jongert, directeur NPi 4 ALGEMEEN 6 Fysiotherapie: kunst en kunde 6 Gedragsverandering bij cliënten; een training voor paramedici (voorheen: Beweging in het gedrag van de cliënt, om hem/haar weer in beweging te krijgen) 6 Motiverende gespreksvoering bij mensen met een chronische aandoening 6 Praktijkcursus hydrotherapie; casus-gestuurde interventie-tactieken VERNIEUWD! 6 Zitanalyse en (rol)stoelaanpassingen 7 ARBEID EN BEDRIJF 8 Aandacht voor de werkplek 9 BEKKENPROBLEMATIEK 10 Myofasciale triggerpoints in de bekken-buik-bilregio 12 Vervolgcursus Functiestoornissen van de bekkenbodem bij kinderen 12 Masterclass Het PPP-concept bij incontinentie 12 HART, VAAT EN LONGEN 14 Hartrevalidatie 16 Beweegprogramma s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2): moduul Coronaire hartaandoeningen 16 Hartfalen (voor eerstelijns fysiotherapeuten) 16 Masterclass Klinische ergometrie met respiratoire 17 gasanalyse bij patiënten met hartfalen 17 Perifeer arterieel vaatlijden en training 17 COPD en astma 17 Praktijkdagen COPD 18 Masterclass Casuïstiek COPD 18 Masterclass Niet-lineaire inspanningstraining bij patiënten met ernstig COPD NIEUW! 18 LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE 20 Basiscursus Therapeutische lymfedrainage en oedeemtherapie 22 Vervolgcursus Therapeutische lymfedrainage en oedeemtherapie/borstkanker 22 Oncologische cliënten: fysiotherapeutische mogelijkheden 22 Beweegprogramma s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2): moduul Oncologie 22 Behoud van fysieke fitheid tijdens chemotherapie NIEUW! 23 MUSCULOSKELETAAL 24 Rugklachten en bekkenklachten 26 Patroonherkenning: lage-rug 26 Lumbosacrale pijnsyndromen 26 Praktijk vaardigheidstraining Lage-rug / Heup / Knie 26 Snijzaaldag knie 26 Knieklachten: a state of the art 27 Snijzaaldag onderbeen, enkel en voet 27 Onderbeen-, enkel- en voetklachten: a state of the art 27 Elleboogklachten: a state of the art 27 Schouderpijnsyndromen 27 Masterclass Schouder 28 Opleiding Handtherapie 28 Mobilisation of the Nervous System 28 Neurodynamics and the Neuromatrix 28 Myofasciale pijn: diagnostiek en behandeling van myofasciale triggerpoints 28 Reumatische aandoeningen 29 Traumatologie en fractuurbehandeling 29 OUDEREN 30 Motoriek van de ouder wordende mens 32 Osteoporose; preventie, behandeling en begeleiding 32 Valpreventie en valtraining 32 Inspanningsfysiologie en fysieke training bij ouderen 32 Basiscursus Psychogeriatrie 32 Vervolgcursus Psychogeriatrie 33 Masterclass De kwetsbare oudere 33 Masterclass Fysieke activiteit voor de Older Low Physical Performer (OLoPP): Etiologie, klinimetrie, modaliteiten en oefentherapie NIEUW! 33 Masterclass Paratonie en andere motorische stoornissen bij dementie 33 Masterclass Advanced Rehabilitation for Vestibular Disorders and Cervicogenic Dizziness 33 PSYCHOSOMATIEK 34 Adem- en ontspanningstherapie (voorheen Ademtherapie en adembewustwording ) 36 Lichaamsbewustwording en stressmanagement 36 Biofeedback 36 Explain Pain NIEUW! 36 Graded Motor Imagery VERNIEUWD! 36 Chronische vermoeidheid en fibromyalgia 37 Mobilizing Awareness : sensomotorische reëducatie 37 Vervolgcursus Mobilizing Awareness 3e trap 37 Vervolgcursus Mobilizing Awareness 5e trap 37 SPORTGEZONDHEIDSZORG 38 Inspanningsfysiologie en oefentherapie 40 Beweegprogramma s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 1) 40 Beweegprogramma s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2) - moduul Coronaire hartaandoeningen - moduul Oncologie 40 Moduul Preventie en gezondheid : krachttraining 40 FysioFitheidScan 41 Masterclass Liespijn bij voetballers NIEUW! 41 Inspanningsfysiologie en kinderen 41 Wachtlijst Voor cursussen waarbij het maximum aantal deelnemers is bereikt kan digitaal worden aangemeld voor de wachtlijst door te klikken op de knop Meld u aan voor de wachtlijst die u aantreft bij de desbetreffende cursus. Degenen die zich digitaal aanmelden voor een wachtlijst ontvangen in volgorde van binnenkomst van de aanmelding een op het moment dat inschrijving mogelijk is. Als vervolgens binnen de daarvoor gestelde termijn wordt ingeschreven is plaatsing gegarandeerd. LET OP: als uw adres verandert, dan het nieuwe adres graag doorgeven via het formulier op onder 'Wijziging '.

3 VOORWOORD Speel in op actuele ontwikkelingen Voor u ligt het nieuwe NPi-scholingsprogramma, met een veelzijdig aanbod tot en met het voorjaar van Uw wens en vermogen om in te spelen op de grote maatschappelijke, wetenschappelijke en inhoudelijke veranderingen waarmee u te maken heeft, ondersteunen wij met een combinatie van scholingsactiviteiten, wetenschappelijke informatievoorziening en praktijkgericht onderzoek. Het Nederlands Paramedisch Instituut houdt uw kennis in beweging. Er zijn vele veranderingen en ontwikkelingen gaande, zoals door de bezuinigingen, de stijgende zorgvraag en door een toename in complexiteit van zorgvraagstukken. Ook krijgt u te maken met concentratie en centralisatie van de zorg om te komen tot gespecialiseerde centra en (netwerken van) zorgverleners, wat moet leiden tot hogere kwaliteit en kostenbesparing. Van u als therapeut vraagt dit flexibiliteit, bijblijven en mogelijk specialisatie. Samen met collega s, andere zorgverleners, overheid, verzekeraars en patiënten streeft u naar gezondheidswinst, kosteneffectiviteit en preventie (onder andere: een gezonde leefstijl om extra zorgkosten te voorkomen). Daarnaast is er binnen de fysiotherapie sprake van een update van het beroepscompetentieprofiel, met specifieke aandacht voor de actuele opvattingen over gezondheid en de veranderende rol van de fysiotherapie. Er is binnen de zorg grote aandacht voor het bevorderen van activiteiten en participatie van mensen. Het accent verschuift van aanbodgerichte naar vraaggerichte zorg. Natuurlijk is er ook aandacht voor de rol van therapeuten bij preventie. Het idee is om vanuit de therapie vooral met geïndiceerde en zorggerelateerde preventie bezig te zijn, waarbij individuele gezondheidsproblemen het aandachtsgebied zijn voor fysiotherapie. Fysiotherapeutische kennis kan bovendien ook buiten de zorg van groot belang zijn; financiering vanuit andere bronnen dan de zorgverzekeraars is daarbij mogelijk en nodig. Dit vereist een andere, meer ondernemende praktijkvoering. Het NPi ondersteunt u bij het inspelen op al deze ontwikkelingen en veranderingen met een combinatie van cursussen, wetenschappelijke informatievoorziening en praktijkgericht onderzoek. In deze uitgave vindt u per thema ons scholingsaanbod. De actuele wetenschappelijke ontwikkelingen binnen elk van deze tien thema s volgt u via de NPi-service. Daarnaast is het NPi gestart met expertgroepen die ons bijvoorbeeld adviseren over hoe wij voor u moeten inspelen op actuele ontwikkelingen. Zo weet u zich ook in deze lastige tijden gesteund door het NPi. Advies ontvangen wij ook graag rechtstreeks van u via het NPi-panel. In dit online forum geeft u uw mening over de NPi-diensten en -producten. We ondersteunen u door uw beroep en kennis in beweging te houden, waardoor u kunt inspelen op actuele ontwikkelingen. Tinus Jongert, Directeur NPi, Lector Gezonde leefstijl en een stimulerende omgeving, De Haagse Hogeschool Tinus.Jongert@npi.nl Volgt u ons al via Meldt u aan voor het NPi-panel: panel.npi.nu COLOFON Het NPi Scholingsprogramma is het opleidingsmagazine van het Nederlands Paramedisch Instituut (NPi). Met Issue (februari en september) vormt het NPi Scholingsprogramma (mei en november) een alternerende kwartaaluitgave. Oplage: exemplaren. Beide uitgaven zijn ook te vinden op de website van het NPi: Redactie Harm Askes Hans Bult Marleen Buruma Tinus Jongert Frans Lanting Michael Schermer Eindredactie Gabriëlle Kuijer Vormgeving Idem Dito, Kampen Contact Postbus BD Amersfoort T F I E info@npi.nl twitter.com/paramedisch Scan de QR-codes in deze uitgave met een QR-reader op uw smartphone of tablet. Zo komt u rechtstreeks bij de juiste webpagina. 4 Voorwoord Scholingsprogramma 5

4 CURSUSAANBOD ALGEMEEN Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie FYIOTHERAPIE : KUNST EN KUNDE (VOORHEEN BASISDAG MDBB-MODEL ) Cursusnr / Doelgroep: fysiotherapeuten en andere geïnteresseerde paramedici. Datum nr : za. 15 mrt nr : vr. 16 mei Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn. 195,- resp. 175,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Voor een aantal NPi-cursussen vormt deze dag de eerste cursusdag. Als u deze dag na 2005 heeft gevolgd, kan de toenmalige cursusinhoud als afzetpunt gelden. Bij eerdere datum van participatie adviseren we u deelname aan deze dag. Deze dag kan uiteraard ook als op zichzelf staande cursusdag worden gevolgd. GEDRAGSVERANDERING BIJ CLIËNTEN; EEN TRAINING VOOR PARAMEDICI (VOORHEEN BEWEGING IN HET GEDRAG VAN DE CLIËNT, OM HEM/HAAR WEER IN BEWEGING TE KRIJGEN) Cursusnr Doelgroep: paramedici. ZITANALYSE EN (ROL)STOELAANPASSINGEN Cursusnr Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten. ma. 19 mei (incl. avondprogramma) en di. 20 mei Hotel Papendal te Arnhem en Revalidatiecentrum Groot Klimmendaal te Arnhem. 595,- resp. 545,- met NPi-kortingskaart. Blijf op de hoogte van het laatste (cursus)nieuws met de NPi-nieuws-app of via Twitter (@paramedisch) NPi-nieuws vr. 6 juni (incl. avondprogramma) en za. 7 juni Bilderberg Residence Groot Heideborgh te Garderen. 555,- resp. 495,- met NPi-kortingskaart. MOTIVERENDE GESPREKSVOERING BIJ MENSEN MET EEN CHRONISCHE AANDOENING Cursusnr Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten die hulp verlenen aan cliënten met een chronische aandoening. ma. middag en -avond 24 mrt. en di. 25 mrt Hotel Bergse Bossen te Driebergen. Heeft u al een abonnement op de pro-versie van de NPi-service? 410,- resp. 370,- met NPi-kortingskaart. PRAKTIJKCURSUS HYDROTHERAPIE; CASUS-GESTUURDE INTERVENTIE-TACTIEKEN Cursusnr VERNIEUWD! do. 12 en vr. 13 dec. 2013, do. 27 en vr. 28 febr (donderdagen incl. avondprogramma) Zwembad het Kristal te Apeldoorn ,- resp ,- met NPi-kortingskaart. 6 Algemeen Zie Voor meer cursusinformatie zie 7

5 ARBEID EN BEDRIJF GERT CONTANT Ergonoom, fysiotherapeut Docent / cursusleider NPi De relatie tussen arbeidsomstandigheden en fysiotherapie Een patiënt meldt zich met klachten over pijn in zijn nek-schoudergordel; vooral tijdens en na het werk heeft hij last van die pijn. Bij het lichamelijk onderzoek vindt u een bewegingsstoornis van de laag-cervicale wervelkolom. De spierspanning rondom deze bewegingsstoornis is hoog. Logisch, denkt u. Deze kantoormedewerker zag u in het verleden immers met dezelfde klachten. Hij reageerde toen goed op het teweegbrengen van gewrichtsbewegingen in de halswervelkolom en op sturen en oefenen. U vraagt of er een aanwijsbare reden is voor het ontstaan van de pijnklachten en u kunt het antwoord bijna dromen: Nee, het is gewoon een gevoelige plek, eens in de zoveel tijd speelt deze op. U overweegt de behandeling waar de patiënt om vraagt en probeert meer zicht te krijgen op de persoonlijke situatie van deze persoon. Werk en klachten over pijn bij bewegen zijn sterk met elkaar verbonden. Verzuim, beroepsziekten, doen-wat-je-doen-kunt (ondanks beperking of ziekte): het zijn issues van deze tijd. Daarnaast is het thema werk en klachten over pijn bij bewegen van belang omdat in de toekomst werknemers een langere periode van hun leven zullen participeren in het arbeidsproces. We drukken dit uit met het begrip duurzame inzetbaarheid. Hierbij kijken we naar de vraag Hoe kan werkend Nederland gezond participeren in het arbeidsproces? De Arbowet heeft in Nederland de intentie om zorg te dragen voor goede arbeidsomstandigheden. Dit geeft werkgevers de verplichting de risico s op gezondheidschade zo veel als redelijkerwijs mogelijk is, te beperken. De Arbowetgeving heeft zich hierbij de afgelopen jaren gericht op een zowel meer branchegerichte als doelmatige aanpak. Hiermee wordt bedoeld gericht op specifieke werkomgevingen en inzetten op dat wat bewezen heeft te werken in de praktijk. In Nederland worden jaarlijks zo n 2500 beroepsziekten betreffende het houdings- en bewegingsapparaat gemeld. Dit is het spreekwoordelijke topje van de ijsberg van verzuim, fysieke malheur en productieverlies. Het behulpzaam zijn bij arbeidsparticipatie is een belangrijk thema voor de fysiotherapie. Inzicht in arbeidsomstandigheden werpt soms licht op de context waarbinnen klachten over het bewegend functioneren een oorsprong vinden. In de nieuwe NPi-cursus Aandacht voor de werkplek willen we therapeuten een bredere visie geven op de omstandigheden waaronder mensen werken en op de gevolgen van die werkomstandigheden voor de mogelijke behandeling. In de cursus staat de methodische analyse van het individuele gezondheidsprobleem in relatie tot de werkplek centraal, waarbij de stand der wetenschap als rode draad meeloopt. AANDACHT VOOR DE WERKPLEK Cursusnr Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten. wo. 15 jan. en wo. 29 jan Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze. 495,- resp. 445,- met NPi-kortingskaart. 8 Arbeid en bedrijf Scholingsprogramma 9

6 BEKKEN- PROBLEMATIEK De visie van prof. dr. Annemie Devreese hierop is als volgt: Het is te kort door de bocht om uit deze studie te concluderen dat chirurgie bij de primaire therapie aangeboden dient te worden. We weten uit de literatuur dat bekkenbodemspieroefeningen en elektrostimulatie de bekkenbodemspieren versterken en resulteren in een betere continentie, maar dat ze niet resulteren in een stijging van de maximale urethrale sluitdruk (MUCP) of correctie van de urethrale hypermobiliteit. Alleen een contractie van de externe urethrale sfincter zorgt voor een verbetering van de urethrale sluitingsdruk. Verschillende mechanismen zijn verantwoordelijk voor de verbetering van de continentie en een goede diagnose is essentieel in het gericht oplossen van het incontinentieprobleem. Het feit dat de objectieve genezing bij bekkenfysiotherapie groter is dan de subjectieve verbetering zou erop kunnen wijzen dat de patiënten de oefeningen niet hebben geïntegreerd in de activiteiten van het dagelijks leven (ADL). We mogen niet vergeten dat bekkenbodemfysiotherapie meer inhoudt dan alleen de urethra afsluiten. Naast de sluit- en de seksuele functie heeft de bekkenbodem ook een steunfunctie, die niet alleen de organen maar ook de rug ondersteunt. Een recente studie heeft aangetoond dat patiënten die minstens 5 therapiesessies gevolgd hebben, 80% symptoomverbetering vertoonden voor urine-incontinentie, stoelgangproblemen en bekkenpijn. De literatuur heeft ook al aangetoond dat het oefenen van de bekkenbodemspieren seksuele problemen verbetert - en een substantiële proportie van onze urogynecologische patiënten lijdt onder hun seksuele problemen. PROF. DR. ANNEMIE DEVREESE Professor en docent KU Leuven Cursusleider NPi masterclass Het PPP-concept bij incontinentie Het belang van bekkenfysiotherapie voor inspanningsurine-incontinentie is breder! Prof. dr. Annemie Devreese laat haar licht schijnen over de rol van bekkenfysiotherapie in relatie tot chirurgie bij vrouwen met inspanningsurine-incontinentie. Dit naar aanleiding van de resultaten van een Nederlandse studie, gepubliceerd in the New England Journal of Medicine in september 2013 (Labrie et al), waarin de onderzoekers aantonen dat midurethral-sling chirurgie 85,2% subjectieve en 76,5% objectieve genezing oplevert bij milde en ernstige stressincontinentie, terwijl bekkenfysiotherapie 53,4% subjectieve en 58,8% objectieve genezing verschaft. De auteurs concluderen dat chirurgie als primaire therapie naast bekkenfysiotherapie aangeboden dient te worden. Het is onze verantwoordelijkheid als fysiotherapeuten om de bekkenbodem en de patiënt in zijn totaliteit te benaderen. We mogen niet vergeten dat bekkenbodemspieren dwarsgestreepte spieren zijn die atrofiëren indien ze niet regelmatig contraheren. Daarom dienen de inzichten uit de bekkenfysiotherapie bij vrouwen in de loop van hun leven ter preventie ingeburgerd te worden en als eerste therapie aangeboden te worden. De bekkenfysiotherapie heeft een preventieve en een curatieve rol. De jonge vrouw van 16 tot 25 jaar dient zich bewust te worden van de bekkenbodemspieren en het ontwikkelen ervan om haar seksualiteit te kunnen ontdekken en beleven. Daarnaast is de bewustwording van belang om de perinatale periode te ondersteunen en complicaties te voorkomen. De periode na de bevalling is de meest belastende en actieve periode voor de vrouw en haar bekkenbodem. In deze periode dienen de spieren goed onderhouden te worden. In de premenopauzale en postmenopauzale periode kunnen door het oefenen van de bekkenbodemspieren urine- en stoelgangverlies en verzakkingen voorkomen worden. Een vrouw moet geïnformeerd worden dat, indien ze zich uitsluitend passief laat helpen om haar urethra af te sluiten en te ondersteunen, ze verzakking, stoelgangproblemen, rugpijn, constipatie en dyspareunie kan ontwikkelen. Chirurgie kan niet gelijkgesteld worden aan bekkenfysiotherapie. Bekkenfysiotherapie is veel ruimer en omvat bewustwording, spiertraining, counseling, advies en begeleiding. 10 Bekkenproblematiek Scholingsprogramma 11

7 CURSUSAANBOD BEKKEN- PROBLEMATIEK Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie MYOFASCIALE TRIGGERPOINTS IN DE BEKKEN-, BUIK-, BILREGIO Cursusnr Doelgroep: (bekken-)fysiotherapeuten. di. 6 mei en di. 27 mei ,- resp. 395,- met NPi-kortingskaart. VERVOLGCURSUS FUNCTIESTOORNISSEN VAN DE BEKKENBODEM BIJ KINDEREN Cursusnr Doelgroep: Fysiotherapeuten die de NPi-basiscursus Functiestoornissen van de bekkenbodem in breed perspectief hebben gevolgd en oefentherapeuten die de NPi-basiscursus Functiestoornissen van de bekkenbodem in breed perspectief voor oefentherapeuten hebben gevolgd. de vier voordelen vr. middag en -avond 24 jan., za. 25 jan. en za. 8 febr Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn. 680,- resp. 610,- met NPi-kortingskaart. MASTERCLASS HET PPP-CONCEPT BIJ INCONTINENTIE Cursusnr Doelgroep: geregistreerde bekkenfysiotherapeuten. Datum za. 23 nov Praktijk Pelvicum Fysiotherapie te Schiedam. 275,- resp. 250,- met NPi-kortingskaart. MASTER CLASS NPi-service 'Bekkenproblematiek': 24 referaten met praktische vertaalslagen, webcasts en toetsen. Financieel voordeel Betrouwbaarheid Fysio4deel is een netwerk speciaal voor fysiotherapeuten. Het netwerk heeft interessante inkoopvoordelen kunnen afspreken voor alle aangesloten fysiotherapeuten; voordelen op het gebied van scholing, verzekeringen, kantoorartikelen, trainingsapparatuur en vele andere Exclusiviteit Gemak praktijkbenodigdheden. Wanneer u zich aansluit bij Fysio4deel, kunt u gebruik maken van al deze voordelen. Het lidmaatschap van Fysio4deel is mogelijk voor alle fysiotherapiepraktijken en fysio - therapie afdelingen in instellingen. Wanneer de praktijk of fysiotherapieafdeling lid is van Fysio4deel kunnen zowel de praktijkeigenaren als alle fysiotherapeuten in loondienstverband óók gebruik maken van de vele voordelen van het fysiotherapeuten netwerk. Fysio4deel biedt naast financieel voordeel ook betrouwbaarheid, exclusiviteit en gemak. En dat scheelt tijd en geld. Kijk voor meer informatie en aanmelding op 12 Bekkenproblematiek

8 HART, VAAT EN LONGEN DR. JUTTA SCHROEDER - TANKA Cardioloog Docent NPi Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, Amsterdam MARLEEN BURUMA Coördinator deskundigheidsbevordering NPi, fysiotherapeut Het vrouwenhart Landelijk komt er steeds meer aandacht voor hart- en vaatziekten bij vrouwen. Op 29 september jl. onderstreepte de Hart - stichting dit wederom met de Dress Red Day. Er zijn genoeg redenen voor deze extra aandacht en voor de onderzoeken naar hart- en vaatziekten bij vrouwen: jaarlijks sterven meer vrouwen dan mannen aan hart- en vaatziekten. Bovendien is wetenschappelijk onderzoek naar hart- en vaatziekten tot nu toe voornamelijk gedaan bij mannen en de resultaten blijken niet zomaar te vertalen naar vrouwen. Een aantal belangrijke verschillen is al bekend. Het is van belang dat vrouwen, artsen en ook fysiotherapeuten die werkzaam zijn met hartpatiënten, zich bewust zijn van die verschillen. Zo zijn bijvoorbeeld de symptomen van een hartinfarct bij een vrouw vaak anders dan bij de man en vrouwen maken bovendien vaker een zogenoemd stil infarct door. Nog een verschil: de slagaderverkalking ontwikkelt zich bij vrouwen vaak anders dan bij mannen. Hart- en vaatziekten bij vrouwen komen meestal na de overgang voor. Mogelijk heeft dit te maken met het beschermende effect van vrouwelijke hormonen (oestrogenen). Vanaf de menopauze vermindert de aanmaak van deze hormonen enorm waardoor het beschermende effect zou verdwijnen. Het is daarom belangrijk om het risico op hart- en vaatziekten rondom de menopauze in kaart te brengen. Veel vrouwen hebben rond de menopauze last van allerlei klachten; nachtzweten, opvliegers, hartkloppingen en hoofdpijn zijn de bekendste. Maar ook pijn op de borst komt voor. Dat kán een menopauzale klacht zijn, maar het kan ook wijzen op een hartaandoening. Dat is niet alleen voor (para)medici soms lastig te achterhalen, ook vrouwen zelf leggen die relatie niet altijd. De problemen bij het herkennen en diagnosticeren leiden er ook toe dat acute coronaire syndromen bij vrouwen minder snel onderkend worden. Vrouwen belanden hierdoor later (gemiddeld 17 minuten) op de SEH-afdelingen, waardoor meer restschade optreedt. Bewustzijn van de risico s en symptomen bij vrouwen zijn nog geen gemeengoed. Daarom is in april van dit jaar cardioloog en NPi-docent dr. Jutta Schroeder-Tanka, specialist op het gebied van harten vaatziekten bij vrouwen, de Vrouwenpoli Cardiologie in het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis gestart. Deze poli is er speciaal voor vrouwen tot circa 65 jaar met klachten of risicofactoren die verband kunnen houden met cardiovasculaire aandoeningen. Het is de eerste poli in zijn soort in Amsterdam en moet leiden tot snellere diagnostiek en behandeling. Ook andere zorgprofessionals moeten de risico s en symptomen eerder en beter onderkennen, bijvoorbeeld fysiotherapeuten (als red flag). In de cursus Hartrevalidatie (voorjaar 2014) besteedt het NPi specifiek aandacht aan hartklachten bij vrouwen. Cijfers Hart- en vaatziekten zijn doodsoorzaak nummer 1 onder vrouwen; bij mannen is dat kanker. In Nederland overleden in vrouwen aan een hart- of vaatziekte. Dat zijn bijna 1 op de 3 overleden vrouwen. Hoewel de meeste vrouwen die overlijden aan hart- en vaatziekten ouderen zijn, treft het ook jongere vrouwen; in Nederland overleden in 2011 ongeveer vrouwen onder de 65 jaar aan hart- en vaatziekten. 14 Hart, vaat en longen Scholingsprogramma 15

9 CURSUSAANBOD HART, VAAT EN LONGEN Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie HARTREVALIDATIE Cursusnr Doelgroep: Fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de tweede lijn in een ziekenhuis of revalidatiecentrum waar hartpatiënten worden begeleid in een revalidatieprogramma. Voor de opdrachten tijdens de cursus is het van belang dat u ook daadwerkelijk hartpatiënten behandelt. vr. 24 en za. 25 jan., do. 13 en vr. 14 mrt., vr. 4 en za. 5 apr.2014 (vr. 24 jan., do. 13 mrt. en vr. 4 apr. incl. avondprogramma) ,- resp ,- met NPi-kortingskaart. BEWEEGPROGRAMMA S (DEEL 2) : MODUUL CORONAIRE HARTAANDOENINGEN Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de eerstelijns gezondheidszorg. vr. 7 febr., vr. middag en -avond 21 mrt. en za. 22 mrt Hotel Bergse Bossen te Driebergen en het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis te Amsterdam. Attentie: Voor zowel de moduul Coronaire hartaandoeningen van de beweegprogramma s als voor de cursus Hartfalen (voor eerstelijns fysiotherapeuten) is de eerste cursusdag qua inhoud identiek. Deze eerste dag voorheen de Basisdag Cardiologie hoeft u daarom slechts eenmalig te volgen. Indien u alle drie de dagen van de moduul Coronaire hartaandoeningen volgt, bedraagt het cursusbedrag 660,- incl. koffie, thee, lunches, diner en cursusmateriaal, resp. 595,- met NPi-kortingskaart. Indien u de eerste cursusdag reeds heeft gevolgd, bedragen de kosten voor de resterende twee dagen 465,- incl. koffie, thee, lunches, diner en cursusmateriaal, resp. 425,- met NPi-kortingskaart. HARTFALEN (VOOR EERSTELIJNS FYSIOTHERAPEUTEN) Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de eerstelijns gezondheidszorg. vr. 7 febr., vr. 9 mei (incl. avondprogramma) en za. 10 mei Hotel Bergse Bossen te Driebergen. Attentie: Voor zowel de cursus Hartfalen (voor eerstelijns fysiotherapeuten) als voor de moduul Coronaire hartaandoeningen van de beweegprogramma s is de eerste cursusdag qua inhoud identiek. Deze eerste dag voorheen de Basisdag Cardiologie hoeft u daarom slechts eenmalig te volgen. Indien u alle drie de cursusdagen van de cursus Hartfalen (voor eerstelijns fysiotherapeuten) volgt, bedraagt het cursusbedrag 770,- incl. koffie, thee, lunches, diner en cursusmateriaal, resp. 695,- met NPi-kortingskaart. Indien u de eerste cursusdag reeds heeft gevolgd, bedragen de kosten voor de resterende twee dagen 550,- incl. koffie, thee, lunches, diner en cursusmateriaal, resp. 495,- met NPi-kortingskaart. MASTERCLASS KLINISCHE ERGOMETRIE MET RESPIRATOIRE GASANALYSE BIJ PATIENTEN MET HARTFALEN Cursusnr Doelgroep: Ervaren fysiotherapeuten die werkzaam zijn met hartfalen-patiënten in de 1e of 2e lijn en die de NPi-cursus Hartfalen (voor eerstelijns- of tweedelijns fysiotherapeuten) hebben gevolgd. Datum vr. 13 juni Hotel Bergse Bossen te Driebergen. 275,- resp. 250,- met NPi-kortingskaart. PERIFEER ARTERIEEL VAATLIJDEN EN TRAINING Cursusnr / nr : do. 9 jan. en vr. 17 jan nr : do. 9 jan. en vr. 31 jan Hotel de Bilderberg te Oosterbeek en Revalidatie Zonnestraal te Hilversum. 460,- resp. 415,- met NPi-kortingskaart. COPD EN ASTMA Cursusnr vr. 24 en za. 25 jan., vr. 7 en za. 8 mrt (vrijdagen incl. avondprogramma). MASTER CLASS 1.185,- resp ,- met NPi-kortingskaart. NPi-service 'Hart, vaat en longen': 24 referaten met praktische vertaalslagen, webcasts en toetsen Hart, vaat en longen Voor meer cursusinformatie zie 17

10 CURSUSAANBOD HART, VAAT EN LONGEN COLUMN OVER KANSEN PRAKTIJKDAGEN COPD Cursusnr / / Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de cursus COPD en astma hebben gevolgd en een half jaar werkervaring hebben met mensen met COPD. nr : do. 3 en vr. 4 april nr : do. 13 en vr. 14 mrt nr : do. 15 en vr. 16 mei nr : Beatrixoord te Haren. nr en nr : UCCZ Dekkerswald te Groesbeek. 550,- resp. 495,- met NPi-kortingskaart. MASTERCLASS CASUÏSTIEK COPD Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de NPicursus COPD en astma hebben gevolgd. Datum ma. middag 14 apr Kasteel de Berckt te Baarlo. 220,- resp. 195,- met NPi-kortingskaart. MASTERCLASS NIET-LINEAIRE INSPANNINGSTRAINING BIJ PATIËNTEN MET ERNSTIG COPD Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de cursus COPD en astma hebben gevolgd. Datum do. 24 apr NIEUW! Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze. 230,- resp. 210,- met NPi-kortingskaart. MASTER CLASS MASTER CLASS Midden in de warme zomer van 2013 kwam het verzoek of ik een column wilde schrijven voor het NPi-Scholingsprogram ma - als voorzitter van de NVFB en in navolging van mijn collegae SVvoorzitters. Waarom niet? De eerste cursussen op het gebied van het begeleiden van de gynaecologische patiënt werden tenslotte georganiseerd begin jaren tachtig door de SWSF, de voorloper van het NPi! Tot op de dag van vandaag is de NPi-basiscursus Functiestoor - nissen van de bekkenbodem in breed perspectief voor de fysiotherapeut die zich begint te oriënteren op een scholing richting bekkenfysiotherapie, veelal een van de eerste keuzes. Daarnaast is de Masterclass Het PPP-concept bij incontinentie een zeer gewaardeerde cursus om praktische vaardigheden met betrekking tot het inwendig handelen te optimaliseren. Verder biedt het NPi de mogelijkheid kennis te verwerven en praktische vaardigheden te leren betreffende specifieke doelgroepen, zoals kinderen. Voor de toekomst wordt het belangrijker levenslang de geleerde vaardigheden op peil te houden en niet alleen de kennis te verbreden en te verdiepen middels wetenschappelijke onderbouwing, maar deze ook te delen met elkaar. De mogelijkheden die het NPi de bekkenfysiotherapeut op dit moment biedt, zijn divers, praktisch gericht en worden voortdurend aangepast aan de wensen van de markt, zoals de cursussen Dry Needling en Myofasciale triggerpoints in de bekken-buik-bilregio. Laatst - genoemde cursussen zijn ook interessant voor al geregistreerde bekkenfysiotherapeuten. Kansen liggen nog open op het gebied van e-learning en webcasting en in het opzetten van kennisnetwerken. Dit kunnen netwerken zijn waarin we elkaar vinden als bekkenfysiotherapeuten die bovendien een platform bieden waarbinnen we kennis uitwisselen met collegae van andere specialistenverenigingen waarmee ons vak raakvlakken heeft, zoals de oncologie, sportfysiotherapie, manuele therapie, psychosomatische fysiotherapie, kinderfysiotherapie en geriatrie. Het NPi is reeds gestart met het oppakken van deze kansen door e-learning, webcasts en het opzetten van kennisnetwerken. NPi-UITGAVEN te bestellen via Het NPi is een organisatie die te allen tijde bereid is mee te denken en in te spelen op vragen uit het werkveld. Bedenk dat de patiënt met zijn of haar klachten centraal staat en dat de bekkenfysiotherapeut zich af dient te vragen of hij (meestal zij) op elk moment nog de beste hulpverlener is of dat de patiënt moet worden doorverwezen. Het is ook belangrijk als bekkenfysiotherapeut om je te realiseren dat naarmate men meer weet van een bepaald domein, de kans bestaat dat men minder weet van de overige domeinen. Deze bescheidenheid siert de mens! Tine van den Bos Voorzitter NVFB 18 Hart, vaat en longen Voor meer cursusinformatie zie 19

11 LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE THEO RUITENBEEK Oncologiefysiotherapeut, oedeemfysiotherapeut Voorzitter NVFL Docent NPi PROF. NEIL PILLER, PHD, BSC, FACP Cursusleider / docent NPi Flinders University, Adelaide, Australia Vervolgens begint Piller te vragen: wat zie je, wat weet je, wat lees je uit deze gegevens? En met het voortschrijden van de ochtend staan je zekerheden stuk voor stuk ter discussie, en met reden. Immers: weet wat je meet, weet wat je ziet, trek de juiste conclusies. Maar ook: wat kunnen we nog meer verzamelen aan data, wat helpt ons om efficiënt en adequaat te behandelen? Met heel veel interactie ontrolt de ochtend in een reeks van ontdekkingen en nieuwe inzichten. Masterclass oedeemtherapie: interactie, inspiratie en zelfmanagement Op 13 en 14 september 2013 verzorgde Neil Piller, professor of lymphology aan de Flinders University in Adelaide, voor het NPi de masterclass Bringing lymphology into holistic lymphoedema management: Objective measuring to optimize outcomes for patients and practitioners voor fysiotherapeuten en huidtherapeuten met ruime ervaring in de lymfedrainage en oedeemtherapie. Een verslag. Als een volleerd sterrenchef biedt Neil Piller zijn gerechten aan, steeds met de uitdagende vraag om mee te gaan in zijn redenatie. Volg zijn gedachtenlijn, trek je eigen conclusie en maak dan de stap naar een andere manier van benaderen. Het leidt tot prachtige interactie tussen de deelnemers en Neil Piller. Zijn belangrijkste boodschap, zijn main course, is: kijk naar de gehele persoon! Wat vertelt het lichaam, wat vertellen alle metingen (de juiste!) en wat leid jij daaruit af? Activeer het lymfatisch systeem nadat je alle beperkingen in en rond het geheel goed in kaart hebt gebracht. Meet de impact van je interventie, het effect, de verandering. Stel bovenal de patiënt in staat om zoveel mogelijk zelf bij te dragen aan dit herstel. Oefening, ontspanning, leefregels, het aanbieden van de best mogelijke zorg. Een dag op stap met prof. Neil Piller is als een dagje meekijken en -proberen in de keuken van een sterrenrestaurant terwijl je zelf een matig amateurkok bent. Natuurlijk begint zo n dag met het opfrissen van de huidige standaard in behandeling; dat was deze dag een Quick View in de oedeemtherapie. Als ik hem na afloop vraag naar zijn visie voor de verdere toekomst, denkt hij maar even na. Voor de patiënt zal stamceltechnologie een grote rol kunnen gaan spelen in het herstel van ver loren lymfesysteemfunctie en voor de oedeemfysiotherapeut ligt er een prachtrol op het gebied van preventie en risicoreductie. 20 Lymfologie en oncologie Scholingsprogramma 21

12 CURSUSAANBOD LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE BASISCURSUS THERAPEUTISCHE LYMFEDRAINAGE EN OEDEEMTHERAPIE Cursusnr BEHOUD VAN FYSIEKE FITHEID TIJDENS CHEMOTHERAPIE Cursusnr NIEUW! Doelgroep: fysiotherapeuten. Doelgroep: fysiotherapeuten. vr. 14 en za. 15 mrt., vr. 4 en za. 5 apr., vr. 16 en za. 17 mei, vr. 6 en za. 7 juni, vr. 5 en za. 6 sept (vrijdagen incl. avondprogramma) ,- resp ,- met NPi-kortingskaart. VERVOLGCURSUS THERAPEUTISCHE LYMFEDRAINAGE EN OEDEEMTHERAPIE/ BORSTKANKER Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten die de basiscursus Therapeu - tische lymfedrainage en oedeemtherapie hebben gevolgd. vr. 13 juni (incl. avondprogramma) en za. 14 juni Ingangsniveau: De cursist moet voldoen aan minimaal één van de onderstaande voorwaarden: Heeft de opleiding Oncologiefysiotherapie (van Avans+) afgerond; Heeft de masterclass Oncologische revalidatie én de module Medische oncologie en fysiotherapie (van Avans+) afgerond; Heeft Herstel en Balans scholing (van het IKNL) gevolgd; Heeft een basisscholing betreffende oncologie en fysiotherapie gevolgd (bijv. de NPi-cursus Oncologische cliënten: fysiotherapeutische mogelijkheden ) én een scholing betreffende de Standaard Beweeginterventie Oncologie. vr. 17 jan. en za. 18 jan Polifysiek te Amsterdam. 330,- resp. 295,- met NPi-kortingskaart. 550,- resp. 495,- met NPi-kortingskaart. ONCOLOGISCHE CLIËNTEN: FYSIOTHERA- PEUTISCHE MOGELIJKHEDEN Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de eerstelijns gezondheidszorg. Voor dezelfde prijs: za. 12 apr., vr. middag en -avond 9 mei en za. 10 mei ,- resp. 595,- met NPi-kortingskaart. BEWEEGPROGRAMMA S (DEEL 2): MODUUL ONCOLOGIE Cursusnr / Doelgroep: fysiotherapeuten die de cursus Oncologische cliënten: fysiotherapeutische mogelijkheden of een vergelijkbare scholing hebben gevolgd, alsmede de cursus Beweegpro - gramma s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 1). nr : vr. middag en -avond 14 febr. en za. 15 febr nr : vr. middag en -avond 20 juni en za. 21 juni Naast: 10% korting op NPi-cursussen; 30% korting op NPi-congressen; 10% korting op publicaties van het NPi; 10% korting op de pro-versie van de NPi-service. Nu ook: Zonder kosten NPi-cursus(delen) inhalen Aanbiedingen bij NPi-cursuslocaties 465,- resp. 425,- met NPi-kortingskaart. Voor informatie en voorwaarden zie Heeft u al een kortingskaart? 22 Lymfologie en oncologie Voor meer cursusinformatie zie 23

13 MUSCULOSKELETAAL Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie DIES BOONMAN fysiotherapeut Cursusleider, docent NPi Reumatische aandoeningen hot or not? Met bovenstaande vraag kunnen we alle kanten op. Hebben we het over de inflammatoire actualiteit van het ziektebeeld of over de populariteit van deze groep aandoeningen binnen de (para)medische zorg? De meeste reumatische aandoeningen vereisen primair een medische (medicamenteuze) behandeling. De medische ontwikkelingen op dit gebied gaan zeer snel. Daarnaast zijn er onder zoeken gestart met als doel de reumatische aandoening te detecteren al voordat deze tot uiting komt, zodat de behandeling in een vroeg ziektestadium kan starten. Deze ontwikkelingen zijn hot met als doel het inflammatoire proces te remmen: not. Ondanks deze medische successen blijft er een groep patiënten die niet of onvoldoende reageert op de nieuwe medicatie. Paramedici volgen deze ontwikkelingen nauwlettend, omdat het klinische beeld waarmee mensen met reumatische aandoeningen zich melden, vooral in de breedte is gewijzigd. De aandacht ligt veel meer dan vroeger op het behoud van participatie in het sociaal-maatschappelijke verkeer, en er is een duidelijke trendverschuiving naar zorg-op-maat en zelf-management (eigen regie). We constateren ook een aandachtverschuiving richting het ziektebeeld artrose. Rondom deze aandoening zijn de laatste jaren veel nieuwe inzichten ontstaan betreffende de etiologie, diagnostiek en behandeling - zowel op medisch als paramedisch gebied. Voor therapeuten vraagt dit alles veel competenties en vaardigheden. Tevens zijn er in toenemende mate fysiotherapeuten en oefentherapeuten die zich begeven op het onderzoeksvlak van de reumatische aandoeningen, en promoveren. De actuele ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat het NPi naast de reeds bestaande state of the art 8-daagse cursus Reumatische aandoeningen ook een masterclass ontwikkelt waarin onderzoekers een samenvatting geven van hun recente (promotie)onderzoek en, belangrijker nog, de praktische vertaalslag maken naar de dagelijkse praktijk. Op deze wijze krijgen de collega s die de cursus hebben gevolgd een update in evidence based practice. Het is goed om te weten dat het NPi een samenwerkingsovereenkomst heeft gesloten met de sectie fysiotherapie van de NHPR (Nederlandse Health Professionals Reumatologie). Deze sectie maakt onderdeel uit van de NVR (Nederlandse Vereniging Reumatologie). De NHPR heeft onder andere als doel: het in kaart brengen van alle fysiotherapeuten in Nederland die werkzaam zijn in de reumatologie. Verder wil ze de samenwerking binnen en buiten de verschillende beroepsgroepen stimuleren, zodat deze zich verder kunnen specialiseren en hun expertise in reumatische aandoeningen kunnen blijven ontwikkelen. Door het aanbieden van adequate (na)scholing en ondersteuning bij het samenwerken in reumanetwerken wordt getracht deze doelstelling te halen onder het NPi-motto Kennis in Beweging. Collega s die de 8-daagse cursus Reuma - tische aandoeningen hebben gevolgd, kunnen lid worden van het reumanetwerk. Reumatische aandoeningen zijn op (para)medisch vlak qua hoeveelheid ontwikkelingen hot ; dit in tegenstelling tot de actualiteit van het ziekteproces: not. 24 Musculoskeletaal Scholingsprogramma 25

14 CURSUSAANBOD MUSCULOSKELETAAL Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie RUGKLACHTEN EN BEKKENKLACHTEN Cursusnr za.15 mrt., vr. 21 mrt., za. 22 mrt., za. 5 apr. en za. 10 mei UMC Utrecht, universiteitsgebouw Stratenum te Utrecht en Sint Franciscus Gasthuis te Rotterdam ,- resp. 970,- met NPi-kortingskaart. PATROONHERKENNING: LAGE-RUG Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten, manueeltherapeuten en oefentherapeuten. Datum za. 25 jan Postillion Hotel Arnhem te Arnhem. 210,- resp. 190,- met NPi-kortingskaart. LUMBOSACRALE PIJNSYNDROMEN Cursusnr Ingangsniveau: de eendaagse NPi-cursus Fysiotherapie: kunst en kunde dient na 2005 te zijn gevolgd of te worden gevolgd voorafgaand aan deze cursus. vr. 21 mrt. (geen avondprogramma) en za. 22 mrt Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn. 440,- resp. 395,- met NPi-kortingskaart. PRAKTIJK VAARDIGHEIDSTRAINING LAGE-RUG / HEUP / KNIE Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten. di. 13 mei, di. 20 mei en di. 17 juni ,- resp. 595,- met NPi-kortingskaart. SNIJZAALDAG KNIE Cursusnr Datum za. 24 mei UMC Utrecht, universiteitsgebouw Stratenum te Utrecht. KNIEKLACHTEN: A STATE OF THE ART Cursusnr binnenkort op de website. 440,- resp. 395,- met NPi-kortingskaart. SNIJZAALDAG ONDERBEEN, ENKEL EN VOET Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten, podologen en podotherapeuten. Datum za. 7 juni UMC Utrecht, universiteitsgebouw Stratenum te Utrecht. 230,- resp. 210,- met NPi-kortingskaart. ONDERBEEN-, ENKEL- EN VOETKLACHTEN: A STATE OF THE ART Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten, podologen en podotherapeuten. do. middag en -avond 8 mei en vr. 9 mei Hotel de Bilderberg te Oosterbeek. 440,- resp. 395,- met NPi-kortingskaart. ELLEBOOGKLACHTEN: A STATE OF THE ART Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten. Ingangsniveau: de eendaagse NPi-cursus Fysiotherapie: kunst en kunde dient na 2005 te zijn gevolgd of te worden gevolgd voorafgaand aan deze cursus. vr. 23 mei en za. 24 mei Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn. 475,- resp. 425,- met NPi-kortingskaart. SCHOUDERPIJNSYNDROMEN Cursusnr Ingangsniveau: de eendaagse NPi-cursus Fysiotherapie: kunst en kunde dient na 2005 te zijn gevolgd of te worden gevolgd voorafgaand aan deze cursus. binnenkort op de website. 230,- resp. 210,- met NPi-kortingskaart. 440,- resp. 395,- met NPi-kortingskaart. 26 Musculoskeletaal Voor meer cursusinformatie zie 27

15 CURSUSAANBOD MUSCULOSKELETAAL Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie MASTERCLASS SCHOUDER Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten die reeds één of meerdere nascholingscursussen op het gebied van de schouder hebben gevolgd en manueeltherapeuten. vr. 31 jan. en za. 1 febr ,- resp. 430,- met NPi-kortingskaart. Attentie: deze masterclass wordt gegeven in de Engelse taal. OPLEIDING HANDTHERAPIE Cursusnr Doelgroep: ergotherapeuten en fysiotherapeuten. start op vr. middag 21 mrt Snijzaal UMCN te Nijmegen en Hotel Papendal te Arnhem ,- resp ,- met NPi-kortingskaart. MOBILISATION OF THE NERVOUS SYSTEM Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten. MASTER CLASS REUMATISCHE AANDOENINGEN Cursusnr binnenkort op de website. Leids Universitair Medisch Centrum te Leiden ,- resp ,- met NPi-kortingskaart. TRAUMATOLOGIE EN FRACTUURBEHANDELING Cursusnr ma. 17 febr., ma. 7 apr. en ma. 19 mei ,- resp. 595,- met NPi-kortingskaart. registreer je nu en help mee de NPi-diensten en -producten te optimaliseren za. 18 jan. en zo. 19 jan ,- resp. 445,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Nederlandse taal. NEURODYNAMICS AND THE NEUROMATRIX Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten die de cursus Mobilisation of the Nervous System hebben gevolgd. za. 25 jan. en zo. 26 jan ,- resp. 445,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Nederlandse taal. MYOFASCIALE PIJN: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN MYOFASCIALE TRIGGERPOINTS Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten. vr. 20 juni (incl. avondprogramma) en za. 21 juni ,- resp. 495,- met NPi-kortingskaart. Praat mee in het forum over diensten en producten van het NPi: panel.npi.nu Panel 28 Musculoskeletaal Voor meer cursusinformatie zie 29

16 OUDEREN Aan welke uitdagingen moet we in de fysiotherapie zoal denken? Het verhogen van de efficiëntie van de fysiotherapeutische zorgstructuren en -voorzieningen, inhoudelijke kwaliteitsverhoging, ondervangen van seniorisme/ age -isme (discriminatie van ouderen) als het ondermeer over beroepskeuzes van toekomstige fysiotherapeuten gaat (in Vlaanderen een echt issue), meer focussen op preventieve dan op reactieve zorg, betere en gemotiveerde risicostratificatie (op basis van klinimetrie) met het oog op hogere effectiviteit,. Dit zijn maar enkele niet-limitatieve voorbeelden. Het duiden van uitdagingen op zich mag dan lovenswaardig zijn, het zoeken naar oplossingen om ze het hoofd te bieden, is een paar andere mouwen. Feit is dat deze uitdagingen ons met een nieuw, tot op heden ongekend gegeven confronteren, zonder een pasklaar en wetenschappelijk onderbouwd antwoord op basis van voorradige evidentie, kennis en kunde. Zo n fenomeen vraagt om verandering en vernieuwing in denken en doen, ofwel om innovaties, evenals de verspreiding van deze innovaties onder de finale doelgroep, de diffusie. In de sociologie gewaagt men bij het (succesvol) proces hiervan van de innovatie-diffusie theorie. Het hier uitbenen van deze theorie is onbegonnen werk, maar waar draait het in essentie om? Je hebt nodig: innovatoren (fysiotherapeutisch wetenschappelijke vernieuwers die worden gekarakteriseerd door een creatieve en ondernemende natuur), adoptanten (de fysiotherapeuten in het werkveld die de innovatie overbrengen naar de uiteindelijke afnemers, de patiënten) en tot slot promotoren/communicatoren (adoptantstructuren, -instellingen en -organisaties die instaan voor of het faciliteren van innovatie-overdracht, ondermeer via customer-training). Ik hoor u denken, waar wil die Belg heen? Ik doe een poging tot vertaling. PROF. DR. DIRK CAMBIER Kinesitherapeut, hoogleraar revalidatiewetenschappen en kinesitherapie, Universiteit Gent De zilveren tsunami en fysiotherapie: een uitdaging met perspectief Het is alom bekend. De komende decennia neemt de wereldbevolking verder toe, met als snelst groeiende groep: mensen boven de 65 jaar. Hoewel we dit segment niet mogen karikaturiseren en cultiveren tot een zorgenkind, zou het getuigen van onverantwoordelijkheid de ogen te sluiten voor de bijgaande grote maatschappelijke, socio-economische en zorgkundige uitdagingen. Meer nog, de aanstormende demografische grijze golf kan de allures krijgen van een tsunami met een zilveren randje. Een rits aan uitdagingen voor voorzieningen, structuren en beroepen, inclusief de fysiotherapie. Wereldwijd, dus ook in Nederland en België. Aan de innovatiezijde kan men wereldwijd vaststellen dat in Nederland heel wat onderzoekers topkwaliteit leveren in de vernieuwing van de fysiotherapie in het algemeen en de chronische en ouderenzorg in het bijzonder. Ik ben daarvan dermate overtuigd dat dat we in 2014 in Gent een congres plannen waar we uitsluitend aan Nederlandse onderzoekers een forum zullen bieden over chronische en ouderenzorg. Nederland, zo dichtbij en toch onbekend?! Ook op het vlak van de adoptanten merken we dat in Nederland een attitude en context heerst waarin fysiotherapeuten echt en oprecht gewonnen zijn voor de ouderenzorg en die vanuit een houding van levenslang leren voortdurend op zoek zijn om innovatie te adopteren. Tot slot zien we vanuit Vlaanderen met het nodige respect naar de Nederlandse adoptantorganisaties, zoals het Nederlands Paramedisch Instituut, die de noodzakelijke factor vormen om de brug te slaan tussen innovatie en adoptie. Het NPi is een organisatie die de kennisdiffusie professioneel en creatief ter harte neemt via een gevarieerd en hoogstaand aanbod van cursussen en congressen in het algemeen, maar vooral ook naar de chronische en ouderenzorg. Een voorbeeld voor België. Kortom, Nederland zit op het vlak van de randvoorwaarden om de zilveren tsunami te trotseren, op koers. De ingrediënten Innovatie, adoptie en diffusie zijn aspecten waar jullie fier op mogen wezen. Het zullen belangrijke uitdagingen blijven, maar op dit elan mag de Nederlandse senior met vertrouwen hun fysiotherapeutische toekomst tegemoet zien. 30 Ouderen Scholingsprogramma 31

17 CURSUSAANBOD OUDEREN Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie MOTORIEK VAN DE OUDER WORDENDE MENS Cursusnr wo. 22 jan., vr. 14 febr. en vr. 7 mrt Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze. 660,- resp. 595,- met NPi-kortingskaart. OSTEOPOROSE: PREVENTIE, BEHANDELING EN BEGELEIDING Cursusnr vr. 21 mrt. en za. 22 mrt ,- resp. 495,- met NPi-kortingskaart. VALPREVENTIE EN VALTRAINING Cursusnr / nr : vr. middag en -avond 4 en za. 5 apr nr : vr. middag en -avond 4 en za. 10 mei Sint Maartenskliniek te Nijmegen. 480,- resp. 430,- met NPi-kortingskaart. INSPANNINGSFYSIOLOGIE EN FYSIEKE TRAINING BIJ OUDEREN Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die werkzaam zijn in de eerste of tweede lijn waar ouderen op indicatie worden behandeld en/of worden begeleid bij fysieke training. Voor de stage-opdracht tijdens de cursus is het van belang dat u ook daadwerkelijk ouderen behandelt en/of begeleidt. 10 mrt., 31 mrt. en 26 mei Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze. 550,- resp. 495,- met NPi-kortingskaart. BASISCURSUS PSYCHOGERIATRIE Cursusnr Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten die werkzaam zijn op een PG-afdeling en/of in de eerste lijn. vr. 24 jan. (incl. avondprogramma), za. 25 jan. en vr. 31 jan Hotel Bergse Bossen te Driebergen. 750,- resp met NPi-kortingskaart. VERVOLGCURSUS PSYCHOGERIATRIE Cursusnr Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de basiscursus Psychogeriatrie hebben gevolgd. ma. 7 apr., ma. 14 apr., ma. 12 mei, wo. 21 mei en wo. 11 juni Verpleeghuis Waelwick te Ewijk ,- resp. 985,- met NPi-kortingskaart. MASTERCLASS DE KWETSBARE OUDERE Cursusnr Datum do. 13 febr Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze. 240,- resp. 210,- met NPi-kortingskaart. MASTERCLASS FYSIEKE ACTIVITEIT VOOR DE OLDER LOW PHYSICAL PERFORMER Cursusnr do. middag en -avond 30 jan. en vr. 31 jan ,- resp. 395,- met NPi-kortingskaart. MASTERCLASS PARATONIE EN ANDERE MOTORISCHE STOORNISSEN BIJ DEMENTIE Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die werkzaam zijn op een PG-afdeling en die bij voorkeur de (vervolg) cursus Psychogeriatrie of een vergelijkbare scholing hebben gevolgd. Datum wo. 2 apr Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze. 220,- resp. 195,- met NPi-kortingskaart. MASTERCLASS ADVANCED REHABILITATION FOR VESTIBULAR DISORDERS AND CERVICOGENIC DIZZINESS Cursusnr Doelgroep: fysio- en manueeltherapeuten die de NPi-cursus Oefenprogramma s bij perifere vestibulaire en cervicogene duizeligheid of een vergelijkbare scholing hebben gevolgd, dan wel een ruime praktische ervaring hebben met patiënten met duizeligheidsklachten. vr. 3 jan. en za. 4 jan NIEUW! MASTER CLASS MASTER CLASS MASTER CLASS MASTER CLASS 475,- resp. 425,- met NPi-kortingskaart. 32 Ouderen Voor meer cursusinformatie zie 33

18 PSYCHOSOMATIEK PROF. DR. EDDY NEERINCKX Mental Health in Rehabilitation Associate Professor Kinesitherapie en Revalidatiewetenschappen, Universiteit Hasselt en Katholieke Universiteit Leuven (België) Psychosomatische fysio- en oefentherapeuten Het wordt teveel voor Corneel Je kunt geen krant of tijdschrift openslaan of je wordt om de oren geslagen met berichten over onhoudbare druk, professioneel dan wel relationeel of familiaal. De baas verwacht teveel, de partner is ontgoocheld of de zorg voor een zieke naastbestaande swingt de pan uit. Het voelt als dansen op een koord Koorddansers kicken erop boven een afgrond te balanceren; de gewone man of vrouw veel minder. En dan komen er klachten. Het lijf sputtert en signaleert pijn, of vermoeidheid of Een hoop miserie waarmee een mens dan vaak bij de fysiotherapeut belandt. Nek, rug t maakt niet uit. Doe er iets aan, mevrouw, mijnheer de therapeut. Op slag hebben we twee koorddansers: 1. de patiënt die liever niet gezegd wil hebben dat zijn gezondheids probleem zich situeert in de psychosociale sfeer. Geef hem/haar een onverhoeds duwtje en hij/zij stort de diepte in van zich onbegrepen tot hartsgrondig beledigd voelen. Hij/zij had toch pijn, hij/zij is toch niet gek? 2. de fysiotherapeut die behoorlijk op zijn ongemak raakt, omdat hij nu, naast die spieren, botten en gewrichten, ook aan de slag moet met emoties, cognities en allerhande sociale contexten. Geef hem/haar een onverhoeds duwtje en hij/zij stort in de diepte van pseudo-psychotherapeutisch gezwam en oeverloos goede bedoelingen. Psychosomatische revalidatie is vaak als koorddansen en dan is het handig een evenwichtsstok te hebben. De cursussen van het NPi hebben als eerste doelstelling de fysiotherapeut te voorzien van een aantal ankerpunten. Allereerst wordt de nadruk gelegd op een nauwkeurige probleemanalyse, c.q. inventarisatie van de problematiek, en dit op een manier dat zowel patiënt als therapeut zich comfortabel voelen. In concreto betekent dit dat de complexiteit van het probleem wordt geanalyseerd op biologisch mijn lijf wil niet meer! en psychologisch/sociaal vlak. Aansluitend wordt de focus gericht op begeleidingsstrategieën bij diverse patiëntengroepen. Zelfmanagement en gedragsverandering niet afwachten maar doen zijn hierbij vaak kernbegrippen. Uiteraard is hierbij ook de nodige aandacht voor multidisciplinaire samenwerking. De docenten zijn zowel wetenschappelijk als klinisch beslagen en opereren vanuit deze basis. Kortom, we beogen geen buitengewone noch buiten-gewone fysiotherapeuten, maar met name fysiotherapeuten die de vaardigheden hebben ook psychosociale factoren in hun behandeling te integreren. Met de evoluties in de huidige gezondheidszorg in gedachten is dat de toekomst 34 Psychosomatiek Scholingsprogramma 35

19 CURSUSAANBOD PSYCHOSOMATIEK Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie ADEM- EN ONTSPANNINGSTHERAPIE (VOORHEEN ADEMTHERAPIE EN ADEMBEWUSTWORDING ) Cursusnr Doelgroep: fysiotherapeuten, logopedisten en oefentherapeuten. ma. 6 jan., 20 jan., 10 febr., 10 mrt., 24 mrt., 14 apr., 12 mei en 26 mei CHRONISCHE VERMOEIDHEID EN FIBROMYALGIE Cursusnr Doelgroep: psychosomatisch fysio-/oefentherapeuten en ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten die werkzaam zijn in de revalidatiesetting. vr. middag en -avond 4 apr. en za. 5 apr Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn ,- resp ,- met NPi-kortingskaart. 440,- resp. 395,- met NPi-kortingskaart. LICHAAMSBEWUSTWORDING EN STRESSMANAGEMENT Cursusnr ma. middag en -avond 3 juni en di. 4 juni BIOFEEDBACK 440,- resp. 395,- met NPi-kortingskaart. Cursusnr vr. 13 juni (incl. avondprogramma) en za. 14 juni EXPLAIN PAIN 550,- resp. 495,- met NPi-kortingskaart. Cursusnr Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten. vr. 7 febr. en za. 8 febr Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn. 475,- resp. 425,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Engelse taal. GRADED MOTOR IMAGERY Cursusnr Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten. vr. 17 jan. en za. 18 jan (eerst 1 dag, nu 2 dagen). Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn. 475,- resp. 425,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Engelse taal. NIEUW! VERNIEUWD! MOBILIZING AWARENESS : SENSOMOTORISCHE REËDUCATIE Cursusnr do. middag en -avond 3 apr., vr. 4 apr. (geen avondprogramma) en za. 5 apr ,- resp. 625,- met NPi-kortingskaart. VERVOLGCURSUS MOBILIZING AWARENESS 3E TRAP Cursusnr ma. middag en -avond 7 apr., di. 8 apr. (geen avondprogramma) en wo. 9 apr Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn. 695,- resp. 625,- met NPi-kortingskaart. VERVOLGCURSUS MOBILIZING AWARENESS 5E TRAP Cursusnr do. middag en -avond 10 apr., vr. 11 apr. (geen avondprogramma) en za. 12 apr Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn. 695,- resp. 625,- met NPi-kortingskaart. NPi-service 'Psychosomatiek': 24 referaten met praktische vertaalslagen, webcasts en toetsen Psychosomatiek Voor meer cursusinformatie zie 37

20 SPORT- GEZONDHEIDSZORG HANS BULT Coördinator deskundigheidsbevordering NPi, (sport)fysiotherapeut Opleidingscoördinator Master Physical Therapy in Sports (MPTS) Sportfysiotherapie in beweging Never a dull moment Binnen de sportfysiotherapie zijn belangrijke ontwikkelingen gaande: de datum van 1 januari 2015 voor de herregistratie van sportfysiotherapeuten komt in zicht en na het BCP fysiotherapie zal ook het BCP sportfysiotherapie volgen. Dit roept veel vragen op, zoals: hoe gaat het met de vergoedingen voor specialistische fysiotherapeutische zorg? Welke positie kan de sportfysiotherapeut innemen binnen de totale sportgezondheidszorg? Dat de basis ligt in Kennis en Ontwikkeling, staat vast. Het NPi biedt u de mogelijkheid die uitdaging aan te gaan. Dit najaar gaat namelijk voor de zesde keer de MPTS van start, een opleiding die Avans+ en het NPi samen organiseren. Een deel van de deelnemers die in 2008 en 2009 met de opleiding begonnen, is inmiddels afgestudeerd en heeft op feestelijke wijze het diploma ontvangen. In 2009 en 2011 hebben voornamelijk oud-ias-deel - nemers een upgradetraject gevolgd en hiermee de huidige registratie als sportfysiotherapeut behaald. Het NPi en Avans+ zijn regelmatig in overleg met het bestuur van de NVFS en met de andere 5 masteropleidingen sportfysiotherapie over de ontwikkelingen binnen het vak en het masteronderwijs. De NPi-service sportgezondheidzorg draait naar grote tevredenheid (algemeen oordeel: 7,5) van de abonnees. De abonnees van de pro-versie ontvangen 8 x per jaar een thema-mail met Nederlands talige referaten van door thema-experts geselecteerde artikelen uit alle gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften op het vlak van sport en bewegen. Op deze manier is het gemakkelijk om vrijwel op alle terreinen bij te blijven in de literatuur. Eind vorig jaar is ook de eerste webcast verschenen. Hierin gaf Rintje Agricola zijn visie op het onderzoek en de behandeling van mensen met CAM-heupen. Daarnaast is er een e-learning-moduul gemaakt over de referaten. Masterclasses In het werkveld blijft er bij ervaren collega s en afgestudeerde masters behoefte aan scholing op hoog niveau, liefst door (inter)nationale kopstukken. In april 2013 hebben wij hiervoor Jill Cook en Jeremy Lewis naar Nederland gehaald om een tweedaagse masterclass over 'Upper and Lower Limb Tendinopathies' te komen verzorgen. In maart 2014 volgt een masterclass over Liespijn bij voetballers. Ons streven is om elk half jaar minimaal 1 masterclass aan te bieden. Mocht u bepaalde wensen hebben qua onderwerp of docent(en), laat ons dit dan weten. Ook op dit vlak doet het NPi er alles aan om u te ondersteunen uw kennis verder te ontwikkelen en actueel te houden. Op naar weer een mooi onderwijsjaar. Wij hopen u binnenkort (opnieuw) te mogen verwelkomen! 38 Sportgezondheidszorg Scholingsprogramma 39