Organisatie doorstart: de relevantie van transparantie

Transcriptie

1 Organisatie doorstart: de relevantie van transparantie Dr. Rick Aalbers Asst. Prof. Strategy & Innovation Radboud Universiteit (IMR - Department of Strategy & Centre for Corporate Restructuring) r.aalbers@ru.fm.nl Presentatie tijdens de Turnaround Management Association Najaarsbijeenkomst 2014

2 OAD case enkele gedachtes Water aan de lippen Terug in de tijd? Source: Woudt, J. (1963). Enkele reis holten: opkomst en ondergang van familiebedrijf OAD, FD 2

3 Een verkenning rond stille bewindvoering in Nederland. Vertrekpunt: Verkenning tezamen met BDO: Creëert een pre-pack waarde, voor wie, en onder welke omstandigheden, binnen het Nederlandse insolventiestelsel. Is er sprake van verbeterd waardebehoud, resulterend in een verhoogde opbrengst bij verkoop? Wie profiteert? Wie niet? Pilot voor lange termijn studie: Doel: evaluatie lange termijn effecten o.b.v. kwantitatief onderzoek Sources: Aalbers, H.L., L. Noordman, M. van den Heuvel and Tekin H. (2014). De Relevantie Van Transparantie: Pre-Pack In Nederland. Merger & Acquisitions Magazine 3

4 Een proeftuin De rechter-commissaris schakelde het afgelopen half jaar in een twintig tal zaken een stille bewindvoerder in voor de doorstart van organisaties, waaronder: - Marlies dekker - Florimex - Schoenenreus - Ruwaard van Putten Ziekenhuis - Heiploeg - MOES - ESTRO Dit aantal groeit gestaag. 4

5 Kritiek Stille curator handelt te veel in het belang van de ondernemer Werkgelegenheid en arbeidsvoorwaarden van het personeel blijven onderbelicht. Gedragscode? Uitgangspunt onderzoek: Voordat een waardeoordeel geveld kan worden over het nut en de noodzaak van stille bewindvoering is een beter inzicht in de drijfveren en effecten op de verschillende belanghebbenden echter noodzakelijk. & Pre-pack is voorfase van liquidatie, (faillissement is aanstaande) en niet een surseance gericht op continuïteit 5

6 Een verkenning Interviews met een twintigtal direct betrokkenen, curatoren, financiers en de kopers van noodlijdende bedrijven reacties onder beding van anonimiteit. Startpunt voor een breder kwantitatief onderzoek (langere termijn effecten, > N) 6

7 Bevindingen Pre-pack leidt niet per definitie tot hogere mate van deal consensus onder betrokkenen dan een faillissement doorstart. hogere of lagere mate van behoud van werkgelegenheid blijkt niet het verschil te maken. Het belang van schuldeisers staat voorop. De gekozen herstructureringsvorm verandert hier weinig aan. De belangrijkste reden voor herstructurering middels een Pre-pack vormt uiteindelijk een verhoogde opbrengst bij verkoop door de curator. Voordeel onder specifieke voorwaarden: Relatieve rust in het voortraject geeft meer tijd om met partijen te praten. Dit in tegenstelling tot een faillissement-doorstart waar de meeste potentiële kopers zich op het laatste moment terugtrekken. Sources: Aalbers, H.L., L. Noordman, M. van den Heuvel and Tekin H. (2014). De Relevantie Van Transparantie: Pre-Pack In Nederland. Merger & Acquisitions Magazine 7

8 De relevantie van transparantie Het risico van persoonlijke aansprakelijkheidstelling drijft zorgvuldigheid van handelen. beslissingen genomen in het belang van de gezamenlijke crediteuren - UK richtlijnen voor verslaglegging van het proces door curatoren. Sources: Aalbers, H.L., L. Noordman, M. van den Heuvel and Tekin H. (2014). De Relevantie Van Transparantie: Pre-Pack In Nederland. Merger & Acquisitions Magazine 8

9 Voorwaarden voor succes Transparantie van rollen en verantwoordelijkheden vergt een tijdige start. De meest succesvolle herstructureringen onder pre-pack bouwen voort op reeds eerder ingezette heroriëntatie door de onderneming op de markt en potentiële kopers. Met transparantie en vastlegging komt aansprakelijkheid voor bestuurders, ook wanneer de afhandeling anders verloopt dan vooraf beoogd. Verstrengeling van belangen en aansprakelijkheid liggen op de loer bij gebrekkige communicatie en diskwalificatie van de coördinerende rol van de stille bewindvoerder. Scherpe definitie van urgentie Sources: Aalbers, H.L., L. Noordman, M. van den Heuvel and Tekin H. (2014). De Relevantie Van Transparantie: Pre-Pack In Nederland. Merger & Acquisitions Magazine 9

10 10

11 De snelheid en het sociaal karakter van een reorganisatie Weinig bekend over de vraag of de wijze van reorganiseren in tijden van economische crisis, meer of minder rekening houden met medewerkers, een effect heeft op de bedrijfsresultaten nadien. Bevinding onderzoek MAB (Aalbers & Dolfsma 2014) (N=71): Alleen een lange duur van een reorganisatie is goed voor het bedrijfsresultaat nadien, zij het wederom op de korte termijn, in de directe afloop van de reorganisatie. 11

12 Wanneer en hoe te handelen? Bedrijf moet reorganiseren op moment dat het water nog niet tot aan de lippen staat. De duur van reorganiseren hangt niet samen met de financiële situatie voor de reorganisatie (RoA[-1]). Bedrijven die meer tijd nemen voor een reorganisatie zijn niet meer of minder in financiële problemen op het moment dat ze reorganiseren. Sources: Aalbers, H.L. and Dolfsma, W. (2014). Sociale reorganisatie en bedrijfsresultaat. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 88(4). pp

13 OAD case enkele gedachtes Water aan de lippen Terug in de tijd? Richting ravijn? Formele en informele relaties 13

14 Formele en informele netwerken als basis voor NBD Sources: Aalbers, H.L. and Dolfsma, W.A. (2012). De Balancerende Innovatiescout. Management Scope 14

15 Innovatie drijft op het stapelen van formele en informele relaties Geen innovatie zonder cooperatie Innovatie ties bouwen op een combinatie van formele en informele contacten - Vertrouwen - Context specificiteit van ideeen De rol van de Idea Scout en de Idea Connector De factor tijd: tijdig anticiperen om snel te kunnen reageren Sources: Aalbers, H.L., W. Dolfsma and O. Koppius (2014). Rich Ties and Innovative Knowledge Transfer within a Firm. British Journal of Management Whelan, E., Parise, S., De Valk, J. & Aalbers, H.L. (2011). Creating Employee Networks That Deliver Open Innovation. MIT Sloan Management Review, 53 (1),

16 Vertical cross ties Het new business development netwerk van OAD: een wegenkaart voor innovatie? Voorbeeld: Het innovatienetwerk van een financiele instelling Waar naar te kijken? Fostering support Delivery of innovative project outcomes Fostering diversity Horizontal cross ties Sources: Aalbers, H.L., Dolfsma W. and Koppius, O. (2013). Individual Positioning in Innovation Networks: on the Role of Individual Motivation. Research Policy, 42 (3),

17 Het schip strand in het zicht van de haven? Korte en lange termijn overwegingen Last resort: enkele pre-pack overwegingen - Prepack is voorfase van liquidatie, (faillissement is aanstaande) en niet een surseance gericht op continuïteit: Timing in OAD case doet laatste vermoeden - Scherp kader noodzakelijk om devaluatie (en misbruik) van pre-pack te voorkomen Lange(re) termijn: reorganisatie en innovatie - Tijdig anticiperen onontbeerlijk - Reorganisatie vergt tijd, met start voordat water aan de lippen staat - Innovatie in tijden van groei vergt meer dan (IT) investeringen van buitenaf: - Versterk het innovatienetwerk op stevige formele en informele fundamenten - Identificeer Ideation Gaps, Kennis Silos, Leadership Gaps, kansen en risico s voor aanhoudende vernieuwing 17

18 Dank u voor uw aandacht. Dr. Rick Aalbers Asst. Prof. Strategy & Innovation Radboud Universiteit (IMR - Department of Strategy & Centre for Corporate Restructuring) r.aalbers@ru.fm.nl 18