FACTSHEET campagne Play Pauze Stop. VEILIGHEIDSINSTITUUT Jezusstraat 28, 2000 Antwerpen T
|
|
- Krista de Meyer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 FACTSHEET campagne Play Pauze Stop VEILIGHEIDSINSTITUUT Jezusstraat 28, 2000 Antwerpen T
2 Inleiding Play Pauze Stop is een campagne van de provincie Antwerpen over gezond beeldschermgebruik op school en thuis voor jongeren tussen 10 en 14 jaar en hun ouders. Heel wat kinderen en jongeren brengen behoorlijk wat tijd per dag zittend door achter tv, tablet, computer of spelconsoles. Zit je te lang in een zelfde houding aan de computer of maak je teveel dezelfde korte bewegingen bij het spelen van een spel, dan kan je hierdoor arm-, rug-, nek- of schouderpijn krijgen. Kleuters die veel stilzitten hebben een lagere fitheid en meer kans op overgewicht en obesitas. Naarmate kinderen ouder worden toont het lang stilzitten ook een verband met een hogere bloeddruk, hogere cholesterol, minder sterke spieren minder, goede schoolresultaten en een lager mentaal welbevinden. Deze factsheet bevat de belangrijkste feiten en cijfers over de gezondheidsrisico s van te veel schermtijd bij kinderen en jongeren. Voor meer info over sedentair gedrag verwijzen we naar de factsheet en het syntheserapport Sedentair gedrag van VIGeZ. Meer informatie over de campagne vind je op
3 Veel schermtijd bij kinderen en jongeren Met de invoering van de eindtermen ICT in het basisonderwijs en de 1e graad van het secundair onderwijs is een toenemend gebruik van beeldschermen in de klas- en schoolomgeving niet meer weg te denken. Met computers, tablets, digitale lesborden, tv s kan je fijne en boeiende dingen doen! 5 van de 10 populairste vrijetijdsbestedingen bij jongeren tussen 9 en 12 jaar zijn dan ook beeldschermactiviteiten. Eén Vlaamse kleuter op 10 spendeert meer dan 2 uur per dag aan schermtijd8 op weekdagen. Op weekenddagen loopt dit aantal op tot bijna 4 kleuters op 10. Vlaamse kleuters kijken op een weekdag gemiddeld meer dan 1 uur tv, spelen ongeveer een kwartier op de computer en spelen meer dan een uur al zittend. Op een weekenddag stijgen de gemiddelden tot bijna 2 uur tv, een half uur op de computer en bijna 2,5 uur waarbij ze al zittend spelen. Twee Vlaamse kinderen op 10 spenderen meer dan 2 uur aan schermtijd op weekdagen. Op weekenddagen is dit meer dan 6 kinderen op 10. Negen Vlaamse jongeren op 10 spenderen op weekdagen meer dan 2 uur per dag aan schermtijd. Op weekenddagen spenderen zelfs bijna alle jongeren hier meer dan 2 uur per dag aan. Top 10 populairste vrijetijdsbestedingen (9-12 jaar) buiten spelen (63%) sporten (54%) tv kijken (52%) gamen (50%) muziek beluisteren (48%) tekenen, knutselen (41%) lezen (38%) chatten (34%) internetten (32%) bellen en sms en (26%) Het percentage geeft weer hoeveel procent van de kinderen de vrijetijdsbesteding in zijn of haar top 5 vermeldt. Bron: Jan Van Coillie en Mariet Raeders KU Leuven, studie naar het leesgedrag, vrijetijdsbesteding en mediagebruik van jarigen
4 Beeldschermbezit Gamen >50% van de 9-12 jarigen bezit een gsm bijna 100% van de +12 jarigen bezit een gsm 75% van de kinderen jaar speelt videospelletjes 87% 71% bijna 100% van de 9-12 jarigen heeft thuis een computer met internet Bron: Graffiti Jeugddienst & Jeugdwerknet, 2012 gemiddelde gametijd: 1,20u./dag Bron: Jongeren en vrijetijdsbesteding, jongeren en videospelletjes, OIVO Veel schermtijd bij kleuters, kinderen, jongeren en volwassenen kleuters kinderen jongeren volwassenen > 2 uur /dag schermtijd > 2 uur /dag schermtijd > 2 uur /dag schermtijd > 2 uur /dag schermtijd Weekdagen Weekdagen Weekdagen Weekdagen 1 op 10 kleuters 2 op 10 kinderen 9 op 10 jongeren 5 op 10 volwassenen Weekenddagen Weekenddagen Weekenddagen Weekenddagen 4 op 10 kleuters 6 op 10 kinderen 10 op 10 jongeren 7 op 10 volwassenen VIGeZ, 2015,
5 Lang stilzitten Schermtijd en lang stilzitten gaan hand in hand. Lang stilzitten of sedentair gedrag omvat alle activiteiten die je uitvoert in zittende of liggende houding. Het zijn activiteiten met een laag energieverbruik. Denk bijvoorbeeld aan tv-kijken, computeren, gamen of internetgebruik, zittend werk, zittend les volgen. Vlaamse kleuters, kinderen, jongeren en volwassenen zitten 50% tot 85% van hun dag stil (slapen niet inbegrepen). Vlaamse lagere school kinderen zitten gemiddeld 39% van de schooluren; middelbare school jongeren gemiddeld 51%. Zitten Belgische kinderen jaar brengen van hun dag zittend door 60% gemiddelde/dag 7u58 min gemiddelde/dag 8u31 min Bron: Maité Verloigne, Universiteit Gent
6 Lang stilzitten te weinig bewegen Lang stilzitten betekent niet noodzakelijk te weinig lichaamsbeweging. Ook kleuters, kinderen, jongeren en volwassenen die voldoende bewegen, kunnen negatieve effecten ondervinden van te veel sedentair gedrag. De negatieve gezondheidseffecten van sedentair gedrag en schermgebruik blijven gelden zelfs indien men de beweegnormen haalt. Een kind voldoet aan de beweegnorm door dagelijks 60 minuten te spelen aan matige intensiteit. Behaalt dat kind de beweegnorm, maar zit het voor de rest van de dag voornamelijk neer, dan heeft het toch een sedentaire leefstijl.
7 Gezondheidsrisico s van lang stilzitten en veel schermgebruik Lichamelijke klachten als gevolg van beeldschermgebruik duiken al op bij kinderen van 9 jaar. Vaak gaat het over klachten aan duim, pols, elleboog, maar ook vermoeide ogen, hoofdpijn, pijnlijke schouders, stijve nek en lage rugpijn. Onderzoekers waarschuwen dat rug-, nek- en schouderpijn in je kindertijd risicofactoren zijn om RSI te krijgen op volwassen leeftijd. Kleuters die veel stilzitten hebben een lagere fitheid en meer kans op overgewicht en obesitas. Naarmate kinderen ouder worden toont het lang stilzitten ook een verband met een hogere bloeddruk, hogere cholesterol, minder sterke spieren en gewrichten, minder goede schoolresultaten en een lager mentaal welbevinden. Onderzoek toont aan dat de nek sterk gebogen wordt bij gebruik van tablets. De term tabletnek maakt duidelijk dat klachten aan nek en schouders niet uit te sluiten zijn bij langdurig tabletgebruik. De meeste pijn in pols en vingers bij een onderzoek bij jongeren tussen 9 en 15 jaar is gerelateerd aan gamen. De onderzoekers ontdekten ook dat hoe langer jongeren spelen, hoe meer pijn ze hadden. Voor elk extra uur spelen, verdubbelde de pijn die de jongeren aangaven. De pijn bij mobiele telefoons was gelinkt aan sms jes sturen.
8 Nek-, schouder- en rugpijn 2-3 u/dag stijgend risico voor nek- en schouderpijn >25% 18% computergebruik van de studenten gaven aan dat ze zouden verder doen met computertaken ook al ondervonden ze pijn of ongemak gaf aan dat ze er gewoon niet aan zouden denken Bron: Evidence-based guidelines for the wise use of computers by children: Physical development guidelines, L. Straker a, B. Maslen a, R. Burgess-Limerick b, P. Johnson c & J. Dennerlein d Bron: Ergonomic Vol.53, NO. 4, April >5 u/dag drempel voor lage rugpijn Tabletnek Muis vs. toetsenbord Onderzoek toonde aan dat de nek sterk gebogen wordt bij gebruik van tablet-pc s. De term ipad neck maakt duidelijk dat klachten aan nek en schouders niet uit te sluiten zijn bij langdurig tabletgebruik. Deze ongunstige houdingen zijn meer uitgesproken dan bij een laptop of boek. Bron: Gebruik van muis is belastender en heeft minder variatie in spieractiviteit van de voorarm dan gebruik van toetsenbord. Een studie met Ierse kinderen van 9 jaar gaf aan dat de kinderen die voornamelijk de muis gebruikte meer nekklachten hadden. Bronnen: Evidence-based guidelines for the wise use of computers by children: Physical development guidelines, L. Straker a, B. Maslen a, R. Burgess-Limerick b, P. Johnson c & J. Dennerlein d - Ergonomic Vol. 53, NO. 4, April Pols- en vingerpijn bij jongeren tussen 9 en 15 jaar vs. SMS Onderzoek naar het verband tussen pols- en vingerpijn bij het spelen met spelcomputers en het gebruik van mobiele telefoons. De meeste pijn in pols en vingers was bij Xbox en Game boy in vergelijking met mobiele telefoons zoals IPhone. De onderzoekers vonden ook dat hoe langer jongeren spelen, hoe meer pijn ze hadden. Voor elk extra uur spelen, verdubbelde de pijn die de jongeren aangaven. De pijn bij mobiele telefoons was gelinkt aan smsjes sturen, hoeveelheid aan gestuurde smsjes. Meisjes rapporteerden 2x zoveel pijn als jongens bij smsen. Bron: Ince DC, Swearingen C, Yazici Y. Pain in children 9-15 years old using game consoles/handhelds and mobile phones: implications for policy makers [abstract], 2011 Rugklachten bij jongeren tussen 8 en 20 jaar 40% van kinderen 8-18 jaar heeft al de rug heeft van een 50-jarige 77% van de leerlingen uit het lager onderwijs klagen over rugpijn. Er worden al jongeren van 19, 20 jaar aan hernia's geopereerd. 64% van de leerlingen uit het secundair onderwijs hebben rugproblemen Bronnen: medisch contact 1 augustus
9 Mogelijke redenen voor lang stilzitten Inzicht in de factoren die geassocieerd worden met sedentair gedrag is van groot belang. Alleen dan kan je dit gedrag begrijpen en ook veranderen. Algemeen kunnen we stellen dat het gezin en de ouders een belangrijke invloed hebben op kleuters en kinderen. Ook bij jongeren is dit nog steeds zo, maar in deze leeftijdsgroep komt ook de eigen attitude meer naar boven. Voor zowel kleuters, kinderen als jongeren zijn ook diverse factoren uit de fysieke thuisomgeving van belang, zoals de faciliteiten voor schermtijd in huis (i.e. toegang tot mediatoestellen, aantal tv s in huis, (digitaal) tv abonnement, aanwezigheid van een tv op de kamer). Kleuters, kinderen, jongeren en volwassenen die meer energierijke snacks, meer energierijke dranken, meer meeneemmaaltijden, minder fruit of minder groenten consumeren, vertonen bovendien meer schermtijd en dus meer sedentair gedrag. DE OUDERS weinig KENNIS over de nadelen en de gezondheidsaanbevelingen HET GEZIN TV IN DE KAMER van het kind weinig STEUN VAN DE OUDERS om te bewegen veel MEDIA- TOESTELLEN in huis positieve ATTITUDE over lang stilzitten geen of weinig REGELS over lang stilzitten in het gezin met inspraak van het kind weinig ZELFVERTROUWEN om het lang stilzitten bij hun kind te verminderen hoge INNAME van snacks en frisdrank fout VOORBEELDGEDRAG weinig SAMEN ETEN met familie veel VOOR TV ETEN ENKEL VOOR JONGEREN positieve ATTITUDE over tv-kijken ENKEL VOOR KLEUTERS weinig SPEELRUIMTE op school negatieve ATTITUDE over bewegen geen VEILIGE buurt weinig BEWEGINGSMATERIAAL
10 Bevolkingsgroepen die meer aandacht verdienen Er zijn bevolkingsgroepen waarin het sedentair gedrag hoger ligt. Kleuters, kinderen en jongeren met een lagere socio-economische status en van een andere etnischculturele afkomst kijken meer tv en vertonen vaak ook meer schermtijd. Bij kleuters kijken oudere kleuters meer tv. In de groep kleuters en kinderen spenderen jongens meer tijd aan computeren. Bij jongeren kijken oudere jongeren meer tv, vertonen jongens meer schermtijd en is het totaal sedentair gedrag hoger bij meisjes. Dit zijn alle sedentaire activiteiten (tv-kijken, computeren, gamen of internetgebruik, zittend werk, zittend les volgen, gemotoriseerd transport, ) samen. Aanbevelingen om lang stilzitten en veel schermtijd te beperken Aangezien een sedentaire leefstijl vaak meegedragen wordt naar de latere levensfasen, is het belangrijk om dit tijdens de kindertijd te beperken. Onderzoekers waarschuwen dat rug-, nek- en schouderpijn in je kindertijd risicofactoren zijn om RSI te krijgen op volwassen leeftijd. Kinderen en jongeren worden daarom aangeraden schermtijd in de vrije tijd te beperken tot maximum 2 uur per dag en langdurige periodes van schermgebruik regelmatig (om de 30 minuten) actief te onderbreken. Deze aanbevelingen zijn voor Vlaanderen opgenomen in de actieve voedingsdriehoek. * *
11 Acties om lang stilzitten en veel schermtijd te beperken Wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen voor gezond beeldschermgebruik bij kinderen stellen dat acties gericht moeten zijn op het: 1. Aanpassen van de werkplekinrichting; Onder het aanpassen van de werkplekinrichting wordt het aanpassen van het meubilair en het gebruik van hulpmiddelen verstaan. 2. Afwisselen van zittende en actieve taken. De preventie gericht op het stimuleren van afwisselend zittende en actieve taken zal inspelen op de volgende aspecten: houding, werktechniek, werkonderbrekingen en werkvariatie. Daarnaast moet kinderen aangeleerd worden hoe ze kunnen reageren op pijn en ongemak. Bij zowel kleuters, kinderen als jongeren blijken interventies in de onderwijssetting goed te werken. Hetzelfde geldt voor interventies gericht op de thuiscontext, eventueel gecombineerd met de onderwijssetting en/of de lokale gemeenschap. Multistrategische interventies blijken veelbelovend. Een multistrategische aanpak omvat strategieën op meerdere niveaus, conform de gezondheidsmatrix : educatie, faciliterende of omgevingsmaatregelen, afspraken of beleidsondersteuning en begeleiding of zorg binnen een specifieke setting. Acties bij kleuters, kinderen en jongeren WAT? aanpassen van de werkplekinrichting afwisselen van zittende en actieve taken WAAR? OF OF onderwijs thuis thuis + onderwijs en/of lokale gemeenschap HOE? + + +? educatie faciliterende of omgevingsmaatregelen afspraken of beleidsondersteuning begeleiding of zorg
12 Bronnen PVI, Gert Van Daele (2015). Antwerpen Ergonomic Vol.53, NO. 4, April Evidence-based guidelines for the wise use of computers by children: Physical development guidelines, L. Straker a, B. Maslen a, R. Burgess-Limerick b, P. Johnson c & J. Dennerlein d VIGeZ, Van Acker R. & De Meester F. (2015). Langdurig zitten: dé uitdaging van de 21ste eeuw. Factsheet sedentair gedrag. Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie. Brussel Jan Van Coillie en Mariet Raeders KU Leuven, studie naar het leesgedrag, vrijetijdsbesteding en mediagebruik van jarigen Maité Verloigne Universiteit Gent. Graffiti Jeugddienst & Jeugdwerknet, 2012 Jongeren en vrijetijdsbesteding, jongeren en videospelletjes, OIVO Ince DC, Swearingen C, Yazici Y. Pain in children 9-15 years old using game consoles/handhelds and mobile phones: implications for policy makers Medisch contact, 1 augustus Colofon Factsheet Play Pauze Stop van het Provinciaal Veiligheidsinstituut Antwerpen Verantwoordelijke uitgever: Veiligheidsinstituut, Gert Van Daele Boomgaardstraat 22, 2600 Berchem PVI, 2015, Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, micro film of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor educatieve, pedagogische en sociale doeleinden die geen commercieel oogmerk hebben, mag al het materiaal vrij gebruikt worden mits correcte bronvermelding: PVI, 2015, Verwijs naar volgende referentie bij gebruik van de infograpics van VIGeZ: VIGeZ, Van Acker R. & De Meester F. (2015). Langdurig zitten: dé uitdaging van de 21ste eeuw. Factsheet sedentair gedrag. Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie. Brussel
P ERSDOSSI ER campagne Play Pauze Stop. VEILIGHEIDSINSTITUUT Boomgaardstraat 22, 2600 Berchem T 03 203 42 00 - www.playpauzestop.
P ERSDOSSI ER campagne Play Pauze Stop VEILIGHEIDSINSTITUUT Boomgaardstraat 22, 2600 Berchem T 03 203 42 00 - www.playpauzestop.be Play Pauze Stop in een oogopslag Play Pauze Stop is een campagne van de
Nadere informatiePERSDOSSIER campagne Play Pauze Stop
PERSDOSSIER campagne Play Pauze Stop VEILIGHEIDSINSTITUUT Boomgaardstraat 22, 2600 Berchem T 03 203 42 00 - www.playpauzestop.be Play Pauze Stop in een oogopslag Play Pauze Stop is een campagne van de
Nadere informatieinformatie voor ouders over beeldschermgebruik van jongeren www.playpauzestop.be laat jouw beeldscherm sporen na? informatie voor ouders
VEILIGHEIDSINSTITUUT Boomgaardstraat 22 2600 Berchem T +32 3 203 42 00 informatie voor ouders over beeldschermgebruik van jongeren www.playpauzestop.be 1 V.U. Gert Van Daele, projectcoördinator, Boomgaardstraat
Nadere informatieLang stilzitten DÉ UITDAGING VAN DE 21 STE EEUW. Factsheet sedentair gedrag
Lang stilzitten DÉ UITDAGING VAN DE 21 STE EEUW Factsheet sedentair gedrag Inhoudstafel Inleiding 3 Wat is sedentair gedrag (niet)? 4 Gezondheidsrisico s van sedentair gedrag 7 Aanbevelingen voor sedentair
Nadere informatieSamenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie
Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie Overgewicht is een snel groeiend wereldwijd probleem en is geassocieerd
Nadere informatieLang stilzitten: dé uitdaging van de 21 ste eeuw. Syntheserapport met onderbouwing voor de factsheet sedentair gedrag
Lang stilzitten: dé uitdaging van de 21 ste eeuw Syntheserapport met onderbouwing voor de factsheet sedentair gedrag Colofon Lang stilzitten: dé uitdaging van de 21 ste eeuw. Syntheserapport als actuele
Nadere informatie1. VIGeZ. Lang stilzitten: dé uitdaging van de 21 ste eeuw. dr. Femke De Meester Stafmedewerker Sedentair Gedrag 02 juni 2016
Lang stilzitten: dé uitdaging van de 21 ste eeuw dr. Femke De Meester Stafmedewerker Sedentair Gedrag 02 juni 2016 VIGeZ vzw, 2016 Infosessie studiedag: Minder zitten op kantoor 1 1. VIGeZ VIGeZ vzw, 2016
Nadere informatieVoorstelling voedingsdriehoek bewegingsdriehoek materialen onderwijs 13/10/2017
Voorstelling voedingsdriehoek bewegingsdriehoek materialen onderwijs 13/10/2017 Nieuwe actieve voedingsdriehoek: hoe en waarom Waarom een nieuwe model? Bevraging doelgroepen en intermediairs: Burgers,
Nadere informatieBewegen Op Verwijzing (BOV) Januari 2018
Bewegen Op Verwijzing (BOV) Januari 2018 Wie geeft systematisch beweegadvies bij overgewicht of obesitas? prediabetes of metabool syndroom? diabetes mellitus type 2? diabetes mellitus type 1? Wie geeft
Nadere informatieProf. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. Beweging
Prof. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen Beweging 1 Beweging Richtlijnen voor beweging volwassenen 1978 oude richtlijnen 1996 nieuwe richtlijnen Frequentie 3 x per week elke dag Duur
Nadere informatie1.10 Computeropstelling. veilig gebruik in het leslokaal
1.10 Computeropstelling veilig gebruik in het leslokaal Werkwinkel info : Doelgroep : PA, TA, leerkrachten, directies Duurtijd : +/- 75 minuten Omschrijving : Computers en multimedia-apparatuur zijn geïntegreerd
Nadere informatieHet gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven
Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Vlaams Instituut Gezond Leven Van VIGeZ naar Vlaams Instituut Gezond Leven Expertisecentrum & partnerorganisatie
Nadere informatieOrganisatie: Belgische Ergonomievereniging (www.besweb.be) Contact: Roeland Motmans, 0497/ ,
Belgian Ergonomics Society PERSBERICHT Onderwerp: Ergonomisch terug naar school Organisatie: Belgische Ergonomievereniging (www.besweb.be) Contact: Roeland Motmans, 0497/82.45.80, roeland.motmans@idewe.be
Nadere informatieOpgelet: sms'en zorgt voor 27 kilo druk op je ruggengraat
Opgelet: sms'en zorgt voor 27 kilo druk op je ruggengraat Bron: medicaldaily.com, buzzfeed.com Heb jij wel al eens last van een stijve of pijnlijke nek? Ook dit kwaaltje zou wel eens te wijten kunnen zijn
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieBoekenbeesten en digikids
Boekenbeesten en digikids Een onderzoek naar de leesattitude, het (digitale) leesgedrag en de vrijetijdsbesteding van Vlaamse kinderen tussen 9 en 12. Jan Van Coillie & Mariet Raedts KU Leuven (campus
Nadere informatieBASISREGELIJS BIJ DE KLASSIEKE DESKTOP. De basisregels zijn gebaseerd op het 5 W-model. Een goed preventieplan besteedt aandacht acht deze factoren.
WAT IS HET PROBLEEM? Computers en multimedia-apparatuur zijn geïntegreerd in het dagelijks leven en worden alsmaar belangrijker, ook in het onderwijs. In deze sessie wordt het gebruik van ICT-materiaal
Nadere informatieJongeren en Gezondheid 2014: Fysieke activiteit en vrije tijd
Jongeren en Gezondheid 4: Fysieke activiteit en vrije tijd Inleiding Adolescenten worden aanbevolen dagelijks minimum 6 minuten te bewegen aan een matige tot zware intensiteit []. Daarnaast wordt het aangeraden
Nadere informatieHogeschool van Amsterdam. Beeldschermwerk? Voorkom RSI!
Hogeschool van Amsterdam Beeldschermwerk? Voorkom RSI! RSI, dat krijg ik toch niet, dat krijgen anderen... Iedereen die dagelijks langer dan 2 uur ononderbroken op de computer werkt loopt het risico om
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieBewegen in de klas! Een avontuurlijke REIS NAAR een GEZONDE SCHOOL!
Bewegen in de klas! Een avontuurlijke REIS NAAR een GEZONDE SCHOOL! 13 oktober 2017 Annick Craessaerts en Inge Op de Beeck Stichting Vlaamse Schoolsport (SVS) Bewegen in de klas Sport beweegt je school
Nadere informatieResultaten vragenlijst leerlingen
Resultaten vragenlijst leerlingen Drie scholen, tweede meting (T1) voorjaar 2018 Inleiding In mei 2016 is in Nieuw-Lekkerland het project 'Gezond Nieuw-Lekkerland' gestart. Met subsidie van Fonds Nuts
Nadere informatieResultaten vragenlijst leerlingen en meten & wegen Drie scholen, nulmeting (T0) voorjaar 2017
Resultaten vragenlijst leerlingen en meten & wegen Drie scholen, nulmeting () voorjaar 2017 Inleiding In mei 2016 is in Nieuw-Lekkerland het project 'Gezond Nieuw-Lekkerland' gestart: met subsidie van
Nadere informatieMINDER LANG STILZITTEN: CHECKLIST LANG STILZITTEN OP SCHOOL (uitgebreide versie)
MINDER LANG STILZITTEN: CHECKLIST LANG STILZITTEN OP SCHOOL (uitgebreide versie) Met deze checklist kan je in kaart brengen hoe het gesteld is met lang stilzitten op je school. Met lang stilzitten of sedentair
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieBEWEGEN IN NEDERLAND
BEWEGEN IN NEDERLAND 2000-2012 Sinds 2000 meet de TNO-Monitor Bewegen en Gezondheid trends in het beweeggedrag van de Nederlandse bevolking om het beleid van de overheid te evalueren. In 2012 bewoog 70
Nadere informatieEVALUATIE GEZONDHEIDS DOELSTELLINGEN
EVALUATIE GEZONDHEIDS DOELSTELLINGEN TABAK ILLEGALE DRUGS 1 15 jaar: percentage rokers niet hoger dan 11% 2005 14,4% 2015 11,3% 7 17 jaar: percentage dat ooit cannabis of een andere illegale drug heeft
Nadere informaties t u d i e Jongeren en media Jongeren en media November 2011
Jongeren en media Jongeren en media s t u d i e November 2011 Agenda 1. Doelstellingen 2. Methodologie 3. Media-uitrusting (thuis, in eigen kamer) 4. Kijkgedrag (individueel of sociaal gebeuren) 5. Ouderlijk
Nadere informatie7,7. Werkstuk door een scholier 1908 woorden 21 februari keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1908 woorden 21 februari 2003 7,7 55 keer beoordeeld Vak Biologie Ontstaan van RSI RSI is een afkorting van de engelse term: repetitive strain injury. RSI valt onder te verdelen
Nadere informatieHoe ziek word je van zitten?
Hoe ziek word je van zitten? Evi van Ekris EMGO + Instituut afd. Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum Er is altijd wat te doen Naast het stimuleren van sporten is het belangrijk bewegen meer te integreren
Nadere informatieBEWEGEN IN NEDERLAND 2000-2010
R E S U LTAT E N T N O - M O N I TO R B E W EG E N E N G E ZO N D H E I D BEWEGEN IN NEDERLAND 2000-2010 Sinds 2000 meet de TNO-Monitor Bewegen en Gezondheid trends in het beweeggedrag van de Nederlandse
Nadere informatieOvername van dit rapport of gedeelten daaruit is toegestaan, mits de bron wordt vermeld.
Colofon Jeugdsportmonitor Overijssel 2016 Provinciaal onderzoek naar sport, bewegen en leefstijl onder jongeren (4 tot en met 17 jaar) Mei 2017 In opdracht van de provincie Overijssel en de deelnemende
Nadere informatieEerstelijnszone Dender Nieuwjaarsreceptie 14/01/2018
Eerstelijnszone Dender Nieuwjaarsreceptie 14/01/2018 Logo-werking Opdracht Lokaal gezondheidsoverleg Logo is een locoregionaal netwerk voor gezondheidsbevordering en ziektepreventie Motiveren, adviseren
Nadere informatieBewegen in Nederland 2000-2010
R e s u ltaten tno - M on i tor B ewegen en G ezond h e i d Bewegen in Nederland 2000-2010 Sinds 2000 meet de TNO-Monitor Bewegen en Gezondheid trends in het beweeggedrag van de Nederlandse bevolking om
Nadere informatie8 Samenvatting Samenvatting Het is alom bekend dat te weinig bewegen schadelijk is voor de gezondheid van zowel kinderen als volwassenen. Ondanks dat de positieve effecten van een actieve jeugd talrijk
Nadere informatieResultaten vragenlijst ouders basisschool (4-12 jarigen) Nulmeting (T0) voorjaar 2017
Resultaten vragenlijst ouders basisschool (4-12 jarigen) Nulmeting (T0) voorjaar 2017 Inleiding In mei 2016 is in Nieuw-Lekkerland het project 'Gezond Nieuw-Lekkerland' (GNL) gestart: met subsidie van
Nadere informatieCheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle
Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in ZWOLLE Een onderzoek naar het eet- en beweeggedrag van leerlingen van de 2 e klas
Nadere informatieHet gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven
Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Vlaams Intituut Gezond Leven Expertisecentrum Doel: mensen helpen om gezond te leven Hoe: Onderbouwd advies
Nadere informatieVOEDSELCONSUMPTIEPEILING
VOEDSELCONSUMPTIEPEILING 2014-2015 1 RAPPORT 3: LICHAAMSBEWEGING EN SEDENTAIR GEDRAG Voedselconsumptiepeilling 2014-2015 Rapport 3: Lichaamsbeweging en sedentair gedrag De opdrachtgevers voor de Voedselconsumptiepeiling
Nadere informatieSubject: Taak 1.2.20
Taak 1.2.20 Tutor : vd Biggelaar Mentor : vd Biggelaar Klas : MT1A Gemaakt door : Tommy & Paul van der Linden 1 Inhoud! Taak 1.2.20 Inhoud!... 2 Inleiding... 3 Trekken en Duwen... 4 Tillen... 4 Zitten...
Nadere informatieBorstkankeropsporing in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)
Borstkankeropsporing in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Borstkankeropsporing in de BBC Situering Het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker is een initiatief van de Vlaamse
Nadere informatieHet gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven
Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Vlaams Instituut Gezond Leven Van VIGeZ naar Vlaams Instituut Gezond Leven Expertisecentrum & partnerorganisatie
Nadere informatieHet gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen. Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven
Het gezondheidsbeleid naar een hoger niveau tillen Silvia Van Cauter Stafmedewerker Gezond Leven Vlaams Instituut Gezond Leven Van VIGeZ naar Vlaams Instituut Gezond Leven Expertisecentrum & partnerorganisatie
Nadere informatieFactsheet. Bewegen en sporten. Gelderland-Zuid. Onderzoek onder volwassenen en ouderen
Gelderland-Zuid Factsheet Bewegen en sporten Onderzoek onder volwassenen en ouderen Bewegen en sporten De Volwassenen- en ouderenmonitor is eind 2012 onder ruim 22.000 zelfstandig wonende inwoners van
Nadere informatieKinderen in speelstraten bewegen meer
Kinderen in speelstraten bewegen meer Sara D Haese, stafmedewerker beweging en lokale besturen 1/12/2016 Overzicht presentatie Bewegen en lang stilzitten Waarom? Richtlijnen Beweeg- en zitgedrag bij Vlaamse
Nadere informatie10/2/2014. Infosessie ergonomiebeleid op kantoor Oktober 2014 Team Ergonomie
Infosessie ergonomiebeleid op kantoor Oktober 2014 Team Ergonomie Ergonomie : wat en wie? Ergonomie : waarom? Wetgevend kader: KB Beeldschermwerk Vermijden van klachten Ergonomie: hoe? 2 Ergonomie tracht
Nadere informatieBeeldschermwerk en werken in de e-gemeente
Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Gezond werken aan het beeldscherm (voor leidinggevenden) Brochure voor leidinggevenden over de gezondheidsrisico s van beeldschermwerk Inhoudsopgave Gezond werken
Nadere informatieBewegen in Nederland
Onderzoeksresultaten Resultaten Monitor Bewegen en Gezondheid Bewegen in Nederland 2000-2008 Sinds 2000 meet de Monitor Bewegen en Gezondheid trends in het beweeggedrag van de Nederlandse bevolking om
Nadere informatieAls stress omslaat in faalangst en gespannenheid is dat het signaal om op de rem te gaan staan. Stress kan dus zowel negatief als positief zijn.
bewegen is gezond Als stress omslaat in faalangst en gespannenheid is dat het signaal om op de rem te gaan staan. Stress kan dus zowel negatief als positief zijn. 3 Bewegen is gezond afdeling preventie
Nadere informatieVlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
JO VANDEURZEN Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin CONTEXT > Het doel Draagvlak en engagementen aftoetsen en stimuleren in ganse werkveld van relevante actoren Kennis van bewezen strategieën
Nadere informatieDagelijks ontbijten en elke dag groente en fruit eten zijn gedragingen die bijdragen aan een gezonde leefstijl.
De Vlieger 3 CHECKID ChecKid is een grootschalig leefstijlonderzoek onder basisschoolleerlingen in Zwolle. Het brengt (on)gezond gedrag, leefstijl en de leefomgeving van kinderen in Zwolle in kaart. ChecKid
Nadere informatieBEWEGEN IN NEDERLAND 2000-2013
BEWEGEN IN NEDERLAND 2000-203 TNO-MONITOR BEWEGEN EN GEZONDHEID De TNO-Monitor Bewegen en Gezondheid, onderdeel van Ongevallen en Bewegen in Nederland (OBiN), is een continue uitgevoerde enquête naar het
Nadere informatieHOE GEZOND IS DE VLAMING? PERSCONFERENTIE, 12/12/2016 Brussel
HOE GEZOND IS DE VLAMING? PERSCONFERENTIE, 12/12/2016 Brussel AGENDA Context Bevraging burger Omgevingsanalyse Beleidsevaluatie Vraag & antwoord AGENDA Context Bevraging burger Omgevingsanalyse Beleidsevaluatie
Nadere informatieEvaluatie JOGG Roosendaal Basisschool de Vlindertuin. Resultaten evaluatie JOGG December 2017
Evaluatie JOGG Roosendaal Basisschool de Vlindertuin Resultaten evaluatie JOGG December 2017 Inleiding Achtergrond In het kader van de JOGG aanpak in de gemeente Roosendaal heeft op basisschool de Vlindertuin
Nadere informatieBeweegrichtlijnen Nr. 2017/08. Samenvatting
Beweegrichtlijnen 2017 Nr. 2017/08 Samenvatting Beweegrichtlijnen 2017 pagina 2 van 6 Achtergrond In Nederland bestaan drie normen voor bewegen: de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, die adviseert op minstens
Nadere informatieVOEDING & BEWEGING DOELSTELLING & AANPAK. Dr. V. Stevens Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie. Gezondheidsconferentie 08
VOEDING & BEWEGING DOELSTELLING & AANPAK Dr. V. Stevens Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie Gezondheidsconferentie 08 1. DE NIEUWE GEZONDHEIDSDOELSTELLING VOEDING & BEWEGING HOOFDDOELSTELLING Het
Nadere informatiestappen: hoe begin je eraan?
10.000 stappen: hoe begin je eraan? 1 2 3 4 5 6 Meet je stappen gedurende een week. Bepaal je doel. 500 extra stappen per dag is een haalbare uitdaging. Hou dit minstens 1 week vol. Kies na elke week een
Nadere informatieDe invloed van de ruimte op beweging en zitgedrag bij kinderen
De invloed van de ruimte op beweging en zitgedrag bij kinderen Sara D Haese An De Meester Prof. Ilse De Bourdeaudhuij Prof. Greet Cardon Overzicht Wat is voldoende bewegen en niet te veel zitten? Waarom
Nadere informatieEen voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma
7 Samenvatting 8 Dit proefschrift beschrijft de voorbereiding op de landelijke implementatie van het Dutch Obesity Intervention in Teenagers (DOiT) programma. Daarnaast wordt de evaluatie beschreven die
Nadere informatieSTEP WerkPlekAnalyse bij
STEP WerkPlekAnalyse bij Inleiding De STICHTING ERGONOMIE & PREVENTIE (STEP) is gevraagd de werkplek van mevrouw G. te analyseren, risicofactoren te inventariseren en advies te geven over een optimale
Nadere informatieBrochure. met praktische informatie bij de sportelkalender. Sportelregio Pajottenland
Brochure met praktische informatie bij de sportelkalender Sportelregio Pajottenland Brochure bij de sportelkalender Deze brochure bevat belangrijke praktische informatie bij de sportelkalender van Sportregio
Nadere informatieBrochure voor de werkgever
Brochure voor de werkgever WG Inhoud Inleiding...3 1. Evaluatie...4 2. Individueel advies... 5 3. Doorverwijzing... 6 4. Groepsrapport... 6 5. Praktisch...7 2 Computers zijn niet meer weg te denken uit
Nadere informatieGezond werken met computers
Gezond werken met computers Gezond werken met je computer Iedereen heeft wel eens een stijve nek of schouders, pijnlijke polsen of vermoeide ogen na een dag werken achter te computer. Vaak gaan die klachten
Nadere informatieConsortium K.U. Leuven U. Gent V.U. Brussel. Gaston Beunen, K.U. Leuven Promotor - Coördinator
Consortium K.U. Leuven U. Gent V.U. Brussel Gaston Beunen, K.U. Leuven Promotor - Coördinator Overerving Fysieke activiteit vrije tijd werktijd andere o.a. huishoudelijk werk en tuinieren Gezondheidsgerelateerde
Nadere informatieVOEDING, BEWEGEN EN GEWICHT
IJsselland VOEDING, BEWEGEN EN GEWICHT Jongerenmonitor 2015 77% ontbijt dagelijks 10.3 jongeren School 13-14 jaar 15- jaar 76% een gezond gewicht 15% beweegt voldoende Genotmiddelen Psychosociale gezondheid
Nadere informatieMediakids 7. GfK November 21, 2016 VRT Mediakids
Mediakids 7 1 Het typische Vlaamse gezin met 2- tot 5-jarigen heeft samenwonende ouders (93%) en bestaat uit twee kinderen (46%) met een gemiddelde leeftijd van 5 jaar. N = 281 met 6- tot 12-jarigen heeft
Nadere informatieNek/schouder en armklachten bij groepsbegeleiders in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking
Aanleiding onderzoek Nek/schouder en armklachten bij groepsbegeleiders in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Lydi de Lange bedrijfsfysiotherapeut paramedisch team Advisium Ermelo december
Nadere informatieGroeiwijzer. Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW
Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW Met steun van het Agentschap Zorg en Gezondheid Auteurs Jeannin Rozemarijn & Vandeputte
Nadere informatieAl spelend leren: onderzoek naar de educatieve (meer)waarde van computergames in de klas Project Ben de Bever
Al spelend leren: onderzoek naar de educatieve (meer)waarde van computergames in de klas Project Ben de Bever 2010-2011 Een onderzoek van: Universiteit Gent Katarina Panic Prof. Dr. Verolien Cauberghe
Nadere informatie_ Handleiding Workrave
SSC-ICT _ Handleiding Workrave Werken met pauzesoftware April 2016 Versie 1.2 _ Inhoudsopgave 1. Applicatie Workrave 3 1.1 Pauzes 3 1.2 Workrave activeren 3 1.3 Workrave automatisch opstarten bij inloggen
Nadere informatieDe nieuwe voedingsdriehoek: ook op de werkvloer. Rosa Luyten, stafmedewerker gezonde voeding
De nieuwe voedingsdriehoek: ook op de werkvloer Rosa Luyten, stafmedewerker gezonde voeding Inhoud Voorstelling De voedingsdriehoek 10 gezond leven tips De bewegingsdriehoek kort Belang Gezondheidsbeleid
Nadere informatieKinderen in Zuid gezond en wel?
GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Zuid gezond en wel? 1 Wat valt op in Zuid? Voor Zuid zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar
Nadere informatieComputerwerk brengt gezondheidsrisico s met zich mee. Die risico s hebben concreet betrekking op:
Arborisico s bij werken met tablet en smartphone Computerwerk brengt gezondheidsrisico s met zich mee. Die risico s hebben concreet betrekking op: 1. de ogen, want we moeten kijken naar een beeldscherm;
Nadere informatieEffecten van een actieve leefstijl, ook bij kanker. Prof dr Maria Hopman Afdeling Fysiologie Radboudumc Nijmegen Wageningen University (eat2move)
Effecten van een actieve leefstijl, ook bij kanker Prof dr Maria Hopman Afdeling Fysiologie Radboudumc Nijmegen Wageningen University (eat2move) 8000 zitdoden per jaar in Nederland De evolutie van de mens
Nadere informatieGezondheid en (psycho)somatische klachten bij adolescenten in Vlaanderen 2010
Resultaten HBSC Subjectieve gezondheid Gezondheid en (psycho)somatische klachten bij adolescenten in Vlaanderen Inleiding Gezondheid in de internationale HBSC (Health behaviour in School-aged Children)
Nadere informatiestappen. 1. Bewegen Vlamingen voldoende? 2. Waarom regelmatig bewegen? 3. Hoeveel bewegen?
10.000 stappen 2 1. Bewegen Vlamingen voldoende? 2. Waarom regelmatig bewegen? 3. Hoeveel bewegen? 4. Waarom 10.000 stappen implementeren? 5. Hoe implementeren? Projecttools 10.000 stappen 3 Bewegen Vlamingen
Nadere informatieDE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN.
GEZONDHEID INFOBLAD DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. BRON: VIGeZ, 2011. De actieve voedingsdriehoek. De actieve voedingsdriehoek geeft je een idee
Nadere informatieVoeding in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)
Voeding in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Voeding in de BBC 1. Wat is evenwichtige voeding Evenwichtig eten is essentieel voor onze gezondheid. Een ongezonde leefstijl waaronder
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) MAMMACARE. onderdeel FYSIOTHERAPIE
Patiënteninformatiedossier (PID) MAMMACARE onderdeel FYSIOTHERAPIE Inhoud Inleiding... 3 Algemene informatie over oefenen voor de schouder na een borstamputatie... 3 Algemene informatie over oefenen voor
Nadere informatieDoor samenspel winnen beleidsnota minister Muyters
Door samenspel winnen beleidsnota minister Muyters Tijdens de actieve loopbaan moeten mensen steeds vaker studies, werk en gezin combineren. De vrije tijd komt daardoor dan ook meer onder druk te staan.
Nadere informatieKatrien DE COCKER Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. 20 september 2016 Prenne 39
MINDER ZITTEN OP DE WERKVLOER VIA EEN COMPUTER-TAILORED TOOL: START TO STAND Katrien DE COCKER Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen 20 september 2016 Prenne 39 VAKGROEP BEWEGINGS- EN SPORTWETENSCHAPPEN
Nadere informatieDossier Zittend en staand Werk
Dossier Zittend en staand Werk Landurig staand werken belemmert de doorbloeding van de benen. Langdurig staand werken vraag flink wat spierkracht. Staand werken kan op den duur tot voetklachten en spataderen
Nadere informatieKinderen in West gezond en wel?
GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in West gezond en wel? 1 Wat valt op in West? Voor West zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar
Nadere informatiePUBERBREIN EN GEZONDHEID. Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering
PUBERBREIN EN GEZONDHEID Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering PROGRAMMA Puberbrein Pubers en gezondheid Voeding Bewegen Slapen Wat kunt u hiermee in de opvoeding van uw kind? DE PUBERTEIT Dit
Nadere informatie10/2/2014. Infosessie ergonomiebeleid op kantoor 2014 Team ergonomie
Infosessie ergonomiebeleid op kantoor 2014 Team ergonomie Wij zitten gemiddeld 55 tot 70% van de dag 9 tot 11 uur zitten op dagbasis per uur dat men zittend doorbrengt, stijgt het risico op vroegtijdig
Nadere informatieSedentair gedrag bij ouderen STA OP VOOR GEZONDHEID!
Sedentair gedrag bij ouderen STA OP VOOR GEZONDHEID! Zittende en liggende activiteiten als percentage van de totale dagelijkse sedentaire tijd THEATER-/ KERK-/ BIOSCOOP- BEZOEK 4,2% Wat is sedentair gedrag?
Nadere informatieKinderen in Noord gezond en wel?
GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Noord gezond en wel? 1 Wat valt op in Noord? Voor Noord zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar
Nadere informatieStudie Jongeren en Gezondheid. Een Vlaamse en internationale studie
Studie Jongeren en Gezondheid Een Vlaamse en internationale studie Overzicht studie Internationaal netwerk van onderzoekers Gefinancierd door Vlaamse gemeenschap Samenwerking Wereldgezondheidsorganisatie
Nadere informatieHoe kies je de juiste muis?
Work Smart - Feel Good Hoe kies je de juiste muis? Een praktisch overzicht van de gezondheidsvoordelen Inleiding Het meest gebruikte accessoire bij het werken met een werksetting wordt een muis veel gebruikt
Nadere informatieKinderen in Centrum gezond en wel?
GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Centrum gezond en wel? 1 Wat valt op in Centrum? Voor Centrum zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van
Nadere informatieGezond werken. met de computer
Gezond werken met de computer Zorg voor jezelf EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID IN GEZOND WERKEN Ondersteunt uw bureaustoel uw rug voldoende? Weerkaatst de zon niet in uw beeldscherm? Zit u voldoende rechtop
Nadere informatieOptimale instelling beeldschermwerkplek
Optimale instelling beeldschermwerkplek STAP 1: STOEL INSTELLEN De stoel - hoogte Ga recht voor de stoel staan en stel de zitting vervolgens zo in dat deze vlak onder de knieschijf zit. Als het goed is
Nadere informatieBouw en werking van de rug
Hou je rug gezond 60% tot 90% van de volwassenen krijgt ooit te maken met rugklachten. Nochtans kan je rugklachten voorkomen door rekening te houden met een aantal principes. In deze folder komen allerlei
Nadere informatieBeeldschermwerk en werken in de e-gemeente
Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Gezond werken aan het beeldscherm (voor medewerkers) Brochure voor medewerkers over het voorkomen van gezondheidsklachten door beeldschermwerk Inhoudsopgave Gezond
Nadere informatieVERKOOP VAN DRANK EN SNACKS OP SCHOOL. ADVIES
VERKOOP VAN DRANK EN SNACKS OP SCHOOL. ADVIES DE VOEDINGSWAARDE VAN DE DRANKJES EN SNACKS DIE IN DE MEESTE SECUNDAIRE SCHOLEN WORDEN VERKOCHT, ZIJN IN STRIJD MET DE AANBEVELINGEN VOOR EEN GEZOND EETPATROON.
Nadere informatieMediaopvoeding. workshop 2015. Mediaopvoeding
Mediaopvoeding workshop 2015 Mediaopvoeding Contents Wat is mediaopvoeding?... 2 De jeugd van tegenwoordig... 3 Kinderen overzien niet alle gevaren van de media... 3 Opvoedingsstijlen... 4 Opvoedingscompetenties...
Nadere informatieTips voor het omgaan met artrose van de hand
Tips voor het omgaan met artrose van de hand 10 praktische tips om een eerste stap te zetten naar beter omgaan met beschadigde gewrichten Tips bij artrose Inleiding Artrose is een aandoening van de gewrichten
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 24 februari 2012
PERSBERICHT Brussel, 24 februari 12 STEEDS MEER BELGEN HEBBEN TOEGANG TOT INTERNET In 11 had 77% van de huishoudens internettoegang, meestal via breedband. Dat blijkt uit de resultaten van de ICT enquête
Nadere informatieBEREIDINGS- EN CONSUMPTIETIJD VAN MAALTIJDEN. AUTEUR Sarah BEL
BEREIDINGS- EN CONSUMPTIETIJD VAN MAALTIJDEN AUTEUR Sarah BEL Dankwoord Dit werk kon niet worden gerealiseerd zonder de medewerking van een aantal personen. Onze bijzondere dank gaat uit naar: De deelnemers
Nadere informatieGezondheidsvaardigheden van schoolverlaters
Gezondheidsvaardigheden van schoolverlaters Lea Maes, PhD Universiteit Gent Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde Health literacy health literacy represents
Nadere informatie