SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT. Natasja Poot

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT. Natasja Poot"

Ruth van Beek
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT Natasja Poot 1

2 Wat is Silicium? Silicium (Si): Op zuurstof na het meest voorkomende element in de aardkorst (28%) Silicaten (kwartszand, klei) Slechts klein deel beschikbaar voor plant Komt voor in de bodemoplossing in de vorm van siliciumzuur (H 4 SiO 4 )

3 Het vergeten element Geen essentieel element? Besloten in 1860 dat Si niet noodzakelijk is voor de groei van een plant (Sachs, 1865) Weinig interesse vanuit plantfysiologie Steeds meer erkenning belang Si 40 jaar geleden weer publicaties m.b.t. Si In Amerika officieel erkend als plant beneficial

4 In de plant Si-accumulatoren (actieve opname) Suikerriet Rijst Tarwe, gerst, mais Grassen Niet-accumulatoren (passieve opname) Dicotyle gewassen Aardappel Komkommer Aardbei

5 In de plant Afgezet in cellen in de opperlaag van het blad Belang bij vorming van lignine Versterkt celwanden en verhoogt elasticiteit

6 Stevigere plant Si zorgt voor een stevigere plant Vermindert graanlegering Aardappelen: Meer lignine na bemesting met K-silicaat 22% meer chlorofyl in bladeren Verbetering stand blad

Droogtetolerantie Transpiratie via het waslaagje en huidmondjes Beschermend siliconenlaagje vermindert transpiratie Hoger Si-gehalte in gewas hoger

7 Droogtetolerantie Transpiratie via het waslaagje en huidmondjes Beschermend siliconenlaagje vermindert transpiratie Hoger Si-gehalte in gewas hoger watergebruiksefficiëntie Tabel: Effect van Si op transpiratiesnelheid bij rijst SiO₂-gehalte (%) Transpiratie (g H₂O/g ds) 0,02 200,3 1,59 181,7 10,29 168,0 13,22 154,4 Ma en Takahashi, 2002

8 Zouttolerantie Verzilting steeds vaker een probleem Si verbetert de zouttolerantie Verlaagt Na-opname Bindt met Na in de wortels waardoor Na-concentratie in de plant afneemt Vermindert groeiremming Na-gehalte (% ds) 4,0 3,0 2,0 1,0,0 Na-gehalte Relatieve groei (%) 80,0 60,0 40,0 20,0,0 Relatieve groei - Si + Si - Si + Si Matoh et al., 1986

9 P-beschikbaarheid Silicaatmeststoffen verhogen P-beschikbaarheid Silicaten (SiO 4 4- ) kunnen uitwisselen met gefixeerd P waardoor deze vrijkomt Oplosbare silicaten Gesteentemeel Calcium- en kaliumsilicaten Oplosbaar P (g/l) Ca-P Al-P Fe-P Controle (H₂O) Ca-silicaat Toename (%) 320% 84% 21% Matychenkov en Ammosova, 1996

10 P-opname Positief effect op P-opname duidelijker bij lage P- beschikbaarheid Si versnelt P-verplaatsing in gewas Tabel: Effect Si-bemesting op rijstopbrengst en P-translocatie. Si P-concentratie (µm) ,5 Korrelgewicht (g/ds) P-translocatie naar bloemtop (%) Ma et al., 2001

Verhoogt aantal fenolen en lignine en activeert enzymen Meerdere gewassen en

11 Ziekteresistentie Meer Si in de bodem meer Si in blad hogere resistentie tegen pathogenen Extra Si afgezet rond de infectiehaard Bevordert actief afweersysteem Verhoogt aantal fenolen en lignine en activeert enzymen Meerdere gewassen en ziektes: Meeldauw: aardappelen, komkommer, courgette, roos, aardbei, druiven, gerst, tarwe

12 Opbrengst Aardbeien -Si +Si Toename (% Opbrengst Aantal 67,5 91,5 36% Fruitgewicht (g) 521,4 675,5 30% Veldbeemdgras Korndörfer and Lepsch, 2001; Heckman, 2012

13 Si-beschikbaarheid in Nederland 90% percelen: 4 63 mg/kg Gemiddelde: 20 mg/kg Beschikbaarheid verschilt per grondsoort Si-beschikbaar (mg/kg) % percelen laag

14 Sporen- of macronutriënt? Si kan in grote hoeveelheden voorkomen in de plant Si-gehalte in gewas: g/kg ds Vergelijkbaar met gehaltes P, Mg en Ca Grassen: 7-47 g/kg ds Macronutriënt Gras g/kg ds gem. min max Mg 2,4 1,8 2,9 Ca 5,0 3,8 6,6 P 3,6 2,8 4,6

15 Conclusie Si, het terug gevonden element Si kan de opbrengst verhogen Met name onder stressomstandigheden Bemesting met silicaten kan de P- beschikbaarheid verhogen BLGG AgroXpertus heeft Si, Mo en Fe toegevoegd aan het sporenpakket Praktijkproeven 2013

16 BEDANKT VOOR UW AANDACHT 16

Vergelijkbare documenten

Voeding in relatie tot ziekten en plagen Maikel van de Ven 17-02-2016 Even voorstellen Sinds 2003 bezig met plantsapmetingen in aardbei en vollegrondsgroente Brix, Ec, ph, Nitraat, Kalium Na 5 jaar ervaring: