bloedverwant Van plasma tot levensreddend medicijn Hemofilie A Chris van den Brink spuit om de andere dag stollingsfactor VIII 4

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "bloedverwant Van plasma tot levensreddend medicijn Hemofilie A Chris van den Brink spuit om de andere dag stollingsfactor VIII 4"

Transcriptie

1 bloedverwant BLAD VOOR DONORS - JAARGANG 13 - NR Hemofilie A Chris van den Brink spuit om de andere dag stollingsfactor VIII 4 Bourgondische gevers Deze donors weten alles van het goede leven! 16 Dokter, hoe zit dat? 5 vragen aan onze donorartsen 15 Van plasma tot levensreddend medicijn

2 Van de redactie Op mijn duimpje Meer dan bloed alleen Met dit nummer is onze symbolische cirkel rond. Na Gerard Schouten (donor) en Katja van den Hurk (medewerker Sanquin) hebben we Chris van den Brink gevraagd de gastredactie te verzorgen. Chris heeft hemofilie A en gebruikt geneesmiddelen die in de plasmafabriek van Sanquin worden gemaakt. Een mooie aanleiding om in dit nummer een kijkje te nemen in de fabriek. Zo n plasmadonors komen geregeld naar ons toe om plasma te geven. Maar wist u dat ook in een gewone bloeddonatie plasma zit? Samen zorgt u ervoor dat de plasmafabriek op volle toeren kan blijven draaien en levensreddende geneesmiddelen voor mensen zoals Chris kan produceren. Imke Sikkema, hoofdredacteur Bloedverwant Op mijn duimpje Ik heb hemofilie en ken Sanquin vrij goed. Als afnemer van een van de geneesmiddelen natuurlijk, maar ook vanuit mijn voormalige functie als bestuurslid van de hemofilievereniging. Dat heb ik tien jaar gedaan. Daarnaast heb ik dertig jaar als analist hematologie op het transfusielaboratorium van het Radboudumc gewerkt. Dus de wereld van bloed ken ik op mijn duimpje. Zonder hen was ik er nu niet meer... Een keer of drie bezocht ik de plasmafabriek van Sanquin. Heel indrukwekkend om te zien wat daar allemaal gebeurt onder steriele omstandigheden. Als je zoals ik afhankelijk bent van een bloedproduct, weet je als geen ander hoe belangrijk het is dat er op een veilige en goede manier mee wordt omgegaan. Dat donors vrijwillig hun bloed en plasma geven is natuurlijk geweldig. Zonder dat spul was ik er niet meer geweest. Zo simpel is dat. Chris van den Brink, gastredacteur Foto Erno Wientjens Cijfer Nederlanders plaatsten al de Geefhetdoor-twibbon die op Wereld Bloeddonordag werd gelanceerd op hun profielfoto op Facebook of Twitter. Kijk op COLOFON Bloedverwant is een uitgave van Stichting Sanquin Bloedvoorziening en verschijnt twee keer per jaar. Redactie Imke Sikkema (hoofdredacteur), Merlijn van Hasselt, Hezeke Hoefnagel, Lysbert Schuitema, Henk van der Meij (donorraad), Chris van den Brink (gastredacteur) Tekst en eindredactie Annemarie Geleijnse, Rineke van Houten Vormgeving Total Identity, Jochem Duijff, Arjen Firet Druk en distributie Roto Smeets Weert Redactieadres Sanquin Bloedvoorziening, Redactie Bloedverwant, Postbus 1013, 6501 BA Nijmegen, , bloedverwant@sanquin.nl, Sanquin. Artikelen uit Bloedverwant mogen alleen na overleg met de redactie worden overgenomen, onder vermelding van de bron en de uitgever. ISSN: De redactie heeft getracht alle bronnen van het beeldmateriaal te achterhalen. In een enkel geval is dat niet gelukt. Rechthebbenden kunnen zich alsnog melden via bloedverwant@sanquin.nl. 2

3 En, lekker geprikt? We treffen Marloes Derks (24) aan het werk op het terras van de Polo Bar in Haarlem. Foto Yvonne Witte En, lekker geprikt? Ja hoor. Het was even geleden doordat ik moest wachten vanwege het zetten van twee tattoos. O, spannend. De tattoo op mijn schouder bestaat uit drie symbooltjes: voor hoop, geloof en liefde. Ik zie ze als een verbinding tussen mij en mijn moeder. Zij gelooft en ik geloof als enige van haar drie dochters ook, maar wat minder. De drie symbooltjes staan ook voor mij en mijn twee zussen, die vonden dat heel bijzonder. Waarom ben je bloeddonor geworden? Een heel suffe reden eigenlijk: omdat mijn huisgenoten ook bloed gaven. Ik dacht altijd dat ik uitgesloten was van het bloeddonorschap omdat ik een erfelijke enzymafwijking heb, iets met mijn bloed dus. Maar dat bleek toch te kunnen. Wat is dat voor afwijking? Het komt erop neer dat ik bijvoorbeeld bepaalde voedingsmiddelen niet mag eten. Zoals tuinbonen. Mijn bloedcellen breken dan razendsnel af waardoor ik zuurstoftekort krijg. Als dat zou gebeuren, kan ik wel gered worden door een bloedtransfusie. Dat is dus een tweede reden om bloeddonor te worden. Ik ben een supersociaal wezen Heftig zeg! Valt wel mee hoor. Ik kan er goed mee leven. En blijkbaar uitstekend het terras bedienen. Zeker. Ik werk graag in het café. Ik ben een supersociaal wezen. Je hebt altijd mensen om je heen, gewoon heel gezellig. Het is een ideale baan omdat je uitgaat en geld verdient. Ha ha! Een volle baan? Nee hoor, ik ben ook communicatiemedewerker bij D66 in Haarlem en redacteur bij HRLM, een Haarlemse glossy. Politiek en journalistiek interesseren me beide, dus dat is een mooie combinatie. Veel thuis ben ik niet met al die bezigheden! 3

4 Bloed is leven NAAM Chris van den Brink LEEFTIJD 54 BLOEDGROEP 0 + BIJZONDER Heeft hemofilie A 4

5 Zo normaal mogelijk leven. Meedoen waar dat kan. Sommige mensen zijn levenslang afhankelijk van bloedproducten. Chris van den Brink (54) heeft hemofilie A en spuit om de andere dag stollingsfactor VIII, een geneesmiddel dat in de plasmafabriek van Sanquin wordt gemaakt. Er ging een wereld voor me open. Fotografie Erno Wientjens Rode draad Welbeschouwd hadden zijn ouders al bij zijn geboorte kunnen weten dat hij bloederziekte had, maar pas toen Chris een jaar oud was, gingen ze op aanraden van zijn opa naar de dokter. Achteraf wel prettig, vindt Chris. Ik ben een jaar lang behandeld als een normale baby. Dat blijkt een rode draad in zijn leven: Zo normaal mogelijk leven, meedoen wanneer dat kan. Zo is hij ook opgevoed. Toen er een dik pak ijs lag, kreeg hij een paar schaatsen cadeau van zijn vader. Bij de eerste poging zeilde ik onderuit en kwam zo hard op mijn kont terecht dat ik drie weken in het ziekenhuis heb gelegen. In het dorp waar hij opgroeide, wist iedereen dat er wat was met die jongen. Als met carnaval tijdens het hossen de hele groep omviel, zorgden ze dat Chris bleef staan. Hij glundert op deze zonnige dinsdag in zijn achtertuin nog bij de gedachte: Prins Carnaval riep dan Alaaf, alaaf, en dan ging het weer verder. Zelf deed hij er alles aan om gewoon vol mee te kunnen doen. Gymmen was uitgesloten, maar van de sportleraar leerde hij wél stafkaart lezen op schoolkamp. Bij sportdagen zorgde Chris voor de logistieke schema s en de jassen en tassen. Je moet zorgen dat je niet buiten dingen komt te staan waar je wel bij hoort. Stollingsfactor Chris heeft ernstige hemofilie A, een erfelijke ziekte waarbij de stollingsfactor VIII in het bloed grotendeels of geheel ontbreekt. Dat leidt tot interne bloedingen, spontaan of na het stoten tegen iets of bij het te zwaar belasten van gewrichten. Hij heeft een enkelprothese en slechte knieën, en loopt dan ook wat moeilijk. Zijn ellebogen kan hij niet meer strekken. Terugblikkend op zijn jeugd zegt hij: Ik heb tot mijn veertiende zeventig keer in het ziekenhuis gelegen. Variërend van een paar dagen tot drie maanden. Preventief Rond zijn veertiende kwam er een eind aan de vele ziekenhuisopnames toen een arts besloot dat het beter was om preventief te gaan behandelen. Twee keer per week kreeg hij de stollingsfactor VIII uit donorplasma ingespoten. Dat zorgde ervoor dat de bloedingen en de ziekenhuisopnames minder werden. Wel kreeg hij te maken met een wrang gevolg van de behandeling. Zoals veel andere mensen met hemofilie raakte hij besmet met hepatitis B en hepatitis C. De virussen waren in de jaren zeventig nog onbekend en donors werden daar dan ook niet op getest. Chris: We noemen het wel eens de relatiegeschenken van de donor. Alleen een besmetting met hiv is mij bespaard gebleven. Maar het is kiezen uit twee kwaden. Zonder dat spul en zonder donors was ik er al 5

6 Het perspectief voor hemofiliepatiënten is veel beter geworden Marian van Kraaij, directeur unit Transfusiegeneeskunde, vertelt over de grote sprongen die de afgelopen decennia in de behandeling van hemofilie zijn gemaakt. niet meer geweest. Daar kan ik heel duidelijk in zijn. Op zijn zeventiende begon Chris zelf te prikken. Die thuisbehandeling is een verademing, het geeft zo n vrijheid. Er gaat een wereld voor je open. Tot die tijd vermaakte ik me zomers in een groot natuurzwembad in de buurt, maar nu kon ik echt op reis. Hij trok eropuit zodra dat kon. Zo ging hij naar Oostenrijk met een vriend van de laboratoriumschool. Op reis werd hij steeds inventiever. Nu heb ik kleine spuiten, maar vroeger moest je een compleet infuus optuigen. Dan haalden we in het hotel de gordijnen uit de rails, bogen de haken om en hingen daar zakken fysiologisch zout en flesjes aan. En we hebben ook wel eens klerenhangers op hun kop in een schemerlamp gehangen en aan de haken alles opgehangen. Zaten we nog mooi onder het licht ook. Normaler dan je denkt Twee ooms van Chris stierven op jonge leeftijd aan hemofilie, destijds was er geen behandeling. Voor Chris kwamen er wel mogelijkheden, al was het aanvankelijk behelpen. Toen hij heel jong was, kreeg hij nog gewoon LEVEN UIT EEN KOFFERTJE Terwijl de uit Spanje geadopteerde hond Dolo om hem heen springt, haalt Chris uit de woonkamer een metalen koffertje om het op de tuintafel te openen. Flesjes gedestilleerd water, het gevriesdroogde plasmaproduct dat als een droge klont onder in een flesje zit, naalden, buisjes, een stuwband. Alles wat Chris nodig heeft om zichzelf te behandelen, zit erin. Zelfs mijn kinderen weten feilloos wat waarvoor is. Voor het gezin is het de normaalste zaak van de wereld dat Chris hemofilie heeft. Samen een potje voetballen of stoeien zit er niet in, meeleven langs de lijn op het sportveld des te meer. Zoon Rein (14) voetbalt en dochter Rosalie (12) korfbalt. vers plasma toegediend. De hoeveelheid stollingsfactor die daarin zat was nihil. Later werd het al beter toen Sanquin een gevriesdroogd product maakte waarin de stollingsfactor van vier donors verwerkt werd. Nog weer later kwam er zijn huidige geneesmiddel Aafact, dat wordt gemaakt uit het plasma van een enorm aantal donors. Vroeger vermaakte ik me zomers in een groot natuurzwembad in de buurt, maar nu kan ik echt op reis Doordat hij zichzelf nu preventief behandelt, kan hij een vrij normaal leven leiden. Ik zeg wel eens gekscherend: door die profylaxe behandeling word je als hemofiliepatiënt veel normaler dan je denkt dat je bent. Daar komt bij: ik weet niet wat het is om het niet te hebben. OP AANVRAAG Bedrust en pijnstilling waren lange tijd het enige. Een echte behandeling kwam er pas in de jaren zestig. Toen lukte het om uit het plasma van donors het stollingseiwit factor VIII te genereren. Dit zogenoemde cryoprecipitaat werd aan patiënten met hemofilie A gegeven op het moment dat er een bloeding was. PREVENTIEF Later begonnen we preventief de ontbrekende stollingsfactor toe te dienen. Bij personen met ernstige hemofilie A gebeurt dat meestal drie keer per week, bij ernstige hemofilie B twee keer. Daarmee probeer je bloedingen en dus schade aan de gewrichten te voorkomen. POEDER Sinds de jaren zeventig zuiveren we in de plasmafabriek van Sanquin apart de stollingsfactor VIII en IX uit het plasma. Dit is als het ware de speld in de hooiberg van het plasma. Er zijn meer dan donors nodig om één dosis stollingsfactor te verkrijgen. De stollingsfactoren van heel veel donors samen worden gevriesdroogd en bewaard. Wat overblijft is een soort poeder dat we aanvullen met gedestilleerd water en zo in de aderen spuiten. Patiënten (of hun ouders) kunnen dat zelf leren. ONTWIKKELINGEN Er zijn grote sprongen gemaakt en de ontwikkellingen gaan door. Zo zijn er inmiddels producten op de markt waar geen donorplasma meer aan te pas komt (recombinant factor FVIII en FIX). Op dit moment wordt er veel onderzoek gedaan naar producten die de stolling langer op peil houden zodat er minder vaak geprikt hoeft te worden. En er is onderzoek naar gentherapie. 6

7 Hemofilie door de tijd Het oudst bekende geschrift waarin hemofilie wordt genoemd, is een Egyptische papyrusrol. In de joodse Talmoed wordt de erfelijkheid van hemofilie genoemd. Een jongetje hoefde niet besneden te worden als twee van zijn broers daaraan waren gestorven. De Moorse arts Albucasis beschrijft in zijn medische encyclopedie een familie waarvan de mannen overleden aan bloedverlies na kleine verwondingen John Conrad Otto, arts in Philadelphia, beschrijft dat (gezonde) vrouwen hemofilie doorgeven en dat mannen de ziekte krijgen. Koningin Victoria, die over Engeland regeerde van 1837 tot 1901, was draagster van hemofilie. Twee dochters, Alice en Beatrice, werden ook hemofiliedraagster. Zij introduceerden de aandoening in de koninklijke families van Spanje, Duitsland en Rusland. De zoon van de Russische tsaar Aleksej had hemofilie. Door inwendige bloedingen kon Aleksej vaak niet lopen en werd hij gedragen door een lijfwacht Het onderscheid in hemofilie A en B wordt ontdekt, mede dankzij de inspanningen van Pavlovsky, een arts uit Buenos Aires, Argentinië. De eerste stollingsfactor uit menselijk bloed komt op de markt. Het wordt mogelijk om bloedingen te behandelen door de ontbrekende stollingsfactoren intraveneus toe te dienen. Thuisbehandeling wordt mogelijk. Opname in ziekenhuis is verleden tijd Komst van gevriesdroogde stollingsconcentraten van tot donors. Dit kan preventief enkele keren per week worden toegediend. Een kunstmatige versie van de normale stollingsfactor uit plasma komt op de markt. Tweejaarlijks congres van de Wereldfederatie Hemofilie in Australië over o.a. de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van gentherapie. 7

8 8 Bij Sanquin weten we bijna alles over bloed. Met die kennis ontwikkelen we geneesmiddelen, tests, apparatuur en veilige transfusies. Die genezen mensen in binnen- en buitenland, laten ze leven en geven ze een toekomst. Onze kennis van bloed, komt uit bloed. Dankzij u, die belangeloos voor een ander klaarstaat. Op 14 juni, Wereld Bloeddonordag, heeft Nederland u daarvoor massaal bedankt. Ga naar geefhetdoor.nu.

9 Wist je dat? Plasma Onmisbaar Plasma bevat onder meer belangrijke eiwitten die we niet kunnen missen. Een voorbeeld zijn de stollingsfactoren, die samen met de bloedplaatjes ervoor zorgen dat een wondje niet blijft bloeden. Een ander voorbeeld zijn antistoffen, die ons lichaam beschermen tegen infectieziekten. Water (90%) Plasma is het vloeibare gedeelte van bloed Eiwitten Zoals stollingsfactoren en antistoffen Bijzonder plasma Sommige mensen hebben een hoog gehalte aan specifieke antistoffen in hun bloed, als ze bijvoorbeeld geelzucht of gordelroos hebben gehad. Van de antistoffen uit het plasma maakt Sanquin vaccinaties die besmetting met hepatitis A (geelzucht), hepatitis B, gordelroos, waterpokken en tetanus kunnen voorkomen. Geven en nemen Als plasmadonor geef je alleen maar plasma, de andere bestanddelen van je bloed (rode bloedcellen, bloedplaatjes) krijg je weer terug. Je geeft bloed en daar wordt direct in een speciale machine het plasma uitgehaald. De rest van je bloed loopt via dezelfde slang en naald weer terug in je arm. Dat proces wordt gedurende de afname een paar keer herhaald (zonder opnieuw te hoeven prikken). In totaal duurt de afname ongeveer 45 minuten. Geven en nemen dus eigenlijk. Koolhydraten Mineralen Plasma Witte bloedcellen Rode bloedcellen Vitaminen Vetten Ja, ik wil! Ben je vol bloeddonor op een vaste afnamelocatie en zou je over willen stappen op plasma? Op diverse locaties zoekt Sanquin nog extra plasmadonors. Kijk voor meer informatie op bloedlinks. daar zit wat in! Cijfer 15 Aantal liters per jaar die je als plasmadonor mag geven. Dat zijn 23 donaties van 650 ml (plasma dat wordt gebruikt voor antistoffen of albumine) of 25 donaties van 600 ml (quarantaineplasma voor directe toediening aan de patiënt). Tussen elke donatie moeten minimaal vijftien dagen zitten. YELLOW! Plasma heeft een heldere tot lichtgele kleur. 9

10 Achtergrond In een geavanceerde hightech fabriek maakt Sanquin onder uiterst steriele omstandigheden diverse geneesmiddelen uit plasma. Foto Digidaan 10

11 Chris van den Brink, gastredacteur Ik heb de plasmafabriek van Sanquin een paar keer bezocht. Er wordt erg veel gemaakt voor mensen die net als ik afhankelijk zijn van bloedproducten. 11

12 Hoe werkt het? Levensreddende geneesmiddelen De vol bloed- en plasmadonors van Sanquin geven samen jaarlijks kilo plasma. Jaarlijks voert Sanquin ongeveer plasmafereses uit. Cryo Aafact (stollingsfactor VIII) Voor hemofilie A. Uit circa kilo plasma maakt Sanquin 11 verschillende geneesmiddelen voor meer dan 100 verschillende aandoeningen. INGEWIKKELD PROCES Het maken van geneesmiddelen uit plasma gebeurt via een ingewikkeld proces dat plasmafractionering heet. Het plasma van donors uit vol bloeddonaties en uit plasmadonaties wordt in bevroren toestand aangeleverd en op een speciale, gecontroleerde wijze ontdooid. Hierdoor ontstaat een neerslag, het zogenoemde cryoprecipitaat, waarin verschillende stollingseiwitten zitten. Het plasma boven deze neerslag is het zogeheten cryoarme plasma, waarin weer andere belangrijke eiwitten zitten. Al die verschillende eiwitten worden voor verschillende geneesmiddelen gebruikt. Via een reeks van gecontroleerde processen worden de verschillende eiwitten uit het plasma gehaald, gezuiverd en bewerkt tot geneesmiddel. De verschillende eiwitten zijn in zeer kleine hoeveelheden aanwezig in plasma. Daarom worden er bij de bereiding heel vaak donaties bij elkaar gevoegd om er voldoende eiwitten uit te kunnen halen voor de behandeling van patiënten. Plasma gaat de fabriek in en komt er als verschillende geneesmiddelen uit. 12

13 Dankzij het plasma van bloed- en plasmadonors kunnen patiënten, zelfs als het om een uiterst zeldzame aandoening gaat, de juiste geneesmiddelen krijgen. In de plasmafabriek van Sanquin wordt het plasma in stappen bewerkt. Hieronder zie je een overzicht van deze levensreddende geneesmiddelen, in volgorde van bereiding. Cryoarm plasma Restant plasma De vraag naar het geneesmiddel Nanogam bepaalt hoeveel plasma Sanquin per jaar in Nederland moet inzamelen. Nonafact (stollings factor IX) Voor hemofilie B. Cofact (Stollingsfac toren II, VII, IX en X) Bij tekort van deze stollingsfactoren en bij bloedingen met bloed verdunners. Cinryze (C1-remmer) Behandeling van hereditair angio oedeem (HAE). Nanogam (immunoglobulinen) Behandeling van o.a. afweerstoornissen, enkele neuro logische aandoeningen en ziekte van Kawasaki. GammaQuin (immunoglobulinen) Behandeling bij o.a. afweerstoornissen, preventie van hepatitis A en mazelen. Specifieke immunoglobulinen Voorkomen van bijvoorbeeld tetanus, waterpokken, hepa titis B en rhesusbaby. Albuman (Albumine) Vulling bij massaal bloedverlies, brandwonden en bloedvergiftiging. Chris van den Brink, gastredacteur Wij leven hier in medisch luilekkerland. Dat realiseerde ik me toen ik als bestuurslid van de hemofilievereniging in Sofia, Bulgarije was. Dat was echt een eye-opener. Aan de hemofiliepatiënten van mijn leeftijd die ik daar tegenkwam, zag ik wat er van me was geworden zonder behandeling. Zij konden nauwelijks uit de voeten, hadden misvormde gewrichten. Medicijnen zijn daar niet voor iedereen bereikbaar. Dan realiseer je je dat je op de juiste plek bent geboren. 13

14 De vrijwilliger GEWELDIG HOE DE KINDEREN OPBLOEIEN Foto Yvonne Witte Ze wilde altijd al zeilles geven maar had er de diploma s niet voor. Dus toen ze hoorde van zeilstichting Aeolus greep ze de kans. Nu is Stella Ravesteijn (20), studente accountancy, al weer ruim een jaar penningmeester. Stichting Aeolus verzorgt elke zomer zeilkampen voor bijzondere kinderen van twaalf tot achttien jaar. Kinderen die het echt verdienen, legt Stella uit. Jeugddelinquenten, minderjarige asielzoekers, autistische kinderen: een kamp kan heel gemêleerd zijn. Het is elke keer weer geweldig om te zien hoe ze opbloeien. Dat het werk van Aeolus enorm wordt gewaardeerd, bleek toen er een mailtje binnenkwam van een man die 25 jaar geleden als jongen had meegevaren. Hij had een boekje met foto s teruggevonden en wilde ons nog een keer bedanken. Mooi toch? Eerder dit jaar heeft ze zich ingeschreven als bloeddonor. Dat wilde ik al vanaf mijn zestiende, gewoon omdat het weinig moeite is. Nu wacht ik op de eerste oproep. Doe je ook bijzonder vrijwilligerswerk? Laat het ons weten: bloedverwant@sanquin.nl. 14

15 Vraag het onze donorartsen Dokter, Ook een vraag? Schrijf naar de redactie, o.v.v. Dokter, hoe zit dat? hoe zit dat? Waarom mag je wel plasma maar geen bloed geven na een bezoek aan een malariagebied? Hoe snel is je plasma weer aangemaakt? Plasma bestaat voornamelijk uit vocht. Het vocht wordt binnen enkele uren weer aangevuld door drinken en onttrokken uit andere weefsels. De diverse eiwitten, elektrolyten en andere stoffen die in het plasma zitten, worden in enkele uren tot zeven dagen na de donatie weer aangemaakt of aangevuld door opname uit voeding. Kun je echt troebel plasma krijgen van vet eten? Ja. Vlak na een maaltijd met veel vet kan het plasma er melkachtig uitzien. Dat plasma is niet geschikt om verder te verwerken. Voor plasmadonors betekent dit dat Sanquin de donatie niet gebruikt. Van vol bloeddonors gebruikt Sanquin in deze gevallen alleen de rode bloedcellen. Lang niet alle donors krijgen melkachtig plasma na vet eten. Maar laat toch liever de kroketten met friet staan tot na de donatie. Iets eten en voldoende drinken vóór de donatie is natuurlijk wel belangrijk. Is het plasma van een donor steeds vet, dan wordt deze donor geadviseerd via de huisarts een bloedonderzoek te laten doen. Ik krijg tijdens mijn plasmadonatie soms tintelende vingers. Hoe komt dat? Tintelende vingers tijdens de plasmaferese kunnen meerdere oorzaken hebben. Een daarvan is dat je arm langdurig in dezelfde houding ligt. Als je de arm iets verlegt of de armleuning iets lager of hoger doet, verdwijnen de klachten meestal. Ook kan sprake zijn van een zogenaamde citraat-reactie. Bij plasmaferese wordt het bloed tijdens de scheiding van plasma en cellen onstolbaar gemaakt door een klein beetje citraat toe te voegen. Citraat vangt calcium weg en zonder calcium kan het bloed niet stollen. Bij het teruggeven van de cellen aan de donor, komt een klein beetje citraat in de bloedbaan van de donor. Het wordt door de lever snel weer geneutraliseerd. Als dit wat langer duurt, kan het calciumgehalte in het bloed tijdelijk wat dalen. De donor merkt in dat geval een tinteling rond de lippen en in de vingers. De assistente zal dan de teruggave wat langzamer zetten en de donor iets laten drinken met veel calcium (melk of een opgelost calcium tablet), waardoor de klachten verdwijnen. Malariaparasieten zitten een gedeelte van hun levenscyclus in rode bloedcellen. Pas als die cellen massaal ten onder gaan, word je ziek. Een donor die gezond lijkt, kan dus toch via de rode bloedcellen een patiënt besmetten. Daarom mag een donor pas na een halfjaar zonder malariaverschijnselen weer bloed geven. Plasma bevat nauwelijks rode cellen en ondergaat nog een behandeling. Daardoor is overdracht met plasma niet mogelijk. In verband met andere infectieziekten moet een plasmadonor net als een vol bloeddonor na terugkomst uit een land buiten Europa wel 28 dagen wachten met geven. Ik zie wel eens dames plasma geven met een (elektrisch) dekentje om hun arm. Waarom is dat? Sommige dames (maar ook heren) hebben snel last van koude handen. Daardoor kunnen de bloedvaten wat samentrekken en is er minder doorbloeding van de arm. Soms loopt de afnameprocedure daardoor langzaam, waardoor de plasmaferesemachine steeds afslaat. Een (warmte)dekentje kan dan helpen om de doorbloeding van de arm en het volume in de vaten wat beter te maken, waardoor de procedure makkelijker verloopt. 15

16 Gulle gevers Het goede leven, daar weten veel donors alles van. Een neus voor mooie wijn, een talent in de keuken, de mooiste boontjes in de moestuin... Genieten is hen op het lijf geschreven. Daria & Julia Doets 0 + Hobbykoks Onze roze koeken zijn anders Daria: Koken en lekker eten zijn voor ons echte passies. We houden van het maken van allerlei verschillende dingen: van salades tot taarten, van uitgebreide kerstdiners en high teas tot jam. Julia: We zijn allebei tamelijke zoetekauwen en gek op chocola. Er is elke dag wel een chocolademomentje, al is het maar een boterham met hagelslag. Als ik mijn zus wil verwennen zou ik een chocoladetaart maken. Met zelfgemaakte karamel en een beetje zout erover gestrooid. Mmmmm. Daria: Julia doe ik een plezier met winegums. Haha! Nee hoor, een cheesecake met een bodem van koekjes en afgedekt met blauwe bessen. Smeuïg en niet te zwaar. We kunnen goed samenwerken maar zijn wel verschillend. Ik volg precies het recept en weeg alles nauwkeurig af. Julia neemt een schep suiker en denkt: dat is ongeveer 50 gram. Misschien moet ik het ook meer loslaten. Ik ben bloeddonor geworden omdat je zo met weinig moeite iemand kunt helpen. Klinkt cliché, maar zo denk ik erover. We hebben trouwens laatst roze koeken gebakken, afgekeken van de bloedbank. Daria: Welke lekkerder zijn? Tja die van ons zijn gewoon anders. Haha! Foto Bert Beelen Cris Walst A Private banker en wijnliefhebber Foto Erno Wientjens De eerste keer dat ik serieus wijn dronk, staat nog heel duidelijk op mijn netvlies. Ik was een jaar of achttien en zat met twee vrienden in een restaurant in Kopenhagen. We bestelden een châteauneuf-du-pape. We hebben Het werd een onvergetelijke avond geloof ik nog een tweede fles gedronken. Veel te duur natuurlijk, zeker in Scandinavië. Maar het werd een onvergetelijke avond. Ik ben altijd van wijn blijven houden: wit, rood, rosé of champagne maakt mij niet uit. Als je het maar op het juiste moment drinkt in de juiste omgeving. Zo n moment is bijvoorbeeld als mijn kinderen komen eten, drie jongvolwassenen met aanhang. Mijn vrouw kookt dan uitgebreid en ik kies twee verschillende wijnen voor erbij. We genieten erg van het proeven en het vaststellen welke het beste past. Ik denk dat ik inmiddels zo n 250 flessen heb, opgeslagen in oude Gispen kantoorkasten in de garage. Dat is de beste plek omdat het er redelijk donker is en de temperatuur weinig schommelt. Het goede leven betekent voor mij bewust genieten. En niet alleen nemen, ook geven. Daarom ben ik bloeddonor geworden. Inmiddels ben ik plasmadonor en bezoek ik de bloedbank regelmatig. Een glas wijn de avond ervoor is gelukkig geen probleem. 16

17 Na de bourgo ndisch e gevers zoeken we voor or het vol gende nummerm muzik ale gevers. Vio list tof fdj? Har ardro cke ker of diri gen t? Fanfarelid of zang doc ent? Mai l naar bloed verwan t@sanquin.nl. Rien Stoffels A Moestuinier Als je vies bent van beestjes moet je geen moestuin nemen Mensen realiseren zich niet hoeveel werk het is, een moestuin. Die van mij is 200 vierkante meter groot en ik heb er een dagtaak aan. Pruimen dunnen, bessen en aardbeien oogsten, onkruid wieden, appelboom snoeien. Het houdt niet op. Maar ik doe het al 39 jaar en zou moeilijk zonder mijn moestuin kunnen. Neem verse kapucijners en tuinbonen, een delicatesse en in de groentewinkel heel duur. Vroeger lustte ik geen tuinbonen maar als je ze jong oogst, lik je je vingers erbij af. Ik teel honderd procent biologisch, dus zonder gif. Zonder is gezonder, staat op een bordje op mijn tuin. Natuurlijk zijn er wel eens ziektes in de tuin. En de sla kan luizen hebben. Maar als je vies bent van beestjes moet je geen tuin nemen. Mijn kinderen hebben niets met een moestuin. Als ik er te oud voor word, zou ik wel willen dat de voedselbank hem zou erven. Zodat de mensen die het nodig hebben ook gezonde groente in het pakket krijgen. Ik ben mijn hele leven bloeddonor geweest. Binnenkort zal ik afscheid nemen omdat ik zeventig jaar word. Jammer, maar ik merk de laatste tijd wel dat ik meer tijd nodig heb om te herstellen. Daarom is het goed zo. Foto Erno Wientjens Sandra Zijderveld A + Boekhouder en thuiskok Foto Erno Wientjens Ook op mijn werk houden ze van mijn erwtensoep Elke woensdag kunnen mensen bij mij een gerecht ophalen via thuisafgehaald.nl. Ik kook dan gewoon wat meer en bereken de kostprijs. De maaltijd geef ik warm uit de oven mee. Ik houd erg van koken en vind het leuk anderen er blij mee te maken. Een van mijn vaste klanten komt een paar keer per maand en neemt dan een paar porties mee, waar zijn thuiswonende kinderen ook van eten. Ik zeg regelmatig: laat weten wat je lekker vindt, dan kan ik daar rekening mee houden. Maar het is geen grote prater. Inmiddels weet ik wel dat hij niet van winterpenen houdt. Ik ben twee jaar geleden begonnen met tortilla s, omdat mijn man en zoontje dat heel lekker vinden. Ik maak ze met crème fraîche en kip of varkensvlees, maïs en kaas. Inmiddels heb ik vijftien gerechten op het menu. Over mijn erwtensoep, volgens een recept van mijn moeder, krijg ik vaak complimenten. Hij is zoeter dan normaal doordat ik knolselderij gebruik. Voor de erwtensoep is op mijn werk ook belangstelling. Dan krijg ik tupperware-bakjes mee naar huis en kom ik de volgende dag met een grote boodschappentas vol bakjes terug. Ik werd op mijn achttiende bloeddonor in navolging van mijn ouders en omdat een tante kanker had en donorbloed nodig had. Ik vind het een kleine moeite en de gezondheidscheck is mooi meegenomen. Plus die lekkere roze koek hè? 17

18 Kort Onverwacht bezoek De Sanquin-stand tijdens de Libelle Zomerweek afgelopen voorjaar kreeg onverwacht bezoek: minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport kwam spontaan langs. Het promotieteam van Sanquin schreef die week ruim zevenhonderd nieuwe donors in, twee keer zoveel als vorig jaar. Spreekbeurt Terug naar school? Sanquin heeft voor kinderen uit groep 6 tot en met 8 een handzaam spreekbeurtpakket over bloed samengesteld. Met filmpjes, een quiz en leuke tips. Deze bijvoorbeeld : Neem rode limonadesiroop mee, een kan water en een glas. Doe een beetje rode limonadesiroop in een glas. Dat zijn de rode bloedlichaampjes, doe er water bij en vertel dat het toch rood blijft, net zoals in het bloed. Het spreekbeurtpakket staat op de website van Sanquin. Zie Uittip Superzintuigen Leergierige kinderen? Een bezoekje aan de interactieve tentoonstelling Superzintuigen in Naturalis (Leiden) zal dan zeker in de smaak vallen. Daar leren en ontdekken ze hoe dieren zien, horen en ruiken. Ze kunnen zelf als een bij op zoek naar nectar of als vleermuis op jacht naar nachtvlinders. De tentoonstelling is er nog tot eind dit jaar. Anti-D donors gezocht Sanquin start een campagne om meer anti-d donors te werven. Anti-D plasmadonors leveren het plasma waaruit rhesus (D)- antistoffen gehaald worden. Hiervan wordt anti-rhesus (D)-immunoprofylaxe gemaakt, ook bekend als de rhesusprik. Deze wordt aan rhesus (D)-negatieve vrouwen gegeven ter preventie van rhesusziekte bij het kind. Sanquin Bloedvoorziening heeft de afgelopen jaren een bijdrage geleverd aan de inzameling van anti-d om zwangere vrouwen te helpen en wil dit in de toekomst graag blijven doen. Het aantal anti-d donors is echter aan het dalen. Dit komt onder andere doordat er steeds minder vrouwen zijn die de antistoffen in hun bloed hebben. Omdat ze immers de rhesusprik hebben ontvangen. Zo is het succes van de rhesusprik ook een bedreiging voor de toekomst: anti-d komt steeds minder voor bij vrouwen. Alle donors die nu al anti-d plasma geven, zijn en blijven dan ook heel hard nodig. Om ervoor te zorgen dat Sanquin kan blijven voorzien in de levering van anti-d in Nederland zijn ook nieuwe anti-d donors nodig. Als bloeddonor bent u bij de eerste keuring al gescreend op de rhesusfactor. Kent u iemand die tijdens haar zwangerschap rhesus (D)- antistoffen of anti-d heeft aangemaakt? Misschien wil ze zich melden als nieuwe donor via Geef het door Today I m gonna live, today I m gonna give, zingt Isabelle Amé op het filmpje dat speciaal werd gemaakt voor de campagne om nieuwe bloeddonors te werven. De talentvolle singer-songwriter, die afgelopen voorjaar haar eerste album uitbracht, spoort in het liedje iedereen aan bloeddonor te worden. De campagne heeft als motto Geef het door. Kijk op Cijfer Aantal bloeddonors in Nederland op 31 december vorig jaar. 18

19 Daarom ben ik donor Uittip Verrek, ik kan hem daarmee een beetje helpen Foto Erno Wientjens De honderdste donatie van Ton Damen (61) wilde Bert Cloin niet missen. Samen met beider echtgenotes gingen ze naar de bloedbank in Roosendaal. En daarna, op uitnodiging van Bert gezellig lunchen. Ton Damen woont in Klundert en heeft een familiebedrijf in hydraulische apparatuur. In zijn vrije tijd fietst en tennist hij graag. Of kijkt hij voetbal. Deze zomer kon hij met het WK zijn hart ophalen. Vriendschap Op mijn negentiende begon ik met bloed geven. Tot ik een jaar of vijftien geleden van een vriend hier uit de buurt, Bert, hoorde dat hij hemofilie had en dat daardoor stollingsfactor VIII ontbreekt. Ik begreep dat er erg veel plasma nodig is om behandeld te kunnen worden. Ik dacht: verrek, als ik daarmee een beetje kan helpen, dan ga ik voortaan plasma geven. Zeker omdat ik van dichtbij ervaar wat voor consequenties en beperkingen zo n chronische ziekte heeft voor Bert. Tijdens het geven van plasma moet ik altijd even aan Bert denken. Ik wil me over het donorschap dan ook niet op de borst kloppen. Bert vindt het fijn dat ik het doe. En voor mij is het zo n kleine moeite. Wat beweegt je om bloed te geven? Laat het ons weten: bloedverwant@sanquin.nl o.v.v. Daarom! Beste Sanquin, Het lijkt wel of jullie plasmadonors voorrang geven. Laatst zat ik al vrij lang te wachten voor mijn bloeddonatie en toen mocht een mevrouw die plasma kwam geven direct na binnenkomst doorlopen. Waarom moet ik langer wachten dan zij? Met vriendelijke groet, Els Verstappen, Rotterdam Beste Els, Plasma en bloed zijn even belangrijk. Beide zijn levensreddend voor patiënten. Dat de plasmadonor direct geholpen wordt, heeft te maken met het feit dat het doneren van plasma op afspraak gaat. Een plasmadonatie duurt langer dan een gewone bloeddonatie: drie kwartier tot een uur. Daarom komen plasmadonors altijd op een afgesproken dag en tijdstip en wordt er een stoel gereserveerd. Het is van belang dat deze donor ook in de gereserveerde tijd kan doneren, zodat de stoel weer vrij is voor de volgende plasmadonor. Daarom moeten vol bloeddonors soms een plasmadonor voor laten gaan bij de keuring. We letten er daarbij wel op dat de wachttijd voor vol bloeddonors niet te lang wordt. Ook een vraag? Mail naar bloedverwant@sanquin.nl o.v.v. Beste Sanquin. Met vriendelijke groet, Trudy van den Berg, donorarts 19

20 Donorpost Schrijf ook naar de redactie: Graag naam en woonplaats vermelden. De redactie maakt een keuze en kort brieven waar nodig in. Hartelijk dank! Neem maar afscheid van je kindje In 1999 werd mijn zoon van zes maanden oud ernstig ziek. Er werd meningitis sepsis (hersenvliesontsteking met bloedvergiftiging) geconstateerd en hij kreeg onmiddellijk op de eerste hulp van het Flevoziekenhuis plasma toegediend. Daarna met spoed naar het VU-ziekenhuis in Amsterdam naar de kinder-ic die het Flevo toen nog niet had. Neem maar afscheid van je kindje zeggen ze dan als ze hem in slaap gebracht hebben en aan de monitor gekoppeld hebben. Wij brengen hem nu met spoed weg. En daar sta je dan zonder baby met nog een kleuter aan de hand. Hij lag drie dagen aan de beademing en in totaal twee weken in het ziekenhuis. Gelukkig heeft hij het door de snelle reactie van ons en de dokter, en natuurlijk door het plasma, overleefd en heeft hij er enkel een concentratiestoornis aan over gehouden. Hij is nu een vrolijke puber van bijna vijftien jaar oud. Eerder was het er door drukte nooit van gekomen, maar na dit voorval besloot ik donor te worden. Na een paar donaties ben ik plasma gaan geven. Ik blijf volhouden en blijf zo lang en zo vaak geven als ik kan. Loes Peters, Almere Tweet desireeboon desireeboon Instagram Like Bloed geven met Melanie bij #sanquin #goeddoel #relaxen #bijkletsen #Leeuwarden Vakantiepost 240 km oranje Op Tweede Pinksterdag heb ik tijdens de Fietselfstedentocht 240 km gefietst met een T-shirt van de Bloedbank (echte helden geven bloed) om reclame te maken voor het bloedgeven. Op de foto passeer ik samen met mijn broer Onno IJlst, de eerste 160 km zitten er dan op. Martijn van Gilst Apasiónate Afgelopen zomer kreeg ik op La Gomera (een van de Canarische Eilanden) in een winkel mijn product in het zakje dat op de foto staat. De vertaling is Raak gepassioneerd over het leven, doneer bloed! He et is dus een reclame om donors te werven. Eliza Glas Donorstraat Tijdens een fietsvakantie op Mallorca kwam ik toevallig door de Straat van de bloeddonoren. Misschien een leuke foto voor in de Donorpost? Joost van Waert, Utrecht Toch een band Begin januari was ik in Kuala Lumpur (Maleisië) voor vakantie en ik kwam een groepje lokale donorwervers tegen op straat. Ik vroeg of ik ze op de foto mocht zetten. Het schept toch een band om bloeddonor te zijn, waar ook ter wereld. Karin Koekkoek, Leiden

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten 12-16 jaar Binnenkort krijg je een behandeling of operatie, waarbij een bloedtransfusie nodig kan zijn. In deze folder leggen we uit wat dat inhoudt. Wat is een

Nadere informatie

Bloedtransfusie bij zuigelingen

Bloedtransfusie bij zuigelingen informatie voor patiënten van ziekenhuis rijnstate/velp Bloedtransfusie bij zuigelingen Binnenkort krijgt uw baby op de afdeling Neonatologie een bloedtransfusie. Deze wordt gegeven als er een tekort is

Nadere informatie

Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen

Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen In deze folder vertellen we je wat een bloedtransfusie is en waarom het gegeven wordt. Wat is bloedtransfusie? Bloedtransfusie betekent dat je bloed krijgt toegediend.

Nadere informatie

Bloedtransfusie patiënten van 12-16 jaar

Bloedtransfusie patiënten van 12-16 jaar Bloedtransfusie patiënten van 12-16 jaar Bloedtransfusie patiënten 12-16 jaar Jij krijgt een bloedtransfusie. In deze folder leggen we uit wat een bloedtranfusie is en waarom je de transfusie krijgt.

Nadere informatie

Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt 2013

Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt 2013 Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt 2013 Ieder jaar geven zo n 400.000 Nederlanders bloed; zij zijn bloeddonor. Samen geven zij ongeveer 900.000 liter bloed per jaar. Dat is belangrijk, want dagelijks

Nadere informatie

U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per

U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per Bloedtransfusie Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per e-mail: patienteninformatiewkz@umcutrecht.nl Wat

Nadere informatie

Bloedtransfusie Inleiding Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie Inleiding Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Inleiding Binnenkort zult u een behandeling ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

Rhesus-bloedgroep tijdens de zwangerschap Wat moet u weten?

Rhesus-bloedgroep tijdens de zwangerschap Wat moet u weten? Rhesus-bloedgroep tijdens de zwangerschap Wat moet u weten? Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl U herkent de bevolkingsonderzoeken

Nadere informatie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans is dat u bloed toegediend moet krijgen: bloedtransfusie. Of u krijgt binnenkort een bloedtransfusie vanwege bloedarmoede.

Nadere informatie

Rhesusbloedgroep. tijdens de zwangerschap. Wat moet u weten?

Rhesusbloedgroep. tijdens de zwangerschap. Wat moet u weten? Rhesusbloedgroep tijdens de zwangerschap Wat moet u weten? U bent zwanger en kortgeleden is uw bloed onderzocht. Het laboratorium heeft gevonden dat u bloedgroep Rhesus D-negatief of Rhesus c-negatief

Nadere informatie

Bloedtransfusie... 1. Waarom een bloedtransfusie... 1. Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2. Bijwerkingen van de bloedtransfusie...

Bloedtransfusie... 1. Waarom een bloedtransfusie... 1. Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2. Bijwerkingen van de bloedtransfusie... Bloedtransfusie Inhoudsopgave Bloedtransfusie... 1 Waarom een bloedtransfusie... 1 Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2 Bijwerkingen van de bloedtransfusie... 3 Registratie van gegevens... 4 Kan ik een

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie. Waarom een bloedtransfusie? Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze brochure vindt u informatie over bloedtransfusie. Wanneer

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch laboratorium Een bloedtransfusie wordt door uw arts voorgeschreven. Dit gebeurt met uw toestemming, tenzij er sprake is van een acute levensbedreigende

Nadere informatie

Bloedtransfusie bij zuigelingen

Bloedtransfusie bij zuigelingen Bloedtransfusie bij zuigelingen 2 Bloedtransfusie Bloedtransfusie betekent overbrenging van bloed van de ene mens (donor) in de aderen van een ander (ontvanger). Voor een bloedtransfusie wordt niet het

Nadere informatie

bloedtransfusie bij kinderen

bloedtransfusie bij kinderen bloedtransfusie bij kinderen Binnenkort krijg je een bloedtransfusie, in deze folder leggen we jou alvast uit wat dat is. Wat is een bloedtransfusie? Bij een bloedtransfusie krijg je extra bloed uit een

Nadere informatie

Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties

Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties HAVO Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties Ieder jaar ontvangen zo n 250.000 Nederlanders een bloedtransfusie. Het gaat dan vaak om patiënten die een grote operatie moeten

Nadere informatie

Op bezoek. bij Sam op de Intensive Care

Op bezoek. bij Sam op de Intensive Care Op bezoek S bij Sam op de Intensive Care Hoi, ik ben Sam en ik lig op de Intensive Care S Ik heb een fotoboekje gemaakt. Zo kun je alvast zien waar ik ben en wat iedereen op de afdeling doet. Natuurlijk

Nadere informatie

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

EEN WERELD VAN BINNEN

EEN WERELD VAN BINNEN EEN WERELD Sanquin verzorgt op not-for-profitbasis de bloedvoorziening in Nederland. Hierbij voldoet de organisatie aan de hoogste eisen van kwaliteit, veiligheid en doelmatigheid. Sanquin is een kenniscentrum

Nadere informatie

Bloedtransfusie. informatie voor kinderen

Bloedtransfusie. informatie voor kinderen Bloedtransfusie informatie voor kinderen Wat is een bloedtransfusie? Bloedtransfusie betekent dat je bloed krijgt toegediend. Dit gaat via een slangetje in een bloedvat, meestal in je arm. Net zoals bij

Nadere informatie

De onderdelen van het bloed.

De onderdelen van het bloed. Bloedtransfusie Universitair Medisch Centrum Groningen Bij de behandeling die u of uw kind binnenkort ondergaat kan de toediening van bloed nodig zijn. In deze folder wordt uitgelegd welke bloedproducten

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Bloedtransfusie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Bloedtransfusie U heeft met uw arts afgesproken dat u een bloedtransfusie krijgt. Of u ondergaat binnenkort een behandeling of ingreep waarbij u misschien extra bloed toegediend moet krijgen. In deze folder

Nadere informatie

Inhoud Wat u moet weten over bloed en bloedtransfusiefout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2.

Inhoud Wat u moet weten over bloed en bloedtransfusiefout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2. Inhoud Wat u moet weten over bloed en bloedtransfusiefout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2. Wat is een bloedtransfusie?... 3 3. Hoe komt het ziekenhuis aan bloed?... 4 4.

Nadere informatie

Informatie over een bloedtransfusie

Informatie over een bloedtransfusie Informatie over een bloedtransfusie Bij het tot stand komen van deze folder is gebruik gemaakt van de volgende folders: Bloedtransfusie voor patiënten - Stichting Sanquin Bloedvoorziening. Bloedtransfusie

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Bloedtransfusie Informatie voor patiënten F0892-2130 september 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357

Nadere informatie

Infobrochure. Bloedtransfusie

Infobrochure. Bloedtransfusie Infobrochure Bloedtransfusie Geachte heer/mevrouw, Tijdens uw opname in het ziekenhuis kan uw arts het noodzakelijk vinden dat u een bloedtransfusie ondergaat. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een

Nadere informatie

Wil je zwanger worden? In deze folder vind je tips en adviezen.

Wil je zwanger worden? In deze folder vind je tips en adviezen. Wil je zwanger worden? In deze folder vind je tips en adviezen. Dit zijn Kelly en Karim. Zij willen graag een kind. Kelly en Karim willen over een half jaar zwanger zijn. 1. Kelly en Karim willen over

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Inleiding. Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie. Inleiding. Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Inleiding U ondergaat binnenkort een behandeling in VieCuri Medisch Centrum. Hierbij bestaat de kans dat u bloed toegediend moet krijgen: dit heet bloedtransfusie. In deze brochure vindt

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Eindexamen biologie vmbo gl/tl 2003 - I

Eindexamen biologie vmbo gl/tl 2003 - I BLOED GEVEN INFORMATIE 1 BLOEDDONOR WORDEN Barry is 25 jaar. Hij heeft zich opgegeven om bloed af te staan als bloeddonor. Hij is tot deze beslissing gekomen, omdat zijn vriend Kees hemofilie heeft, een

Nadere informatie

Dit zijn Kelly en Karim. Ze willen graag een kind.

Dit zijn Kelly en Karim. Ze willen graag een kind. Dit zijn Kelly en Karim. Ze willen graag een kind. 1. Kelly en Karim willen over een half jaar zwanger zijn. Kelly en Karim willen zwanger worden. Ze willen graag dat hun kindje straks gezond is. Het is

Nadere informatie

Bloedtransfusie bij zuigelingen

Bloedtransfusie bij zuigelingen Bloedtransfusie bij zuigelingen Bloedtransfusie Bloedtransfusie betekent overbrenging van bloed van de ene mens (donor) in de aderen van een ander (ontvanger). Voor een bloedtransfusie wordt niet het volledige

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Bloedtransfusie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Bloedtransfusie Patiënteninformatie Bloedtransfusie Bloedtransfusie 1 Bloedtransfusie In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie. De folder is bedoeld als aanvulling op de mondelinge informatie van de specialist.

Nadere informatie

H Bloedtransfusie

H Bloedtransfusie H.40081.0219 Bloedtransfusie 2 Inleiding Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatiebrochure

Bloedtransfusie. Informatiebrochure Bloedtransfusie Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 WAAROM EEN BLOEDTRANSFUSIE?... 4 2 WAARUIT BESTAAT BLOED?... 4 3 HOE VINDEN WE PASSEND BLOED?... 5 4 HOE GEBEURT EEN BLOEDTRANSFUSIE?...

Nadere informatie

BLOED GEVEN EN KRIJGEN

BLOED GEVEN EN KRIJGEN BLOED GEVEN EN KRIJGEN Ieder jaar geven zo n 400.000 Nederlanders bloed; zij zijn bloeddonor. Samen geven zij ongeveer 900.000 liter bloed per jaar. Dat is belangrijk, want dagelijks hebben honderden mensen

Nadere informatie

Deze informatiefolder geeft u meer informatie over bloedtransfusies en probeert op een aantal veel gestelde vragen antwoorden te geven.

Deze informatiefolder geeft u meer informatie over bloedtransfusies en probeert op een aantal veel gestelde vragen antwoorden te geven. BLOEDTRANSFUSIE Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u (of uw kind) een behandeling of ingreep, waarbij de kans bestaat dat u bloedproducten toegediend moet krijgen, een zogenaamde bloedtransfusie. Deze

Nadere informatie

IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN

IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN Gezond zijn vinden we belangrijk. Je merkt het misschien niet, maar we komen veel ziekteverwekkers tegen in ons dagelijks leven. Het lichaam heeft allerlei manieren om die ziekteverwekkers

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch laboratorium In deze folder vindt u informatie over een bloedtransfusie. Een bloedtransfusie schrijft uw arts voor als dat voor de behandeling noodzakelijk

Nadere informatie

Soms is het nodig om bij een bloedtransfusie rode bloedcellen, plasma én bloedplaatjes te geven.

Soms is het nodig om bij een bloedtransfusie rode bloedcellen, plasma én bloedplaatjes te geven. Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over een

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Klinisch Chemisch Laboratorium

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Klinisch Chemisch Laboratorium Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch Chemisch Laboratorium Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie).

Nadere informatie

BLOEDTRANSFUSIE 17901

BLOEDTRANSFUSIE 17901 BLOEDTRANSFUSIE 17901 Inleiding Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep in het Sint Franciscus Gasthuis, waarbij de kans bestaat dat u bloed toegediend krijgt (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten volwassenen Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten volwassenen Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

Herhalingsoefeningen. Thema 3 Familie en relaties. 1 Woorden. Familie

Herhalingsoefeningen. Thema 3 Familie en relaties. 1 Woorden. Familie Herhalingsoefeningen Thema 3 Familie en relaties 1 Woorden Familie Lees de zinnen over de familie van Simon en Els. Schrijf de volgende namen in de stamboom: Hans, Helena, Hester, Joke, Mark, Michiel,

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen.

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 103 103 HOOFDSTUK 7 Wat gaan we doen? WOORDEN 1 Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 2 Op 22 november zijn we 25 jaar

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Waarom een bloedtransfusie

Waarom een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

Waarom een bloedtransfusie

Waarom een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

Infobrochure. Bloedtransfusie. mensen zorgen voor mensen

Infobrochure. Bloedtransfusie. mensen zorgen voor mensen Infobrochure Bloedtransfusie mensen zorgen voor mensen 2 Waaruit bestaat bloed? Bloed bestaat voor ongeveer 55% uit een gele vloeistof: plasma. De andere 45% zijn verschillende soorten bloedcellen: Rode

Nadere informatie

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.

Nadere informatie

Bloedtransfusie patiënteninformatie

Bloedtransfusie patiënteninformatie Klinisch Chemisch Laboratorium Bloedtransfusie patiënteninformatie Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Binnenkort ondergaat u een behandeling of

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes U bent zwanger en halverwege de zwangerschap krijgt u te horen dat u diabetes heeft. Er komt dan veel op u af. U wilt weten wat zwangerschapsdiabetes precies

Nadere informatie

Bloedtransfusie voor volwassen patiënten

Bloedtransfusie voor volwassen patiënten Bloedtransfusie voor volwassen patiënten Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze

Nadere informatie

DRBR0699. Bloedtransfusie

DRBR0699. Bloedtransfusie DRBR0699 Bloedtransfusie Inhoudsverantwoordelijke: H. Stremersch Publicatiedatum: januari 2014 Inhoud Inleiding... 4 1. Waarom een bloedtransfusie?... 5 2. Hoe veilig is een bloedtransfusie?... 6 3. Waarom

Nadere informatie

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie? Hoe veilig is een bloedtransfusie? Juiste match... 3

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie? Hoe veilig is een bloedtransfusie? Juiste match... 3 Bloedtransfusie Inhoudsopgave Bloedtransfusie... 1 Waarom een bloedtransfusie?... 1 Hoe veilig is een bloedtransfusie?... 2 Juiste match... 3 Bijwerkingen van de bloedtransfusie... 3 Kan ik een bloedtransfusie

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Zwanger? Luister naar het goede nieuws! Informatie over rhesusziekte en de rhesusprik. Bloed is leven

Zwanger? Luister naar het goede nieuws! Informatie over rhesusziekte en de rhesusprik. Bloed is leven Zwanger? Luister naar het goede nieuws! Informatie over rhesusziekte en de rhesusprik Bloed is leven Zwanger? Luister naar het goede nieuws! Rhesus D 3 De rhesus D-factor en zwangerschap 4 Mogelijke gevolgen

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Donor. Inleiding. Hoofdstukken. Wat is een donor?

Donor. Inleiding. Hoofdstukken. Wat is een donor? Donor Inleiding Ik hou mijn spreekbeurt over donor zijn. Omdat ik het heel belangrijk vind dat mensen donor zijn. En ik wil jullie graag vertellen wat donor zijn eigenlijk precies is en waarom iedereen

Nadere informatie

Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium. Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Slingeland Ziekenhuis

Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium. Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Slingeland Ziekenhuis Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Bloedtransfusie i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat

Nadere informatie

Bloedtransfusie ALGEMEEN. Toedienen van bloedproducten

Bloedtransfusie ALGEMEEN. Toedienen van bloedproducten ALGEMEEN Bloedtransfusie Toedienen van bloedproducten Bij een bloedtransfusie worden bloed of bloedproducten via een infuus toegediend. Indien het voor uw behandeling noodzakelijk is, schrijft uw behandelend

Nadere informatie

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Bloedtransfusie INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN WAAROM EEN BLOEDTRANSFUSIE? Bloed is samengesteld uit rode bloedcellen, witte bloedcellen, bloedplaatjes en plasma. Rode bloedcellen (erythrocyten) vervoeren

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie terTER_

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie terTER_ Patiënteninformatie Bloedtransfusie 1234567890-terTER_ Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie).

Nadere informatie

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies 01. Inleiding U (of uw kind) krijgt binnenkort een behandeling of een ingreep. De kans bestaat dat u (of uw kind) daarbij bloed toegediend

Nadere informatie

Zwangerschap en rhesusfactoren. Informatie over bloedgroepen en antistoffen

Zwangerschap en rhesusfactoren. Informatie over bloedgroepen en antistoffen Zwangerschap en rhesusfactoren Informatie over bloedgroepen en antistoffen 1 Inleiding Uit bloedonderzoek is gebleken dat u bloedgroep rhesus D-negatief of rhesus c-negatief heeft. Uw verloskundig zorgverlener

Nadere informatie

Bijzondere bloedgroepen. Bloed geven voor de Sanquin Bank of Frozen Blood (SBFB)

Bijzondere bloedgroepen. Bloed geven voor de Sanquin Bank of Frozen Blood (SBFB) Bijzondere bloedgroepen Bloed geven voor de Sanquin Bank of Frozen Blood (SBFB) Waarom krijgt u deze folder? Er is vastgesteld dat uw bloed een zeldzame bloedgroep heeft. Ook kan het zijn dat u antistoffen

Nadere informatie

Jouw reis door de Bijbel. Uitgeverij Jes! Zoetermeer

Jouw reis door de Bijbel. Uitgeverij Jes! Zoetermeer Nieske Selles-ten Brinke Jouw reis door de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Onder de naam Jes! Junior verschijnen boeken voor kinderen tot twaalf jaar. Jes! Junior is een imprint

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Inleiding Wat is plasmafiltratie?

Inleiding Wat is plasmafiltratie? PLASMAFILTRATIE 610 Inleiding Uw arts heeft met u besproken dat u in aanmerking komt voor plasmafiltratie. Het starten van een behandeling met plasmafiltratie brengt veel vragen met zich mee. In deze folder

Nadere informatie

18-02-2013. Donortevredenheidsonderzoek Meting 1

18-02-2013. Donortevredenheidsonderzoek Meting 1 18-02-2013 Donortevredenheidsonderzoek Meting 1 Richting van organisatie Achtergrond Resultaten eerder onderzoek (eigen beheer): Procedure klachtenafhandeling Wachttijden Wens digitale communicatievormen

Nadere informatie

Geen tapas maar shapas het is Sherryweek

Geen tapas maar shapas het is Sherryweek Geen tapas maar shapas het is Sherryweek Inderdaad geen tapas, maar shapas het is Internationale sherryweek, zoals je in mijn oktober dagboek al kon lezen ben ik in oktober aangeschoven bij een taps lunch,

Nadere informatie

Nieuwsflits juli 2014

Nieuwsflits juli 2014 Nieuwsflits juli 2014 Samen bouwen in Vertrouwen Nog maar een kleine 2 weken en dan is het vakantie wat is het weer enorm snel gegaan. En wat hebben we allemaal weer ontzettend veel geleerd! Vanaf deze

Nadere informatie

Proeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur.

Proeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur. Over de Tong Op heel veel scholen ga ik smaakproeven doen. Ook op jullie school! En jullie kunnen me daarbij helpen door aan mijn experimenten mee te doen. Als goede proefpersonen willen jullie je natuurlijk

Nadere informatie

Informatiebrochure bloedtransfusie

Informatiebrochure bloedtransfusie Informatiebrochure bloedtransfusie imelda omringt u met zorg Inhoud Voorwoord 3 Wat is een bloedtransfusie? 4 Is een bloedtransfusie veilig? 5 De juiste match 6 Hoe wordt een bloedtransfusie gegeven? 7

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

bloed geven en krijgen

bloed geven en krijgen bloed geven en krijgen op bezoek bij sanquin Tim en zijn vriendin Noa zijn 18 jaar oud. Op een middag komt Noa s moeder thuis na een bezoek aan de Bloedbank. Noa s moeder is al jaren bloeddonor. Voor Noa

Nadere informatie

Bloedtransfusie patiënten van 8-12 jaar

Bloedtransfusie patiënten van 8-12 jaar Bloedtransfusie patiënten van 8-12 jaar BLOEDTRANSFUSIE PATIENTEN 8-12 JAAR Jij krijgt een bloedtransfusie. In deze folder leggen we uit wat een bloedtransfusie is en waarom je de transfusie krijgt. Wat

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Klinisch Chemisch Laboratorium

Bloedtransfusie. Klinisch Chemisch Laboratorium Bloedtransfusie Klinisch Chemisch Laboratorium Binnenkort ondergaat u een behandeling, waarbij de kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). Ieder jaar ontvangen zo'n 300.000

Nadere informatie

Nationale Nederlanden Paspoort. Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker

Nationale Nederlanden Paspoort. Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker Nationale Nederlanden Paspoort Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker Zorgbelang Gelderland, november 2010 Teksten of delen van teksten uit deze uitgave mogen, na verkregen toestemming van

Nadere informatie

Bijlagenboekje examen VMBO-GL en TL 2003

Bijlagenboekje examen VMBO-GL en TL 2003 Bijlagenboekje examen VMBO-GL en TL 2003 tijdvak 1 maandag 26 mei 13.30-15.30 uur BIOLOGIE CSE GL EN TL BIOLOGIE VBO-MAVO-D 30005-586-543b BLOED GEVEN INFORMATIE 1 BLOEDDONOR WORDEN Barry is 25 jaar. Hij

Nadere informatie

D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout

D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout Personen Verteller Huisvrouw Cake ingrediënten; o Bloem o Zout o Suiker o Eieren o Kersen o Sukade o Krenten o Boter (Bij dit toneelstuk

Nadere informatie

Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

Tips voor een goede spreekbeurt

Tips voor een goede spreekbeurt Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel

Nadere informatie

Zwanger en resus-d-negatief Wat betekent dit voor u en uw baby?

Zwanger en resus-d-negatief Wat betekent dit voor u en uw baby? Zwanger en resus-d-negatief Wat betekent dit voor u en uw baby? www.nwz.nl Inhoud Wat is bloedgroep resus-d-negatief? 3 Wat is resusziekte? 4 Extra onderzoek: wat kunt u verwachten? 4 Ben je resus-c-negatief?

Nadere informatie

Transfusie van bloed of bloedproducten

Transfusie van bloed of bloedproducten Transfusie van bloed of bloedproducten s Herenbaan 172 2840 Rumst tel: 03 880 90 11 (algemeen) tel: 03 880 91 90 (afspraken) informatiebrochure e-mail: info@hfr.be www.azheiligefamilie.be 2 Beste patiënt,

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie Patiënteninformatie Bloedtransfusie Inhoud Inleiding... 3 Omschrijving en doel van de behandeling... 3 Voorbereiding op de bloedtransfusie... 4 Verloop van de bloedtransfusie... 5 Tot slot... 5 Persoonlijke

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr

Nadere informatie

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 1 Vera Kleuskens groep 7 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1. Wat is E.H.B.O... 5 2. E.H.B.O. vereniging... 6 3. Cursus... 7+8+9 4. Reanimatie en A.E.D....

Nadere informatie

Dierenvrienden? door Nellie de Kok. Samenvatting

Dierenvrienden? door Nellie de Kok. Samenvatting Dierenvrienden? door Nellie de Kok Samenvatting De hond is de baas in het huis, totdat er een kat bijkomt. Ze proberen allebei om bij de bazin in een goed blaadje te komen. De kat krijgt het voor elkaar

Nadere informatie

= als je angst voelt, ben je bang. = een ander woord voor verdrietig. = iemand die snel ergens bang van wordt.

= als je angst voelt, ben je bang. = een ander woord voor verdrietig. = iemand die snel ergens bang van wordt. Woordenlijst: Thema 3 Les 1 De angst Bedroefd De bangerik Opgewekt Oneerlijk Jaloers Eigenwijs Geduldig Nerveus Nors Ontevreden Dwars = als je angst voelt, ben je bang. = een ander woord voor verdrietig.

Nadere informatie

Kanker. Inhoud. Inleiding. Wat is kanker? Inleiding

Kanker. Inhoud. Inleiding. Wat is kanker? Inleiding Kanker Inhoud Inleiding Inleiding Wat is kanker? Soorten kanker In het kinderziekenhuis Wat kan je doen tegen kanker? Afsluiting Bronvermelding Ik houd mijn werkstuk over kanker, omdat het mij een moeilijk

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie