LIMBURGSE DEBATAVOND

Transcriptie

1 LIMBURGSE DEBATAVOND Innovatieve arbeidsorganisatie in algemene ziekenhuizen 1 Zorgen voor zorg, nu en in de toekomst! Slimmer omgaan met schaarste aan personeel en middelen IHRAZ-project

2 Debatavond Innovatieve arbeidsorganisatie AZ WELKOMSTWOORD Vicky Draelants Projectmanager zorgeconomie POM Limburg Met de financiële steun van 2

3 Debatavond Innovatieve arbeidsorganisatie AZ PROGRAMMA 18u30 19u00 19u15 20u30 21u00 21u15 Onthaal Welkomstwoord Voordracht prof. dr. Geert Van Hootegem Vraagstelling & discussie Slotwoord Receptie IHRAZ-project Met de financiële steun van 3

4 Debatavond Innovatieve arbeidsorganisatie AZ VOORDRACHT Prof. dr. Geert Van Hootegem KU Leuven Met de financiële steun van 4

5 Zorgen voor zorg, nu en in de toekomst! Slimmer omgaan met schaarste aan personeel en middelen Prof. Dr. Geert Van Hootegem Hasselt 19 juni 2013

6 6 OVERZICHT

7 INNOVATIEVE ARBEIDSORGANISATIE: WAT EN WAAROM? Wat is de traditionele, hierarchische manier van organiseren? Uitdagingen op de ZORGmarkt Uitdagingen op de arbeidsmarkt Hoe we nu organiseren en bepaalde vormen van verspilling Slimmer omgaan met minder middelen door een innovatieve arbeidsorganisatie 7

8 8 WAT IS DE TRADITIONELE, HIERARCHISCHE MANIER VAN ORGANISEREN?

9 DE PRINCIPES Basis gelegd door A. Smith, F. Taylor, H. Ford en vele anderen 9

10 DE ACHTERLIGGENDE PREMISSES Assumptie som geoptimaliseerde delen, levert een geoptimaliseerd geheel Organisaties zijn contextloze agents (machines ) Mens is lui wezen, enkel in geld geïnteresseerd dat moet gecontroleerd worden COMPLEXE ORGANISATIES MET SIMPELE TAKEN 10

11 EISEN VANUIT DE AFZETMARKT

12 LIEFDE VOOR MANAGEMENT IN TIJDEN VAN ZORG: EEN VICIEUZE CIRKEL Specialisering en afstemmingsproblemen Regels en procedures Juridisering Doelverschuiving van zorg naar besturing, van zorg naar management Management by exception Groeiende kloof tussen zorgverstrekkers en bestuurders Specialisering en afstemmingsproblemen Enz 12

13 13 UITDAGINGEN OP DE ARBEIDSMARKT

14 HET VERLOOP VAN DE BEVOLKING Eu15 België Eu15 België Eu15 België 0-14 jaar jaar >=65 jaar

15 HET VERLOOP VAN DE BEVOLKING (2) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% % 20% 10% 0%

16 16 LANGER GEZOND BLIJVEN

17 17 EUROPEES PERSPECTIEF

18 GEVOLGEN DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELINGEN: ZOWEL VRAAG ALS AANBOD Kwantitatieve en kwalitatieve eruptie Systematische tekorten care & cure Toenemende zelforganisatie patiënten Democratisering zorg onder druk Toenemende diversiteit zorgbehoevenden Care & cure als profit center Toenemende zelforganisatie verpleegkundigen en zorgkundigen 18

19 Mensen Ontwikkelen Cultuur Structuur Ontwerpen Systemen Flexibiliteit Effectiviteit Betrokkenheid Organisatiegedrag Management van de verandering Conserverende krachten 19 Strategie,prestatie-eisen, missie &visie

20 STRUCTUUR Verpleegeenheden: Aanbodgestuurd (streven naar) Redelijk standaard design In praktijk beetje organisatorisch diversiteit Uitbouw clusterdenken Ondersteuning Maximaal centraal Clusterdenken in de kinderschoenen Maximaal gedifferentieerd 20

21 STRUCTUUR (2) Specialisatie creëert schaarste Gebrek aan flexibiliteit wordt niet structureel gecompenseerd maar door aparte vliegende ploegen (flexibiliteit wordt dus ook een specialisatie) Afstemmingsvraagstukken leiden tot 21

22 CULTUUR Sterk afdelingsdenken Sterk Calimerodenken Fingerpointen Afdelingen (bv. VPE geven bedden niet vrij omdat ze op die manier rust creëren versus VPE geven bedden maar vrij om patiënt onder controle te krijgen) Professionele groepen (bv. ze kijken op ons neer vs dat is niet waar en daarbij ze zetten zich minder in) Cure and Care is not the core 22

23 MENSEN Competenties worden niet ten volle benut Preferenties spelen zwaar door Relational Coordination (J. Gittel) Polyvalentieweigering door padafhankelijkheid Geen organisatorische empathie 23

24 SYSTEMEN Briefing: gelijktijdig (daardoor georganiseerde onbereikbaarheid) versus sequentieel Iedereen of toegewezen patientien Alles of alleen relevant Promotie is weg van de core Rol samenwerking artsen - VPE Toeren Vrijgave 24

25 LEKKEN IN EEN WERELD VAN TEKORTEN Uitstroom vooraleer de instroom begonnen is Promotie =weg van het bed Specialiseren is schaarste creëren In de keten Aan het bed Tussen bed en keuken Hetzelfde model altijd, overal en voor iedereen Als de werkdruk hoog is bestrijd dan de gevolgen en niet de oorzaak

26 ADV ABSENTEISME VERLOOP Talenten Stromen en Lekken HERINTREDE ONDERWIJS CURE & CARE CHAIN SYSTEEMVERLIEZEN JONGEREN JONGEREN & VOLWASSENEN OVERHEAD & STAFF IMMIGRANTEN PRIMAIR CENTRALISATIE X FUNCTIE- VERSNIPPERING HOMOGEEN ORGANISATIEMODEL VERPLEEGEENHEDEN

27 27 DOOR ANDERS TE ORGANISEREN?

28 DE PRINCIPES Processen intact houden (DENKEN + DOEN) Ontwerpen vanuit (sociale) waarde toevoegend proces Organiseren in functie van markt/productcombinaties Klant komt centraal te staan Wie is de klant? Soms (en in de zorg vooral ) tussen organisaties 28

29 DE PRINCIPES 29 Multidisciplinaire teams Regelruimte zo laag mogelijk, tenzij Diversiteit mag niet, het moet! 50+ is deel van inclusief HRM Alleen dan heeft taakuitzuivering zin Horizontale coördinatiemechanismen Minimale kritische specificatie (duidelijke en haalbare teamdoelstellingen) Resultaat georiënteerd (communiceren) Een aangepast HRM-beleid moet volgen Aangepaste systemen moeten volgen (en niet trekken).

30 Proces Structuur uitvoerend proces Structuur besturing Systemen van het geheel naar de delen van de delen naar het geheel (Informatie) systemen 1 HOE BEGIN JE DAARAAN? Missie, visie, strategie, doelstellingen 2 3a macro structuur uitvoerend proces 3b macro besturingsstructuur 4 Productiesystemen Procesontwerp meso structuur uitvoerend proces meso besturingsstructuur Besturingssystemen micro structuur uitvoerend proces + micro micro besturingsstructuur structuur Informatiesystemen 30

31 Debatavond Innovatieve arbeidsorganisatie AZ SLOTWOORD Regine Van Ackere Diensthoofd zorgeconomie POM Limburg Met de financiële steun van 31

32 Debatavond Innovatieve arbeidsorganisatie AZ PRESENTATIES ONLINE OP 21/06 Doorklikken naar rubriek levenslang leren subrubriek Symposia Met de financiële steun van 32

33 Contactgegevens POM Limburg speerpunt zorgeconomie Kunstlaan Hasselt IHRAZ-project Diensthoofd zorgeconomie Projectmanager zorgeconomie Regine Van Ackere Vicky Draelants +32 (0) (0)

34 Debatavond Innovatieve arbeidsorganisatie AZ VRAGEN? DISCUSSIE Met de financiële steun van 34