BIOBASED INKOPEN. Martin Scherpenisse

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BIOBASED INKOPEN. Martin Scherpenisse"

Transcriptie

1 BIOBASED INKOPEN Martin Scherpenisse

2 Programma Aanleiding Wat en waarom biobased? Definitie Inkoopmodel / checklist Toets interactie Praktijk en flyer Einde

3 Aanleiding Conclusies: Organisatiebeleid is leidend voor inkoopbeleid Overheidsinkoop moet worden ingezet om maatschappelijke doelen te bereiken Bezie lokale prioriteiten 26 mei 2011 PIANOo congres Amersfoort Thema: Laat de markt voor je werken Presentatie: Inkoop met beleid, Prof. dr. Jan Telgen Advies: Vind aanknopingspunten (in het collegeprogramma) Bedenk wat je daarmee zou kunnen doen c.q. wat dat voor het inkoopbeleid zou kunnen betekenen Zet dat om in concrete voorstellen / plannen

4 Ons collegeprogramma De economische ontwikkeling, groei en innovatie vormen in dit collegeprogramma dé centrale focus voor de komende vier jaar. Het college kiest daarbij voor het stimuleren en verder versterken van die sectoren waar Zeeland goed in is. Dit zijn: procesindustrie met maintenance en biobased economy, havens en logistiek, toerisme en recreatie, energie, landbouw/ agrofood en visserij/aquacultuur. Verkiezingen: 18 maart 2015!

5 Wat zijn dat? Biobased materialen Celluloseasetaat PLA Nylon 11 Castorolie Katoen, Hout Bioplastic Houtvezel, PLA

6 Toegevoegde waarde biobased materialen WAAROM? Vraag naar bio materialen: kansen voor lokale werkgelegenheid Stimulering van het gebruik van hernieuwbare grondstoffen Beter sluiten van de CO2 kringloop Minder afhankelijkheid van olie en gas

7 Stakeholders biobased economie Boerenbedrijf Eindgebruikers Visserij Lokale Economie Innovatie Duurzaamheid Groothandel Aqua Afvalverwerkers Maakindustrie Materiaal producenten

8 Inkoop - FOCUSSEN Ambitie 100% duurzaam inkopen in 2015 (criteria) Klimaat neutrale organisatie Duurzame Bedrijfsvoer ing (DBO) Duurzaam Financieel beleid Beleidsverklaring duurzaam bosbeheer 2014 / 2015 Greendeal Duurzaam GWW Biobased inkopen Circulair inkopen

9 Definitie Bio-based producten bestaan uit materialen, chemicaliën geheel of gedeeltelijk aantoonbaar afgeleid uit biomassa (niet zijnde energie producten of voedselproducten). Biomassa is een biologisch afbreekbare fractie van producten (bewerkt dan wel onbewerkt), afvalstoffen en residuen van de landbouw (met inbegrip van bosbouw, plantaardige en dierlijke stoffen) en aqua cultuur en aanverwante bedrijfstaken, alsmede de biologisch afbreekbare fractie van industrieel en huishoudelijk afval.

10 Inkoopmodel

11 Checklist biobased: voorbeeld hardware Inzicht per Pianoo inkoopgroep (standaardmodel inkoop categorieën) Beschrijving pakket: automatisering en Telecommunicatie Kostensoort PZ: 301 Definitie/voorbeelden: PC s, notebooks, ipads, toetsenborden, dockingstation, servers & routers CPV code: , Geschiktheid biobased producten: JA Suggesties CoE BBE: Behuizing van electronica kan van bioplastics worden gemaakt, mede i.v.m. circulaire economie. Wordt bijv. door Philips gedaan. Onbekend of andere leveranciers of leveranciers van computerequipment dit ook doen. Randapparatuur (kabelgoten) : bekend.

12 Biobased inkoop criteria hoe meewegen in aanbesteding? 1. % biobased ingrediënten van het product op basis van gewicht bv: 0 punten: geen inzicht 1 punt : < 20% 2 punten: < 40% 3 punten: < 60% 4 punten: > 60% 2. Functionaliteit en technische prestaties van het product (geschikt voor specifiek gebruik) 3. Inzicht in de sociale en milieu impact tijdens de gehele levenscyclus van het product 4. Inzicht middels een berekening in de kosten en opbrengsten gedurende de levenscyclus van het product (total lifecycle costing/tco) 4. Inzicht in einde toepassingsduur o.a. composteerbaarheid, biodegradeerbaarheid, herbruikbaarheid middels berekening

13 Toets door interactie met stakeholders Gedeputeerde George van Heukelom Wat? - Toetsen bevindingen / opzet model - Support zoeken, hulp bij ontwikkeling Hoe? 14 mei 2014: 1e bijeenkomst met inkopers, Abdij, Uit Zeeland, Brabant, Zuid-Holland, Vlaanderen overheid, scholen en woningcooperaties 6 nov. 2014: Meet en Green bijeenkomst met ondernemers in Breda (Avans Hogeschool) Gedeputeerde Ben de Reu 30 april 2015: 2e bijeenkomst met inkopers, Abdij samen met Centre of Expertise Biobased Economy, Pianoo, RVO en OPENBIO.

14 De praktijk - Wegsteunpunt Sloeweg (opslag strooizout, strooimachines, kantoor en doucheruimtes) - Werkkleding (aangeboden: t-shirts van katoen) - Verdubbeling Tractaatweg (E&C contract met EMVI criterium voor Biobased materialen) - Verbouwing gebouw G (moet nog starten) - Hardware (aangeboden in EU aanbesteding: mogelijkheid om proef te doen) - Pilots vanuit stimulering producten (bijv. lignine asfalt) - Overleg met bestaande huisleveranciers (overhandigen flyer zie volgende sheet) Staatssecretaris Mansveld in de Commissie Infra en Duurzaamheid op 5 feb. 2015: "Het duurzaam inkopen van de medeoverheden is natuurlijk primair de verantwoordelijkheid van die decentrale overheden. Ik treed niet in de voetstappen van een provincie, een gemeente of de Unie van Waterschappen. Ik heb in de quickscan van De Groene Zaak gezien dat er ook veel positieve ontwikkelingen en best practices te melden zijn. Ik wil hier in ieder geval de Provincie Zeeland noemen die zich inzet voor Biobased inkopen. Bovendien noem ik de gemeente Amsterdam die zich inzet voor de duurzame inkoop door datacenters, en de gemeente Rotterdam. Dit zijn grote overheden die daar heel goed mee bezig zijn. Je wilt de goeden, degenen die vooroplopen, belonen".

15 Flyer voor leveranciers nog onbekend met biobased materialen (lancering )

16 EINDE Link naar het onderzoek en andere relevante documenten waarnaar in deze presentatie wordt verwezen: Biobased renovatie woning corporatie Kruiningen Projectbureau Zeeland

Workshop Biobased inkopen (in 1 dag?) Martin Scherpenisse Senior strategisch inkoopadviseur Provincie Zeeland

Workshop Biobased inkopen (in 1 dag?) Martin Scherpenisse Senior strategisch inkoopadviseur Provincie Zeeland Workshop Biobased inkopen (in 1 dag?) Martin Scherpenisse Senior strategisch inkoopadviseur Provincie Zeeland mc.scherpenisse@zeeland.nl 0118-631286 1 Biobased Roadshow in 1 dag aan de slag met biobased!

Nadere informatie

Biobased Inkopen, en nu aan de slag!

Biobased Inkopen, en nu aan de slag! Biobased Inkopen, en nu aan de slag! 30 april 2015 Bijeenkomst als inspiratie om Biobased inkopen verder te ontwikkelen. Uw bijdrage is daarbij van groot belang! 1 Dagprogramma 14.00-14.05 Opening Gedeputeerde

Nadere informatie

Biobased inkopen Martin Scherpenisse 12 oktober 2017

Biobased inkopen Martin Scherpenisse 12 oktober 2017 Biobased inkopen Martin Scherpenisse 12 oktober 2017 Provincie Zeeland Website: www.zeeland.nl www.facebook.com/provincie Zeeland www.twitter.com/provzeeland Abdij 6 - Middelburg Martin Scherpenisse MSc

Nadere informatie

INKOOP MET BELEID PIANOO DAG 26 MEI 2011 PROF. DR. JAN TELGEN

INKOOP MET BELEID PIANOO DAG 26 MEI 2011 PROF. DR. JAN TELGEN INKOOP MET BELEID PIANOO DAG 26 MEI 2011 PROF. DR. JAN TELGEN AGENDA Organisatiebeleid is leidend voor inkoopbeleid Verandert er wat in het beleid? Wat verandert dan voor inkoop? Voorbeelden: Regeerakkoord

Nadere informatie

Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie

Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie Opdrachtgevers: - Provincie Utrecht - Gemeente Utrecht - Gemeente Amersfoort Middag/avond over biobased aanbesteden Centre of Expertise

Nadere informatie

ACTIEPLAN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN EN DUURZAAM GWW

ACTIEPLAN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN EN DUURZAAM GWW ACTIEPLAN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN EN DUURZAAM GWW Opbouw van ons actieplan Speerpunten: Acties: Samenwerking voortzetten en uitbouwen Iedereen bewust maken Verder vooruit kijken Wat blijven

Nadere informatie

ANDER BELEID ANDERE INKOOP? OMGAAN MET WIJZIGINGEN IN (POLITIEK) BELEID

ANDER BELEID ANDERE INKOOP? OMGAAN MET WIJZIGINGEN IN (POLITIEK) BELEID ANDER BELEID ANDERE INKOOP? OMGAAN MET WIJZIGINGEN IN (POLITIEK) BELEID PROF.DR. JAN TELGEN Amsterdam, 9-11-2010 AGENDA Organisatiebeleid is leidend voor inkoopbeleid Verandert er wat in het beleid? Wat

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

De waarde van biomassa

De waarde van biomassa De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy

Nadere informatie

Circulaire economie voor de waterschappen

Circulaire economie voor de waterschappen Circulaire economie voor de waterschappen Inez van Tilburg, 27-9-2018 De waterschappen Voldoende water Schoon water Veilig water Wat is circulaire economie? Minimaliseren van gebruik primaire grondstoffen

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen 2018-2020 1 Inleiding De gemeenten Aa en Hunze, Assen, Noordenveld en Tynaarlo hebben het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen ondertekend. Met deelname

Nadere informatie

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Kennisinstituut Duurzaam Verpakken Factsheet, augustus 2018 1 Introductie In de afgelopen periode is een brede discussie ontstaan over de vraag

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen 2019-2020 1 Inleiding De gemeenten Aa en Hunze heeft in 2018, net als de buurgemeenten Assen, Tynaarlo en Noordenveld, het Manifest Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. Groningen geeft het goede voorbeeld

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. Groningen geeft het goede voorbeeld Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Groningen geeft het goede voorbeeld Waarom Maatschappelijk Verantwoord Inkopen? Onze ambities zijn groot. Zo willen we in 2035 klimaatneutraal zijn en in 2025

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 31

Nadere informatie

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Bedrijfskleding. Versie 8 april 2015

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Bedrijfskleding. Versie 8 april 2015 Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Bedrijfskleding 1. Scope/afbakening De productgroep bedrijfskleding omvat zowel leveringen van bedrijfskleding als de diensten die met de

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen 2018-2020 19 september 2018 1 Inleiding De gemeente Tynaarlo heeft in 2017, net als de buurgemeenten Aa en Hunze, Assen en Noordenveld, het Manifest Maatschappelijk

Nadere informatie

Cradle2cradle Café Kopen met impact! Richard van Bremen en Martin Scherpenisse april 2019

Cradle2cradle Café Kopen met impact! Richard van Bremen en Martin Scherpenisse april 2019 Cradle2cradle Café Kopen met impact! Richard van Bremen en Martin Scherpenisse 0118-631011 4 april 2019 Programma 1. Inkadering Circulaire Economie & MVI 2. 6 Praktijkvoorbeelden 3. MVI platform 4. Vragen?

Nadere informatie

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS GRENZELS BIBASED NDERWIJS Met onderwijs naar duurzame toekomst Inspiratiedag@HGENT 1 februari 2019 Ruben Guisson ruben.guisson@vito.be Project Manager Team Biobased Economy VIT NV Boeretang 200 2400 Mol

Nadere informatie

Bio-economie en circulaire economie

Bio-economie en circulaire economie Bio-economie en circulaire economie Dirk Van Gijseghem, Departement LV Dimitri Strijbos, Vlaanderen Circulair EWI-focus 24 22 maart 2017 1. Bio-economie en Circulaire economie 2. Europees beleid 3. Vlaams

Nadere informatie

OPENBAAR documentnummer Zaaknummer verwijsnummer

OPENBAAR documentnummer Zaaknummer verwijsnummer Beslisnota GS CRMo0002348 OPENBAAR documentnummer Zaaknummer verwijsnummer 19015844 *19015844* onderwerp Subsidie Naar een nationale database Biobased Producten Fase 1 voorgesteld besluit Subsidie 2019

Nadere informatie

ZUIDWEST-NEDERLAND DE NATIONALE KOPLOPER (OP WEG NAAR DE BIOBASED DELTA) Biobased Business Cases

ZUIDWEST-NEDERLAND DE NATIONALE KOPLOPER (OP WEG NAAR DE BIOBASED DELTA) Biobased Business Cases ZUIDWEST-NEDERLAND DE NATIONALE KOPLOPER (OP WEG NAAR DE BIOBASED DELTA) Biobased Business Cases Mei 18, 2011 Waarom koploper? Zuidwest-Nederland: Aanwezigheid grondstoffen Hoogwaardige bedrijven in agro,

Nadere informatie

Definitielijst HG- Certificatensysteem

Definitielijst HG- Certificatensysteem Definitielijst HG- Certificatensysteem versie 2.0 december 2009 1 In de in de Overeenkomst HG-Certificatensysteem hebben de met een hoofdletter aangeduide begrippen de betekenis als hieronder beschreven:

Nadere informatie

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam Duurzaamheid Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam Duurzaamheid maatschapelijke meerwaarde leveren PPP samenhang (met alle maatschappelijke doelen)

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Bedrijfskleding. Versie 26 januari 2016

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Bedrijfskleding. Versie 26 januari 2016 Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Bedrijfskleding 1. Scope/afbakening De productgroep bedrijfskleding omvat zowel leveringen van bedrijfskleding als de diensten die met de

Nadere informatie

Beleid en praktijk rijksoverheid. Joan Prummel Categoriemanager Afval en Grondstoffen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Beleid en praktijk rijksoverheid. Joan Prummel Categoriemanager Afval en Grondstoffen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Beleid en praktijk rijksoverheid Joan Prummel Categoriemanager Afval en Grondstoffen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Agenda MVI door het Rijk Circulair Inkopen Practice what you preach Agenda MVI

Nadere informatie

MVI en Beter Aanbesteden; #hoedan?

MVI en Beter Aanbesteden; #hoedan? MVI en Beter Aanbesteden; #hoedan? Een overzicht van wat kan en mag volgens de Aanbestedingswet 2012. Maret Oomen en Ellen Weisbeek Introductie - Wie zijn wij? Maret Oomen Ellen Weisbeek Directie Mededinging

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015 Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen A. Visser Maart 2015 André Visser Sinds 1999 bij Royal HaskoningDHV Actief op het vlak duurzaamheid en circulaire economie - energiefabriek - grondstoffenfabriek

Nadere informatie

De toekomst is dichterbij dan je denkt

De toekomst is dichterbij dan je denkt Duurzaamheid begint bij jezelf Wij stellen ambitieuze doelen voor een duurzame toekomst. Wij streven ernaar om een zo duurzaam mogelijk assortiment aan te kunnen bieden. Wij geloven in een productieketen

Nadere informatie

Circulair aanbesteden. 24 januari 2017 Sarah Naipal

Circulair aanbesteden. 24 januari 2017 Sarah Naipal Circulair aanbesteden 24 januari 2017 Sarah Naipal Waar gaan we het over hebben? Kort de noodzaak voor de transitie naar een circulaire economie Onze uitgangspunten De verschillende fasen van een circulair

Nadere informatie

Innovaties inkopen: Hoe doe je dat?

Innovaties inkopen: Hoe doe je dat? Sander Lubberhuizen Gemeente Apeldoorn Innovaties inkopen: Hoe doe je dat? Robby van den Broek Roelofs Wegenbouw Vandaag leren, morgen doen! Erick Wuestman Vz Stichting Circulaire Economie Transitieagenda

Nadere informatie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie PEOPLE People, Planet, Profit (PPP) Van een lineaire naar

Nadere informatie

Rijkswaterstaat circulair

Rijkswaterstaat circulair Rijkswaterstaat circulair ir. Bon Uijting Adviseur CE in de GWW Rijkswaterstaat WVL 16-01-2019 Wat is de ambitie van RWS? Bestuur RWS: RWS werkt circulair in 2030 Rijksbrede programma: 50% minder primaire

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Utrecht, 21 oktober 2015 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 RACE programma 6 Sectoranalyse

Nadere informatie

Hoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking. Gumbeer. Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter

Hoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking. Gumbeer. Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter Hoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking Gumbeer Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter Leeswijzer Dit document beschrijft hoe festivals de overstap kunnen maken naar

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7

Nadere informatie

slibvergisting, wordt omgezet in elektric iteit 0,029 per kwh. slibvergisting, wordt omgezet in elektriciteit 0,029 per kwh.

slibvergisting, wordt omgezet in elektric iteit 0,029 per kwh. slibvergisting, wordt omgezet in elektriciteit 0,029 per kwh. Regeling van de Minister van Economische Zaken van.., nr. WJZ, houdende vaststelling van de vaste bedragen per kwh ter stimulering van de milieukwaliteit van de elektriciteitsproductie voor het jaar 2005

Nadere informatie

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Strategische visie Biomassa 2030 drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Waarom deze visie? De uitdaging 2 Naar een circulaire en biobased economie 3 Visie Biomassa 2030 Kernvraag:

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN PLAN VAN AANPAK MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN Inleiding Op 8 december 2016 heeft Zoetermeer het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) ondertekend. Zoetermeer heeft hiermee aangegeven

Nadere informatie

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Dr. Hans Derksen Lector Biobased Economy Het petrochemisch tijdperk? een kort interval in de geschiedenis van de mensheid! De wereldoliereserves

Nadere informatie

KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN

KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN AKKOORDEN EN GREEN DEALS Rafaël Lazaroms Coördinator Energie en duurzaamheid Unie van Waterschappen 1. Duurzaamheid en taken waterschappen 2. Duurzame ambities in akkoorden

Nadere informatie

We W t e-t en e n re g re e g lg e e lg v e in v g in. g

We W t e-t en e n re g re e g lg e e lg v e in v g in. g Wet- en regelg 20 november 2014 Wet- en regelgeving. SBK NMD versie 1.6. 1 PRODUCT ONGETOETST SBK NMD versie 1.6. 6 PRODUCTEN ONGETOETST gem. 0,70 Bron: Vakblad Bouwregels in de prak tijk augustus

Nadere informatie

Cluster Bedrijfsvoering rve ICT

Cluster Bedrijfsvoering rve ICT Cluster Bedrijfsvoering rve ICT ACTIEPLAN 2017-2020 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) 30 juni 2017 Pagina 1 van 10 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 AMBITIE RVE ICT MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN...

Nadere informatie

Mogelijkheden voor duurzaamheid in Europese aanbestedingen

Mogelijkheden voor duurzaamheid in Europese aanbestedingen Mogelijkheden voor duurzaamheid in Europese aanbestedingen Ditmar Waterman Werkzaam bij PIANOo Professioneel en Innovatief Aanbesteden, Netwerk voor Overheidsopdrachtgevers 2 Opzet Achtergrond Kansen voor

Nadere informatie

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten Versie 26 januari 2016

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten Versie 26 januari 2016 Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten 1. Scope/afbakening De productgroep Automaten omvat automaten voor: warme dranken; gekoelde dranken / bronwater; snacks / snoep.

Nadere informatie

VERKENNING van de BioBased Economy

VERKENNING van de BioBased Economy VERKENNING van de BioBased Economy Biobased of Biowaste? Vereniging van Ver(s)kenners Martijn Wagener 28-nov-2013 Indeling Introductie Virida! Wat is de Biobased Economy?! Principes: cascadering en raffinage!

Nadere informatie

Circulaire Economie en RVO. Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018

Circulaire Economie en RVO. Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018 Circulaire Economie en RVO Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018 Inhoud RVO CE Stimulering CE Inhoud CE CE: waar hebben we het over? Beleid; EZK en IenW; bedrijfsbelang en milieu grondstoffenscan

Nadere informatie

Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030

Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030 werkt Circulair in 2030 Kansen en uitdagingen Evert Schut Sr. adviseur dienst WVL Programma Wat is circulaire economie? Rijksbrede ambities en aanpak circulaire economie Ambities en aanpak RWS Kennisagenda

Nadere informatie

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder

Nadere informatie

Halo Green CupS DOING GOOD IS EASY

Halo Green CupS DOING GOOD IS EASY DOING GOOD IS EASY Halo Green CupS DOING GOOD IS EASY Doe het goed. Doe het duurzaam. Wij streven ernaar om zo duurzaam mogelijk te produceren. Wij geloven in een productieketen die rond is. In de zogenaamde

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Vastgesteld door GS, Middelburg, 13 juni 2017

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Vastgesteld door GS, Middelburg, 13 juni 2017 Actieplan 2017-2020 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen 17012474 Vastgesteld door GS, Middelburg, 13 juni 2017 Waarom dit actieplan? Harry van der Maas, Gedeputeerde Provincie Zeeland met Inkoop in de

Nadere informatie

Artikel 10 Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2006.

Artikel 10 Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2006. Regeling van de Minister van Economische Zaken van, nr. WJZ..., houdende vaststelling van de vaste bedragen per kwh ter stimulering van de milieukwaliteit van de elektriciteitsproductie voor het jaar 2006

Nadere informatie

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten. Versie maart 2017

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten. Versie maart 2017 Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten 1. Scope/afbakening De productgroep Automaten omvat automaten voor: warme dranken; gekoelde dranken / bronwater; snacks / snoep.

Nadere informatie

Parallelsessie biobased materialen in progress 10 november VIBA Expo Congres circulaire economie en onderwijs

Parallelsessie biobased materialen in progress 10 november VIBA Expo Congres circulaire economie en onderwijs Parallelsessie biobased materialen in progress 10 november 2015 - VIBA Expo Congres circulaire economie en onderwijs Esther Stapper info@stapperduurzaamadvies.nl Natuurvezel Applicatie Centrum In samenwerking

Nadere informatie

Biobased inkopen: geen output zonder input

Biobased inkopen: geen output zonder input Biobased inkopen: geen output zonder input Jan IJzerman CoP-meeting 1 oktober 2015 Wie ben ik? Jaren 80 : Ministerie LNV duurzame landbouw Jaren 90 : Provincies Groningen & Fryslân plattelandsvernieuwing

Nadere informatie

Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) Stichting PSO-Nederland

Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) Stichting PSO-Nederland Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) Stichting PSO-Nederland February 16, 2015 Presentatie PSO Nederland 1 Iedereen kent MVO February 16, 2015 Presentatie PSO Nederland 2 Waarom sociaal ondernemen?

Nadere informatie

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid Circulaire Economie Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid John Nederstigt Inleider Hoe maken we de MRA Circulair? Jacqueline Cramer Ambassadeur

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI)

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) Wat is MVI? Maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) betekent dat bij de inkoop van diensten, producten en werken in alle fasen van het inkoopproces

Nadere informatie

PIANOo Congres 26 mei 2011 Mr. Pauline Bos tel. 070-3819724 E-mail bos@pro10.nl. Pro 10

PIANOo Congres 26 mei 2011 Mr. Pauline Bos tel. 070-3819724 E-mail bos@pro10.nl. Pro 10 Focus op contractbeheer PIANOo Congres 26 mei 2011 Mr. Pauline Bos tel. 070-3819724 E-mail bos@pro10.nl Pro 10 Partners in Procurement & Tendering Carolina van Nassaustraat 27 2595 TK Den Haag Nederland

Nadere informatie

Aanpak Duurzaam GWW- Aan de slag!

Aanpak Duurzaam GWW- Aan de slag! Aanpak Duurzaam GWW- Aan de slag! Johan van Dalen, ProRail, Cindy de Groot, Provincie Zuid-Holland Esther Veendendaal, RVO 5 juni 2014 Ontstaan van Duurzaam GWW Het begon met Duurzaam Inkopen Nu verder

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

Biobased Inkopen. De koffiebeker. Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS

Biobased Inkopen. De koffiebeker. Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS De koffiebeker Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS Achtergrond Studie Milgro; 175 miljoen bekers per jaar Slechte scores met afvalscheiden Randvoorwaarden in kaart brengen voor duurzame koffiebeker

Nadere informatie

C-153 Green Deal Groen Bouwen

C-153 Green Deal Groen Bouwen C-153 Green Deal Groen Bouwen Partijen 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J Kamp, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw W.J. Mansveld, ieder handelende in haar of

Nadere informatie

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt Trend: Toename van biobased in verpakken Karen van de Stadt Waarom biobased in verpakken? Altijd instroom nodig Hernieuwbare materialen Innovatie Heilige graal? 2 Copyright 2017 KIDV 3 Copyright 2017 KIDV

Nadere informatie

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen Circulaire Economie en Duurzaamheid In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen Componenten van Duurzaamheid LANG- DUURIG- HEID GEZONDE LEEF- OMGEVING MILIEU

Nadere informatie

Een circulaire economie: De gemeente Leeuwarden als casus

Een circulaire economie: De gemeente Leeuwarden als casus Een circulaire economie: De gemeente Leeuwarden als casus Sandra van der Lee, MSc. Projectingenieur circulair ontwerpen Witteveen+Bos I Sandra.van.der.Lee@witteveenbos.com Robin van der Plas, MSc. Projectingenieur

Nadere informatie

Actieplan. Maatschappelijk verantwoord inkopen

Actieplan. Maatschappelijk verantwoord inkopen Actieplan Maatschappelijk verantwoord inkopen 2017-2022 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Boekel en duurzaamheid - visie... 4 1.1 Duurzaamheidsagenda... 4 1.2 Strategische visie... 5 1.3 Inkoopbeleid...

Nadere informatie

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Aanpak van het USI Vraaggericht expertise mobiliseren om kennis te valoriseren ( integrating

Nadere informatie

CO2-PRESTATIELADDER DV SCOPE 3 STRATEGISCH PLAN HOOFDDORP, 2 FEBRUARI 2017

CO2-PRESTATIELADDER DV SCOPE 3 STRATEGISCH PLAN HOOFDDORP, 2 FEBRUARI 2017 CO2-PRESTATIELADDER DV SCOPE 3 STRATEGISCH PLAN HOOFDDORP, 2 FEBRUARI 2017 Significante scope 3 emissies Aan de hand van zowel een kwalitatieve als een kwantitatieve scope 3 analyse zijn de emissies in

Nadere informatie

CONCEPT EU RICHTLIJNEN WAT BETEKENT DAT VOOR DE INKOOPPRAKTIJK PIANOO CONGRES 7 JUNI 2012 PROF.DR. JAN TELGEN

CONCEPT EU RICHTLIJNEN WAT BETEKENT DAT VOOR DE INKOOPPRAKTIJK PIANOO CONGRES 7 JUNI 2012 PROF.DR. JAN TELGEN CONCEPT EU RICHTLIJNEN WAT BETEKENT DAT VOOR DE INKOOPPRAKTIJK PIANOO CONGRES 7 JUNI 2012 PROF.DR. JAN TELGEN WAAR GAAT HET OM? 20 december 2012: drie concepten van EU Commissie: Klassieke overheid Nutssectoren

Nadere informatie

Nulmeting Friese circulaire economie. Prof. Gjalt de Jong

Nulmeting Friese circulaire economie. Prof. Gjalt de Jong Nulmeting Friese circulaire economie Prof. Gjalt de Jong g.de.jong@rug.nl Colofon 28 februari 2019 Dit project is een samenwerking tussen Rijksuniversiteit Groningen / Campus Fryslân en de Provincie Friesland.

Nadere informatie

DUURZAAM VERPAKKEN. Kansen en mogelijkheden voor biobased materialen SIEM HAFFMANS PARTNERS FOR INNOVATION

DUURZAAM VERPAKKEN. Kansen en mogelijkheden voor biobased materialen SIEM HAFFMANS PARTNERS FOR INNOVATION DUURZAAM VERPAKKEN Kansen en mogelijkheden voor biobased materialen SIEM HAFFMANS PARTNERS FOR INNOVATION Introductie Partners for Innovation is hét bureau voor duurzame innovatie. Samen met onze opdrachtgevers

Nadere informatie

Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking. Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar:

Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking. Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar: Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar: 8-9-2016 Circulair inkopen Alkmaar 8 september 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland

Nadere informatie

Aanbestedingen winnen en klanten behouden

Aanbestedingen winnen en klanten behouden Aanbestedingen winnen en klanten behouden Duurzaamheid als onderscheidend vermogen Scherpenzeel, 12 december 2014 Alexander Reuvers Agenda Opening & introductie Aanbesteden (30 minuten) Eerste workshop

Nadere informatie

Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland

Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland Paul Bleumink Managing Partner Gent, 30 maart 2011 Buck Consultants International Postbus 1456 6501 BL Nijmegen Telnr :

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Inkopen

Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Auteurs: Bettina Blok, Frieda den Heyer Goedgekeurd door: Karin Cornet Datum: 14.06.2017 Versie: 0.2 Actieplan: MVI - MVS Pagina 1 Aanleiding Meerdere gemeenten,

Nadere informatie

Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak. Imagine the result

Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak. Imagine the result Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak Even voorstellen: Esther Heijink Sr. adviseur veiligheid en duurzaamheid bij ARCADIS Programmamanager Duurzaamheid divisie Mobiliteit

Nadere informatie

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten INFORMATIE OVER HET INNOVATIEF ACTIEPROGRAMMA GRONINGEN

Nadere informatie

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Inhoud Beleid Aandeel GF in GFT. Waar praten we over? Ontwikkelingen in de markt Heeft GF en T apart meerwaarde? Kwaliteit

Nadere informatie

Reiniging bedrijfskleding

Reiniging bedrijfskleding Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Reiniging bedrijfskleding 1. Scope/afbakening De productgroep Reiniging Bedrijfskleding omvat alle bedrijfskleding die voor reiniging wordt

Nadere informatie

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018 Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT Tim Brethouwer 8 maart 2018 Toelichting Tim Brethouwer. Senior marktanalist bij Attero Technisch adviseur Vereniging afvalbedrijven.

Nadere informatie

Aanbesteden door de lokale overheid (gemeente).

Aanbesteden door de lokale overheid (gemeente). Aanbesteden door de lokale overheid (gemeente). presentatie 30 mei 2016 regionale marktdag Stedendriehoek Jan Teunis Hartgers inkoopadviseur, team inkoop gemeente Apeldoorn Inkoopplatform Stedendriehoek

Nadere informatie

nr. 241 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 13 januari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Waarborgregeling - Stand van zaken

nr. 241 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 13 januari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Waarborgregeling - Stand van zaken SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 241 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 13 januari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Waarborgregeling - Stand van zaken De Waarborgregeling

Nadere informatie

1.5 Circulair slopen & bouwen. Van RWS kantoor naar kinderkliniek MVI congres december, uur Conny Buijs & Martin Scherpenisse

1.5 Circulair slopen & bouwen. Van RWS kantoor naar kinderkliniek MVI congres december, uur Conny Buijs & Martin Scherpenisse 1.5 Circulair slopen & bouwen Van RWS kantoor naar kinderkliniek MVI congres 2017 14 december, 13.10-14.10 uur Conny Buijs & Martin Scherpenisse Vervolg Programma 1. Provincie Zeeland & circulair inkopen

Nadere informatie

Marktconsultatie Circulaire Bureaustoelen Verslag 14 sept 2017

Marktconsultatie Circulaire Bureaustoelen Verslag 14 sept 2017 Marktconsultatie Circulaire Bureaustoelen Verslag 14 sept 2017 Welkom & introductie De wethouder Michiel van Liere verwelkomt de marktpartijen en bedankt hen en Rendemint voor hun komst. Circulair inkopen

Nadere informatie

Puur inkopen. met behulp van maatschappelijk verantwoord inkopen bijdragen aan een klimaatneutrale stad in Gemeente Hoorn september 2017

Puur inkopen. met behulp van maatschappelijk verantwoord inkopen bijdragen aan een klimaatneutrale stad in Gemeente Hoorn september 2017 Puur inkopen met behulp van maatschappelijk verantwoord inkopen bijdragen aan een klimaatneutrale stad in 2040 Gemeente Hoorn september 2017 Puur inkopen In 2017 heeft de gemeente voor ruim 74,5 miljoen

Nadere informatie

Biobased Inkopen. waarom en hoe doe je dat?

Biobased Inkopen. waarom en hoe doe je dat? Biobased Inkop waarom hoe doe je dat? E eerste verkning biobased inkop November 2013 Juni 2014 Kernteam van Rechts naar links: Martin Scherpisse (strategie inkoop Provincie Zeeland), Anita de Moor (beleidsadviseur

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

Bio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt

Bio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt Bio is een marketing kreet Die veel te vaak wordt misbruikt Bio based plastics Besparing aardolie is onnodig Besparing aardolie is vaak fictie CO2 besparing is niet bewezen Grondstof productie gaat vaak

Nadere informatie

NATUURLIJK KAPITAAL & DUURZAAM INKOPEN. Werkconferentie Natuurlijk Kapitaal 15 december 2015

NATUURLIJK KAPITAAL & DUURZAAM INKOPEN. Werkconferentie Natuurlijk Kapitaal 15 december 2015 NATUURLIJK KAPITAAL & DUURZAAM INKOPEN Werkconferentie Natuurlijk Kapitaal 15 december 2015 OPZET WORKSHOP Wie is CREM & wie zijn jullie? Relevantie MVI MVI in Nederland MVI en Natuurlijk kapitaal Maar.

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018 Programma Circulaire Economie RKI, december 2018 Het sluiten van kringloop Aanpak programma /PEN Stuurgroep CE e acties/projecten Door (groepen) bedrijven Consumentenproducten acties/projecten door bedrijven

Nadere informatie

WOW 27 september Paul Mul

WOW 27 september Paul Mul WOW 27 september 2018 - Paul Mul Programma Waar staan we in de Transitie Wat doet Almere om stappen te zetten? Case 1: Circulariteit koppelen aan beheersysteem Case 2: Circulair inkopen 3.0 Plasticfabriek

Nadere informatie

Impactbeoordeling NTA 8003 omzetting

Impactbeoordeling NTA 8003 omzetting Datum 2019-04-01 Verklaring Onderbouwing voor aanpassing van NTA 8080-1:2015, bijlage D als gevolg van vervanging van NTA 8003:2008 door NTA 8003:2017 NTA 8003:2017, Classificatie van biomassa voor energietoepassing

Nadere informatie

Klimaatakkoord Rijk en UvW

Klimaatakkoord Rijk en UvW Klimaatakkoord Rijk en UvW Politieke en beleidsmatige context (klimaatbeleid) Rafaël Lazaroms 25 mei 2010 1 Inhoud presentatie Voorstellen Internationaal en nationaal klimaatbeleid Positie waterschappen

Nadere informatie

Raadsvoorstel Plan van Aanpak Circulaire Economie

Raadsvoorstel Plan van Aanpak Circulaire Economie gemeente Eindhoven Inboeknummer 17bst01739 Dossiernummer 17.51.351 Beslisdatum B&W 19 december 2017 Raadsvoorstel Plan van Aanpak Circulaire Economie Inleiding In het Klimaatplan 2016-2020 is vastgelegd

Nadere informatie

Material Value Circle

Material Value Circle Material Value Circle Meerwaarde in de circulaire waarde keten Lonneke de Graaff Materials 2014 l.graaff@dpivalucentre.nl Inhoud DPI Value Centre Wat is de Value Circle? Waarom kijken naar de Value Circle?

Nadere informatie

Biobased verpakkingen

Biobased verpakkingen Biobased verpakkingen KIDV verdiepingsbijeenkomst 10 februari 2014, Karin Molenveld Inhoud Introductie Biobased verpakkingen Wat is biobased Waarom biobased Wanneer biodegradeerbaar Catalogus Voorbeelden

Nadere informatie