VERKOPEN EN KRAAMPJES

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VERKOPEN EN KRAAMPJES"

Transcriptie

1 De vlag van Ghana

2 Het leven in Ghana

3 DRUK VERKEER

4 VERKOPEN EN KRAAMPJES

5

6 Doden kist Patrick is hier een maand op bezoek geweest en hij vond het veel leuker dan ie ooit had verwacht. Hoewel hij af en toe net zo gek werd als ik, zou hij best nog wel eens terug willen. het eten niet alleen bestaat uit koolhydratenballen met tomaten-stoofpot. Ik wil eten met echte ingrediënten. Verder huur je een coole kist (huren, want de kist gaat niet mee de grond in). De kist is erbij voorkeur een weergave van het beroep van de persoon. Een overzicht van de collectie: De kist voor de zuivelboer De kist voor de piloot

7 Geografisch Algemeen Ghana ligt in West-Afrika aan de Golf van Guinea, enkele graden ten noorden van de evenaar en bijna recht op de meridiaan van Greenwich. Ghana grenst aan Burkina Faso, Ivoorkust en Togo. De oppervlakte van Ghana is vierkante kilometer. Ghana is daarmee ongeveer 7 keer zo groot als Nederland. Landschap Ghana heeft een flinke variatie aan landschappen. Het zuiden is overwegend groen en er zijn nog stukken regenwoud te vinden. Hoewel veel daarvan plaats heeft moeten maken voor landbouw. Naar het noorden toe wordt het landschap vlakker en open en savanneachtig. Overal langs de kust vind je grotere en kleinere stranden die vaak omzoomd worden door palmbomen. De hoogste berg is de Afadjato van 880 meter. In het oosten bevindt zich een enorm groot, langgerekt stuwmeer, het Voltameer. Het heeft de vorm van een inlandse delta. De voeding komt grotendeels van de rivieren de Witte Volta en de Oti, beide aftakkingen van de Niger, en de Zwarte Volta, die ontspringt in het noorden van Burkina Faso; het water stroomt vanuit het meer via de Akosombo Dam en de rivier de Volta naar zee. Klimaat Het klimaat van Ghana is tropisch. Warm en betrekkelijk droog aan de zuidoost kust, heet en vochtig in het zuidwesten en heet en droog in het noorden. De regentijd duurt van juni tot en met september. In de praktijk betekent dat om de één of twee dagen meestal tegen de avond een flinke plensbui die zo'n twee uur duurt. Over het gehele jaar varieert de temperatuur tussen de 27 en 43 graden Celsius. Tijdens de Harmattan, van eind november tot medio februari, waait er een droge en stoffige wind vanuit de Sahara. Rondom Tamale is dit goed te merken. In deze periode is het overdag warm, droog en stoffig, terwijl het s nachts af kan koelen tot onder de 20 graden Celsius

8 Op de kaart Ghana is te vinden aan de kust van de Golf van Guinee omringd door Ivoorkust, Burkina Faso en Togo. Op de kaart is het Voltameer in Ghana direct een opvallend punt. Het is het grootste stuwmeer (8500 km) van West Afrika en zelfs het grootste kunstmatige meer ter wereld! Een enorme dam van 370 meter breed en 124 meter hoog zorgt dat sinds 1966 een grote hoeveelheid stroom opgewekt kan worden. Een gedeelte van de stroom kan zelfs verkocht worden aan de nabijgelegen landen.

9 De kleding Hoewel ook in Ghana steeds meer westerse kleding te krijgen is, wordt de traditionele kleding het meest gedragen. De symboliek achter de kleding is nog steeds erg belangrijk: voor iedere ceremonie is er een ander kledingvoorschrift. Ghana is erg bekend geworden met de zogenaamde Kente-cloth. Dit is een stof geweven van veel felle kleuren als geel oranje, rood en groen. Diverse patronen zijn mogelijk en hebben elk een andere betekenis. In strips van enkele centimeters worden ze aan elkaar genaaid. Het is een kostbare stof en wordt met name bij feestelijkheden gedragen. Vroeger mochten alleen koningen en zeer welgestelden deze stof dragen. Met begrafenissen wordt veelal rode, donkerbruine of zwarte kleding gedragen. De meeste kleding is gemaakt van de Adinkra -stof: een katoenen doek met daarop symbolen gedrukt door middel van stempels. Er zijn zon tachtig verschillende symbolen: ieder met een eigen naam en betekenis. Vaak drukken ze een gezegde of een wijsheid uit. Een bekend symbool is Gye Nyame (Zonder God is er niets). Ook zijn er symbolen van hoop, liefde en kracht. Deze symboliek vinden we niet alleen terug in de kleding maar wordt ook geschilderd op auto's, boten, stoelen en andere gebruiksvoorwerpen.

10 het goud en de handel Het goud en de handel In 1471 arriveerden de Portugezen tijdens hun handelsreizen in Ghana (dat Goudkust genoemd zou worden). Zij zagen dat veel stamhoofden geheel bekleed waren met gouden sieraden. Ook waren er veel gouden beeldjes die zelfs als betaalmiddel dienden. Ghana handelde in die tijd al veel met andere kustvolkeren. Dit wekte de interesse van de Portugese handelaren. Zij vestigden zich langs de kust om handel te drijven n om goud te vinden. Om de concurrentie van andere Europese landen de baas te blijven bouwden zij grote forten. In 1593 zeilde de Nederlandse kapitein Bernhardt Erickszoon naar de Goudkust. Hij kwam terug met een schip vol goud, ivoor en peper. Dit was het begin van een handelsrelatie van bijna drie eeuwen.

11 Het leven in de forten In de forten zaten de gevangenen opgesloten in donkere en benauwde ruimtes. Ze kregen net genoeg voedsel om te overleven: zo verzwakten ze en waren beter in toom te houden. Behoeften moesten ze doen in dezelfde ruimte. Af en toe werden ze gelucht op een binnenplaats. Mensen die in opstand kwamen werden geketend in de brandende zon gelegd, als voorbeeld voor de anderen. Anderen werden geplaatst in zogenaamde dodencellen, waar ze zonder eten en drinken hun dood afwachtten. Wanneer ze overleden waren moesten ze door medegevangenen worden opgehaald: wederom diende dit als waarschuwing. Veel vrouwen werden verkracht door de officieren. Wanneer een vrouw zwanger raakte gebeurde het soms dat ze vrij werd gelaten. Vandaar dat langs de kust van Ghana hele families een lichtere huidskleur hebben. Ook kom je daar nog veel Nederlandse achternamen tegen.

12 De boottocht naar Amerika Wanneer de boten klaar lagen om te vertrekken, gingen de slaven via smalle gangen naar de achterkant van het fort. Ontsnappen was niet mogelijk: de gang kwam rechtstreeks uit bij de zee. Voordat het zover was werden de laven eerst gebrandmerkt: in een oven werd een stempel klaargemaakt met daarop de initialen van de officier die de slaaf had gekocht. Zo zou later direct duidelijk zijn welke slaven wie toebehoorde. Tijdens de boottocht overleed nog eens een derde van de mensen. Velen waren erg verzwakt en werden ziek. Vrouwen die zwanger waren werden overboord gegooid, evenals ernstig zieken en opstandelingen. Jaarlijks werden er zon slaven weggevoerd. 76 forten stonden langs de kust van Ghana, wat inhoudt dat er elke 6 kilometer n gebouwd was. De slavenhandel heeft eeuwenlang geduurd: vanaf eind 16 e eeuw tot het begin van de 19 e eeuw. Nederland schafte de slavernij pas af in De verkondiging van het christendom was een belangrijk remedie tegen de illegale slavernij. Nog steeds zijn veel forten belangrijke monumenten van Ghana. Sommige zijn musea geworden: St- George in Elmina en Cape Coast Castle zijn nu opengesteld voor publiek. Afro-Amerikanen zien deze plekken als bedevaartsplaatsen. Zij gaan daar op zoek naar hun roots. Christian borg in Accra is nu het regeringscentrum, Crevecoeur (voormalig Nederlands fort) is nu de gevangenis van Accra. Ander forten zijn nu in gebruik als pension of vuurtoren.

13 De slavenhandel De Europeanen gingen zelden zelf landinwaarts: dat was veel te gevaarlijk. Zij kregen hulp van diverse slavenhandelaren. Dit waren mensen van de oorspronkelijke bevolking. Zij gingen het land in en ontvoerden gehele dorpen. Kinderen, vrouwen en mannen gingen mee. De tocht naar kust, die te voet moest worden afgelegd, was erg zwaar. Een groot deel van de mensen overleed nog voor de forten waren bereikt. Daar werden ze door de handelaren aangeboden aan de Europeanen. In ruil voor vuurwapens, buskruit en Europese nijverheidsproducten werden de West-Afrikaanse slaven opgesloten in de Europeaanse handelsposten. Na dagenlange opsluiting in de kelders van deze forten gingen ze uiteindelijk per boot naar de plantages in Amerika. De opbrengsten daarvan (suiker, tabak, katoen en koffie) kwamen uiteindelijk in Europa weer op de markt.

14 Slavenhandel in Ghana Elminia castle doden cel voor slaven Elminia binnenplaats

15 Het onderwijs in Ghana Ook na de primary school hebben kinderen nog leerplicht: Iedereen moet ook Junior Secondary School (JSS) afronden. Dit is min of meer vergelijkbaar met de basisvorming in Nederland. Leerlingen kunnen nog geen vakken kiezen, hoewel een school als geheel enige vrijheid heeft in het aangeboden lespakket. Zo zijn er bijvoorbeeld JSS-scholen waar Frans gegeven wordt, en andere waar juist een lokale taal (TWI, Ga of Ewe) als examenvak wordt onderwezen. Een verplicht vak voor alle JSS leerlingen is Science, waarvan natuurkunde een integraal onderdeel vormt. De JSS wordt afgesloten met een centraal examen.

16 Onderwijs in ghana Dat Ghana een Britse kolonie was, is nog steeds merkbaar. Niet alleen is Engels de officiële taal in het land, maar er is in Ghana ook een Engels schoolsysteem. Het basisonderwijs is in principe verplicht en gratis. Van alle Ghanese kinderen wordt verwacht dat zij, net als in Engeland en Nederland, zes jaar onderwijs aan een basisschool volgen. Er is dus een leerplicht, maar in de praktijk blijkt dat slechts twee derde van de kinderen dit onderwijs afrondt. De lessen in het basisonderwijs worden voor de jongste kinderen vaak in één van de vele lokale talen gegeven en in de hogere klassen in het Engels. Dit laatste leidt tot een probleem, omdat veel kinderen geen Engels leren van huis uit. Daarnaast haken kinderen vroegtijdig af, wanneer ze thuis mee moeten werken of als er geen geld is voor een verplicht schooluniform of lesmaterialen. Verschillende etnische groepen gaan vaak ook naar verschillende scholen (zie ook de bevolking van Ghana).

17 Onderwijs Ghana

18 Onderwijs Ghana

19 De zwembad

20

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 17 Ω Over Indië en Suriname Ω Les 1: Van Batavia tot Jakarta Naam:

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 17 Ω Over Indië en Suriname Ω Les 1: Van Batavia tot Jakarta Naam: Werkblad 7 Ω Over Indië en Suriname Ω Les : Van Batavia tot Jakarta VOC Schepen van de VOC varen naar Indië om specerijen te halen. Specerijen zijn bijvoorbeeld peper, kruidnagel en nootmuskaat. De reis

Nadere informatie

Verslag van het Ghana-projectbezoek 12-19 februari 2012

Verslag van het Ghana-projectbezoek 12-19 februari 2012 1 Verslag van het Ghana-projectbezoek 12-19 februari 2012 Matching Grant project van de RC Heerlen en de RC Accra Airport te Accra in Ghana Paul Franken Tekst: Paul Franken Tekst ontvangen zondag 15 juli

Nadere informatie

HANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart.

HANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. Regenten en vorsten LES 2 HANDEL 1600 Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. 1700 JE LEERT waarom de moederhandel zo belangrijk is; hoe de VOC werkt; hoe de WIC werkt.

Nadere informatie

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten

Nadere informatie

Suriname in de kijker

Suriname in de kijker 44 2012 Suriname in de kijker Dit boekje brengt jullie naar een land, ver hier vandaan. Een vliegtuig doet er ongeveer 9 uur over om van Schiphol (in Nederland) naar de hoofdstad Paramaribo te vliegen.

Nadere informatie

Geschiedenis van Suriname : de slavenhandel

Geschiedenis van Suriname : de slavenhandel Geschiedenis van Suriname 1502-1808: de slavenhandel 1502: het begin van de Europese slavenhandel Na de ontdekking van Amerika werden er door de Spanjaarden en Portugezen al snel plantages aangelegd. Op

Nadere informatie

Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1).

Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Kijk, een schip uit Amerika, Amerika is een nu een vrij land. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Roelof. Roelof is de zoon van de gouverneur.

Nadere informatie

8.2 Fort Elmina. De leerkracht bespreekt de vragen met de leerlingen die op hun plaats zitten.

8.2 Fort Elmina. De leerkracht bespreekt de vragen met de leerlingen die op hun plaats zitten. Thema/ onderwerp: Werkblad 8.2 Fort Elmina Korte samenvatting van de leeractiviteit: De geschiedenis van Fort Elmina wordt verteld a.d.h.v. afbeeldingen en een videofragment. Hierna gaan de leerlingen

Nadere informatie

Tijd van monniken en ridders Vroege Middeleeuwen. Tijd van jagers en boeren Prehistorie. - 3000 v C 500-1000

Tijd van monniken en ridders Vroege Middeleeuwen. Tijd van jagers en boeren Prehistorie. - 3000 v C 500-1000 jagers en boeren Prehistorie - 3000 v C monniken en ridders Vroege Middeleeuwen 500-1000 Grieken en Romeinen Oudheid -3000 v C - 500 n C steden en staten - Hoge en Late Middeleeuwen 1000 1500 ontdekkers

Nadere informatie

De leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben.

De leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben. Thema/ onderwerp: Ontdekkaart 1.1 Slavenkralen Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen vullen de woorden op de goede plek in in de gatentekst. De leerlingen bevragen de kralen en maken

Nadere informatie

1 Kun je aan planten zien wat je aan moet?

1 Kun je aan planten zien wat je aan moet? 1 Kun je aan planten zien wat je aan moet? Hoofdstuk 1 Les 1 Zoek het op Bij de evenaar staat de zon hoog. Het is er warm en daardoor verdampt het water. Die warme damp stijgt op en koelt af: dan gaat

Nadere informatie

: km (7x Nederland).

: km (7x Nederland). Oppervlakte Hoofdstad Aantal inwoners : 238.538 km (7x Nederland). : Accra. : 23,9 miljoen. Aantal inwoners per km2 : 100. Grootste godsdienstige groepen: christenen (69%), moslims (16%) en aanhangers

Nadere informatie

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61315

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61315 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 december 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/61315 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

Curaçao. inhoud HET LAND ZELF DE LIGGING HET KLIMAAT! De hoofdstad van Curaçao is Willemstad. In Nederland is het koud en nat en in curaçao

Curaçao. inhoud HET LAND ZELF DE LIGGING HET KLIMAAT! De hoofdstad van Curaçao is Willemstad. In Nederland is het koud en nat en in curaçao Nieuws & co inhoud 7 januari 2011 Nieuws & co staat weer bom vol met nieuwe info. En een denk spelletje! Jullie journalisten ( Leonoor en Frederique) laten jullie weer niet in de steek! 1. Klimaat ligging

Nadere informatie

Samenvatting Gouden Eeuw ABC

Samenvatting Gouden Eeuw ABC Samenvatting Gouden Eeuw ABC Week 1ABC: Gouden Eeuw algemeen Info: De Gouden Eeuw (1600-1700) De 17 e eeuw wordt de Gouden Eeuw genoemd, omdat er in Nederland veel geld werd verdiend. Vooral door de handel.

Nadere informatie

e-book: gebonden versie: e-book: gebonden versie: Chris Oxlade

e-book: gebonden versie: e-book: gebonden versie: Chris Oxlade Chris Oxlade Chris Oxlade Anita Ganeri Anita Ganeri Boeken in deze serie e-book: 978-94-6175-825-5 gebonden versie: 978-90-5566-931-8 e-book: 978-94-6175-822-4 gebonden versie: 978-94-6175-285-7 e-book:

Nadere informatie

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal Een volk in opstand, een boze koning, een dappere koningin, een onoverwinnelijke vloot en... een storm. Dit is het spannende verhaal van de Spaanse

Nadere informatie

Zwart Afrika. Oorspronkelijke bevolking: donkere huidskleur

Zwart Afrika. Oorspronkelijke bevolking: donkere huidskleur Zwart Afrika Wereldzone: ZWART-AFRIKA Vegetatie Zwart-Afrika Oorspronkelijke bevolking: donkere huidskleur Klimatogram Antalaha, Madagaskar Klimatogram Limpopo, Zuid-Afrika Zwart-Afrika (het gedeelte van

Nadere informatie

Naam: VERENIGDE STATEN Indianen en slavernij

Naam: VERENIGDE STATEN Indianen en slavernij Naam: VERENIGDE STATEN Indianen en slavernij De Verenigde Staten van Amerika worden meestal gewoon VS of Amerika genoemd. Amerika is een enorm groot land. Je doet er zeker vijf dagen over om van oost naar

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.2 Het moderne imperialisme

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.2 Het moderne imperialisme Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met

Nadere informatie

Cultuur en natuur van Ghana

Cultuur en natuur van Ghana Ghana Rondreis in groep Cultuur en natuur van Ghana Accra - Ejisu - Nkoranza - Boabeng - Laranba - Mole National Park - Kintampo Falls - Techiman - Kumashi - Bosumtwimeer - Axim - Nzulezi - Elmina - Kakum

Nadere informatie

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 July 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61315 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

8 4 Streken en klimaten

8 4 Streken en klimaten Lees het verhaal van de woestijnen en maak de opdracht. Een woestijn is droog, heel droog. Er valt heel weinig regen. De grond is droog. Het is te droog voor veel planten. Er wonen weinig mensen. Soms

Nadere informatie

Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen?

Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met

Nadere informatie

Lees de volgende teksten over Suriname. Zoek daarna een antwoord op de vragen. Munteenheid. De munteenheid is. Surinaamse dollar (SRD)

Lees de volgende teksten over Suriname. Zoek daarna een antwoord op de vragen. Munteenheid. De munteenheid is. Surinaamse dollar (SRD) Naam: 1. Landverkenning Lees de volgende teksten over Suriname. Zoek daarna een antwoord op de vragen. De taal In Suriname worden maar liefst twintig talen gesproken. De meeste Surinamers zijn meertalig.

Nadere informatie

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Slavernij

Werkstuk Geschiedenis Slavernij Werkstuk Geschiedenis Slavernij Werkstuk door een scholier 2240 woorden 11 juni 2007 6,2 300 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord In dit werkstuk wordt er verteld over slavernij. Dit is een schande

Nadere informatie

7.1 Slavenhandel en abolitionisme.

7.1 Slavenhandel en abolitionisme. 7.1 Slavenhandel en abolitionisme. Hieronder treffen jullie een aantal bronnen aan die betrekking hebben op de kwestie van zwarte Piet. Lees en bekijk de bronnen goed en probeer een antwoord te geven op

Nadere informatie

deel 2 ghana verhalen 6 DE PRESBYTERIAN ROCKANJE SCHOOL IN KUMASI

deel 2 ghana verhalen 6 DE PRESBYTERIAN ROCKANJE SCHOOL IN KUMASI deel 2 ghana verhalen 6 DE PRESBYTERIAN ROCKANJE SCHOOL IN KUMASI De school is 23 jaar geleden opgericht in samenwerking met de familie Engels uit Rockanje. Het is een heel succesvolle school. Ze scoren

Nadere informatie

Waar of niet waar? Mensen met honger eten geven is een werk van barmhartigheid. Waar of niet waar? Nigeria is een land in het zuiden van Afrika.

Waar of niet waar? Mensen met honger eten geven is een werk van barmhartigheid. Waar of niet waar? Nigeria is een land in het zuiden van Afrika. Nigeria is een land in het zuiden van Afrika. Niet waar. Nigeria ligt in het westen van Afrika. Mensen met honger eten geven is een werk van barmhartigheid. Waar. In Nigeria moeten kinderen tussen 6 en

Nadere informatie

: 8270 km2 (1/4e van Nederland).

: 8270 km2 (1/4e van Nederland). Oppervlakte : 8270 km2 (1/4e van Nederland). Hoofdstad : Suva. Aantal inwoners : 945.000. Aantal inwoners per km2 : 115. Grootste godsdienstige groepen: christenen (64,5%), hindoes (27,9%) en moslims (6,3%

Nadere informatie

Voorstel: CSP GH-0420

Voorstel: CSP GH-0420 1 VOORSTEL CSP IN GHANA LAND: Ghana DOEL: Kwetsbare moeders en baby s helpen overleven door ondersteuning en opleiding op de gebieden gezondheid, hygiëne en voeding. PROJECTNUMMER: GH0420 Introductie Moeders

Nadere informatie

[Kies de datum] REDACTIETEAM 3 SLAVERNIJ. Slavernij Redactieteam 3

[Kies de datum] REDACTIETEAM 3 SLAVERNIJ. Slavernij Redactieteam 3 [Kies de datum] REDACTIETEAM 3 SLAVERNIJ Slavernij Redactieteam 3 Inhoud 1. Nederland en slavenhandel 2. Zeeland en slavenhandel 3. Slavenhandel in cijfers 4. Excursie Middelburg 5. Driehoeksreizen 6.

Nadere informatie

Chocolade. De geschiedenis. De cacaoboom. Ik houd mijn spreekbeurt over chocolade. In zuid Amerika groeit de cacaoboom.

Chocolade. De geschiedenis. De cacaoboom. Ik houd mijn spreekbeurt over chocolade. In zuid Amerika groeit de cacaoboom. Chocolade Ik houd mijn spreekbeurt over chocolade. De geschiedenis In zuid Amerika groeit de cacaoboom. Daar wordt al sinds de 17e eeuw door verschillende volken de cacaoboom gekweekt. De Inca's, Maya's

Nadere informatie

Outback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen.

Outback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen. Outback Australië Voor mij is Australië een heel bijzondere plek. Waarom? Dat zal ik uitleggen. Het begon al toen ik voor het eerst in Australië kwam. Ik stapte uit het vliegtuig. Meteen merkte ik dat

Nadere informatie

De Noordzee HET ONTSTAAN

De Noordzee HET ONTSTAAN De Noordzee De Noordzee is de zee tussen Noorwegen, Groot-Brittannië, Frankrijk, België, Nederland, Duitsland en Denemarken. De Noordzee is een ondiepe (30-200 m) randzee van de Atlantische oceaan met

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken Singapore Inleiding Ik ga jullie wat vertellen over Singapore. Singapore is de kleinste stadstaat van Zuidoost-Azië. Deze stadstaat is dan ook net iets groter dan de Nederlandse Noordoostpolder. Wil je

Nadere informatie

Redactieteam De Wissel. De slavernij. Milan, Demian, Esperanza en Robin. K l e i w e g 1 5-1 7, V l i s s i n g e n

Redactieteam De Wissel. De slavernij. Milan, Demian, Esperanza en Robin. K l e i w e g 1 5-1 7, V l i s s i n g e n Redactieteam De Wissel De slavernij Milan, Demian, Esperanza en Robin 2014 K l e i w e g 1 5-1 7, V l i s s i n g e n Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 4 Slavenhandel in cijfers... 5 Inleiding... 5 De eerste

Nadere informatie

e-book: 978-94-6175-825-5 gebonden versie: 978-90-5566-931-8 De continenten Dit boek gaat over het continent Australië. Het is speciaal gemaakt voor

e-book: 978-94-6175-825-5 gebonden versie: 978-90-5566-931-8 De continenten Dit boek gaat over het continent Australië. Het is speciaal gemaakt voor rsiteit van Cambridge (Engeland). formatieve kinderenboeken. erwerpen: atieve kinderboeken geschreven. vrouw, kinderen en honden. e-book: 978-94-6175-815-6 Ook beschikbaar als gebonden versie: 978-90-5566-715-4

Nadere informatie

Hoeveel buurlanden heeft Ivoorkust? Wat is de hoofdstad van Ivoorkust? a. Yamoussoukro b. Kaapstad c. Dakar. a. twee b. vijf c.

Hoeveel buurlanden heeft Ivoorkust? Wat is de hoofdstad van Ivoorkust? a. Yamoussoukro b. Kaapstad c. Dakar. a. twee b. vijf c. Hoeveel buurlanden heeft Ivoorkust? a. twee b. vijf c. zeven De buurlanden van Ivoorkust zijn Liberia, Guinea, Mali, Burkina Faso en Ghana. Wat is de hoofdstad van Ivoorkust? a. Yamoussoukro b. Kaapstad

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info De Chinese Muur 1. Voorwoord. 2. Wat is de Chinese Muur? 3. Waar ligt de Chinese Muur? 4. Waarom bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 5. Hoe bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 6. Hoe lang en hoe groot

Nadere informatie

Een kaart wordt op schaal getekend. Dat is een verkleining van de werkelijkheid.

Een kaart wordt op schaal getekend. Dat is een verkleining van de werkelijkheid. VAN KLEIN NAAR GROOT België is verdeeld in meerdere kleine plaatsen. Er zijn gehuchten, dorpen, deelgemeenten, gemeenten, steden, provincies en gewesten. België behoort tot werelddeel Europa. Op een provinciekaart

Nadere informatie

Ghana in je groep scouts Een internationale activiteit op Nederlandse bodem Ambassadeursboekje

Ghana in je groep scouts Een internationale activiteit op Nederlandse bodem Ambassadeursboekje Ghana in je groep scouts Een internationale activiteit op Nederlandse bodem Ambassadeursboekje Naam groep: Naam ploeg: Akwaaba Ghana Welkom in Ghana! Sinds 2010 heeft Scouting Nederland een partnership

Nadere informatie

Werkstuk wizard Hulpvragen

Werkstuk wizard Hulpvragen Hulpvragen Hulpvragen dieren Waarnemen Hoe ziet het dier eruit? Hoe beweegt het dier? Welke geluiden maakt het dier? Hoe voelt het dier aan? Hoe reageert het dier op je? Hoe neemt het dier waar? Leven

Nadere informatie

Ontwikkelingsstage Malawi

Ontwikkelingsstage Malawi Ontwikkelingsstage Malawi 1. Informatie over Malawi en het Community Health Department Malawi Malawi is een land met een oppervlakte van 118.484 km² gelegen tussen Tanzania, Mozambique en Zambia. De hoofdstad

Nadere informatie

Vragen en antwoorden voor het Groot Ghanees Bordspel (leidingblad)

Vragen en antwoorden voor het Groot Ghanees Bordspel (leidingblad) Vragen en antwoorden voor het Groot Ghanees Bordspel (leidingblad) Nr. Vraag Antwoord Scouting 1 Scouting 2 Scouting 3 Scouting 4 Scouting 5 Sinds wanneer heeft Scouting Nederland een partnership met Hoe

Nadere informatie

Nigeria L U U K & T H I J S

Nigeria L U U K & T H I J S I N D I T N U M M E R : Klimaat Ligging Nigeria L U U K & T H I J S Hoogteverschillen Vegetatie Klimaat Ligging Geografische gebeurtenissen Welke dieren? Hallo allemaal, Wij zijn Luuk Coeraadts en Thijs

Nadere informatie

Liberia. Een project van Noa

Liberia. Een project van Noa Liberia Een project van Noa Naam: Liberia Hoofdstad: Monrovia Werelddeel: Afrika De buurlanden zijn Guinea, Sierra Leone en Ivoorkust. Het grenst aan de Noord - Atlantische Ocean en de Atlantische Oceaan

Nadere informatie

Naam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij?

Naam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij? Naam: Waar woon jij? Wonen over de hele wereld Heb jij wel eens in een tent gewoond? Waarschijnlijk niet. In de vakantie is het leuk. Maar voor altijd? Toch zijn er mensen op de wereld die altijd in een

Nadere informatie

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus 138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de

Nadere informatie

Over grenzen voor Ghana

Over grenzen voor Ghana Over grenzen voor Ghana Zo hebben kinderen van een school pennen, potloden, ballonnen en speelgoed ingezameld. Nieuwsbrief maart 2012 Sinds 2001 voer ik in Banko, een dorp in Ghana, samen met de lokale

Nadere informatie

De Romeinen. Wie waren de Romeinen?

De Romeinen. Wie waren de Romeinen? De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als

Nadere informatie

Braziliaanse regenwoud. Jesse Klever. Groep 7

Braziliaanse regenwoud. Jesse Klever. Groep 7 Braziliaanse regenwoud Jesse Klever Groep 7 Voorwoord Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik dit een heel interessant onderwerp vind. We hebben er al op school over gesproken en het leek mij wel een leuk

Nadere informatie

CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI

CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI De rit van Carrabella naar Manatee Springs State Park is erg mooi. Veel naaldbossen, grotendeels nieuw

Nadere informatie

De jongen weet dat hij niet in slaap moet vallen. Want dan zullen dieven zijn spullen stelen. Ook al is het nog zo weinig wat hij heeft.

De jongen weet dat hij niet in slaap moet vallen. Want dan zullen dieven zijn spullen stelen. Ook al is het nog zo weinig wat hij heeft. In Kanton, China Op de hoek van twee nauwe straatjes zit een jongen. Het is een scheepsjongen, dat zie je aan zijn kleren. Hij heeft een halflange broek aan, een wijde bloes en blote voeten. Hij leunt

Nadere informatie

Schoon water voor iedereen?

Schoon water voor iedereen? Doelen Kerndoel 43: De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. Kerndoel 47: De leerlingen leren de ruimtelijke inrichting van de eigen omgeving

Nadere informatie

Ontdek de Wereld. Hoofdstuk 1C7

Ontdek de Wereld. Hoofdstuk 1C7 Ontdek de Wereld Hoofdstuk 1C7 Cursus 7.1 Wij en de wereld Wat leer je deze cursus? Wat internationale handel inhoudt Hoe de evenaar de aardbol verdeelt Wat en welke kaartprojecties er zijn Internationale-

Nadere informatie

Verschillende landschappen in de eigen omgeving

Verschillende landschappen in de eigen omgeving Naam: Datum: Verschillende landschappen in de eigen omgeving Het was een landschap met een rivier en appelaars en perelaars en elzenhagen je weet wel van die langgerekte die maakten dat je nooit het noorden

Nadere informatie

Ghana-Togo Reis van 19 dagen

Ghana-Togo Reis van 19 dagen Ghana-Togo Reis van 19 dagen Reisroute dag per dag 1. Vlucht Brussel - Lomé. 2. Kpalimé. 3. Kpalimé - Sotoboua. 4. Bassar - Kara. 5. Tambermadorpen. 6. Tamale (Ghana). 7. Kintampo watervallen - Boabeng

Nadere informatie

De Geo. 1 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 1. www.degeo-online.nl. 1ste druk

De Geo. 1 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 1. www.degeo-online.nl. 1ste druk De Geo 1 th Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 1 www.degeo-online.nl 1ste druk De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw van th - Docentenhandleiding 1 TH 1 ThiemeMeulenhoff Utrecht/Zutphen,

Nadere informatie

Indianenvolkeren. indianenvolkeren:

Indianenvolkeren. indianenvolkeren: Indianenvolkeren Naam: indianenvolkeren: zijn volken die nog leven met oude tradities en die leven van de opbrengst van het land en de zee. Ze maken hun gebruiksvoorwerpen zelf en nemen alleen datgene

Nadere informatie

Franse sporen in Afrika

Franse sporen in Afrika Franse sporen in Afrika In Europa is de invloed van Frankrijk altijd behoorlijk groot geweest, zeker in cultureel opzicht. Het Frans was bijvoorbeeld eeuwenlang de taal van de hogere standen en de Franse

Nadere informatie

Dit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder 29-10-'03. Verslag van het oude Egypte Ylaine en Ryanne Mulder 29-10- 03

Dit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder 29-10-'03. Verslag van het oude Egypte Ylaine en Ryanne Mulder 29-10- 03 Dit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder 29-10-'03 blz.0 Inhoudsopgave Inleiding blz. 2 De Egyptenaren jagen en oogsten blz. 3 De Farao blz. 4 Doden blz. 5 Arm of welvarend blz. 6 Ik ben de Farao blz.

Nadere informatie

Argentinië. Inleiding. Geografie

Argentinië. Inleiding. Geografie Argentinië Inleiding Argentinië is vooral bekend om de Tango, dat is een wereldberoemde dans, op speciale muziek. En natuurlijk is Argentinië óók bekend om Máxima. De tango is in de 19e eeuw ontstaan in

Nadere informatie

Beknopte algemene informatie over Suriname

Beknopte algemene informatie over Suriname Beknopte algemene informatie over Suriname 17 maart 2016 Usha P. Adhin MEd. Hoofd Bureau Internationale Betrekkingen Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur Locatie van Suriname - Ligt op de noordoostkust

Nadere informatie

Klas 2: Revoluties en Slavernij

Klas 2: Revoluties en Slavernij Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman ; ; 09 September 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62754 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Accommodatie Tijdens de reis zult u verblijven in onderstaande hotels of gelijkwaardig:

Accommodatie Tijdens de reis zult u verblijven in onderstaande hotels of gelijkwaardig: Voorlopig reisprogramma: Dag 1: Vliegreis Amsterdam Accra Dag 2: Accra Dag 3: Plan Ghana projectbezoeken Dag 4: The Lake Volta, van Accra naar Akossombo (120 km) Dag 5 en 6: Plan Ghana projectbezoeken

Nadere informatie

De Geo. 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 1. www.degeo-online.nl. 1ste druk

De Geo. 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 1. www.degeo-online.nl. 1ste druk De Geo 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 1 www.degeo-online.nl 1ste druk De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw van hv - Docentenhandleiding 1 HV 1 ThiemeMeulenhoff Utrecht/Zutphen,

Nadere informatie

The Lake - augustus/september 2018

The Lake - augustus/september 2018 The Lake - augustus/september 2018 Lieve mensen, Wat een bijzondere tijd hebben we hier in Zambia. We gaan nog een aantal dagen genieten van het Zambiaanse leven en dan gaan we weer richting Zuid-Afrika.

Nadere informatie

Waar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn

Waar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn Leerlijn Waar halen ze de ENERGIE vandaan? Inleiding De lesmethode van Solarkids heeft een doorgaande leerlijn voor het basisonderwijs. De leerlijn is gebaseerd op de kerndoelen die zijn opgelegd door

Nadere informatie

Canada. Inleiding. Het Land

Canada. Inleiding. Het Land Canada Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over Canada ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik er meer van wilde weten en dat ik het leuk vond om over Canada te doen Het Land 1 / 8 Canada is het één na grootste

Nadere informatie

Naam: INDIA EN ARMOEDE

Naam: INDIA EN ARMOEDE Naam: INDIA EN ARMOEDE In India is het verschil tussen arme en rijke mensen erg groot. Een klein deel van de Indiërs is heel rijk. Maar de meeste mensen zijn er erg arm. Ze werken hard voor weinig geld

Nadere informatie

2 Landschapszones op aarde SO 1

2 Landschapszones op aarde SO 1 Aardrijkskunde 1 havo/vwo 2 Landschapszones op aarde SO 1 Deze toets bestaat uit tien vragen: open vragen en meerkeuzevragen. Ook zijn er vragen waarbij de atlas (Grote Bosatlas, editie 54) nodig is. Bij

Nadere informatie

Bij wie vroeg Jakob hulp toen zijn zonen de tweede reis naar Egypte gingen maken?

Bij wie vroeg Jakob hulp toen zijn zonen de tweede reis naar Egypte gingen maken? De tweede reis van Jozefs broers naar Egypte. Bij wie vroeg Jakob hulp toen zijn zonen de tweede reis naar Egypte gingen maken? Genesis 43:14 14 God, de Almachtige, geve jullie barmhartigheid in de ogen

Nadere informatie

De trans-atlantische slavenhandel

De trans-atlantische slavenhandel De trans-atlantische slavenhandel Slaven op weg naar de kust D e trans-atlantische slavenhandel is een gevoelig onderwerp. Tijdens de eeuwen dat de handel duurde, waren zowel Europeanen als Afrikanen betrokken

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Nieuw Zeeland Inhoud Abel Tasman Belangrijke gegevens Maori's De bijzondere dingen van Nieuw-Zeeland De kust Het klimaat De vlag 1: Abel Tasman De Nederlandse ontdekkingsreiziger en zeeman Abel Tasman

Nadere informatie

Japan invt.nr. 1A1

Japan invt.nr. 1A1 Japan 1.04.21 invt.nr. 1A1 Handelspas van de Japanse shôgun die in naam van de keizer toestemming geeft aan de Nederlanders om handel te drijven met Japan. De pas werd in 1609 uitgegeven en wordt nog steeds

Nadere informatie

Inhoudsopgave atlas. Aardrijkskunde. Vraag 1 van 12

Inhoudsopgave atlas. Aardrijkskunde. Vraag 1 van 12 Vraag 1 van 12 Inhoudsopgave atlas kaart 1 De Aarde Godsdiensten kaart 2 De Aarde Ziekenhuizen per land kaart 3 De Aarde Talen kaart 4 Azië Grote steden kaart 5 Azië Telefoons kaart 6 Amerika Auto's en

Nadere informatie

Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven en de gebruiken van de Vikingen

Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven en de gebruiken van de Vikingen Thema: Van A tot Z Geschiedenis Tijd van monniken en ridders Vikingen Moeilijkheid: *** Tijdsduur: *** Juf Nelly De Vikingen komen Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven en de gebruiken van

Nadere informatie

Ontwikkelingsstage Ghana

Ontwikkelingsstage Ghana Ontwikkelingsstage Ghana 1. Informatie over Ghana en de Stichting Comfort Ghana Ghana Ghana, door de lokale bevolking liefkozend Wagadou genoemd, is een land aan de westkust van Afrika. Geografisch gezien

Nadere informatie

INHOUD 1 WAAR LIGT HET? 2 WAAR KOMT HET VANDAAN? 3 EUROPA

INHOUD 1 WAAR LIGT HET? 2 WAAR KOMT HET VANDAAN? 3 EUROPA INHOUD 1 WAAR LIGT HET? Hoe ziet de aarde eruit? 6-7 Hoe vind je de weg op aarde? 8-9 Afstanden 10-11 De zes continenten 12-13 Oceanen en zeeën 14-15 Waar leven walvissen en haaien? 16-17 De grootste rivieren

Nadere informatie

Ontdek het verborgen verleden van Schokland

Ontdek het verborgen verleden van Schokland Ontdek het verborgen verleden van Schokland Methodelink bij het lespakket Archeoroute Schokland De culturen en landschappen op Schokland vormen een veelzijdig onderwerp voor uw les in de groepen 6, 7 en

Nadere informatie

- Rieten manden uit Madagaskar - Madagaskar wordt ook wel het rode eiland genoemd, een verwijzing naar de roodbruine aarde.

- Rieten manden uit Madagaskar - Madagaskar wordt ook wel het rode eiland genoemd, een verwijzing naar de roodbruine aarde. - Rieten manden uit Madagaskar - Madagaskar wordt ook wel het rode eiland genoemd, een verwijzing naar de roodbruine aarde. - Rieten manden uit Madagaskar De eerste inwoners kwamen zo n 2000 jaar geleden

Nadere informatie

Hotel Oasis Salinas Sea

Hotel Oasis Salinas Sea Hotel Oasis Salinas Sea Algemeen Voorbij de westkust van Afrika en te midden van de ruige Atlantische Oceaan liggen de Kaapverdische eilanden in een oase van rust. De archipel van Kaapverdië bestaat uit

Nadere informatie

inhoud 1. Slavernij 2. Slavernij in de oudheid 3. Europa in de middeleeuwen 4. Afrikaanse slavenhandel 5. Nederland en slavernij

inhoud 1. Slavernij 2. Slavernij in de oudheid 3. Europa in de middeleeuwen 4. Afrikaanse slavenhandel 5. Nederland en slavernij Slavernij inhoud. Slavernij 3 2. Slavernij in de oudheid 4 3. Europa in de middeleeuwen 7 4. Afrikaanse slavenhandel 8 5. Nederland en slavernij 6. Moderne slavernij 3 7. Filmpjes 5 Pluskaarten 6 Bronnen

Nadere informatie

1 Landschap en klimaat in Turkije

1 Landschap en klimaat in Turkije 1 Landschap en klimaat in Turkije 1 landschap, klimaat, Turkije, Europa, Azië, Azië 2a 2b 2c 3a 3b Istanbul door twee bruggen De Bosporus eigen antwoord (verschilt per atlas) zee 4a 1 Istanbul 2 Ankara

Nadere informatie

QUIZ. geschiedenis hoofdstuk 1

QUIZ. geschiedenis hoofdstuk 1 QUIZ vraag 1: Over welke eeuw gaat dit hoofdstuk? A. De 20 ste eeuw B. De 14 de eeuw C. De 16 de eeuw D. De 18 de eeuw vraag 2: Hoe wordt deze tijd ook wel genoemd? A. Tijd van de Azteken en de Maya s.

Nadere informatie

DE ZENDINGSREIZEN VAN PAULUS

DE ZENDINGSREIZEN VAN PAULUS Online Bijbel voor kinderen presenteert DE ZENDINGSREIZEN VAN PAULUS Geschreven door Edward Hughes Illustraties door Janie Forest and Lazarus Aangepast door Lyn Doerksen Alle Bijbelcitaten zijn afkomstig

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door Jel 1523 woorden 13 juni 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 6.1 Europa veroverd de wereld Portugezen,Spanjaarden reisden rond 1500

Nadere informatie

VOC. Jantje Postma. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/38582

VOC. Jantje Postma. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/38582 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Jantje Postma 26 June 2012 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/38582 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Wij slaven van Suriname

Wij slaven van Suriname Wij slaven van Suriname Anton de Kom in makkelijke taal Moeilijke woorden staan schuin en worden uitgelegd in de woordenlijst op pagina 91. Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Inhoud Over dit boek...7

Nadere informatie

PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD

PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD HET KLIMAAT Het klimaat is, zo luidt de officiële definitie, het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar. Dat wil zeggen dat het klimaat in een bepaald

Nadere informatie

- Waarom contacten met de Arabische wereld belangrijk waren voor nieuwe kennis (6.1.2)

- Waarom contacten met de Arabische wereld belangrijk waren voor nieuwe kennis (6.1.2) Samenvatting door M. 1312 woorden 8 oktober 2012 5,5 14 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen 6.1 De renaissance in Italie Lakense stoffen = kostbare wollen stoffen. Renaissance = periode van

Nadere informatie

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet?

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Slavernij in de geschiedenis van Nederland 1 Een niet zo fraai verleden In de loop van de geschiedenis werden mensen vaak misbruikt. Enkele trieste

Nadere informatie

Scouting 2. Scouting 1 (**) Scouting 3. Scouting 4. Scouting 5 (**) Scouting 6 (**) Scouting 8 (**) Scouting 7 (**)

Scouting 2. Scouting 1 (**) Scouting 3. Scouting 4. Scouting 5 (**) Scouting 6 (**) Scouting 8 (**) Scouting 7 (**) Scouting 1 (**) Sinds wanneer heeft Scouting Nederland een partnership met Ghana? Scouting 2 Hoe heet de vereniging van de meisjesscouts in Ghana? Scouting 3 Scouts in Ghana marcheren nogal veel. Laat

Nadere informatie

Hoe komt het dat er moesson is in Bangladesh?

Hoe komt het dat er moesson is in Bangladesh? Moesson Hoe komt het dat er moesson is in Bangladesh? Sanne Sas - 19 april 2017 MOESSON - H2A 1 Voorwoord Wat is moesson? Wat doet het? Wanneer is het aanwezig? Waardoor wordt het veroorzaakt? Wat zijn

Nadere informatie

Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie

Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie Instructie onderdeel kennis: Hieronder staan 22 vragen over tijdvak 6 en 7. Probeer de vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Omcirkel met

Nadere informatie

Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs

Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs Opdracht 1 Bij de tekst Schokland Werelderfgoed op de grond. 1a. De grote foto op de grond is gemaakt in 1930. Toen was Schokland nog een eiland. Waarom

Nadere informatie

Leerlingmaterialen behorend bij Lesontwerp: Vergelijking twee Europese landen in de brugklas

Leerlingmaterialen behorend bij Lesontwerp: Vergelijking twee Europese landen in de brugklas Leerlingmaterialen behorend bij Lesontwerp: Vergelijking twee Europese landen in de brugklas Materiaal: Powerpoint (als PDF bijgevoegd) van methode Buitenland hoofdstuk 5 klas 1 hv Opdrachten: * Vergelijk

Nadere informatie