INHOUDELIJK EN EDUCATIEF PAKKET

Transcriptie

1 INHOUDELIJK EN EDUCATIEF PAKKET SLOPPENWIJKEN IN KENIA

2 Schrijf-ze-VRIJdag 16 oktober 2009 INHOUDSTAFEL DEEL 1: INHOUDELIJKE TEKST... DEEL 2: EDUCATIEVE WERKVORMEN... DEEL 3: FICHES... Colofon Het pakket Sloppenwijken in Kenia is een productie van Amnesty International Vlaanderen vzw. Kerkstraat 156, 2060 Antwerpen, Tel: , Fax: , Werkten mee: Eva Berghmans, Rita Vanherck, Vicky Hennaert, Danielle Hennaert.

3 DEEL 1 INHOUDELIJKE TEKST

4 SAMENVATTING In Nairobi, de hoofdstad van Kenia, woont meer dan de helft van de bevolking in sloppenwijken. Twee miljoen mensen leven er in krotten in de meest onmenselijke omstandigheden. Ze hebben bovendien niet eens de zekerheid dat ze de volgende dag nog een dak boven hun hoofd zullen hebben. Het leven in de sloppenwijk In de sloppenwijken van Nairobi is het een kwestie van overleven. De mensen wonen er opeengepakt op een kleine oppervlakte: hoewel de helft van de inwoners van Nairobi in sloppenwijken wonen, maken die slechts 5 percent van het grondgebied uit. De woningen zijn krotten, zelden groter dan één kamer. Wie geluk heeft, deelt een toilet met de buren. Anderen moeten gebruik maken van plastic zakjes die ze op straat gooien. Er zijn geen waterleidingen. Het water loopt door open geulen doorheen de straatjes. Wanneer het in aanraking komt met rioolwater, zorgt het voor besmettelijke ziekten. Niet alleen zijn de hygiënische omstandigheden erbarmelijk, ook zijn er veel te weinig voorzieningen, zoals scholen, klinieken en openbaar vervoer. Er zijn evenmin degelijke wegen, zodat het haast onmogelijk wordt om branden te blussen, of om politie snel ter plaatse te sturen. Gedwongen uitzetting Meestal huren de bewoners van een private eigenaar. Niettemin kunnen ze geen rechten doen gelden op hun woonst. Ze staan machteloos wanneer ze plots en onder dwang uit hun huis gezet worden. Dit gebeurt vaak: de krotten moeten plaats ruimen voor infrastructuurprojecten van de overheid of van private personen. Dan moeten de bewoners opkrassen. Ze verliezen het dak boven hun hoofd, hun sociale netwerk, hun kostwinning en hun waardigheid. Plannen voor de toekomst Na de sloppenwijken jarenlang links te hebben laten liggen, wil de Nigeriaanse overheid ze nu eindelijk aanpakken door een meerjarenproject, dat gericht is op verbetering van de wijken. Dat is een mooi initiatief, maar de eerste stappen in het project zijn niet veelbelovend. De overheid consulteert de burgers niet. Noch gaat ze in op hun onmiddellijke noden, die niet opgelost worden door het project op lange termijn. Amnesty stelt dat de rechten op behoorlijke huisvesting, water, gezondheidszorg, onderwijs en veiligheid van de bewoners van sloppenwijken respect verdienen. Vandaar kozen we dit thema als onderwerp voor onze Schrijf-ze-VRIJdag.

5 INLEIDING In 2008 en 2009 bezocht Amnesty International vijf sloppenwijken in de Keniaanse hoofdstad Nairobi. De grootste van hen heet Kibera. Die sloppenwijk ontstond in 1912, toen een groep voormalige soldaten in het Britse leger tijdelijk het recht kregen om zich te vestigen in een klein en bebost gebied. Later kregen ook anderen de toestemming om zich daar te vestigen. Zo ontstond Kibera, een sloppenwijk met een grondgebied van 550 are, waar één miljoen mensen wonen. Het land is grotendeels eigendom van de overheid. Het verhaal over de ontstaansgeschiedenis van Kibera is typerend voor het fenomeen van sloppenwijken in Kenia. Ze ontstonden telkens wanneer kleine groepen mensen zich er vestigden en groeiden in de loop van de tijd uit tot dicht bevolkte woongebieden. Meestal is het land ten dele in handen van de overheid en ten dele in privé-eigendom. Andere sloppenwijken in Nairobi zijn Mathare, Korogocho, Mukuru Kwa Njenga en Deep Sea. Amnesty voerde gesprekken met de bewoners van de sloppenwijken, zowel de verhuurders als de huurders, met overheidspersoneel, met VN-instellingen, met nietgouvernementele organisaties en lokale verenigingen. De bevindingen van Amnesty werden gebundeld in het rapport Kenya. The unseen majority: Nairobi s two million slum-dwellers, dat gepubliceerd werd in juni Toen bezocht Secretaris- Generaal Irene Khan het land, stelde het rapport voor en lanceerde een actie ter plaatse, waarop duizenden Kenianen intekenden. Actie in Kenia alleen volstaat niet. Als we voldoende druk willen uitoefenen op de Keniaanse overheid om daadwerkelijk het lot van de bewoners van de sloppenwijken te verbeteren, moet er wereldwijd actie gevoerd worden. De vele duizenden brieven die jongeren in Vlaanderen zullen schrijven tijdens Schrijf-ze-VRIJdag zullen zeker bijdragen tot dit doel. Dat actie nodig is, mag blijken uit dit pakket. Het leven in de sloppenwijken is immers hard en de mensenrechten van de bewoners worden geschonden, niet in het minst omdat hen de constante dreiging van een gedwongen uitzetting boven het hoofd hangt. De overheid heeft plannen om de wijken te ontwikkelen, maar doet tot nu toe te weinig om ze te realiseren.

6 HET LEVEN IN DE SLOPPENWIJK Een overzicht De sloppenwijken in Nairobi zijn zo oud als de stad zelf. Tijdens de koloniale periode was het Afrikanen niet toegestaan om zich te vestigen in de residentiële wijken van de stad, die voorbehouden waren voor Europeanen en Aziaten. Toen de stad Nairobi begon te groeien, trokken vele Kenianen erheen op zoek naar werk. Zij moesten zich vestigen in kleine informele woongebieden buiten het zakencentrum en de residentiële wijken van de stad. Soms werd er expliciet toestemming gegeven door de overheid om in een bepaald gebied te gaan wonen. Vaker werden de nieuwe woongebieden simpelweg getolereerd. De koloniale overheid negeerde het bestaan van deze woongebieden. Ze kregen dus geen nutsvoorzieningen en er werden geen wegen naartoe aangelegd. Zo ontstond een verdeelde stad, die enerzijds bestaat uit sloppenwijken waar de overheid grotendeels afwezig is en anderzijds uit gebieden die beheerd en ontwikkeld worden door de overheid. Toen Kenia in 1963 onafhankelijk werd, zette de Keniaanse overheid dit beleid verder. Al snel begon ze pogingen te ondernemen om de sloppenwijken te ontruimen ( slum clearance ). Deze pogingen hadden geen succes. De sloppenwijken bleven groeien. In de jaren 80 veranderde de overheid haar beleid. In plaats van de sloppenwijken te verwijderen, ging ze proberen om ze te verbeteren ( slum upgrading ). Daartoe ging ze samenwerkingen aan met NGO s en ontwikkelingsorganisaties. Maar er waren problemen: corruptie en een gebrek aan overleg met de doelgroep deden de projecten soms mislukken. Er zijn uiteraard ook succesvolle projecten, zoals het project van Artsen Zonder Grenzen in Kibera (zie Het feit dat de overheid de sloppenwijken zo lang volledig links liet liggen, verklaart de erbarmelijke levensomstandigheden in die wijken. Nutsvoorzieningen die wel aanwezig zijn in andere delen van de stad, ontbreken in de sloppenwijk. Denk aan water, riolering, elektriciteit, vuilophaling, gezondheidszorg, onderwijs, toegangswegen en transport. Daarnaast zijn er onvoldoende voorzieningen in de huisjes of krotten aanwezig, wat dan weer te wijten is aan de eigenaars van de krotten. De meerderheid van de krotbewoners huren hun onderkomen immers van private personen, die veel geld verdienen aan de woningen. Mama Esther, die in Mukuru woont, getuigt: We wonen met ongeveer vijftien families op één perceel dat eigendom is van één eigenaar. Iedere familie huurt een huis van één kamer en betaalt 400 tot 700 shilling (rond 1 Euro) voor de kamer per maand. Ik heb de kamer in twee verdeeld, zodat mijn drie kinderen in één deel kunnen slapen en ik in het andere deel. De voorzieningen zijn hier heel slecht. We hebben één toilet dat is aangesloten op een put en één gemeenschappelijke badkamer. Omdat we met zovelen zijn, moeten we onderling regeling treffen over het gebruik van het toilet en vooral de badkamer. Het afvalwater loopt door open riolen doorheen ons perceel en de naburige percelen naar de rivier toe.

7 Over sloppenwijken Volgens het UN-Habitat Global Report on Human Settlements 2003 maken krottenwijkbewoners nu een derde van de wereldbevolking uit. In 2001 werden in een wereldomvattend onderzoek krottenwijkbewoners geteld. Wanneer de huidige ontwikkeling zich voortzet zullen in ,5 miljard mensen in krottenwijken wonen. De overgrote meerderheid van hen zal niet de beschikking hebben over basisvoorzieningen, zoals passende huisvesting, toegang tot schoon water, sanitair, scholing, gezondheid, werkgelegenheid en zeggenschap over de eigen omstandigheden. Toch is dit niet helemaal onafwendbaar. Volgens de rapportage uit 2005 over de voortgang bij het behalen van de Millennium Development Goals ( opgesteld onder leiding van Jeffrey Sachs, kan bij intensivering van de inspanningen deze toename met 570 miljoen verminderd worden. In het rapport wordt opgeroepen om naast het verbeteren van de leefomstandigheden in bestaande krottenwijken ook de vorming van nieuwe slums tegen te gaan. Bron: Onvoldoende toegang tot schoon water Uit de getuigenis van Mama Esther bleek het al: er zijn bijna geen waterleidingen, noch riolen in de sloppenwijken. Slechts 20 percent van de bewoners van sloppenwijken hebben toegang tot leidingwater. In 2002 werd de watervoorziening geprivatiseerd. De overheid hoopte dat er vanuit de industrie geld zou vrijgemaakt worden om waterleidingen te voorzien in de sloppenwijken en dat het water minder duur zou worden. Het tegengestelde bleek het geval. Er wordt onregelmatig en onvoldoende water geleverd. De waterkwaliteit is slecht, wat leidt tot ziektes zoals cholera en dysenterie. De prijzen zijn gestegen. De overheid zelf stelde dit vast: Er wordt water verkocht, zonder dat de kwaliteit gecontroleerd werd, aan consumenten die daar uren voor moeten uittrekken, aan prijzen die vaak vijf tot 20 keer hoger zijn dan het tarief van de metervoorziening. Geen sanitaire voorzieningen (riolen en afvalophaling) De Keniaanse wetgeving bepaalt dat de lokale overheid sanitaire voorzieningen moet treffen voor afvalwater en afval. Maar de Stad Nairobi geeft zelf toe die nooit te hebben voorzien voor de sloppenwijken. Riolen zijn er bijna niet, dus wordt het afvalwater weggeleid via handgemaakte aarden kanaaltjes die als open riolen fungeren. In die open riolen komt het afvalwater soms in contact met schoon water uit gebarsten leidingen. Waar de grond plat is, hangt er steeds een geur van uitwerpselen. De kanaaltjes monden vaak uit in de rivier en leiden tot grootschalige pollutie van het rivierwater. Toiletten zijn slechts in beperkte mate aanwezig. Meestal is een toilet aangesloten op een put en wordt het gebruikt door meerdere families. De putten worden manueel geledigd. Er zijn zelfs sloppenwijken waar er geen toiletten zijn. Daar gebruikt men de vliegende toiletten : de uitwerpselen worden opgevangen in een plastic zakje en op straat gedumpt.

8 Onvoldoende klinieken, scholen en wegen De overheid heeft in de sloppenwijken maar weinig scholen en klinieken opgericht, dus moeten de bewoners een beroep doen op private initiatieven, waar er zijn. Artsen Zonder Grenzen runt een gezondheidscentrum in Kibera. Voor meer info, zie Kinyanjui, die in een andere sloppenwijk woont, getuigt: Doordat we zo n slechte hygiënische omstandigheden kennen, hebben we geen goede gezondheid, maar er zijn geen gezondheidscentra van de overheid in de sloppenwijken. De dichtstbijzijnde kliniek is vijf kilometers van hier. Als we ziek zijn, wandelen we erheen. Wie te ziek is om te lopen, moet een menselijke ambulance nemen: zich laten dragen of op een kar vervoeren. We kunnen geen taxikosten betalen voor ernstig zieken. Voor de kinderen betekent het gebrek aan staatsonderwijs dat ze naar privéscholen moeten gaan. Maar die vragen schoolgeld en dat kunnen vele ouders zich nauwelijks veroorloven. Zo vertelt David, die in Korogocho woont en drie kinderen heeft: Het is niet gemakkelijk om je kinderen school te laten lopen. Je moet er veel voor opofferen. Misschien zijn je dagelijkse inkomsten niet voldoende. Dus moet je het stellen zonder voedsel, zonder basisgoederen. Soms sla je het ontbijt en het middageten over, zodat ze naar school kunnen gaan Uit de gesprekken die Amnesty had met de bewoners, ten slotte, bleek dat het gebrek aan toegangswegen tot de wijken en wegen in de wijken ook als een groot probleem ervaren werd; De mensen moeten lange afstanden te voet afleggen om het openbaar vervoer te bereiken. De straatjes in de sloppenwijken zijn smal en zeker bij regenweer moeilijk begaanbaar. Juist daarom is het moeilijk om riolen aan te leggen, om branden te blussen en om de veiligheid te garanderen. De politieposten liggen buiten de sloppenwijken en de politie kan in de wijken moeilijk patrouilleren en daadwerkelijk ingrijpen, net omdat er geen degelijke wegen zijn. Conclusie Het harde leven in de sloppenwijken is niet slechts een feitenkwestie, het is ook een kwestie van rechten. Iedereen heeft immers recht op behoorlijke huisvesting, op een schoon leefmilieu, op drinkbaar water, op gezondheidszorg, op onderwijs en op veiligheid. GEDWONGEN UITZETTINGEN De bulldozer walste onze huizen plat, terwijl al ons hebben en houden er nog in zat Jane Atieno, bewoonster van de wijk Deep Sea Naast de slechte levensomstandigheden in de sloppenwijken, treft de bewoners een ander groot probleem en dat is hun gebrek aan woonzekerheid. Ze lopen steeds gevaar onder dwang uit hun huis gezet te worden.

9 De bewoners huren hun huisjes van private eigenaars, maar er hebben er geen titel of recht op, in de vorm van een huurcontract of iets dergelijks. Dus staan ze machteloos wanneer ze het bevel krijgen hun huis te verlaten. Ze kunnen niet naar een rechter of andere overheidsinstantie stappen en daar eisen dat ze in hun rechten erkend worden. Gedwongen uitzettingen zijn schering en inslag in de sloppenwijken. De bewoners moeten plaats ruimen voor projecten van private personen of bedrijven, of voor infrastructuurprojecten van de overheid. Dus worden ze zonder voorafgaande kennisgeving, vaak in het midden van de nacht, uit hun huis gezet. Ze verliezen veel meer dan een dak boven hun hoofd. Ze verliezen hun schamele bezittingen, hun sociale netwerk en hun broodwinning. De frequente uitzettingen zijn ook de reden dat vele bewoners geen zin hebben om hun woningen te verbeteren. Waarom moeite doen als je huis toch elk moment kan worden afgebroken? In het Keniaanse recht is er geen enkele bepaling terug te vinden over uitzettingen. Dus heeft de overheid vrij spel, al hebben rechtbanken in het verleden al eens besloten dat de overheid verplicht was om alternatieve huisvesting te voorzien of voorafgaande informatie te verschaffen. Maar het ging telkens om afzonderlijke uitspraken die niet kunnen worden toegepast op elk geval van gedwongen uitzetting. Gedwongen uitzettingen zijn een mensenrechtenschending. Dus vraagt Amnesty International van de Keniaanse overheid dat die er onmiddellijk een einde aan maakt. Ook VN-instellingen tikten Kenia al regelmatig op de vingers, omdat het zijn beleid over gedwongen uitzettingen nog steeds niet heeft aangepast. Over gedwongen uitzettingen Dat gedwongen uitzettingen verboden zijn, betekent niet dat niemand uit zijn huis kan gezet of onteigend worden. Wel betekent het dat dit slechts toegestaan is, wanneer een aantal voorwaarden voldaan zijn. Het VN-Comité inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten heeft in General Comment No. 7 bepaald wat die voorwaarden zijn: - een mogelijkheid voor volwaardige consultatie van de betrokkenen; - behoorlijke en redelijke opzegtermijnen; - informatie over de geplande uitzettingen en de reden ervoor; - overheidspersoneel moet aanwezig zijn bij de uitzetting; - de personen die de uitzetting uitvoeren, moeten geïdentificeerd worden; - geen uitzettingen bij erg slecht weer of s nachts; - mogelijkheid van beroep tegen de uitzetting - juridische bijstand voor de betrokkenen. Daarnaast moet de overheid er ook voor zorgen dat mensen door een uitzetting niet dakloos worden. Daarom zijn alternatieve huisvesting en schadevergoeding vereist.

10 Nairobi River Basin Programme De rivieren in Nairobi zijn sterk vervuild, niet in het minst omdat er geen behoorlijke riolering in de stad is. Dus ontwikkelde de overheid een programma om de rivieren te saneren en beheren. Op zich is dat een goede zaak. In november 2008 kondigde de overheid aan dat ze op twee jaar tijd het rivierbassin wil saneren. Daarom moeten de huizen die in een strook van 30 meter naast de rivier liggen, afgebroken worden. Meer dan mensen zullen daardoor uit hun huis gezet worden. Uitzettingen zijn mogelijk en in dit geval misschien zelfs wenselijk, gezien de nood aan een schoon leefmilieu, op voorwaarde dat de rechten van de betrokkenen gerespecteerd worden. En daar wringt het schoentje. Tot nu toe is de overheid er nog niet in geslaagd om behoorlijke informatie te geven aan de burgers, noch heeft ze hen geconsulteerd over haar plannen. Daardoor is er grote onzekerheid bij de bevolking, die betwijfelt of er in voldoende alternatieve huisvesting voorzien is. Fredrick uit Mathare vertelt: Ik heb van de uitzettingen bij de rivier gehoord, maar ik weet niet hoeveel meter er zal onteigend worden. Ik denk dat mijn huis erbij zal zijn, en ik zal afwachten en zien wat er gebeurt. Ik ben niet zeker dat de overheid ons zal helpen, maar ik hoop dat ze dat zal doen. Ik heb nog met niemand over de uitzettingen gesproken. Maar ja, met wie zouden we kunnen spreken? Tot nu toe zijn de uitzettingen niet eens officieel, want de zonechef heeft nog niet eens een vergadering bijeengeroepen om uitleg te geven, zoals hij vroeger al eens deed wanneer er een weg zou aangelegd worden. Het is duidelijk: als de overheid verder wil gaan met het programma, mag ze slechts overgaan tot de uitzettingen op voorwaarde van informatie en consultatie van de betrokkenen. Ook moet er andere huisvesting voorzien worden. WIJKONTWIKKELING De Keniaanse overheid heeft een programma ontwikkeld om de sloppenwijken te ontwikkelen en de levensomstandigheden te verbeteren: het Kenya Slum Upgrading Programme (KENSUP). Dit hoogst ambitieuze project streeft ernaar om tegen 2020 de levensomstandigheden van 5.3 miljoen bewoners van sloppenwijken te hebben verbeterd. Het zal dit doen door nutsvoorzieningen aan te leggen in de wijken en door betaalbare sociale huisvesting te voorzien. Het programma werd in overleg met VN-Habitat opgesteld, dat technische steun verschaft en lobbiet bij de regering en lokale overheid. VN-Habitat en Wereld Habitat Dag De Verenigde Naties maken zich zorgen over de groei van de steden. Het is haast onmogelijk om genoeg huizen te bouwen bijvoorbeeld. En hoe zorg je dat alle mensen - ook de armenwerk en voldoende te eten hebben? Hoe kunnen steden zo groeien dat iedereen er goed kan wonen? Er is in de grote steden ook veel misdaad. Dat komt omdat de mensen in de krottenwijken ontevreden zijn. Veel mensen hebben geen werk en verdienen dus geen geld. Misdaad is een manier om aan geld te komen. En als je niet naar school gaat, geen vak kunt leren of een beroep, wat doe je dan?!

11 Daarom heeft de VN het VN-Habitat programma in het leven geroepen. Habitat kun je vertalen met woongebied. Het Habitat-programma heeft als doel de leefomstandigheden van mensen te verbeteren. Zo moet iedereen ter wereld de kans hebben op een behoorlijk en veilig leven in een leefbare omgeving. VN-Habitat organiseren bijeenkomsten met de bestuurders van de grote steden. Samen bespreken ze dan hoe je een stad op de groei moet bouwen. De steden wisselen ook ervaringen uit. De Verenigde Naties stellen ook geld beschikbaar voor stadsprojecten, die de levensomstandigheden kunnen verbeteren. Dat is ook in Kenia het geval. De hoofdzetel van VN-Habitat bevindt zich in Nairobi, Kenia. Wereld Habitat Dag Bij het Habitat-programma hoort een Wereld Habitat Dag (World Habitat Day). Die wordt elk jaar op de eerste maandag van oktober gehouden. Er wordt dan een speciaal thema uitgekozen. Voor 2008 was het Harmonious Cities. Dat betekent Harmonieuze Steden.Harmonieuze steden zijn steden waar het prettig wonen en werken is en waar de mensen goed met elkaar kunnen opschieten. In 2009 is het thema Planning our Urban Future of Plannen voor de Toekomst van de Steden. Bronnen: VN-Arena Wat doen de VN? ( 3) en VN-Habitat (Engels; Amnesty International en Wereld Habitat dag Op 5 oktober 2009, Wereld Habitat Dag zal Amnesty International protesteren tegen gedwongen uitzettingen in verschillende Afrikaanse landen. Het probleem van gedwongen uitzettingen bestaat immers niet alleen in Kenia, maar in vele andere landen. We zullen vooral aandacht besteden aan Kenia zelf, Angola, Tsjaad, Equatoriaal Guinea, Nigeria en Zimbabwe. Als je mee wil doen aan de acties die Amnesty op die dag op touw zal zetten, surf dan naar de website Op dit ogenblik loopt er een pilootproject in het programma. Bij dat project zullen bewoners van Kibera tijdelijke hervestigd worden naar een ander gebied, terwijl er nieuwe woningen voor hen gebouwd worden. Als die af zijn, zullen ze ze kunnen kopen of huren. Op dit ogenblik zijn al 600 tijdelijke woonplaatsen afgewerkt. Weldra zullen de eerste bewoners van Kibera daar tijdelijk worden ondergebracht. Natuurlijk is het zeer positief dat de Keniaanse overheid zo n programma heeft ontwikkeld. Maar zal het gerealiseerd worden, en, zo ja, hoe? Het pilootproject doet alvast heel wat vragen rijzen. Een eerste vraag betreft de consultatie en informatie van de burgers. Een ontwikkelingsprogramma heeft weinig kans op slagen als het geen rekening houdt met de noden van de bevolking en niet door die bevolking gedragen wordt. Daarom is het noodzakelijk dat de bewoners van de sloppenwijken alle informatie krijgen over de plannen voor hun wijk en inspraak hebben bij het opstellen van die plannen. Uit de bevragingen van Amnesty International bleek dat 45 van de 50 geïnterviewden vonden dat er onvoldoende informatie en consultatie was. Daardoor is er argwaan ontstaan en doen er allerhande verhalen en speculaties de ronde.

12 Een tweede vraag betreft de noodzakelijke uitzettingen. Zullen die deze keer gebeuren in overeenstemming met het internationaal recht over mensenrechten? Een derde vraag gaat over de locatie, grootte en kost van de tijdelijke huisvesting en de definitieve nieuwe woningen. Daar bestaat heel wat onzekerheid en angst over. Rose Awino frim Kibera uit haar bezorgdheid: Ik verdien mijn geld door hier tomaten te verkopen. Als ik moet verhuizen, waar moet ik dan heen? Ik heb geen man en geen job. Hoe moet ik brood op de plank brengen? Wie gaat er zorgen voor eten voor mijn kinderen? Blijkbaar heeft de overheid nog niet definitief beslist welke prijs er zal gevraagd worden voor de tijdelijke, noch voor de definitieve nieuwe woningen. Ook is het niet duidelijk of de nieuwe woningen zowel gehuurd als gekocht kunnen worden. Als alleen kopen mogelijk is, zullen minder begoede mensen onvermijdelijk uit de boot vallen. Kwetsbare groepen, zoals ouderen, kinderen, gehandicapten en HIV/Aidspatiënten lopen het meeste risico dat ze geen nieuw huis zullen kunnen krijgen. Een vierde vraag is wat er moet gebeuren met de andere sloppenwijken, terwijl er gewerkt wordt aan Kibera. Kan de overheid volstaan met dit project? Moet ze niet al het mogelijke doen, zoveel mogelijk fondsen verzamelen om ervoor te zorgen dat ook de noden van haar andere burgers gelenigd worden? Amnesty International is bezorgd dat KENSUP weliswaar ambitieus geformuleerd is, maar in de praktijk niet zal gerealiseerd worden. We willen de Keniaanse overheid ertoe aansporen om zich ten volle op het project toe te leggen en het naar beste vermogen in praktijk te brengen, zodat de bewoners van sloppenwijken recht krijgen. ((( Demand Dignity ))) Mensenrechten = minder armoede Sloppenwijken is één van de thema s van Amnesty s nieuwe wereldwijde campagne tegen armoede, getiteld Demand Dignity De campagne is er gekomen vanuit de vaststelling dat Amnesty International niet onverschillig kan blijven tegenover armoede: bijna 1 miljard mensen op de wereld heeft honger, 1 miljard mensen leeft in sloppenwijken, 1,3 miljard mensen heeft geen toegang tot gezondheidszorg, en iedere minuut sterft een moeder in het kraambed. Met mensenrechten kan je daar iets aan doen. Amnesty International voert campagne tegen de mensenrechtenschendingen die mensen arm maken en arm houden. Voor Amnesty is armoede niet zozeer een kwestie van een gebrek aan geld of economische zwakheid, maar van mensenrechten. Alleen als je mensenrechten gerespecteerd worden, kan je uit de vicieuze cirkel van armoede treden en in waardigheid leven. Wie een dak boven zijn hoofd, onderwijs, proper water en gezondheidszorg moet ontberen, ziet zijn economische, sociale en culturele rechten geschonden. Wanneer het voor vrouwen uitgesloten is om land te bezitten of te erven, zijn zij het slachtoffer van discriminatie. Wanneer een arme machteloos moet toezien hoe hij uit zijn huis gezet wordt, zonder dat te kunnen aankaarten bij een rechter of andere instantie,

13 worden zijn rechten op een eerlijk proces geschonden. Wanneer hij wordt afgeranseld door de politie omdat hij zijn huis weigert te verlaten, wordt zijn recht op fysieke integriteit geschonden. Zo kunnen de onrechtvaardigheden waarvan armen het slachtoffer zijn, steeds worden vertaald in mensenrechten. En die mensenrechten verdedigt Amnesty. Armoede is niet onvermijdelijk, maar is het resultaat van beslissingen van mensen. Overheden, internationale instanties, bedrijven, internationale financiële instellingen en machtige burgers nemen dagelijks beslissingen die armen treffen. Die mensen wijst Amnesty International op hun verantwoordelijkheid. En waar mensen die in armoede leven, opkomen voor hun rechten, zal Amnesty er zijn om hen terzijde te staan in hun strijd. Amnesty International wil aantonen hoezeer armoedeproblemen in sloppenwijken, en problemen als moedersterfte geen spijtige toevalligheden zijn. Staten, maar ook bedrijven hebben een verpletterende verantwoordelijkheid om armoede als grootste mensenrechtencrisis ter wereld aan te pakken Wil je de campagne mee volgen en samen met Amnesty International actie voeren? Surf dan regelmatig naar onze website: