Voorwoord. Met vriendelijke groet, Eric Dirkx, directeur RIGOM. Voorwoord

Transcriptie

1 Voorwoord Traditioneel brengt RIGOM jaarlijks in juni de cursuswijzer uit. Voor u ligt de cursuswijzer Deze brochure geeft 55-plussers van de zes gemeenten waar RIGOM actief is, een goed beeld van de honderden activiteiten en cursussen die elk jaar weer georganiseerd worden. Het gaat om vele soorten activiteiten op heel veel locaties. Want ook al is RIGOM een regionale instelling, de diensten en activiteiten van RIGOM worden altijd dicht bij de mensen, in dorpen en buurten, aangeboden. Bij de ene activiteit wordt aan lichaamsbeweging gedaan, bij de andere zoomt men in op gedeelde levenservaringen of wordt men bekwaam in het koken van een warme maaltijd. Maar wat alle cursussen en activiteiten gemeen hebben, is dat zij bevorderen dat mensen elkaar kunnen ontmoeten. Elkaar kunnen ontmoeten is en blijft van grote waarde voor mensen om deel te kunnen blijven nemen aan de samenleving. Waar mensen elkaar ontmoeten, daar gebeurt iets! Immers, contacten die ontstaan door activiteiten leiden tot betrokkenheid met elkaar en soms ontstaan daaruit hechte vriendschappen. Dat is belangrijk in deze tijd waarin veel mensen aangeven dat zij zich in meer of mindere mate eenzaam voelen. Daarnaast is meedoen aan groepsactiviteiten natuurlijk gewoon erg leuk. En er is bij RIGOM ook elk jaar wel weer iets nieuws te beleven. Zoals in het komende seizoen de nieuwe cursus In Beweging. Of de cursus Lekker koken voor weinig geld die RIGOM organiseert in samenwerking met de GGD Hart voor Brabant. Gezondheid is trouwens één van de speerpunten van beleid, hetgeen ook mag blijken uit de fittest die (na de goede respons op de fittest in 2008) gehouden zal worden op vrijdag 25 september Steeds meer 55-plussers beheersen de beginselen van de computer. Naast de basiscursussen die RIGOM organiseert en de instructie die door vrijwilligers gegeven wordt in computerhoeken, zullen daarom steeds vaker korte cursussen en workshops gegeven worden die gericht zijn op praktische alledaagse toepassingen van de computer. Zoals het kopen en verkopen van spullen via het internet. Dit soort activiteiten levert een bijdrage aan de digitale zelfredzaamheid van senioren. Kennismaken met het aanbod van RIGOM wordt in 2009 extra aantrekkelijk gemaakt door een aantal eenmalige activiteiten in de zomermaanden. Op verschillende plaatsen in de regio worden workshops aangeboden. U kunt daarbij denken aan Turkse hapjes maken (meze), Hoe werkt mijn mobieltje, Kennismaken met Nordic Walking, Salsadansen, Meer te weten komen over uw eten en bewegen, Schilderen en handige tips rondom Digitale fotografie. Ik hoop dat er iets van uw gading bij is. Iets om wat van op te steken, of gewoon omdat het gezellig is! Met vriendelijke groet, Eric Dirkx, directeur RIGOM Voorwoord 1

2 Inhoudsopgave Voorwoord 1 Meer bewegen voor ouderen 3 Fitness training 3 Fittest 3 Gym u fit 4 Gymgroep: Meer Bewegen voor Minder Mobiele Ouderen 5 In beweging 5 Linedance 6 Nordic Walking 6 voor beginners 6 voor mensen met lichamelijke beperkingen 7 opfriscursus 7 Sacred Dance 8 Salsadansen voor beginners 8 Sportgroep 9 Stijldansen 9 Tai Chi 10 Werelddansen 10 Yoga 11 Zwemmen 12 Recreatie en Ontmoeting 13 Bloemschikken 13 Bridge 14 voor beginners 14 praktijkvervolgcursus 14 Handenarbeid 15 Koken: de Indonesische keuken 16 Koken: Indonesische hapjes 17 Mandala tekenen 17 Tekenen 18 Toneel 19 Wolvilten 20 Zangkoren 20 Educatie 21 Computervaardigheden 21 Introductie PC-gebruik 22 Windows 23 Word 23 Excel 24 Internet en 24 Eenvoudige digitale fotobewerking 25 Digitale fotobewerking 26 Vervolg digitale fotobewerking 26 Powerpoint 26 Kaarten maken met de PC 27 Workshops allerlei 27 Workshops kopen en verkopen via internet 27 Workshop internetbankieren 28 Engels 1 e en 2 e jaar 28 Engels conversatie 29 Leeskring 29 Muziekcursus 30 Zelfredzaamheid 31 Geheugentraining 31 Kookcursus 32 Lekker koken voor weinig geld 32 Opkomen voor jezelf (assertiviteit) 33 Rijvaardigheidsadvies (Broemproject) 33 Valpreventie: Op de been blijven 34 Zelfverdediging voor vrouwen 34 Lotgenotencontact 35 Lotgenotencontactgroep Omgaan met dementerenden 35 Lotgenotencontactgroep rondom overlijden 35 Met het oog op de toekomst: cursus voor vrouwen die hun partner zijn verloren 36 Schilderen met Armslag 36 Wandelen met Armslag 36 Zingeving 37 Algemene gespreksgroep 37 Je leven in eigen hand 37 Uw levensverhaal op papier 38 Zin in vriendschap: vriendschapscursus voor vrouwen 38 Lezingen over zingeving 38 De Binnenstad 39 Computerhoeken 40 Nieuw: Contactpunt 42 Diensten RIGOM 42 Maasland Gilde e.o. 43 Inschrijvings- en betalingsvoorwaarden 45 Inschrijf-/machtigingsformulier 47 2 Cursuswijzer voor senioren

3 Meer Bewegen voor Ouderen Fitness training De RIGOM fitnessgroepen zijn bedoeld voor mensen die extra begeleiding nodig hebben vanwege lichamelijke klachten. Deze training bestaat uit cardio fitness en fitnessactiviteiten met gebruik van apparatuur. Binnen de cursus worden diverse trainingsmethodieken gebruikt, waarbij een afwisseling ontstaat tussen groepsoefeningen in de zaal (ontspanning, lenigheid, kracht), circuittraining en een individueel trainingsprogramma. Na afloop is er gelegenheid om gezamenlijk koffie of thee te drinken. De training telt 16 lessen per termijn. Bij voldoende vrije plaatsen is tussentijdse instroom mogelijk. De training wordt verzorgd door een fysiotherapeut of medisch sportinstructeur. Alle deelnemers starten met een (verplichte) intake bestaande uit: inventarisatie gezondheid middels een vragenlijst bepaling van de bloeddruk bepaling van de longcapaciteit krachtmeting lenigheidmeting De eenmalige intakekosten bedragen 25,-, te voldoen bij Medifit. Locatie: Medifit, Opaalweg 168 Cursusduur: 16 bijeenkomsten per termijn Kosten: 80,- per termijn 1 e termijn maandag 31 augustus uur fitm1 donderdag 3 september uur fitx1 vrijdag 4 september uur fitv1 2 e termijn maandag 11 januari uur fitm1 donderdag 14 januari uur fitx1 vrijdag 15 januari uur fitv1 Fittest (1 bijeenkomst) Tijdens deze middag krijgt u de gelegenheid om uw gezondheid te laten testen op bepaalde onderdelen: BMI (gewicht, lengte en tailleomtrek), cholesterol en bloeddruk. De test wordt begeleid door professionals. Ook krijgt u advies op het gebied van gezond bewegen en gezond eten en informatie over allerlei vormen van sport en bewegen. Let op: u kunt zich aanmelden door middel van het invullen en opsturen van het inschrijfformulier dat u achterin deze cursuswijzer vindt. Locatie: De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 Datum: vrijdag 25 september uur Kosten: 5,- Meer Bewegen voor Ouderen 3

4 Gym u fit Als u vindt dat beweging belangrijk is, sluit u dan aan bij de enthousiaste groep deelnemers die er ook zo over denkt. Op een verantwoorde wijze is er onder deskundige leiding aandacht voor alle vormen van bewegen. Er wordt gestart met een warming-up, gevolgd door grondoefeningen en conditie oefeningen. U voelt zich na elke les weer heerlijk fit en ontspannen. Ook het ontmoetingsaspect is van groot belang; niet voor niets kijken de deelnemers steeds weer uit naar de volgende les! Het is mogelijk om vrijblijvend (gratis) een bezoek te brengen aan één van de gymnastiekgroepen. Tussentijdse instroom is mogelijk. U kunt zich aanmelden bij de docent(e). Kosten 19,- per half jaar. Locatie Dag en tijdstip Gemeente : Sporthal Ussenstelt, Looveltlaan 54 maandag uur maandag uur maandag uur D n Iemhof, Sterrebos 35 dinsdag uur dinsdag uur Gabriëlzaal, Gerrit v.d. Veenstraat 24 dinsdag uur Elzeneindschool, Elzeneind 5 maandag uur Zuidergebouw, Oude Molenstraat 17 maandag uur maandag uur De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 (alleen dames) donderdag uur Berghem: Sportcentrum Berghem, eweg 38a dinsdag uur Demen: De Vlaam, Burg. Canerstraat 7 dinsdag uur Haren: Gemeenschapshuis, Kerkplein 3 woensdag uur Herpen: t Slotje, Schoolstraat 2 donderdag uur Megen: Acropolis, Br. Everardusplein 1 donderdag uur Overlangel: De Petjes Bar, Dr. Ruijsstraat 21 donderdag uur Ravenstein: Vidi Reo, van Kesselplaats 2 donderdag uur Regio Escharen: Het Dorpshuus, Bongaardsweg 2 donderdag uur Geffen: t Oude Klooster, Kloosterstraat 2 donderdag uur Grave: Gemeenschapshuis H. Katrien, Brugstraat 10 donderdag uur Heesch: Cultureel centrum de Pas, De Misse 4 dinsdag uur Sporthal Lindershof, Mozartlaan 10 dinsdag uur Lith: De Hoeve, Past. van Hapertstraat 1 woensdag uur Lithoijen: Avanti, Langwijkstraat 7 maandag uur Maren-Kessel: De Nolder, Christinastraat 2 woensdag uur Nistelrode: De Wevershof, Wevershof 12a donderdag uur donderdag uur donderdag uur Nuland: De Meent, Prins Bernhardplein 10 woensdag uur woensdag uur Oijen: De Schaapskooi, Oyense Bovendijk 9 donderdag uur Reek: t Wapen van Reek, Nieuw Heijtmorgen 20 woensdag uur woensdag uur Schaijk: De Phoenix, Past. van Winkelstraat 11 dinsdag uur Velp: Gemeenschapshuis t Trefpunt, Tolschestraat 2a donderdag uur Vinkel: Gemeenschapshuis t Zijl, Zijlstraat 2 maandag uur Vorstenbosch: De Stuik, Schoolstraat 14 dinsdag uur Zeeland: Gemeenschapshuis De Garf, Kerkstraat 35 dinsdag uur 4 Cursuswijzer voor senioren

5 Gymgroep: Meer Bewegen voor Minder Mobiele Ouderen Deze gymnastiekgroep is geschikt voor mensen die niet meer, of met moeite, kunnen deelnemen aan de Meer Bewegen voor Ouderen gymnastiekactiviteiten. In deze groep wordt speciaal rekening gehouden met ieders (on)mogelijkheden. U kunt vrijblijvend (gratis) een bezoek brengen aan één van deze groepen. Tussentijdse instroom is mogelijk. U kunt zich aanmelden bij de docent(e). Kosten 19,- per half jaar. Locatie Dag en tijdstip Gemeente : Steunpunt de Brink, Driek van Erpstraat 45 woensdag uur De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 (alleen dames) donderdag uur Torenstaete, Arendsvlucht 25 maandag uur maandag uur Ravenstein: Stichting Valkenburcht, Kasteelseplaats 4 dinsdag uur Regio Geffen: Gemeenschapshuis De Heegt, Veldstraat 1 donderdag uur Heesch: Huize Heelwijk, Mozartlaan 2 dinsdag uur woensdag uur Oijen: St. Jozef, Oijense Bovendijk 5 maandag uur Nuland: Martinushuis, Kloosterstraat 5 woensdag uur Vinkel: De Groeiring, Zijlstraat 7 woensdag uur In beweging Groter lijken en ruimte in jezelf ervaren, doordat je je beter bewust bent van je houding. Souplesse vergroten door oefening, ademhaling en ontspanning. Centraal in de opzet is het plezier in bewegen, het ervaren van ruimte en het ontdekken van nieuwe bewegingsmogelijkheden. Deelnemen betekent ontspanning, bewustwording van houding en beweging en een grotere vitaliteit. Oefenmethodes zijn onder andere geïnspireerd door Pilatus, Stretching en het Cranio-sacrale ritme. Locatie: Zuidergebouw, Oude Molenstraat 17 donderdag uur Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 89,- Start: donderdag 10 september 2009 cursuscode: inbo1 Meer Bewegen voor Ouderen 5

6 Linedance Linedance is een plezierige vorm van individuele dans en kent een grote variatie aan danspassen. Bij voldoende vrije plaatsen is tussentijdse instroom mogelijk. Locatie: De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 Kosten: 46,- per jaar woensdag 2 september uur lin01 woensdag 2 september uur lin02 vrijdag 11 september uur lin03 vrijdag 4 september uur lin04 vrijdag 4 september uur lin05 Nordic Walking Deze cursus is voor iedereen toegankelijk, met of zonder basisconditie. Het grote verschil met het normale wandelen is dat gebruik gemaakt wordt van stokken, de zogenaamde poles. Dit heeft als voordeel dat ook het bovenlichaam functioneel wordt ingezet bij het lopen. Welke spiergroepen doen nu wel mee? De strek- en buigspieren van de onderarmen, schouder- borst- en grote rugspieren en de nek- en buikspieren. Het energie- en zuurstofverbruik stijgt met 40%, waardoor ook het calorieverbruik toeneemt (toename van 46% t.o.v. normaal wandelen). Het is echter niet vermoeiender dan normaal wandelen. Wat bereikt u ermee? Beweging van alle lichaamsdelen. Minder belasting van heupen, knieën enkels. Vermindering van spanning in nek- en schouderregio. Ontspanning in de buitenlucht. Ontmoeting met mensen met dezelfde belangstelling. Voldoende redenen om mee te doen met de RIGOM Nordic Walking training! 6 Cursuswijzer voor senioren

7 Gedurende 8 lessen van een uur wordt u geleerd om op een verantwoorde wijze deze sportieve activiteit te beoefenen. Daarna kunt u dit wellicht in kleine groepjes of met de hele groep voortzetten. De stokken worden voor deze lessen gratis beschikbaar gesteld. Bij voldoende belangstelling bestaat in iedere gemeente de mogelijkheid om een cursus Nordic Walking van start te laten gaan. Locatie: Motel de Naaldhof, Docfalaan 22 Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 40,- woensdag 16 september uur norw1 vrijdag 18 september uur norv1 woensdag 25 november uur norw2 vrijdag 27 november uur norv2 woensdag 10 februari uur norw3 vrijdag 12 februari uur norv3 vrijdag 23 april uur norv4 Nordic Walking: voor mensen met lichamelijke beperkingen Deze cursus is bedoeld voor mensen die vanwege lichamelijke beperkingen niet kunnen deelnemen aan de reguliere cursus. Er wordt rekening gehouden met ieders (on)mogelijkheden en het tempo ligt bij deze cursus iets lager. Locatie: Motel de Naaldhof, Docfalaan 22 vrijdag uur Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 40,- Start: vrijdag 18 september 2009 cursuscode: nors1 Nordic Walking: opfriscursus Deze cursus is bedoeld voor mensen die reeds de cursus Nordic Walking hebben gevolgd en graag de technieken willen bijspijkeren. Op aanvraag zijn eventueel extra opfriscursussen mogelijk. Vinkel Locatie: Ingang Kaathoven dinsdag uur Cursusduur: 2 bijeenkomsten Kosten: 10,- Start: dinsdag 13 oktober 2009 cursuscode: norov Meer Bewegen voor Ouderen 7

8 Sacred Dance Bij deze vorm van dansen, die begint en eindigt in een kring, gaat het met name om het plezier en de ontspanning door dansen. Sacred Dance betekent: helende dans. Door middel van eenvoudige dansen uit onder andere Griekenland, Israël, Joegoslavië, Rusland en meditatieve dansen op klassieke muziek, wordt de helende werking ontdekt die van deze dansen uitgaat. In iedere les komen alle aspecten aan bod. Vrolijkheid wisselt af met bezinning, drukke dansen worden gevolgd door hele rustige. Ook zullen we dansen uitkiezen, waarbij de nadruk ligt op bijvoorbeeld onze handen. Maar steeds komen we weer terug in een kring, want de kring staat centraal bij Sacred Dance. Locatie: Buurthuis t Hageltje, Hagelkruissstraat 13 maandag uur Cursusduur: 30 bijeenkomsten Kosten: Betaling in 2 termijnen; 53,- per termijn Start: maandag 7 september 2009 cursuscode: saco1 Salsadansen voor beginners Salsa betekent in het Spaans niets anders dan saus. Een smakelijk samenvoegsel van verschillende ingrediënten. Ditzelfde geldt eigenlijk ook voor de muziek en de bijbehorende manier van dansen. Salsa vindt haar oorsprong hoofdzakelijk op het eiland Cuba. Het is in principe een verzamelnaam voor verschillende soorten dansen en ritmes zoals: Son, Mambo, Danzón, Guaguancó en Cha-Cha-Cha. Tegenwoordig kun je in veel grote steden in Nederland en België elke avond wel ergens Salsadansen. Dit als tegenhanger van de individualiteit in het reguliere uitgaanscircuit. Salsa is niet zomaar een modedans, niet zomaar een muziekvorm, het is een blijvend fenomeen! Locatie: De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 maandag uur Cursusduur: 26 bijeenkomsten Kosten: Betaling in 2 termijnen; 37,- per termijn Start: maandag 7 september 2009 cursuscode: salo1 8 Cursuswijzer voor senioren

9 Sportgroep Bij de sportgroepen worden in groepsverband meerdere takken van sport beoefend, uiteraard onder deskundige leiding. De sportkeuze is mede afhankelijk van de belangstelling van de groep. Voorbeelden zijn: Dutch-tennis, badminton, volleybal, slagbal, basketbal, korfbal en zaalhockey. U kunt vrijblijvend (gratis) een bezoek brengen aan één van deze sportgroepen. Tussentijdse instroom is mogelijk. U kunt zich aanmelden bij de docent(e). Kosten 27,- per half jaar. Locatie Dag en tijdstip Gemeente : De Rusheuvel, Rusheuvelstraat 5 dinsdag uur dinsdag uur (Dutch-tennis) Gabriëlzaal, Gerrit v.d. Veenstraat 24 donderdag uur (alleen heren; oktober t/m april) Elzeneindschool, Elzeneind 5 woensdag uur woensdag uur Sportzaal Hoefeind Oost 1, De Vlasakkers 5 woensdag uur woensdag uur maandag uur Sportzaal Grindlaan, Grindlaan 8 maandag uur Berghem: Sportcentrum Berghem, eweg 38a dinsdag uur Zuiderlicht, Knolgroenveld 1 dinsdag uur donderdag uur Megen: Acropolis, Br. Everardusplein 1 dinsdag uur woensdag uur Ravenstein: Sportzaal de Hogegraaf, Hoge Graaf 13 dinsdag uur dinsdag uur woensdag uur Regio Heesch: Sporthal Lindershof, Mozartlaan 10 maandag uur dinsdag uur Stijldansen Stijldansen is een dansvorm die veel mensen aanspreekt en met plezier beoefend wordt. Alle bekende dansen komen aan bod en de docent geeft graag gehoor aan de wensen van de deelnemers. U kunt gratis een bezoek brengen aan één van deze dansgroepen. Tussentijdse instroom is mogelijk. U kunt zich aanmelden bij de docent(e). Kosten 23,- per half jaar. Locatie Dag en tijdstip Nistelrode: De Wevershof, Wevershof 12a dinsdag uur Nuland: De Meent, Pr. Bernhardplein 10 dinsdag uur Meer Bewegen voor Ouderen 9

10 Tai Chi (Taijiquan) Tai Chi is een Chinese bewegingsleer die primair gericht is op het optimaliseren van de gezondheid van de mens. Het doel van Tai Chi is om lichaam en geest met elkaar in harmonie te brengen. We doen dit door middel van oefeningen voor de ademhaling, coördinatie, balans, ontspanning en beenspierversterking. Minder concreet en tastbaar, maar zeker niet minder belangrijk, zijn de meditatieve en energetische zijden. Meditatie wordt o.a. bereikt door concentratie, geheugentraining, aandacht en ademhaling. Geestelijke ontspanning wordt dus eigenlijk bereikt door inspanning. Locatie: De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 Cursusduur: 12 bijeenkomsten Kosten: 80,- maandag 7 september uur tai01 maandag 10 januari uur tai02 Werelddansen Werelddansen is een plezierige en ontspannen manier van bewegen op muziek uit verschillende landen (het vroegere volksdansen ). Volgens stijlvolle danspatronen wordt samen gedanst. U kunt vrijblijvend een bezoek brengen aan één van deze dansgroepen. Tussentijdse instroom is mogelijk. U kunt zich aanmelden bij de docent(e). Kosten 19,- per half jaar. Locatie Dag en tijdstip Gemeente : D n Iemhof, Sterrebos 35 maandag uur dinsdag uur t Hageltje, Hagelkruisstraat 13 dinsdag uur Buurtcentrum Kortfoort, Floraliastraat 93 woensdag uur Berghem: De Berchplaets, Mr. Gielenplein 1 donderdag uur 10 Cursuswijzer voor senioren

11 Locatie Dag en tijdstip Regio Gassel: De Viersprong, Dorpstraat 2 dinsdag uur Grave: De Westhoek, Dr. Wierstraat 1a dinsdag uur Heesch: Cultureel centrum de Pas, De Misse 4 woensdag uur Nistelrode: De Wevershof, Wevershof 12a maandag uur Nuland: De Meent, Pr. Bernhardplein 10 donderdag uur Reek: t Wapen van Reek, Nieuw Heijtmorgen 20 dinsdag uur Velp: Gemeenschapshuis t Trefpunt, Tolschestraat 2a dinsdag uur Yoga Men is nooit te oud om yoga te beoefenen en het lichaam, dat toch langzamerhand wat strammer wordt, weer wat soepeler te maken, maar vooral bewuster te beleven. Door het aanleren van yogahoudingen, die langzaam en met aandacht worden toegepast, kan zekerder met het lichaam worden omgegaan. Er wordt geleerd ook wat afstand te nemen van eventuele kwalen of pijn en het ademproces te beheersen. Met de ontspanningsoefeningen die tijdens elke les voorkomen, wordt geleerd met aandacht het lichaam te verkennen en zo elke spier te ontspannen. Ouder worden betekent niet automatisch accepteren dat het lichaam achterblijft, maar juist, zoals het door de yogadocenten wordt genoemd, te begeleiden en te onderhouden. Yoga, een waardevolle techniek van inspanning en ontspanning. Bij voldoende vrije plaatsen is tussentijdse instroom mogelijk. Locatie: Cursusduur: Kosten: Steunpunt de Brink / De Binnenstad 30 bijeenkomsten Betaling in 2 termijnen; 51,- per termijn. Locatie: Steunpunt de Brink, Driek van Erpstraat 45 dinsdag 1 september uur yog01 dinsdag 1 september uur yog02 vrijdag 4 september uur yog uur yog uur yog05 Locatie: De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 woensdag 9 september uur yog06 woensdag 9 september uur yog07 donderdag 3 september uur yog08 donderdag 3 september uur yog09 Nuland Locatie: De Meent, Pr. Bernhardplein 10 maandag uur Cursusduur: 30 bijeenkomsten Kosten: Betaling in 2 termijnen; 51,- per termijn Start: maandag 14 september 2009 cursuscode: yogn1 Meer Bewegen voor Ouderen 11

12 Zwemmen Er is gelegenheid binnen de regio Maasland te zwemmen op de locaties Grave, Nistelrode en. We hebben uren gereserveerd, waarbij alléén onze deelnemers gebruik maken van het zwembad. Zwemmen is een heerlijke manier van ontspannen en biedt u ook de gelegenheid met anderen in contact te zijn. Het is een gezonde manier van bewegen en is weinig belastend. Grave Op onderstaande tijdstippen kan er gezwommen worden. De temperatuur van het water is 29 C. Verdere informatie kunt u verkrijgen bij de heer J. van Thiel, tel. (0486) Locatie: Sportcentrum Op den Ham, Stoofweg 3 maandag: uur woensdag: uur vrijdag: uur Nistelrode Onder deskundige leiding wordt gezwommen. Er wordt gestart met watergymnastiek. U bent niet verplicht hier aan deel te nemen. Voor meer informatie en/of aanmelding kunt u contact opnemen met de desbetreffende contactpersoon. Locatie: Sportcentrum De Beek, De Beekgraaf 8 maandag: uur contactpersoon: mevrouw A. v.d. Hurk tel. (0412) donderdag: uur contactpersoon: mevrouw N. v.d. Brand tel. (0412) vrijdag: uur contactpersoon: mevrouw C. Leenhouwers tel. (0412) Vrij zwemmen, onder deskundige leiding, op geselecteerde tijden. Elk uur kent een onderdeel watergymnastiek, waaraan u vrij kunt deelnemen. Voor beginners is er de mogelijkheid zwemmen te leren of de techniek te verbeteren. Vraag naar de mogelijkheden bij RIGOM. U kunt kiezen voor het Wedstrijdbad of het Golfbad. Van de andere faciliteiten zoals sauna, whirlpool, Turks bad en glijbaan kan geen gebruik worden gemaakt. Cursusduur: 7 september 2009 t/m 23 juli 2010 m.u.v. de schoolvakanties. Instroom is het hele jaar door mogelijk. Locatie: Golfbad, Euterpelaan 1 Kosten: 64,- per jaar golfbad en wedstrijdbad Dag Tijdstip Cursuscode maandag uur zwem1 woensdag uur zwew1 vrijdag uur zwev1 wedstrijdbad Dag Tijdstip Cursuscode dinsdag uur zwed1 woensdag uur zwew2 donderdag uur zwex1 golfbad Dag Tijdstip Cursuscode dinsdag uur zwed2 Let op: De temperatuur van het wedstrijdbad is 27,5 C en de temperatuur van het golfbad is 29,5 C. 12 Cursuswijzer voor senioren

13 Recreatie en Ontmoeting Bloemschikken In de bloemschikcursussen wordt geleerd meer met bloemen te doen; met bloemen uit eigen tuin of met zomaar een bosje bloemen. Stel zelf uw bloemstukje samen voor een verjaardag, Kerst, Pasen of gewoon voor de gezelligheid. Elk arrangement is bedoeld om de natuurlijke groei- en bloeiwijze van de bloem meer tot zijn recht te laten komen. De lessen staan in het teken van het jaargetijde waarin de cursus gegeven wordt. De bloemschikcursussen zijn toegankelijk voor zowel beginners als gevorderden. Locatie: Buurthuis t Hageltje, Hagelkruisstraat 13 Cursusduur: 6 bijeenkomsten, 1 x per 2 weken Kosten: 45,- exclusief materiaal donderdag 17 september uur bloo1 donderdag 24 september uur bloo2 donderdag 21 januari uur bloo3 donderdag 28 januari uur bloo4 Nuland Locatie: De Meent, Prins Bernhardplein 10 Cursusduur: 6 bijeenkomsten, 1 x per 2 weken Kosten: 45,- exclusief materiaal donderdag 24 september uur blon1 donderdag 28 januari uur blon2 Recreatie en Ontmoeting 13

14 Bridge voor beginners Voor senioren uit de hele regio Maasland worden bridgecursussen voor beginners georganiseerd die onder deskundige leiding staan van een bridgedocent. Tijdens de 25 bijeenkomsten zal de docent met u de beginselen van het Acolsysteem doornemen. Er wordt les gegeven aan de hand van de leerboeken Leer bridge met Berry Westra. Locatie: Steunpunt de Brink, Driek van Erpstraat 45 dinsdag uur Cursusduur: 25 bijeenkomsten Kosten: 97,- exclusief 2 bridgeboekjes voor beginners, verkrijgbaar bij de docent. Start: dinsdag 8 september 2009 cursuscode: briob Bridge praktijkvervolgcursus De praktijkvervolgcursus bridge is bedoeld voor senioren die reeds de beginnerscursus hebben gevolgd. Tijdens deze bijeenkomsten wordt het bieden en het afspel verder uitgediept. Locatie: Steunpunt de Brink, Driek van Erpstraat 45 maandag uur Cursusduur: 13 bijeenkomsten Kosten: 57,- exclusief 1 bridgeboekje, verkrijgbaar bij de docent. Start: maandag 4 januari 2010 cursuscode: briov 14 Cursuswijzer voor senioren

15 Reek Locatie: t Wapen van Reek, Nieuw Heijtmorgen 20 donderdag uur Cursusduur: 13 bijeenkomsten Kosten: 57,- exclusief 1 bridgeboekje, verkrijgbaar bij de docent. Start: donderdag 10 september 2009 cursuscode: brizv Zeeland Locatie: Compostella, Franciscushof 1 donderdag uur Cursusduur: 13 bijeenkomsten Kosten: 57,- exclusief 1 bridgeboekje, verkrijgbaar bij de docent. Start: donderdag 7 januari 2010 cursuscode: brizv Handenarbeid De handenarbeidgroepen staan onder deskundige begeleiding van welfarevrijwilligsters van het Rode Kruis. Mocht u interesse hebben, brengt u dan vrijblijvend een bezoekje brengen aan één van de handenarbeidgroepen. Ook voor inlichtingen kunt u terecht bij de betreffende ouderensociëteit of bij RIGOM, tel. (0412) De deelnamekosten bedragen 8,50 per half jaar. Locatie Dag en tijdstip Gemeente : De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 dinsdag uur Ouderensociëteit Don Bosco, Leeuwerikstraat 4 donderdag uur Ouderenvereniging Kortfoort, Floraliastraat 9 dinsdag uur Ouderensociëteit Ruwaard, Sterrebos 35 maandag uur Steunpunt de Brink, Driek van Erpstraat 45 dinsdag uur Berghem: De Wilberthof, Den Dries 1 maandag uur Haren: Gemeenschapshuis Haren, Kerkplein 3 maandag uur Herpen: t Slotje, Schoolstraat 2 maandag uur Regio Geffen: t Oude Klooster, Kloosterstraat 2 maandag uur Heesch: Huize Heelwijk, Mozartlaan 2 maandag uur Maren-Kessel: De Sleutel (doeruimte), Christinastr 1 dinsdag uur Oijen: St. Jozef, Oijense Bovendijk 5 maandag uur Reek: Wapen van Reek, Nieuw Heijtmorgen 20 dinsdag uur (de Zonnebloem) Schaijk: De Phoenix, Past. Van Winkelstraat 11 woensdag uur (de Zonnebloem) Recreatie en Ontmoeting 15

16 Koken: de Indonesische keuken In Nederland is de Indonesische keuken niet onbekend. U heeft vast wel eens nasi, saté of kroepoek in een restaurant gegeten. Het is zo algemeen bekend geworden dat men zelfs in de supermarkt een portie nasi kan kopen. Wat men meestal niet weet, is dat de Indonesische keuken een oude en rijke traditie heeft, waarbij de invloeden van buitenaf zich hebben samengevoegd tot een kleurrijk geheel. Rijst is het belangrijkste onderdeel van het Indonesische menu, zoals de aardappel dat in Nederland is. Tijdens de cursus komen er diverse menu s aan bod, o.a. nasi goreng (gebakken rijst) en een aantal groente- en vleesgerechten. Ook leert u een aantal bijgerechten zelf te bereiden. Na het volgen van deze cursus bestaat de mogelijkheid om deel te nemen aan de vervolgcursus, waar naast Indonesische hapjes ook weer nieuwe gerechten aan bod komen. Locatie: Sonnevanck/Vita Nova, Begijnenstraat 18 Cursusduur: 6 bijeenkomsten Kosten: 75,- (inclusief de maaltijden) donderdag 17 september uur indk1 donderdag 21 januari uur indk2 16 Cursuswijzer voor senioren

17 Koken: Indonesische hapjes Voor iedereen die tijdens de cursus Indonesisch koken de smaak te pakken heeft gekregen van deze heerlijke keuken, bestaat de mogelijkheid om deel te nemen aan de vier vervolgbijeenkomsten, waarin geleerd wordt om naast Indonesische menu s ook typisch Indonesische hapjes te bereiden. Leuk wanneer u zelf een feest of verjaardag geeft! Locatie: Sonnevanck/Vita Nova, Begijnenstraat 18 Cursusduur: 4 bijeenkomsten Kosten: 52,- donderdag 12 november uur indh1 donderdag 25 maart uur indh2 Mandala tekenen Het woord mandala stamt uit de oude voor-indische taal het Sanskriet en betekent cirkel, centrum, wiel. Een mandala is een cirkelvormige tekening, waarbij vanuit het midden symmetrische figuren getekend worden. Mandala s zijn eeuwen oud en je ziet ze in alle culturen. Als je om je heen kijkt, zie je veel mandala s: de zon, een wiel, een oog, een bloem, de ramen in de kerk, een doorgesneden citroen of kiwi, een spinnenweb of een doorgezaagde boomstam. In deze cursus maakt u kennis met het ontwerpen en tekenen van mandala s, waarbij plezier in het tekenen en inkleuren voorop staat. U zult merken dat u er veel fantasie in kwijt kunt en het inkleuren werkt zeer rustgevend! Zowel beginners als gevorderden zijn van harte welkom. Wat brengt u mee? Een vierkant tekenboek van 30 cm x 30 cm of een schetsboek van A3 formaat, een vulpotlood, een passer, een lange liniaal, een gum en kleurpotloden. Locatie: De Hille, Looveltlaan 25 Cursusduur: 8 bijeenkomsten, 1 x per 2 weken Kosten: 79,- dinsdag 22 september uur mano1 dinsdag 19 januari uur mano2 Recreatie en Ontmoeting 17

18 Tekenen In de plaatsen, Geffen, Nuland en Ravenstein worden teken- en schilderlessen georganiseerd. In alle groepen zijn zowel beginners als gevorderden welkom. Bij voldoende vrije plaatsen is tussentijdse instroom mogelijk. Locatie: De Binnenstad, St. Barbaraplein 6 Cursusduur: 20 bijeenkomsten Kosten: Betaling in 2 termijnen; 57,- per termijn 1 e termijn maandag 14 september uur teko1 dinsdag 15 september uur teko2 dinsdag 15 september uur teko3 2 e termijn maandag 11 januari uur teko1 dinsdag 12 januari uur teko2 dinsdag 12 januari uur teko3 Geffen Locatie: t Oude Klooster, Kloosterstraat 2 vrijdag uur Cursusduur: 16 bijeenkomsten, 1 x per 2 weken Kosten: Betaling in 2 termijnen; 46,- per termijn Start 1 e termijn: vrijdag 18 september 2009 Start 2 e termijn: vrijdag 29 januari Cursuswijzer voor senioren

19 Grave Locatie: Gemeenschapshuis Katrien, Brugstraat 13 Cursusduur: 20 bijeenkomsten Kosten: Betaling in 2 termijnen; 57,- per termijn Start 1e termijn: maandag 14 september uur tekg1 Start 2e termijn: maandag 11 januari uur tekg2 Nuland Locatie: De Meent, Prins Bernhardplein 10 Cursusduur: 20 bijeenkomsten Kosten: Betaling in 2 termijnen; 57,- per termijn Start 1 e termijn: donderdag 24 september uur tekn1 Start 2 e termijn: donderdag 21 januari uur tekn2 Ravenstein Locatie: Vidi Reo, van Kesselplaats 2 Cursusduur: 20 bijeenkomsten Kosten: Betaling in 2 termijnen; 57,- per termijn Start 1 e termijn: vrijdag 18 september uur tekr1 Start 2 e termijn: vrijdag 15 januari uur tekr2 Toneel De seniorentoneelgroepen in en Nuland studeren elk jaar onder leiding van een deskundig regisseur een nieuw toneelstuk in. Hiermee wordt in de regio een aantal keer per jaar opgetreden. Senioren, met of zonder ervaring, die belangstelling hebben voor toneelspelen, souffleren, decors maken en opbouwen, het verzorgen van rekwisieten e.d. zijn van harte welkom in deze groep! Locatie: Soos 66, Johannes Poststraat 73 maandag uur Cursusduur: september t/m april Kosten: 44,- per cursusjaar Informatie: RIGOM, tel. (0412) Nuland: Locatie: De Meent, Prins Bernhardplein 11 woensdag uur Cursusduur: september t/m april Kosten: 44,- per cursusjaar Informatie: RIGOM, tel. (0412) Recreatie en Ontmoeting 19

20 Wolvilten Het vilten van wol is een eeuwenoude techniek die door vele volkeren is gebruikt om warme kleding, schoenen en zelfs tenten van te maken. Het is de oudste manier om niet geweven stof te maken. Zelfs nu nog wordt vilt gemaakt en gebruikt in landen als Mongolië, Kirgizië, Zuid-Amerika en Nieuw-Zeeland. Het maken van vilt staat bij ons weer helemaal in de belangstelling. Tijdens deze cursus worden de basisvaardigheden van het wolvilten geleerd. U werkt met uw handen, warm water en zeep en al wrijvende ontstaat er vilt. Iedereen kan het leren en het geeft altijd weer verrassende resultaten! Locatie: Cursusduur: Kosten: Meebrengen: nader te bepalen 4 bijeenkomsten 40,- exclusief materiaal 2 oude handdoeken, materiaal te verkrijgen bij de docente. donderdag 1 oktober uur wolo1 donderdag 14 januari uur wolo2 Zangkoren In zowel de gemeente als in de regio zijn diverse zangkoren van RIGOM actief; ieder met zijn eigen stijl en repertoire. Nieuwe leden zijn altijd van harte welkom! Inlichtingen over de seniorenzangkoren kunt u verkrijgen bij de betreffende ouderensociëteit of bij RIGOM, tel. (0412) De deelnamekosten bedragen 18,- per half jaar. Gemeente Locatie Dag en tijdstip : D n Iemhof, Sterrebos 35 maandag uur D n Iemhof, Sterrebos 35 woensdag uur Ouderensociëteit Krinkelhoek, Oijenseweg 3 maandag uur De Ruwaard, Ministershof 1 maandag uur Zuidergebouw, Oude Molenstraat 17 donderdag uur Loovelt, Saturnusstraat 280 maandag uur Berghem: De Berchplaets, Meester Gielenplein 1 maandag uur Haren: Gemeenschapshuis Haren, Kerkplein 3 woensdag uur Ravenstein: Vidi Reo, van Kesselplaats 2 woensdag uur Regio Heesch: Petrus-Emmauskerk, Kerkstraat 2 vrijdag uur Nuland: De Meent, Prins Bernhardplein 10 donderdag uur 20 Cursuswijzer voor senioren

21 Educatie Computervaardigheden De computer is niet meer weg te denken uit de hedendaagse samenleving. En ook voor senioren is het van belang om met een computer te kunnen omgaan. Niet alleen vanwege het gemak of voor hobbydoeleinden, maar ook uit noodzaak. Want steeds vaker wordt voor meer informatie verwezen naar www. De belastingaangifte gaat via de computer en het doen van aankopen of het boeken van een reis is veel voordeliger als dat via het internet gedaan wordt. Zo zijn nog tal van andere voorbeelden te noemen. Enige vaardigheid in het gebruik van de PC is dus noodzakelijk om mee te kunnen blijven doen in de samenleving. RIGOM helpt 55-plussers op verschillende manieren op weg op het digitale pad. En er is voor elk wat wils! Weet u weinig tot niets van de computer? Kennismaken met de computer kan bij RIGOM op twee manieren. 1. Cursus introductie PC-gebruik: U kunt bij RIGOM op drie locaties in de regio Maasland een cursus Introductie PC-gebruik volgen. Onder leiding van een docent maakt u kennis met de meest gebruikte mogelijkheden van de computer. Basisbegrippen worden uitgelegd en er wordt aandacht besteed aan Windows en Word. Vervolgens kunt u uw basiskennis uitbreiden door deel te nemen aan de cursussen Windows, Word en Internet en . Na het doorlopen van deze cursussen bent u computervaardig. 2. Computerhoek instructies: U kunt voor een eerste kennismaking met de computer ook gebruik maken van één van de 25 computerhoeken in het Maasland. Waarschijnlijk is er ook één bij u in de buurt. In een computerhoek worden geen cursussen gegeven. U leert er wel basisvaardigheden om op een eenvoudige manier met de PC om te kunnen gaan. U zult zien dat het betrekkelijk eenvoudig is om met de computer aan de slag te gaan. Met ondersteuning van een vrijwilliger kunt u twee verschillende instructies volgen. Een kennismakingsinstructie en een instructie waarin u leert omgaan met internet en . Na de kennismaking met de PC in de computerhoek kunt u ervoor kiezen om de meer uitgebreide cursus Introductie PCgebruik bij RIGOM te gaan volgen. Het bezoeken van een computerhoek is handig als u in het begin zelf (nog) geen computer heeft. Educatie 21

22 Bent u een gevorderde PC-gebruiker? Heeft u na de beginnerscursus of instructie in een computerhoek de smaak te pakken gekregen, dan kunt u bij RIGOM nog een aantal bijzondere cursussen volgen waarin het gebruik van een specifieke toepassing geleerd wordt, zoals Excel, Digitale fotobewerking, Powerpoint of Kaarten maken met de PC. Wilt u tijdens of na een cursus voor uzelf nog wat meer oefenen of iets speciaals uitzoeken onder begeleiding van een vrijwilliger, dan kunt u tegen geringe kosten gebruik maken van een computerhoek. Op bladzijde 40 van deze cursuswijzer leest u meer over het aanbod van de computerhoeken. Hier volgt het complete computercursusaanbod van RIGOM: Introductie PC-gebruik U maakt kennis met de meest gebruikte mogelijkheden van de computer. Basisbegrippen worden uitgelegd en u gaat ook oefenen met de muis en het toetsenbord. Verder wordt in het kort aandacht besteed aan het besturingssysteem (Windows), tekenen (Paint) en tekstverwerken (Word) en maakt u kennis met het internet. Daarna kunt u verder gaan met een specifieke cursus uit ons aanbod. Benodigde voorkennis: géén ervaring nodig met de PC. De cursus Introductie PC-gebruik wordt gegeven in de plaatsen, Schaijk en Grave. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 Cursus: Introductie PC-gebruik Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- maandag 14 september uur bao11 dinsdag 15 september uur bao12 woensdag 16 september uur bao13 donderdag 17 september uur bao14 donderdag 17 september uur bao15 woensdag 25 november uur bao21 woensdag 25 november uur bao22 donderdag 26 november uur bao23 vrijdag 27 november uur bao24 dinsdag 9 februari uur bao31 donderdag 11 februari uur bao32 vrijdag 12 februari uur bao33 dinsdag 27 april uur bao41 woensdag 28 april uur bao42 Schaijk Locatie: Openbare Bibliotheek, Past. van Winkelstraat 11a Cursus: Introductie PC-gebruik Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- dinsdag 15 september uur bas11 dinsdag 24 november uur bas21 dinsdag 9 februari uu bas31 22 Cursuswijzer voor senioren

23 Grave Locatie: Esterade, Estersveldlaan 41 Cursus: Introductie PC-gebruik Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- dinsdag 6 oktober uur bae11 woensdag 6 januari uur bae21 Windows Windows is het besturingssysteem van de computer. Aan bod komen het werken met vensters, menu s en de helpfunctie. Verder: knippen, kopiëren en plakken van het ene naar het andere programma, Wordpad, Paint en rekenmachine. Ook gaan we cd s kopiëren en formatteren, mappen maken, verwijderen enz. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik is gewenst. De cursus Windows vindt plaats in. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 vrijdag uur Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- Start: vrijdag 18 september 2009 cursuscode: wio11 Word In de cursus Word deel 1 gaat u met de meest voorkomende functies van Word werken. We gaan teksten typen, corrigeren, tussenvoegen, verwijderen enz. Ook vet, cursief, onderstrepen, selecteren, knippen, plakken, kopiëren en de spellingscontrole worden behandeld. Verder komt aan de orde: lettertypen, lettergrootte, tabinstelling, pagina-instelling en -nummering. Natuurlijk ook het opslaan, opvragen en printen. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik. De cursus Word deel 1 wordt gegeven in. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- dinsdag 15 september uur woo11 dinsdag 15 september uur woo12 maandag 23 november uur woo21 dinsdag 24 november uur woo22 woensdag 25 november uur woo23 donderdag 26 november uur woo24 woensdag 10 februari uur woo31 woensdag 10 februari uur woo32 dinsdag 27 april uur woo41 Educatie 23

24 Excel In de cursus Excel leert u werken met een spreadsheetprogramma, d.w.z. een rekenprogramma. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan een kosten- en omzetoverzicht, kasboek, begroting, urenlijst e.d. We werken met kolommen, rijen en cellen. Corrigeren, opslaan, openen, kopiëren en plakken, afdrukken. Verder optellen, aftrekken, gemiddelde berekenen. Heel gemakkelijk kunt u gegevens omzetten naar diverse grafieken. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik. De cursus Excel wordt gegeven in. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 dinsdag uur Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 90,- Start: dinsdag 9 februari 2010 cursuscode: ex031 Internet en In deze cursus leert u de meest gebruikte mogelijkheden van internet en . Aan de orde komen: wat is internet, surfen op het www (World Wide Web) en gericht informatie zoeken. Favorieten, geschiedenis, teksten en afbeeldingen opslaan en printen. Wat is , elektronische post maken, versturen en ontvangen. Post beantwoorden/doorsturen, bijlagen (attachments) versturen, ontvangen en opslaan. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik. De cursus Internet en wordt gegeven in de plaatsen, Grave en Schaijk. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 Cursus: Internet en Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- woensdag 16 september uur ino11 woensdag 16 september uur ino12 dinsdag 24 november uur ino21 dinsdag 24 november uur ino22 maandag 8 februari uur ino31 dinsdag 9 februari uur ino32 woensdag 10 februari uur ino33 donderdag 11 februari uur in034 woensdag 28 april uur ino41 woensdag 28 april uur ino42 Schaijk Locatie: Openbare Bibliotheek, Past. van Winkelstraat 11a Cursus: Internet en Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- dinsdag 15 september uur ins11 dinsdag 9 februari uur ins31 24 Cursuswijzer voor senioren

25 Grave Locatie: Esterade, Estersveldlaan 41 Cursus: Internet en Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- dinsdag 5 januari uur ine21 woensdag 17 maart uur ine31 Eenvoudige digitale fotobewerking Deze cursus is een korte kennismaking met digitale fotobewerking. We gebruiken hiervoor het gratis programma Xnview waarmee we de foto s kunnen beheren, beoordelen en aanpassen. Aan bod komt: het beheren van de foto s op de computer, het bewerken en zelf afdrukken van de foto s. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik. De cursus Eenvoudige digitale fotobewerking wordt gegeven in de plaats. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 Cursusduur: 4 bijeenkomsten Kosten: 45,- vrijdag 18 september uur efo11 vrijdag 5 oktober uur efo12 vrijdag 8 januari uur efo21 vrijdag 19 maart uur efo31 Schaijk Locatie: Openbare Bibliotheek, Past. van Winkelstraat 11a Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 70,- dinsdag 24 november uur efs21 dinsdag 5 januari uur efs22 Educatie 25

26 Digitale fotobewerking Deze cursus is een uitgebreide kennismaking met digitale fotobewerking. We gebruiken hiervoor de programma s die we van het internet kunnen downloaden: Xnview en Pixia, waarmee we de foto s kunnen beheren, beoordelen en aanpassen. Aan bod komt: het beheren en bewerken van de foto s, instellingen van de monitor en printer en het overbrengen van de foto s van de camera naar de computer en CD. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik en enige ervaring met Windows is gewenst. De cursus Digitale fotobewerking wordt gegeven in de plaats. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 90,- vrijdag 18 september uur fbo11 vrijdag 27 november uur fbo21 vrijdag 12 februari uur fbo31 Vervolg digitale fotobewerking Dit is een uitbreidingscursus van de cursus Digitale fotobewerking. Er wordt gebruik gemaakt van het programma Pixia. De volgende onderwerpen komen aan bod: een korte herhaling van fotoretouche met behulp van tekenen en clonen. Bijzondere effecten in de foto met behulp van lagen. Uitgebreide montage met behulp van kopiëren en plakken en het werken met lagen. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik, enige ervaring met Windows en Digitale fotobewerking. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 Cursusduur: 4 bijeenkomsten Kosten: 45,- vrijdag 27 november uur vfbo21 vrijdag 12 februari uur vfbo31 Powerpoint In deze cursus leert men een presentatie te maken. Dit programma kan echter ook gebruikt worden om een fotoalbum te maken of bijvoorbeeld een familiealbum. Behandeld wordt diamodel: dia-indeling, tekst invoeren, tekstopmaak, diaopmaak, animatie-effecten. Illustraties, figuren en tekenen. Grafieken, organogrammen, presenteren. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik en Word deel 1. De cursus Powerpoint vindt plaats in. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 maandag uur Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 90,- Start: maandag 23 november 2009 cursuscode: ppo21 26 Cursuswijzer voor senioren

27 Kaarten maken met de PC Zelf kaarten maken is heel populair, maar kaarten maken met de computer is wel heel erg leuk. Men kan hierbij denken aan verjaardag- en beterschapkaarten, uitnodigingen, menukaarten, visitekaartjes etc., waarbij gebruik gemaakt wordt van verschillende achtergronden, kleuren, invoegen van foto s, opmaak met lijnen en nog veel meer. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik en Word deel 1. De cursus Kaarten maken met de PC wordt gegeven in de plaats. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 maandag uur Cursusduur: 8 bijeenkomsten Kosten: 90,- Start: maandag 14 september 2009 cursuscode: kmo11 Workshops allerlei Voor deze workshops kan per 4 workshops tegelijk worden ingeschreven. Het is echter ook mogelijk om voor 1, 2 of 3 workshops in te schrijven. Workshop 1: Figuren of tekst invoegen in Word vanuit internet Workshop 2: Etiketten maken in Word Workshop 3: Figuren en illustraties bewerken en WordArt Workshop 4: Onderhouden van de pc (mappen etc.) Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik en Word. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 4 workshops Kosten: 12,50 per workshop Dag en datum Tijdstip Cursuscode Workshop 1: maandag 14 september uur ws011 Workshop 2: maandag 21 september uur ws012 Workshop 3: maandag 28 september uur ws013 Workshop 4: maandag 5 oktober uur ws014 Workshops kopen en verkopen via internet In 2 bijeenkomsten wordt uitgelegd hoe op een veilige manier spullen verkocht en gekocht kunnen worden via internet. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 Cursusduur: 2 bijeenkomsten Kosten: 20,- Cursusdata Tijdstip Cursuscode maandag 16 november uur wsk011 donderdag 19 november uur Educatie 27

28 Workshop internetbankieren Met internetbankieren regelt u al uw bankzaken vanuit huis. Of zelfs vanaf uw vakantieadres, want internetbankieren is niet gebonden aan plaats of tijd. In deze workshop maakt u kennis met internetbankieren van de Rabobank. Ook wanneer u een andere bank heeft is het zinvol om aan deze workshop deel te nemen. Benodigde voorkennis: Introductie PC-gebruik en enige ervaring met internet. Locatie: Anton Jurgenshuis, Schadewijkstraat 6 Cursusduur: 1 bijeenkomst Kosten: 10,- Dag en datum Tijdstip Cursuscode maandag 12 oktober uur wsio11 maandag 19 oktober uur wsio12 woensdag 16 november uur wsio13 maandag 23 november uur wsio21 maandag 8 februari uur wsio31 Engels 1 e en 2 e jaar In deze cursus leert u spelenderwijs en op een gezellige manier de beginselen van de Engelse taal. De nadruk ligt op het spreken en begrijpen van het Engels. De ervaring leert dat de cursisten het derde jaar graag doorgaan met conversatie Engels. 28 Cursuswijzer voor senioren

29 Engels 1 e jaar Locatie: De Hille, Looveltlaan 25 Cursusduur: 24 bijeenkomsten Kosten: 80,- (excl. lesmateriaal) maandag 5 oktober uur engb1 donderdag 8 oktober uur engb2 Engels 2 e jaar Locatie: De Hille, Looveltlaan 25 Cursusduur: 24 bijeenkomsten Kosten: 80,- (excl. lesmateriaal) maandag 5 oktober uur engv1 Engels conversatie In deze cursus kunt u uw spreekvaardigheid over alledaagse onderwerpen verbeteren. De hoofdstukken gaan over sociale omgangstaal, reizen, wonen, vrije tijd enz. Deze cursus is geschikt voor mensen die de basiskennis van het Engels beheersen of eerder de cursussen Engels 1e jaar en Engels 2e jaar hebben gevolgd. Locatie: Cursusduur: Kosten: t Hageltje / De Hille 24 bijeenkomsten 95,- (excl. lesmateriaal) Dag en startdatum vanaf 5 oktober 2009 Cursuscode engco Men kan na overleg met een docent(e) instromen in een bestaande groep Engels conversatie. Leeskring Men praat onder begeleiding over een door alle deelnemers gelezen boek. Dit boek wordt dan gezamenlijk uitgediept. Per cursus worden tien boeken behandeld. Men krijgt van het te lezen boek belangrijke informatie zoals achtergronden van de auteur, een samenvatting van de inhoud, stijl, stroming genre enz. Locatie: Muzelinck, centrum voor de kunsten, Raadhuislaan 18 vrijdag uur Cursusduur: 10 bijeenkomsten Kosten: 50,50 Start: 25 september 2009 (indien er plaats vrij is, kan men instromen in een bestaande groep) 29