Rendement en risico van sociaal, menselijk en financieel vermogen
|
|
- Adam Ivo van den Berg
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 White paper Steef Peters heeft na het behalen van zijn doctorstitel in de fysica de overstap gemaakt naar informatietechnologie en strategie. Hij zoekt samen met partners naar oplossingen waarin mens, natuur, organisatie en techniek verbonden worden. Rendement en risico van sociaal, menselijk en financieel vermogen Inleiding De afgelopen decennia was er sprake van een scheiding tussen financieel vermogen enerzijds en menselijk en sociaal vermogen anderzijds. De financiële wereld was doorgeslagen in haar streven naar maximaal financieel rendement. Hierdoor zijn bankiers en investeerders het maatschappelijk rendement en het menselijk rendement uit het oog verloren. De meest sprekende voorbeelden hiervan zijn corporate raiders die in hun streven naar financieel rendement ondernemingen saneerden, mensen ontsloegen en door middel van leverage een zware schuldenlast op de onderneming laadden. Hierdoor konden zij vaak een hoog financieel rendement behalen maar ging dit wel ten koste van sociaal rendement. Ook de doorgeslagen hypotheken securitisatie in de VS is een uitwas van deze focus op financieel rendement. Hypotheken werden verstrekt aan mensen die deze lasten niet konden dragen maar de financiële instellingen konden hier op korte termijn wel een hoog financieel rendement mee behalen. Mede hierdoor ontstond wel een bubbel in de huizenmarkt in de VS, die ertoe leidde dat miljoenen mensen uit hun huizen werden gezet, buurten verpauperden en mensen verder verarmden, kortom een vernietiging van zowel menselijk als sociaal vermogen. De afgelopen decennia waren er grote tegenstellingen tussen bankiers en investeerders enerzijds en de overheden en sociale sector anderzijds. Zij stonden met de rug naar elkaar toe. Bankiers deden denigrerend over de sociale sector die maar geld over de balk blijft gooien zonder dat dit leidt tot een financieel rendement. Aan de andere kant staan mensen werkzaam in de sociale sector en bij overheden/overheidsinstellingen die bankiers en investeerders zien als graaiers en sprinkhanen, maar ondertussen geld uitgeven zonder zich voldoende af te vragen waar dit geld vandaan komt en of en hoe wij in de toekomst dergelijke uitgaven ons nog kunnen permitteren. Goede doelen stichtingen waren vooral bezig met geld weg te geven zonder zich voldoende af te vragen hoe effectief hun liefdadigheid was. Investeren en hieraan ook geld verdienen in derde wereldlanden of aan arme mensen was voor hen een gotspe en werd gezien als uitbuiting
2 Een nieuw paradigma We moeten af van deze scheiding tussen financieel rendement enerzijds en menselijk of sociaal rendement anderzijds. We moeten naar een nieuw paradigma waarin we niet langer denken dat financieel rendement ten koste gaat van menselijk of sociaal rendement. In plaats van alle rendement te vertalen naar financieel rendement moeten we het totale rendement van een investering gebruiken, inclusief het sociale en menselijke rendement. Hierdoor wordt het resultaat en risico van complexe social impact investeringen inzichtelijk, omdat het resultaat en risico en van deze drie vormen van rendement separaat kan worden bepaald. In deze white paper willen wij inzichtelijk maken, dat er een verband is tussen financieel vermogen, menselijk vermogen en sociaal vermogen. Het totale vermogen bestaat dus uit een som van de drie genoemde vermogensposities: TV = FV + MV + SV Het rendement op het totale vermogen bestaat dus ook uit de som van het rendement op de verschillende vermogens: TV + ΔTV = FV + ΔFV + MV + ΔMV + SV + ΔSV Het uitgangspunt van het nieuwe paradigma is, dat de verschillende vermogens in elkaar omgezet kunnen worden. Dit gebeurt al eeuwen in verschillende vormen. Investeren in de opleiding van mensen leidt tot stijging van het menselijk vermogen maar ook tot economische groei en daarmee een hoger financieel vermogen. Coöperaties en woningbouwverenigingen zijn in het verleden opgezet met als belangrijkste streven een verhoging van het sociaal vermogen. Dit is vele decennia gedaan terwijl dit ook leidde tot een hoger financieel vermogen. Pas de laatste drie decennia heeft de focus primair gelegen op het financieel rendement en zijn we het sociaal rendement en menselijk rendement uit het oog verloren. Dat ondernemingen zich impliciet bewust zijn dat er een positief verband bestaat tussen menselijk vermogen en financieel vermogen blijkt uit het feit dat heel veel ondernemingen investeren in opleiding van het eigen personeel en dus investeren in menselijk vermogen. Bedrijven realiseren zich dat dit weliswaar op korte termijn ten koste gaat van het financieel vermogen van de onderneming maar op lange termijn essentieel is om het financieel vermogen van de onderneming te vergroten. Een investering in sociaal vermogen is het coachen van teams zoals dat gebeurt bij thuiszorg organisatie Buurtzorg. Deze organisatie gaat ervan uit dat de zorg wordt geleverd door zelforganiserende teams, maar zorgt door coaching van deze teams ervoor dat het risico op uiteenvallen van teams of andere risico factoren verlaagd wordt. Met deze investering in sociaal vermogen verwacht Buurtzorg een competitief voordeel te behalen ten opzichte van haar concurrenten
3 Impact Investing is een goed voorbeeld van het combineren van financieel, menselijk en sociaal rendement. JP Morgan heeft Impact Investing als volgt gedefinieerd: Impact investments are investments intended to create positive impact beyond financial return. As such, they require the management of social and environmental performance in addition to financial risk and return. Een bekend voorbeeld van Impact Investing is micro financiering, Mohammed Yunuz won hiermee al de Nobelprijs voor de vrede. Micro financiering is slechts één verschijningsvorm van Impact Investing. Impact Investing beperkt zich niet tot ontwikkelingslanden maar gaat veel verder en kan ook in ontwikkelde landen een belangrijke bijdrage leveren aan positief financieel en sociaal rendement. Impact Investing kan vaak effectiever zijn dan liefdadigheid. Waar men bij liefdadigheid vaak eenmalig helpt en daarna verder gaat om anderen te helpen blijft een investeerder betrokken bij zijn/haar investering om er voor te zorgen dat het financieel, menselijk en sociaal rendement ook daadwerkelijk wordt behaald. Als Impact Investing wordt gezien als aantrekkelijk investering kunnen ook veel grotere geldstromen loskomen dan bij liefdadigheid. We zien ook dat duurzaam of verantwoord beleggen, waarbij er niet alleen naar het financiële rendement maar ook naar het menselijke en sociale rendement gekeken wordt, al een aantal jaren groeit en steeds belangrijker wordt. Hieruit blijkt dat er steeds meer mensen en instellingen zijn die zich realiseren dat financieel, menselijk en sociaal rendement goed samengaan en elkaar kunnen versterken. Total return in een breder perspectief Door niet uitsluitend het financieel rendement vermogen en het financieel vermogen zijn in ogenschouw te nemen te maar ook het gegroeid. Als deze investering uitsluitend op menselijk en sociaal rendement mee te nemen het financieel rendement wordt beoordeeld zal kunnen investeringen ook anders beoordeeld het verwachte rendement wellicht te laag zijn, worden. In de onderstaande grafiek is het maar als ook het menselijk en sociaal totale rendement van de investering positief rendement worden meegenomen in de (de cirkel is gegroeid). beoordeling is de kans veel groter dat de investering zal worden gedaan. Eventueel kunnen verschillende groepen investeerders gezamenlijk deze investering doen waarbij de investeerder die een groot belang hecht aan het menselijk rendement misschien genoegen neemt met een lager financieel rendement zodat een investeerder voor wie het financieel rendement belangrijker is ook het door Het hoogste rendement is gehaald op het hem/haar gewenste financiële rendement kan menselijk vermogen, maar ook het sociaal behalen
4 Meten financieel en sociaal rendement Een goede investeerder weet dat iedere investering moet voldoen aan twee voorwaarden Het behalen van een goed rendement Het goed beheersen van het risico Financieel rendement is goed meetbaar, daarvoor hebben we veel verschillende ratio s Menselijk rendement is meetbaar op basis van de individuele ontwikkeling, in hoeverre zijn van tevoren vastgestelde doelstellingen behaald?. Sociaal rendement is misschien minder concreet maar wel meetbaar. Veelal wordt er bij het bepalen van het sociale rendement het netwerk van de groep gemeten en vastgesteld voor en na de investering in hoeverre dat netwerk zich positief heeft ontwikkeld door betere verbindingen sterkere relaties en minder structured holes Vaak is sociaal rendement meer casus specifiek, voorbeeld minder recidive ex gedetineerden, het percentage en de gemiddelde leeftijd van ouderen die in een verzorgingshuis terecht komen. Maar ook een bredere indicator als het bruto nationaal geluk zoals dat in Bhutan wordt gehanteerd kan een meetlat zijn voor het sociaal rendement. Beheersen van het risico Het meten van het risico is lastiger. Dit bleek onder meer tijdens de Lehman crisis in 2008 toen veel financiële risicomodellen niet goed meer functioneerden omdat zij onvoldoende rekening hielden met het risico van dikke staarten Dit zijn risico s waarop de kans in een model heel klein is maar de kans dat deze risico s zich in werkelijkheid manifesteren is veel groter Hoewel nog steeds volop in ontwikkeling, zijn er de nodige financiële risicomodellen beschikbaar. Voor sociaal en menselijk risico geldt net als bij rendement dat dit eveneens minder concreet is maar wel meetbaar. Ook hier is het risico meer casus specifiek dan bij financiële risico s Dit kun je doen door vooraf risicodrivers te definiëren als ervaring team/onderneming en de kracht van het netwerk inclusief de verbindingen naar andere netwerken. Het risico bij investeringen in het menselijk vermogen kan worden bepaald door voor de investering een assesment te doen waaruit de kans van het verkrijgen van het gewenste rendement kan worden bepaald (hierbij zijn IQ en inzet bijvoorbeeld twee belangrijke parameters). In de onderstaande tabel geven we aan op welke manier het rendement gemeten kan worden, welk risico daarbij in overweging genomen moet worden en op welke manier het risico verkleind kan worden Hierbij wordt het begrip structured hole gebruikt Een structured hole is een gat in de diensten portfolio, in de kennis en kunde van medewerkers of in het netwerk rond een persoon, dat een groot effect heeft op het mogelijke succes van de investering. Wanneer bijvoorbeeld er in de dienstenportfolio een dienst mist, die de klant wel nodig heeft, zal de klant deze bij een andere leverancier inkopen, waardoor deze leverancier toegang krijgt tot de klant en zal proberen zelf het gehele portfolio aan te bieden. Wanneer er dus in het verdienmodel bij de investering zo een gat aanwezig is, is de kans op succes kleiner
5 Als een bepaalde competentie niet aanwezig is bij de leden van het team, dat de investering aanvraagt zoals bijvoorbeeld projectmatig werken, is de kans dat de investering het gewenste resultaat oplevert, klein. Dit geldt ook, wanneer het sociale netwerk in en rond het team gaten vertoond. Dit beteke nt dat er bepaalde personen in het netwerk vooral als individu of als separate groepen zullen optreden in plaats van een gewenst samenwerkingsmodel. Meten rendement Mogelijk risico Risico management Financieel Meten van de ontwikkeling structured holes in Klant contact en input van van het kapitaal als percentage product/dienst portfolio, klanten op de geboden van de investering waardoor de aansluiting op producten/diensten gebruiken markt ontbreekt en bij vaststellen portfolio concurrentie een ingang krijgt Sociaal Meten van de ontwikkeling structured holes in netwerk Netwerken koppelen door van het netwerk door middel waardoor netwerk aansluiting samenwerkingsverbanden met van sterkte van relaties met klanten en partners klanten (pilots) en partners ontbreekt Menselijk Meten van ontwikkeling van structured holes in Assesments van teamleden competenties door middel van competenties, waardoor koppelen aan individueel assesments beoogd doel niet bereikt kan worden opleidingsplan en competenties Risico mitigatie Op basis van het bovenstaande stellen we voor dat projecten altijd beoordeeld worden op de drie aspecten van vermogen, financieel, sociaal en menselijk en het bijbehorende rendement. Het is dus van belang vast te stellen wat maatschappelijke issues zijn en hoe deze gerelateerd zijn aan de andere rendementen. Een voorbeeld is de aanpak van armoede. Hierbij is het van belang dat zowel opleidingen, community vorming en beloofd financieel rendement voor bepaalde groepen in de maatschappij in de aanpak worden meegenomen. Bij het organiseren is het dus van belang dat er duidelijke doelen gesteld worden, die gerelateerd kunnen worden aan de rendementen op de verschillende vermogens. Deze doelen moeten overeenkomen met de (persoonlijke) doelen van de stakeholders, zodat er geen verschil van mening kan ontstaan tijdens het project. Vervolgens kunnen de structured holes bepaald worden en maatregelen worden genomen deze weg te nemen. Het is tevens van belang rapportages over de behaalde rendementen uit te drukken in rendement op de verschillende vermogens en deze te vergelijken met de gestelde doelen. Zoals hierboven is aangegeven kan het gebeuren, dat het financieel rendement laag is, maar dat dit gecompenseerd wordt door het rendement op het menselijk en sociaal vermogen en leidt tot een stijging van het totale vermogen
6 In het vorige hebben we het natuurlijke rendement, het resultaat van investeringen op het gebied van het ecologische systeem in samenhang met het financiële, sociale en menselijke rendement niet meegenomen in onze beschouwingen. Dit zal in een latere fase worden toegevoegd. Op dit moment zijn wij bezig het model te toetsen in verschillende situaties. Vervolgens kan het toegepast worden bij het beoordelen van complexe social impact investeringen. Dit zal worden gevalideerd met wetenschappelijke instellingen. Bronnen: JP Morgan: Impact Investments An emerging asset class, 29 november 2010 Hans Molenaar IVM Caring Capital Steef Peters Conclusion - 6 -
Stappenplan Social Return on Investment. Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth
Stappenplan Social Return on Investment Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth 1 1. Inleiding Het succesvol implementeren van ehealth is complex en vraagt investeringen van verschillende
Nadere informatieHR Performance Management
HR Performance Management Door: Bernadette van de Laak Inleiding Bij Performance Management (PM) gaat het erom dat menselijk kapitaal binnen een organisatie dusdanig wordt georganiseerd, dat stijging van
Nadere informatieSocial Return on Investment Gezinshuis De Kantelaar Peiljaar 2015 Ons gezinshuis in het kort
Social Return on Investment Gezinshuis De Kantelaar Peiljaar 2015 Ons gezinshuis in het kort Het langdurig opvangen van uithuisgeplaatste kinderen in gezinshuis de Kantelaar heeft 1,47 meerwaarde. Dit
Nadere informatie2 volgens het boekje
10 balanced scorecard 2 volgens het boekje Hoeveel beleidsplannen leven alleen op de directieverdieping, of komen na voltooiing in een stoffige bureaula terecht? Hoeveel strategische verkenningen verzanden
Nadere informatieIncofin cvso: investeren in microfinanciering
Incofin cvso: investeren in microfinanciering Presentatie Finance Avenue 2013 Loïc De Cannière CEO Incofin Investment Management 16 november 2013 Agenda Incofin Investment Management: wie zijn we en wat
Nadere informatieImpactmeting: een 10 stappenplan
Impactmeting: een 10 stappenplan Stap 1: De probleemanalyse De eerste stap in een impactmeting omvat het formuleren van de zogenaamde probleemanalyse welke tot stand komt door antwoord te geven op de volgende
Nadere informatieKenneth Smit Consulting 1
Competences Assessment is een effectieve manier om kwaliteiten en ontwikkelbaar potentieel van (nieuwe) medewerkers zeer betrouwbaar en objectief in kaart te brengen middels de inzet van professionele
Nadere informatieDUURZAAM BELEGGEN MAAKT HET VERSCHIL! HUBRIEN, HANS EN MATTHIJS PFP Forum, 31 Januari 2018
DUURZAAM BELEGGEN MAAKT HET VERSCHIL! HUBRIEN, HANS EN MATTHIJS PFP Forum, 31 Januari 2018 Inhoud I. Duurzaam beleggen II. Een gesprek over duurzaam beleggen III. Discussie Q&A 30/01/2018 2 Even voorstellen
Nadere informatieProfessionele en persoonlijke groei?
+ Professionele en persoonlijke groei? Samen naar meer resultaat, meer gemak en meer plezier! Han Oei Oei voor Groei - www.oeivoorgroei.nl info@oeivoorgroei.nl 0633794681 + Meer resultaat, meer gemak en
Nadere informatieWat is Sales Benchmarking?
benchmarking Wat is Sales Benchmarking? Sales Benchmarking vergelijkt de belangrijkste Sales prestatie indicatoren van uw organisatie met die van uw directe- en indirecte concurrenten. Benchmarking vindt
Nadere informatieGood practice. Presentatie DNB Irene Staal & Maartje Dijt
Good practice Presentatie DNB Irene Staal & Maartje Dijt Agenda 1) Overkoepelende resultaten 2) Aandachtspunten & good practices per element Samenvatting, organisatieomschrijving & doel Governance Indicatoren
Nadere informatieStrategisch Pensioenmanagement
Strategisch Pensioenmanagement Strategisch Pensioenmanagement is samenbrengen. Strategisch Pensioenmanagement De belangrijkste taak van Strategisch Pensioenmanagement is ervoor te zorgen dat u in control
Nadere informatieManagement. Analyse Sourcing Management
Management Analyse Sourcing Management Management Business Driven Management Informatie- en communicatietoepassingen zijn onmisbaar geworden in de dagelijkse praktijk van uw organisatie. Steeds meer
Nadere informatieBenchmarkmodel. Bedrijf XYZ. eindresultaten klanten beleid. Analyse en leggen verbanden. Kwaliteit Tevredenheid Kosten. Waardering.
Benchmarken In feite is benchmarken meten, vergelijken, leren en vervolgens verbeteren. Dit kan op zeer uiteenlopende gebieden. Van de behandelresultaten van een zorgmedewerker tot de resultaten van het
Nadere informatieEffectief investeren in management
Effectief investeren in management Veel organisaties zijn in verandering. Dat vraagt veel van de leidinggevenden/managers. Zij moeten hun medewerkers in beweging krijgen om mee te veranderen. En dat gaat
Nadere informatieProcessMinded. Progress in Process. Goed voor elkaar. Missie & Visie
ProcessMinded Progress in Process Goed voor elkaar Missie & Visie MISSIE & VISIE / Voorwoord 2? reiken we da e be t? o H gaan we voo r a r? Wa bestaan rom we a a W Voorwoord Waarom bestaan we, waar gaan
Nadere informatieWijziging voorwaarden TCM aandelenfondsen
Wijziging voorwaarden TCM aandelenfondsen Inleiding Trustus Capital Management B.V. (Trustus) voert op dit moment de directie en het beheer van Intereffekt Investment Funds N.V. (IIF). Trustus is in het
Nadere informatieMEER SUCCES MET KRACHT VAN VERBINDING!
MEER SUCCES MET KRACHT VAN VERBINDING! Hebt u ook wel eens het gevoel dat er meer succes te behalen moet zijn met uw organisatie? En vraagt u zich ook wel eens af hoe uw organisatie verbonden is: Met de
Nadere informatieSocial Key Performance Indicators en meetbare resultaten Door: Rob van den Brink
Social Key Performance Indicators en meetbare resultaten Door: Rob van den Brink Wat is de ROI van sociale media? Dat is misschien wel de meest gestelde vraag in zakelijke media het afgelopen jaar. Er
Nadere informatieGlobal Project Performance
Return on investment in project management P3M3 DIAGNOSTIEK IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. P3M3 -DIAGNOSTIEK (PROJECT PROGRAMMA PORTFOLIO MANAGEMENT MATURITY
Nadere informatieWhitepaper ORMIT: Ontwikkelen loont
Whitepaper ontwikkelen loont! Inleiding Gemiddeld geeft een organisatie ieder jaar zo n 2% van de loonkosten uit aan opleiden en ontwikkelen. Is deze investering de moeite waard? Zijn medewerkers tevreden
Nadere informatieKlant. Pensioen life cycle indicators
Pensioen life cycle indicators Klant Rapport om een gefundeerde keuze te maken tussen verschillende premiepensioenproducten. Gebaseerd op analyses op het gebied van beleggingsbeleid, duurzaamheid, rendement
Nadere informatieInleiding. Inleiding. Een goede Missie, Visie en Strategie (MVS) bestaat uit twee gedeelten: Strategie Ontwikkeling en Strategie Implementatie.
Inleiding Inleiding Veel bedrijven hebben wel eens een Visie, Missie en Strategie uitgewerkt. Maar slechts weinig bedrijven hebben er ook daadwerkelijk voordeel van. Bij veel bedrijven is het niet meer
Nadere informatieofiel tiepr anisag Or
Organisatieprofiel De strategie Dutch Microfinance Dutch Microfinance is een Nederlandse microkredietorganisatie die vanuit de betrokkenheid van de funders leningen verstrekt aan lokale microkrediet instellingen
Nadere informatiePrestatiemeting en Bijsturing QuickScan
Prestatiemeting en Bijsturing QuickScan Inhoudsopgave Inleiding 3 WHY 6 HOW 7 WHAT 9 Beoordeling en bijsturing 11 Verklarende woordenlijst 14 2 Inleiding Deze QuickScan prestatiemeting en -bijsturing is
Nadere informatieAGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT REGELING AUGUSTUS 2015, VERSIE 2015-2
AGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT REGELING AUGUSTUS 2015, VERSIE 2015-2 INLEIDING Bij Agrifirm maken onze mensen het verschil. De missie, visie en strategische doelen van Agrifirm worden door onze medewerkers
Nadere informatieMolendijk Noord JE Rijssen
Molendijk Noord 80 www.invented.nl 7461 JE Rijssen info@invented.nl Invented is opgericht met als doel; Focus op kostbare zaken en duurzame groei. Hoe groter je bedrijf en hoe sneller het groeit, hoe moeilijker
Nadere informatieGlobal Project Performance
Return on investment in project management PMO IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office voorziet projecten,
Nadere informatieVOICE OF THE CUSTOMER
4/20/ E-BOOK VOICE OF THE CUSTOMER Gratis e-book leansixsigmatools.nl Introductie Bij Six Sigma staat het denken vanuit de behoeften van de klant centraal. Juist de vertaling van de stem(men) van de klant(en)
Nadere informatieUitkomsten Inzicht Verdienmodel voor Intermediairbedrijven
Uitkomsten Inzicht Verdienmodel voor Intermediairbedrijven Intermediairs Verwacht u dat uw product- en dienstenportefeuille ingrijpend gaat wijzigen? Verwacht u dat uw klant-markt combinaties ingrijpend
Nadere informatieLijst van te fuseren Compartimenten van J.P. Morgan Asset Management met ISINs
Lijst van te fuseren Compartimenten van J.P. Morgan Asset Management s augustus 2013 Dit document wordt uitsluitend en als enige bedoeling ter informatie uitgebracht ter hulp bij het informeren naar uw
Nadere informatieZORG VOOR MAATSCHAPPELIJK VASTGOED. Professioneel beheer voor beter rendement
ZORG VOOR MAATSCHAPPELIJK VASTGOED Professioneel beheer voor beter rendement Een veranderende financiële omgeving vraagt om ander vastgoedbeheer Het onderwijsvastgoed, het zorgvastgoed, het gemeentelijk
Nadere informatieDuurzaam Bankieren in 2015: hoogtepunten en vooruitblik. Waarde creëren voor onze stakeholders
Duurzaam Bankieren in 2015: hoogtepunten en vooruitblik Waarde creëren voor onze stakeholders Duurzaam bankieren bij ABN AMRO ABN AMRO levert een scala aan producten en diensten aan particuliere, private
Nadere informatieDragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode!
Dragon1 EA Tool Business case webbased EA tool Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! uw organisatie, datum, versie #.#, documentstatus eigenaar/budgetverantwoordelijke: Kies op deze
Nadere informatieStichting VraagWijzer Nederland. Notitie Resultaatgericht werken in het Sociale Domein
Stichting VraagWijzer Nederland Notitie Resultaatgericht werken in het Sociale Domein Per 1 januari 2015 hebben de Jeugdwet, de Participatiewet en de Wmo 2015 hun intrede gedaan. De invoering van deze
Nadere informatieFinancieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies
Financieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies drs. Roel van der Sar RC RV Manager Corporate Finance Debt Advisory Introductie drs. Roel van der Sar RC RV Senior Manager
Nadere informatieVisie op duurzaam Veranderen
Visie op duurzaam Veranderen Ruysdael Ruysdael is een gerenommeerd bureau dat zich sinds haar oprichting in 1994 heeft gespecialiseerd in het managen van veranderingen. Onze dienstverlening kent talloze
Nadere informatieA DATA-DISCOVERY JOURNEY
A DATA-DISCOVERY JOURNEY Waarom een data- discovery journey Je hebt een hoop data maar wat kun je er mee. Data is voor veel bedrijven nog een erg abstract begrip. Natuurlijk snapt iedereen dat informatie
Nadere informatieOrtec Finance Artikel. Financiële planning. Een integrale benadering van inkomensplanning en vermogensplanning met inzicht in risico.
Ortec Finance Artikel Financiële planning Een integrale benadering van inkomensplanning en vermogensplanning met inzicht in risico Oktober 2014 inleiding In wet en regelgeving wordt steeds meer nadruk
Nadere informatieINTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK
INTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK INHOUD 1. Uitgangspunten 2. Doelgroep - achtergrondkenmerken 3. IMVO - algemeen 4. IMVO voor het eigen bedrijf/ bedrijf waar het voor werkt
Nadere informatieDe invloed van Vertrouwen, Relatietevredenheid en Commitment op Customer retention
De invloed van Vertrouwen, Relatietevredenheid en Commitment op Customer retention Samenvatting Wesley Brandes MSc Introductie Het succes van CRM is volgens Bauer, Grether en Leach (2002) afhankelijk van
Nadere informatieTABLE OF CONTENT. Het potentieel aan talent van de medewerkers.
ONLINE METHODE INTRODUCTION Online Profilizer Method (OPM) Organisaties ontlenen hun bestaansrecht met name aan het benutten van de talenten van de medewerkers. Maar worden alle talenten goed benut en
Nadere informatieSocial Return On Investment
Social Return On Investment De maatschappelijke opbrengst van Onderwijs Zorg Arrangementen 9 maart 2015 Introduc4e Sinzer Pla$orm voor meten van impact Social impact consultancy Training 2 Missie Sinzer
Nadere informatieKom als mens en organisatie in de flow
Kom als mens en organisatie in de flow Wat kan het Coachingsbedrijf hiervoor aan toegevoegde waarde bieden? De afgelopen jaren is er binnen organisaties veel aandacht geweest voor processen, efficiency
Nadere informatieNext-Generation Financing
Next-Generation Financing Finding the right solutions to the right equations Prof. dr. Paul Louis Iske, Maastricht University Chief Dialogues Officer, ABN AMRO Bank Business Case A business case is a set
Nadere informatieHR moet taal van Finance leren
HR moet taal van Finance leren Inhoudsopgave Interview > HR moet taal van finance leren Onderzoeksrapport > Kosten van HRM Onderzoeksrapport > Personeelskosten en out- of pocketkosten Onderzoeksrapport
Nadere informatieStilstaan bij vooruitgang
Stilstaan bij vooruitgang Thuis in duurzaam organiseren Duurzaam rendement is geld verdienen... en meer... Onze visie op duurzaamheid Duurzaamheid is een modewoord geworden. Om mee te gaan met de trend
Nadere informatieToeleg Meedoen & Samenwerken in Breda
Toeleg Meedoen & Samenwerken in Breda 2012-2013 Inleiding M&S Breda bestaat uit acht organisaties die er voor willen zorgen dat de kwetsbare burger in Breda mee kan doen. De deelnemers in M&S Breda delen
Nadere informatieerbeterdezaak.nl Processen managen Een inleiding erbeterdezaak.nl
Processen managen Een inleiding Proces cultuur De klant komt eerst Zorg dat je altijd waarde toevoegt Moedig eigen initiatief aan Geef medewerkers ruimte Moedig teamwerk aan Beloon team prestaties Werk
Nadere informatiewetenschappelijk gevalideerde tool en leiderschaps- en managementkwaliteiten
De individuele feedforward analyse geeft u inzicht in uw management- en leiderschapskwaliteiten en hoe u deze verder verstevigt en inzet. U ontdekt hoe u met uw kwaliteiten nóg meer het verschil maakt
Nadere informatieWHITEPAPER De nieuwe relatie tussen organisaties en hun klanten
WHITEPAPER De nieuwe relatie tussen organisaties en hun klanten Expectations Management B.V. Burg. Van Nispenstraat 8A 7001 BS Doetinchem 0314-640523 mvb@expectations.nl Inleiding Deze White Paper beschrijft
Nadere informatieSTAKEHOLDERS. Van strategie naar implementatie leansixsigmatools.nl versie
STAKEHOLDERS Van strategie naar implementatie. 2018 leansixsigmatools.nl versie 2.00-2019-2020 Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationaal licentie.
Nadere informatieWHITEPAPER De nieuwe relatie tussen organisaties en hun klanten
WHITEPAPER De nieuwe relatie tussen organisaties en hun klanten Expectations Management B.V. Burg. Van Nispenstraat 8A 7001 BS Doetinchem 0314-640523 mvb@expectations.nl Inleiding Deze White Paper beschrijft
Nadere informatieBalans zoeken tussen veranderen en economische groei.
Balans zoeken tussen veranderen en economische groei. Artikel: Harry Teeven vs 14012014 Email: harry@teeven.nl Website: www.teevenconsultancy.eu M: 06 14265817 Dit artikel is geschreven naar aanleiding
Nadere informatieReflector 360 PERSONALITY
Reflector 360 PERSONALITY Gedrag door de omgeving bekeken Inzicht in doen en laten Weten wat je kunt is voor iedereen essentieel om zijn of haar werk goed te kunnen doen. Daarbij is het goed om inzicht
Nadere informatieRecept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent
Recept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent Het gerecht Het resultaat: weten dat u met de juiste dingen bezig bent. Alles is op een bepaalde manier meetbaar.
Nadere informatieenergiemanagement & kwaliteitsmanagement
Energiemanagement Programma & managementsysteem Het beschrijven van het energiemanagement en kwaliteitsmanagementplan (zoals vermeld in de norm, voor ons managementsysteem). 1 Inleiding Maatschappelijk
Nadere informatieVoor Arbeid en Kansen (VAK) Plan van aanpak bij een gemeente. Het succes van samenwerking
Voor Arbeid en Kansen (VAK) Plan van aanpak bij een gemeente Het succes van samenwerking Het project VAKwerk Doel van het project: het optimaliseren van kansen op werk door te investeren in de kansen door
Nadere informatieHoe maakt een onderneming optimaal gebruik van het menselijk kapitaal?
White paper Hoe maakt een onderneming optimaal gebruik van het menselijk kapitaal? Deze white paper wordt u gratis aangeboden door De Valk Leadership Company Datum: 1 januari 2013 Versie: 2.0 Auteur: Guido
Nadere informatieMeetlat Projectplanning, monitoring & evaluatie
Meetlat Projectplanning, monitoring & evaluatie Managementsamenvatting/advies: Meetlat met toetscriteria Toetscriterium 1. Kansen en bedreigingen, behoefte- en omgevingsanalyse Door een analyse te maken
Nadere informatieWhitepaper implementatie workflow in een organisatie
Whitepaper implementatie workflow in een organisatie Auteur: Remy Stibbe Website: http://www.stibbe.org Datum: 01 mei 2010 Versie: 1.0 Whitepaper implementatie workflow in een organisatie 1 Inhoudsopgave
Nadere informatiebedrijfsfunctie Harm Cammel
Legal als geïntegreerde bedrijfsfunctie Harm Cammel Legal als Business functie Observatie 1. Door veranderende klantbehoefte verandert (een deel van) de Legal functie van ad hoc en vak gedreven naar continu
Nadere informatieFocus Group Seminar Versterk je persoonlijke balans en effectiviteit Zaterdag 23 Januari 2016
Focus Group Seminar Versterk je persoonlijke balans en effectiviteit Zaterdag 23 Januari 2016 olv Annemieke Meurs en Saskia van Wijngaarden Focus Group Seminar Focus Group is een workshop gefocust op creatieve
Nadere informatieHoe volwassen is uw inkooporganisatie in de keten?
Hoe volwassen is uw inkooporganisatie in de keten? Ken de keten Ken jezelf Nikki Bruggeling & Remco Kramers Nevi Inkoopdag, 24 juni 2014 1 Ken jezelf Hoe volwassen is uw inkooporganisatie? Knowing yourself
Nadere informatieSWOT ANALYSE. In 7 stappen
SWOT ANALYSE In 7 stappen DEFINITIE Een SWOT analyse is een invuloefening van een matrix met vier vakken: horizontaal: interne en externe factoren verticaal: positieve en negatieve factoren hieraan voegen
Nadere informatieCleantech Markt Nederland 2008
Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft
Nadere informatieDe rol en invloed van de inkoper
De rol en invloed van de inkoper Verkoper ziet toegevoegde waarde inkoper niet Deel 1 van de resultaten van een onderzoek onder 750 verkopers en account managers Heemstede 19 oktober 2012 2101 BD Heemstede
Nadere informatieIN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM
IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder
Nadere informatieToolbox voor Strategisch OmgevingsManagement
Toolbox voor Strategisch OmgevingsManagement Over SOM en SOM SET Ingewikkelde opgaven verdienen een oplossing die een meerwaarde heeft voor alle betrokken stakeholders. Om dit te realiseren heeft WesselinkVanZijst
Nadere informatieMaatschappelijke meerwaarde creëren
Maatschappelijke meerwaarde creëren Impactvol aan de slag met je vereniging 24 september 2015 Je hebt beslist om je meest waardevolle bezittingen - je tijd, je geld, je kennis in te zetten om anderen te
Nadere informatieImpact Driven Business Modelling (IDBM)
Impact Driven Business Modelling (IDBM) Copyright Alle teksten en andere items in dit document zijn beschermd door het auteursrecht. Voor niet-commercieel gebruik mogen de teksten en de gegevens zonder
Nadere informatiesmartops people analytics
smartops people analytics Introductie De organisatie zoals we die kennen is aan het veranderen. Technologische ontwikkelingen en nieuwe mogelijkheden zorgen dat onze manier van werken verandert. Waar veel
Nadere informatieStrategische Personeelsplanning
Strategische Personeelsplanning De basis voor effectief en duurzaam functioneren 1 Wie is Hubé Maaike Huisman HR Business Coach Hubé zet mensen in hun kracht Van intuïtie tot intellect Van binnen naar
Nadere informatieInleiding: De vragenlijst wordt afgesloten met de vraag om uw kennisvraag 2 ledig in maximaal 100 woorden te formuleren.
Inleiding: Deze vragenlijst bestaat uit 45 vragen en dient ertoe om het innovatietraject strategischeen zoekmachine marketing zo Efficiënt, Effectief en Educatief mogelijk te laten verlopen. Deze kunt
Nadere informatieLeiderschap & het paradigma dat de manager expert moet zijn
Leiderschap & het paradigma dat de manager expert moet zijn door Mari Plooij Een aanzet tot anders denken Het volle potentieel uit de medewerkers halen is een opdracht en streven van iedere organisatie.
Nadere informatieVIPD. Strategische Personeelsplanning. samen beter presteren. Zijn uw medewerkers klaar voor de toekomst?
VIPD Strategische Personeelsplanning Zijn uw medewerkers klaar voor de toekomst? samen beter presteren www.vipd.nl WIE ZIJN WIJ? Wij zijn een team van enthousiaste, flexibele mensen die op een praktijkgerichte
Nadere informatieCompetenties & Change Management. 02 december 2010 Jørgen Bergwerff
Competenties & Change Management 02 december 2010 Jørgen Bergwerff Competentie ontwikkeling in Inkoop 2 Agenda Benefit Business Class Competentie ontwikkeling Moderne Inkoper Conclusie 3 Benefit Business
Nadere informatieFactsheet Competenties Ambtenaren
i-thorbecke Factsheet Competenties Ambtenaren Competenties van gemeenteambtenaren - nu en in de toekomst kennis en bedrijf Gemeenten werken steeds meer integraal en probleemgestuurd aan maatschappelijke
Nadere informatieBeurstips. Naar de beurs?
Beurstips 1 Naar de beurs? 2 NL EXPO, laat zien wie U bent! Hollandse nuchterheid & creativiteit in combinatie met jarenlange ervaring in presentatieoplossingen. Met een frisse blik helpen wij u uw bedrijf
Nadere informatieMet onderscheidend en gemeenschappelijk beleefd organisatie DNA het beste toekomstperspectief. Verbeteren kan alleen van binnenuit.
Met onderscheidend en gemeenschappelijk beleefd organisatie DNA het beste toekomstperspectief Verbeteren kan alleen van binnenuit. Onze visie, missie en strategie Visie: dat er in alle organisaties een
Nadere informatieGraag maak wij van de gelegenheid gebruik om u op de hoogte te brengen van de recente ervaringen en ontwikkelingen bij De Regiecentrale.
1 Geachte heer/mevrouw Graag maak wij van de gelegenheid gebruik om u op de hoogte te brengen van de recente ervaringen en ontwikkelingen bij De Regiecentrale. Bij verschillende gemeenten en instellingen
Nadere informatieEffectief verkopen in het buitenland
Effectief verkopen in het buitenland Evenementen Center Beekse Bergen 24 november 2011 Anton van Wezel Grenzeloos Innoveren Effectief verkopen in het buitenland Innovatie commercieel - Verkoop - Noodzaak
Nadere informatieOp weg naar duurzame ontwikkeling van stedelijk toerisme. Ko Koens Academy for Hotel and Facility Management Vakantiebeurs Utrecht - 14-01-2015
Op weg naar duurzame ontwikkeling van stedelijk toerisme Ko Koens Academy for Hotel and Facility Management Vakantiebeurs Utrecht - 14-01-2015 Irritante toeristen Stedelijk toerisme Stedelijk toerisme
Nadere informatieIs er ander leiderschap nodig in de logistiek?
Is er ander leiderschap nodig in de logistiek? Is het zo dat bepaalde leiderschapsgedragingen in de logistiek en supply chain effectiever zijn dan in andere branches en andersom? Pieter Keeris en Roland
Nadere informatieProject Portfolio Management. Doing enough of the right things
Project Portfolio Management Doing enough of the right things BPUG, Hilversum, 24 juni, 2015 Inhoud 1 2 3 4 Introductie Het belang van portfolio management Project portfolio management volgens MoP 3a 3b
Nadere informatieOndanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt
Ondanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt In 2014 bleek 82% van de professionals open te staan voor een carrièrestap in
Nadere informatieCasestudy Monitor Regiobeeld 2025 Regio Alkmaar
Casestudy Monitor Regiobeeld 2025 Regio Alkmaar e Aanleiding Monitor Regiobeeld 2025 Regio Alkmaar, bestaande uit gemeenten Alkmaar, Bergen, Castricum, Heiloo, Heerhugowaard, Langedijk en Uitgeest is opgericht
Nadere informatieDeze geaccrediteerde master ontwikkelt en ondersteunt de professionalisering van onderwijskundige leiders in het vo en mbo. In samenwerking met:
Executive MBA Service management Onderwijs Deze geaccrediteerde master ontwikkelt en ondersteunt de professionalisering van onderwijskundige leiders in het vo en mbo. In samenwerking met: De wereld waarin
Nadere informatieLange termijn betrokken aandeelhouderschap bij small cap ondernemingen. Lars Dijkstra 11 februari 2014, Amsterdam
bij small cap ondernemingen Lars Dijkstra 11 februari 2014, Amsterdam Lange termijn betrokken aandeelhouderschap bij small cap ondernemingen Agenda De rol van aandeelhouders Betrokken aandeelhouderschap
Nadere informatieBluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version
BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version Introductie Quickscan De financiële organisatie moet, net zo als alle andere ondersteunende diensten, volledig gericht zijn
Nadere informatieE-resultaat aanpak. Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen
E-resultaat aanpak Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen 2010 ContentForces Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie,
Nadere informatieTerug naar de kern Bob Hendriks
Terug naar de kern Bob Hendriks Oktober 2013 Waarom nog beleggen? 2 Agenda BlackRock? Sparen & beleggen We leven langer/pensioen Inkomsten uit beleggen Conclusie 3 BlackRock is opgericht voor deze nieuwe
Nadere informatieHet businessmodel en de focus van kleinere banken in België Voorstelling Triodos Bank 1
Het businessmodel en de focus van kleinere banken in België Voorstelling Triodos Bank 1 Muriel Van Gompel - Director Retail Banking, Triodos Bank In 1980 zette Triodos Bank een ander bancair model in de
Nadere informatieE-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden WHITE PAPER
E-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden WHITE PAPER E-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden De nieuwe generatie E-HRM systemen onderscheidt zich niet alleen door gebruikersgemak
Nadere informatieSTAKEHOLDERS. Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 BUSINESS ASSURANCE
BUSINESS ASSURANCE STAKEHOLDERS Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 1 DNV GL 2014 Stakeholders 19 November 2015 SAFER, SMARTER, GREENER
Nadere informatie2. Spreiding verbetert effectief de verhouding tussen rendement en risico.
Beleggingsbeginselen Spoorwegpensioenfonds 1. Rendement wordt behaald door het nemen van risico. Om de ambitie van SPF waar te maken is rendement op het belegd vermogen nodig. Sparen levert onvoldoende
Nadere informatieInvloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting
xvii Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting Samenvatting IT uitbesteding doet er niet toe vanuit het perspectief aansluiting tussen bedrijfsvoering en IT Dit proefschrift is het
Nadere informatieFiT. Mastering Financiality. In tien maanden tijd je circle of influence vergroten
FiT Mastering Financiality. In tien maanden tijd je circle of influence vergroten Vergroot je circle of influence Niemand kan de financiële gevolgen van strategische beslissingen beter inzichtelijk maken
Nadere informatie