Opleidingsgids Leergangen Coachen Systeemgericht Coachen

Transcriptie

1 Opleidingsgids Leergangen Coachen Systeemgericht Coachen Leergang Professioneel Coach erkend door St!R leidt op voor het Post-HBO diploma Professioneel Coach NOBCO/EMCC Coach niveau Leergang Individueel Coach & TeamCoach erkend door St!R leidt op voor het Post-HBO diploma Individueel Coach & TeamCoach Leergang Teamcoaching vanuit Systeemdenken leidt op voor het Post-HBO diploma TeamCoach St!R erkenning in aanvraag

2 Inleiding... 3 Erkende Leergangen Coachen in vogelvlucht Kader van de Leergangen Coachen Doelgroep In schema Resultaten Visie op de bijdrage van de coach Procedure Beoordelingsprocedure Coachportfolio en Studie-Belasting-Uren (SBU s) Eerder Verworven Competenties (EVC's) Aanmeldingsprocedure Achtergrond van de Leergangen Coachen Competenties in het opleidingsprogramma Didactische uitgangspunten Vier manieren van leren Individueel leren versus collectief leren Reflectie als rode draad Transfer naar de eigen coachpraktijk Visie op het coachvak: uitgangspunten voor de opleiding Vertrouwdheid creëren is een professie daagsen van de Leergangen Coachen Opleiding Basis Coachen BC1 Competentieprofiel & de 4 Succesfactoren BC2 Dynamiek van Intervisie BC3 Situationeel Coachen vanuit Visie Opleiding Individuele Coaching IC1 Intake: van Coachvraag tot Contract IC2 Coachen op Competenties (1 e niveau ijsberg) IC3 Werkwijzen (2 e niveau ijsberg) IC4 Coachen op Talent & Loopbaan (3 e niveau ijsberg) IC5 Afronding Coachtraject (inclusief coachverslag bespreking) Opleiding Teamcoaching vanuit Systeemdenken TC1 Teamanalyse & Ontwikkelingsfasen TC2 Teaminterventies TC3 Conflictcoaching TC4 Intervisiecoaching TC5 Regressieve & Stagnerende Teams TC6 Teamcoach als Organisatiecoach TC7 Kritieke MomentenTeamcoach TC8 Afronding Teamcoachtraject TC9 Assessment TeamCoach & Certificering Leergang Assessment St!R-erkenning PHBO-diploma NOBCO Coach niveau Leergangen Coachen Leergang Professioneel Coach Coachportfolio Leergang Professioneel Coach Studie- Belasting- Uren (SBU s) Leergang Professioneel Coach Leergang Professioneel Coach: Summercourse Leergang Individueel Coach & TeamCoach Coachportfolio Leergang Individueel Coach & TeamCoach Studie- Belasting- Uren (SBU s) Leergang Individueel Coach & TeamCoach Leergang Teamcoaching vanuit Systeemdenken Coachportfolio Leergang Teamcoaching Studie- Belasting- Uren (SBU s) Leergang Teamcoaching vanuit Systeemdenken Kwaliteitsborging van de Leergangen Coachen Eisen aan een erkende coachopleiding Kwaliteit van de opleiding Klachtenprocedure Bijlage 1 Bijlage 2 Competentieprofiel NOBCO/EMCC Competentieprofiel St!R Bijlage 3 Overzicht Coachportfolio Bijlage 3.1 Portfolio Leergang Professioneel Coach Bijlage 3.2 Portfolio Leergang Individueel Coach & TeamCoach Bijlage 3.3 Portfolio Leergang Teamcoaching Bijlage 4 Bijlage 5 Verplichte literatuur en multimediaproducten Overzicht kosten Leergangen Coachen

3 Inleiding Begin 2009 zijn we gestart met de 1-daagsen van Coachboulevard. Voor ons als bevlogen professionals is het van belang dat: 1) de Leergang Professioneel Coach, 2) de Leergang Individueel Coach & TeamCoach en 3) de Leergang Teamcoaching vanuit Systeemdenken het predikaat PHBO-Registeropleiding hebben èn erkend zijn door St!R (erkenning van de Leergang Teamcoaching is in aanvraag). De Leergang Professioneel Coach is geaccrediteerd door NOBCO/EMCC op Coach niveau. In deze opleidingsgids vindt u alle informatie die nodig is bij de Leergangen Coachen 1 van Coachboulevard. Coachboulevard fungeert als een netwerkorganisatie, waar we als coachopleiders elkaar scherp en alert houden om coaches-in-spé zich met plezier professioneel verder te kunnen laten ontwikkelen. Zakelijk, persoonlijk en prikkelend in het leren. De Leergang Coachen voldoet aan de normen van St!R en NOBCO/EMCC. Het competentieprofiel zoals opgesteld is door NOBCO/EMCC en St!R is uitgangspunt voor onze Leergangen (bijlage 1 en bijlage 2). De coachportfolio voldoet aan de opbouw zoals gesteld door St!R en NOBCO/EMCC en de kerncompetenties zijn geïntegreerd in de Leergangen Coachen. Marijke Lingsma is met name uw coachopleider in de Leergangen Coachen. Het is onze missie zoveel mogelijk mensen in korte tijd te laten schitteren in hun persoonlijke en professionele kracht en dit in een scherpe prijs-kwaliteitverhouding. Wij geloven dat de essentie van de professionele coach zich kenmerkt door leergierigheid: het vormgeven van je eigen leerbehoefte. Leren is een individuele aangelegenheid die pas in interactie betekenis krijgt en tot uiting komt en zich verder ontwikkelt. Zo wordt ieder leerproces duurzaam en continu. Coachboulevard refereert aan een boulevard waar je om je heen kijkt, zelf kiest wat je koopt, de hoeveelheid tijd die je er wilt doorbrengen en hoeveel geld je wilt investeren. Je bent zelf in staat om te bepalen wat voor je eigen ontwikkeling van belang is: je bent zelf de regisseur van je leerpad en het traject ervan. Geen gesleep met zware tassen, geen overnachtingen elders; na aanmelding krijg je een inlogcode waarmee je divers lesmateriaal vóór de 1-daagsen vanuit je kluisje kunt downloaden. Vooraf heb je de verplichte literatuur doorgenomen. Vragen hierover en leerdoelen voor de 1-daagse mail je vooraf aan de coachopleider. Op de dag zelf wordt er direct flink geoefend en krijg je effectieve feedback. De erkende Leergang Professioneel Coach bestaat uit 12,5 dag: 12 themagerichte 1-daagsen en een dagdeel het Coachboulevard assessment (CB assessment). De Leergang Professioneel Coach leidt op tot Erkend Coach St!R, het geregistreerd PHBO diploma Professioneel Coach en is geaccrediteerd door NOBCO/EMCC op Coach niveau. U kunt natuurlijk ook voor de Leergang Individueel Coach & TeamCoach kiezen. Deze Leergang bestaat uit 17 themagerichte 1-daagsen en een dagdeel het Coachboulevard assessment (CB assessment) - leidt op tot Erkend Coach St!R en het geregistreerd PHBO diploma Individueel Coach & TeamCoach. De Leergang Teamcoaching vanuit Systeemdenken bestaat uit 12 themagerichte 1-daagsen en leidt op tot het geregistreerd PHBO diploma TeamCoach. Meer informatie over deze Leergangen leest u in hoofdstuk 4. Voor een overzicht van de kosten, zie bijlage 5. Sinds 1 juli 2010 zijn al onze opleidingen BTW-vrijgesteld. Tijdens de Leergang Professioneel Coach maakt de deelnemer een coachportfolio waarin hij zijn ontwikkeling tot professioneel coach aantoont. De Leergang Professioneel Coach wordt getoetst met het Coachboulevard assessment (1 dagdeel), waarin de deelnemer zijn kunde als professioneel coach dan wel als individueel coach toont. Met het certificaat van de Leergang Professioneel Coach & de Leergang Individueel Coach & TeamCoach kan de geslaagde zich laten registreren als erkend Coach bij de St!R. (De erkenning voor de Leergang Teamcoachen is in aanvraag.) De ex-leerganger kan dan ook het logo van erkend Coach op zijn/haar visitekaartje plaatsen en komt als erkend coach op de website van de St!R waar opdrachtgevers erkende 3

4 coaches zoeken. Met voldoende tevreden klanten kan hij zich vervolgens bij CEDEO aanmelden voor gecertificeerd coach. Tevens kan hij/zij zich linken met de website van Coachboulevard. De didactische opbouw bestaat uit Basis Coachen, Individuele Coaching en daarna Teamcoaching. Essentieel is de meertijd in de vóórbereiding die van de deelnemers wordt verwacht. Het rendement van het oefengedeelte per 1-daagse, het opdoen van praktische vaardigheden, is daarmee hoog. Als je meer informatie over de Leergangen Coachen wilt, ben je van harte welkom op een van de gratis informatiemiddagen. De Algemene Leveringsvoorwaarden Open Opleidingen kun je downloaden via De aanbevolen volgorde van 1-daagsen is: BC Opleiding Basis Coachen BC1 Competentieprofiel & de 4 Succesfactoren BC2 Dynamiek van Intervisie BC3 Situationeel Coachen vanuit Visie IC Opleiding Individuele Coaching IC1 Intake: van Coachvraag tot Contract IC2 Coachen op Competenties IC3 Werkwijzen IC4 Coachen op Talent & Loopbaan IC5 Afronding Coachtraject TC Opleiding Teamcoaching vanuit Systeemdenken TC1 Teamanalyse & Ontwikkelingsfasen TC2 Teaminterventies TC3 Conflictcoaching TC4 Intervisiecoaching TC5 Regressieve & Stagnerende Teams TC6 Teamcoach als Organisatiecoach TC7 Kritieke Momenten Teamcoach TC8 Afronding Teamcoachtraject TC9 Assessment Teamcoach & Certificering Leergang Hoofdstuk 1 bevat alle informatie die van belang is voor de Leergangen Coachen. Hoofdstuk 2 gaat in op het achterliggende didactische concept en de wijze waarop de coachcompetenties in de Leergangen Coachen zijn verweven. Hoofdstuk 3 geeft een korte beschrijving van de 1-daagsen van de Leergangen Coachen. Hoofdstuk 4 geeft informatie over de 3 Leergangen. Hoofdstuk 5 beschrijft de wijze waarop Coachboulevard haar kwaliteit bewaakt. Een stevige en transparante opleidingsgids: u kiest wat u leest en u kunt vergelijken om tot een voor u goede keuze te komen. De opleidingscommissie: Drs Marijke Lingsma en drs Roy de Brabander 4

5 Erkende Leergangen Coachen in vogelvlucht Erkend en Prijs De Leergangen Coachen hebben het predikaat PHBO-Registeropleiding en zijn erkend door St!R (erkenning Leergang Teamcoaching vanuit Systeemdenken is in aanvraag), en de Leergang Professioneel Coach is geaccrediteerd door NOBCO/EMCC voor Coach niveau. Met het certificaat van Coachboulevard kunt u zich inschrijven bij de St!R als erkend Coach. Marijke Lingsma is met name uw coachopleider tijdens de Leergangen. Voor een overzicht van de kosten verwijzen we u naar bijlage 5. De Leergangen Coachen zijn BTW-vrijgesteld en de factuurprijs is inclusief locatiekosten. Al onze PHBO- Leergangen Coachen beginnen na de aanmelding met een intakegesprek. Doelgroep De groepen zijn gemêleerd in samenstelling: (organisatie)adviseurs, zelfstandige coaches, HRM-managers, ervaren projectleiders en lijnmanagers uit onderwijs, gezondheid, (semi)overheid, bank- en verzekeringswezen, financiële en ICT-wereld. Net als in het dagelijks leven. Deelnemers die kiezen voor de Leergang Individueel Coach & TeamCoach of voor de Leergang Teamcoaching werken vaak al in groepen of zijn dat van plan als zzp er. De grootte van de groep kan variëren van 7 tot 16 deelnemers. Iedere deelnemer loopt zijn eigen leerpad. De intervisiegroepen hebben in principe het gehele traject dezelfde samenstelling. Missie en Visie De Mission Statement van Coachboulevard luidt: het bevorderen van het leervermogen van individuen en teams, om zo het leervermogen van organisaties te versterken en talenten manifester te maken. Coachen vanuit systeemdenken, zoals door Coachboulevard in haar opleidingen neergezet, richt zich op intra- en inter persoonlijke ontwikkeling in werkcontext. Ons motto is: met zo min mogelijk inspanning zoveel mogelijk leereffect creëren. Leren is altijd maatwerk. Onze missie voor de opleidingen zijn de 3 K s: Kort, Krachtig en Kwalitatief. Coachboulevard is kwaliteitgedreven. Doelstelling, competenties en leerdoelen De doelstelling van de Leergang Coachen is het verwerven van de competenties van een professioneel coach, niveau. De competenties zijn uitgewerkt in leerdoelen en eindtermen. Zij gelden ook voor de competente teamcoach, die zich richt op collectieve leerprocessen en gezamenlijk eigenaarschap van een team; de interactie en de coachrelatie vorm geven is in de hier-en-nu situatie nog belangrijker dan individuele coaching. Per lesdag zijn de competenties in leerdoelen uitgewerkt in kennis, kunde en attitude. Opbouw en opzet De 1-daagsen kennen diverse thema s die in coachen veelvuldig voorkomen. U kunt zich hierin laten adviseren door ons voor de aanmelding. De Leergangen worden getoetst met een Coachboulevard assessment. De 1-daagsen van de Leergang Coachen zijn intensief, boeiend en vooral levendig. De stijl is nuchter, direct, met feedback op werkwijze, manier van denken en eigen stijl. De dagen zijn verlengde opleidingsdagen: van aankomst 9.00 uur tot vertrek uur. Zo doet u in relatief weinig dagen heel veel. Vooraf leest u de verplichte en noodzakelijke literatuur. Deze literatuur dient u zelf aan te schaffen, de prijzen staan in de literatuurlijst (bijlage 4) vermeld. De deelnemer formuleert zelf zijn leerdoelen n.a.v. de bij die dag behorende competenties en zijn eigen leerbehoefte. Vragen over de theorie en de zelf geformuleerde leerdoelen voor de 1-daagse mailt de cursist een week voor de 1-daagse aan de coachopleider. Op de dag zelf wordt er direct flink geoefend en krijgen de deelnemers effectieve feedback. Per 1-daagse vraagt dat zo n uur voorbereiding in leestijd. De dagen hebben een hoog Doe-gehalte. Dat kan omdat iedereen zich vooraf heeft ingelezen. Op de dag zelf volgt de theorie de ingebrachte praktijksituaties, de leerbehoeften en de analyse van het coachgesprek. We hebben expres voor 1-daagsen gekozen, omdat vrijheid in keuze en handelen in ons leerconcept centraal staat. Ieder is vrij te leren, wat en hoe hij wil leren. Iedere deelnemer loopt zijn eigen pad. Je ontmoet daardoor op een 1-daagse nieuwe mensen die voor een ander leerpad hebben gekozen, bijvoorbeeld voor de opleiding Teamcoaching vanuit Systeemdenken of voor een eigen combinatie rondom Intervisiecoaching, maar natuurlijk ook deelnemers van een vorige 1-daagse. Je leert zo iedere keer weer direct (coach)contact te maken en je te focussen op het contact en het leerproces van de coachee. 5

6 Daarbij zijn kosten van belang. Een opleiding opgebouwd uit 1-daagsen verspreid over een langere periode scheelt toch zo 2.500,- ex BTW op een Leergang Coachen in blokken met overnachting. Daarnaast hebben we ook ivm kosten het aantal 1-daagsen beperkt gehouden, zonder aan kwaliteit in te boeten door met verlengde lesdagen te werken. De 1-daagsen van Coachboulevard zijn BTW-vrijgesteld. De deelnemer beslist zelf over zijn tempo van leren en de lengte van de Leergang; dat kan in een halfjaar. Aanbevolen wordt 1-1,5 jaar, maar 2-3 jaar is mogelijk. Plan niet te krap. Je kunt schuiven tijdens het traject in data, met inachtneming van de annuleringsregeling. Beter is om vooraf bij twijfel je leergangpad telefonisch met een coachopleider te bespreken. Inlogcode Na aanmelding en betaling krijgt de deelnemer een inlogcode waarmee hij divers lesmateriaal vóór de 1-daagsen kan downloaden. Je blijft als je dat wilt je leven lang Coachboulevaarder met deze inlogcode. Nieuwe informatie blijft voor jou toegankelijk. Iedere Leerganger onderschrijft vertrouwelijkheid van de privacy informatie en geeft de code niet aan anderen. Degene die dat wel doet wordt onmiddellijk ontcoded. Portfolio De portfolio geeft uw ontwikkeling als coach weer. Tijdens zijn Leergang Coachen maakt de deelnemer een coachportfolio waarin hij zijn bewijslast tot verwerving van de zes competenties aantoont. De portfolio van de Leergang Coachen kent een aantal eisen vanuit de St!R geformuleerd, zoals voor de Leergang Professioneel Coach 100 lesuren, 40 uur coachgesprekken, intervisietijd, begeleidingsuren, totaal 504 SBU s. Voor de NOBCO dient u de 72 competentie-indicatoren in de portfolio aantoonbaar toe te passen. Wij vinden het van belang dat je ook coachee-ervaring opdoet. Coachverslag 1: Intake & Functionele Analyse dient voorafgaand aan het voortgangspracticum (lesdag 8 - IC5) ingeleverd te worden. De totale portfolio moet 4 weken voorafgaand aan het assessment in het kluisje beschikbaar zijn. Assessment De deelnemer sluit de Leergang Professioneel Coach af met het Coachboulevard assessment (1 dagdeel), waarin hij zijn kunde als individueel coach toont én de Leergang Individueel Coach & TeamCoach of de Leergang Teamcoaching met de Afronding (TC8) en Assessment (TC9), waarin hij zijn kennis en kunde als teamcoach toont. Met het certificaat Leergang Coachen kan hij zich laten registreren als erkend Coach bij de St!R (erkenning voor de 12-daagse Leergang Teamcoaching vanuit Systeemdenken is in aanvraag). De ex-deelnemer kan dan ook het logo van erkend Coach op zijn visitekaartje plaatsen en komt op de website van de St!R waar opdrachtgevers erkende coaches zoeken. In het Overzicht Coachportfolio (bijlage 3) wordt voor elke Leergang aangegeven wat de onderdelen zijn van de Coachportfolio zijn. Evaluatie Evaluaties zien we als feedback op de opleiding en de docenten. Er vindt een directe terugkoppeling plaats van hoofdcoachopleider naar coachopleider. Voor evaluaties kunt u kijken op Locatie Meeting Plaza te Utrecht, parkeren bij P+R Westraven De 1-daagsen worden in Meeting Plaza op Centraal Station in Utrecht gehouden. Kom je met de auto, dan adviseren we je naar het Transferium Utrecht - P+R Westraven te rijden. Het transferium Westraven ligt aan de Ring Utrecht Zuid (A12, afrit nr. 17). Je kunt je auto verwisselen voor het openbaar vervoer. Bijna iedere 7 minuten vertrekt er een sneltram vanaf halte 'Westraven' naast het transferium. In iets minder dan een kwartier brengt deze je naar het Centraal Station. Voor parkeren inclusief een sneltramkaart betaal je circa 4. Dat scheelt je tijd, geld en de nodige frustratie en je bent op tijd aanwezig. Informatiemiddagen Om een beeld te krijgen en sfeer te proeven wordt de gratis informatiemiddag (Meeting Plaza op Centraal Station te Utrecht) van harte aanbevolen. De data van de informatiemiddagen in 2013: 4 februari, 25 maart, 22 april, 3 juni, 23 september, 18 oktober en 2 december. Kunt u die dag niet, stel uw vragen dan via info@coachboulevard.nl 6

7 1. Kader van de Leergangen Coachen De kerncompetentie van Coachboulevard is coachen vanuit systeemdenken. We kunnen niet anders dan vanuit de dynamieken van sociale systemen waarnemen, analyseren en feedback geven. De Leergangen Coachen zijn hierop gestoeld en leidt deelnemers op tot professionele coaches. 1.1 Doelgroep De Leergangen Coachen zijn bestemd voor en gericht op zelfstandig ondernemers, leidinggevenden en professionals op HBO/WO-niveau die zich willen professionaliseren in het vak van coach. In de beroepsuitoefening houden zij zich bezig of gaan zij zich bezighouden met het coachen van individuen en teams. Bijvoorbeeld als coachen nu het tweede beroep is, en deelnemers de wens hebben om het coachvak als professie uit te gaan voeren. Voor toelating tot de Leergangen Coachen van Coachboulevard gelden de volgende voorwaarden: De deelnemer beschikt aantoonbaar over diploma s/certificaten van een beroepsopleiding op HBO-niveau, een universitaire opleiding of heeft een vergelijkbare tweede faseopleiding afgerond. Bij aanvang van de Leergang Coachen beschikt de deelnemer over minimaal 3 jaren werkervaring op HBO/WO-niveau. Vereist is aantoonbaar HBO werk- en denkniveau (HBO-diploma of een werkgeversverklaring) De deelnemer heeft de mogelijkheid om tijdens de Leergang Coachen (team)coachtrajecten uit te voeren opdat de vereiste praktijkervaring gewaarborgd is. De deelnemer beschikt over voldoende reflecterend vermogen en is in staat tot het ontvangen van feedback. De deelnemer onderschrijft de Ethische Gedragscode van St!R en NOBCO. Het voldoen aan de toelatingsvoorwaarden wordt aan de hand van het Intakeformulier Leergang Coachen getoetst, waarbij in de intake op onderdelen verder wordt ingegaan. De intake heeft als doel om een verdiepingsslag in de leerdoelen aan te brengen, en dient ook als toets op de mate waarin de deelnemer beschikt over voldoende reflecterend vermogen en het kunnen ontvangen van feedback. Voor de inhoud van de 1-daagsen 2, data en prijzen verwijzen we naar De verplichte literatuur en multimediaproducten zijn als bijlage 4 opgenomen. 2 Een deelnemer kan voor zijn eigen leerpad kiezen voor een of meerdere 1-daagsen, zie hiervoor de website. 7

8 1.2 In schema De Erkende Leergang Professioneel Coach (LGPC) bestaat uit 12,5 dag: Mondeling intakegesprek Basis Coachen = 3 x 1 dag BC1 Competentieprofiel & de 4 Succesfactoren BC2 Dynamiek van Intervisie BC3 Situationeel Coachen vanuit Visie Individuele Coaching = 5 x 1 dag IC1 Intake: van Coachvraag tot Contract IC2 Coachen op Competenties IC3 Werkwijzen IC4 Coachen op Talent & Loopbaan IC5 Afronding Coachtraject Teamcoaching vanuit Systeemdenken = 4 x 1 dag TC1 Teamanalyse & Ontwikkelingsfasen TC2 Teaminterventies TC3 Conflictcoaching TC4 Intervisiecoaching Assessment (toont professie aan) = 1 x 0,5 dag Totaal aantal lesdagen 12,5 dagen Portfolio (geeft ontwikkeling weer) Coachgesprekken (40 uur) & coachee-leerervaring Intervisiegroep (10 x 3 uur) De Erkende Leergang Individueel Coach & TeamCoach (LGICTC) bestaat uit 17,5 dag: Mondeling intakegesprek Basis Coachen = 3 x 1 dag BC1 Competentieprofiel & de 4 Succesfactoren BC2 Dynamiek van Intervisie BC3 Situationeel Coachen vanuit Visie Individuele Coaching = 5 x 1 dag IC1 Intake: van Coachvraag tot Contract IC2 Coachen op Competenties IC3 Werkwijzen IC4 Coachen op Talent & Loopbaan IC5 Afronding Coachtraject Teamcoaching vanuit Systeemdenken = 9 x 1 dag TC1 Teamanalyse & Ontwikkelingsfasen TC2 Teaminterventies TC3 Conflictcoaching TC4 Intervisiecoaching TC5 Regressieve & Stagnerende Teams TC6 Teamcoach als Organisatiecoach TC7 Kritieke Momenten Teamcoach TC8 Afronding Teamcoachtraject TC9 Assessment TeamCoach & Certificering Leergang Assessment (toont professie aan) = 1 x 0,5 dag Totaal aantal lesdagen 17,5 dagen Portfolio (geeft ontwikkeling weer) Coachgesprekken (60 uur PHBO*/70 St!R**) & coachee-leerervaring Intervisiegroep (15 x 3 uur) * PHBO: 40 IC en 20 TC ** St!R: 40 IC en 30 TC (St!R-erkenning is in aanvraag) 8

9 De Leergang Teamcoaching vanuit Systeemdenken (LGTC) bestaat uit 12 dagen: Mondeling intakegesprek Basis Coachen = 3 x 1 dag BC1 Competentieprofiel & de 4 Succesfactoren BC2 Dynamiek van Intervisie BC3 Situationeel Coachen vanuit Visie Teamcoaching vanuit Systeemdenken = 9 x 1 dag TC1 Teamanalyse & Ontwikkelingsfasen TC2 Teaminterventies TC3 Conflictcoaching TC4 Intervisiecoaching TC5 Regressieve & Stagnerende Teams TC6 Teamcoach als Organisatiecoach TC7 Kritieke Momenten Teamcoach TC8 Afronding Teamcoachtraject TC9 Assessment TeamCoach & Certificering Leergang Totaal aantal lesdagen = 12 dagen Portfolio (geeft ontwikkeling weer) Coachgesprekken (30 PHBO*/40 uur St!R**) Intervisiegroep (10 x 3 uur) * PHBO: 30 TC (20 uur teamcoachbijeenkomsten en 10 uur individuele gesprekken rond teamcoaching) ** St!R: 40 TC (30 uur teamcoachbijeenkomsten en 10 uur individuele gesprekken rond teamcoaching (St!R erkenning is in aanvraag) 1.3 Resultaten De deelnemer aan de Leergang Coachen van Coachboulevard heeft aantoonbaar laten zien over de volgende kwalificaties te beschikken. De coach stelt de coachee(s) in staat inzicht (intra en inter) te verkrijgen en is in staat om zelfstandig leerprocessen te begeleiden cq te bevorderen op individueel en op teamniveau. De coach kan in werkwijze variëren naar gelang het ontwikkelingsniveau en de context van de coachee(s) en de fase van het leerproces. De coach is in staat het leerproces te plaatsen binnen de organisatiecontext en betrekt de (team)coachvraag op de werkcontext. De coach kan een coachrelatie opbouwen: omgaan met coachcontact en -contract. De coach is gericht op doel, resultaat en dus actiegerichtheid en daadwerkelijke performanceverbetering en kan van daaruit aansluiten bij de (team)coachvraag en weet voorwaarden daarvoor te scheppen. De coach weet vorm te geven aan de coachrelatie. Daarbij is van belang dat: de coach gericht is op zelfsturing, eigenaarschap in werken en leren. de coach gericht is op interactieprocessen en de samenwerking vorm kan geven op grond van een contract en de daarbij passende doelstellingen. De coach kan het ontwikkeltraject methodisch vorm geven met diverse modellen en technieken op basis van een geformuleerd stappenplan, aansluitend bij ontwikkelingsniveau en leerproces van de coachee/het team. De coach kan zijn/haar overwegingen in het handelen benoemen en de eigen ontwikkeling in het professioneel handelen vorm geven. Is gericht op zelfinzicht en zelfontwikkeling. De coach is gericht op evaluatie met daarbij feedback op de effectiviteit van eigen werkwijze. Evaluatie is een onderdeel van een (individueel/team)coachgesprek en (individueel/team)coachtraject als onderdeel van de coachportfolio. De coach onderschrijft in denken en doen de Ethische Gedragscode van NOBCO en St!R. Zie hiervoor en 9

10 1.4 Visie op de bijdrage van de coach Coachen zien wij als het activeren en versterken van het leervermogen in en van organisaties. Het leervermogen van organisaties is de optelsom van het leervermogen van medewerkers, teams en management. Het resultaat van het vergroten van dit leervermogen is de versterking van de kerncompetenties van de organisatie: de kritische succesfactor voor haar voortbestaan. Coachen richt zich daarmee op sociale systemen op individueel niveau, teamniveau en organisatieniveau. Systeemdenken geeft kaders hoe complexe systemen en delen van een systeem onderling leren. Einstein zei al dat problemen op een ander niveau moeten worden opgelost dan waarop ze gecreëerd zijn. Ofwel: als systemen willen leren moet er iets anders gebeuren dan meer van hetzelfde. Out of the box-denken is een kritieke succesfactor ten behoeve van het leren. Ook transitionele competenties, competenties die noodzakelijk zijn in overgangssituaties, zijn onontbeerlijk. Een coach zal in zijn analyse eerst samen analyseren hoe het systeem (coachee/team/coach) zichzelf klem zet en wat een ieders bijdrage is aan het niet meer leren van en met elkaar waardoor de ambities niet worden verwezenlijkt. Leren richt zich op nieuwe informatie toe-eigenen en eigen maken in hier-en-nu situaties. Leerprocessen hebben een anticiperend, bewust en een reflectief karakter: Anticiperend: nieuwsgierig zijn, een honger hebben om vooruit te kijken, inspelen op wat er zo direct anders gaat zijn/worden en hoe kan ik/kunnen wij daar nu al op inspelen? Bewust: sensitief aanwezig zijn in de hier-en-nu situatie, alertheid, openstaan voor signalen, vertrouwen op intuïtie en bewuste keuzes maken. Een reflectief karakter: leren van ervaringen. Waarom doe ik wat ik doe, en (waarom) ben ik tevreden met het resultaat? Coachen is daarmee gericht op waardevol leren. Waardevol leren Er kan slechts sprake zijn van leren als de nieuwe informatie waardevol is en aansluit bij waarden van de betrokkenen en daarmee waardevol is voor de toekomst van de organisatie en haar leden. Dit veronderstelt een bewustzijn over eigen waarden en tevens een loskomen ervan: kill your darlings. Het bewust worden van waarden, achterliggend aan het handelen en uitspraken en de bewuste keuzes die daaruit voortvloeien is een van de belangrijkste thema s binnen het coachen. Het zichzelf klemzetten is onder andere gekoppeld aan zicht krijgen op belangenmanagement op de drie niveaus: individueel, team en organisatie: wat is zo belangrijk voor mij/ons, en wat raakt mij/ons zo? Zo komen emoties, ongeschreven regels en cultuuromgangsvormen bij elkaar als uitingen van onbewuste, mogelijk gedateerde waardevolle aannames. Een coach maakt een brug naar de positieve psychologie: van denken vanuit problemen en daaraan gekoppelde waarden, naar denken vanuit kansen en mogelijkheden en daaraan gekoppelde waarden. Inzicht in hoe problemen zijn ontstaan levert nog geen vaardigheid op om nieuwe situaties het hoofd te bieden. Zo richt een coach zich op het leervermogen om bewegingsruimte te creëren in handelen en met name in denken en aannames. Focus op interactie Persoonlijke ontwikkeling wordt in interactie zichtbaar. Een (team)coach richt zich daarom op het versterken van de interactie. Door de focus meer op interactie dan op het intra-persoonlijk perspectief te leggen, leren leden van het systeem zich te verplaatsen in het perspectief van de ander; een essentieel onderdeel van out of the boxleren. Daarvoor is reflecterend vermogen en het incasseren van feedback van belang. Door feedback te ontvangen en te reflecteren op de eigen waarden en belangen, wordt de eigenheid versterkt. Door te interveniëren in de hier-en-nu situatie en deze te koppelen aan de daar-en-dan situatie wordt de resultaatgerichtheid versterkt: in de hier-en-nu situatie wordt zichtbaar hoe (delen van) het systeem zichzelf klemzet(ten). Na bewustwording hierover ontstaat de koppeling met de doelen die de leden van het systeem zichzelf hebben gesteld: Wat kunnen we nu anders doen zodat we de doelen wèl halen? Hiermee laat het systeem horen en zien dat ze eigenaarschap heeft op de huidige situatie waarin de meetlat niet wordt gehaald. De volgende stap is het inzetten van de competenties die de gewenste situatie dichterbij haalt. 10

11 NOBCO De Leergang Professioneel Coach is door de NOBCO/EMCC geaccrediteerd op Coach niveau. De NOBCO hanteert 8 competenties, met 72 indicatoren op en niveau die op alle punten aantoonbaar in de portfolio weergegeven dienen te worden. Dit is in de Leergang Professioneel Coach en in de Leergang Individueel Coach & TeamCoach in observatie- en feedbackformulieren, verslagen en DVD-opnamen dan wel opdrachten in het programma aantoonbaar ingebouwd. De 8 competenties zijn: 1. Zelfinzicht 2. Gerichtheid op zelfontwikkeling 3. Omgaan met het coachcontract/de coachovereenkomst 4. Vormgeven aan de coachrelatie 5. Stelt de cliënt in staat inzicht te verkrijgen en te leren 6. Doel- en actiegerichtheid 7. Gebruik van modellen en technieken 8. Evalueren De uitwerking in indicatoren is in bijlage 1 opgenomen. St!R Het profiel van St!R, bestaande uit zes deelcompetenties, geeft abstract weer waaraan een coach moet voldoen. Het volgende competentieprofiel is gebaseerd op de St!R ( en wordt tevens gehanteerd als uitgangspunt voor de opleiding. I Visie op coachen Kwaliteit in coaching wordt in hoge mate bepaald door de bijdrage die de coach biedt aan: a. Het leerproces van de coachee(s) in relatie tot diens werkcontext. b. De eigen betekenisgeving en zelfsturing van de coachee(s) en daarin een perspectiefverandering laat ontstaan die leidt tot effectieve acties en gewenste resultaten. c. Tevens is de coach in staat om zich op een professionele wijze te verantwoorden over zijn handelen en visie op leren. Dit zijn de centrale waarden binnen coaching. II Competentieprofiel voor coaching Een competente professional is iemand die in een bepaalde context: ziet of merkt wat nodig is, in staat is om dat ook te doen, en daartoe ook bereid is Een competentieprofiel vergt een omschrijving van deelcompetenties die dekkend zijn voor wat een professional geacht wordt te doen. Het competentieprofiel van de coach dat volgt uit bovenstaande omschrijving heeft volgens St!R de volgende deelaspecten van de coachingscompetenties: 1. Begeleiden van leerprocessen 2. Gerichtheid op de werkcontext 3. Resultaatgerichtheid 4. Gerichtheid op zelfsturing in werken en leren 5. Interactie als begeleider vormgeven 6. Professioneel werken Deze deelaspecten van de coachingscompetenties zijn volgens St!R 'noodzakelijk en voldoende'. Dat wil zeggen dat ze essentieel zijn om coaches te beoordelen op hun bekwaamheid ( De deelcompetenties zijn uitgewerkt in bijbehorende vaardigheden. Deze hebben we in bijlage 2 opgenomen. 11

12 1.5 Procedure Aanmelden doe je via Na je aanmelding voor een Leergang ontvang je een uitgebreid Intakeformulier Leergang Coachen op basis waarvan een intakegesprek plaatsvindt. De intake heeft als doel om een verdiepingsslag in je leerdoelen aan te brengen, en dient tevens als toets op de mate waarin je beschikt over voldoende reflecterend vermogen en het kunnen ontvangen van feedback. Na het volgen van elke 1-daagse ontvang je een bewijs van deelname. Halverwege de Leergang Professioneel Coachen en de Leergang Individueel Coach & TeamCoach vindt er een mini-ontwikkelassessment plaats (lesdag 8, tijdens de 1-daagse IC5), de Leergang Coachen wordt afgesloten/getoetst met een assessment. Voorwaarde voor deelname aan het assessment is een voldoende beoordeling voor je coachportfolio. Je meldt je 2 maanden voor je assessment aan en 1 maand voor de datum van je assessment lever je je portfolio in. In de Leergang Individueel Coach & TeamCoach en de Leergang Teamcoaching is het behandelen van Coachverslag 1 en het voortgangspracticum opgenomen in TC5 (Regressieve & Stagnerende Teams) en in TC7 (Kritieke Momenten Teamcoach). Praktijkervaring en reflectie vormen de rode draad door de Leergangen Coachen Coachboulevard stelt als voorwaarde dat deelnemers tijdens de Leergangen Coachen praktijkervaring opdoen. De opgedane coachervaring dient te bestaan uit individuele en/of teamcoachingstrajecten. De voorwaarde die Coachboulevard stelt aan de praktijkervaring, is dat het echte coachgesprekken betreft, dat wil zeggen: er is sprake van een coachvraag cq. -probleem in de werkcontext. Na het volgen van de opleiding Basis Coachen (en IC1) heb je voor de aanvang van een coachgesprek voldoende basis gelegd. Het fundament is gelegd (NOBCO/EMCC) en kan worden aangetoond. Oefenen vanuit relatie theorie - praktijk, inzicht in nut en noodzaak en gevolgtrekking van bepaald handelen van de coach gebeurt tijdens de opleidingsdagen. Feedback op eigen stijl en reflectie vindt zowel binnen als buiten de opleidingsdagen plaats. Evenals voorgenomen acties uitvoeren in de eigen praktijk met achteraf de reflectie hierover. Het accent ligt op leren in de praktijk, de opleiding is een brug, niet meer en niet minder. Het handelingsresultaat laat zich zien in de uitvoering van diverse coachingstrajecten (minimaal 40 uren). Door te reflecteren over de handelingen en het coachresultaat, en de handelingsreflectie onder woorden te brengen, wordt het leren door doen verder ontwikkeld. Dit wordt in de diverse verslagen van de coachportfolio aangetoond. Een ander onderdeel van de portfolio is het opdoen van coachee leerervaring. Hierbij kunnen Leergangers die niet in eenzelfde intervisiegroep zitten worden gecoacht door andere Leergangers. Ook is mogelijk coachee-leerervaring op te doen met een ervaren supervisor/coach van buiten de opleiding. De Coachportfolio wordt verder per Leergang uitgewerkt in: Coachportfolio Leergang Professioneel Coach (LGPC) Coachportfolio Leergang Individueel Coach & TeamCoach (LGICTC) Coachportfolio Leergang Teamcoaching (LGTC) 1.6 Beoordelingsprocedure Belangrijke onderdelen in de beoordelingsprocedure zijn de coachportfolio (zie 4.1.1, en 4.3.1) en het assessment. De Leergang Professioneel Coach en daarmee de Leergang Individueel Coach & TeamCoach zijn erkend door St!R en PHBO-erkend. De Leergang Professioneel Coach is geaccrediteerd door NOBCO/EMMC op Coach niveau. De LeergangTeamcoaching is PHBO-erkend, erkenning door St!R is in aanvraag. De minimale aantoonbare eisen waar de Leergangen Coachen aan voldoen zijn: Het competentieprofiel van een coach (St!R en NOBCO/EMCC -profiel) Post-HBO werk- en denkniveau van de deelnemers (PHBO) Bij meer dan 16 deelnemers, meer coachopleiders (St!R) 100 contacturen (St!R, PHBO) 300 SBU s (Studie-Belasting-Uren) (St!R) 40 uren coachervaring (St!R) 12

13 Praktijk/theorie verhouding: 1:1 (St!R) In de verhouding praktijkvaardigheden (40%), reflectie (25%), theorie (25%), overig (10%) (NOBCO) De toetsing van de NOBCO houdt in: De opleiding is transparant in wat zij oplevert; doen en zeggen komen overeen. De NOBCO hanteert in overeenstemming met de EMCC (European Mentoring & Coaching Councel) de termen Coach niveau en Coach niveau senior. De Leergang Professioneel Coachen is door NOBCO/EMCC geaccrediteerd op Coach niveau (voor meer informatie zie De 8 competenties en de 72 daaraan geformuleerde indicatoren behoren aantoonbaar in het portfolio terug te komen (zie bijlage 1). De beoordeling van de coachportfolio leidt tot het laatste onderdeel: het assessment. De positieve uitslag leidt tot het certificaat Erkend Coach waarmee de erkenning van St!R Erkend Coach aangevraagd wordt. (De erkenning voor de 12-daagse Leergang Teamcoaching is in aanvraag). Certificering door Coachboulevard als coach geschiedt pas nadat deelnemer heeft voldaan aan de volgende voorwaarden: aanwezigheid en actieve participatie op alle onderdelen; voldoende beoordeling op alle verslagen; voldoende beoordeling van de coachportfolio; voldoende resultaat op het assessment. Alle Leergangonderdelen worden geëvalueerd, getoetst en beoordeeld naar het competentieprofiel. Om de beoordeling zo objectief mogelijk te houden, wordt bij twijfel een tweede beoordelaar ingeschakeld. Het eindverslag wordt in ieder geval door een tweede beoordelaar mede beoordeeld. De intake (nadat het intakeformulier is ingevuld) heeft niet alleen ten doel om een verdiepingsslag in de leerdoelen aan te brengen, maar dient ook als toets op de mate waarin de deelnemer beschikt over voldoende reflecterend vermogen, motivatie en het vermogen feedback te kunnen ontvangen. Bij beoordeling van onvoldoende reflecterend vermogen maar wel voldoende potentieel, kan de coachopleider als voorwaarde voor verdere deelname stellen dat een eigen coachingstraject onderdeel uitmaakt van de Leergang Coachen. Dit vindt plaats op eigen initiatief en kosten van de deelnemer. Bij inschatting van onvoldoende potentieel wordt het dwingend advies gegeven niet te starten met de erkende Leergang Coachen. Aanwezigheid en actieve participatie Tijdens de 1-daagsen en de intervisiebijeenkomsten is de deelnemer zelf verantwoordelijk voor het af laten vinken van de presentielijst. Daarnaast wordt van deelnemers verwacht dat zij gedurende de Leergang Coachen in alle onderdelen eigenaar zijn van de eigen ontwikkeling. Dit betekent oa: vragen stellen; actief oefenen (zowel in de rol van coach, als van observator, als van coachee); geven en ontvangen van feedback; zelf kenbaar maken als je leerproces stagneert. Passend bij de aard van de professie zijn coaches in staat tot intercollegiale toetsing en reflectieve zelfbeoordeling aan de hand van de competenties. Bij het missen van een 1-daagse is het mogelijk om deze in te halen op een ander moment. De annuleringsvoorwaarden zijn hierop van toepassing. Intervisie De intervisiegroepen 3 vormen de vaste leercellen binnen Coachboulevard. Iedere deelnemer aan de Leergang Coachen is verplicht zich aan te sluiten bij een intervisiegroep, grootte van deze groep is minimaal 3 en maximaal 5 à 6 deelnemers. Doelstelling is leren van en met elkaar. Uitgegaan wordt van 10 intervisiebijeenkomsten, van elk 3 uur. Bijvoorbeeld 1 x per maand. Kernpunten van deze bijeenkomsten zijn inbreng van eigen leerbehoeften, spellen samen spelen, literatuur en inzichten bespreken in relatie met eigen coachhandelen en uitwerken van eigen en elkaars leerdoelen. De coachverslagen worden eerst in de intervisiegroep besproken voordat ze in naar 3 (F. Siegers, Intervisie: Onbegeleid en begeleid. Uit: Supervisie in opleiding en beroep, 15 (1998) 1/2, 3-39). Siegers spreekt van leerintervisie, als de intervisie een verplicht onderdeel is met opdrachten binnen een opleiding. De samenstelling is niet geheel vrijwillig gekozen en ook de inbreng is niet geheel zelfstandig. Daarin heeft Siegers o.i. een punt. We noemen de begrippen in het lesmateriaal, maar nemen de term niet over. De spreektaal blijft intervisie, vergelijk coachee-ervaring versus coachee-leerervaring. 13

14 de coachopleider verstuurd worden. Van elke intervisiebijeenkomst dient de deelnemer een reflectieverslag te maken waarin hij een samenvatting geeft van de thema s waar hij in de intervisie mee aan de slag is geweest en hoe dat heeft bijgedragen aan zijn ontwikkeling als coach. De deelnemers komen tussen iedere 1-daagse een dagdeel bij elkaar. Er zijn een paar terugkerende of vaste agenda punten, zoals: reflectievragen literatuur bespreking voor de komende 1-daagse elkaar feedback geven op de coachverslagen voordat ze naar de coachopleider worden gestuurd indien de deelnemer op het ontwikkel-assessment in IC5 onvoldoende de ontwikkeling in de competenties toont dan vindt er een voortgangspracticum met DVD-opname (na IC5) plaats, bij de Leergang Teamcoaching in lesdag TC7 (Kritieke Momenten Teamcoach). Daarna vindt terugkoppeling naar de coachopleider plaats diverse spellen met elkaar spelen, zoals reflectiespellen, spelen met conflicten en een paar keer De Competente Teamcoach praktijksituaties die op dat moment spelen eigen inbreng van persoonlijke thema s t.a.v coachhandelen tussentijds evalueren van de intervisiegroep op groepsprocesniveau en eigen bijdrage hierin. De meeste intervisiegroepen eindigen na de het assessment na TC4. Een paar gaan door in een andere samenstelling, meer regionaal of gericht op teamcoaching. Door het aanscherpen van de porfolio is ook de kwaliteit en de diepgang van de intervisie verbeterd. Coachverslagen 1 (voor IC5 en TC5) en 2 (voor het definitief aanleveren van je portfolio) worden in de intervisiegroep besproken voorafgaand aan het toezenden aan de coachopleider voor feedback en aanvullingen. Assessment Het assessment vindt pas plaats nadat het eindverslag en de andere onderdelen van de coachportfolio als voldoende zijn beoordeeld. Doel van het assessment is dat je laat zien professioneel en competent een coachgesprek te kunnen voeren. Je doet je assessment samen met maximaal 3 andere deelnemers. De procedure 20 minuten Individueel coachgesprek 5 minuten Feedbackformulieren en bezinning op reflectie 10 minuten Individuele reflectie op gesprek 15 minuten Nabespreking: verantwoording van/reflectie op handelen Feedback op resultaat en stijl Totaal: 50 minuten. Voor de voorbereiding van het assessment en de voorgelegde coachvraag kun je op 3 uur rekenen. De assessment-bijeenkomst zelf duurt 4 uur. De deelnemer start met 20 minuten waarin hij laat zien hoe hij het coachgesprek aanpakt op basis van de eigen voorbereiding. Daarna heb je 10 minuten reflectietijd om op basis van het eerste deel te verwoorden met welke focus je het gesprek zou vervolgen. De nabespreking start met vragen vanuit mededeelnemers en assessor met als doel om de gemaakte keuzes als coach te verantwoorden. Hierin laat je zien wat de mate is van reflection-on-action. Afsluitend geven mededeelnemers en coach feedback op het resultaat, de interventies, de reflectie en eigen stijl van jou als deelnemer. Ter afsluiting geeft de assessor de uitspraak over het niveau waarop je je coachcompetenties hebt laten zien. Als op basis van de 20 minuten twijfel bestaat over de mate van je professionaliteit, bestaat de mogelijkheid om op basis van concrete feedback het gesprek 10 minuten te verlengen, opdat er een check plaatsvindt over de mate van competent handelen als coach. Indien duidelijk onvoldoende is er eenmalig de mogelijkheid tot herkansing. In het assessment laat je in ieder geval zien: van probleem tot coachvraag te komen; helderheid over het contract te verkrijgen; in te kunnen zoomen op kwestie of thema; werkwijze aan niveau van leerbehoefte te kunnen koppelen; de 4 succesfactoren toe te kunnen passen; 14

15 hier-en-nu interventies te kunnen koppelen aan de coachvraag, gericht op de werkcontext; eigenaarschap bij de coachee te laten; het leerproces van de coachee te benoemen. Het geheel passend binnen het competentieprofiel van St!R en NOBCO. De assessments worden opgenomen op DVD, zodat je achteraf het gesprek nog kunt terugzien. De DVD wordt in geval van geschil over de beoordeling of bij onvoldoende gebruikt om samen met de assessor of coachopleider de DVD terug te kijken, zodat de feedback aan de hand van concrete voorbeelden wordt geïllustreerd. De deelnemer ontvangt binnen 14 dagen na het assessment een assessmentverslag. Als het assessment voldoende is beoordeeld, krijg je het certificaat van de Leergang Coachen uitgereikt. Door een kopie hiervan mee te sturen met het aanmeldingsformulier naar de St!R word je binnen een week geregistreerd erkend Coach. Het geregistreerde Post-HBO diploma Professioneel Coach dan wel Individueel Coach en/of TeamCoach wordt separaat na het assessment opgestuurd. De NOBCO zal de portfolio en DVD toetsen op aantoonbaar indicatorengedrag voor de aanvraag Coach niveau. Als het assessment onvoldoende is beoordeeld dan volgt de mogelijkheid tot eenmalige herkansing. De deelnemer krijgt in dat geval zijn beoordelingsverslag, de DVD-opname en richtlijnen voor de herkansing die binnen de afgesproken tijd gerealiseerd moet zijn. Een tweede herkansing kost 250,-. 15

16 1.7 Coachportfolio en Studie-Belasting-Uren (SBU s) Een portfolio geeft je ontwikkeling als coach naar erkend coach weer. Het geeft als het ware de weg weer naar het assessment toe. Alle Leergangers krijgen een kluisje waarin de benodigde downloads en formats zitten. Van elke lesdag dient een uitgebreid lesdagverslag te worden gemaakt. Een lesdagverslag bestaat uit: 1. Leerdoelen- en behoeftenformulier: ruim voorafgaand aan de lesdag in kluisje plaatsen 2. Reflectieformulier Literatuur: ruim voorafgaand aan de lesdag in kluisje plaatsen 3. Feedbackformulier Oefeningen: dit formulier deel je aan je collega-deelnemers uit, voor hun feedback op de oefeningen die jij hebt uitgevoerd. Print het dus vooraf uit. 4. Compilatieformulier Feedback Oefeningen: zet hier de totalen van de verzamelde feedback op jouw oefeningen en zet dit in je kluisje. 5. Reflectieformulier Lesdag: binnen 14 dagen na de lesdag de gele kolom volledig invullen en in kluisje plaatsen. Let erop als je voor NOBCO/EMCC gaat, dat je duidelijk de indicatoren tussen haakjes in de tekst weergeeft waarmee je kunt aantonen dat je die praktijkvaardigheden hebt uitgeoefend. Het totale lesdagverslag wordt door de coachopleider geaccordeerd (of niet). Het Coachportfolio-overzicht omvat de formats met informatie over de procedure en criteria van het assessment, feedbackcriteria waar het assessmentgesprek aan moet voldoen en informatie over de herkansing. Onderstaand kun je zien welk format voor welke Leergang van toepassing is. Coachportfolio-overzicht LGICTC LGPC LGTC INTAKE Intakeformulier Leergangen Coachen (LGPC & LGICTC) Intakeformulier Leergang Teamcoaching (LGTC) x x x REFLECTIEVERSLAG ONTWIKKELING ALS COACH Reflectieverslag Ontwikkeling als Coach x x x INTERVISIEBIJEENKOMSTEN Checklist thema s Intervisiebijeenkomsten Leergang Individueel Coach & TeamCoach Checklist thema s Intervisiebijeenkomsten Leergang Professioneel Coach Checklist thema s Intervisiebijeenkomsten Leergang Teamcoaching Reflectieverslag Intervisiebijeenkomst x x x x x x COACHVERSLAG 1 Criteria Coachverslag 1 IC5 Leergang Professioneel Coach & Leergang Individueel Coach & TeamCoach Criteria Teamcoachverslag 1 TC5 Leergang Individueel Coach & TeamCoach & Leergang Teamcoaching Feedbackformulier Coachverslag 1 (Individueel IC5 en/of Team TC5) x x Beoordelingsformulier Coachverslag 1 (Individueel IC5 en/of Team TC5) x x x ONTWIKKELASSESSMENT IC5 Feedbackformulier Ontwikkelassessment - IC5 Leergang Professioneel Coach & Leergang Individueel Coach & TeamCoach x x x Beoordelingsformulier Ontwikkelassessment - IC5 Leergang Professioneel Coach & Leergang Individueel Coach & TeamCoach x x x VOORTGANGSPRACTICUM IC5 Voortgangspracticum Intervisie - IC5 x x COACHVERSLAG 2 Criteria Eindverslag/Coachverslag 2 x x x Feedbackformulier Eindverslag/Coachverslag 2 x x Beoordelingsformulier Eindverslag/Coachverslag 2 x x x ASSESSMENT Individuele Coaching na TC4 Informatie Assessment - na TC4 x x Feedbackformulier Assessment - na TC4 Leergang Professioneel Coach & Leergang Individueel Coach & TeamCoach x x x x Beoordelingsformulier Assessment - na TC4 Leergang Professioneel Coach & Leergang Individueel Coach & TeamCoach ASSESSMENT Teamcoaching TC9 DVD-opname tbv Assessment - TC9 Leergang Individueel Coach & TeamCoach en Leergang x x Teamcoaching Feedbackformulier Assessment - TC9 Leergang Professioneel Coach & Leergang Individueel Coach & x x TeamCoach Beoordelingsformulier Assessment - TC9 Leergang Individueel Coach & TeamCoach en Leergang x x Teamcoaching EVALUATIE Kwalitatieve Evaluatie Leergang Coachen x x x x x x x 16

17 Het portfolio is een instrument en bestaat uit diverse verslagen waarin de deelnemer de eigen competentieontwikkeling zichtbaar maakt. Het eigen leerproces wordt beschreven aan de hand van de zes competenties van St!R en de acht kerncompetenties van NOBCO/EMCC. Beoordeling van deze portfolio vindt plaats op basis van aanwezigheid van alle gevraagde documenten en de kwaliteit daarvan. De deelnemer ontvangt vooraf criteria waaraan deze verslagen moeten voldoen. Voor het assessment dient je portfolio goedgekeurd te zijn. De portfolio (digitaal) dient uiterlijk een maand voor de datum van je assessment te zijn ingeleverd. Indien je portfolio op delen onvoldoende scoort krijg je de gelegenheid je portfolio voor de afgesproken datum van het assessment aan te passen aan de hand van de feedback van de beoordelaar. Voor de specifieke uitleg van de portfolio per Leergang zie hoofdstuk 4. Je portfolio kent in het algemeen de volgende documenten: 1. Intakeformulier Leergang Coachen aan de hand van een formatverslag: je motivatie om professioneel coach te worden en je eigen score op de nulmeting van St!R en NOBCO competenties. 2. Van elke lesdag dient een uitgebreid verslag te worden gemaakt. Lesdagverslag: Leerdoelen- en behoeftenformulier: ruim voorafgaand aan de lesdag in kluisje plaatsen Reflectieformulier Literatuur: ruim voorafgaand aan de lesdag in kluisje plaatsen Feedbackformulier Oefeningen: dit formulier deel je aan je collega-deelnemers uit, voor hun feedback op de oefeningen die jij hebt uitgevoerd. Print het dus vooraf uit. Compilatieformulier Feedback Oefeningen: zet hier de totalen van de verzamelde feedback op jouw oefeningen en zet dit in je kluisje. Reflectieformulier Lesdag: binnen 14 dagen na de lesdag de gele kolom volledig invullen en in kluisje plaatsen. Let erop als je voor NOBCO/EMCC gaat, dat je duidelijk de indicatoren tussen haakjes in de tekst weergeeft waarmee je kunt aantonen dat je die praktijkvaardigheden hebt uitgeoefend. Het blauwe gedeelte vul je pas in op het einde van je Leergang Professioneel Coach of later als je je NOBCOaanvraag wilt activeren. Het totale lesdagverslag wordt binnen 14 dagen door de supervisor in het supervisorlogboekje geaccordeerd (of niet). 3. Overzicht van je presentie tijdens de Leergang Coachen. Een kopie van de bewijzen van deelname. 4. Overzicht van de uitgevoerde coachtrajecten: hoeveel, hoe lang, coachvragen en resultaten. 5. Reflectieverslagen Intervisiebijeenkomsten: geef een samenvatting van de thema s waar je in intervisie mee aan de slag bent geweest en hoe dat heeft bijgedragen aan je ontwikkeling als coach. Intervisiegroep: iedere deelnemer aan de Leergang Coachen is verplicht zich aan te sluiten bij een intervisiegroep, grootte van deze groep is 5 à 6 deelnemers. Uitgegaan wordt van minimaal 10 intervisiebijeenkomsten, van elk 3 uur. Bijvoorbeeld 1 x per maand. Kernpunten van deze bijeenkomsten zijn inbreng van eigen leerbehoeften, spellen samen spelen, literatuur en inzichten bespreken en uitwerken van eigen en elkaars leerbehoeften. Zie format Checklist thema s Intervisiebijeenkomsten. 6. Coachverslag 1 (Intake, Functionele Analyse en 1 e gesprek) (individuele coachvraag of teamvraag) fungeert als input voor het voortgangsgesprek in de groep, het ochtendprogramma van de 1-daagse IC5. En bij de Leergang Teamcoaching TC5. In dit coachverslag staat de persoonlijke en functionele ontwikkeling als professioneel (team)coach centraal. Het verslag moet voldoen aan de vooraf gegeven criteria. Deelnemer beschrijft de intake met Functionele Analyse, stappenplan, 1 e echte coachgesprek en reflectie op eigen handelen in voldoende mate. Beoordelingscriteria Coachverslag 1 - Criteria Coachverslag 1: Er is sprake van een coachvraag. Deelnemer beschrijft hoe de 4 Succesfactoren van coaching hebben bijgedragen tot het contract met de coachee. Deelnemer is in staat een Functionele Analyse toe te passen en de uitkomsten daarvan mee te nemen in de interventies richting coachee. Deelnemer beschrijft stappenplan in aansluiting op Functionele Analyse en coachvraag Deelnemer legt relaties tussen fragmenten uit 1 e coachgesprek en gelezen literatuur als onderbouwing voor gemaakte interventies. Deelnemer geeft blijk van voldoende reflectie op de eigen competentieontwikkeling. Deelnemer stuurt de eigen competentieontwikkeling. Voldoet aan Criteria Coachverslag 1. 17

18 Dit verslag dient 2 weken voor IC5 en/of TC5 te worden opgestuurd naar de coachopleider en is daarvoor door intervisiegenoten gelezen en van feedback voorzien. Deze feedback wordt in het verslag meegenomen. Deelnemers aan de Leergang Individueel Coach & TeamCoach dienen dus 2 Coachverslagen 1 in te leveren: één coachverslag 1 over een individueel coachgesprek met F.A, en één coachverslag 1over een teamcoachgesprek met F.A. 7. Ontwikkel-assessment IC5-middag: heeft tevens voor de Leergangers ten doel een pas op de plaats te maken in de eigen competentieontwikkeling voor de tweede helft van de Leergang Coachen. Tijdens dit practicum voeren de deelnemers een real-life coachgesprek uit. De andere deelnemers vullen het feedbackformulier (Feedbackformulier Ontwikkel-Assessment - IC5) in zoals ook op het assessment wordt gebruikt. Zo doet de Leerganger al voor de assessment ervaring op en krijgt gerichte feedback van deelnemers en coachopleider. Indien dit ontwikkel-assessment ónvoldoende scoort dan bespreekt hij in de daaropvolgende intervisiebijeenkomst een DVD van een eigen real-life. Hiervan mailt hij een reflectieverslag met de feedback van de deelnemers van de intervisiegroep aan de coachopleider. Bij onvoldoende (zicht op) ontwikkeling neemt hij contact op met de coachopleider. 8. Reflectieverslag als coachee. Coachee leerervaring: hoe kun je coachen als je zelf geen ervaring hebt als coachee? Elke deelnemer dient ervaring als coachee op te doen. Na het voortgangspracticum kunnen leergangers door andere leergangers worden gecoacht of door een ervaren supervisor/ coach van buiten de opleiding. Vereiste is dat deelnemers geen intervisiecollegae zijn. 9. Reflectieverslag Ontwikkeling als Coach: wordt meegestuurd als onderdeel van Coachverslag Verzamelde feedback van je collega-deelnemers, Leergang-/intervisiegroep en schriftelijke feedback van je coachees tijdens de Leergang. 11. Visitekaartje: je CV en profiel als coach: korte omschrijving van je profiel evt. conform beschrijving van jezelf op je website. 12. Coachverslag 2 cq Eindverslag: dit verslag (format Criteria Eindverslag/Coachverslag 2) moet voldoen aan de vooraf gegeven beoordelingscriteria van Coachboulevard voor professioneel coach. In dit verslag moet nadrukkelijk een verbinding worden gemaakt tussen de verplichte literatuur en het coachhandelen. Beoordelingscriteria voor het eindverslag: Is er sprake van heldere contracten (coachvraag, meetlat, eigenaarschap, stappenplan, afspraken)? Is de reflectie op intake, aanpak en resultaat voldoende? Worden de gemaakte afwegingen die zijn gemaakt voldoende beschreven, en zijn ze reflectief op het punt: waarom zo en niet anders? Is er sprake van voldoende theoretische onderbouwing? Is er voldoende reflectie op het professionele handelen van de coach op de 8 kerncompetenties van NOBCO/EMCC en de 6 competenties van St!R? Is de feedback van coachees verwoord? Is er door coachees geleerd en is aangegeven wat daarin de bijdrage van de coach is geweest? De deelnemer toont aan dat hij over de competenties beschikt zoals omschreven door St!R en NOBCO De deelnemers aan de Leergang Individueel Coach & TeamCoach dienen dus 2 Coachverslagen 2 in: één coachverslag 2 over een individueel coachgesprek met F.A, en één Coachverslag 2 over een teamcoachgesprek met F.A. 1.8 Eerder Verworven Competenties (EVC's) Indien u in aanmerking denkt te komen voor Eerder Verworven Competenties vanuit een vergelijkbare erkende opleiding, dan dient u hiervoor een schriftelijke aanvraag inclusief onderbouwing en certificaten/diploma s in te dienen bij de opleidingscommissie van Coachboulevard. Deze commissie doet hierover schriftelijk uitspraak. Binnen twee weken na ontvangst van de aanvraag krijgt u schriftelijk bericht over de uitkomsten. 1.9 Aanmeldingsprocedure U meldt zich aan via de website U krijgt dan direct een bevestiging van uw inschrijving. U wordt dan vervolgens uitgenodigd voor een intakegesprek. 18

19 2. Achtergrond van de Leergangen Coachen Coachboulevard heeft het competentieprofiel van NOBCO 4 en St!R 5 en als uitgangspunt genomen voor de inrichting en didactische vormgeving van het opleidingsprogramma. 2.1 Competenties in het opleidingsprogramma NOBCO/EMCC benoemt 8 competenties, te weten: 1. Zelfinzicht 2. Gerichtheid op zelfontwikkeling 3. Omgaan met het coachcontract/de coachovereenkomst 4. Vormgeven aan de coachrelatie 5. Stelt de cliënt in staat inzicht te verkrijgen en te leren 6. Doel- en actiegerichtheid 7. Gebruik van modellen en technieken 8. Evalueren St!R focust zich op 6 competenties, te weten: 1. Begeleiden van leerprocessen 2. Gerichtheid op de werkcontext 3. Resultaatgerichtheid 4. Gerichtheid op zelfsturing in werken en leren 5. Interactie als begeleider vormgeven 6. Professioneel werken Coachboulevard heeft deze competenties als volgt ingevuld. Stelt de cliënt in staat inzicht te verkrijgen en te leren/gericht op leerprocessen Zowel voor NOBCO/EMMC als voor St!R als is dit een essentiële competentie. Deelnemers geven van tevoren aan wat ze willen leren tijdens de Leergang Coachen. Per 1-daagse wordt van deelnemers gevraagd dit te concretiseren, gekoppeld aan het thema van een 1-daagse. Coachopleiders krijgen deze leerdoelen van tevoren en iedere 1-daagse start met het uitwisselen van deze leerdoelen. Op deze manier is voor ieder helder wat deelnemers willen leren. Deze leerdoelen zijn uitgangspunt voor alle oefensituaties tijdens de 1-daagsen; deelnemers krijgen feedback van coachopleider en mededeelnemers op deze leerdoelen. De 4 Succesfactoren zijn leidraad gedurende de Leergangen Coachen. Op twee niveaus: op het niveau van de deelnemers én op het niveau van coachees in de werkcontext. De vier succesfactoren vormen hiermee de essentiële bril voor het kijken en handelen van de coach-in-opleiding. Voor het eigen leerproces en om mee te nemen in de toolkit van de coach als professional. De meetlat, als eerste succesfactor, beschrijft wat de gewenste situatie is; dus de situatie waarin de gewenste competenties vanzelfsprekend zijn. Helderheid over de meetlat is essentieel, zodat altijd helder is wat de situatie is waar naar toe wordt geleerd. Het verschil tussen de gewenste situatie en de eigen bijdrage in de huidige situatie, is het leerproces. Deelnemers scoren zichzelf op de meetlat, namelijk het competentieprofiel van de NOBCO en de St!R. Zo weten zij aan de start wat het verschil is tussen de gewenste en de huidige situatie. De Leergangen Coachen zijn zo ingericht dat via de verschillende leerlijnen wordt geleerd in de richting van de meetlat. Aan het eind van de Leergang doen deelnemers een assessment, waarin expliciet wordt getoetst of deelnemers over de gewenste competenties, dan wel over het gewenste competentieniveau beschikken. Zo toetsen we of en de mate waarin de deelnemer het gewenste niveau in zijn leerproces bereikt heeft. Door aandacht te besteden aan de verschillende petten van leider, manager en coach, wordt duidelijk dat er verschil is tussen het komen tot een oplossing en het leren hoe de oplossing kan worden bereikt dan wel is bereikt. De eerste is de inspanning vanuit de managementpet, de tweede de focus van de coach. Eigenaarschap is de tweede succesfactor. Als helder is wat het gewenste gedrag is, is de volgende check van de

20 coach of deelnemer dan wel coachee in de werkcontext eigenaarschap heeft op deze gewenste gedragingen. Deelnemers krijgen tijdens de intake en het voortgangsgesprek, de (oefeningen in de) opleiding, in de verslagen, en tijdens het assessment feedback op de mate van eigenaarschap op het eigen leerproces. In de methoden en technieken die tijdens de Leergangen Coachen aan bod komen, wordt expliciet aandacht besteed aan de manier waarop je als coach kunt inzoomen op het eigenaarschap van de coachee. Op de eerste plaats om helder te maken dat de coachee eigenaar is van het eigen leerproces. In de competenties van de NOBCO valt dit onder de competenties omgaan met het coachcontract/de coachovereenkomst en vormgeven aan de coachrelatie en bij St!R valt dit onder de deelcompetentie gerichtheid op zelfsturing. De ijsberg is de derde succesfactor en verwijst naar het model van transformationeel leren van Hargrove. Door het model van transformationeel leren vanuit de visie op leerprocessen als succesfactor binnen de Leergangen Coachen als uitgangspunt te nemen, wordt deelnemers geleerd hoe de verschillende niveaus van de ijsberg met elkaar zijn verbonden. Het kunnen interveniëren op de verschillende niveaus van de ijsberg vloeit hier logischerwijs uit voort. De laatste succesfactor betreft de hier-en-nu situatie. In de hier-en-nu situatie laten coaches in opleiding en coachees in de werkcontext zien en horen over welk competentieniveau ze beschikken. Vanuit de meetlat geeft dat de coachopleider cq. coach informatie in hoeverre het verschil tussen gewenste en huidige situatie is overbrugd cq. nog aandacht verdient. Door in de hier-en-nu situatie te interveniëren (te beschrijven welk gedrag de coachee laat zien) en te koppelen aan de daar-en-dan situatie wordt het verschil tussen hier en daar duidelijk. Van coachees wordt eigenaarschap verwacht op deze discrepantie. De eerste stap is bewustzijn over het verschil; de interventies van de coach zijn in de eerste plaats daar op gericht. In de hier-en-nu situatie wordt ook duidelijk welke patronen in denken en doen (zie ijsberg) de coachee dan wel deelnemer belemmeren om het gewenste gedrag als resultaat in te zetten. Interveniëren in de hier-en-nu situatie is de kern van het coacharsenaal omdat hierin de directheid zit die nodig is om coachees te laten leren en het resultaat te boeken dat deelnemers cq. coachees hebben geformuleerd. Coachopleiders zijn allen zeer bedreven in het interveniëren in de hier-en-nu situatie. Door congruent te handelen ( walk your talk, als een van de uitgangspunten van systeemdenken), wordt de coachopleider en daarmee de coach-in-opleiding voorbeeld. Dit komt in alle 1-daagsen terug. Er wordt een onderscheid gemaakt in single loop-leren: zg instrumentele competenties en double loop-leren: wat leren we hoe we leren? De coachportfolio geeft de ontwikkeling van het leren leren weer. 20