Kennis en vaardigheden in de zorg voor cliënten met dementie: een matrix voor niveau 2, 3 en 4

Transcriptie

1 Kennis en vaardigheden in de zorg voor cliënten met dementie: een matrix voor niveau 2, 3 en 4 Leeswijzer: - branchespecifiek te noemen vaardigheden en kennis zijn ondergebracht bij een van de vier domeinen van het zorgpleefplan. Daarna volgen een aantal generieke onderdelen die in de uitstroom nog een specifieke 'inkleuring', bijzondere accentuering verdienen. - van links naar rechts zijn vaardigheden en kennis beschreven voor niveau 2, 3 en 4. - de kolom met het vraagteken bevat een cijfer 0 tot en met 4. Deze cijfers verwijzen naar het moment in de beroepsopleiding, waarop het betreffende onderdeel door de student (stagiaire) geleerd zou kunnen of moeten zijn. Wat betreft dit advies voor fasering: 0 = uiterlijk bij aanvang eerste stage; 1 = uiterlijk einde eerste jaar; 2 = uiterlijk einde tweede jaar (einde opleiding niveau 2); 3 = uiterlijk einde derde jaar (einde opleiding niveau 3); 4 = einde opleiding niveau 4 Dit document kwam in najaar 2011 tot stand op basis van verkennend onderzoek vanuit het lectoraat Psychogeriatrie van de Haagse Hogeschool met aansluitende sondering bij opleiders uit de praktijk van verschillende zorginstellingen. corr: Nicolet Destrée [n.destree@rocmondriaan.nl]; Paul Bocken [p.bocken@mboutrecht.nl] DementieEnDan Kennis en vaardigheden helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen 1

2 Kennis en vaardigheden bij helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen op het gebied van de zorg voor cliënten met dementie, afgezet tegen de eisen (de werkprocessen) van het Kwalificatiedossier. Toelichting: Het noemen van een werkproces bij een vaardigheid resp. kennisonderdeel houdt in dat dit het behalen van het betreffende onderdeel van het kwalificatiedossier ondersteund wordt door toetsing en leeractiviteiten rond de genoemde vaardigheid en kennis. Over de mate waarin het onderdeel van het kwalificatiedossier daardoor ook afgedekt is, of dat gedeeltelijk of volledig is, kan hier geen uitspraak gedaan worden. Het antwoord op die vraag hangt onder andere samen met de omvang en de diepgang van het aangeboden onderwijs en de plaats die het onderwerp inneemt in verschillende vormen van toetsing, met name in de praktijk (de kwalificerende proeve of proeves, de formatieve toetsactiviteiten in de route naar de proeve toe) Als bij een onderwerp geen koppeling naar een onderdeel van het kwalificatiedossier voor de hand ligt, dan nodigt dat uit tot analyse van de oorzaak van de discrepantie en tot een oordeel over de haalbaarheid en wenselijkheid om het betreffende onderdeel in de initiële opleiding te realiseren. Kerntaken en werkprocessen van niveau 2 Kerntaak 1 Bieden van zorg en ondersteuning op basis van een werkplanning 1.1 werkproces: Maakt een werkplanning op basis van het zorg-, leef-, begeleidings- of activiteitenplan werkproces: Ondersteunt bij huishouden en de woon- of verblijfsomgeving of opvangsituatie 1.3 werkproces: Ondersteunt bij persoonlijke verzorging/adl werkproces: Ondersteunt bij (sociale) activiteiten en recreëren werkproces: Handelt in onvoorziene situaties Kerntaak 2 Ondersteunen bij het zelfstandig functioneren werkproces: Ondersteunt een cliënt/zorgvrager op emotioneel gebied werkproces: Ondersteunt een cliënt/zorgvrager bij de zelfredzaamheid Kerntaak 3 Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken 3.1 werkproces: Werkt aan de eigen deskundigheidsbevordering en professionalisering 3.2 werkproces: Stemt de werkzaamheden af 3.3 werkproces: Evalueert de werkzaamheden Kerntaken en werkprocessen van niveau 3 - IG Kerntaak 1 Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgdossier 1.1 werkproces: Stelt (mede) het zorgleefplan op werkproces: Biedt persoonlijke verzorging en observeert gezondheid en welbevinden 1.3 werkproces: Voert verpleegtechnische handelingen uit werkproces: Begeleidt een cliënt 1.6 werkproces: Begeleidt een groep cliënten 1.7 werkproces: Ondersteunt bij wonen en huishouden 1.8 werkproces: Geeft voorlichting, advies en instructie 1.9 werkproces: Hanteert crisissituaties en onvoorziene situaties 1.10 werkproces: Stemt de zorgverlening af 1.11 werkproces: Evalueert de zorgverlening Kerntaak 2 Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken werkproces: Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep werkproces: Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 2.3 werkproces: Geeft werkbegeleiding Kerntaken en werkprocessen van niveau 4 Kerntaak 1 Bieden van zorg en begeleiding in het verpleegkundig proces 1.1 werkproces: Stelt verpleegkundige diagnose en stelt het verpleegplan op werkproces: Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden 1.3 werkproces: Voert verpleegtechnische handelingen uit werkproces: Begeleidt een zorgvrager werkproces: Begeleidt een groep zorgvragers 1.6 werkproces: Geeft voorlichting, advies en instructie 1.7 werkproces: Hanteert crisissituaties en onvoorziene situaties 1.8 werkproces: Coördineert de zorgverlening 1.9 werkproces: Evalueert de zorgverlening Kerntaak 2 Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken werkproces: Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep werkproces: Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 2.3 werkproces: Geeft werkbegeleiding 2

3 1. Het mentale welbevinden van de cliënt als persoon' Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD Vaardigheden Vaardigheden Vaardigheden Communicatie en benadering Communicatie en benadering Communicatie en benadering (n.b.: wenselijk vóór 1 e contact met zorgvrager) contact maken met inachtneming van - nabijheid - hier en nu - korte zinnen - rustig praten - één onderwerp Bij de benadering rekening houden met afnemende cognitieve functies van de cliënt empathie tonen en inleven in verliessituaties emotioneel ondersteunen: luistert, troost en toont oprechte interesse tonen bij actuele zorgen wederkerigheid in het contact zo lang mogelijk in stand houden en adequaat omgaan met het verloren gaan daarvan in de benadering aansluiten op wat er zich op dat moment afspeelt Omgaan met verlies dat rechtstreeks voortvloeit uit de dementie en rouwverwerking hieromtrent verschillende benaderingswijzen volgens afspraak hanteren (ROB, Validation, PDL, 0 / 1 / 0 / 1 / 1 / 0 / 1 / 1 / (n.b.: wenselijk vóór 1 e contact met zorgvrager) contact maken met inachtneming van - nabijheid - hier en nu - korte zinnen - rustig praten - één onderwerp benadering afstemmen op afnemende cognitieve functies van de cliënt 0 (n.b.: wenselijk vóór 1 e contact met zorgvrager) contact maken met inachtneming van - nabijheid - hier en nu - korte zinnen - rustig praten - één onderwerp 1 benadering afstemmen op afnemende cognitieve functies van de cliënt empathie tonen, inleven in verliessituaties 0 empathie tonen, inleven in verliessituaties emotioneel ondersteunen: luistert, troost en toont oprechte interesse tonen bij actuele zorgen 1 emotioneel ondersteunen: luistert, troost en toont oprechte interesse tonen bij actuele zorgen dementie als verliessituatie hanteren dementie als verliessituatie hanteren wederkerigheid in het contact zo lang mogelijk in stand houden en adequaat omgaan met het verloren gaan daarvan in de benadering aansluiten op wat er zich op dat moment afspeelt Omgaan met verlies dat rechtstreeks voortvloeit uit de dementie en rouwverwerking hieromtrent de juiste benaderingswijzen kiezen (ROB, Validation, PDL, Belevingsgerichte Zorg, 1 wederkerigheid in het contact zo lang mogelijk in stand houden en adequaat omgaan met het verloren gaan daarvan 0 en 1.6 in de benadering aansluiten op wat er zich op dat moment afspeelt 1 Omgaan met verlies dat rechtstreeks voortvloeit uit de dementie en rouwverwerking hieromtrent 1 de juiste benaderingswijzen kiezen (ROB, Validation, PDL, 1 0 en 1 1 3

4 Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD Belevingsgerichte Zorg, Warme zorg, snoezelen) bij verschillende benaderingswijzen de goede middelen kiezen en juist toepassen (o.a. levensboek) volgens aanwijzingen/ richtlijnen zorgleefplan 1 / Warme zorg, snoezelen) bij verschillende benaderingswijzen de goede middelen kiezen, juist toepassen (o.a. levensboek) en bijdragen aan verbetering van materialen (eventueel door EVV) adviseren mantelzorger m.b.t. opstellen levensboek cliënt tijdens delier (acute verwardheid) verzorgen, veiligheid bieden en ondersteunen 1 / Belevingsgerichte Zorg, Warme zorg, snoezelen) bij verschillende benaderingswijzen de goede middelen kiezen, juist toepassen (o.a. levensboek), bijdragen aan verbetering van materialen en de kwaliteit van de uitvoering mede bewaken adviseren mantelzorger m.b.t. opstellen levensboek en initiëren / cliënt tijdens delier (acute verwardheid) verzorgen, veiligheid bieden en ondersteunen Levensgeschiedenis Levensgeschiedenis Levensgeschiedenis benadering afstemmen op de levensgeschiedenis van de cliënt volgens aanwijzing zorgleefplan 1 / benadering afstemmen op de levensgeschiedenis van de cliënt 1 benadering afstemmen op de levensgeschiedenis van de cliënt Hier en nu van de cliënt Hier en nu van de cliënt Hier en nu van de cliënt * voorstellen doen voor eventuele aanpassingen in de leefomgeving voor de cliënt die een gunstige uitwerking op diens mentale welzijn kunnen hebben * voorstellen doen voor het doseren van prikkels bij mensen met dementie 2 * voorstellen doen voor eventuele aanpassingen in de leefomgeving voor de cliënt die een gunstige uitwerking op diens mentale welzijn kunnen hebben * voorstellen doen voor het doseren van prikkels bij mensen met dementie 3-4 Gedragsproblemen Gedragsproblemen Gedragsproblemen opvangen van signalen tijdens de dagelijkse zorg en rapporteren volgens afspraken 1 / / onderkennen en bijdrage leveren aan de analyse, door mogelijke oorzaken te zien en daarover te rapporteren volgens afspraken / 1.9 / 1.10 onderkennen en analyseren, door mogelijke oorzaken te zien en daarover te rapporteren, rapporteren volgens afspraken rapportages van anderen interpreteren en de kwaliteit ervan mede bewaken hanteren risicoinventarisatie gedragsproblemen 1 / / 1 / 1.7 / 1.8 4

5 Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD handelen volgens afspraken incl. reflecteren op eigen rol aandacht tonen voor betrokkenen bij conflicten en grensoverschrijdend gedrag aangewezen middelen toepassen 1 / / 2 / / 2 / / inzetten stappenplan probleemgedrag incl. reflecteren op eigen rol aandacht tonen en verdelen voor betrokkenen bij conflicten en grensoverschrijdend gedrag 3 / 1.6 inzetten en mede bewaken stappenplan probleemgedrag, incl. reflecteren op eigen rol en anderen helpen bij reflecteren aandacht tonen en verdelen voor betrokkenen bij conflicten en grensoverschrijdend gedrag 3-4 / aangewezen middelen toepassen 2 aangewezen middelen toepassen 3-4 Andere psychische problematiek Andere psychische problematiek Andere psychische problematiek handelen volgens afspraken vanuit de benadering van de depressieve cliënt handelen volgens afspraken vanuit de benadering van de apathische cliënt 2 / 2 / professionele richtlijn depressie bij dementie toepassen professionele richtlijn apathie bij dementie toepassen / 1.10 / / 1.10 / Lerend vermogen Lerend vermogen Lerend vermogen het lerend vermogen van de cliënt stimuleren volgens richtlijnen zorg/leefplan professionele richtlijn depressie bij dementie toepassen en de uitvoering mede bewaken professionele richtlijn apathie bij dementie toepassen en de uitvoering mede bewaken 3 het lerend vermogen van de cliënt stimuleren volgens richtlijnen zorg/leefplan Culturele achtergrond Culturele achtergrond Culturele achtergrond binnen bestaande afspraken de zorg afstemmen op de wensen en (al of niet religieuze) cultuur van de cliënt 1 de zorg afstemmen op de wensen en (al of niet religieuze) vereisten van de cultuur van de cliënt 2 de zorg afstemmen op de wensen en (al of niet religieuze) vereisten van de cultuur van de cliënt, mogelijkheden en grenzen daarvan onderkennen, hanteren en bespreken met zorgvrager, naasten, team Kenniselementen Kenniselementen Kenniselementen werking van het geheugen 1 werking van het geheugen / 1.8 / 1.9 / / 1.8 / 1.9 / werking van het geheugen 5

6 Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD cognitieve stoornissen 0 cognitieve stoornissen meest voorkomende dementieën: algemene verschijnselen delier: wat het is en wat te doen interne en externe factoren die stemming, motivatie en gedrag bepalen verlies- en rouwverwerking 2 dementieën: vasculaire dementie, FTD, lewylichaampjesdementie (LBD), parkinsondementie, reversibele dementieën (evt. korsakovsyndroom) / / / delier, oorzaken, verschijnselen, benadering en behandeling interne en externe factoren die stemming, motivatie, aanpassing en gedrag bepalen verlies- en rouwverwerking / cognitieve stoornissen; dementieën: vasculaire dementie, FTD, lewylichaampjesdementie (LBD), parkinsondementie, reversibele dementieën (evt. korsakovsyndroom) delier, oorzaken, verschijnselen, benadering en behandeling interne en externe factoren die stemming, motivatie, aanpassing en gedrag bepalen Levensgeschiedenis Levensgeschiedenis Levensgeschiedenis levensboek als middel kennis van het belang en de mogelijkheden van doseren van omgevingsprikkels 1 / levensboek en zijn toepassingen: maken en toepassen Hier en nu van de cliënt 1 * kennis van factoren in de leefomgeving met gunstige uitwerking op het mentale welzijn * kennis van het belang en de mogelijkheden van doseren van omgevingsprikkels / verlies- en rouwverwerking 1 levensboek en zijn toepassingen: maken en toepassen Hier en nu van de cliënt 2 * kennis van factoren in de leefomgeving met gunstige uitwerking op het mentale welzijn * kennis van het belang en de mogelijkheden van doseren van omgevingsprikkels Communicatie en benadering Communicatie en benadering Communicatie en benadering regels voor communiceren met cliënten met taalstoornissen en zintuiglijke beperkingen benaderingswijzen: uitgangspunten, doelstellingen, middelen, organiseren, houdingsaspecten etc. 1 / 2 / regels voor communiceren met cliënten met taalstoornissen en zintuiglijke beperkingen benaderingswijzen: uitgangspunten, doelstellingen, middelen, organiseren, houdingsaspecten etc. angst en acute verwardheid: ontstaan, bepalende factoren, interventies 1 regels voor communiceren met cliënten met taalstoornissen en zintuiglijke beperkingen 1 benaderingswijzen: uitgangspunten, doelstellingen, middelen, organiseren, houdingsaspecten etc. 3 / angst en acute verwardheid: ontstaan, bepalende factoren, interventies / 6

7 Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD Gedragsproblemen Gedragsproblemen Gedragsproblemen achtergronden: algemeen en interventies 1 / / achtergronden, bepalende factoren, interventies, reflectie (zie opmerking 1) methodische benadering (stappenplan) / achtergronden, bepalende factoren, interventies, reflectie (zie opmerking 1) / 1.7 methodische benadering (stappenplan) 1.7 risicoinvenarisatie 3-4 Andere psychische problematiek Andere psychische problematiek Andere psychische problematiek ziektebeeld van de depressie apathie bij dementie 2 / 2 / ziektebeeld van de depressie bij dementie: oorzaken, bepalende factoren, gevolgen, benadering en behandeling (NIVEL- richtlijn) apathie bij dementie: oorzaken, bepalende factoren, gevolgen, benadering (NIVEL- richtlijn) overige psychopathologie op hoge leeftijd: - angststoornis - somatoforme stoornissen - verslaving - persoonlijkheidsproblematiek / ziektebeeld van de depressie bij dementie: oorzaken, bepalende factoren, gevolgen, benadering en behandeling (NIVEL- richtlijn) apathie bij dementie: oorzaken, bepalende factoren, gevolgen, benadering (NIVEL- richtlijn) overige psychopathologie op hoge leeftijd: angststoornis, somatoforme stoornissen, chronische psychose, persoonlijkheidsproblematiek, verslavingproblematiek Lerend vermogen Lerend vermogen ( foutloos leren ) Lerend vermogen ( foutloos leren ) uitgangspunten leervermogen bij mensen met dementie Culturen Culturen Culturen kennis van de afkomst en culturele achtergrond van cliënt kennis van de algemene geschiedenis van de betreffende generatie 1 alg. kennis van de afkomst en culturele achtergrond van cliënt 1 alg. kennis van de algemene geschiedenis van de betreffende generatie 3 uitgangspunten en techniek, mogelijkheden en beperkingen, voorwaarden waaronder leervermogen benut kan worden 1 alg kennis van de afkomst en culturele achtergrond van cliënt 1 alg kennis van de algemene geschiedenis van de betreffende generatie alg 1 alg 7

8 2. Het lichamelijke gevoel van welbevinden en gezondheid Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD Vaardigheden Vaardigheden Vaardigheden benadering afstemmen op de (functionele) leeftijd van de cliënt / benadering afstemmen op de (functionele) leeftijd van de cliënt. signaleren en rapporteren van / observeren en rapporteren met veranderingen in welbevinden en gezondheid, ook als deze niet door de cliënt als zodanig worden verwoord betrekking tot klachten die door de cliënt zelf niet begrepen en/of niet verwoord kunnen worden, (met nadruk op pijn en angst) handhaven optimale mobiliteit en activiteitenniveau volgens afspraken zorg/leefplan geeft observaties door ten aanzien van voeding (afnemende) mobiliteit en valgevaar continentie zintuiglijke functies - delier (acute verwardheid) geneesmiddelengebruik / / inventariseren van de mogelijke nadelige gevolgen van lichamelijke beperkingen voor beleving en gedrag triageren en andere disciplines consulteren, overleg tot stand brengen, in overeenstemming met bestaande afspraken handhaving van optimale mobiliteit en activiteitenniveau centraal stellen in de planning en uitvoering van zorg bedreigingen op de volgende gebieden op tijd signaleren en daarnaar handelen - voeding - (afnemende) mobiliteit en valgevaar - continentie - zintuiglijke functies - pijn - delier (acute verwardheid) - geneesmiddelengebruik situaties herkennen waarin sprake is van tegelijkertijd voorkomen van meer ziektes (multipele pathologie) / / / 1.10 / 1.10 benadering afstemmen op de (functionele) leeftijd van de cliënt. observeren en rapporteren met betrekking tot klachten die door de cliënt zelf niet begrepen en/of niet verwoord kunnen worden, (met nadruk op pijn en angst) inventariseren en analyseren van de mogelijke nadelige gevolgen van lichamelijke beperkingen voor beleving en gedrag, voorstellen doen om gevolgen in te perken triageren en andere disciplines consulteren, overleg tot stand brengen, in overeenstemming met bestaande afspraken handhaving van optimale mobiliteit en activiteitenniveau centraal stellen in de planning en uitvoering van zorg bedreigingen op de volgende gebieden op tijd signaleren en daarnaar handelen - voeding - (afnemende) mobiliteit en valgevaar - continentie - zintuiglijke functies - pijn - delier (acute verwardheid) - geneesmiddelengebruik situaties herkennen waarin sprake is van multipele pathologie en de gevolgen daarvan in kaart brengen / / 1.8 / 1.8 8

9 Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD Kenniselementen Kenniselementen Kenniselementen algemene kennis over veroudering en veel voorkomende problemen algemene kennis - diabetes - hartfalen - COPD - de ziekte van Parkinson - schildklieraandoeningen - oog- en ooraandoeningen - pijn / / 1.3 / 3.1 algemene kennis over veroudering en veel voorkomende problemen kennis van veel voorkomende - verstoringen, - subjectieve en objectieve symptomen en - de gevolgen ervan voor welbevinden, emotionele beleving en de 'realiteitstoetsing' chronische aandoeningen in relatie tot het samen voorkomen met dementie - diabetes - hartfalen - COPD - de ziekte van Parkinson - schildklieraandoeningen - oog- en ooraandoeningen bronnen van pijn en bijzonderheden van pijnbeleving bij verschillende vormen van dementie / medicijnen met cognitieve bijwerkingen psychofarmaca: mogelijkheden, beperkingen, gevaren en ethisch en juridisch verantwoord gebruik / / algemene kennis over veroudering en veel voorkomende problemen kennis van veel voorkomende - verstoringen, - subjectieve en objectieve symptomen en - de gevolgen ervan voor welbevinden, emotionele beleving en de 'realiteitstoetsing' chronische aandoeningen in relatie tot het samen voorkomen met dementie - diabetes - hartfalen - COPD - de ziekte van Parkinson - schildklieraandoeningen - oog- en ooraandoeningen bronnen van pijn en bijzonderheden van pijnbeleving bij verschillende vormen van dementie medicijnen met cognitieve bijwerkingen psychofarmaca: mogelijkheden, beperkingen, gevaren en ethisch en juridisch verantwoord gebruik / / 9

10 3. Daginvulling volgens eigen interesse en onderhouden van sociale contacten (participatie) Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD Vaardigheden Vaardigheden Vaardigheden Mantelzorg en wettelijke vertegenwoordiger mantelzorgmanagement Gastvrijheid uitdragen Betrekken in zorg:wanneer en waarmee wel/ wanneer en waarmee niet Herkennen uitingsvormen van verliesverwerking bij mantelzorgers Omgaan met behoeften, overbelasting en gevolgen verliesverwerking van naasten Woonvormen en manieren van verblijf: zie domein Woon- en leefomstandigheden Mantelzorg en wettelijke vertegenwoordiger mantelzorgmanagement Gastvrijheid uitdragen Betrekken in zorg: wanneer en waarmee wel/ wanneer en waarmee niet Herkennen uitingsvormen van verliesverwerking bij mantelzorgers Omgaan met behoeften, overbelasting en gevolgen verliesverwerking van naasten juridische kaders (mentorschap, curator, eerste contactpersoon) toepassen en gegevens verzamelen die functioneel zijn in besluitvorming daaromtrent Betekenisvolle activiteiten voorstellen doen voor werkaanpassingen en zinvol werk voor een cliënt Woonvormen en manieren van verblijf: zie domein Woon- en leefomstandigheden Mantelzorg en wettelijke vertegenwoordiger 3 mantelzorgmanagement Gastvrijheid uitdragen Betrekken in zorg: wanneer en waarmee wel/ wanneer en waarmee niet Herkennen uitingsvormen van verliesverwerking bij mantelzorgers Omgaan met behoeften, overbelasting en gevolgen verliesverwerking van naasten Coördinatie van zorg bij complexe situaties 3 juridische kaders (mentorschap, curator, eerste contactpersoon) toepassen en gegevens verzamelen die functioneel zijn in besluitvorming daaromtrent Coördinatie van zorg bij complexe situaties Betekenisvolle activiteiten 3 voorstellen doen voor werkaanpassingen en zinvol werk voor een cliënt Woonvormen en manieren van verblijf: zie domein Woon- en leefomstandigheden Dementie in andere culturen Dementie in andere culturen Dementie in andere culturen

11 Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD toepassen kennis ten aanzien van geloof- of cultuur gebonden gewoonten en activiteiten rondom: dementie begeleiding godsdienst (rituelen) sterven en rouw 2 toepassen kennis ten aanzien van geloof- of cultuur gebonden gewoonten en activiteiten rondom: dementie begeleiding godsdienst (rituelen) sterven en rouw Apathie en belang van bewegen voorstellen doen voor een beweegplan voor een cliënt of een groepje cliënten 3 / 1.6 toepassen kennis ten aanzien van geloof- of cultuur gebonden gewoonten en activiteiten rondom: dementie begeleiding godsdienst (rituelen) sterven en rouw Apathie en belang van bewegen 3 voorstellen doen voor een beweegplan voor een cliënt of een groepje cliënten Voordelige invloed van muziek Voordelige invloed van muziek Voordelige invloed van muziek voorkeursmuziek maken en luisteren met een cliënt met dementie 1 voorkeursmuziek maken en luisteren met een cliënt met dementie voorkeursmuziek achterhalen en in plan van aanpak verwerken 1 voorkeursmuziek maken en luisteren met een cliënt met dementie 3 voorkeursmuziek achterhalen en in plan van aanpak verwerken Kenniselementen Kenniselementen Kenniselementen Mantelzorg en wettelijke vertegenwoordiger Kennis kenmerken/gevolgen van verliesverwerking bij naasten 2 / Mantelzorg en wettelijke vertegenwoordiger kennis van behoeften, bronnen van overbelasting en kenmerken / gevolgen van verliesverwerking van naasten voor hun opstelling en vragen Mantelzorg en wettelijke vertegenwoordiger 3-4 / kennis van behoeften, bronnen van overbelasting en kenmerken / gevolgen van verliesverwerking van naasten voor hun opstelling en vragen 3-4 Betekenisvolle activiteiten Betekenisvolle activiteiten kennis van belang en mogelijkheden van werkaanpassingen en zinvol werk voor een cliënt 3 kennis van belang en mogelijkheden van werkaanpassingen en zinvol werk voor een cliënt 3-4 kennis van geloof- of cultuur gebonden gewoonten en activiteiten rondom: dementie begeleiding 2 alg. kennis van geloof- of cultuur gebonden gewoonten en activiteiten rondom: dementie begeleiding 2 kennis van geloof- of cultuur gebonden gewoonten en activiteiten rondom: dementie begeleiding 3 11

12 Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD godsdienst (rituelen) sterven en rouw kennis van het begrip Alzheimer Café en van de mogelijkheden die het de cliënt / diens naasten brengt. godsdienst (rituelen) sterven en rouw 2 kennis van het begrip Alzheimer Café en van de mogelijkheden die het de cliënt / diens naasten brengt. Casemanagement kennis van de taken van een casemanager kennis van de voordelen van begeleiding door casemanagement voor de cliënt met dementie. godsdienst (rituelen) sterven en rouw 3 kennis van het begrip Alzheimer Café en van de mogelijkheden die het de cliënt / diens naasten brengt. Casemanagement 3 kennis van de taken van een casemanager kennis van de voordelen van begeleiding door casemanagement voor de cliënt met dementie. Voordelige invloed van muziek Voordelige invloed van muziek Voordelige invloed van muziek kennis van het belang van muziek voor welbevinden van cliënt en de functie voor het geheugen 2 kennis van het belang van muziek voor welbevinden van cliënt en de functie voor het geheugen 3 kennis van het belang van muziek voor welbevinden van cliënt en de functie voor het geheugen Apathie en belang van bewegen Apathie en belang van bewegen Apathie en belang van bewegen kennis van nadelige gevolgen van passiviteit voor de cliënt met dementie en diens naasten kennis van voordelen van bewegen voor de cliënt met dementie. 1 kennis van nadelige gevolgen van passiviteit voor de cliënt met dementie en diens naasten kennis van voordelen van bewegen voor de cliënt met dementie. 1 kennis van nadelige gevolgen van passiviteit voor de cliënt met dementie en diens naasten kennis van voordelen van bewegen voor de cliënt met dementie

13 4. De woon- en leefomstandigheden Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD Vaardigheden Vaardigheden Vaardigheden Woonvormen en manieren van verblijf Woonvormen en manieren van verblijf Woonvormen en manieren van verblijf handelingen en benaderingswijze uitvoeren volgens de geldende afspraken bij kleinschalig wonen - creëren huiselijke sfeer leefstijlgroepen - zorg dragen voor belevings- en leefstijlgerichte zorg ontmoetingscentra (dagbehandeling ) prikkels toepassen volgens afspraken zorgleefplan volgens voorschrift toepassen domotica handelen en benaderingswijze afstemmen op de vereisten en geldende afspraken bij kleinschalig wonen - creëren huiselijke sfeer leefstijlgroepen - zorg dragen voor belevings- en leefstijlgerichte zorg ontmoetingscentra dagbehandeling 2 afstemmen/doseren prikkels volgens zorgleefplan / / zorg dragen voor voldoende daglicht of daglicht vervangende lichtbronnen voor de cliënt met dementie toepassen domotica herkennen en bespreekbaar maken juridische en ethische aspecten (bij gebruik camera en leefcirkels bijv.) voorlichting geven gebruik domotica (zorgvrager en naasten) 3 / / / / / / / / 1.6 / 1.8 / handelen en benaderingswijze afstemmen op de vereisten en geldende afspraken bij kleinschalig wonen - creëren huiselijke sfeer leefstijlgroepen - zorg dragen voor belevings- en leefstijlgerichte zorg ontmoetingscentra dagbehandeling afstemmen/doseren prikkels volgens zorgleefplan en initiatieven hiertoe nemen zorg dragen voor voldoende daglicht of daglicht vervangende lichtbronnen voor de cliënt met dementie toepassen domotica herkennen en bespreekbaar maken juridische en ethische aspecten (bij gebruik camera en leefcirkels bijv.) voorlichting geven gebruik domotica (zorgvrager en naasten) mede bewaken kwaliteitszorg domotica 4 / / / / / / 1.6 / 13

14 Elementen PG niveau 2? KD Elementen PG niveau 3? KD Elementen PG niveau 4? KD Kenniselementen Kenniselementen Kenniselementen Woonvormen en manieren van verblijf Woonvormen en manieren van verblijf Woonvormen en manieren van verblijf kennis van de mogelijke vormen van zorg: kleinschalig wonen leefstijlgroepen ontmoetingscentra dagbehandeling kennis van verschillende soorten omgevingsfactoren en prikkels en de mogelijke gevolgen voor de beleving en het gedrag van de zorgvrager kennis van de positieve effecten van licht op cliënten met dementie kennis van toegepaste domotica kennis van de mogelijke vormen van zorg: kleinschalig wonen leefstijlgroepen ontmoetingscentra dagbehandeling 2 kennis van verschillende soorten omgevingsfactoren en prikkels en de mogelijke gevolgen voor de beleving en het gedrag van de zorgvrager 2 kennis van de positieve effecten van licht op cliënten met dementie / / kennis verschillende toepassingen domotica 2 / / / / kennis van de mogelijke vormen van zorg: kleinschalig wonen leefstijlgroepen ontmoetingscentra dagbehandeling kennis van verschillende soorten omgevingsfactoren en prikkels en de mogelijke gevolgen voor de beleving en het gedrag van de zorgvrager 2 kennis van de positieve effecten van licht op cliënten met dementie 2 / 1.6 / 1.8 / kennis verschillende toepassingen domotica 4 / / / / 3 2 / / 1.6 / 14

15 addendum: gewenste verdieping (op dementiezorg specificeren) van generiek te noemen elementen Elementen PG niveau 2 Elementen PG niveau 3 Elementen PG niveau 4 Vaardigheden Vaardigheden Vaardigheden Over zorg leefplan Over zorg leefplan Over zorg leefplan afspraken zorgleefplan uitvoeren 1.1 Zorg leefplan opstellen en gebruiken 1.1 Zorg leefplan opstellen en gebruiken 1.1 Rekening houden met aanwezigheid van andere disciplines rol psycholoog, verpleeghuisarts, diëtiste, activiteitenbegeleider, fysiotherapeut, bewegingstherapeut, muziektherapeut, ergotherapeut (kennis) in MDO zorg leefplan bespreken en bijstellen 1.10 eigen taken en de uitvoering ervan afstemmen op andere disciplines 1.1 rol psycholoog, verpleeghuisarts, diëtiste, activiteitenbegeleider, fysiotherapeut, bewegingstherapeut, muziektherapeut, ergotherapeut ketenzorg 1.1 / 1.10 in MDO zorg leefplan bespreken en bijstellen 1.8 eigen taken en de uitvoering ervan afstemmen op andere disciplines rol psycholoog, verpleeghuisarts, diëtiste, activiteitenbegeleider, fysiotherapeut, bewegingstherapeut, muziektherapeut, ergotherapeut ketenzorg andere disciplines doelgericht en doelmatig consulteren Handelen volgens wet - en regelgeving Handelen volgens wet - en regelgeving Handelen volgens wet - en regelgeving handelen volgens richtlijnen M&M, BOPZ (Wet Zorg en dwang ) (vrijheidsbeperking, medicijntoediening) alg. handelen volgens richtlijnen M&M, BOPZ (Wet Zorg en dwang ), WGBO, euthanasiewetgeving alg. handelen volgens richtlijnen M&M, BOPZ (Wet Zorg en dwang ), WGBO, euthanasiewetgeving handelen volgens de beroepscode alg. handelen volgens de beroepscode alg. handelen volgens de beroepscode alg. omgaan met een machtspositie alg. omgaan met een machtspositie alg. omgaan met een machtspositie alg. mening vormen ten aanzien van bijzondere ethische dilemma's en maatschappelijke controverse op het terrein van de PG: levenseinde seksualiteit rol familie/mantelzorg ZZP (extra zorg inkoop bijv.) persoonlijke levenssfeer en gebruik beeld en geluid met zorgvragers Palliatieve zorg Palliatieve zorg Palliatieve zorg mening vormen ten aanzien van bijzondere ethische dilemma s en maatschappelijke controverse op het terrein van de PG: levenseinde seksualiteit rol familie/mantelzorg ZZP (extra zorg inkoop bijv.) persoonlijke levenssfeer en gebruik beeld en geluid met zorgvragers 1.8 alg. 15

16 Elementen PG niveau 2 Elementen PG niveau 3 Elementen PG niveau 4 eigen handelen afstemmen op de specifieke eisen die gesteld worden aan de benadering in de terminale fase en bij een palliatieve benadering palliatieve zorg, complementaire zorg uitvoeren Patiëntenvereniging Patiëntenvereniging Patiëntenvereniging 1.1 / palliatieve zorg, complementaire zorg uitvoeren coördinatie van zorg bij complexe situaties Alzheimer Café bijwonen 3.1 Alzheimer Café bijwonen Alzheimer Café bijwonen Kennis Kennis Kennis Wet - en regelgeving Wet - en regelgeving Wet - en regelgeving kennis M&M, BOPZ (Wet Zorg en dwang ), alg. kennis M&M, BOPZ (Wet Zorg en dwang ), WGBO, euthanasiewetgeving (zorgvuldigheidseisen) alg. kennis M&M, BOPZ (Wet Zorg en dwang ), WGBO, euthanasiewetgeving (zorgvuldigheidseisen) Alzheimer Nederland 3.1 Alzheimer Nederland Alzheimer Nederland. Beroepscode Beroepscode Beroepscode ethische dilemma s - welke kom je tegen in de zorg voor mensen met dementie 3.1 kennis van bijzondere ethische dilemma's en maatschappelijke controverse op het terrein van de PG levenseinde seksualiteit rol familie/mantelzorg ZZP (extra zorg inkoop bijv.) persoonlijke levenssfeer en gebruik beeld en geluid met zorgvragers kennis palliatieve zorg kennis van verschillende soorten beslissingen rond het levenseinde - afzien van behandelen - afzien van vochtinname - actief levensbeëindigend handelen en de grenzen daaraan. kennis van bijzondere ethische dilemma's en maatschappelijke controverse op het terrein van de PG levenseinde seksualiteit rol familie/mantelzorg ZZP (extra zorg inkoop bijv.) persoonlijke levenssfeer en gebruik beeld en geluid met zorgvragers kennis palliatieve zorg kennis van verschillende soorten beslissingen rond het levenseinde - afzien van behandelen - afzien van vochtinname - actief levensbeëindigend handelen en de grenzen daaraan 1.1 / alg. 16