Beleidsplan. Nederlandse Vereniging voor Traumatologie. Traumatologie in Perspectief

Transcriptie

1 Beleidsplan Nederlandse Vereniging voor Traumatologie 2004 Traumatologie in Perspectief

2 2 Appendices A. Profielen traumacentra en perifere ziekenhuizen G. Inzet- en cancelcriteria MMT H. Schema opschaling SMH I. Preklinische triage traumapatiënten 2

3 3 Appendix A Profielen traumacentra en perifere ziekenhuizen Binnen het ziekenhuis dienen faciliteiten aanwezig te zijn die adequate opvang en behandeling van ongevalpatiënten mogelijk maken. Op de volgende bladzijden wordt een opsomming gegeven van faciliteiten die per niveau beschikbaar dienen te zijn. Zij zijn voor de diverse profielen in de tabel samengevat. Ter sturing van alle specialismen die deelnemen aan de zorg voor ongevalpatiënten dient er een Coördinatie Commissie Traumatologie te zijn. De commissie dient in elk geval te bestaan uit een chirurg, anaesthesioloog, neuroloog, orthopaedisch chirurg en indien mogelijk een neurochirurg. Andere specialismen kunnen afhankelijk van de lokale situatie worden toegevoegd. 3

4 4 Ziekenhuis trauma profielen profiel 3 profiel 3 profiel 2 profiel 2 profiel 1 profiel 1 1. SPOEDEISENDE HULP ALGEMEEN Beschikbaarheid 24 uur SEH SEH: aantal kamers aantal bedden + brancards Crashroom: aantal bedden röntgen ja/nee nee ja ja ja, 2 ja, 2 faciliteiten ja, 2 faciliteiten terplekke faciliteiten Wachtruimte Alarmsysteem behandelruimte ja/nee, videobewaking Aantal bedden met ECG monitoring Totaal aantal per jaar patiënten SEH Is er een coördinator Traumatologie, welk specialisme? ja, chirurg ja, chirurg ja, chirurg ja, chirurg ja, traumachirurg ja, traumachirurg APPARATUUR 4

5 5 SEH Intubatiemateriaal, ja/nee, O2, beademingsmaterial, reanimatiemateriaal namelijk: zuigapparaat pulsoxymeter CO2 meting nee ja ja ja ja ja ECG monitor en defibrillator CVD, art. bloeddruk monitoring nee ja ja ja ja ja standaard infusievloeistoffen en intraveneuze catheters steriele sets voor thoraxdrains, venasectie en tracheotomie steriele sets voor thoracotomie en nee nee ja/nee ja ja/nee ja laparotomie blaasdrainagesystemen met nee ja ja ja ja ja flowmeting peritoneaal nee nee nee ja ja ja lavagesystemen maagspoelset extensie materiaal voor tractie bij fracturen infuus nee nee ja ja ja ja verwarmingsapparat uur temperatuurmeting voor bloed nee nee ja ja ja ja profiel 3 profiel 3 profiel 2 profiel 2 profiel 1 profiel 1 5

6 6 PROTOCOLLEN TRAUMATOLOGIE verpleegkundig medisch traumaopvang donorpatiënten orgaan/weefseldonatie mogelijkheden transplantatiemogelijkh eden rampenopvangplan KLINISCH LABORATORIUM toegang tot bloedbank, tijdsduur? binnen binnen 30 binnen 30 binnen 15 binnen 15 min binnen 15 min 60 min min min min bepaling stollingsstatus bloedgasanalyse drugs- alcoholscreening RONTGEN Locatie röntgenafdeling Boven, op op op op op op of naast Afstand SEH naar 1e röntgen CT in het ziekenhuis Afstand SEH naar CT 3 min 3 min 3 min 1 min 1 min op SEH MRI in het ziekenhuis nee ja ja ja ja ja Afstand SEH naar MRI 5 min 3 min 5 min 3 min 3 min 3 min Angiokamer in het nee ja ja ja ja ja ziekenhuis Afstand SEH naar angiokamer 5 min 3 min 5 min 3 min 3 min 3 min 6

7 7 OPERATIEKAMER Locatie OK verdiepin naast verdieping naast verdieping naast g Afstand SEH naar OK 5 min 3 min 3 min 1 min 3 min 1 min spoedlift naar OK nee ja ja ja ja ja Rongen/C boog Arthroscopie/ endoscopie Hart-longmachine nee nee nee ja ja ja INTENSIVE CARE Locatie IC verdiepin naast verdieping naast verdieping naast g Afstand SEH naar IC 5 min 3 min 3 min 1 min 3 min 1 min spoedlift naar IC nee ja ja ja ja ja Intensive care bedden totaal Intensive care bedden met beademing Aantal medium care/ccu bedden Supervisie IC: ja/nee/ne ja/nee/nee/j ja/nee/nee/j ja/ja/ja/ja ja/ja/ja/ja ja/ja/ja/ja anaesth/intensivist/interne/chirurgie e/nee a a CITO laboratoriumfaciliteit Een verpleegkundige per IC patiënt nee nee nee overdag overdag wel ja wel reanimatie- en intubatiemogelijkheid Tijdelijke uitwendige pacemaker ECG monitor en defibrillator Elektronische drukmeting Cardiac/outputmetin nee ja ja ja ja ja 7

8 8 profiel 3 profiel 3 profiel 2 profiel 2 profiel 1 profiel 1 Intracraniële nee nee nee ja ja ja drukmeting PERSONEEL Overdag: arts agnio/agio/haio agnio haio agio oudere oudere agio oudere agio aanwezig op SEH agio heeft deze arts ja/nee nee ja ATLS ja ATLS ja ATLS jaatls Ja ATLS specifieke bijscholing? supervisor aanwezig agio/chirurg chirurg chirurg chirurg traumatolo traumatoloog traumatoloog og heeft deze arts ja/nee ATLS ATLS ATLS ATLS ATLS ATLS specifieke bijscholing? Diensten: arts agnio/agio agnio agnio agio oudere oudere agio oudere agio aanwezig op SEH chirurgie agio heeft deze arts ja/nee nee ja ATLS ATLS ATLS ATLS specifieke bijscholing? supervisor agio/chirurg nee,chiru nee, nee, nee, nee, ja, traumatoloog aanwezig rg chirurg chirurg traumatolo og traumatoloog heeft deze arts ja/nee ATLS ATLS ATLS ATLS ATLS ATLS specifieke bijscholing? Artsen aanwezig in chirurg nee nee ass oudere oudere agio oudere agio de dienst: agio traumachirurg nee nee nee nee nee ja chirurg met longchirurgieervaring nee nee nee ass ass ass 8

9 9 internist nee nee nee ass ass ass anaesthesioloo nee nee ass ass ass ja g cardioloog nee nee nee ass ass ass neuroloog nee nee nee ass ass ass cardiopulmo- nee nee nee ass ass ass naal chirurg neurochirurg nee nee nee ass ass ass radioloog nee nee nee ass ass ass personeel in de operatiekamer nee nee nee ja ja ja dienst: anaesthesioloo nee nee nee ja ja ja g röntgen nee ja ja ja ja ja SEH tot 23 uur SEH na 23 uur Wie staat klaar bij chirurg traumaopvang overdag traumatoloog nee nee nee ja ass traumatologie traumatoloog Tijdens diensten) assistent chirurg/poortarts nvt nvt ja oudere ass oudere ass oudere ass anaesthesioloo nee ja ja ja ja ja g neuroloog nee ja ja ja ja ja radioloog nee ja ja ja ja ja röntgenlaborant ja ja ja ja ja, 2 ja, 2 profiel 3 profiel 3 profiel 2 profiel 2 profiel 1 profiel 1 9

10 10 laborant nee ja ja ja ja ja klinische chemie SEH verpleegkundig e Hoe roept u het traumateam op? noodsein noodsein noodsein traumasein traumasein traumasein en tel en tel VERVOLG PERSONEEL opleidingsniveau IC opleiding nee helft eenderde allen allen allen SEH verpleegk SEH opleiding allen allen allen allen allen allen TNCC opleiding nee allen helft allen allen allen ATLS nee allen allen allen allen allen bijgewoond verpleegkundige allen allen allen allen allen allen opleiding SPECIALISME N IN DE STAF: Anaesthesiologie: ja/ deeltijd/ ja ja ja ja,opl ja,opl ja,opl nee Cardiologie ja ja ja ja,opl ja,opl ja,opl Cardiopulmonale nee nee nee ja ja,opl ja,opl chirurgie Chirurgie algemeen ja ja ja ja,opl ja,opl ja,opl Gastroenteroloog nee nee nee ja ja ja,opl Gynaecologie/verlos ja ja ja ja,opl ja,opl ja,opl kunde Haematologie nee nee nee ja ja ja Interne ja ja ja ja,opl ja,opl ja,opl 10

11 11 Kaakchirurg nee nee ja ja ja ja Kinderchirurgie nee nee nee nee ja ja Kindergeneeskunde KNO Medische Microbiologie Nefrologie nee nee nee ja ja ja Neurochirurgie nee nee deeltijd ja ja ja neurochirurgie dienst nee nee nee ja ja ja 24 uur Neuroradiologie nee nee nee nee nee ja Neurologie ja ja ja ja,opl ja,opl ja,opl Oogheelkunde Orthopaedie Plastische chirurgie / nee ja ja ja ja ja microchirurgie Psychiatrie deeltijd ja ja ja ja ja Radiologie ja ja ja ja,opl ja,opl ja,opl Revalidatie nee deeltijd deeltijd ja ja ja Uroloog anders 2. DE CHIRURGEN Opl.assistenten algemene chirurgie nee nee nee ja ja ja profiel 3 profiel 3 profiel 2 profiel 2 profiel 1 profiel 1 Aantal operaties totaal Aantal trauma operaties 11

12 12 Totaal aantal chirurgen Chirurgen aanwezig met aandachtsgebied: Traumatologie Longchirurgie nee nee 1 chir in huis chir in huis chir in huis Vaatchirurgie Gastro-intestinale chirurgie 3. HET ZIEKENHUIS ALGEMEEN bedden totaal acute haemodialyse nee/ja, nee nee nee ja ja ja en ultrafiltratie aantal: 4. TENSLOTTE Bij een ramp: Lichtgewonde slachtoffers opvangen per 2 uur Zwaargewonde slachtoffers opvangen per 2 uur

13 13 Profiel 1 ziekenhuis Als gevolg van hun centrumfunctie binnen het regionale traumazorgnetwerk dienen de profiel 1-ziekenhuizen aan een aantal specifieke eisen te voldoen: In samenwerking met andere profiel 1-ziekenhuizen in de regio: zorgplicht voor de opvang van alle polytraumapatiënten. Na stabilisatie eventueel overplaatsing naar profiel 2-ziekenhuis. 24-uursbeschikbaarheid van een: Intern traumateam: traumachirurg, anaesthesioloog, neuroloog, radiodiagnost, twee SEH-verpleegkundigen, twee röntgenlaboranten. Spoed-operatiekamer. Binnen 15 minuten aanwezig: Neurochirurg. Thoraxchirurg. Kaakchirurg. KNO-arts. Gynaecoloog. Orthopaedisch chirurg. Plastisch chirurg. Kinderarts. Internist. MMT: Grond- en luchtvervoer paraat 24 uur per dag (voorzover financiën hierin voorzien). Arts en verpleegkundige (beide met relevante prehospitale ervaring) in samenwerking met de andere deelnemende ziekenhuizen en RAV uit de regio. Faciliteiten: Traumachirurgie, acute neurochirurgie, acute OK-faciliteit, adequate IC-faciliteit, CT/MRI/interventie, traumaregistratie, coördinatiecommissie Traumatologie. 13

14 14 Bij de opvang van traumapatiënten is ondersteuning in het ziekenhuis op een breed niveau noodzakelijk. Binnen de medische staf dient consensus te bestaan over medewerking aan de opvang van de traumapatiënten en dienen afspraken gemaakt te zijn over aanwezigheid c.q. beschikbaarheid van consulterende specialismen. Deze en andere verplichtingen van de traumacentra zijn in de circulaire van VWS d.d. 6 oktober 1998 als volgt geformuleerd: 1. Zorgtaak Deze kan worden opgedeeld in een (naadloos op elkaar aansluitende) prehospitale en klinische zorgtaak. Binnen een traumacentrum moet de klinische zorg worden gewaarborgd door te voldoen aan de volgende criteria: 24-uursbeschikbaarheid van een intern traumateam, bestaand uit een chirurg met aantoonbare ervaring in de traumatologie, een anaesthesioloog, een radioloog, twee SEH-verpleegkundigen en twee röntgenlaboranten, binnen 15 minuten moeten in het ziekenhuis aanwezig kunnen zijn: een neuroloog, neurochirurg, thoraxchirurg, kaakchirurg, KNO-arts, uroloog, gynaecoloog, orthopaedisch chirurg, plastisch chirurg, kinderarts en een internist, binnen het ziekenhuis moeten de volgende faciliteiten beschikbaar zijn: traumachirurgie, adequate IC-faciliteit, adequate OK-faciliteit, CT/MRI/ interventieradiologie, traumaregistratie en een coördinatiecommissie Traumatologie. De prehospitale zorgtaak bestaat voornamelijk uit het opleiden en faciliteren van een Mobiel Medisch Team (MMT). Het MMT bestaat uit een arts en een verpleegkundige (beide met specifieke opleiding en ervaring op het gebeid van prehospitale spoedeisende medische hulpverlening), die op de plaats van ongeval preklinische medische hulp kunnen aanbieden, als aanvulling op de ambulancezorg. Deze aanvullende prehospitale zorg zal in de nabije toekomst op basis van 24- uursparaatheid functioneren, waarbij wordt gestreefd naar een landelijke dekking vanuit de tien traumacentra. Het MMT wordt middels een auto (grond-mmt) of helikopter (helikopter-mmt in vier traumacentra) naar de plaats van het ongeval vervoerd. (Zie voor verdere specificaties van het MMT hoofdstuk 5: Prehospitale zorg en GHOR.) 2. Regionaal netwerk 14

15 15 Binnen het verzorgingsgebied van het betreffende traumacentrum dient een traumazorgnetwerk te worden gerealiseerd. Hierbij worden afspraken gemaakt over (de verdeling van) de opvang van ongevalslachtoffers en de samenwerking daarbij. Tevens worden afspraken gemaakt over registratie, kwaliteitscontrole en visitaties. 3. Landelijk netwerk Ieder traumacentrum heeft de taak intensief contact te houden met de overige traumacentra over de optimale werkwijze op zowel medisch-inhoudelijk als op organisatorisch gebied. Dit moeten leiden tot (de ontwikkeling van) landelijke behandelprotocollen, kwaliteitseisen en kwaliteitscontrole, en registratiesystemen. Inmiddels bestaan er twee landelijke overlegstructuren tussen de traumacentra (het LVTC en LBTC) en een aantal landelijke werkgroepen, waar onder MMT s en patiëntenstromen, Kwaliteit, onderzoek en registratie, en Samenwerking Regionaal Geneeskundig Functionaris en LBTC. 4. Wetenschap en opleiding. De traumacentra ontwikkelen zich gezamenlijk tot kenniscentra op het gebied van traumatologie, door vergaren en verspreiding van kennis en kunde. Wetenschappelijk onderzoek en opleiding maken hiervan deel uit. 15

16 16 Appendix G Inzet- en cancelcriteria MMT Eind februari 2001 is het G3-overleg ingesteld. Deelnemers aan dit overleg zijn de landelijke koepelorganisaties AmbulanceZorg Nederland, het Landelijk Beraad Traumacentra (LBTC) en de Raad van RGF en: drie organisaties die een belangrijke rol spelen binnen de (grootschalige) hulpverlening bij ongevallen en rampen. Het doel van het G3-overleg is om door vroegtijdige afstemming over en samenwerking met elkaar samen sterker te staan in het realiseren van concrete producten en het uitwerken van ideeën waarmee de te leveren zorg uiteindelijk het beste gediend is. Multidisciplinaire werkgroep MMT-inzetcriteria Op initiatief van het G3-overleg is een multidisciplinaire werkgroep MMT-inzetcriteria ingesteld. In deze werkgroep hadden vertegenwoordigers van Ambulancezorg Nederland, de Beroepsvereniging Ambulancezorg, het LBTC, en de Raad van RGF en zitting. De opdracht van de werkgroep was op korte termijn te komen tot een unaniem advies over een set MMT-inzetcriteria omdat hieraan in het veld grote behoefte bestaat. Als basisdocumenten zijn hiervoor alle in het land gehanteerde MMTinzetcriteria gebruikt. De uiteindelijke set is een compilatie van wat al voorhanden was. De set heeft betrekking op landelijke inzetcriteria Traumatologie en op inzet in reguliere situaties. Dit zijn alle situaties tot op het moment dat sprake is van multidisciplinair overleg op leidinggevend niveau. Vanaf dat moment is sprake van opschaling en treedt de structuur van de GHOR in werking. Landelijke afstemming De hieronder volgende set MMT-inzetcriteria Traumatologie is de eerste en enige set die op landelijk niveau bestuurlijk draagvlak heeft. 16

17 17 Inzetcriteria MMT voor de reguliere spoedeisende hulpverlening Doel 1. Inzetcriteria dienen een bijdrage te leveren aan een hogere effectiviteit en doelmatigheid van de zorgverlening. 2. Inzetcriteria dienen heldere richtlijnen te zijn op basis waarvan de keuze tot het al dan niet inzetten van het MMT kan worden gemaakt. 3. Inzetcriteria dienen duidelijkheid te verschaffen over de noodzaak van het inzetten van het MMT. Definities Primaire inzet: inzet van het MMT door de CPA-centralist op basis van de melding. Secundaire inzet: inzet van het MMT door de CPA-centralist op verzoek van een hulpverlener (ambulanceverpleegkundige of huisarts) ter plaatse. Drie soorten MMT-inzetcriteria: 1. Criteria gebaseerd op de aard van het incident. 2. Criteria gebaseerd op de toestand van de patiënt. 3. Overige inzetcriteria gebaseerd op regionale afspraken. Toepassen van inzetcriteria: De CPA-centralist gebruikt als dringende richtlijnen bij de uitvraagsystematiek: De inzetcriteria gebaseerd op de aard van het ongeval in combinatie met de inzetcriteria gebaseerd op de toestand van de patiënt. Voor kinderen en ouderen geldt dat sneller tot inzet wordt besloten in verband met de verhoogde kwetsbaarheid van beide categorieën. Bij een vraag van de hulpverlener ter plaatse volgt onmiddellijke inzet. Geen discussie tijdens de inzetprocedure. Bij twijfel inzetten met de mogelijkheid tot cancellen. 17

18 18 Overig: De inzetcriteria dienen blijvend te worden geëvalueerd conform geldende procedures. Criteria gebaseerd op de aard van het incident 1. Hoog energetisch trauma: - Snelheid motor-, brom- en (snor)fiets > 30 km/uur. - Auto-ongeval met hoge snelheid. - Uit voertuig / van motor geslingerd. - Aanrijding voetganger > 30 km/uur. 2. Ongeval met of tegen trein/tram/vrachtwagen/bus/vliegtuig/schip. 3. Val of sprong van hoogte, gerelateerd aan de toestand van de patiënt. 4. Beknelling, bedelving of verdrinking. 5. Ongevallen met meerdere ernstige slachtoffers. 6. Ongevallen met elektriciteit (incl. blikseminslag). 7. Explosie. 8. Chemische, toxische en nucleaire incidenten. 9. Grote brand met ingeslotenen. 10. Duikongevallen. Criteria gebaseerd op de toestand van de patiënt: A(irway) 11. Acuut bedreigde ademweg: - Hoofd/halstrauma. - Oedeem. - Corpus alienum. 12. Verdenking inhalatietrauma: - Stridor / kortademigheid. - Coma. - Brandwonden in hoofd-/halsgebied. 18

19 19 B(reathing) 13. Iedere patiënt met ernstige afwijkingen van de ademfrequenties: - Leeftijd Ademfrequentie <1 <20; > <15; > <10; >35 >12 <10; >30 - Thoraxtrauma SaO2 < 96%, ondanks 5 minuten zuurstoftoediening van 100%. C(irculation) 14. Shock-klasse III of hoger en kinderen shock-klasse I (tachycardie en verminderde capillary refill). D(isability) 15. Bewusteloosheid door trauma. 16. (Dreigende) dwarslaesie. E(xposure) 17. Doordringen verwondingen aan schedel, borstkas of buikholte. 18. Hoog energetisch letsel met (zowel open als gesloten) fracturen aan bovenbeen, bekken of wervelkolom). 19. Schotwonden, ernstige slag- of steekwonden aan schedel, borstkas of buikholte. 20. Amputaties boven pols en enkel. 21. Brandwonden 15% BSA (totale lichaamsoppervlakte). 22. Transport van patiënt met ernstige onderkoeling <32 gr. C kerntemperatuur. Overige inzetcriteria gebaseerd op regionale afspraken Deze worden hier buiten beschouwing gelaten. Cancelcriteria MMT Onderhevig aan regionale afspraken, nog geen landelijke concensus over opgesteld. 19

20 20 20

21 21 Appendix H Schema opschaling SMH (Spoedeisende Medische Hulpverlening) Type incident Type inzet 1 Incident met 1 slachtoffer 1 ambulance 2 Incident met (naar schatting) 1 slachtoffer 1 ambulance en MMT wiens leven (potentieel) wordt bedreigd en waarbij aanvullende medische hulp ter plaatse noodzakelijk is 3 Incident met (naar schatting) 2-4 slachtoffers Ambulances, MMT, OvDG van wie het leven (potentieel) wordt bedreigd en waarbij coördinatie en aanvullende medische hulp ter plaatse nodig is 4 Incident met 5-10 slachtoffers Ambulances, MMT, OvDG, CTPI 5 Incident met meer dan 10 slachtoffers Ambulances, MMT, OvDG, CvDG, CTPI, SIGMA 21

22 22 Appendix I Preklinische triage traumapatiënten TRIAGESCHEMA TRAUMAPATIENTEN VOOR AMBULANCEPERSONEEL en MMT RTS < 11 PTS < 9 ja nee Duidelijk uitwendig waarneembaar: Penetrerend letsel hoofd, thorax en/of bovenbuik Twee of meer instabiele fracturen van femurschacht en/of humerusschacht (duidelijk zichtbaar) Klinisch instabiel bekken Klinische fladderthorax Gehele neurologische uitval van 1 extremiteit Amputatie proximaal van pols of enkel Brandwonden > 15% en/of inhalatietrauma Chemisch trauma Lichaamstemperatuur < 32 graden ja nee Hoog energetisch trauma: RTS 11 of 12 Ongeval verkeer > 65 km/uur Verkorting auto > 50 cm Deuk passagierszijde > 30 cm Uit de auto geslingerd Mede passagier overleden Auto over de kop geslagen Voetganger geraakt > 10 km/uur Val van > 5 m hoogte Zwangerschap > 13 wkn Naar dichtstbijzijnde ziekenhuis met volledige faciliteiten: ZIEKENHUIS PROFIEL 1 Ja en RTS 11 of 12 Nee en RTS 11 Naar dichtstbijzijnde ziekenhuis met intermediaire faciliteiten: ZIEKENHUIS PROFIEL 2 Nee en RTS 12 Naar dichtstbijzijnde ziekenhuis met algemene faciliteiten: ZIEKENHUIS PROFIEL 3 Gespecialiseerd centrum 22