Nederlandse samenvatting List of publications Curriculum Vitae Dankwoord. Chapter 7
|
|
- Samuël de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nederlandse samenvatting List of publications Curriculum Vitae Dankwoord Chapter 7
2
3 Cognitieve dysfunctie bij glioompatiënten Onderliggende mechanismen en consequenties Jaarlijks wordt bij 800 mensen in Nederland de diagnose primaire hersentumor gesteld. In 80% van de gevallen gaat het om een glioom, een tumor uitgaande van het steunweefsel van de hersenen. Deze tumoren kunnen worden ingedeeld op basis van tumortype en gegradeerd volgens de WHO criteria op basis van de meeste maligne gedeeltes binnen de tumor. Veel van deze patiënten ervaren klachten van het neurocognitief functioneren en functionele beperkingen die de kwaliteit van leven beïnvloeden. De neurocognitieve functiestoornissen lijken meer een globaal karakter te hebben dan dat zij direct te verklaren zijn vanuit de specifieke lokalisatie van de tumor in de hersenen. De hypothese is dan ook dat het voorkomen van deze functiestoornissen het gevolg is van diffuse veranderingen in de neurale netwerk organisatie van de hersenen. Het doel van het onderzoek, zoals beschreven in dit proefschrift, is (I) het exploreren van de effecten van een hersentumor op het neurocognitief functioneren en kwaliteit van leven; (II) onderzoeken van het onderliggend neurofysiologisch functioneren door de evaluatie van de sterkte en spatiële verdeling van de resting-state netwerken in de hersenen met behulp van de magnetoencefalograaf (MEG). In het eerste gedeelte van het proefschrift wordt het neurocognitief functioneren en kwaliteit van leven van nieuw gediagnosticeerde hooggradige glioompatiënten beschreven. De twee studies zijn onderdeel van een nationaal onderzoek naar het neurocognitief functioneren en kwaliteit van leven van hoog- en laaggradige glioompatiënten en hun partners. In hoofdstuk 3.1, wordt de kwaliteit van leven van hooggradige glioompatiënten beschreven. Inclusie vond plaats nadat de patiënten waren geopereerd en voordat zij gingen starten met de radiotherapie. Elke 4 maanden (tot 16 maanden na diagnose) werden een tweetal vragenlijsten (een generieke vragenlijst (MOS SF-36) en een hersentumorspecifieke vragenlijst (BCM-20)) door de patiënten ingevuld. Gedurende de studieperiode werden 68 patiënten geïncludeerd. De patiënten die twee jaar na de initiële diagnose nog in leven waren (lange overlevers) werden geselecteerd. De resultaten van de kwaliteit van leven vragenlijsten van deze groep is vergeleken met de groep hooggradige glioompatiënten die binnen een jaar na diagnose waren overleden (korte overlevers). De kwaliteit van leven van de lange overlevers verbeterde gedurende het ziekteproces, en is op sommige fronten zelfs vergelijkbaar met de kwaliteit van leven van gezonde controles. In deze groep patiënten is een hogere mental component score die wordt afgeleid van de MOS SF-36 voorspellend voor overleving. Het blijkt alleen geen onafhankelijke voorspeller te zijn wanneer bekende voorspellers van overleving worden toegevoegd in het model. Bij de lange overlevers heeft een tumorrecidief een negatieve invloed op de kwaliteit van leven met met name een impact op het fysiek functioneren en een toegenomen onzekerheid over de toekomst. Uit deze studie kan worden geconcludeerd dat glioompatiënten met een langere overleving, een goede kwaliteit van leven kunnen ervaren zolang ze niet geconfronteerd worden met een recidief van de tumor. In hoofdstuk 3.2, worden de neurocognitieve functiestoornissen gedurende het ziekteproces Chapter 7 159
4 van hooggradige glioompatiënten beschreven. De geïncludeerde patiënten ondergingen een neuropsychologisch onderzoek op baseline (na de operatie en voor aanvang van de radiotherapie) en daarna bij 8 en 16 maanden follow-up. De patiëntengroep in zijn geheel gaat gedurende het ziekteproces achteruit in het neurocognitief functioneren. Patiënten die gedurende de studieperiode worden geconfronteerd met een tumorrecidief gaan meer achteruit, waarbij met name het toegenomen gebruik van anti-epileptica een rol lijkt te spelen. Hoofdstuk 4 toont de resultaten van twee studies waarin de functionele connectiviteit (de mate van interactie tussen de verschillende hersengebieden) en netwerk architectuur van patiënten met verschillende soorten hersentumoren is geëvalueerd met behulp van de MEG. De MEG registreert magnetische velden die het gevolg zijn van elektrische activiteit welke ontstaat door oscillaties van groepen neuronen in de hersenen. De twee studies laten aanwijzingen zien voor uitgebreide en wijdverspreide verschillen in functionele connectiviteit en netwerk organisatie in de hersentumor populatie in vergelijking met een gezonde controle populatie. Bij 17 hersentumorpatiënten en 15 gezonde controles werd een MEG registratie verricht van de rusttoestand (resting-state) van de hersenen. In hoofdstuk 4.1, is de functionele connectiviteit geëvalueerd met behulp van de synchronization likelihood (SL) in hersentumorpatiënten en gezonde controles. De SL is een maat voor lineaire en non-lineaire statistische afhankelijkheden tussen tijdreeksen van twee oscillatoire signalen, en is daarmee een weerspiegeling van de functionele interactie tussen twee over de hersenen verspreide populaties van neuronen. Dit onderzoek toont, zoals verwacht, uitgebreide verschillen in functionele connectiviteit bij de patiënten in vergelijking met de gezonde controles en lijken zich niet te beperken tot de specifieke lokalisatie van de tumor in de hersenen. In hoofdstuk 4.2, wordt de functionele connectiviteit tussen de MEG regio s geëvalueerd binnen verschillende frequentiebanden. Een afname in de functionele connectiviteit wordt gevonden tussen MEG sensoren die op grotere afstand van elkaar liggen in de hoge frequentiebanden en een toename van de functionele connectiviteit tussen MEG sensoren die op korte afstand van elkaar liggen in de lagere frequentiebanden. Met behulp van de grafische theoretische analyse toegepast op de synchronization likelihood is er gekeken naar de integratie van het gehele netwerk. Bij de vergelijking in netwerk configuratie zijn verschillen geobserveerd tussen hersentumorpatiënten en gezonde controles. Bij de hersentumorpatiënten lijkt er een meer suboptimale netwerkorganisatie te bestaan in vergelijking met een kleine-wereld (small-world) netwerk organisatie zoals gevonden bij de gezonde controles. Gezien de verwachting dat de veranderde netwerkorganisatie geassocieerd is met het neurocognitief functioneren, is vervolgens een homogene laaggradige glioompatiëntengroep geïncludeerd. In deze studie zijn 17 laaggradige glioompatiënten vergeleken met 17 gezonde controles die vergelijkbaar zijn wat betreft de leeftijd, geslacht en opleidingsniveau. In 160
5 hoofdstuk 5.1, worden de resultaten beschreven van de correlatie van het neurocognitief functioneren met resting-state synchrone oscillatoire hersenactiviteit met behulp van een fast-fourier analyse. Een diffuse vertraging van de achtergrondactiviteit is gevonden bij de glioompatiënten in vergelijking met gezonde controles. Deze vertraging is geassocieerd met een slechter executief functioneren, informatieverwerking en werkgeheugen. In hoofdstuk 5.2, is de synchronization likelihood (SL) als een maat voor statistische afhankelijkheden tussen MEG tijdseries van dezelfde twee populaties geëvalueerd. Er zijn aanwijzingen voor een toename in de functionele connectiviteit in de delta, theta en lage gamma band tussen MEG sensoren die ver van elkaar gelegen zijn. Er is een afname in de functionele connectiviteit tussen MEG sensoren in de beide hersenhelften gevonden in de delta en lage alfa band. Toename in functionele connectiviteit is gecorreleerd met een slechter neurocognitief functioneren in de delta, theta en gamma band. Tot nu toe is het onduidelijk of de verschillen in de koppeling zoals gevonden in hoofdstuk 5.2, zijn geassocieerd met verschillen in de organisatie van functionele netwerken. In hoofdstuk 5.3, is in plaats van de synchronization likelihood, de phase lag index (PLI) gebruikt om de functionele connectiviteit vast te leggen. In deze studie is de PLI als maat gekozen aangezien de PLI minder beïnvloedt wordt door het effect van volumegeleiding. Een toename in functionele connectiviteit is gevonden in de theta band bij glioompatiënten in vergelijking met gezonde controles. Daarnaast is er ook een verschil aangetoond in netwerk organisatie tussen glioompatiënten en gezonde controles. In de theta frequentieband wordt een toegenomen lokale clustering van connecties tussen MEG sensoren gezien bij glioompatiënten en een afname van de clustering in de beta band. De kortste afstand tussen twee MEG sensoren die met elkaar geassocieerd zijn (padlengte) verschilde niet tussen de glioompatiënten en gezonde controles. In de delta band is een toegenomen padlengte wel geassocieerd met slechter executief functioneren en slechter presteren op aandachtstaken. In de lage alfa frequentieband, lijken een toegenomen padlengte en locale clustering geassocieerd te zijn met een afname van het verbaal geheugen. Hieruit kan worden afgeleid dat er een associatie is tussen het neurocognitief functioneren en de netwerkarchitectuur van de hersenen in glioompatiënten. Chapter 7 161
6
7 List of publications Bartolomei F, Bosma I, Klein M, Baayen JC, Reijneveld JC, Postma TJ, Heimans JJ, van Dijk BW, de Munck JC, de Jongh A, Cover KS, Stam CJ. How do brain tumours alter functional connectivity? A magnetoencephalography study. Ann Neurol 2006; 59: Bartolomei F, Bosma I, Klein M, Baayen JC, Reijneveld JC, Postma TJ, Heimans JJ, van Dijk BW, de Munck JC, de Jongh A, Cover KS, Stam CJ. Disturbed functional connectivity in brain tumour patients: evaluation by graph analysis of synchronization matrices. Clin Neurophys 2006; 117: Bosma I, Vos MJ, Heimans JJ, Taphoorn MJB, Aaronson NK, Postma TJ, van der Ploeg HM, Muller M, Vandertop WP, Slotman BJ, Klein M. The course of neurocognitive functioning in high-grade glioma. Neuro Oncol 2007; 9:53-62 Bosma I, Stam CJ, Douw L, Bartolomei F, Heimans JJ, van Dijk BW, Postma TJ, Klein M, Reijneveld JC. The influence of low-grade glioma on resting state oscillatory brain activity: a magnetoencephalography study. J Neurooncol 2008; 88:77-85 Bosma I, Heimans JJ, Klein M. In reference to Maschio et al. (Neuro Oncol 2008; ) Neuro Oncol 2008; 10:1172 Bosma I, Douw L, Bartolomei F, Heimans JJ, van Dijk BW, Postma TJ, Stam CJ, Reijneveld JC, Klein M. Synchronized brain activity and neurocognitive function in patients with low-grade glioma: a magnetoencephalography study. Neuro Oncol 2008; 10: Douw L, Baayen JC, Bosma I, Klein M, Vandertop WP, Heimans JJ, Stam CJ, de Munck JC, Reijneveld JC. Treatment-related changes in functional connectivity in brain tumor patients: a magnetoencephalography study. Exp Neurol 2008; 212: Bosma I, Reijneveld JC, Douw L, Vos MJ, Postma TJ, Aaronson NK, Muller M, Vandertop WP, Slotman BJ, Taphoorn MJB, Heimans JJ, Klein M. Health-related quality of life of long-term highgrade glioma survivors. Neuro Oncol 2009; 11:51-58 Chapter 7 Van Vuurden DG, Yazdani M, Bosma I, Broekhuizen AJ, Postma TJ, Heimans JJ, van der Vlak P, Aronica E, Tannous BA, Würdinger T, Kaspers GJ, Cloos J. Attenuated AMPA receptor expression allows glioblastoma cell survival in glutamate-rich environment. PLoS 2009: 4:e5953 Bosma I, Reijneveld JC, Klein M, Douw L, van Dijk BW, Heimans JJ, Stam CJ. Disturbed functional brain networks and neurocognitive function in low-grade glioma patients: a graph theoretical analysis of resting-state MEG. Nonlinear Biomed Physics 2009; 3:9 163
8 Hilverda K, Bosma I, Heimans JJ, Postma TJ, vandertop WP, Slotman BJ, Buter J, Reijneveld JC, Klein M. Cognitive functioning in glioblastoma patients during radiotherapy and temozolomide treatment: initial findings. Neuro Oncol in press Vos MJ, Berkhof J, Hoekstra OS, Bosma I, Sizoo E, Heimans JJ, Reijneveld JC, sanchez E, Lagerwaard FJ, Buter J, Noske DP, Postma TJ. MRI and Thallium-201 SPECT in the prediction of outcome in glioma therapy. Submitted 164
9 Curriculum Vitae Ingeborg Bosma werd op 23 november 1971 geboren te Groningen. Zij voltooide het VWO aan het Zernike College te Groningen en studeerde geneeskunde van 1990 tot 1997 aan de Rijksuniversiteit Groningen en volgde haar co-schappen in het UMCG. In deze periode deed ze onderzoek bij Prof. Dr. JJA Mooij naar een nieuw meetsysteem voor akoestische detectie van intracraniële aneurysmata en was zij coördinator in Groningen van een internationale studie naar het klinisch beloop van patiënten met ongeruptureerde aneurysmata (ISUIA study). Van september 1997 t/m september 1999 was zij als arts-assistent neurochirurgie werkzaam in het toenmalige Dijkzigt ziekenhuis te Rotterdam waarna zij van september 1999 tot december 2000 als arts-assistent neurochirugie werkzaam was in het Academisch Ziekenhuis Maastricht en het Atrium te Heerlen. Van november 2000 tot oktober 2001 was zij als arts-assistent neurologie werkzaam in het Slotervaart ziekenhuis waarna een jaar als arts-assistent neurologie volgde in het VUmc. Sinds september 2003 is zij in het VUmc in opleiding tot neuroloog en deed ze hier haar promotie-onderzoek. Zij woont samen met Herko Hids en samen hebben ze drie kinderen. Chapter 7 165
10
11 Dankwoord Geen proefschrift zonder hulp, advies en steun van vele mensen om mij heen zonder wie dit niet mogelijk is geweest. Graag wil ik een aantal mensen in het bijzonder bedanken. Ten eerste wil ik alle patiënten en proefpersonen bedanken voor hun deelname aan de verschillende studies beschreven in dit proefschrift. Zonder hun medewerking was het niet mogelijk geweest om alle data te verzamelen die in dit proefschrift heeft geresulteerd. Prof. Dr. J. J. Heimans, beste Jan. Als promotor gedurende de hele onderzoeksperiode ben ik je veel dank verschuldigd. Je kracht ligt in het vasthouden van de grote lijnen in het onderzoek. Veelvuldig kwam je met de opmerking: maar wat is nu de boodschap voor de behandelend arts, als ik teveel verzeild raakte in de kleine details. Dit zette me weer met beide benen op de grond waardoor we de manuscripten nog verder konden aanpassen tot het uiteindelijke resultaat. Dank ook voor de warme belangstelling voor mij als persoon gedurende deze periode, ook als ik weer eens een afspraak wilde maken voor 10 minuten en jij bij binnenkomst al wist wat er aan de hand was Dank hiervoor. Prof. Dr C.J. Stam, beste Kees. Halverwege mijn onderzoeksperiode besloten we de MEG als functioneel imaging techniek toe te passen bij de glioompatiënten wat een hele nieuwe wending gaf aan de inhoud van mijn promotie. Heel veel dank ben ik je verschuldigd voor al je hulp, begeleiding, uitleg in deze periode. Jouw uitzonderlijke kennis en heldere uitleg van de materie heeft uiteindelijk in dit proefschrift geresulteerd. Dank hiervoor. M. Klein, beste Martin. Dank je wel voor je steun en support vanaf dag 1 van mijn onderzoeksperiode. Ook jouw kennis van de statistiek was onmisbaar toen we het eerste manuscript wilden gaan schrijven en ik mij afvroeg hoe ik met de analyses van de verzamelde dataset moest beginnen. Ook heb ik het erg gewaardeerd dat je ondanks dat je het altijd erg druk hebt uitgebreid de tijd wilde nemen voor overleg. Dank je wel voor het begeleiden van het schrijven van de manuscripten vanaf versie 1 t/m De track changes functieknop is erg handig maar ook confronterend als ik na de zoveelste versie nog rode, paarse of groene pagina s terugkreeg. Dank je wel voor al je geduld. Chapter 7 Dr. J.C. Reijneveld, beste Jaap. Ook jij kwam iets later in mijn onderzoeksperiode maar bent heel waardevol geweest. Jouw strakke begeleiding met onze vaste evaluatiemomenten zorgden ervoor dat de vaart erin bleef zitten. Je wilt toch elke twee weken vertellen dat je een nieuwe versie van een manuscript hebt afgerond of weer een aantal patiënten hebt geïncludeerd. De onderzoeksgroep neuro-oncologie is in de afgelopen periode uitgebreid en er wordt meer gepubliceerd. Naast de toegenomen productie is het ook een hele gezellige en hechte groep geworden waar jij zeker je aandeel in hebt gehad. 167
12 De leden van de promotiecommissie: Dr. TJ Postma, beste Tjeerd, ik wil je bedanken voor al je kritische noten bij de manuscripten. Dit is het uiteindelijke resultaat zeker ten goede gekomen. Prof. Dr. MJB Taphoorn, beste Martin. Dank je wel voor je kritische beoordeling van de manuscripten. Prof. Dr. JJA Mooij, dank voor uw bereidheid zitting te nemen in de promotie commissie. Prof. Dr. JG van Dijk, dank voor uw bereidheid zitting te nemen in de promotiecommissie. Dr R Grant, dear Robin. Thank you for the fact that you are here today to take part in the promotie committee. Lies Braam, beste Lies. Dank je wel voor al het werk dat je verzet hebt. Van het eerste gesprek aangaan met de patiënt om mij te introduceren wanneer ik weer patiënten wilde includeren en het waarnemen van alle werkzaamheden tijdens vakanties en mijn zoveelste verlofperiode. Met jouw hulp hebben we in mijn periodes van afwezigheid geen data verloren. Daarnaast ook dank voor al je gezelligheid, de terugkerende gesprekjes en je warme belangstelling. Ik hoop dat je snel je draai gaat vinden op je nieuwe werkplek. Medewerkers MEG (Bob, Peter Jan, Saskia, Geert, Jeroen) Veel dank gaat naar jullie uit voor hulp bij de MEG-registraties van de verschillende patiënten voor het onderzoek. Zonder jullie hulp hadden we deze data niet kunnen verzamelen. Speciale dank gaat uit naar Bob van Dijk. Beste Bob, dank je wel voor je begeleiding in de ingewikkelde materie van de data-acquisitie en verwerking. Maar goed dat je op een gegeven moment een scriptje hebt geschreven omdat ik anders waarschijnlijk nog steeds aan het worstelen zou zijn geweest met ruwe data. Wilmy Cleijne en Linda Douw. Beste Wilmy, dank voor het afnemen van de grote hoeveelheid neuropsychologische onderzoeken (NPO) bij de patiënten in de verschillende studies en de follow-up. In overleg met jou kon ik het altijd voor elkaar krijgen om een NPO te laten verrichten op een voor de patiënt zo min mogelijk belastend moment. Dank je wel voor al je hulp. Beste Linda, nadat ik de eerste MEG data had verzameld kwam ik via Martin met jou in contact. Aangezien ik het op dat moment erg druk had in de kliniek maakte jij de eerste opzet voor ons manuscript. Graag wil ik je bedanken voor al het werk dat je verricht hebt in de afgelopen periode en je steun en support. Els Deventer, beste Els. Bedankt voor het frequent sturen van referenties en het verzamelen van de literatuur. Collega onderzoekers van de MS, Alzheimer en bewegingsstoornissen, dank je wel voor alle gezelligheid tijdens mijn onderzoeksperiode en lunches op de trappen bij Vermaat, als het weer het toeliet. Alle onderzoekers neuro-oncologie (sinds kort kan ik dit zeggen), dank jullie wel voor de betrokkenheid, steun en support. Wellicht kunnen we het in Maastricht net zo gezellig maken als in Barcelona? Verder denk ik ook terug aan de meest vruchtbare kamer op 168
13 de poli met Niki, Laura en Femke. Misschien heeft er iemand toen wel slapeloze nachten van gehad, maar uiteindelijk hebben we toch allemaal ons proefschrift tussen de bedrijven door afgerond. Ook mijn latere kamergenoten Nelleke, Salka en Esther zal ik niet vergeten (ik zal volgende keer de hint oppakken als er gevraagd wordt of ik een kopje thee wil drinken hij wordt trouwens nog steeds gebruikt). Dank je wel voor de gezelligheid en steun. Degenen die ik niet met naam hier genoemd heb, maar die wel degelijk hebben bijgedragen aan de totstandkoming van dit proefschrift, dank ik voor hun betrokkenheid. Maaike Vos, lieve Maaike. Samen hebben we al veel meegemaakt in de afgelopen jaren. Leuke congressen in Edingburgh, Wenen en Barcelona. Je kan overal goed shoppen en wijntjes of biertjes drinken, hoewel onze gesteldheid dat niet altijd toeliet. Dank je wel voor je belangstelling voor het onderzoek en in de afgelopen maanden ook op andere fronten in de kelder. Ik ben blij dat je mijn paranimf wil zijn. Mark, lieve broer(tje). Dank je dat je mijn paranimf ( wat is dat voor iets? ) wil zijn op deze voor mij zo n belangrijke dag. Ook bedankt voor je betrokkenheid bij je neefjes en nu ook nog een nichtje. Frank noemt je niet voor niets zijn grote vriend. Ouders, lieve Mam en Dikkiedik. Dank je wel voor al jullie onvoorwaardelijke steun, liefde en vertrouwen. Ook veel dank voor jullie liefdevolle zorg als opa en oma voor Frank, Coen en Eline. Tot slot, Herko, Frank, Coen en Eline. Lieve Herko, jou wil ik bedanken voor al je support in de afgelopen jaren, je liefde en je afkrakende humor. Dank ook voor de ochtenden die jij met de jongens in Artis doorbracht als ik weer aan het boekje moest gaan werken. Ik hou van je. Lieve Frank, grote vent. Dank je wel voor je onvoorwaardelijke liefde en je gezellige praatjes. Lieve Coen, jouw gezellige lach en ondeugende koppie hielp mij om toch nog even door te zetten en het boekje echt af te maken. Lieve Eline, mijn meisje, nog maar net in ons leven maar al zo n impact. Nu mijn promotie is afgerond ga ik fijn tijd aan jou, je grote broers en Herko besteden. Chapter 7 169
14
15
16
Nederlandse samenvatting List of publications Curriculum Vitae Dankwoord. Chapter 7
Nederlandse samenvatting List of publications Curriculum Vitae Dankwoord Cognitieve dysfunctie bij glioompatiënten Onderliggende mechanismen en consequenties Jaarlijks wordt bij 800 mensen in Nederland
Nadere informatieAppendices. Nederlandse samenvatting. Dankwoord. List of publications Bibliography Curriculum Vitae
Nederlandse samenvatting Appendices Dankwoord List of publications Bibliography Curriculum Vitae Mijn promoter, prof. dr. BFAM van der Laan. Beste Bernard, altijd heb ik prettig kunnen samenwerken met
Nadere informatieNeural networks and brain tumors: the interplay between tumor, cognition, and epilepsy
Neural networks and brain tumors: the interplay between tumor, cognition, and epilepsy Linda Douw Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Het hoofddoel van deze dissertatie was het verbreden
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/74052 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Winder, J.Y. Title: The UHDRS and UHDRS-FAP assessments in Huntington's disease
Nadere informatieAppendix A 75 76 77 78 79 80 81 82 Appendix B 83 84 85 86 87 88 89 90 Nawoord Veel mensen hebben bijgedragen aan het tot stand komen van dit proefschrift. Mijn promotoren Jan Jakob Mooij, Jan Beks en Gwan
Nadere informatieLize, bedankt voor de mooie cover en het opmaken van dit proefschrift, ik vind het prachtig geworden!
Velen van jullie zullen misschien gedacht hebben dat het er niet meer van zou komen. Nu het toch eindelijk zo ver is, wil ik de mensen bedanken die op enige wijze hebben bijgedragen aan dit proefschrift.
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Het doel van dit proefschrift was om te onderzoeken of klinische verschijnselen (fysieke beperkingen en cognitieve stoornissen) bij MS verklaard konden worden door verstoring van functionele hersenennetwerken
Nadere informatieEen hersentumor: lokale beschadiging of ziek netwerk?
Een hersentumor: lokale beschadiging of ziek netwerk? Linda Douw De Hongaarse schrijver Frigyes Karinthy stelde in zijn korte verhaal Ketenen uit 1929 dat alle mensen in de wereld met elkaar verbonden
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING 188 Type 1 Diabetes and the Brain Het is bekend dat diabetes mellitus type 1 als gevolg van hyperglykemie (hoge bloedsuikers) kan leiden tot microangiopathie (schade aan de kleine
Nadere informatieMALADAPTIVE SOCIAL BEHAVIOUR OF STUDENTS IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION
MALADAPTIVE SOCIAL BEHAVIOUR OF STUDENTS IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden op gezag van de Rector Magnificus Dr. D. D. Breimer,
Nadere informatieDankwoord (Acknowledgements)
Dankwoord (Acknowledgements) Dit proefschrift was niet tot stand gekomen zonder de bijdrage van velen. Allereerst een woord van dank aan alle proefpersonen die door het invullen van vragenlijsten of deelname
Nadere informatieNeurocognitief functioneren bij electroconvulsietherapie
Neurocognitief functioneren bij electroconvulsietherapie Het belangrijkste doel van dit proefschrift was het bestuderen van de aard en de mate van veranderingen op meerdere domeinen van het neurocognitief
Nadere informatieDankwoord (Acknowledgements)
Dankwoord (Acknowledgements) Dankwoord (Acknowledgements) 245 Het heeft even geduurd maar daar ligt hij dan eindelijk, de gedrukte versie van mijn proefschrift! Ik kan me nog als de dag van gisteren herinneren
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Lesies in het verbonden brein: een netwerk perspectief op hersentumoren en lokalisatiegebonden epilepsie In hoofdstuk 1 worden klinische aspecten van gliomen besproken, een type
Nadere informatieEEG en MEG bij de diagnostiek van cognitieve stoornissen
EEG en MEG bij de diagnostiek van cognitieve stoornissen Alida A. Gouw Neuroloog / klinisch neurofysioloog VU medisch centrum Dementie Update 2018 Disclosures Research support van Boehringer Ingelheim
Nadere informatieFollow-up van volwassenen die als kind zijn behandeld voor kanker Web-based. based nazorgplan
Follow-up van volwassenen die als kind zijn behandeld voor kanker Web-based based nazorgplan Annette Berendsen, Dr. AJ. Berendsen, huisarts Afdeling Huisartsgeneeskunde UMCG 1 Follow-up van volwassenen
Nadere informatieNawoord. In het bijzonder wil ik noemen:
Curriculum Vitae De schrijver van dit proefschrift werd geboren op 13 februari 1966 te Pijnacker. In 1984 behaalde hij het VWO ß diploma aan het Christelijk Lyceum Delft, te Delft. In datzelfde jaar begon
Nadere informatieHersentumorcentrum Amsterdam
Cancer Center Amsterdam Locatie VUmc Hersentumorcentrum Amsterdam De polikliniek 2 Amsterdam UMC Cancer Center Amsterdam Inleiding Neuro-oncologie is het specialisme dat zich concentreert op ziekten van
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/39720 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Hafkemeijer, Anne Title: Brain networks in aging and dementia Issue Date: 2016-05-26
Nadere informatieWillemien de Kleijn Maart 2012
Dankwoord 129 130 Dankwoord 131 In dit dankwoord maak ik graag gebruik van de gelegenheid om een aantal mensen hartelijk te bedanken voor hun bijdrage aan de totstandkoming van dit proefschrift. Allereerst
Nadere informatieHoofdstuk 1 en 2 bestaan uit de inleiding en de beschrijving van de onderzoeksdoelen.
Chapter 9 Nederlandse samenvatting 148 CHAPTER 9 De kans dat een kind kanker overleeft, is de laatste decennia sterk gegroeid. Tot in de jaren zestig van de vorige eeuw was kinderkanker meestal fataal,
Nadere informatie* Dankwoord
* Met veel plezier kijk ik terug op mijn periode als AGIKO in de Hoogstraat. Het was bijzonder om de opleiding tot revalidatiearts te kunnen combineren met het doen van onderzoek. Alle mensen die ik in
Nadere informatieHardell: mobiel bellen en hersentumoren aan de belzijde
Hardell: mobiel bellen en hersentumoren aan de belzijde Kennisbericht over een publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift: Hardell L, Carlberg M, Söderqvist F, Hansson Mild K, Meta-analysis of long-term
Nadere informatieNeurostimulation in alcohol dependence: The effect of repetitive transcranial magnetic stimulation on cognitive functioning and craving Jansen, Jochem
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Neurostimulation in alcohol dependence: The effect of repetitive transcranial magnetic stimulation on cognitive functioning and craving Jansen, Jochem Link to publication
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Goeij, Moniek Cornelia Maria de Title: Disease progression in pre-dialysis patients:
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/39413 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Reedeker, Nanda Title: Neuropsychiatric phenomena in Huntington s disease Issue
Nadere informatieDankwoord. Mijn liefste, jouw steun is onontbeerlijk geweest om dit proefschrift mogelijk te maken. Bedankt voor alles.
149 Aan de totstandkoming van dit proefschrift hebben veel mensen een waardevolle bijdrage geleverd. Naast de steun van velen tijdens het onderzoek, wil ik de volgende personen met name bedanken. Prof.
Nadere informatieSAMENVATTING bijlage Hoofdstuk 1 104
Samenvatting 103 De bipolaire stoornis, ook wel manisch depressieve stoornis genoemd, is gekenmerkt door extreme stemmingswisselingen, waarbij recidiverende episoden van depressie, manie en hypomanie,
Nadere informatieHet begrijpen van heterogeniteit binnen de ziekte van Alzheimer: een neurofysiologisch
Het begrijpen van heterogeniteit binnen de ziekte van Alzheimer: een neurofysiologisch perspectief Inleiding De ziekte van Alzheimer wordt gezien als een typische ziekte van de oudere leeftijd, echter
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting 99 Nederlandse Samenvatting Depressie is een veel voorkomend en ernstige psychiatrisch ziektebeeld. Depressie komt zowel bij ouderen als bij jong volwassenen voor. Ouderen en jongere
Nadere informatieNeurocognitive Processes and the Prediction of Addictive Behaviors in Late Adolescence O. Korucuoğlu
Neurocognitive Processes and the Prediction of Addictive Behaviors in Late Adolescence O. Korucuoğlu Nederlandse Samenvatting De adolescentie is levensfase waarin de neiging om nieuwe ervaringen op te
Nadere informatieOver leven. Over kwaliteit van leven na kinderkanker
Over leven Over kwaliteit van leven na kinderkanker Prof dr Martha Grootenhuis Emma Kinderziekenhuis AMC Onderzoeker en GZ-psycholoog BIG @zorgvhziekekind www.zorgvoorhetziekekind.nl 1 Kinderkanker overleven
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting In het promotieonderzoek dat wordt beschreven in dit proefschrift staat schade aan de bloedvaten bij dementie centraal. Voordat ik een samenvatting van de resultaten geef zal ik
Nadere informatieCitation for published version (APA): Kuijlen, J. M. A. (2010). On TRAIL for glioma therapy? Groningen: s.n.
University of Groningen On TRAIL for glioma therapy? Kuijlen, J M A IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document
Nadere informatieCHAPTER XII. Nederlandse Samenvatting
CHAPTER XII Nederlandse Samenvatting Dit proefschrift behelst een aantal klinische en translationele studies met betrekking tot de behandeling van het primair operabel mammacarcinoom. Zowel aspecten van
Nadere informatieCME. Imaging van gliomen. Academy
CME Beschikbaar 2016-2017 Imaging van gliomen 4-5 ptn E-Learning voor: Neuroradiologen, Neurologen, Neurochirurgen, Radiotherapeuten, medisch-oncologen Accreditatie: NVN, NVRO, NvVN VerNieuwD, Eindredactie:
Nadere informatieChapter 8. Dankwoord
117 Chapter 8 Dankwoord 118 119 Dankwoord Nadat de grootste klus geklaard is en het dan eindelijk zover is dat het manuscript bij de beoordelingscommissie ligt, komt het moment om te beginnen met het schrijven
Nadere informatieBRAIN STRUCTURE AND FUNCTION IN CHILDREN BORN SMALL FOR GESTATIONAL AGE. Henrica Martina Antoinette de Bie
BRAIN STRUCTURE AND FUNCTION IN CHILDREN BORN SMALL FOR GESTATIONAL AGE Henrica Martina Antoinette de Bie Cover MP van den Heuvel, Josephine & Steven Ang This project was supported by an educational grant
Nadere informatieVan klacht naar diagnose, therapie en nabehandeling. Dr J.C. Reijneveld Neuroloog VUmc / AMC, voorzitter Landelijke Werkgroep Neuro-oncologie (LWNO)
Van klacht naar diagnose, therapie en nabehandeling Dr J.C. Reijneveld Neuroloog VUmc / AMC, voorzitter Landelijke Werkgroep Neuro-oncologie (LWNO) Klachten mijn Ik man loop is de laatste ze...en laatste
Nadere informatieSummary Samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae
Summary Samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae 9 SAMENVATTING Hoofdstuk 1 bevat een korte inleiding over het diagnostische proces en er worden twee van de meest gebruikte diagnostische beeldvormende
Nadere informatieMarrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131. chapter 10 samenvatting
Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131 chapter 10 samenvatting Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 132 Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 133 Zaadbalkanker wordt voornamelijk bij jonge mannen vastgesteld
Nadere informatieSamenvatting Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie
Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie Zoals beschreven in hoofdstuk 1, is artrose een chronische ziekte die vaak voorkomt bij ouderen en in het bijzonder
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Pouw, Lucinda Title: Emotion regulation in children with Autism Spectrum Disorder
Nadere informatieCover Page. Author: Meijer, Eline Title: This is [not] who I am : understanding identity in continued smoking and smoking cessation Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/57383 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Meijer, Eline Title: This is [not] who I am : understanding identity in continued
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20126 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dumas, Eve Marie Title: Huntington s disease : functional and structural biomarkers
Nadere informatieNederlandse samenvatting proefschrift Renée Walhout. Veranderingen in de hersenen bij Amyotrofische Laterale Sclerose
Nederlandse samenvatting proefschrift Veranderingen in de hersenen bij Amyotrofische Laterale Sclerose Cerebral changes in Amyotrophic Lateral Sclerosis, 5 september 2017, UMC Utrecht Inleiding Amyotrofische
Nadere informatieDiagnostiek met vragenlijsten in de eerstelijn
Diagnostiek met vragenlijsten in de eerstelijn drs. G.J. Kloens RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN DIAGNOSTIEK MET VRAGENLIJSTEN IN DE EERSTELIJN Proefschrift ter verkrijging van het doctoraat in de Psychologische,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24307 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Broek, Colette van den Title: Optimisation of colorectal cancer treatment Issue
Nadere informatieEEG tijdens geheugenactivatie een onderzoek naar vroege hersenveranderingen bij de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Huntington
EEG tijdens geheugenactivatie een onderzoek naar vroege hersenveranderingen bij de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Huntington In Nederland wordt het aantal patiënten met dementie geschat op meer
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen. Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam
Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen Twee uitersten
Nadere informatieOn the Move! Cognitietour door Nederland
On the Move! Cognitietour door Nederland 1 Mei, 2016 2 Prof. Bernard Uitdehaag Prof. Jeroen Geurts Prof. Vincent de Groot Dr. Hanneke Hulst Dr. Brigit de Jong Dr. Menno Schoonheim 3 WAT GAAN WE DOEN? Wat
Nadere informatieDankwoord 13:45: binnenwerk_prataap_chandieshaw.indd
Dankwoord Dankwoord Ik ben aan velen dank verschuldigd die mij direct of indirect geholpen hebben om dit proefschrift af te ronden. Hoewel een volledig overzicht onmogelijk is wil ik in het bijzonder
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie
Wetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie Wetenschappelijke artikelen 600 500 400 300 200 216 198 232 265 270 257 301 346 341 333 326 362 422 437 429 487 504 100 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20154 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Joosen, Katharina Jacomina Title: Harsh discipline in toddlerhood. A longitudinal
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Dikkedarmkanker is een groot gezondheidsprobleem in Nederland. Het is de derde meest voorkomende vorm van kanker bij mannen en de tweede meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. In 2008
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/33187 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33187 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Hidding, Elske Title: Neurocognitive mechanisms and vulnerability to autism and
Nadere informatieW. Hoogenstoevenbelt, Prismant, Utrecht, Bestel Willem, dank voor je hulp bij de aanlevering van het databestand.
140 Prof. dr. S.K. Bulstra, beste Sjoerd, jouw innemende manier van begeleiding, waarbij vrijheid en creativiteit een grote rol speelt, heeft mij bijzonder geïnspireerd. Ik wil je dan ook buitengewoon
Nadere informatieNeuroanatomical changes in patients with loss of visual function Prins, Doety
Neuroanatomical changes in patients with loss of visual function Prins, Doety IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check
Nadere informatie6.2.1 Dealen met afleiding onderweg
Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je
Nadere informatieSTABLE LOVE, STABLE LIFE?
STABLE LOVE, STABLE LIFE? De rol van sociale steun en acceptatie in de relatie van paren die leven met de ziekte van Ménière Oktober 2011 Auteur: Drs. Marise Kaper Master Sociale Psychologie, Rijksuniversiteit
Nadere informatieDe Invloed van Religieuze Coping op. Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie. Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria
De Invloed van Religieuze Coping op Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria Ria de Bruin van der Knaap Open Universiteit Naam student:
Nadere informatieHoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?
INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in
Nadere informatieDankwoord. Curriculum Vitae
Dankwoord Curriculum Vitae Dankwoord & CV 153 Dankwoord Natuurlijk was dit proefschrift er niet gekomen zonder de hulp en steun van vele mensen. Ik wil iedereen die mij geholpen heeft dan ook bedanken
Nadere informatieWorkshop Can DO. Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven
Workshop Can DO Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven Leeuwarden 23 april 2015 Diagnose MS Impact: Plaats, datum, tijd, behandelaar Vooronderstellingen t.a.v. Multiple Sclerose
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting HET BEGRIJPEN VAN COGNITIEVE ACHTERUITGANG BIJ MULTIPLE SCLEROSE Met focus op de thalamus, de hippocampus en de dorsolaterale prefrontale cortex Wereldwijd lijden ongeveer 2.3
Nadere informatieGraag wil ik op deze plek iedereen bedanken die heeft bijgedragen aan dit proefschrift.
Dankwoord 179 180 Graag wil ik op deze plek iedereen bedanken die heeft bijgedragen aan dit proefschrift. Professor Verhoef, promotor en opleider: ik ben u zeer erkentelijk voor de opleiding tot arts-microbioloog
Nadere informatieAspecten van het zorgpad hersentumor. Fenna Hummel, Neuro-oncologieverpleegkundige
Aspecten van het zorgpad hersentumor Fenna Hummel, Neuro-oncologieverpleegkundige Aspecten van het zorgpad hersentumor Het zorgpad; wie doet wat/ wanneer/ toegangstijden Neuro-oncologisch verpleegkundige
Nadere informatieLOAS Nieuwsbrief Juli 2019
LOAS Nieuwsbrief Juli 2019 Beste lezer, Hierbij versturen wij u de zomereditie van de nieuwsbrief van de LOAS studie. In de voorgaande editie hebben jullie gezien dat de eerste LOAS onderzoekster, Claire
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 203 Nederlandse samenvatting Wittere grijstinten Klinische relevantie van afwijkingen in de grijze stof in multipele sclerose, zoals afgebeeld met MRI Multipele sclerose (MS) is
Nadere informatieOnderzoek naar de nazorg bij dikke darmkanker door de huisarts of de chirurg en het gebruik van een persoonlijke interactieve website (I CARE studie).
Onderzoek naar de nazorg bij dikke darmkanker door de huisarts of de chirurg en het gebruik van een persoonlijke interactieve website (I CARE studie). Verbetert de zorg na de behandeling van dikke darmkanker
Nadere informatieMark van de Wiel wil ik bedanken voor zijn bijdrage aan de pathway analyse, de normalisatie van de sirna resultaten en zijn statistiekadvies.
Dat het leven van een promovendus zo nu en dan gepaard gaat met bloed, zweet en tranen weet je als je aan je promotieonderzoek begint. Toch heb je dan nog geen idee van wat je allemaal te wachten staat.
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20183 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rooden, Stephanie Maria van Title: Clinical patterns in Parkinson s disease Date:
Nadere informatieNederlandse Samenvatting. Chapter 5
Nederlandse Samenvatting Chapter 5 Chapter 5 Waarde van MRI scans voor voorspelling van invaliditeit in patiënten met Multipele Sclerose Multipele Sclerose (MS) is een relatief vaak voorkomende ziekte
Nadere informatie9 Communicatie-tools. voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie
9 Communicatie-tools voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie Maar één persoon Je hebt maar een persoon nodig om nieuwe ervaringen te introduceren VOORWOORD Geen enkel
Nadere informatiehet laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en
Samenvatting In de laatste 20 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de psychosociale gevolgen van kanker. Een goede zaak want aandacht voor kanker, een ziekte waar iedereen in zijn of haar leven wel eens
Nadere informatieDankwoord 135. Dankwoord
Dankwoord 135 Dankwoord Promoveren doe je (gelukkig) niet alleen. Ik had het geluk om in 2 ziekenhuizen te mogen werken wat dubbele collega s dus dubbele gezelligheid betekende. Rotterdam, Utrecht, Utrecht,
Nadere informatieAcknowledgements. Dankwoord. Marjolein Maas Experiential Social Justice Judgment Processes
Acknowledgements Dankwoord 118 Acknowledgements Het schrijven van een proefschrift heeft vele gezichten. Het is leuk, interessant, inspirerend, boeiend, een uitdagende puzzel, maar het kan zo nu en dan
Nadere informatieklinisch fysicus i.o. radiotherapie
+ klinisch fysicus i.o. radiotherapie dr. ir. Ellen Brunenberg UMC St Radboud Beroepsoriëntatieavond Protagoras/Willem Einthoven 23 september 2013 + curriculum vitae n dr. ir. Ellen Brunenberg (29 jaar)
Nadere informatiesen en patiënten en het beschrijven van de data. Je geduld, precisie en altijd snel becommentariëren van de artikelen heb ik zeer gewaardeerd.
Dankwoord DANKWOORD Vele mensen hebben een bijdrage geleverd aan het tot stand komen van dit proefschrift. Eind 1993 kreeg U-Gene Research (thans Kendle) opdracht tot begeleiding van een groot postmarketing
Nadere informatieFebruari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6
Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6 Mama Een roos is roze viooltjes zijn blauw maar het allerliefst Hou ik van jou mama. Joshua De beste
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting nelleke tolboom binnenwerk aangepast.indd 161 28-12-2009 09:42:54 nelleke tolboom binnenwerk aangepast.indd 162 28-12-2009 09:42:54 Beeldvorming van Alzheimerpathologie in vivo:
Nadere informatieAcknowledgement. Acknowledgement
Acknowledgement Acknowledgement This study is part of TREND (Trauma RElated Neuronal Dysfunction), a Dutch Consortium that integrates research on epidemiology, assessment technology, pharmacotherapeutics,
Nadere informatieHoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het
Samenvatting Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het individu als op populatieniveau. Effectieve
Nadere informatieList of publications 171
List of publications 171 Dankwoord Dit proefschrift had zonder patiënten niet geschreven kunnen worden. Dank daarvoor! Tijdens mijn promotietraject, officieel MD/PhD-traject genaamd, heb ik veel samengewerkt
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieHet concept cognitieve reserve
Het concept cognitieve reserve Anita van Loenhoud Sommige mensen minder ernstig aangedaan dan anderen - ondanks vergelijkbare hersenschade. Pt 1 Pt 2 Pt 3 Pt 4 Stern (2012), Lancet Neurology Het concept
Nadere informatieLange termijn functioneren en participatie bij jongeren met chronische pijn en vermoeidheid. Tessa Westendorp
Lange termijn functioneren en participatie bij jongeren met chronische pijn en vermoeidheid Tessa Westendorp 24 januari 2014 Hoofdthema s binnen mijn onderzoek: Revalidatiebehandeling Jongeren met chronisch
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting De nadelige gezondheidsrisico s/gevolgen van roken en van depressie en angststoornissen zijn goed gedocumenteerd, en deze aandoeningen doen zich vaak tegelijkertijd voor. Het doel
Nadere informatieNeurofeedback: een geschikte behandeling voor autisme?
Neurofeedback: een geschikte behandeling voor autisme? Mirjam Kouijzer, MSc Radboud Universiteit Nijmegen Het programma Controversiële behandelingen Wat is biofeedback? Mijn onderzoek naar de effecten
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieThe Symphony triple A study
Patiënten informatie en toestemmingsverklaring The Symphony triple A study USING SYMPHONY AS AN ADJUNCT TO HISTOPATHOLOGIC PARAMETERS WHEN THE DOCTOR IS AMBIVALENT ABOUT THE ADMINISTRATION AND TYPE OF
Nadere informatieDe Robijn Nieuwsbrief Januari 2008. Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is.
De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008 Lieve mensen, Allereerst wens ik iedereen een vreugdevol nieuw jaar toe. Misschien begin je dit jaar met de beste voornemens, zoals altijd en heb je bewust gekeken naar
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) * 132 Baby s die te vroeg geboren worden (bij een zwangerschapsduur korter dan 37 weken) hebben een verhoogd risico op zowel ernstige ontwikkelingproblemen (zoals mentale
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22866 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Voorthuis, Alexandra Title: Future parents : childhood experiences, oxytocin and
Nadere informatieTransnational Forces and Corporate Governance Regulation in Postsocialist Europe
Transnational Forces and Corporate Governance Regulation in Postsocialist Europe reading committee: prof. dr. B. Greskovits dr. O.H Holman prof. dr. J.E. Keman dr. S. Shields prof. dr. R. Van Tulder Arjan
Nadere informatieHoofdstuk 1 Hoofdstuk 2
179 In dit proefschrift werden de resultaten beschreven van studies die zijn verricht bij volwassen vrouwen met symptomen van bekkenbodem dysfunctie. Deze symptomen komen frequent voor en kunnen de kwaliteit
Nadere informatieCoRPS Kwaliteit van leven data verzamelen endelen met de PROFILES registratie: dikkedarmkanker als voorbeeld Center of Research on Psychology in Somatic diseases Dr. Floortje Mols - Tilburg University
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36475 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Windhorst, Dina Aafje (Dafna) Title: Differential susceptibility to parenting
Nadere informatiePrognostische factoren bij de ziekte van Parkinson. Daan Velseboer Afdeling Neurologie AMC, 29 November 2013
Prognostische factoren bij de ziekte van Parkinson Daan Velseboer Afdeling Neurologie AMC, 29 November 2013 Nut van prognostische data De patiënt wil (vaak) weten: Hoe snel zullen mijn klachten toenemen?
Nadere informatie