REISVERHAAL MEI 2014.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "REISVERHAAL MEI 2014."

Transcriptie

1 REISVERHAAL MEI Intro. Soms passen alle puzzelstukjes keurig in elkaar. Eén vrachtwagen van ons wintertransport van afgelopen jaar was bestemd voor het psychiatrisch ziekenhuis in Sibiu. De lading bestond voornamelijk uit ziekenhuisbedden en rolstoelen. De bedden werden jammer genoeg geleverd zonder matrassen, wat mij op het spoor zette om een flink aantal matrassen te verkrijgen. De dag de vrachtwagen met onze hulpgoederen in Panheel werd beladen voor ons voorjaar transport kregen we 100 ziekenhuismatrassen geleverd. Tempur afwasbare matrassen en van uitstekende kwaliteit. Met deze expeditie konden er 50 mee. Ik ben ervan overtuigd dat deze in het ziekenhuis een warm onthaal krijgen. Wat mij tijdens het afgelopen wintertransport nog meer opviel was het aantal rolstoelen dat werd uitgeladen bij het psychiatrisch ziekenhuis, veel meer dan mijn mening nodig was. Op mijn verzoek beloofde het hoofd van de verpleegkundige dienst een aantal rolstoelen te schenken aan het algemene streekziekenhuis. Later hoorde ik dat dit ziekenhuis één rolstoel had gekregen. Het psychiatrisch ziekenhuis bleek ze allemaal zelf nodig te hebben. Ook dit zette mij op het spoor om een 40 tal rolstoelen te vinden voor het streekziekenhuis en met succes. Een week voor ons voorjaar transport kwamen 35 rolstoelen uit Antwerpen bij onze loods aan, met dank aan in de in Antwerpen wonende Veronique, die ik om hulp had gevraagd en die dit allemaal voor elkaar kreeg. Er is nog een bijzonderheid te melden in de aanloop naar dit transport. Dr.Camille Budo, oogarts in St.Truiden en een goede bekende van mij maakte mij enkele weken geleden erop attent dat in St.Truiden een nieuw ziekenhuis met nieuwe apparatuur in gebruik is genomen en dat vrijwel de hele inventaris in het oude ziekenhuis is achtergebleven. Als we interesse hebben t.b.v. het streekziekenhuis in Sibiu moeten we even contact zoeken, zo luidde de boodschap.

2 Op uitnodiging van directrice Doris Eder gaan we een dagje inventaris opmaken en foto s nemen van alle aangeboden goederen. Dat levert een indrukwekkende lijst op, variërend van een stroomgenerator tot bedden, stoelen, tafels, en inrichting van operatiekamers. De totale waarde is waarschijnlijk meer dan een half miljoen euro. In Sibiu komt men, na het bekijken van de foto s al snel tot de conclusie dat vrijwel alles bruikbaar is. Tijdens mijn verblijf in Roemenië binnenkort zal blijken of dit project realiseerbaar is. Het zal naar verwachting nog niet eenvoudig zijn. Enkele dagen voor vertrek. We werken nu al zo lang met onze Roemeense transporteur Transmontana samen dat we er niet meer van opkijken als de vrachtwagen al een dag eerder in Panheel is dan is afgesproken. Op 1 mei gaan we de vrachtauto beladen. Dat de chauffeur een dag moet wachten is geen probleem omdat hij toch pas na uur in de avond in Duitsland mag rijden vanwege de dag van de arbeid. De laadruimte is tot de laatste m2 benut. Later op de avond krijg ik telefoon met de mededing dat hij omstreeks uur in de avond uit Panheel is vertrokken. We hebben nu nog twee dagen om ons voor te bereiden op ons vertrek met acht vrijwilligers, dat is gepland op zondagmorgen 4 mei. Zondag 4 mei Iedereen is tijdig aanwezig op de plaats van vertrek en om 10 uur begint onze aftocht naar Düsseldorf, om via München naar Sibiu te gaan. De weersomstandigheden zijn uitstekend bij vertrek, maar bij landing rond half zeven moeten we toch even wennen aan regen en temperaturen die vrij laag zijn, pakweg 12 graden. De regen blijkt de hele avond aan te houden. Zoals gebruikelijk wacht Tibi ons op bij het vliegveld met enkele vrienden, die het hele team met drie auto s naar de plaatsen van bestemming brengt. Ik voel het als een morele verplichting om allereerst even bij de ouders van de vorig jaar overleden Bianca langs te gaan. Het is zondagavond en je mag verwachten dat ze allemaal thuis zijn. Dat blijkt ook zo te zijn. Uit het gesprek blijkt dat het gezin het nog steeds moeilijk heeft, maar dat toch langzaam de focus weer op de toekomst wordt gericht. Andrei, hun zoon is er immers ook nog en ook voor hem moet nog worden gezorgd.

3 Vaak zie je dat een dramatische gebeurtenis als het overlijden van een kind zoals hier leidt tot een echtscheiding bij de partners. De persoonlijke verwerking van het verdriet roept dan conflicten op. Hier niet. Oti en Cristina dragen hun verdriet in gezamenlijkheid en hun onderlinge band is sterker dan ooit. Hun uitnodiging om deze week naar het graf van Bianca te gaan hou ik nog even in beraad. Ik wil nog iets doen vanavond. Het is alweer twee maanden geleden dat Dorina Popa, een oogarts die ik ken mijn hulp vroeg voor een 9 jarig meisje dat dringend een bril nodig had. De ouders hadden geen geld om een bril te kopen. Met een recept en een foto van het kind ben ik naar een lokale opticien gegaan, die bereid was voor dit meisje een bril te maken. Die ga ik vanavond brengen. Julia gaat mee als tolk. Een taxi brengt mij naar het huisje gelegen in een donkere straat in het centrum van de stad. Achter een poort treffen we een binnenplaats aan waaraan diverse huisje zijn gelegen. We kloppen aan en na even wachten gaan het licht aan en wordt de deur opengedaan. Nadat we verteld hebben waarvoor we komen zijn we uiteraard welkom. Het gezin bestaat uit 5 personen. Oma, de ouders en hun twee kinderen. De bril is voor Andreea. Ik begrijp helemaal waarom Dorina onze hulp heeft gevraagd. Het gezin woont, nadat zij enige tijd op straat hebben geleefd, in een huisje van de gemeente, bestaande uit een kamer en een keukentje. Er is geen toilet en geen doucheruimte. De keuken en kamer dienen tevens als slaapplaats. Het is een ongezonde situatie. De muren en vloeren zijn vochtig. Er is geen verwarming. Om het toch een beetje warm te krijgen staat een pit van het gasfornuis te branden. De verbrandingsgassen verspreiden zich in de kamer. Julia krijgt hierdoor last met haar ademhaling. Het is ook niet verwonderlijk dat de

4 kinderen gezondheidsproblemen hebben. Behalve een kast en een slaapbank is er geen meubilair te vinden. We moeten op het bed zitten. De vloer is belegd met rottende tapijten, want ook die is vochtig. De vader werkt als dagloner in de bouw. De moeder werkt als kamermeisje in hotel Apollo. Het is een serieus gezin met grote moeilijkheden. Andreea is bij een van de oma s en ik vraag de moeder om haar even op te halen. Ik wil zien of de sterkte van de glazen goed is en ook hoe de bril bij haar past. De bril is een schot in de roos. Ze vindt hem mooi en ze kan nu weer goed zien. Bij vertrek laat ik wat geld achter. De rest van ons team is in hotel Apollo en omdat dit vlakbij is gelegen lopen we daar nog even naar toe om wat te drinken. Tegen middernacht zijn we terug in onze tijdelijke verblijfplaats. Ik ga nog even eten kopen voor ontbijt morgenvroeg en val vervolgens in bed. Maandag 5 mei. Vannacht heeft het constant geregend en het blijft zo te zien regenen vandaag. Daarbij is het ook nog redelijk koud. We hebben met z n allen afgesproken dat we om 9.00 uur bij onze opslag plaats zijn aan de Str.Tractorului. Binnen een half uur is alles en iedereen present en kunnen we beginnen met het lossen van de vrachtauto. Met een heftruck van ambient is deze klus snel geklaard. In november vorig jaar was deze opslag groot genoeg voor de inhoud van 4 vrachtauto s, dus de inhoud van deze ene is geen enkel probleem. We kunnen slordig met de ruimte omgaan. Tussen een uur komen alle gezinnen, scholen, ziekenhuizen en vertegenwoordigers van andere projecten waarvoor we hulpgoederen in de wagen hadden hun spullen ophalen. En inderdaad: om zes uur is iedereen geweest, is de loods weer leeg en kunnen we weg.

5 Inmiddels is het opgehouden met regenen en komt de zon door; een voorbode voor een beter weertype morgen. Avonds gaan we met 5 vrijwilligers eten in restaurant La Turn aan de Piata Mare. Als ik binnenga meen ik dat een bekende van mij voor mij ook naar binnen gaat. Ik geloof mijn ogen niet. Het is inderdaad Ovidiu met zijn vrouw Monika. Ovidiu werkt al twee jaar als chirurg in Duitsland en ze zijn beide afgelopen kerst nog bij mij thuis op bezoek geweest. De verrassing is voor ons allebei groot. Ovidiu blijkt een week vakantie te hebben en hij heeft in Sibiu nog wat zaken af te wikkelen. Zondag gaat hij weer terug naar Gütersloh. Dinsdag 6 mei De dag begint voor mij met een college aan de faculteit voor sociale wetenschappen. Het college is aangekondigd onder het thema Het belang van vrijwilligerswerk. Volgens de informatie die ik heb verzameld over dit thema blijkt dit belang vrij groot te zijn, niet alleen in omvang maar ook in zijn maatschappelijke en financiële consequenties. Het is een interessante morgen omdat er behoorlijk wordt gediscussieerd over een aantal aspecten van het onderwerp. Met name over de oorzaak van het feit dat in Roemenië het vrijwilligerswerk maar moeizaam op gang komt blijken de meningen fors uiteen te lopen. Aansluitend, het is dan ruim in de middag, wil ik nog even naar het gezin van Dolores Brinzan gaan. Haar dochter Sofia is in oktober vorig jaar in Duitsland geopereerd aan een schedelafwijking genaamd craniostenose. Deze dure ingreep is mogelijk gemaakt onder meer door fondsen die wij als Stichting voor Sofia bijeen hebben gebracht. Ik laat Dolores voor de camera nog eens het hele verhaal van Sofia vertellen. Het is een emotioneel betoog, waarin de incompetentie en onverschilligheid van de Roemeense artsen de boventoon voeren. Zij en haar man zijn door deze onbegrijpelijke en verwoestende gang van zaken zodanig op de proef gesteld en in hun ziel geraakt dat zij voor zichzelf en hun kinderen geen toekomst meer zien in Roemenië. Ze gaan het land voorgoed verlaten en zullen zich na de zomer in Duitsland vestigen. Ze beloven mij van de ontwikkelingen via op de hoogte te houden. De dag is nog niet voorbij. We zijn maar een week hier en ik probeer zoveel mogelijk activiteiten in zo kort mogelijke tijd af te wikkelen.

6 Afgelopen wintertransport bleek bij een bezoek de in Talmaciu wonende drie jaar oude Sabina Calin een operatie aan haar beide kleine tenen nodig te hebben. De ouders wisten zich daar geen raad mee omdat zij meenden dat ze geen ziektekostenverzekering hadden. Dat bleek achteraf bekeken anders te zijn. Vanuit de Stichting hebben we toen een procedure op gang gezet die ertoe heeft geleid dat op korte termijn een operatie kon plaatsvinden in het Luther Kinderziekenhuis. De procedure kwam er kort opgeschreven op neer dat wij een formeel verzoek deden aan een orthopedisch chirurg in het ziekenhuis om Sabina te opereren. Uit ervaring wisten wij dat in zo n situatie, nl. wetende dat een Nederlandse Stichting over de schouder meekijkt, artsen plotseling handelen volgens officiële normen en waarden, iets wat zij onder normale omstandigheden nooit zouden doen(op een enkele uitzondering na). Normaal gesproken zouden zij zich zwart hebben laten betalen voor hun werk. Voor dit gezin zou dit een onoverkomelijke drempel zijn geweest, omdat de vader blijkens het loonstrookje dat hij mij laat zien maar een salaris krijgt van omgerekend 129 euro per maand en dat voor een achturige werkdag en 5 dagen per week. Van dit salaris is het vrijwel onmogelijk om een gezin te onderhouden; De mogelijkheid om van dit salaris een operatie te betalen is totaal uitgesloten. De omstandigheden wij in het appartement aantreffen passen volledig bij het salaris. De armoede knalt je hier tegemoet. Twee kamers met alleen twee slaapbanken en een kast. Verder geen meubilair. Om de warmte een beetje binnen te houden in de winter zijn de wanden bekleed met tempex. De hier beschreven corruptie in de Roemeense gezondheidszorg blijft mij dwarszitten als een zeurende kiespijn die niet over wil gaan. Iedere keer als ik van een nieuw geval hoor wordt de kiespijn heviger en wordt de frustratie groter omdat ik er niets aan kan doen, maar ook omdat de Roemenen zelf ook niet in staat blijken te zijn om hier verandering in te brengen. Iedereen zit gevangen in het corrupte systeem en ontsnappen is niet mogelijk. Het valt me bij mezelf op dat de aanblik van extreme armoede zoals in dit geval me steeds minder heftig raakt. Ik begin het allemaal redelijk normaal te vinden wat waarschijnlijk komt omdat ik het allemaal al meer dan een keer en in allerlei varianten heb aangetroffen de afgelopen vijftien jaar, wat overigens niet wil zeggen dat ik me minder betrokken voel bij de mensen die onder de armoede te lijden hebben. Ik ben nog steeds uitermate gemotiveerd om hulp te bieden waar deze echt nodig blijkt te zijn,

7 Woensdag 7 mei 2014 Voor vanmorgen zijn twee colleges afgesproken. Een bij de journalistiek faculteit en een bij de faculteit politiek. De gebruikelijke lesmethode op de universiteit is een monoloog houdende docent en luisterende studenten. De faculteiten weten inmiddels dat ik dat anders doe. Ik presenteer een probleem en ga vervolgens met de studenten in debat over mogelijke oplossingen. Dat levert altijd interessante discussies op. Vandaag ging dat ook zo tot het moment dat Tibi mij vroeg om iets te vertellen over mijn ervaringen in de Roemeense gezondheidszorg. Dat had bij beter niet kunnen niet, want ik ben toen helemaal los gegaan en heb alle nuanceringen, relativeringen en uitzonderingen achterwege gelaten. Voor de studenten waren het schokkende verhalen die overigens wel goed pasten in het beeld dat zij zelf hadden van de Roemeense gezondheidszorg. Na een lunch met Tibi vervolg ik met Teo mijn dag. Teo vertelt mij dat de zigeunerin, die afgelopen winter nog in een krot lange de rivier woonde, is verhuisd met haar kinderen. Ik ga met hem kijken. Aan de rand van de stad, nabij onze opslagplaats zijn enkele nieuwe huizen gebouwd, speciaal voor arme gezinnen, op grond die de gemeente gratis daarvoor ter beschikking heeft gesteld. In een van deze nieuwe woningen treffen we Daniela aan met haar kinderen. Zij heeft beneden twee kamers ter beschikking. Boven woont een ander gezin in twee kamers. De douche en toilet zijn voor gezamenlijk gebruik. Er is water en elektriciteit, een luxe die Daniela eerder niet kende. Strikt genomen stelt het nog niet veel voor. Twee kamers is veel te klein, maar goed, in vergelijking waar ze eerst woonde is dit toch 1000 keer beter. Voor de twee kamer betaalt zij 200 euro huur per maand. Ik vraag hoe ze dit financieel voor elkaar krijgt. Haar man is dagloner in de bouw en hij verdient 10 euro per dag. Voor een hele maand werken krijgt hij 250 euro. Daarnaast krijgt het gezin nog 10 euro per maand kinderbijslag, totaal 60 euro per maand. Er is dus 90 euro beschikbaar om eten te kopen en te betalen voor water en elektriciteit. Ik zie dat Daniela de hele tijd met een kind op de arm rondloopt. Ik vraag haar naar dit kind en ik krijg een vrij bizar verhaal te horen. Toen zij twee jaar geleden in de winter ziek was, heeft ze in het ziekenhuis gelegen. In het bed naar haar was een moeder net bevallen van een

8 dochtertje. Op mysterieuze wijze is deze moeder uit het ziekenhuis verdwenen met achterlating van haar baby. Daniela heeft deze baby toen mee naar huis genomen en gehouden. Het was legaal zegt ze omdat ze papieren heeft moeten ondertekenen. Dit waarschijnlijk allemaal onder het motto : waar 5 kinderen opgroeien kunnen er ook zes opgroeien. Als we vertrekken die ik dat in de verte een nieuwe kathedraal in aanbouw is. Dit zal dan wel een van de 10 nieuwe kerken zijn, die op dit moment onder constructie zijn. Hoewel is dit niet begrijp ga ik er maar van uit dat de Roemeense bevolking een grote behoefte heeft aan kerkgebouwen. Ik sta graag open voor andere verklaringen. Donderdag 8 mei. Vorige week had ik een beetje koorts bij vertrek. Ik had er verder geen last van en ook de afgelopen dagen heb ik niet de indruk gehad dat er iets mis was. Vanmorgen voelt het anders aan. Ik moet mij laten onderzoeken omdat ik het gevoel heb dat ik longontsteking heb. Om half tien heb ik een afspraak met de ziekenhuisdirectie over een aantal kwesties en bij die gelegenheid zal ik vragen om een arts. Ik wil weten of er ruis op mijn longen zit en of ik mogelijk aan de antibiotica moet. Zoals verwacht is het ziekenhuis erg geïnteresseerd in de instrumenten die het Belgische ziekenhuis aanbiedt, maar tegen de verwachting is het Roemeense ziekenhuis bereid om de financiële en logistieke aspecten van zo n verhuisoperatie voor haar rekening te nemen. Later op de dag zal de directie met de medische specialisten spreken en morgenvroeg komen we nog een keer bij elkaar om wat details uit te werken. Ik kaart mijn gezondheidsprobleem aan tijdens de bespreking. De directeur stelt voor om even een pauze in te lassen om mij te laten onderzoeken. Ik voel er echter meer voor om de bespreking eerst af te maken en daarna een arts te raadplegen.

9 Het is dan tegen elf uur dat we naar de eerste hulp post lopen. Het krioelt daar van de zigeuners en ander schamel gekleed clientèle; daartussen door loopt en rent verplegend personeel. Het geeft de indruk van één grote ongeorganiseerde bende. De adjunct-directeur die met mij mee is gelopen loodst mij snel en behendig door de mensenmassa en brengt mij naar een eerste hulp kamer, waar op een stuk of 8 bedden patiënten liggen in afwachting zijn van hun behandeling. Andrei, de adjunct, stelt mij voor aan een jonge arts die al direct constateert dat ik koorts heb. Dat is niet nieuw voor mij, dat wist ik al. Hij vraagt of ik antibiotica wil hebben. Zo n vraag is volkomen misplaatst. Antibiotica schrijf je als arts voor als het nodig is, niet omdat je dat als patiënt graag wil hebben. Hij luistert naar mijn longen; gelukkig hoort hij geen ruis. Voor alle zekerheid stelt hij voor om een röntgenfoto te maken. Ook hierop is geen afwijking te zien. Conclusie: een virusinfectie van de luchtwegen. Gaat vanzelf over.(niet snel genoeg) Over betaling van de behandeling werd niet gerept. Ik heb een echte VIP behandeling gekregen. Het bezoek aan de eerste hulp heeft mij aan het denken gezet. De omstandigheden die ik daar aantrof waren beroerder dan enkele jaren geleden toen ik er voor het laatst was. De voorzieningen zijn gewoon onder de maat en de patiënten zijn arm, slecht gekleed en onverzorgd. De diensten zijn in principe gratis. Naast de eerste hulp post ligt een gloednieuw en buitengewoon chique en groot privé diagnostisch centrum van polisano De voorzieningen zijn geavanceerd en de patiënten die hier komen zijn goed gekleed en zien er verzorgd uit. De diensten die de kliniek verleent zijn niet gratis. De verklaring voor dit verschil is simpel. Wie geld heeft of aan geld kan komen, gaat naar polisano. Het ziekenhuis is voor de armen. Na de middag ga ik eerst een uurtje slapen om vervolgen nog een kop koffie te gaan drinken op een terras met enkele leden van ons team. Terug op mijn tijdelijke verblijfplaats voel ik mij toch zo gammel dat ik niet meer wegga. Ik lig vroeg in bed. Vrijdag 9 mei In het ziekenhuis is de nieuwe afspraak gemaakt om 8.30 uur. Het is snel duidelijk. Het ziekenhuis wil het merendeel van de spullen krijgen en zij zijn er klaar voor om snel een

10 vrachtauto richting België te laten gaan. Zodra ik terug thuis ben zal ik e.e.a. met het Belgische ziekenhuis afstemmen. We spreken nog even over de schamele situatie van het ziekenhuis. Mijn indruk van gisteren klopt toch niet helemaal. Het is een provinciaal ziekenhuis en de provincie (judet) heeft besloten om gas- water- en elektriciteitsverbruik voor eigen rekening te nemen. Dit, in combinatie met hogere inkomsten uit verzekeringen verschaft het ziekenhuis de mogelijkheid om investeringen te doen. Er liggen concrete plannen klaar voor de bouw een van nieuwe eerste hulp kliniek en een nieuwe intensive care. Als ik over drie jaar kom kijken zal ik verbaasd zijn, zo belooft de directeur. Na een lunch te hebben gebruikt met de decaan van de faculteit voor politieke wetenschappen en Europese studies komt Teo mij en nog een ander lid van ons team halen om een aantal gezinnen te bezoeken die in ons voedselprogramma zijn opgenomen. De woonsituaties in deze gezinnen is uiteenlopend. De meesten wonen in redelijk goed uitziende sociale woningen, waarvoor zij geen of nauwelijks huur hoeven te betalen. Een gezin woont in een huisje dat eigendom is van de familie, met als gevolg dat ook oma, opa, broer, zus, schoonbroer enz. hier ook hun huisvesting hebben, en het laatste gezin dat we bezoeken woont in een zelf gebouwd onderkomen op een fabrieksterrein; de woonsituatie hier is buitengewoon beroerd. Financieel is de situatie in deze gezinnen vergelijkbaar. Wanneer alles vaste lasten zijn betaald, resteert een vrij besteedbaar ingekomen van ongeveer 70 euro per maand. Hiervan moeten dan voor het hele gezin eten, kleding en de andere dagelijkse benodigdheden worden gekocht. De problemen van de kinderen die in dit hulpprogramma zitten variëren van autisme, downsyndroom en hemofilie met geestelijke achterstand. Deze kinderen hebben allemaal intensieve begeleiding nodig en in de meeste gevallen zijn het de moeders die voor deze kinderen zorgen. Zij kunnen dus niet gaan werken. In één geval is het niet de moeder die voor 2 kinderen van omstreeks 7 8 jaar zorgt maar de oma. Oma vertelt hoe dit is gekomen. De vader van de kinderen heeft het gezin in de steek gelaten en is vertrokken.

11 De moeder van de kinderen zit de rest van haar leven in de gevangenis, omdat zij haar derde kind, vlak na de geboorte om het leven heeft gebracht. Aan de twee kinderen die bij oma wonen wordt het verhaal vertelt dat de moeder in Duitsland werkt. Oma staat er nu alleen voor omdat haar man enkele jaren geleden is overleden. Zij wilde zelf voor de kinderen zorgen om te voorkomen dat zij in een weeshuis terecht zouden komen. Als ik dit verhaal hoor krijg ik kippenvel. Dit soort bezoeken zijn altijd heftig. Zaterdag 10 mei Het belooft een rustige dag te worden. Teo komt mij ophalen om naar een feest te gaan in het park naar Hotel Holiday Inn, buiten de stad op de weg naar Paltinis. Alle kinderen die in Sibiu les krijgen in het Duits zijn daar bijeengekomen met hun ouders vrienden en bekenden om met muziek, dans en zang uiting te geven aan de Duitse cultuur. Na middag moet Teo nog een groep studenten begeleiden die na hun universitaire opleiding nog een master studie sociologie en psychologie volgen. Hij vraagt of ik mee ga om met de studenten te discussiëren. Omdat ik geen verplichtingen meer heb ga ik akkoord. Na een aarzelend begin komen de discussies los aan de hand van enkele stereotypen die in Roemenië rondgaan over Nederland: legale drugs en prostitutie, tulpen, windmolens, homohuwelijk, klompen enz. Dit gaat goed totdat Teo, net als enkele dagen geleden Tibi, mij vraagt iets te vertellen over mijn ervaringen in de gezondheidszorg in Roemenië. Hij opent bij mij daarmee net als eerder deze week een doos van pandora. De onnodige blindheid van Alexandra en de ellendige dood van Bianca maken opnieuw iets in mij los en alle frustraties over de behandeling in de ziekenhuizen van deze twee meisjes stort ik over de studenten uit in

12 1,5 uur. Ik ben niet meer te houden, zo merk ik aan mezelf. Als ik klaar ben is het muisstil in de zaal en zie ik zakdoeken tevoorschijn komen om tranen uit ogen te vegen. Ik heb niet meer op de tijd gelet en Teo komt niet meer aan bod om ook een aandeel van het college te verzorgen. De tijd is om en we gaan naar mijn tijdelijke verblijfplaats. Avonds ben ik door Tibi en zijn vrouw Doinita uitgenodigd om uit te gaan eten. Een goed moment om over aller politieke kwesties van de gedachten te wisselen. Met Tibi is het nooit saai. Zondag 11 mei. Tijd om naar huis te gaan. Het vertrek is pas in de avond, we hebben dus nog tijd om van een aantal mensen afscheid te nemen. Jammer genoeg niet van iedereen, want daar is de tijd te kort voor. Even na middernacht zit het erop voor dit voorjaar en zijn we weer in Linne. Sibiu/Linne, mei Jos Gisberts

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Dag 2: Goed aangekomen & dag 2

Dag 2: Goed aangekomen & dag 2 Dag 2: Goed aangekomen & dag 2 Hallo allemaal, Eerst even een bedankje voor de post, sms'jes die wij gekregen hebben en aan allen die ons uitgeleide hebben gedaan. En natuurlijk aan Maaya voor de koffie,

Nadere informatie

Herhalingsoefeningen. Thema 3 Familie en relaties. 1 Woorden. Familie

Herhalingsoefeningen. Thema 3 Familie en relaties. 1 Woorden. Familie Herhalingsoefeningen Thema 3 Familie en relaties 1 Woorden Familie Lees de zinnen over de familie van Simon en Els. Schrijf de volgende namen in de stamboom: Hans, Helena, Hester, Joke, Mark, Michiel,

Nadere informatie

Uitzicht op de heuvels 10 km van Kabaya Uitzicht op de heuvels ten noorden van Kabaya. Ongeveer 7 km van het dorp.

Uitzicht op de heuvels 10 km van Kabaya Uitzicht op de heuvels ten noorden van Kabaya. Ongeveer 7 km van het dorp. Verblijf van Tautvydas Rindzevicius in Kabaya/RWANDA in het kader van het bezoek aan wezen en kwetsbare kinderen gesponsord door de Jyambere stichting. Inleiding Tijdens de periode van juli-augustus 2015,

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Dit is het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Dit vindt de ChristenUnie belangrijk voor Nederland. Lees maar!

Dit is het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Dit vindt de ChristenUnie belangrijk voor Nederland. Lees maar! Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 12 september Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Luisteren: muziek (A2 nr. 7)

Luisteren: muziek (A2 nr. 7) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

André Rouvoet ChristenUnie. Foto: Marie Cecile Thijs

André Rouvoet ChristenUnie. Foto: Marie Cecile Thijs Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 9 juni. Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks ook

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Dag 16: De cadeautjes stromen binnen

Dag 16: De cadeautjes stromen binnen Dag 16: De cadeautjes stromen binnen Geplaatst op 11 september 2011 door Johan Hier is de foto van de drie meiden van de discotheek. Ze hebben lol gehad. Vol verhalen kwamen ze terug. Uhm, Vincy en Hao

Nadere informatie

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten Goed voorbereid slagen voor het staatsexamen NT2 programma 1 Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN niveau B1 tijdsduur: 120 minuten Deel 1: Zinnen afmaken 15 opdrachten Maak de zinnen af: 1. Het is in de vakantie

Nadere informatie

Mijn mond zat vol aarde

Mijn mond zat vol aarde Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,

Nadere informatie

LES 4. Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116

LES 4. Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116 LES 4 Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116 De boodschap God hoort en verhoort onze gebeden voor elkaar. Leertekst: Terwijl Petrus onder zware bewaking zat

Nadere informatie

VERSLAG BEZOEK ROEMENIË EN OEKRAÏNE MEIVAKANTIE 2014

VERSLAG BEZOEK ROEMENIË EN OEKRAÏNE MEIVAKANTIE 2014 VERSLAG BEZOEK ROEMENIË EN OEKRAÏNE MEIVAKANTIE 2014 In deze verslagen kunt u lezen over de bevindingen tijdens het bezoek van de familie Veldman aan onze contacten in Roemenië en Oekraïne. Zaterdag 3

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N René op vakantie 10-17 mei 2013 P U T T E N Begeleider Theo Vrijdag 10 mei Vertrek naar Landal Tegen 12 uur rijdt de Tendens bus de Ranonkelweg in en René straalt als hij mij ziet. Na de lunch nemen we

Nadere informatie

Dienst Geestelijke Verzorging

Dienst Geestelijke Verzorging Dienst Geestelijke Verzorging Patiënt en dan? U bent in het ziekenhuis opgenomen en er komt veel op u af. Deze situatie kan veel vragen oproepen en geestelijk behoorlijk zwaar zijn. Als u behoefte hebt

Nadere informatie

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design Woord voor Woord is een programma mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Het omvat 12 lessen. De ontwikkeling van het programma en de daarbij behorende video s is mogelijk gemaakt door

Nadere informatie

Stem dan ChristenUnie. André Rouvoet ChristenUnie

Stem dan ChristenUnie. André Rouvoet ChristenUnie Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 22 november. Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks

Nadere informatie

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement 51 51 HOOFDSTUK 4 Te huur WOORDEN 1 1 Ik woon in een flat op de vierde.... a verdieping b appartement 2 Het is een rijtjeshuis met een grote woonkamer en drie.... a tuinen b slaapkamers 3 Mijn woonkamer

Nadere informatie

ROFFELTJE. Hij ziet het niet

ROFFELTJE. Hij ziet het niet Spechtstraat 49, 3853 VA, Ermelo, 0341-552284 ROFFELTJE > Hij ziet het niet Vol vertrouwen legt hij zijn kleine bruine handjes in die van mij. Ik heb zwarte Piet gezien vertelt hij me met glanzende bruine

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Verslag Roemenië reis 11 mei 2013 t/m 14 mei 2013 Gerjan Visscher, Wim de Jonge, Harma Koers, Gerrie Knol en Tiny Bergman

Verslag Roemenië reis 11 mei 2013 t/m 14 mei 2013 Gerjan Visscher, Wim de Jonge, Harma Koers, Gerrie Knol en Tiny Bergman Verslag Roemenië reis 11 mei 2013 t/m 14 mei 2013 Gerjan Visscher, Wim de Jonge, Harma Koers, Gerrie Knol en Tiny Bergman Het is zaterdag 11 mei 2013. De wekker loopt af om 03.00 uur. Oei, wat is het vroeg.

Nadere informatie

Het kasteel van Dracula

Het kasteel van Dracula Uit het dagboek van Jonathan Harker: Het kasteel van Dracula 4 mei Eindelijk kom ik bij het kasteel van Dracula aan. Het kasteel ligt in de bergen. Er zijn geen andere huizen in de buurt. Ik ben moe. Het

Nadere informatie

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis...

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis... Naam: School: Groep: 8 Laurens Tap De Trinoom Datum: 10 december 2012 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Inleiding...3 Hoofdstukken...4 1. Wat is een verpleeghuis?...4

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Stichting Bocas Sanas gaat naar de Dominicaanse Republiek om kinderen te helpen met gebitsproblemen.

Stichting Bocas Sanas gaat naar de Dominicaanse Republiek om kinderen te helpen met gebitsproblemen. Cristina Vasquez-Doorman is de oprichtster van Bocas Sanas, zij is op het idee gekomen om een stichting op te richten voor kinderen die last van gebitsproblemen. Cristina komt zelf uit de Dominicaanse

Nadere informatie

NOORWEGEN. Vertrek: s ochtends moesten we gewoon naar school tot 12 uur. we werden 09-05-2012 13-05-2012

NOORWEGEN. Vertrek: s ochtends moesten we gewoon naar school tot 12 uur. we werden 09-05-2012 13-05-2012 NOORWEGEN 09-05-2012 13-05-2012 Vertrek: s ochtends moesten we gewoon naar school tot 12 uur. we werden door onze ouders naar Schiphol gebracht. Ik zat bij Ilonka in de auto. Op Schiphol gaf meester Hendrie

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Nieuwsflits juli 2014

Nieuwsflits juli 2014 Nieuwsflits juli 2014 Samen bouwen in Vertrouwen Nog maar een kleine 2 weken en dan is het vakantie wat is het weer enorm snel gegaan. En wat hebben we allemaal weer ontzettend veel geleerd! Vanaf deze

Nadere informatie

Jezus maakt mensen gelukkig

Jezus maakt mensen gelukkig Eerste Communieproject 33 Jezus maakt mensen gelukkig Jezus doet wonderen In les 5 hebben we geleerd dat God onze Vader is. Wij zijn allemaal zijn kinderen. Alle mensen zijn broertjes en zusjes van elkaar!

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Voorbereidende les. Basisonderwijs. Educatieteam

Voorbereidende les. Basisonderwijs. Educatieteam Basisonderwijs Voorbereidende les (1) Introductie (2) Huiswerkopdracht (3) Bijlage 1 (4) Bijlage 2 Educatieteam Het educatie team bestaat uit jonge, gemotiveerde en bevlogen medewerkers die dichtbij de

Nadere informatie

Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1

Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1 15/10/14 1 Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1 1. (komen) Waar.... jij vandaan? 2. Uit welk land.... u? 3. Brenda.... vandaag uit Engeland. 4. Wij.... uit België. 5. Wanneer.... zij thee drinken?

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december

AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december Schooljaar 2011-2012 Vrijdag 16 december 2011 nr. 7 AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december Woensdag 21 december Woensdag 21 december Vrijdag 23 december Zaterdag 24 december t/m zondag 8 januari

Nadere informatie

Tweelingen. Wat zijn nou eigenlijk tweelingen? Een groot mysterie

Tweelingen. Wat zijn nou eigenlijk tweelingen? Een groot mysterie Tweelingen Hier zie je ons met zijn allen, de tweeling was net geboren en mijn moeder en ik waren verkouden dus moesten we van die kapjes op zodat de tweeling niet ziek zou worden. Ik was hier 4 jaar oud.

Nadere informatie

Verhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties

Verhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties Verhaal- en kleurboek voor kinderen Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties In naam van Allâh, de Weldadige, de Genadige 3 Het is half acht s avonds. Fazilah en Djamiel dekken samen de tafel.

Nadere informatie

Verteld door Schulp en Tuffer

Verteld door Schulp en Tuffer Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk.

Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk. Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk. We gedenken vanavond Ramón Smits Alvarez. We staan stil bij zijn leven, we staan stil

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Zondag, 18 oktober 2015.

Zondag, 18 oktober 2015. Zondag, 18 oktober 2015. Nadat we gisteren eerst nog de familiedag hadden gevierd, heel gezellig, met haast iedereen, Heeft Ria mij weggebracht naar het station van Hengelo. Vincent, Angelique, Bobbie

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd 6.0 vragen bij de film alleen Kijk naar de film. Geef antwoord op de vragen. eerste ronde filmkijken Badria wordt vandaag 5 jaar. Jan koopt een boek voor Badria.

Nadere informatie

Ria Massy. De taart van Tamid

Ria Massy. De taart van Tamid DE TAART VAN TAMID Ria Massy De taart van Tamid De taart van Tamid 1 Hallo broer! Hallo Aziz! roept Tamid. Zijn hart klopt blij. Aziz belt niet zo dikwijls. Hij woont nog in Syrië. Bellen is moeilijk in

Nadere informatie

Dag 2 - Eentje die je niet snel vergeet

Dag 2 - Eentje die je niet snel vergeet Dag 2 - Eentje die je niet snel vergeet Hallo mede reisgenoten, Allereerst heel hartelijk bedankt voor jullie mails, dat doet ons goed en we kijken er ook naar uit. Voordat we over vandaag vertellen nog

Nadere informatie

Verslagen. Mozmed Gurué. Bart Roosenburg

Verslagen. Mozmed Gurué. Bart Roosenburg Verslagen Mozmed Gurué Bart Roosenburg 2013 Week 1 Datum: 5 t/m 9 augustus 2013 Team: Hanneke Dekker (arts), Jacinto Joaquim (evangelist), José Orlando (vrijwilliger), Bart Roosenburg (verpleegkundige).

Nadere informatie

Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal

Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal De mensen van voorbij Zij worden niet vergeten De mensen

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Jaargang 25, extra aflevering 22 juni 2015 www.basisschooldeboemerang.nl e-mail: info@basisschooldeboemerang.nl

NIEUWSBRIEF Jaargang 25, extra aflevering 22 juni 2015 www.basisschooldeboemerang.nl e-mail: info@basisschooldeboemerang.nl NIEUWSBRIEF Jaargang 25, extra aflevering 22 juni 2015 www.basisschooldeboemerang.nl e-mail: info@basisschooldeboemerang.nl DOORSCHUIVEN GROEPEN Op maandag 29 juni en donderdag 2 juli worden de groepen

Nadere informatie

Thema 1: Wie zijn wij?

Thema 1: Wie zijn wij? Thema 1: Wie zijn wij? Verhaallijn We zitten in een nieuwe groep en we moeten allemaal nog een beetje aan elkaar wennen. Op een ochtend vinden we een brief van een wezentje. Hij vraagt of hij in onze klas

Nadere informatie

Je bent jong en je wilt wat!

Je bent jong en je wilt wat! Je bent jong en je wilt wat! Logisch, je voelt je geen sukkel. Je bent jong, je zit vol energie en je wilt eruit halen wat er uit dit leven te halen valt. Plezier maken, feesten en doen waar je zin in

Nadere informatie

De bruiloft van Simson

De bruiloft van Simson De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis

Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Dan stuur ik ook de bijbehorende

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 15. Vrij vragen

Thema Op het werk. Lesbrief 15. Vrij vragen Thema Op het werk. Lesbrief 15. Vrij vragen Kofi is op het werk. Hij wil een dag vrij. Hij vraagt het aan de vrouw op het kantoor. Zou het Kofi lukken? Souad komt op kantoor. Zij wil ook een dag vrij.

Nadere informatie

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b 1 Verkondiging Enkele kinderen vragen in de kerk: waarom vieren we kerst? En wat betekent het voor u? Reactie op de antwoorden Ja, waarom vieren we kerst? En wat betekent

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B1 nr. 2)

Luisteren: muziek (B1 nr. 2) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost. Sherlock Holmes was een beroemde Engelse privédetective. Hij heeft niet echt bestaan. Maar de schrijver Arthur Conan Doyle kon zo goed schrijven, dat veel mensen dachten dat hij wél echt bestond. Sherlock

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1.

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1. Eerwraak Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman Blz 1. Vra!n. 1) Wat voor soort verhaal is je boek? Mijn boek is een eigentijdsverhaal/roman 2) Waar

Nadere informatie

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.

Nadere informatie

De Geschiedenis van de Witte Slagerij

De Geschiedenis van de Witte Slagerij De Geschiedenis van de Witte Slagerij Rotterdam-winter 1887 In een gezellige straat in Rotterdam Crooswijk woont Marie (geb. Maria Johanna Storm- 12-03-1868) met haar ouders en haar 4 jaar oudere broer

Nadere informatie

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag Thema Op het werk. Demet TV Lesbrief 8. De eerste werkdag Deze les gaat over de eerste werkdag. gaat voor het eerst werken bij een snoepfabriek. Hij komt binnen en maakt kennis met de chef. De chef vertelt

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

Nieuwsflits maart 2014

Nieuwsflits maart 2014 Samen bouwen in Vertrouwen Nieuwsflits maart 2014 U of jij bent het vast wel een tegengekomen: een geluksarmbandje, een amulet onder de autospiegel, geluksvoetbalschoen of een geluksshirt. Dingen waarop

Nadere informatie

Non smoking sponsor. Posted on 4 december 2012 by Yvonne

Non smoking sponsor. Posted on 4 december 2012 by Yvonne Non smoking sponsor Posted on 4 december 2012 by Yvonne Hoe geweldig het ook is op Orchid Garden, het heeft natuurlijk twee kanten.. Deze school had er niet hoeven zijn als er niet zo verschrikkelijk veel

Nadere informatie

Verslag van onze reis naar Sri Lanka in maart 2012

Verslag van onze reis naar Sri Lanka in maart 2012 Verslag van onze reis naar Sri Lanka in maart 2012 Woensdag 14 maart zijn we, Marlis en ik, om 20.45 uur vertrokken vanaf vliegveld Düsseldorf naar Colombo met een tussenstop in Dubai. De vlucht verliep

Nadere informatie

Beeldend - tekst resi lankester fotografie merel verspuij. Blijf

Beeldend - tekst resi lankester fotografie merel verspuij. Blijf Beeldend - tekst resi lankester fotografie merel verspuij 21 Blijf (en houd me vast) De moeder van Merel Verspuij (25) overleed in maart van dit jaar op 62-jarige leeftijd aan de gevolgen van de behandeling

Nadere informatie

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken?

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken? Carpe Diem! Afgelopen december vertrokken vijf Nederlandse dames naar het prachtige Zuid-Afrika om hier mee te werken aan een summerschool in een township in Hermanus. Dit is een project van People4Change,

Nadere informatie

Samen eenzaam. Frida den Hollander

Samen eenzaam. Frida den Hollander Samen eenzaam Samen eenzaam Frida den Hollander Tweede editie Schrijver: Frida den Hollander Coverontwerp: Koos den Hollander Correctie: Koos den Hollander ISBN:9789402122442 Inhoud Inleiding 1 Ik ben

Nadere informatie

Inhoud Slaapkamer 6 Opwarming 8 Een jaar later 10 Genoeg 12 Terrorist 14 Geheim 16 Olie 20 R.O.A. 23 Betty 26 Vertrouwen 29 Feiten 32 G.O.F. 35 Protest 38 Warm 42 Reuzenmachine 44 Een bewaker! 47 Terrorist?

Nadere informatie

De naam Uilenspiegel zou hier betekenen Je kunt mijn kont afvegen. Of Ik heb overal schijt aan.

De naam Uilenspiegel zou hier betekenen Je kunt mijn kont afvegen. Of Ik heb overal schijt aan. Over dit boek Er bestaan veel verschillende boeken over Tijl Uilenspiegel. Het bekendste boek is uit 1867, van Charles de Coster. De Vlaamse Tijl Uilenspiegel strijdt in dit boek voor de vrijheid tijdens

Nadere informatie

Ontmoetingskerk - Laren NH - 20 april 2014 - Pasen Mattheüs 28: 1-10

Ontmoetingskerk - Laren NH - 20 april 2014 - Pasen Mattheüs 28: 1-10 Ontmoetingskerk - Laren NH - 20 april 2014 - Pasen Mattheüs 28: 1-10 Zondagsnacht, terwijl soldaten op wacht staan bij het graf, komt er een luide stem uit de hemel. Ze zien hoe de hemelen zich openen

Nadere informatie

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr

Nadere informatie

Nieuwsbrief oktober 2010

Nieuwsbrief oktober 2010 Nieuwsbrief oktober 2010 Hans-Victor Selder, voorzitter KoD op bezoek in MATH Tijdens mijn verblijf in zuid-oost Azie vaan 5 augustus t/m 25 september 2010, heb ik van 15 20 september een bezoek gebracht

Nadere informatie

www.kindereninnood.nl

www.kindereninnood.nl www.kindereninnood.nl Goederen voor een ziekenhuis in Cluj-Napoca (Roemenië) Stichting Kinderen in Nood voerde actie om goederen te verzamelen voor een reumatologisch ziekenhuis in de Roemeense plaats

Nadere informatie

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig Beertje Anders zit stil in een hoekje als Beertje Bruin langskomt. Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig bent. Kan ik je helpen, want ik ben je vriend en vrienden

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

Rups-nieuwtje. Best, september 2014. Beste ouders,

Rups-nieuwtje. Best, september 2014. Beste ouders, Rups-nieuwtje Best, september 2014 Beste ouders, Dit is het eerste rups-nieuwtje van dit schooljaar. Voor sommige kinderen was onze klas al bekend terrein. Voor anderen is het nieuw om naar school te gaan

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

2c nr. 1 zinnen met want en omdat

2c nr. 1 zinnen met want en omdat OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Verslag onderzoek Wat Werkt - deel 3

Verslag onderzoek Wat Werkt - deel 3 Verslag onderzoek Wat Werkt - deel 3 ideeën van familie en bekenden bij het geven van steun Ervaringen en ideeën van familie en bekenden bij het geven van steun Jos de Kimpe Carlijn Nieuwenhuis FEBRUARI

Nadere informatie

Welkom op de Pionier

Welkom op de Pionier Welkom op de Pionier Wat lees je allemaal in dit boekje? 1. Wat is de Pionier voor een school? 2. Op school zijn verschillende klassen. 3. Zo gaat het op de Pionier. 4. Hoe ziet een schooldag er op onze

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie