Sustain through diversity in tough times

Transcriptie

1 Sustain through diversity in tough times Jaarverslag 2009

2 Onder het motto The passion for comfort streeft Recticel ernaar om als producent van polyurethaanschuim een essentieel verschil te maken in het dagelijks comfort van iedereen. Omzet: 1 276,7 miljoen EUR EBITDA: 102,3 miljoen EUR EBIT: 46,2 miljoen EUR Netto winst: 20,7 miljoen EUR Als marktleider in de meeste van zijn activiteiten stelt Recticel vandaag in totaal medewerkers tewerk in 117 vestigingen, verspreid over 27 landen. De Groep is vooral globaal aanwezig in Europa, maar bezit ook een aantal activiteiten in de Verenigde Staten en in Azië. Foto s Cover: Pumpkin - Ligne Roset Interieur BMW 3-serie Nordique - Beka Recticel Isolatieplaat Inhoud 1 INLEIDING 1 Profiel 4 Markante feiten van 2009 en begin Bericht aan de aandeelhouders 10 Verslag van de Raad van Bestuur 16 europese speler in polyurethaantoepassingen 18 Onze opdracht 19 Onze Groepswaarden 19 Onze Groepsvisie 20 Onze strategische positie 22 Onze synergieën 24 Technologisch leiderschap 30 Duurzaam ondernemen 32 Veiligheid, gezondheid en milieuzorg 34 Human resources touch 38 STERK IN DIVERSE SECTOREN MET POLYURETHAAN ALS MOTOR 40 Wat is polyurethaan? 42 Productievestigingen 44 Soepelschuim 52 Slaapcomfort 58 Isolatie 64 Automobiel 72 Corporate 74 INFORMATIE VOOR DE AANDEELHOUDERS 76 Informatie over het aandeel 82 Corporate governance FINANCIEEL RAPPORT Sustain through diversity in tough times De Groep concentreert zich als een uniek geheel op vier geselecteerde toepassingsdomeinen: Soepelschuim, Slaapcomfort, Automobiel en Isolatie. Hoewel de Groep in hoofdzaak half-afgewerkte producten (Soepelschuim en Automobiel) produceert, is zij in een aantal divisies ook fabrikant van afgewerkte consumptie- en duurzame goederen voor eindgebruikers (Slaapcomfort en Isolatie). Zo worden binnen de divisie Slaapcomfort matrassen en lattenbodems onder vooral bekende merknamen (o.a. Beka, Lattoflex, Literie Bultex, Schlaraffia, Sembella, Superba, Swissflex, ) gecommercialiseerd. De divisie Isolatie levert afgewerkte thermische isolatieproducten van hoge kwaliteit die onmiddellijk kunnen worden gebruikt in bouw- en renovatieprojecten. Deze isolatieproducten worden onder bekende merknamen (Eurowall, Powerroof en Powerdeck ) gecommercialiseerd. Daarnaast hecht Recticel veel belang aan vernieuwing en technologische vooruitgang. De verschillende producten van de Groep worden daarom in steeds meer nieuwe en bestaande toepassingen gebruikt en verwerkt. Recticel ambieert om op een duurzame en evenwichtige wijze een meerwaarde en gestage rendabele groei te verwezenlijken ten voordele van zijn klanten en zijn aandeelhouders. REC LISTED NYSE EURONEXT Recticel (NYSE Euronext: REC.BE Reuters: RECTt.BR Bloomberg: REC.BB) is genoteerd op NYSE Euronext SM in Brussel. Toekomstverwachtingen: Dit document bevat bepaalde kwantitatieve en/of kwalitatieve toekomstgerichte verklaringen en verwachtingen betreffende resultaten en de financiële stand van zaken van de Groep Recticel. Het ligt in de aard van dergelijke toekomstgerichte verklaringen dat zij geen garantie vormen voor toekomstige presaties gezien deze nu eenmaal een aantal risico s en onzekerheden met zich meebrengen die betrekking hebben op toekomstige gebeurtenissen en ontwikkelingen. De lezer wordt erop gewezen om voldoende voorzichtigheid aan de dag te leggen bij de interpretatie van deze toekomstverwachtingen omdat de werkelijke resultaten en gebeurtenissen in de toekomst door één of meerdere, zowel interne als externe, factoren kunnen beïnvloed worden. Bijgevolg kunnen de daadwerkelijke resultaten en prestaties mogelijks aanzienlijk afwijken van de vooropstelde verwachtingen, doelstellingen en eventueel verklaringen. De belangrijkste en meest relevante risico- en onzekerheidsfactoren worden verder beschreven in het hoofdstuk Waarde- en risicobeheer van het Financieel Gedeelte van dit jaarverslag. Recticel neemt geen enkele verbintenis op zich om eventuele wijzigingen en ontwikkelingen in deze risicofactoren te actualiseren, noch om de mogelijke impact hiervan op de vooruitzichten, onverwijld of met enige vertraging, publiek te maken.

3 Kerncijfers Recticel Geconsolideerde resultatenrekening De activiteiten Geconsolideerde omzet per sector in miljoen EUR Bedrijfsopbrengsten 1 276, , , , ,6 EBITDA (1) 102,3 108,8 122,0 106,0 82,1 REBITDA (1) 106,9 86,8 123,4 138,0 94,1 Bedrijfsresultaat 46,2 41,1 63,2 16,0 11,1 EBIT (2) 46,2 41,4 65,2 16,3 8,8 REBIT (2) 61,2 31,7 67,9 49,9 12,5 Financieel resultaat ( 13,8) ( 26,4) ( 28,7) ( 25,0) ( 27,9) Winst of verlies uit de gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen 32,4 15,0 36,5 ( 8,7) ( 19,1) Winst of verlies toerekenbaar aan de Groep 20,7 11,5 21,5 ( 21,2) ( 28,0) Rendabiliteitsratio's EBITDA / Bedrijfsopbrengsten 8,0 % 7,0 % 7,6 % 7,2 % 5,9 % Bedrijfsresultaat / Bedrijfsopbrengsten 3,6 % 2,6 % 3,9 % 1,1 % 0,8 % EBIT / Bedrijfsopbrengsten 3,6 % 2,7 % 4,0 % 1,1 % 0,6 % Winst of verlies toerekenbaar aan de Groep / Bedrijfsopbrengsten 1,6 % 0,7 % 1,3 % -1,4 % -2,0 % ROE = Winst of verlies toerekenbaar aan de Groep / Eigen vermogen (aandeel Groep) (3) 9,5 % 5,4 % 10,6 % -10,6 % -12,3 % ROCE = Return on capital employed (4)(6) 9,9 % 8,0 % 12,3 % 3,0 % 1,5 % in miljoen EUR Soepelschuim Slaapcomfort Isolatie Automobiel Verdeling omzet per sector 2009 (voor intra-groep eliminaties) 22 % Automobiel 12 % Isolatie 43 % Soepelschuim 23 % Slaapcomfort Geconsolideerde balans in miljoen EUR Vaste activa 406,0 479,0 482,7 490,8 544,0 Vlottende activa 351,9 419,8 407,9 428,5 402,5 TOTAAL ACTIVA 757,9 898,8 890,7 919,3 946,5 Eigen vermogen, minderheidsbelangen inbegrepen 226,0 233,7 248,3 228,4 251,2 Provisies en uitgestelde belastingen 68,4 67,5 72,5 77,7 66,6 Lange-termijn financiële schulden 185,8 268,1 161,6 227,7 273,7 Korte-termijn financiële schulden 47,7 68,9 150,8 99,5 69,9 Overige 230,1 260,6 257,5 286,0 285,1 TOTAAL PASSIVA 757,9 898,8 890,7 919,3 946,5 Netto werkkapitaal (8) 92,8 105,7 119,0 130,9,4 Beurskapitalisatie (31 december) 145,5 118,0 289,3 274,8 212,5 Minderheidsbelangen 0,4 23,1 32,5 38,2 39,8 Netto financiële schuld (5) 192,0 268,6 270,9 301,9 317,5 WAARDE VAN DE ONDERNEMING 337,9 409,7 592,7 615,0 569,8 in miljoen EUR Geconsolideerde EBITDA & EBITDA marge ,0 106, ,4 82,1 7,2% 7,6% 60 6,5% 5,9% ,8 7,0% 102,3 8,0% Netto financiële schuld / Eigen vermogen (inclusief minderheidsbelangen) 140% 130% 120% 110% % 119% 126% 132% 109% 115% Gemiddelde ingezette middelen (Capital employed) (6) 465,3 514,5 531,6 547,1 584,2 Ratio's financiële structuur Netto financiële schuld / Eigen vermogen (7) 85 % 115 % 109 % 132 % 126 % Eigen vermogen / Balanstotaal (7) 29,8 % 26,0 % 27,9 % 24,8 % 26,5 % Current ratio (9) 1,27 1,28 1,00 1,12 1,14 Waarderingsratio's Price / Earnings (Beurskapitalisatie (31 dec)/ Winst of verlies toerekenbaar aan de Groep) (10) 7,0 10,2 13,4 NVt. NVt. Waarde van de onderneming / EBITDA 3,3 3,8 4,9 5,8 6,9 Prijs / Boekwaarde (=Beurskapitalisatie / Boekwaarde (aandeel Groep)) 0,6 0,6 1,3 1,4 1,0 (1) EBITDA = bedrijfsresultaat + winst of verlies uit deelnemingen + afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen op activa. REBITDA = EBITDA minus niet-recurrente elementen (2) EBIT = bedrijfsresultaat + winst of verlies uit deelnemingen. REBIT = EBIT minus niet-recurrente elementen (3) gemiddeld eigen vermogen over het jaar (aandeel Groep). Gemiddelde = [eigen vermogen (aandeel Groep) op einde van vorig jaareinde + eigen vermogen (aandeel Groep) op het einde van afgelopen periode] / 2 (4) EBIT / gemiddelde ingezette middelen (capital employed) (5) financiële schuld na aftrek van liquide middelen en geldbeleggingen (6) capital employed = netto immateriële vaste activa + goodwill + materiële vaste activa + werkkapitaal. Gemiddelde = [Capital employed op einde van vorig jaareinde + Capital employed op het einde van afgelopen periode] / 2 (7) eigen vermogen, belang van derden inbegrepen (8) vlottende activa (zonder geldbeleggingen) minus niet-financiële korte termijn passiva (9) vlottende activa / korte-termijn verplichtingen (10) gebaseerd op de prijs van het aandeel op 31 december. Earnings = winst of verlies van de periode toerekenbaar aan de Groep per aandeel DATA PER AANDEEL Aantal aandelen (31 december) Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen (voor verwateringseffect) Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen (na verwateringseffect) Data per aandeel in EUR EBITDA (1) 3,54 3,76 4,22 3,74 2,94 Bedrijfsresultaat (1) 1,60 1,42 2,18 0,56 0,40 EBIT (1) 1,60 1,43 2,25 0,58 0,31 Winst of verlies van de periode toerekenbaar aan de Groep - Basis (1) 0,72 0,40 0,74 (0,75) (1,00) Winst of verlies van de periode toerekenbaar aan de Groep - Verwaterd 0,40 0,40 0,74 (0,75) (1,00) Bruto dividend 0,25 0,17 0,25 0,17 0,17 Uitbetalingsratio 35 % 43 % 34 % NVt. NVt. Netto boekwaarde (aandeel Groep) 7,80 7,28 7,46 6,64 7,46 (1) berekend op het gewogen aantal uitstaande aandelen (voor verwateringseffect) in miljoen EUR EBITDA EBITDA als % van omzet Investeringen versus afschrijvingen 89, ,7 73,3 67, ,8 56,1 49,9 49, ,9 45,6 48, , Investeringen Afschrijvingen 90% 85% 80% Return on equity (ROE) 12% 10,6% 9,5% 7% 2,2% 5,4% 2% -3% -8% -12,3% -10,6% -13%

4 The passion for comfort Beter Bed, een belangrijke klant, getuigt: De beursgenoteerde groep Beter Bed, Europees marktleider voor slaapcomfort, wil met meer dan winkels, scherpe prijzen en verregaande serviceverlening een groter marktaandeel veroveren. Om op de vraag van consumenten in te spelen, focust de groep op nieuwe productconcepten via state-of-the-art technische ontwikkeling op het gebied van schuim- en veersystemen die in matrassen gebruikt kunnen worden. Daarom hebben we betrouwbare, professionele partners nodig, leveranciers die onze evenknie zijn in kwaliteit, efficiency en innovatie. Die hebben we gevonden in Recticel en daarmee willen we samen groeien. Frans Geelen, CEO in 2009, vanaf 01/04/2010 opgevolgd door Ton Anbeek. Beter Bed Holding is actief in de Europese markt voor slaapcomfort via sterke winkelformules (Beter Bed, Nederland - Matratzen Concord, Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, België en Polen - El Gigante Del Colchón, Spanje Beddenreus, Dormaël en Slaapgenoten, Nederland MAV, Duitsland), via groothandel van merkartikelen in de slaapcomfortbranche en via innovatieve productontwikkeling. 2 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

5 MARKANTE FEITEN VAN 2009 EN BEGIN 2010 Recticel presenteert op de FSB-beurs in Keulen (Duitsland) zijn vernieuwd uitgebreid gamma aan re-bounce producten. re-bounce staat voor een reeks producten voor gebruik in zowel indoor als outdoor sportinfrastructuur. ( Maart 09 RECTICEL KOOPT, OP ADVIES VAN HAAR FINANCIËLE DIRECTIE, EEN BIJKOMEND DEEL VAN HAAR CONVERTEERBARE OBLIGATIELENING IN. Recticel beslist om de opportuniteit te benutten die haar wordt aangeboden in de financiële markten om tijdens het jaar, en in verschillende schijven, een deel van haar in 2007 uitgegeven converteerbare obligaties in te kopen aan een gemiddelde aankoopprijs van 52,2% van de nominale waarde. Op deze transactie wordt een winst gerealiseerd van EUR 5,6 miljoen. Jan 09 Olivier Chapelle vervoegt de Groep Recticel met de bedoeling om vanaf 1 april 2010 benoemd te worden tot nieuwe Gedelegeerd Bestuurder. Dec 09 RECTICEL WORDT GESELECTEERD DOOR BMW. Recticel levert de dashboardhuiden voor de nieuwe BMW 1-reeks en 3-reeks. Zowat dashboardhuiden zullen tot 2020 in Wackersdorf, Duitsland, van de band rollen. De gepatenteerde Colo-sense zal in deze toepassing gebruikt worden. RECTICEL PIONIERT MET MASSIEF PASSIEF HUIS CONCEPT. Met deze revolutionaire bouwmethode worden de economische en ecologische voordelen van een passiefhuis gecombineerd met de duurzaamheid van een traditioneel gebouwd huis en het comfort van een met polyurethaanschuim geïsoleerde woning. Jan 09 Okt 09 Feb 10 Recticel verkoopt zijn belang (50 %) in de gemeenschappelijke Franse vennootschap COFEL, aan Pikolin, de belangrijkste producent van slaapsystemen in Spanje. COFEL (Compagnie Financière Européenne de Literie SAS) is marktleider in slaapcomfort in Frankrijk, die de merken EPEDA, Merinos en Bultex commercialiseert. De totale netto opbrengst van deze desinvestering wordt gebruikt voor verdere schuldafbouw. Juli 09 Okt 09 Okt 09 Twee Amerikaanse dochterondernemingen vragen Chapter 11 schuldeisersbescherming aan. Als gevolg van de huidige crisis op de automobielmarkt in de Verenigde Staten en de structurele verliessituatie van de Interior Solutions activiteiten in deze regio, moesten deze dochterondernemingen hun belangen tegenover hun klanten maximaal vrijwaren via deze gerechtelijke procedure. RECTICEL S JOINT VENTURE EUROFOAM PRESENTEERT CELLPUR OP DE INTERZUM-BEURS IN KEULEN. Een wereldinnovatie: comfortschuim met Tencel poeder voor perfecte vochtbeheersing. Cellpur schuim opent nieuwe dimensies in termen van hygiëne en comfort. Tencel poeder met sensationele klimaatprocesregeling wordt voor het eerst succesvol geïntegreerd in schuim. Dankzij de perfecte symbiose van het Tencel poeder en het schuim wordt een aangename en drogere slaapomgeving gecreëerd door betere zweetabsorptie. Recticel verkoopt zijn resterende belang van 50,6 % in Corpura aan Advanced Medical Solutions Group (AMS) Als gevolg van deze transactie wordt AMS volledig eigenaar van Corpura B.V. (Nederland). Corpura, opgericht in 2004 als onderdeel van de divisie Soepelschuim, ontwikkelt en produceert hydrofiel polyurethaanschuim in een state-of-theart productie-eenheid met eigen O&Ofaciliteiten in Etten-Leur (Nederland). Maart 09 Feb 10 Nov 09 Recticel introduceert op de Food Logistica beurs in Berlijn zijn nieuwste SOEPELSCHUIM- ONTWIKKELING Polygrow. Polygrow schuim is een substraatmateriaal dat in de glastuinbouw wordt ingezet in de teelt van o.a. tomaten, paprika s, aubergines en komkommers. De Groep begeeft zich met Polygrow voor het eerst op een nietindustriële markt met zeer groot potentieel. Eind november 2009 overleed Jean-Jacques Sioen (74), oprichter en voorzitter van de Raad van Bestuur van het Belgische textielbedrijf Sioen Industries. Hij was ook bestuurder bij Recticel sinds Recticel betreurt het heengaan van J-J. Sioen en zal hem herinneren als een warm en integer persoon die steeds openstond voor de uitwisseling en aftoetsing van nieuwe ideeën. Swissflex lanceert op de imm interieurbeurs 2010 te Keulen (Duitsland) zijn nieuwste innovatie: het synchro-precision slaapsysteem. Met dit innovatieve concept bevestigt de Groep haar Europees leiderschap in het hogere marktsegment van het slaapcomfort. Recticel verkoopt zijn resterende activiteiten met betrekking tot de afwerking van autoruiten. Dec 09 4 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

6 Olivier Chapelle Gedelegeerd Bestuurder (vanaf 01 april 2010) Luc Vansteenkiste Gedelegeerd Bestuurder (van 20 september 1991 tot 31 maart 2010) Bericht aan de aandeelhouders Uribus, eatis aut que ento coruptas et oditaquam, con resciisquam remost illes voluptates qui alit facearum, simporrum et omnimint quid etur? Recticel is nu klaar om zijn toekomst met een nieuwe visie verder uit te bouwen op de solide fundamenten van zijn waardevolle technologie en zijn marktleiderschap. Etienne Davignon Voorzitter van de Raad van Bestuur 6 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

7 Bericht aan de aandeelhouders Brussel, 04 maart 2010 Het afgelopen jaar 2009 startte in een algemene sfeer van bijzonder grote onzekerheid. De wereld werd geconfronteerd met een financiële crisis die de basisfundamenten van onze economie op een ongeziene manier dreigde aan te tasten was het jaar waarin bedrijven voor grote uitdagingen stonden en soms moeilijke beslissingen moesten nemen. Toch wist Recticel de storm met succes te trotseren. Met een aantal doortastende maatregelen en een pragmatische aanpak van bepaalde risicodomeinen slaagde Recticel erin de impact van een groot deel van de ontstane onzekerheden te beperken. Een gesprek met Gedelegeerd Bestuurder, Luc Vansteenkiste en de Voorzitter van de Raad van Bestuur, Etienne Davignon. Verwachtte u dat Recticel deze crisis zo goed zou doorstaan? Luc Vansteenkiste: Ik denk dat bij de aanvang van het jaar 2009 niemand de juiste toedracht van de financieel-economische crisis precies kon inschatten. Dat Recticel ook zou worden getroffen was wel duidelijk. Als je vrij vroeg wordt geconfronteerd met een letterlijke ineenstorting van bijvoorbeeld de automobielmarkt, dan weet je dat je als toeleverancier mee wordt getroffen. Anderzijds heeft de gevolgde strategie van diversificatie gewerkt. De Groep is er altijd vanuit gegaan dat je actief moet zijn in verschillende markten en sectoren. De mindere gang van zaken in één activiteit kan dan steeds worden opgevangen door de andere divisies. Het feit dat wij bijvoorbeeld ook actief zijn in de sector van thermische isolatie, is hier een duidelijk voorbeeld van. Ondanks de crisis bleef deze activiteit nog steeds groeien, zowel in omzet als in rendabiliteit. Etienne Davignon: De weerbaarheid van de Groep als geheel is inderdaad bijzonder te noemen. A priori zou je kunnen stellen dat Recticel in zekere mate een cyclisch bedrijf is. Maar achteraf gezien blijkt dan toch dat de Groep erin slaagt om in een aantal moeilijke markten de omzet te handhaven en de winstgevendheid te verbeteren. In volle crisis slaagde bijvoorbeeld de sector Slaapcomfort erin haar omzet te behouden en de marges te verbeteren. Ook het comfortschuim Luc Vansteenkiste Etienne Davignon wist een bevredigende prestatie neer te zetten. Deze vaststelling schept alvast vertrouwen voor de toekomst. In juli 2009 verkocht Recticel zijn 50 %-belang in COFEL, een toonaangevende speler op de markt van slaapcomfort in Frankrijk. Een goede beslissing? Luc Vansteenkiste: Dit was één van de moeilijkere dossiers vorig jaar, maar het is wel de juiste beslissing. De verdere afbouw van de schuldgraad was voor Recticel sedert enkele jaren dan ook een prioritair aandachtspunt. De verkoop van deze participatie liet ons toe om de schuldgraad snel én structureel te verbeteren zonder dat we onze groeiambitie met betrekking tot de divisie slaapcomfort op termijn in gevaar brengen. Etienne Davignon: Wanneer een financiële crisis uitbreekt die daarenboven in het bijzonder de banksector treft, wordt het voor elke onderneming een prioritaire noodzaak om de financiële schulden af te bouwen. Enkel zo kan zij haar vrijheid van handelen maximaal vrijwaren. De Raad van Bestuur van Recticel heeft vooral dit laatste willen privilegiëren. Doordat de schuldgraad vandaag verder verlaagd is, opent dit opnieuw beloftevolle perspectieven voor de toekomst. Een andere opmerkelijke gebeurtenis het afgelopen jaar waren de verschillende herstructeringen binnen de Groep. Hypothekeert dit niet de toekomst van Recticel? Ooit zal de economie toch opnieuw aantrekken? Luc Vansteenkiste: Het is altijd moeilijk om herstructureringen te beslissen en door te voeren. De economische crisis verplicht een bedrijf echter om een meer kritische kijk op de gang van zaken te werpen. Structurele overcapaciteiten worden hierbij duidelijker zichtbaar. Om voldoende competitief te blijven, en zodoende hun toekomst veilig te stellen, zijn bedrijven verplicht zich flexibel op te stellen en zich continu aan te passen. Herstructureringen zijn echter nooit een doel op zich, maar gebeuren juist om de toekomst van Recticel te vrijwaren. Etienne Davignon: Bij herstructureringen worden een aantal activiteiten inderdaad teruggeschroefd of zelfs helemaal stopgezet. Anderzijds geven zulke maatregelen aan het bedrijf nieuwe zuurstof om zich toe te leggen op activiteiten die wel een beloftevolle toekomst hebben. De crisis heeft heel duidelijk de overcapaciteit in de automobielsector blootgelegd. Wanneer de vraag naar auto s zich verplaatst naar andere delen in de wereld of wanneer de vraag in de bepaalde markten fors vermindert, heeft een onderneming meestal maar twee opties: ofwel volgt ze de vraag via geografische delocalisatie, ofwel past ze zich aan de nieuwe context aan. In Interior Solutions (Automobiel) heeft de Groep bijvoorbeeld bewust gekozen om capaciteit af te bouwen om aldus de rendabiliteit te verbeteren. Recticel heeft geoordeeld op die manier het best de toekomst van deze technologie te kunnen vrijwaren. Recticel heeft steeds een langetermijnvisie voor ogen gehad, waarbij continuïteit en innovatie sleutelbegrippen zijn geweest. Hoe kijkt u vandaag terug op uw jarenlange staat van dienst? Luc Vansteenkiste: Het is inderdaad een privilege geweest om dit fantastisch bedrijf gedurende bijna twintig jaar te mogen leiden. Maar het moet gezegd worden, een multinational die actief is in vier verschillende sectoren, gespreid over zo n 27 landen met een hondertal vestigingen, beheer je niet alleen. Ik heb het geluk gehad om steeds te kunnen terugvallen op competente en enthousiaste medewerkers. Zonder hen zou de Groep niet staan waar zij vandaag staat. Daarnaast is het ook altijd belangrijk geweest om mijn visie en ideeën te kunnen aftoetsen met de leden van de Raad van Bestuur. Ondernemen is vooral een kwestie van opportuniteiten zo optimaal mogelijk te benaderen en uit te werken. Dat hiervoor risico s moeten worden genomen, is inherent aan het ondernemingsschap, voor zover het uiteraard berekende én aanvaardbare risico s zijn. Vele beslissingen zijn achteraf gezien goed uitgedraaid. Zo heeft Recticel bijvoorbeeld zeer snel ingezien dat het actief moest inspelen op de opportuniteiten die zich aanboden na het openvallen van de markten in Oost-Europa. Vandaag bekleedt de Groep trouwens een stevige positie, onder andere via de filialen van de Eurofoam-groep, in Centraal- en Oost-Europa. Het toenmalig verlies van een aantal comfortmarkten in West-Europa kon worden gecompenseerd door het aanbieden van nieuwe innovatieve schuimproducten voor andere gebieden. Ook onderzoek en ontwikkeling is voor Recticel één van dé sleutels geweest om succesvol te blijven in een alsmaar sneller veranderende wereld. Het is niet voldoende om goede en uitstekende producten en diensten te leveren; een onderneming dient ook voldoende vernieuwend te zijn. Vanaf 01 april 2010 wordt Olivier Chapelle de nieuwe Gedelegeerd Bestuurder van de Groep. Waar denkt u dat Olivier Chapelle, als nieuwe Gedelegeerd Bestuurder, de klemtoon moet leggen opdat Recticel zich verder zou kunnen ontwikkelen? Etienne Davignon: Wanneer ik vandaag naar Recticel kijk, dan zie ik vooral een goed uitgebalanceerde groep, met sterke posities in verschillende markten en landen. Voorts beschikt de Groep over een sterke technologische en commerciële knowhow, waardoor zij zich terecht kan onderscheiden van de andere spelers. De grootste uitdaging voor Recticel ligt echter voornamelijk in de voortdurende groei van de globale rendabiliteit, gebaseerd op een gezonde balansstructuur. Deze thema s stonden trouwens de laatste jaren al centraal en zullen dat ook blijven in de toekomst. Daarnaast zal de Groep, hoewel zij de crisis goed heeft doorstaan, voldoende creativiteit, innovatie en flexibiliteit aan de dag moeten leggen om haar marktposities te verstevigen en verder uit te bouwen. Olivier Chapelle zal hiervoor de nodige voorstellen aan de Raad van Bestuur voorleggen. Luc Vansteenkiste : De Groep zal selectief blijven toezien op haar investeringsbudget, dat trouwens op een flexibele wijze in de tijd dient gespreid te worden, afhankelijk van de evolutie van de algemene prestaties en de marktomstandigheden. Kortom, de fase waarin de Groep zich vandaag bevindt en in de huidige economische context is er op korte termijn vooral één van consolidatie, weliswaar met een alert oog voor nieuwe marktontwikkelingen en -opportuniteiten. Wat zijn de grootste uitdagingen en risico s voor 2010? Etienne Davignon: Alhoewel 2010 van een steviger basis vertrekt dan 2009, blijft de toekomst uiteraard onzeker. Het macro-economisch klimaat is aan de beterhand, maar het herstel zou nog kunnen blijken broos te zijn. De belangrijkste risicofactoren voor het komende jaar zijn volgens mij enerzijds de grote onzekerheid over het herstel van de automobielindustrie wereldwijd, en anderzijds de impact van de financiële crisis en de herstructureringen op de koopkracht van de consument. Luc Vansteenkiste: Wanneer de economie gradueel zal blijven aantrekken, wat ik trouwens verwacht, zou daarenboven een geleidelijke stijging van de prijs van een aantal grondstoffen kunnen volgen. Net zoals in het verleden zal de Groep dit zeer alert moeten opvolgen en desgevallend de gepaste maatregelen moeten treffen om haar rendabiliteit te vrijwaren. Ik ben ervan overtuigd dat Recticel hier goed op voorbereid is. De Groep heeft in het verleden meermaals bewezen dat zij flexibel kan inspelen op dergelijke ontwikkelingen. Luc Vansteenkiste Etienne Davignon 8 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

8 Wilfried Vandepoel Bestuurder Klaus Wendel Bestuurder Pol Bamelis Bestuurder Henk Janssen Bestuurder Louis Verbeke Bestuurder Tonny Van Doorslaer Bestuurder Luc Willame Bestuurder Guy Paquot Bestuurder Etienne Davignon Voorziter Luc Vansteenkiste Gedelegeerd Bestuurder (tot 31 maart 2010) Olivier Chapelle Gedelegeerd Bestuurder (vanaf 01 april 2010) Vincent Doumier Bestuurder Verslag van de Raad van Bestuur De gevolgde strategie van diversificatie heeft gewerkt. De Groep is er altijd vanuit gegaan dat je actief moet zijn in verschillende markten en sectoren. De mindere gang van zaken in één activiteit kan dan steeds opgevangen worden door de andere divisies. Luc Vansteenkiste Gedelegeerd Bestuurder 10 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

9 Verslag van de Raad van Bestuur Recticel boekt vooruitgang in moeilijke economische omgeving Kerncijfers in miljoen EUR /08 Bedrijfsopbrengsten 1 276, ,4-17,9 % Bruto winst 232,1 220,8 5,1 % als % van bedrijfsopbrengsten 18,2 % 14,2 % EBITDA (4) 102,3 108,8-6,0 % als % van bedrijfsopbrengsten 8,0 % 7,0 % EBIT 46,2 41,4 11,6 % als % van bedrijfsopbrengsten 3,6 % 2,7 % Winst of verlies (aandeel van de Groep) 20,7 11,5 79,6 % Winst of verlies toerekenbaar aan de Groep per aandeel - basis (in EUR) 0,72 0,40 79,6 % Bruto dividend per aandeel (in EUR) 0,25 (1) 0,17 47,1 % Eigen vermogen, minderheidsbelangen inbegrepen 226,0 233,7-3,3 % Netto financiële schuld 192,0 268,6-28,5 % Schuldgraadratio 85 % 115 % Algemene analyse 1. Bedrijfsopbrengsten: EUR 1 276,7 miljoen (-17,9 %; 2008: EUR 1 555,4 miljoen) Op vergelijkbare basis (6) ging de omzet er met 13,3 % op achteruit (20,14 % in eerste kwartaal, 17,1 % in tweede kwartaal, 13,6 % in derde kwartaal en 0,4 % in vierde kwartaal). De sector Soepelschuim noteerde een terugval in omzet van 11,6 %. Zonder de verkoop (juli 2009) van haar 50 % belang in het Franse Cofel zou de omzet van de sector Slaapcomfort met 0,4 % toegenomen zijn. De daling van 10.6 % is uitsluitend het gevolg van deze desinvestering. De sector Isolatie kende een omzetstijging van 6,4 %. In lijn met de opgetekende evoluties tijdens de eerste drie kwartalen van dit jaar blijft vooral de sector Automobiel lijden onder de economische crisis. Op vergelijkbare basis (6) kende deze sector een omzetdaling van 26,0 %. Naast de reeds hierboven aangehaalde wijzigingen (Proseat (Automobiel) en Cofel (Slaapcomfort)), dient ook nog rekening gehouden te worden met de volgende wijzigingen in de consolidatiekring: de integratie van Westnofa en Superlon (ex-brekke Industrier) (Soepelschuim) in 2009, de verkoop van Corpura (Soepelschuim) eind 2009, en de liquidatie van Inorec (Automobiel) in De positieve impact op jaarbasis van deze wijzigingen in de consolidatiekring werd tenietgedaan door het omzetverlies bij de verkoop van Cofel (Frankrijk Slaapcomfort) in de tweede jaarhelft. Wisselkoersverschillen hadden een netto impact van -0,70 % op de omzet. Gemiddelde ingezette middelen (Capital Employed) (2) (3) 458,9 551,3-16,8 % ROCE = Return on capital employed (3) 10,1 % 7,5 % ROE = Winst of verlies (aandeel van de Groep / Eigen vermogen (aandeel van de Groep) (3) 9,6 % 5,2 % REBITDA (5) 106,9 86,8 23,2 % REBIT (5) 61,2 31,7 93,1 % Opsplitsing omzet per sector in miljoen EUR H/2009 1H/ /08 Soepelschuim 570,6 292,5 278,1 645,6-11,6 % Slaapcomfort 312,6 142,5 (7) 170,1 349,5-10,6 % Isolatie 166,5 86,6 79,9 156,4 6,4 % Automobiel 289,4 151,2 138,2 474,2-39,0 % Eliminaties ( 62,4) ( 28,7) ( 33,7) ( 70,3) -11,2 % Totaal 1 276,7 644,1 632, ,4-17,9 % Netto winst (aandeel van de Groep): EUR 20,7 miljoen (2008: EUR 11,5 miljoen) Recurrente EBITDA: EUR 106,9 miljoen (2008: EUR 86,8 miljoen) Verdere daling van de netto financiële schuld tot EUR 192 miljoen (eind 2008: EUR 268,6 miljoen) Belangrijke focus op innovatie Voorstel uitbetaling van bruto dividend van EUR 0,25 per aandeel Opsplitsing EBITDA per sector in miljoen EUR H/2009 1H/ /08 Soepelschuim 45,1 22,6 22,5 31,2 44,2 % Slaapcomfort 41,1 29,8 11,3 16,9 143,6 % Isolatie 40,3 20,1 20,2 27,3 47,9 % Automobiel -6,9 (8) ( 7,8) 0,9 50,1 (8) -113,8 % Corporate ( 17,3) ( 9,4) ( 7,9) ( 16,7) 3,2 % Totaal 102,3 55,3 47,0 108,8-6,0 % 2. EBITDA: EUR 102,3 miljoen (-6,0 %; 2008: EUR 108,8 miljoen) Alle sectoren verbeterden hun rendabiliteit, met uitzondering van Automobiel, dat moest afrekenen met een negatieve EBITDA (EUR 6,9 miljoen) als gevolg van de economische crisis. De sector Soepelschuim levert de grootste bijdrage. De EBITDA werd beïnvloed door een aantal ongunstige nietrecurrente elementen (netto EUR 4,6 miljoen, tegenover EUR +22,0 miljoen in 2008). (1) Voorstel van uitbetaling dividend (2) Capital Employed = netto immateriële vaste activa + goodwill + materiële vaste activa + werkkapitaal. Werkkapitaal = vlottende activa (zonder geldbeleggingen) minus niet-financiële korte termijn passiva (3) Halfjaarlijks gemiddelde = [Capital employed op einde van vorig periode + Capital employed op het einde van afgelopen periode] / 2. Voor Return on Equity (ROE) idem dito op basis van Eigen Vermogen (aandeel van de Groep). De jaargemiddelden worden berekend als gewone gemiddelden van de halfjaargegevens (4) EBITDA = EBIT + afschrijvingen + bijzondere waardeverminderingen/-vermeerderingen op activa (5) REBITDA = EBITDA - niet-recurrente elementen; REBIT = EBIT minus niet-recurrente elementen. Herstructureringskosten wogen op het resultaat van de sector Automobiel (o.a. in Duitsland en België) en Soepelschuim (o.a. in België, Finland en Noorwegen). Daarnaast werd de EBITDA ook beïnvloed door kosten verbonden aan (i) de verkoop eind 2009 van de activiteiten met betrekking tot (6) De aangegeven evolutie is gebaseerd op een vergelijkbare consolidatiekring. De consolidatiemethode voor Proseat (Automobiel) werd vanaf 2009 gewijzigd van integrale consolidatie naar proportionele consolidatie (51 %). Voor de vergelijkbaarheid werden de cijfers van 2008 hieraan aangepast. (7) In juli 2009 verkocht de Groep haar 50 % belang in Cofel (Frankijk). De bijdrage van Cofel in de omzetcijfers van 1H/2009 en 2009 bedroeg EUR 36,5 miljoen. (8) Het verschil tussen 2008 en 2009 omvat niet-recurrente elementen voor een totaal van EUR 47,7 miljoen. 12 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

10 Verslag van de Raad van Bestuur de afdichting van autoruiten in Gilly (België) (Automobiel Exteriors), (ii) de aanvraag van de schuldeisersbescherming onder Chapter 11 door twee dochtervennootschappen in de Verenigde Staten (Automobiel Interior Solutions ), en (iii) de schadevergoeding aan Nordwind Capital. Deze kosten werden grotendeels gecompenseerd door een aantal positieve éénmalige elementen in Slaapcomfort (meerwaarde op de verkoop van het 50 % belang in Cofel (Frankrijk)) en in Soepelschuim (meerwaarde op de verkoop van Corpura (Nederland)). Dankzij het effect van de verschillende aanpassingmaatregelen (zie hieronder) slaagde de Groep er het afgelopen jaar in om haar onderliggende basisrendabiliteit te verbeteren. De REBITDA steeg van EUR 86,8 miljoen naar EUR 106,9 miljoen. 3. EBIT: EUR 46,2 miljoen (+11,6 %; 2008: EUR 41,4 miljoen) Alle sectoren, met uitzondering van Automobiel, leverden een bijdrage. EBIT omvat tevens voor EUR 14,9 miljoen aan netto nietrecurrente elementen (2008: EUR 9,7 miljoen). Deze laatsten sloegen op de hierboven vermelde niet-recurrente EBITDA elementen, alsook op bijzondere waardeverminderingen (EUR 10,3 miljoen) op activa in de sectoren Automobiel (Interior Solutions in Duitsland en Tsjechië) en op goodwill in Spanje (Soepelschuim). De REBIT bedraagt EUR 61,2 miljoen, of EUR 29,5 miljoen hoger dan in Financieel resultaat: EUR 13,8 miljoen (2008: EUR 26,4 miljoen) Netto-rentelasten (EUR 16,9 miljoen) daalden met EUR 7,5 miljoen. De daling wordt verklaard door (i) een lagere gemiddelde uitstaande schuld (na de desinvestering van het belang in Cofel (Slaapcomfort) en in Corpura (Soepelschuim)), (ii) de bijkomende inkoop van eigen converteerbare obligaties en het effect van de herfinanciering van deze obligaties aan lagere rentevoeten, (iii) de toegenomen vrije kasstroom en (iv) lagere marktrentevoeten. Naast lagere netto-rentelasten, werd het financieel resultaat voorts positief beïnvloed door de post andere financiële opbrengsten en lasten (EUR +3,1 miljoen, tegenover EUR 2,0 miljoen in 2008). Deze omvat naast de kapitalisatiekosten voor pensioenprovisies (EUR 2,5 miljoen), ook de meerwaarde op de inkoop van eigen converteerbare obligaties tijdens de afgelopen periode (EUR +5,6 miljoen). 5. Belastingen op het resultaat: EUR 12,4 miljoen (2008: EUR 10,4 miljoen) courante belastingen (EUR 7,9 miljoen in vergelijking met EUR 4,4 miljoen in 2008) voornamelijk ten laste van dochterondernemingen in Oost-Europa, Duitsland en Zweden; uitgestelde belastingen (EUR 4,5 miljoen ten opzichte van EUR 6,0 miljoen in 2008) 6. Minderheidsbelangen: EUR +0,7 miljoen (2008: EUR +6,9 miljoen) 7. Netto winst van de periode (deel van de Groep): EUR 20,7 miljoen EUR (2008: EUR 11,5 miljoen) Stand van zaken per sector Voor een stand van zaken per sector en de commentaren die daarover door de Raad van Bestuur werden geformuleerd, verwijzen we naar de hoofdstukken over de activiteiten van de Groep, verder in dit jaarverslag. Aanpassingsmaatregelen Recticel heeft het afgelopen jaar aanzienlijke inspanningen geleverd om het hoofd te bieden aan de vele uitdagingen in de turbulente marktomgeving. Zo werden geplande investeringen en kosten teruggeschroefd en werd het werkkapitaal onder controle gehouden. Besparingen werden ook gerealiseerd dankzij de volgehouden inspanningen inzake de centralisatie van allerlei inkopen. Zoals reeds eerder meegedeeld, werden herstructureringen gerealiseerd in verscheidene fabrieken in onder andere België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Noorwegen, Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Deze maatregelen hebben jammer genoeg geleid tot het verlies van 617 arbeidsplaatsen; onderhandeld in lijn met de beste sociaal verantwoorde praktijken. in miljoen EUR Financiële situatie Per 31 december 2009 bedroeg de netto financiële schuld EUR 192,0 miljoen (tegenover EUR 261,7 miljoen op 30 juni 2009). De schuldgraad (netto financiële schuld/eigen vermogen) vertegenwoordigt hiermee 85 % van het eigen vermogen ten opzichte van 115 % eind Netto financiële schuld (per 31 december) , ,5 301, ,9 268, Vooruitzichten Als gevolg van de onzekerheid over de economie, voornamelijk in de automobielsector, is het bijzonder moeilijk om kwantitatieve voorspellingen te maken. Desondanks verwacht de Groep dat de recurrente operationele resultaten in 2010 in lijn zullen liggen met deze van Een verdere continue daling van de netto financiële schuld wordt verwacht. Voorstel dividend 192,0 De Raad van Bestuur zal aan de Algemene Vergadering van 11 mei 2010 vragen om het bruto dividend op te trekken van EUR 0,17 naar EUR 0,25 per aandeel. Dit komt overeen met een uitbetalingsratio van 34 % of een bruto dividendrendement op basis van de slotkoers van 04 maart 2010 van 3,79 % Het is de politiek van de Raad van Bestuur om een stijging van het dividend na te streven. Bestemming van het resultaat De Algemene Vergadering beslist over de besteding van de voor uitkering vatbare bedragen, op voorstel van de Raad van Bestuur. Bij het uitwerken van zijn voorstel dienaangaande poogt de Raad van Bestuur het gepaste evenwicht te vinden tussen het garanderen van een stabiel dividend aan de aandeelhouders enerzijds, en het behouden van voldoende investeringsmogelijkheden en mogelijkheden voor autofinanciering anderzijds, dit om de groei van de onderneming op langere termijn niet te hypothekeren. De Raad van Bestuur heeft besloten om het hierna volgende voorstel van resultaatverdeling voor te leggen aan de Algemene Vergadering: in EUR Winst van het boekjaar ,48 + Overgedragen winst van het vorige boekjaar ,51 Te bestemmen resultaat ,99 - Brutodividend voor de aandelen ( ,00) - Statutaire tantièmes ( ,12) Over te dragen winst ,87 14 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

11 Europese speler in polyurethaantoepassingen Polyurethaan biedt als technologie zo veel mogelijkheden dat het de basis zal blijven vormen voor een gezonde groei. Luc Vansteenkiste Gedelegeerd Bestuurder 16 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

12 ONZE OPDRACHT The passion for comfort Recticel wil consequent: beantwoorden aan ieders verlangen naar een groter comfort in het dagelijks leven een samenhangende Groep zijn die bestaat uit vier sectoren (Soepelschuim, Slaapcomfort, Isolatie en Automobiel), gesterkt door haar uitstekende expertise in polyurethaanschuim, zowel qua materiaal als qua productieprocessen, en haar lange ervaring in comfortmarketing en technologie een meerwaarde creëren voor zijn klanten en aandeelhouders alle werknemers de mogelijkheid bieden om hun individuele talenten te ontplooien binnen het kader van de Groepsstrategie zijn verantwoordelijkheid nemen als organisatie binnen de leefgemeenschap, met een sterke nadruk op kwaliteit, veiligheid, gezondheid en milieuzorg. Een dodecaëder, of regelmatig twaalfvlak, is een ruimtelijke figuur met 12 vijfhoekige vlakken, 20 hoekpunten en 30 ribben. Het is een van de vijf regelmatige veelvlakken. Meerdere dodecaëder-cellen vormen de basis van polyurethaanschuim. ONZE GROEPSWAARDEN creativiteit & innovatie team spirit verantwoordelijk ondernemerschap respect voor het individu, het milieu en de handelspartners streven naar uitmuntendheid. ONZE GROEPSVISIE gediversifieerde maar samenhangende activiteiten rond polyurethaan duurzame, rendabele en evenwichtige groei expansie door innovatie, organische en geografische groei, gerichte overnames en strategische allianties klantgerichte industriële groep focus op Europa. 18 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

13 Onze strategische positie Recticel Groep Soepelschuim Slaapcomfort Isolatie Automobiel Omzet 2009: EUR 1 276,7 miljoen EBITDA 2009: EUR 102,3 miljoen Medewerkers: Strategie: Beheersen van volumes polyurethaanschuim met het oog op optimale benutting van het productieapparaat Positionering op de concurrentiële markten verzekeren en verstevigen via een doortastende merkenpolitiek Behoud en versteviging van de technologische knowhow via onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Omzet 2009: EBITDA 2009: EUR 570,6 miljoen EUR 45,1 miljoen Strategie: Marktleiderschap door beheersing van volumes polyurethaanschuim en innovatie Groei van het segment comfortschuim voornamelijk in Centraal en Oost-Europa Groei van het segment technische schuimen Ontwikkeling van nieuwe producten op basis van geagglomereerd restschuim. Omzet 2009: EBITDA 2009: EUR 312,6 miljoen EUR 41,1 miljoen Strategie: Consolidatie en uitbreiding van marktposities door middel van een doorgedreven merkenpolitiek Versterking van marktaanwezigheid door productdiversificatie Sterkere geografische ontwikkeling in Centraal- en Oost-Europa en in Scandinavië. Omzet 2009: EBITDA 2009: EUR 166,5 miljoen EUR 40,3 miljoen Strategie: Versterking van de competitiviteit tegenover alternatieve isolatiematerialen Gecontroleerde groei door geografische ontwikkelingen. Omzet 2009: EBITDA 2009: EUR 289,4 miljoen EUR -6,9 miljoen Strategie: Behoud van marktposities door flexibele geografische ontwikkeling Versterking van competitiviteit door technologische innovaties Verbetering van de rendabiliteit. Geconsolideerde omzet 2009 (voor eliminaties) Samenstelling omzet pijlers: Samenstelling omzet pijlers: Samenstelling omzet pijlers: Samenstelling omzet pijlers: 21,6 % Automobiel 42,6 % Soepelschuim 27,7 % Technische schuimen 68,3 % Comfortschuim 80,0 % Matrassen 20,0 % Bedbodems 90,4 % Bouwisolatie 9,8 % Technische Isolatie 6,8 % Exteriors 45,1 % Zetelkussens (Proseat) 12,4 % Isolatie 23,3 % Slaapcomfort 4,0 % Composite foams Omzet matrassen per technologie - 3 pijlers: 48,1 % Interieurbekleding (Interior Solutions) Geconsolideerde EBITDA ,9 % Latex 60,9 % Polyetherschuim 50 in miljoen EUR ,1 Soepelschuim 41,1 40,3 Slaapcomfort Isolatie Automobiel -6,9 Corporate -17,3 31,2 % Veren Omzet volgens merken - 2 pijlers: 36,4 % Niet-merken 63,6 % Merken Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

14 Onze synergieën Globaal gezien heeft Recticel zijn activiteiten gespreid over vier verschillende sectoren. Alhoewel er vanzelfsprekend belangrijke verschillen bestaan tussen deze uiteenlopende activiteiten, zijn er ook een aantal raakvlakken die van de Groep een uniek en naadloos geheel maken. De vijf waardevolste synergieën binnen Recticel: TECHNOLOGIE Op technologisch vlak vormt polyurethaan (PU) de rode draad door de grote verscheidenheid aan activiteiten en het ruime gamma van producten van de Groep. PU-technologie slaat zowel op de productie als de verwerking. De technologische competentie binnen Recticel vormt dan ook dé basis voor nieuwe, duurzame, innovatieve toepassingen of kwaliteitsverbeteringen van bestaande producten. AANKOOPKRACHT Het aankoopbeleid van chemische grondstoffen (voornamelijk polyolen en isocyanaten) verloopt gecentraliseerd. Daardoor heeft Recticel een belangrijke positie verworven als aankoper van deze grondstoffen. Alle vestigingen, inclusief de joint venture ondernemingen, plukken er de vruchten van. De Groep heeft ook stappen ondernomen om de aankoop van andere strategische grondstoffen veel kostenefficiënter te laten verlopen. Zo worden onder andere in de sector Slaapcomfort initiatieven genomen om de aankoop van latex, textiel en metalen onderdelen optimaal te bundelen. COMPLEMENTARITEIT Hoewel de gezamenlijke activiteiten van de Groep werden opgedeeld in vier verschillende sectoren, is het soms moeilijk om duidelijke grenzen te trekken en alle toepassingen strikt af te bakenen. Heel wat producten van de divisie technische schuimen worden bijvoorbeeld gebruikt in de auto-industrie. Polyurethaan matraskernen voor de sector Slaapcomfort worden aangeleverd door de divisie Soepelschuim. Dit en andere voorbeelden maken duidelijk dat er raakvlakken bestaan tussen de verschillende sectoren die in heel wat gevallen dan ook als complementair kunnen worden beschouwd. Op deze wijze halen bepaalde sectoren hun voordeel uit de mogelijkheden die worden geboden door andere activiteiten, wat een duidelijke illustratie is van de schaalvoordelen die deze complementariteit met zich meebrengt. RECYCLING Snijresten die overblijven na het verwerkingsproces van de grotere schuimblokken worden gerecycleerd. Op die manier wordt uit de schuimresten van de verschillende activiteiten een nieuw, geagglomereerd schuim geproduceerd dat op zijn beurt dan weer kan gebruikt worden in de verschillende sectoren. MARKETING Gezien het karakter van de verschillende markten waarin de Groep opereert, is het noodzakelijk om marktspecifieke marketingstrategiën uit te werken. Toch bestaan er ook parallellen. Zo hebben de belangrijke publicitaire inspanningen rond Literie Bultex en Matratzen Bultex (Slaapcomfort) ook de bekendheid van het merk Comfort Bultex (Soepelschuim) in de hand gewerkt. Comfort Bultex groeide trouwens in de sector Soepelschuim sinds 1995 uit tot het enige vulmateriaal dat een competitief voordeel kon halen uit zijn merknaam en zijn visibiliteit. Muziek is mijn leven. Gezonde slaap mijn harmonie. Als dirigent ben ik verantwoordelijk voor een perfect klinkend geheel. Met mijn Swissflex bed ben ik in goed gezelschap: mijn lichaam en het bedsysteem zijn één harmonie, precies het doel dat ik met mijn orkest wil bereiken. Dat creëert een evenwicht en geeft me energie om meer ontspannen aan een première te beginnen. Dansen is mijn leven, gezonde slaap mijn evenwicht. Als danseres ga ik tot het uiterste. Goed dat ik s nachts mijn evenwicht van lichaam en geest terugvind in mijn Swissflex -slaapsysteem. Zo begin ik de dag vol energie en geniet ik van het groeiend succes van mijn optreden. Paardrijden is mijn leven. Gezonde slaap is mijn stokpaardje. Wanneer ik me goed voel, presteert mijn paard beter. Ik kom tot rust in mijn Swissflex -bed: de combinatie van een lattenbodem en matras maakt het verschil. s Morgens ben ik zo fris als een hoentje: geen hindernis te hoog, niet in mijn sport en niet in het leven. Recticel investeert voor haar divisie Slaapcomfort in sterke merknamen. Daarom krijgt marketing een belangrijke plaats in de bedrijfsvoering. Zo ondersteunt Swissflex zijn innovatief slaapsysteem Synchro-Precision met een sterke reclamecampagne: authentieke testimonials van mensen die vertellen hoe ze slapen en wat ze denken van het nieuwe Swissflex -systeem. 22 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

15 Technologisch leiderschap Bart Wallaeys Group Manager Research and Development Aan innovatie doen, blijft voor een bedrijf van bijzonder groot belang: de kunst bestaat er vooral in om nieuwe mogelijkheden of opportuniteiteiten te ontdekken alvorens alle anderen deze ook gezien hebben. 24 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag

16 Technologisch leiderschap Als maatschappelijk bewuste en toekomstgerichte onderneming beseft Recticel dat de antwoorden voor belangrijke uitdagingen in de toekomst vandaag aangepakt moeten worden. Producttechnische vernieuwingen, procesinnovaties en milieuverbeteringen kunnen op termijn maar succesvol zijn wanneer zij weldoordacht uitgewerkt worden. Een goed gestructureerd onderzoeks- en ontwikkelingskader is daarom essentieel. Recticel beschikt in deze context reeds sedert vele jaren over een eigen Onderzoeks- en Ontwikkelingscentrum (het IDC International Development Center). Een belangrijk deel van de IDC middelen wordt ingezet voor Corporate onderzoek en ontwikkeling. Hierbij wordt dieper onderzoek uitgevoerd naar nieuwe polyurethaan producten en processen. De focus wordt voornamelijk bepaald door maatschappelijke en technologische trends zoals de wedloop rond energie, nanotechnologie, slimme materialen en materialen met nieuwe functies. Dit heeft dat geresulteerd in een lichtgewicht composietmateriaal die gewichtsreducties mogelijk maakt tot 50 % en dit voor allerhande toepassingen. Daarnaast ontstond een nieuw platform van elastomeren met bijzonder goede trillingsdempende eigenschappen. Deze producten kunnen ingezet worden in machines, motoren, transportsystemen e.d. Ook de eerste schuimen met vormgeheugen gebruikt in matrassen, medisch materiaal en meubels worden ontwikkeld. Centraal georganiseerde onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten zijn de beste garantie gebleken om tegelijkertijd op een kostefficiënte en flexibele wijze in te spelen op de gestelde behoeften. Het spreekt voor zich dat in de eerste plaats veel aandacht gaat naar de ontwikkeling van nieuwe producten met specifieke functionaliteiten. Daarnaast echter tracht het IDC ook te focussen op de verbetering van bestaande producten of om bestaande productieprocessen verder te optimaliseren. Bij dit laatste wordt ernaar gestreefd om zowel het algemeen verbruik van grondstoffen te verlagen, het volume van restproducten te reduceren, als de productiestromen efficiënter te laten verlopen. Voorts moedigt de Groep ook de verschillende joint venture vennootschappen aan om beroep te doen op de expertise van het Onderzoeks- en Ontwikkelingsteam. Hierdoor wordt een win-win situatie gecreëerd. Voor de joint venture Het International Development Center investeert jaarlijks in nieuwe technologieën en nieuwe pilootmachines. Het is voornamelijk de simultane ontwikkeling van chemie en technologie waardoor nieuwe mogelijkheden ontstaan. De nieuwe machines worden modulair en flexibel ontworpen zodanig dat ze multi-inzetbaar worden. De eerste hoogwaardige trillingsdempende materialen worden op hun verwerkingskarakteristieken onderzocht op deze nieuwe pilootmachine. CompoLite is een sterk en zeer licht composietmateriaal met de mogelijkheid vormstukken te maken. Hierbij worden gewichtsreducties gerealiseerd tot 50 %. Het materiaal trok initieel vooral de aandacht van autoconstructeurs met focus op steeds lager gewicht voor minder verbruik en minder CO 2 -uitstoot. Door de vele mogelijke combinaties met bv. textiel, leder, hout, aluminium, staal biedt het materiaal vele perspectieven voor vele andere toepassingen Uitgavenbudget voor Onderzoek en Ontwikkeling: EUR 15,1 miljoen (-5,3 % tegenover 2008) Corporate programma 26,5 % Automobiel 48,0 % 2,5 % Isolatie 24,0 % Soepelschuim 0,0 % Slaapcomfort 26 Recticel Jaarverslag 2009 Recticel Jaarverslag