DEPARTEMENT RUIMTELIJKE ORDENING EN MOBILITEIT DIENST MOBILITEIT: VEELZIJDIG VOORUIT. jaarverslag mobiliteit 2014

Transcriptie

1 DEPARTEMENT RUIMTELIJKE ORDENING EN MOBILITEIT DIENST MOBILITEIT: VEELZIJDIG VOORUIT jaarverslag mobiliteit 2014

2 INHOUDSTAFEL 1. VOORWOORD INLEIDING Beleidscontext en -accenten Mobiliteitsdecreet Bindende bepalingen van het RSPA Bestuursakkoord provincie Antwerpen Actieplannen voor het beleidsthema mobiliteit Beleid mobiliteit Provincieraad Deputatie Raadscommissie ruimtelijke ordening, mobiliteit en intercommunales Dienst Mobiliteit (DMOB) Situering van DMOB in de ganse organisatie Structuur van DMOB Acties 2014 voor DMOB Budget 2014 van DMOB Exploitatiekosten Subsidies Onroerende investeringen Ontvangsten Personeel van DMOB Expertise en kennisdeling van DMOB FIETSBELEID Investeren en subsidiëren Beheren van het BFF Aanleggen van fietsinfrastructuur Fietspadsubsidies voor gemeenten Provinciale Fietsbarometer Ondersteunen en adviseren bij het voeren van een fietsbeleid Communiceren over fietsbeleid via het Steunpunt Fiets MOBILITEITSPLANNING Mobiliteitstudies en procesmanagement Mobiliteitsstudie Noorderkempen Mobiliteitsstudie N Gebiedsgericht strategisch project Rupelstreek Adviezen aan interne diensten Provinciale planningsprocessen met een ruimtelijke impact Ruimtelijke planningsprocessen van andere overheden Plan- en project-mer s Adviezen aan externe partners Gemeentelijke mobiliteitsplannen en -projecten Andere mobiliteitsplannen en -projecten Conceptstudie afrittencomplex A12 Londerzeel Noord (provincie Vlaams- Brabant) Studie vrachtroutenetwerk (Vlaamse overheid) MOBILITEITSMANAGEMENT Provinciaal mobiliteitspunt provincie Antwerpen (PMP) VERKEERS- EN MOBILITEITSEDUCATIE EN -SENSIBILISATIE Label 10op10 voor verkeersactieve basisscholen De 10op10-ondersteuning Plaatsbezoeken Subsidies op10-website Vormingen Provincie Antwerpen jaarverslag mobiliteit 2013

3 6.1.5 Nieuwsbrief Labeluitreiking Lesfiches Mascotte Millo Meetinstrument vervoerskeuze Facebookgroep veilig woon-werkverkeer in het antwerpse havengebied THEMATISCHE INDELING van de ACTIES - status CARTOGRAFISCHE WEERGAVE VAN DE ACTIES EXTERNE COMMUNICATIE EN PROMOTIE Postbus DMOB Persaandacht Website Uitzending rondje provincie op de regionale TV-zenders EXTERNEN aan het woord Sociale media VERKLARENDE WOORDENLIJST (INCLUSIEF AFKORTINGEN)

4 LIJST VAN AFBEELDINGEN Figuur 1: ondertekening provinciaal mobiliteitscharter (gedeputeerde Luk Lemmens en Vlaams minister Hilde Crevits)... 8 Figuur 2: leden van de deputatie Figuur 3: structuur van DROM...12 Figuur 4: structuur van DMOB...12 Figuur 5: realisaties op BFF: fietstunnel Duivenstraat in Mechelen, fietsbrug Vrouwvliet Mechelen, fietsweg langs parking station Heide-Kalmthout, fietsweg tussen Heikantstraat en Paviljoenweg in Essen, fietsstraat Koraalstraat in Kapellen...22 Figuur 6: Provinciale Fietsbarometer...24 Figuur 7: stand dienst Mobiliteit mobiliteitsbeurs Berchem...28 Figuur 8: studiedag in Geel...29 Figuur 9: ontsluiting Rupelstreek...35 Figuur 10: netwerkmeeting VSV rond het thema fietsen...43 Figuur 11: uitreiking Business Mobility Award...47 Figuur 12: beelden 10op10-vormingen Figuur 13: e-zine 10op Figuur 14: Sint-Hubertus uit Geel brengt als verrassingsact een fluorap...55 Figuur 15: workshops tijdens de labeluitreiking...56 Figuur 16: spandoek Laat je zien en verdien 10op Figuur 17: een 10op10-lesfiche in de nieuwe lay-out...57 Figuur 18: 10op10-mascotte Millo foto s looppop en handpop Koen Fasseur...58 Figuur 19: Enkele populaire tweets in Grafiek 1: aantal vragen Steunpunt Fiets...28 Grafiek 2: aantal organisaties die 10op10-nieuws ontvangen in percentages...49 Grafiek 3: aangekochte materialen met de 10op10-subsidies van Grafiek 4: paginabezoeken per pagina van de 10op10 website (periode juli oktober 2014)...52 Grafiek 5: tevredenheid 10op10-vormingen Grafiek 6: aantal paginaweergaves van oktober tot december Kaart 1: geografische situering van de opgeleverde projecten in Kaart 2: geografische situering van de gesubsidieerde fietspaden in Kaart 3: zones permanente tellocaties van de Provinciale Fietsbarometer...25 Kaart 4: gebied van mobiliteitsstudie Noorderkempen...31 Kaart 5: vrachtroutenetwerk Vlaanderen (bron: Vlaamse overheid, BMV)...38 Kaart 6: Overzicht Pendelfondsprojecten oproep 1 tot en met Kaart 7: overzicht begeleide bedrijven volgens product...45 Kaart 8: geografische spreiding van de 10op10-scholen in september 2014 (procentuele verhouding van de deelnemende tov het totaal aantal scholen per gemeente)...48 Kaart 9: werkgebied plaatsbezoekers 10op Kaart 10: cartografische weergave van de uitgevoerde acties...63 Tabel 1: rapportering actieplan provinciaal fietsbeleid Tabel 2: rapportering actieplan betere mobiliteit Tabel 3: rapportering actieplan betere verkeersveiligheid Tabel 4: exploitatiekosten Tabel 5: subsidies Tabel 6: onroerende investeringen Tabel 7: ontvangsten Tabel 8: infovergaderingen en openingen trajecten fietsostrades...27 Tabel 9: aantal vragen Steunpunt Fiets...27 Tabel 10: onderwerpen vragen aan Steunpunt Fiets...28 Tabel 11: tevredenheid klanten

5 Tabel 12: oproep 8 Pendelfonds aangevraagde subsidies voor vestigingen in de provincie Antwerpen...41 Tabel 13: Pendelfondsdossiers die het PMP opvolgt...42 Tabel 14: ondersteuning en begeleiding bedrijven...44 Tabel 15: overzicht van de 10op10-vormingen in Tabel 16: aantal scholen die tijdens het schooljaar deelname aan het 10op10 project weergegeven volgens status...56 Tabel 17: tevredenheid op de labeluitreiking (152 respondenten)...57 Tabel 18: acties mobiliteitsplanning...60 Tabel 19: acties fietsbeleid...61 Tabel 20: acties verkeers- en mobiliteitseducatie en sensibilisatie...61 Tabel 21: acties mobiliteitsmanagement...62 Tabel 22: extra acties (buiten het jaarprogramma)...62 Tabel 23: websitebezoek (Google Analytics)...77 Tabel 24: herkomst gebruikers webpagina s mobiliteit

6 1. VOORWOORD Beste lezer, 2014 was het jaar waarin de provincie Antwerpen zich meer dan ooit profileerde als fietsprovincie bij uitstek. Voor het eerst verzamelden we gedetailleerd cijfermateriaal dat het belang en de impact van onze fietsostrades in kaart bracht. Het heeft ons gesterkt om voort te gaan op de ingeslagen weg. Dit provinciebestuur zal meer dan ooit investeren in veilige, functionele en bovenlokale fietsinfrastructuur. We merken nu al dat andere overheden mee op de kar springen en ook buiten onze provincie geïnvesteerd zal worden in fietsostrades. Nu er dit jaar opnieuw een oproep is gelanceerd door het Vlaams Pendelfonds zal ons Provinciaal Mobiliteitspunt opnieuw een belangrijke rol spelen. De voorbije jaren werden heel wat bedrijven in onze provincie begeleid. Dankzij de inspanningen van het Provinciaal Mobiliteitspunt zetten heel wat bedrijven nu actief in op duurzaam woonwerkverkeer. Met het label 10op10 blijven we er ook op toezien dat de fietsers van de toekomst al van jongs af aan zich veilig leren verplaatsen in het verkeer. Tot slot al even vooruitblikken naar 2015: de provinciale fietsbarometer wordt een nieuw paradepaardje. De komende jaren zal er voor elke gemeente in onze provincie een ongekende hoeveelheid cijfermateriaal verwerkt worden. Nooit eerder is het comfort, de veiligheid en het belang van fietsroutes op deze schaal verzameld. Hiermee leveren we een onmisbaar kader voor gemeentelijke, stedelijke en provinciale investeringen in fietsinfrastructuur. Want elke fietser is een auto minder in de file. Luk Lemmens Gedeputeerde voor Mobiliteit 6

7 2. INLEIDING In het jaarprogramma mobiliteit 2014 gaf de provincie Antwerpen een concreet overzicht van de taken en acties die plande voor het beleidsdomein mobiliteit. Meer specifiek gaat het om de taken en doelstellingen van de dienst Mobiliteit (DMOB). Dit jaarprogramma krijgt een broertje onder de vorm van een jaarverslag mobiliteit In het voorliggende jaarverslag geven we duidelijk aan wat de effectieve realisaties zijn van de plannen die we in het jaarprogramma mobiliteit 2014 naar voor hebben geschoven. 2.1 BELEIDSCONTEXT EN -ACCENTEN Mobiliteitsdecreet Op 1 februari 2012 keurde het Vlaams parlement een nieuw mobiliteitsdecreet goed (BS 20 maart 2012). Dit decreet wijzigt het decreet van 20 maart 2009 betreffende het mobiliteitsbeleid en heft het decreet op van 20 april 2001 betreffende de mobiliteitsconvenants. Het decreet stoelt op twee belangrijke basisprincipes. Het zwaartepunt van het mobiliteitsoverleg komt bij de lokale overheden te liggen. Het tweede basisprincipe is de procedurele vereenvoudiging die wordt geambieerd. - Beter overleg als basis voor een efficiënt mobiliteitsbeleid Het goedgekeurde decreet legt de nadruk van het mobiliteitsoverleg bij de lokale overheden. Dit overleg vindt plaats in de gemeentelijke begeleidingscommissie (GBC) of eventueel de intergemeentelijke begeleidingscommissie (IGBC), die door de gemeente(n) wordt samengesteld. In de GBC wordt gestreefd naar een consensus over het uitgetekende mobiliteitsbeleid of infrastructuurproject. - Verregaande vereenvoudiging van procedures Het decreet voorziet de integratie van de vroegere start- en projectnota voor de meeste kleine investeringsprojecten. Deze twee documenten, die tot nu toe na elkaar werden uitgewerkt en elk afzonderlijk moesten goedgekeurd worden op een vergadering (provinciale auditcommissie), worden samengevoegd tot één enkele stap in de procedure. Bovendien worden deze documenten, bij consensus op de GBC niet meer formeel besproken op de Regionale Mobiliteitscommissie (i.p.v. provinciale auditcommissie), maar door het gewest enkel nog aan een kwaliteitstoets onderworpen. - Mogelijkheid om intergemeentelijk te werken Een derde belangrijk aspect in dit nieuwe decreet is de mogelijkheid tot het opstellen van intergemeentelijke mobiliteitsplannen en projecten. Bij de opstelling van zo n intergemeentelijk mobiliteitsplan valt de verplichting weg om een mobiliteitsplan voor de gemeente zelf op te maken. De nieuwe procedure laat ook toe om alle overleg op 1 forum te centraliseren en naar een consensus toe te werken. De Vlaamse regering keurde het uitvoeringsbesluit goed op 25 januari Het nieuwe uitvoeringsbesluit regelt onder andere: de hervorming van de mobiliteitsconvenants tot geïntegreerde samenwerkingsovereenkomsten het Fietsfonds de subsidiëring van het lokale en bovenlokale mobiliteitsbeleid Op 3 juni 2013 ondertekenden gedeputeerde van mobiliteit Luk Lemmens en Vlaams minister van mobiliteit Hilde Crevits het provinciaal mobiliteitscharter, waardoor de provinciale taken verankerd zijn voor (minimaal) de volgende zes jaar. 7

8 Figuur 1: ondertekening provinciaal mobiliteitscharter (gedeputeerde Luk Lemmens en Vlaams minister Hilde Crevits) Bindende bepalingen van het RSPA Ook in de bindende bepalingen van het ruimtelijk structuurplan van de provincie Antwerpen (RSPA) 1 en de partiële herziening 2 ervan vinden we een link naar het provinciale mobiliteitsbeleid. Het RSPA heeft een decretale verankering in het decreet van 18 mei 1999 op de ruimtelijke ordening. Het gaat om de volgende items: selectie van secundaire wegen type I selectie van secundaire wegen type II selectie van secundaire wegen type III selectie van multimodale knooppunten voor personenvervoer van provinciaal niveau trekkende en coördinerende rol bij de opmaak van streefbeelden voor secundaire wegen coördinatie van een op te richten samenwerkingsverband voor de uitwerking en realisatie van de visie op het voorstadsvervoer in en rond het grootstedelijk gebied Antwerpen, ook in functie van het verbeteren van het collectief vervoer van en naar het havengebied Bestuursakkoord provincie Antwerpen In het bestuursakkoord besteedt de provincieraad een apart hoofdstuk aan mobiliteit. [Het fietsbeleid blijft een speerpunt in het mobiliteitsbeleid van de provincie. De provincie wil het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk verder helpen uitbouwen en ontwikkelen. Met een actief subsidiëringsbeleid stimuleren we de gemeenten en de stadsdistricten om de gemeentelijke fietspaden te verbeteren. De provincie zal hierbij als steunpunt voor de gemeenten optreden. We zullen met onze expertise en terreinkennis het gemeentelijk fietsbeleid begeleiden. Maar de provincie wil zich zelf ook inzetten voor realisaties op het terrein. De realisatie van de fietsostrades helpen we in het bijzonder voort door op strategische plekken mee de kunstwerken (tunnels, fietsbruggen, ) aan te leggen. We werken de volgende 1 De provincieraad van Antwerpen stelde het RSPA definitief vast op 25 januari De Vlaamse minister voor Ruimtelijke Ordening keurde het goed op 10 juli De provincieraad van Antwerpen stelde de partiële herziening van het RSPA definitief vast op 27 januari De Vlaamse minister voor Ruimtelijke Ordening keurde het goed op 4 mei Provincie Antwerpen, Bestuursakkoord De provincie werkt voor u!, p

9 fietsverbindingen verder af: fietsostrade Antwerpen - Essen, fietsostrade Antwerpen - Mechelen, fietsostrade Herentals - Balen en de verbinding havengebied - noordoosten Antwerpen. Verder zet de provincie in op de aanleg van nieuwe bijkomende fietsverbindingen tegen De provincie neemt een rol op in het project veilig fietsen in de haven en neemt zo deel aan het centraal netwerk voor de verdere ontwikkeling van de Antwerpse haven. De provincie moedigt het gebruik van het openbaar vervoer aan en heeft hierbij bijzondere aandacht voor veilige fietsstallingen rond stations. De provincie zal zich opstellen als kwaliteitsbewaker voor het fietsbeleid en het openbaar vervoer in de gemeentelijke en andere begeleidingscommissies. Er is een gebiedsgerichte aanpak van de mobiliteitsproblemen in de provincie Antwerpen nodig. De provincie Antwerpen wil samenwerking stimuleren tussen overheden om zo oplossingen voor mobiliteit te creëren. De provincie moedigt de intergemeentelijke samenwerking aan binnen het convenantenbeleid. Als het van de provincie verlangd wordt, dan zorgt ze voor overleg over de mobiliteitsdossiers rondom Antwerpen en ondersteunt ze dat overleg ook. De provincie engageert zich om de acties van de mobiliteitsstudie Noorderkempen verder uit te werken, samen met de gemeenten. Er wordt deze bestuursperiode ruimte gemaakt voor een analoge studie in een andere regio. De provincie wil meedenken over de uitbouw van voorstedelijk (openbaar) vervoer rond Antwerpen, Mechelen en Turnhout. De Lightrailnetwerken krijgen daarbij de nodige aandacht. In al deze acties zal de provincie nauw samenwerken met de vervoersmaatschappijen De Lijn en NMBS. De provincie wil bedrijven in de provincie Antwerpen blijven aanmoedigen om duurzaam woon-werkverkeer te ontwikkelen. Het provinciaal mobiliteitspunt zal deze bedrijven met raad en daad bijstaan. Het mobiliteitspunt wil ook ontwikkelaars van bedrijventerreinen ondersteunen bij de inrichting van een bedrijventerrein in functie van duurzaam woon-werkverkeer. De provincie wil een rol spelen in mobiliteitseducatie en -sensibilisatie. Met het project Label10op10 bieden we zowel de scholen als de gemeenten en de stadsdistricten de nodige ondersteuning in hun lespakketten rond mobiliteit en verkeersveiligheid.] Actieplannen voor het beleidsthema mobiliteit Voor het beleidsdomein mobiliteit keurde provincieraad in zitting van 6 december 2013 de volgende drie actieplannen voor: We werken mee aan een betere verkeersveiligheid in de provincie Antwerpen. We stimuleren het fietsen in de provincie Antwerpen door het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk te realiseren en het fietsen te promoten. We werken mee aan een betere mobiliteit in de provincie Antwerpen De koppeling van de beleidscyclus aan de financiële cyclus heeft tot gevolg dat DMOB de actieplannen die zijn opgesteld voor het beleidsdomein mobiliteit jaarlijks vertaalt in acties. 9

10 2.2 BELEID MOBILITEIT Provincieraad De provincieraad is het belangrijkste bestuursorgaan van de provincie. Het is het parlement van de provincie, met een meerderheid en een oppositie. De provincieraad bepaalt het beleid van de provincie Antwerpen en keurt hiervoor onder andere het budget goed. In 2014 kwamen de volgende agendapunten van mobiliteit op de provincieraad: aanleggen van fietsinfrastructuur - fietsostrades Antwerpen-Mechelen & Antwerpen-Essen studieopdracht Evolta goedkeuring 27 februari 2014 aanleggen van fietsinfrastructuur fietsostrade Herentals Balen Geel fietsweg van Langstraat tot Keersvennen ontwerp, bestek en raming goedkeuring 25 september 2014 Bijkomend zijn de volgende agendapunten met personeels- of budgettaire impact aan de provincieraad voorgelegd: budget 2014 budgetverschuiving naar DLOG-FACI voor de uitvoering van de overeenkomst leasefietsen 26 juni 2014 budget 2014 interne budgetverschuivingen 27 november 2014 De raadsleden stelden de volgende mondelinge vragen tijdens de zitting van de provincieraad: adviseren van externen vraag naar ondernomen stappen voor betere dienstverlening station Noorderkempen Jan Huijbrechts 27 maart 2014 adviseren van externen respons op een motie van de provincieraad Jan Huijbrechts 27 november 2014 De volgende motie kwamen aan bod in 2014: adviseren van externen station Noorderkempen Karin Van Hoffelen 23 januari 2014 In 2014 kwamen geen interpellaties op de agenda Deputatie De deputatie staat in voor het dagelijks bestuur van de provincie. Ze bereidt de beslissingen van de provincieraad voor en voert die achteraf ook uit. Elk van de gedeputeerden heeft een eigen portefeuille met specifieke bevoegdheden en dossiers. De deputatie neemt al haar beslissingen collegiaal. Luk Lemmens is gedeputeerde voor mobiliteit. Figuur 2: leden van de deputatie

11 De deputatie behandelde in voorstellen van de dienst Mobiliteit (DMOB): sensibilisatie en educatie (33%) fietsbeleid (40%) mobiliteitsplanning (24%) mobiliteitsmanagement (1%) algemeen beleid (1%) De deputatie beantwoordde eveneens schriftelijke vragen van raadsleden: aanleggen van fietsinfrastructuur realisatiegraad fietsostrade Antwerpen-Lier- Aarschot Koen Kerremans 20 maart 2014 aanleggen van fietsinfrastructuur fietspadenbeleid en de rol van de provincie als coördinator Koen Kerremans 26 juni 2014 adviseren van externen reactie op motie openbaar-vervoersaanbod in de provincie Antwerpen Jan Huijbrechts 25 september 2014 voeren van promotie- en sensibilisatiecampagnes feestbussen Jan Claessens 23 oktober Raadscommissie ruimtelijke ordening, mobiliteit en intercommunales Het provinciebestuur is actief in zeer uiteenlopende beleidsdomeinen. Daarom hebben de provincieraadsleden zich gespecialiseerd en gegroepeerd in twaalf raadscommissies. Die raadscommissies bereiden hun materies voor de provincieraadszitting voor. Naast de voorbereidingen van de provincieraadsvergaderingen, neemt de raadscommissie ruimtelijke ordening, mobiliteit en intercommunales 4 ook geregeld de tijd om bepaalde beleidsaspecten vanuit mobiliteit grondiger en uitvoeriger te bespreken. Zo stonden (buiten de agendapunten van de provincieraad) ook nog de volgende items op de agenda: jaarverslag mobiliteit februari 2014 toelichting werking van het Provinciaal Mobiliteitspunt Antwerpen (PMP) 20 februari 2014 budget 2013 uitvoering 20 maart 2014 provinciale fietsbarometer 24 april 2014 mobiliteitsstudie Noorderkempen 19 juni 2014 fietsostrade Herentals-Balen timing en overzicht 18 september 2014 label10op10 voor verkeersactieve scholen 16 oktober 2014 budget 2014 en meerjarenplan goedkeuren budget en meerjarenplan 28 november DIENST MOBILITEIT (DMOB) Situering van DMOB in de ganse organisatie De provincie Antwerpen telt meer dan tachtig verschillende diensten en instellingen. Alle hebben ze een eigen takenpakket en staan ze ten dienste van hun klanten. Om het geheel op het vlak van management in goede banen te leiden, kent het bestuur een departementale opbouw. In elk van de elf provinciale departementen zitten die diensten 4 De raadscommissie ruimtelijke ordening, mobiliteit en intercommunales bestaat uit: Luc Bungeneers, Mireille Colson, Patrick Feyaerts, Kris Goossens, Iefke Hendrickx, Jan Hofkens (vanaf september vervangen door Danny Thijs), Luk Lemmens (gedeputeerde), Michel Meeus, Nicole Naert, Frank Sels, Ugurlu Sener, Diederik Vandendriessche, Mien Van Olmen (voorzitter), Jan Zander en Wim Lux (secretaris). 11

12 samen die inhoudelijk nauw verwant zijn. DMOB is een onderdeel van het departement Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit (DROM), die vier inhoudelijke diensten omvat: dienst Stedenbouwkundige Beroepen (DSTB) dienst Ruimtelijke Planning (DRP) dienst Mobiliteit (DMOB) dienst Gebiedsgericht Beleid (DGB) Daarnaast zorgt de stafdienst (SROM) voor de financiële en juridische ondersteuning van deze vier diensten. DROM DSTV DRP DGB DMOB Figuur 3: structuur van DROM Structuur van DMOB DMOB werkt rond vier grote thema s: fietsbeleid mobiliteitsplanning mobiliteitsmanagement verkeers- en mobiliteitseducatie en -sensibilisatie DMOB mobiliteits - mobiliteits - planning management fietsbeleid educatie en sensibilisatie Figuur 4: structuur van DMOB 12

13 DMOB is onderverdeeld in vier teams: team Mobiliteitsplanning team Fietsbeleid team Sensibilisatie en Educatie team Mobiliteitsmanagement Het team Mobiliteitsplanning legt de nadruk op een geïntegreerde benadering van ruimtelijke ordening, mobiliteit en infrastructuur. We benaderen de ruimtelijke verkeersen vervoersstructuur hierbij vanuit de gewenste ruimtelijke structuur voor de provincie zoals opgenomen in het ruimtelijk structuurplan provincie Antwerpen (RSPA). De medewerkers van dit team hebben een belangrijk aandeel in de rol van goedkeurende overheid die de provincie heeft inzake gemeentelijke ruimtelijke planningsprocessen en bij de opmaak van provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen (PRUP s). De medewerkers van het team Mobiliteitsmanagement vormen het bedrijvenloket van het provinciaal Mobiliteitspunt (PMP) provincie Antwerpen. Zij richten zich op het stimuleren van duurzame vervoerswijzen en het coördineren van de bedrijfsmobiliteit in het kader van het mobiliteitsmanagement. Het team Fietsbeleid richt zich op twee speerpunten: het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk (BFF) en het Steunpunt Fiets. De provincie wil zoveel mogelijk mensen op de fiets zetten voor doelgerichte (functionele) verplaatsingen. De provincie is ondertussen immers door de andere overheden erkend als het kenniscentrum voor fietsbeleid. Dit willen we verder kwalitatief uitbouwen. Het team Sensibilisatie en Educatie legt het accent op beleid naar verkeers- en mobiliteitseducatie voor verscheidene doelgroepen. Dit team werkt vooral projectmatig. Bovendien richten zij zich ook op de sensibilisatie rond verkeersveiligheid Acties 2014 voor DMOB De koppeling van de beleidscyclus aan de financiële cyclus heeft tot gevolg dat DMOB de actieplannen die zijn opgesteld voor het beleidsdomein mobiliteit jaarlijks vertaalt in acties (met indicatoren). In de volgende tabellen kunt u de resultaten zien van deze acties. Hiervoor gebruiken we het instrument van de semesterrapportering, ontwikkeld door het departement Financiën (DFIN) en de dienst Projectwerking en Organisatieontwikkeling (DPRO). Beleidsdoelstelling: PBDS Toepassen van een zuinig ruimtegebruik om tot een duurzame ruimte te komen Actieplan: AP Stimuleren van een provinciaal fietsbeleid door actieve promotie en ondersteuning Het actieplan zit op schema. Grootste struikelblok in de voortgang vormt de verwerving van gronden (door onteigening of door reguliere aankoop). Beschrijving en verklaring actie Evaluatie Evaluatie semester 2 semester 1 A1 We informeren onze klanten (bedrijven, gemeenten, scholen en inwoners) over alle aspecten van fietsbeleid via het Steunpunt Fiets. Verklaring: Het streefcijfer is behaald. Het Steunpunt Fiets heeft het aantal nieuwsbrieven opgedreven van 1 per kwartaal naar 1 om de 2 maanden. 13

14 Financieel zijn er minder openingen en andere evenementen geweest dan vooraf gepland. Dit heeft te maken met de (zeer beperkte) vertraging op de lopende werven. In 2015 mogen we bv de afronding van de fietsostrade in Mechelen-Nekkerspoel en de start van een fietsbrug in Antwerpen-Berchem verwachten. A2 We realiseren het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk voor 73% in Verklaring: Het streefcijfer is behaald door een combinatie van de eigen investeringen in fietsostrades en subsidiëring van lokale besturen. De ontvangsten zijn lager dan ingeschat. Dit is een rechtstreeks gevolg van het aantal subsidiedossiers die gemeenten hebben ingediend. De provincie Antwerpen betaalt het Vlaamse aandeel van 40% aan de gemeente en recupereert dit achteraf. Minder inkomsten zijn in dit geval een gevolg van minder uitgaven. Tabel 1: rapportering actieplan provinciaal fietsbeleid 2014 Beleidsdoelstelling: PBDS Toepassen van een zuinig ruimtegebruik om tot een duurzame ruimte te komen Actieplan: AP Meewerken aan een betere mobiliteit in de provincie vanuit een geïntegreerde visie op mobiliteit Het actieplan zit op schema wat de lopende projecten betreft. De actie mobiliteitsstudie Midden-Kempen is niet opgestart in het eerste helft van 2014 omwille van een gebrek aan personeel. DMOB heeft het project intern opgestart in het tweede semester zoals voorzien. Beschrijving en verklaring actie Evaluatie Evaluatie semester 2 semester 1 A3 We adviseren de lokale overheden en de Vlaamse overheid op een kwaliteitsvolle manier over mobiliteitsplannen, -studies en -projecten binnen de vastgestelde termijn. Verklaring: Geen klantenbevraging opgestart in Deze indicator wordt in 2015 aangepast. Daarom heeft het geen zin om in 2014 een éénmalige klantenbevraging uit te voeren. A4 We coördineren en monitoren de uitvoering van de mobiliteitsstudie voor de Noorderkempen (regio tussen de E19 en E34) tegen Verklaring: Drie acties zijn volledig uitgevoerd, zoals gepland. Financieel gezien zijn moeten de facturen van de lopende studies pas in 2015 en volgende jaren betaald worden. A5 We ondersteunen bedrijven bij het verduurzamen van hun zakelijk en woonwerkverkeer via het provinciaal mobiliteitspunt (PMP). Verklaring: - Aantal Pendelfondsprojecten: Vlaamse overheid lanceerde geen Pendelfondsoproep in Aantal bedrijven: veel beter dan gepland. Geen aanpassing van beleid. Financieel zijn de facturen voor de geleverde prestaties van derden te betalen in 2015 en volgende jaren. A6 We werken aan een mobiliteitsstudie voor het gebied Midden- Kempen (regio tussen de E313 en E34) tegen Verklaring: De studie wordt pas in 2015 opgestart omdat de dienst Mobiliteit onvoldoende personeel had in Tabel 2: rapportering actieplan betere mobiliteit

15 Beleidsdoelstelling: BDS Overig beleid DMOB Actieplan: AP Meewerken aan een betere verkeersveiligheid in de provincie Het actieplan zit op schema. Omdat veel bestellingen voor het label 10op10 nog niet gefactureerd en betaald zijn, is er minder uitgegeven dan begroot. Beschrijving en verklaring actie A7 We ondersteunen gemeenten, bedrijven en andere actoren om het havengebied verkeersveiliger te maken. Verklaring: Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen heeft beslist om tweejaarlijks te meten. Deze indicator kan in 2015 wel toegepast worden om te vergelijken met A8 We ondersteunen gemeenten, districten en basisscholen bij het verkeersveiliger maken van de (school)omgeving. Verklaring: Het streefcijfer is behaald. Het 10op10-team krijgt voldoende aanvragen voor begeleiding zonder actieve promotie te voeren. Omdat veel bestellingen nog niet gefactureerd en betaald zijn, is er minder uitgegeven dan begroot. Evaluatie semester 1 Evaluatie semester 2 Tabel 3: rapportering actieplan betere verkeersveiligheid 2014 Conclusies: DMOB heeft de streefwaarden voor zes van de acht acties voor 2014 behaald. DMOB zal de studie Midden-Kempen opstarten in de eerste helft van 2015 en de indicator rond klantentevredenheid over advisering is naar 2015 toe geschrapt, zodat een eenmalige bevraging (zonder opvolging) geen zin heeft Budget 2014 van DMOB In deze paragraaf kunt u de besteding van de middelen vinden die DMOB ter beschikking kreeg. In 2014 is de BBC ingevoerd. Hierdoor kunnen de cijfers voor dit eerste (overgangs)jaar licht vertekend zijn (door het verschil in vastlegging ten opzichte van facturatie). De verschillende posten zijn: uitgaven: o exploitatiekosten o subsidies o investeringen inkomsten: o ontvangsten Exploitatiekosten ACTIE BUDGET IN BESTEED IN BESTEED 5 IN % bovenlokaal functioneel , fietsroutenetwerk (BFF) Steunpunt Fiets ,29 81 Provinciaal Mobiliteitspunt (PMP) , Afgerond op het gehele getal. 15

16 Noorderkempen ,24 11 Midden-Kempen mobiliteitsplannen , verkeersveiliger schoolomgeving ,52 93 verkeersveiliger havengebied TOTAAL ,55 85 Tabel 4: exploitatiekosten Subsidies ACTIE BUDGET IN BESTEED IN BESTEED 6 IN % bovenlokaal functioneel ,69 95 fietsroutenetwerk (BFF) verkeersveiliger schoolomgeving ,68 94 TOTAAL ,37 95 Tabel 5: subsidies Onroerende investeringen ACTIE BUDGET IN BESTEED IN BESTEED 7 IN % bovenlokaal functioneel ,59 12 fietsroutenetwerk (BFF) bovenlokaal functioneel , , fietsroutenetwerk (BFF) vorige jaren TOTAAL , ,87 84 Tabel 6: onroerende investeringen Ontvangsten ACTIE BUDGET IN INGEKOMEN IN INGEKOMEN 8 IN % bovenlokaal functioneel ,94 92 fietsroutenetwerk (BFF) Steunpunt Fiets Provinciaal Mobiliteitspunt (PMP) verkeersveiliger >100 schoolomgeving TOTAAL ,94 91 Tabel 7: ontvangsten 2014 Conclusies: De exploitatiekosten zijn voor 85% besteed. 6 Afgerond op het gehele getal. 7 Afgerond op het gehele getal. 8 Afgerond op het gehele getal. 16

17 De subsidies zijn voor 95% benut. Dit heeft ook deels te maken met de omzetting van EUR van de fietspadsubsidies naar onroerende investeringen (fietsostrades) in de provincieraad van november Het budget voor de onroerende investeringen is voor 84%. De provincie Antwerpen heeft 91% van de voorziene middelen ontvangen. Dit heeft vooral te maken met de terugbetaling van de voorschotten vanuit het Fietsfonds vanuit de Vlaamse overheid Personeel van DMOB DMOB bestond in uit negentien personeelsleden (die 16,7 VTE vertegenwoordigen): 1 VTE diensthoofd 1 VTE administratief medewerker 1 VTE technisch deskundige mobiliteit Team Fietsbeleid: 1 VTE teamverantwoordelijke 0,8 VTE adviseur fietsinfrastructuur 2 VTE controleur van werken 1 VTE communicatieconsulent Steunpunt Fiets 0,8 VTE technisch deskundige mobiliteit Team Mobiliteitsplanning: 2,8 VTE adviseur mobiliteit Team Mobiliteitsmanagement: 1,9 VTE projectmedewerker Provinciaal Mobiliteitspunt provincie Antwerpen (PMP) Team Sensibilisatie en Educatie: 3,4 VTE educatief medewerker Expertise en kennisdeling van DMOB DMOB is vertegenwoordigd in de provinciale commissie voor ruimtelijke ordening (PROCORO). DMOB heeft een vertegenwoordiger op de vergaderingen van de Vereniging van Vlaamse Provincies (VVP). Vanuit de VVP vaardigt de provincie Antwerpen een vertegenwoordiger af naar de Mobiliteitsraad (MORA). De MORA is een strategische adviesraad van het beleidsdomein mobiliteit en openbare werken op het Vlaamse niveau. De raad werd op 9 Situatie op 31 december

18 25 mei 2007 door de Vlaamse regering opgericht en ingebed in de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV). De MORA adviseert de Vlaamse regering over de krachtlijnen van het mobiliteitsbeleid en openbare werken in Vlaanderen. De vertegenwoordiger van de VVP is naast lid van de raad ook lid van de commissie Personenvervoer en heeft deelgenomen aan verschillende werkgroepen ad hoc (waaronder die over woon-werkverkeer). De provincie Antwerpen is vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV). Bovendien vertegenwoordigt zij ook de provincies in de werkgroep Fietsveiligheid, die de VSV heeft opgericht op vraag van het Vlaams Forum Verkeersveiligheid. DMOB maakt eveneens deel uit van de stuurgroep fietsprojecten binnen de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiliteit (BAM), samen met de Vlaamse overheid). DMOB speelt hier vooral de rol van kwaliteitsbewaker van het BFF. Op die manier zijn er vier prioritaire projecten geselecteerd: Havenroute Districtenroute VIIde Olympiadelaan Hoboken Hemiksem Zwijndrecht Beatrijslaan (Antwerpen) BAM werkt deze projecten verder uit in De provincie Antwerpen maakt deel uit van het Vlaams Fietsteam. Dit team bestaat uit alle actoren die in Vlaanderen werken aan de uitvoering en/of subsidiëring van fietsvoorzieningen op het Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk, (BFF). Het team werd geïnstalleerd om de beschikbare middelen voor investeringen en subsidies op Vlaams niveau optimaal te besteden. Het Fietsteam stelt het Integraal Fietsinvesteringsprogramma (IFI) op. Verder heeft de provincie Antwerpen haar kennis en expertise gedeeld met een aantal binnen- en buitenlandse actoren: de studenten Verkeerskunde van het PCVO Hasselt (29 april) een vertegenwoordiging van Nederlandse fietsexperts rond het thema fietsostrades (25 juni) de Duitse Fahrradakademie (26 juni) een vertegenwoordiging van de Boliviaanse regio Tarija (13 juni) een vertegenwoordiging van Deense verkeersspecialisten (10 september) 18

19 3. FIETSBELEID De provincie Antwerpen heeft net als de andere Vlaamse provincies ingezet op het thema fietsbeleid. De provincie wil zich profileren als het fietsbestuur bij uitstek. Daardoor is fietsbeleid één van haar belangrijkste kerntaken, de core business van de dienst Mobiliteit (DMOB) als het ware. De provincie Antwerpen wil voor haar fietsbeleid het KIS-principe hanteren: Kenniscentrum (verzamelen en verspreiden van kennis over fietsen en fietsbeleid, vooral via het Steunpunt Fiets) Investeren (vooral op het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk, BFF) Subsidiëren (van gemeentebesturen voor de realisatie van het BFF) In dit hoofdstuk geven we een overzicht van deze drie aspecten. 3.1 INVESTEREN EN SUBSIDIËREN Het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk (BFF) is in 2011 bij de partiële herziening opgenomen in het richtinggevend gedeelte van het RSPA. Om van het wensbeeld van het BFF ook een realiteit te maken, heeft de provincie Antwerpen verschillende instrumenten: uitvoeren van audits van het BFF aanleggen van fietsinfrastructuur op het BFF stimuleren van de gemeentebesturen om fietspaden aan te leggen op het BFF via subsidies De provincie Antwerpen is vanaf 2014 gestart met de implementatie van de Provinciale Fietsbarometer Beheren van het BFF Het BFF is de basis voor het provinciaal en lokaal beleid. Het is belangrijk dat het netwerk actueel blijft. Om in te spelen op gewijzigde verkeerskundige situaties of nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen, bestaat de mogelijkheid om wijzigingen in het BFF aan te brengen. DMOB organiseert de provinciale werkgroep wijzigingen BFF waarbij alle betrokken (bv gemeenten, waterwegbeheerders, Vlaamse overheid, ) voorstellen tot netwerkwijzigingen kunnen voorleggen aan de betrokken actoren. De werkgroep formuleert een gemotiveerd advies over elke aanvraag tot wijziging. De deputatie beslist uiteindelijk om de netwerkwijziging al dan niet door te voeren. In 2014 organiseerde DMOB 2 bijeenkomsten van de provinciale werkgroep wijzigingen BFF op 6 juni 2014 en 3 oktober Deze gaven aanleiding tot netwerkwijzigingen in: Kontich Antwerpen De provincie Antwerpen hecht veel belang aan de actualiteitswaarde van het BFF. Recent onderzoek toont aan dat de functionele fietser bereid is afstanden tot 15 km af te leggen voor zijn functionele verplaatsingen. De geselecteerde bovenlokale functionele fietsroutes sluiten niet altijd aan bij de noden van de functionele fietser. De opbouw van het BFF, waarbij alle kernen met elkaar verbonden worden, geeft geen of onvoldoende gehoor aan de fietser die zich op langere afstand functioneel wil verplaatsen. 19

20 Daarom gunde ze een studie BFF2.0 aan Timenco. De provincie Antwerpen wil het BFF als theoretisch wensnet en de uitwerking in de praktijk onderzoeken. Vragen die binnen deze studie een antwoord moeten krijgen zijn of: de methodiek voor de opbouw van het BFF als wensnet zoals ontwikkeld en uitgewerkt in 2001 nog actueel is aanpassingen nodig zijn aan de methodiek om het netwerk te laten aansluiten bij de behoeften van de functionele fietser die zich over een afstand van meer dan 10 km verplaatst, rekening houdend met nieuwe technologieën zoals de elektrische fiets de hiërarchie binnen het BFF nog actueel is De provincie Antwerpen wil deze opdracht in 2015 afronden Aanleggen van fietsinfrastructuur Een ander instrument is het (her)aanleggen van fietspaden en kunstwerken (zoals bruggen en tunnels) met eigen investeringen. In de meerjarenplanning heeft de provincieraad van Antwerpen de beslissing genomen om sterk in te zetten op deze actieve manier van realisatie. Het budget is stabiel met jaarlijks 4,5 miljoen EUR. De provincie Antwerpen besliste om tijdens de periode vooral het accent te leggen op de fietsostrades langs de spoorlijnen Antwerpen Mechelen (25/27), Antwerpen Essen (12) en Herentals-Balen (15). Op de onderstaande kaart kunt u zien waar de provincie Antwerpen stukken fietsostrade heeft gerealiseerd. Kaart 1: geografische situering van de opgeleverde projecten in 2014 De provincie heeft in 2014 aan de volgende concrete projecten gewerkt: fietsostrade langs de spoorlijn Antwerpen Mechelen (25/27): o uitgevoerd: herinrichting Spoorweglei in Sint-Katelijne-Waver 20

21 aanleg fietsweg van Vrouwvliet tot Caputsteenstraat in Mechelen (uitgezonderd kruispunt Caputsteenstraat) aanleg fietsweg van Groenstraat tot Vrouwvliet in Sint-Katelijne-Waver en Mechelen (uitgezonderd kruispunt Caputsteenstraat) Verlichting fietsweg van station Duffel tot station Sint-Katelijne-Waver Verlichting fietsweg van Vrouwvliet tot Caputsteenstraat in Mechelen o in uitvoering: aanleg fietsweg van Vrouwvliet tot Caputsteenstraat in Mechelen (enkel kruispunt Caputsteenstraat) aanleg fietsweg van Caputsteenstraat tot Mechelen Nekkerspoel in Mechelen Verlichting fietsweg van Groenstraat tot Vrouwvliet in Sint-Katelijne- Waver en Mechelen o in voorbereiding: fietsbrug over Singel + aanleg fietsweg van station Berchem tot Posthofbrug in Antwerpen-Berchem fietsostrade langs de spoorlijn Antwerpen Essen (lijn 12): o uitgevoerd: aanleg fietspad langs de parking van station Heide-Kalmthout heraanleg fietspaden van Heikantstraat tot Paviljoenweg en langs Akkerstraat in Essen Aanleg van fietsstraat in de Koraalstraat en fietsweg van Klein Heiken tot Vloeiende in Kapellen o in uitvoering: verlichting fietsweg van Klein Heiken tot Vloeiende in Kapellen verlichting fietspaden van Heikantstraat tot Paviljoenweg en langs Akkerstraat in Essen o gegund (werken nog te starten): aanleg fietspad van Kijkuitstraat tot station Heide in Kalmthout aanleg fietspad van Vloeiende tot Schriek in Kapellen en Antwerpen (Ekeren) aanleg fietsweg van Paviljoenweg tot Kalmthoutsesteenweg in Essen o te onderzoeken: fietsweg langs Argentiniëlaan in Antwerpen (Luchtbal) fietsostrade langs spoorlijn Herentals-Balen (lijn 15) o in voorbereiding: aanleg fietswegen in Geel en Mol aanleg fietswegen in Herentals, Olen en Balen andere projecten: o in uitvoering: Aanbrengen van wegmarkering, wegwijzers en verkeersborden om de veiligheid op de fietsostrades te verbeteren en de route herkenbaarder te maken o te onderzoeken: fietsverbinding van Ekeren naar Noorderlaan 21

22 Figuur 5: realisaties op BFF: fietstunnel Duivenstraat in Mechelen, fietsbrug Vrouwvliet Mechelen, fietsweg langs parking station Heide-Kalmthout, fietsweg tussen Heikantstraat en Paviljoenweg in Essen, fietsstraat Koraalstraat in Kapellen Fietspadsubsidies voor gemeenten De provincie subsidieert gemeente- en districtsbesturen voor de aanleg van fietsinfrastructuur langs niet-genummerde wegen op het BFF. Meestal gaat het over gemeentewegen, langs spoorlijnen of kanalen. In de tabellen in de bijlagen 10 kunt u nalezen welke gemeenten een subsidie hebben gekregen in 2014 (en voor welke projecten). Op de onderstaande kaart kunt u zien waar de provincie Antwerpen de gemeenten heeft ondersteund. 10 In de bijlage kun je lezen dat de deputatie nog subsidies uitbetaalde op de afgeschafte subsidiereglementen. De provincieraad keurde goed dat gemeenten die al in de procedure zaten als overgangsbepaling nog wel subsidie konden ontvangen. 22

23 Kaart 2: geografische situering van de gesubsidieerde fietspaden in 2014 De prognoses die DMOB heeft gemaakt in 2013, gaven een stagnatie van het aantal dossiers aan in Twee elementen liggen aan de basis hiervan: de nieuwe gemeentelijke coalities die in 2013 hun meerjarenplan hebben opgemaakt en de goedkeuring van de nieuwe editie van het Fietsfonds. Steunpunt Fiets blijft inspanningen leveren om gemeenten aan te zetten om te investeren. 23

24 3.1.4 Provinciale Fietsbarometer In 2014 heeft de provincie Antwerpen haar nieuwe product Provinciale Fietsbarometer ontworpen en verder ontwikkeld. De Provinciale Fietsbarometer bestaat uit drie elementen: fietstellingen audits van het BFF enquêtes Figuur 6: Provinciale Fietsbarometer De provincie Antwerpen tekende een strategisch meetnet voor fietsers op provinciaal niveau uit. Dit meetnet geeft een antwoord op het gebrek aan gegevens, het beheer en de ontsluiting. Een strategisch meetnet bestaat uit een aantal permanente telpunten en een aantal tijdelijke telpunten. De permanente telpunten zijn plaatsen waar de provincie Antwerpen 24/24u en 7/7 dagen fietsers zal tellen. Deze vaste telpunten liggen gespreid over de verschillende regio s in de provincie Antwerpen. De verzamelde gegevens van deze vaste telpunten geven het aantal fietsers over de uren, de dagen en de seizoenen weer. De evolutie in het fietsgebruik in de provincie Antwerpen en in de verschillende regio s wordt hiermee in kaart gebracht (ook over de verschillende jaren heen). Deze gegevens zijn een belangrijk instrument om het (boven)lokale fietsbeleid te evalueren en waar nodig bij te sturen. Tijdelijke tellingen vullen de permanente tellingen aan. Deze tellingen gebeuren op strategische plaatsen op het bovenlokaal functioneel en recreatief fietsroutenetwerk. Voor het bepalen van de geschikte locaties doen we een beroep op Toerisme Provincie Antwerpen en de verschillende gemeenten. De provincie Antwerpen speelt hier haar rol als regisseur van het bovenlokale fietsbeleid, waarbij zij de gemeenten ondersteunt bij hun lokale fietsbeleid. 24

25 Kaart 3: zones permanente tellocaties van de Provinciale Fietsbarometer In 2015 zal de provincie Antwerpen voor het eerst over accurate gegevens over het fietsgebruik kunnen beschikken. DMOB zal jaarlijks de verzamelde gegevens analyseren en over de resultaten communiceren. Aanvullend kan een vierjaarlijkse enquête peilen naar het gebruik van de fiets als vervoermiddel, herkomst en bestemming, de routekeuze en meer. Dit kwalitatief onderzoeksinstrument kan de verzamelde fietsintensiteiten aanvullen. Samen kunnen ze een globaal beeld geven van het fietsgebruik in de provincie Antwerpen. De provincie Antwerpen ging in 2014 een samenwerking aan met leverancier FLOW voor het opzetten van het digitale platform. Een tweede onderdeel van de Provinciale Fietsbarometer zijn de audits. Hiermee geven we de concrete stand van zaken van het BFF per gemeente in combinatie met de kwaliteitsmeting van de bestaande fietsinfrastructuur. In nauw overleg met de gemeente bepaalt de provincie Antwerpen de knelpunten en de prioriteiten van het BFF. Dat leidt tot een actief en sturend beleid: bepalen van de ontbrekende schakels adviseren over de aanpak van knelpunten (ontbrekende schakels, bestaande fietsinfrastructuur,.) adviseren over de prioriteiten van het gemeentelijk fietsbeleid Dit betekent dat de audit de volgende elementen bevat: kwaliteitsmetingen van de bovenlokale fietsinfrastructuur (uitgevoerd door de Fietsersbond) fietstellingen fietsgerelateerde ongevallenstatistieken 25

26 De provincie Antwerpen coördineert het geheel, presenteert het rapport met de aanbevelingen aan de lokale overheid en volgt jaarlijks de evolutie op. In 2014 voerde de provincie Antwerpen een audit uit in de volgende gemeenten: o Antwerpen - district Deurne o Antwerpen district Berchem o Herentals De provincie Antwerpen is een samenwerkingsverband met de Fietsersbond aangegaan voor het uitvoeren van kwaliteitsmetingen met de meetfiets. Hierdoor kon DMOB de audit verder ontwikkelen met een doorgedreven integratie van de gegevens van de meetfiets. De audit bevat nu een nuancering van de conformiteit Vademecum met systematische registratie voor elke 12,5 meter met scores en metingen voor breedte, schuwbreedte, trilcomfort, materiaal, richting en materiaal van de fietspaden. Ze bevat nu ook de befietsbaarheid bij gemengd verkeer, de inrichting van kruisingen en acute knelpunten. Voor elke 40m van het BFF is een foto beschikbaar. Die is op de kaart aanklikbaar en toont van die specifieke locatie de gemeten gegevens en knelpunten. Ook de beschikbare ongevalsgegevens nemen we mee op. De Provinciale Fietsbarometer kan bijdragen aan: een betere besteding van de investerings- en subsidiëringsmiddelen (basis voor maatschappelijke kosten-batenanalyses) het uitwerken van lichtenregelingen in functie van intensiteiten met als resultaat het verhogen verkeersveiligheid het voeren van een doeltreffend ongevallenpreventiebeleid het verbeterd profileren van de provincie Antwerpen als regionale koploper in Europa als het gaat over fietsen De provincie Antwerpen presenteerde de Provinciale Fietsbarometer op: Vlaams Fietscongres (24 maart 2014) Nederlands Nationaal Fietscongres (20 november 2014) ITS Belgium congres (17 oktober 2014) Op al deze congressen kregen de sprekers van de provincie Antwerpen de hoogste waarderingen van de bezoekers. 3.2 ONDERSTEUNEN EN ADVISEREN BIJ HET VOEREN VAN EEN FIETSBELEID De provincie Antwerpen profileert zich als een partner voor alle organisaties die een fietsbeleid willen voeren. Dit komt tot uiting in de officiële advisering naar de Vlaamse overheid en de gemeenten. De provincie Antwerpen gaat echter verder en ontwikkelt zelf input voor een breder fietsbeleid. In 2015 zal de provincie Antwerpen (mee)werken aan de volgende concrete beleidselementen: fietsplan voor de Noorderkempen (zie Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.) actualisatie van het BFF concept signalisatie fietsostrades deelaspect fietsen in het kaderplan voor het Albertkanaal (getrokken door DRP) deelnemen aan de programmaraad van het Vlaams Fietsberaad 26

27 opstellen en uitvoeren van een Fietsplan voor de Kempen in samenwerking met de Intercommunale voor de Ontwikkeling van de Kempen (IOK) en RESOC Kempen (zie Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.) Als exploitatiekosten is EUR gebudgetteerd. 3.3 COMMUNICEREN OVER FIETSBELEID VIA HET STEUNPUNT FIETS Steunpunt Fiets heeft in 2014 de volgende acties ondernomen om haar naamsbekendheid te verhogen en te profileren als aanspreekpunt over de fietsostrades en andere bovenlokale functionele fietsroutes door te communiceren over de verschillende projecten. Datum Locatie Onderwerp 10 januari Puurs - Willebroek fietsostrade Willebroek-Temse: opening nieuw aangelegd traject tussen Willebroek en Puurs 15 februari Duffel - Sint Katelijne-Waver fietsostrade Antwerpen-Mechelen: opening nieuw aangelegd traject tussen Duffel en Sint Katelijne-Waver 24 februari Berchem fietsostrade Antwerpen-Mechelen: onthulling werfbord bouw fietsbrug Berchem 26 februari Mechelen fietsostrade Antwerpen-Mechelen: toelichting verloop werken voor aanleg traject Sint Katelijne-Waver - Mechelen Tabel 8: infovergaderingen en openingen trajecten fietsostrades Steeds meer inwoners vinden de weg naar Steunpunt Fiets. Ze stellen vragen die voornamelijk te maken hebben met fietsinfrastructuur en specifieke verkeerssituaties voor fietsers. Steunpunt Fiets registreert sinds 2006 alle vragen en noteerde daarbij een duidelijke stijging. jaar aantal vragen Tabel 9: aantal vragen Steunpunt Fiets 27

28 Grafiek 1: aantal vragen Steunpunt Fiets De onderwerpen van de vragen en meldingen zijn heel uiteenlopend, maar toch gaat de helft over het BFF. Rubriek aantal advies 40 fietsostrades 295 nieuwsbrief 9 Fietsbarometer 11 fietsbeleid 2 fietszoektocht 41 gevondenfietsenwebsite 9 provinciepersoneel 8 recreatief 6 situatie 32 subsidies 21 allerlei 81 Tabel 10: onderwerpen vragen aan Steunpunt Fiets Steunpunt Fiets profileerde zich op 4 oktober ook als aanspreekpunt op de mobiliteitsbeurs in Berchem. Figuur 7: stand dienst Mobiliteit mobiliteitsbeurs Berchem Steunpunt Fiets profileerde zich als aanspreekpunt voor eigen personeel en spoorde hen om voor functionele verplaatsingen vaker de fiets te nemen. Zo stimuleerde Steunpunt Fiets de collega s om met de fiets naar de nieuwjaarsreceptie in het Sportpaleis te gaan. De zichtbaarheidscampagne die Steunpunt Fiets in 2013 voor de medewerkers in het Provinciehuis, het Coveliers- en het Lozannagebouw voerde, is in 2014 ook door het PIH gevoerd. 28

29 Steunpunt Fiets organiseerde op het einde van 2014 een studiedag over de Provinciale Fietsbarometer. We gaven dezelfde toelichting in de drie arrondissementen met telkens een overdonderend succes. 21 november in Geel 24 november in Antwerpen 1 december in Mechelen Figuur 8: studiedag in Geel datum < 7/10 7/10 8/10 9/10 10/10 21 november november december Tabel 11: tevredenheid klanten Voor al deze acties heeft het Steunpunt Fiets de volgende communicatiemiddelen gebruikt: Binnen de oorspronkelijke provinciale website gaf het menu fietsen informatie over het provinciale fietsbeleid. Vanaf de lancering van de nieuwe website (1 juli 2014) vind je de informatie over het provinciale fietsbeleid structureel onder het menu Leefomgeving, namelijk bij Fietsostrades en Mobiliteit. Fietsgerelateerd nieuws en informatie wordt gestructureerd gecommuniceerd aan gemeenten, bewoners en bedrijven via het e-zine De Trapper. De grotere naamsbekendheid van Steunpunt Fiets blijkt uit het aantal abonnees op De Trapper. Dat steeg met 11% van 2240 in december 2013 naar 2493 in juli Verschijningsdata van De Trapper in 2014: o 25 maart o 23 juni De lancering van een nieuwe website greep DMOB aan om het concept van het e-zine De Trapper te evalueren. Het resultaat daarvan is de omzetting naar Nieuwsbrief Antwerpen Fietsprovincie. Deze zal minder artikels bevatten en met een hogere frequentie verschijnen (in alle oneven maanden). Verschijningsdata van Nieuwsbrief Antwerpen Fietsprovincie in 2014: o 17 september o 26 november Steunpunt Fiets besteedt veel aandacht aan de media. Het stuurt daarom persberichten en organiseert persconferenties. In 2014 organiseerde Steunpunt Fiets deze persconferenties: o opening nieuw stuk fietsostrade tussen Willebroek en Puurs als onderdeel van de fietsostrade Willebroek-Temse (10 januari 2014) 29

30 o opening nieuw stuk fietsostrade tussen Duffel en Sint-Katelijne-Waver als onderdeel van de fietsostrade Antwerpen-Mechelen (15 februari 2014) o onthulling werfbord bouw fietsbrug Berchem als onderdeel van de fietsostrade Antwerpen-Mechelen (24 februari 2014) o lancering Provinciale Fietsbarometer (17 maart 2014) o uitreiking prijzen Fietszoektocht (17 december 2014) 30

31 4 MOBILITEITSPLANNING 4.1 MOBILITEITSTUDIES EN PROCESMANAGEMENT Mobiliteitsstudie Noorderkempen De deputatie keurde het eindrapport en het actieplan van de mobiliteitsstudie Noorderkempen goed op 14 juni Op voorstel van de beleidsverantwoordelijken van de gemeenten is het eindrapport en actieplan in juni ter goedkeuring voor op alle gemeenteraden goedgekeurd. Aansluitend had op 3 juli 2012 de afsluitende stuurgroepvergadering plaats in het provinciehuis. Kaart 4: gebied van mobiliteitsstudie Noorderkempen Procesopvolging Vanaf 2013 startte DMOB de verdere procesopvolging op onder leiding van gedeputeerde Inga Verhaert 11. De vijftien gemeentebesturen hebben beslist om de stuurgroepvergadering (met beleidsmatige vertegenwoordigers) te behouden voor de verdere procesopvolging van de mobiliteitsstudie Noorderkempen. Deze overlegstructuur maakt het mogelijk de voortgang van het actieplan op te volgen en gezamenlijke initiatieven op te zetten. Uitvoeren actieplan Alle vijftien gemeentebesturen en de deputatie hebben de samenwerkingsovereenkomst voor de procesopvolging van de studie Noorderkempen goedgekeurd. De samenwerkingsovereenkomst beschrijft de uitgangspunten, het doel van de overeenkomsten, het engagement van de partijen, de organisatie, het proces en de duur van de overeenkomst. Het doel van de overeenkomst is om van juni 2013 tot juni 2019 samen te werken om in de regio de visie zoals uitgewerkt in de goedgekeurde mobiliteitsstudie Noorderkempen uit te voeren. 11 Dit is een gevolg van de extra aandacht die de provincie Antwerpen besteedt aan het gebiedsgericht beleid. De deputatie heeft voor een aantal programma s een verantwoordelijke gedeputeerde per gebied aangeduid. 31

32 Samenwerkingsovereenkomst De stuurgroep stelde een memorandum op dat overgemaakt werd aan alle politieke partijen om het proces rond de Noorderkempen onder de aandacht te brengen van de nieuwe beleidsmakers. De stuurgroep stelde een motie op rond openbaar vervoer in de regio die de provincieraad goedkeurde en overmaakte aan de NMBS. Plan-MER N14 De deputatie gunde het opmaken van een plan-mer N14 - omleidingswegen in Malle, Rijkevorsel en Houtelweg in Rijkevorsel aan het studiebureau Technum. Uit de mobiliteitsstudie blijkt dat de N14 tussen de E34 en Hoogstraten moet ingericht worden als een volwaardige secundaire weg en dat omwille van de verkeersleefsbaarheid omleidingswegen nodig zijn in Zoersel (uitvoering gepland), Malle en Rijkevorsel. Bijkomend wordt een ontsluiting gezocht naar de N14 voor een gepland lokaal bedrijventerrein aan de Houtelweg in Rijkevorsel, aansluitend aan het regionaal bedrijventerrein De Kluis in Hoogstraten. Op basis van dit plan-mer kan DMOB tracéstudies voor deze omleidingswegen uitwerken en (waar nodig) gedeelten van gewestplantracés via provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen wijzigen. Deze studie is opgestart begin Voor de stukken in Oostmalle en Hoogstraten kan gebruikgemaakt worden van de bestaande tracés en zijn er geen bestemmingswijzigingen nodig. Het plan-mer onderzoekt daarom voor deze twee tracés enkel de disciplines mens en mobiliteit. Voor de omleidingsweg zelf worden alle disciplines onderzocht voor de mogelijke varianten. De kennisgevingsnota werd ter inzage gelegd van 15 september tot 16 oktober Op 6 december 2014 vond de richtlijnenvergadering plaats en de definitieve richtlijnen zijn overgemaakt eind december. Open Ruimte in de Noorderkempen en valorisatie open ruimte In 2014 startte de provincie Antwerpen op vraag van de stuurgroep - een pilootproject op met 3 gemeenten uit het buitengebied over de valorisatie van de open ruimte: Arendonk, Ravels en Oud-Turnhout. DMOB lanceerde een bestek om een projectdefinitie te formuleren en een voorstel tot concrete realisatie. De deputatie wees de studie toe op 11 december 2014 aan Intoe. De daadwerkelijke start van de opdracht is voorzien in voorjaar Parallel diende de provincie Antwerpen een dossier in bij de oproep van de Vlaamse Bouwmeester rond productieve landschappen voor de Pannenfabriek in Oud-Turnhout. De Bouwmeester weerhield dit project niet, maar de provincie Antwerpen zal het wel meenemen in de open-ruimtestudie. Trajectcontrole doorgaand vrachtverkeer De gouverneur startte een ANPR-coördinatiecel op. Korpschef Geert Smet startte op vraag van de provincie Antwerpen een deelwerkgroep op rond ANPR met functionaliteit vrachtwagens. De regio Noorderkempen is als testzone naar voorgeschoven. In 2014 bevroeg DMOB de 15 gemeenten en de korpschef van de 5 betrokken politiezones rond hun ambities, engagementen en mogelijke samenwerking. In 2015 zal de een eigen werkgroep, bestaande uit politie-afgevaardigden en vertegenwoordigers van de gemeenten aan de slag gaan met een concreet project. Haalbaarheidsstudie ontsluiting Beerse-Oost De provincie Antwerpen gunde de studie voor de ontsluiting van het bedrijventerrein Beerse-Oost in juni 2014 aan Vectris. Het studiebureau voerde een bevraging uit bij de betrokken bedrijven en liet ook de nodige bijkomende tellingen uitvoeren om tot een 32

33 aantal eerste analyses te komen. Deze zijn in november besproken met de gemeente Beerse. Bijkomend hebben de partners terreinbezoek uitgevoerd om deze resultaten te verduidelijken. Ook de afstemming met de lopende studie van de gemeente Beerse voor een bijkomende brug voor de ontsluiting van het LOC (Lokaal Overslag Centrum) Beerse- West en de studie van de Vlaamse Overheid voor de actualisatie van het streefbeeld van de Ring van Turnhout is gebeurd. Het einde van deze studie is te verwachten tegen zomer Opmaak fietsplan Noorderkempen De provincie Antwerpen gunde de studie voor het fietsplan Noorderkempen in 2013 aan Timenco. Deze opdracht bestaat uit: het ontwikkelen van een kader met inrichtingsprincipes voor de selectie van groene fietsroutes. Dit zijn functionele fietsroutes waarbij de belevingswaarde van de fietsroute als uitgangspunt wordt genomen met de nadruk op fietskwaliteit en comfort in een autoluwe omgeving het toepassen van het kader op de geselecteerde verbindingen In 2014 stelden we het beoordelingskader en een toolbox op. In 2015 wil de provincie Antwerpen deze studie afronden. Corridorstudie openbaar vervoer tussen Antwerpen en Turnhout De deputatie gunde de opmaak van een corridorstudie openbaar vervoer tussen Antwerpen en Turnhout op 13 december 2012 aan Vectris. De studie heeft aangetoond dat inzetten op multimodale ontsluiting in de regio absoluut noodzakelijk is. De capaciteit van de N12 Antwerpen Oostmalle is, bij ongewijzigd beleid, tegen 2020 onvoldoende om het gegeneerde auto- en vrachtverkeer op te vangen. Het projectgebied is gelegen tussen Antwerpen en Turnhout en is als volgt opgesplitst: corridor tussen Antwerpen en Oostmalle: onderzoeksgebied bestaat uit het traject langs de N12 (Wijnegem tot Oostmalle) en een tracé langs E313/E34 tot Malle corridor tussen Oostmalle en Turnhout: onderzoeksgebied bestaat uit het traject langs de N12 (Malle tot Turnhout) en het netwerk in functie van de treinstations Turnhout-Centraal en Turnhout-Zuid (als mogelijk toekomstig station) in het kader van het voorstedelijk vervoer in het Turnhoutse De studie doet uitspraken en werkt voorstellen uit over de verbinding Antwerpen Turnhout (treinverbinding / snelbusverbinding) al dan niet samen met de corridor. De provincie Antwerpen wil deze studie afronden in Communicatie Op 20 juni 2014 nodigde de provincie Antwerpen het georganiseerde middenveld uit om de stand van zaken van de studie en de programmacoördinatie toe te lichten en feedback en bezorgdheden vanuit deze groep mee te nemen in de verdere uitwerking van het actieprogramma. Om het draagvlak van de studie Noorderkempen te handhaven, zetten we ook de digitale nieuwsbrief verder. Op 11 juni 2014 verscheen de vijfde nieuwsbrief, die ondertussen 452 actieve abonnees heeft. 33

34 4.1.2 Mobiliteitsstudie N118 De mobiliteitsstudie N118 is in december 2007 afgerond en voorgelegd aan de PAC (nu RMC) van 31 januari In 2008 sprak de deputatie zich uit over deze studie en de mogelijke vervolgacties in samenhang met de afbakeningsprocessen van de kleinstedelijke gebieden Geel en Mol en op 14 februari 2008 is de actietabel en het voorstel van provinciale acties goedgekeurd. Hieronder de stand van zaken van het actieprogramma. Op 22 januari 2014 organiseerde de provincie Antwerpen een stuurgroepvergadering met de betrokken gemeenten. 34

35 Op 18 december 2014 gunde de deputatie een ontwerpend onderzoek aan Arcadis voor een wegverbinding vanaf Goormansdijk in Dessel tot de Gravenstraat in Dessel op grondgebied van de gemeente Mol-Donk. De realisatie van deze nieuwe verbinding vormt een cruciaal sluitstuk van een gebiedsgerichte oplossing voor het mobiliteitsprobleem in de regio. Door de aanleg van deze verbinding wordt een alternatieve route voor het zwaar vervoer gecreëerd en worden de kernen van Dessel en Mol gespaard van doorgaand zwaar vervoer. De studie zal alle tracés ten noorden en ten zuiden van het kanaal objectief vergelijken, zodat ze als basis voor een verdere beleidsbeslissing kan dienen. De provincie Antwerpen wil deze studie in 2015 afronden Gebiedsgericht strategisch project Rupelstreek In het kader van het gebiedsgericht strategisch project Rupelstreek ontstond de nood om nader onderzoek te verrichten rond een aantal mobiliteitsthema s in het gebied. Aangezien ook eventuele nieuwe ontwikkelingen in het kader van de afbakening van Boom als kleinstedelijk gebied impact hebben op de mobiliteit in het gebied, startte DMOB stelde een ontsluitingsstudie op. De nadruk ligt op de wisselwerking tussen het kaderplan en de ontsluitingsstudie. Hierdoor kunnen: mobiliteit de ruimtelijke keuzes in het kaderplan mee onderbouwen voorstellen worden geformuleerd inzake maatregelen op het vlak van de ontsluiting in functie van de ruimtelijke keuzes uit het kaderplan De ontsluitingsstudie beveelt aan om het programma zo te organiseren dat de verkeersgeneratie van functies in het gebied afbouwt van west naar oost (zie figuur). Verkeer komende van E19 ontsluit via de Expresweg N171 naar A12 en De Klamp en in eerste instantie dus niet via de oostzijde van het plangebied. De vervollediging van de Expresweg is essentieel en dient te worden gerealiseerd alvorens een nieuwe verkeersgenererende functie wordt ontwikkeld. Een nieuwe aansluiting De Klamp - A12 wordt de hoofdtoegang voor autoverkeer. Van daaruit ontsluit de gordel rond Boom en het ontginningsgebied. Boom wordt de hoofdpoort tot het gebied. De deputatie nam kennis van de afgeronde mobiliteitsstudie op 4 juli Rupel Schorre E19 A12 Figuur 9: ontsluiting Rupelstreek 35

36 De verdere invulling en verfijning van het programma gebeurt in samenspraak met de stuurgroep. DGB coördineert het strategisch gebiedsgericht project Rupelstreek. DMOB ondersteunt DGB hierin en zal al de mobiliteitsaspecten in het werkingsgebied bij de deelprojecten mee opvolgen en adviseren. Dit enerzijds op projectniveau en anderzijds kaderend in de ruimere omgeving. 4.2 ADVIEZEN AAN INTERNE DIENSTEN Provinciale planningsprocessen met een ruimtelijke impact DMOB ondersteunt de diensten Ruimtelijke Planning (DRP) en Gebiedsgericht Beleid (DGB) bij de mobiliteitsaspecten van het voeren van een provinciaal ruimtelijk beleid. DMOB geeft adviezen bij: de herziening van het ruimtelijk structuurplan provincie Antwerpen (RSPA) de opmaak van provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen (PRUP s) en kaderplannen de opmaak van de afbakeningen van de kleinstedelijke gebieden strategische programma s en projecten In de volgende opsomming geven we een kort overzicht van de adviezen bij enkele belangrijke provinciale planprocessen 12 : nota Ruimte (ter voorbereiding van de globale herziening van het RSPA) plan-mer en PRUP rondweg Baarle-Hertog PRUP regionale ontsluiting Geel Antwerpen (Deurne en Merksem), Schoten en Wijnegem - opmaak van een kaderplan: herwaardering van een gebied rond Albertkanaal ontwikkelingszones Willebroek regionaal bedrijventerrein Ooievaarsnest Puurs regionaal bedrijventerrein Duwijck Lier afbakeningsproces kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg afbakeningsproces kleinstedelijk gebied Herentals afbakeningsproces kleinstedelijk gebied Boom kaderplan Kempense Meren strategisch project Rupelstreek Ruimtelijke planningsprocessen van andere overheden DMOB ondersteunt DRP eveneens bij de mobiliteitsaspecten van haar (decretaal verankerde) goedkeurende en adviserende rol bij de ruimtelijke planningsprocessen van de gemeenten en de Vlaamse overheid. DMOB geeft adviezen bij de volgende ruimtelijke processen: goedkeuren van gemeentelijke ruimtelijke structuurplannen (GRS) goedkeuren van gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen adviseren van gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP s) adviseren van andere ruimtelijke plannen, projecten en studies (van andere provinciale diensten, gewestelijke ruimtelijke studies, strategisch gebiedsgerichte plannen, internationale planprocessen) adviseren van plan-mer-screenings, plan-mer s en project-mer s 12 Deze lijst is niet exhaustief. 36

37 In de onderstaande opsomming geven we een kort overzicht van de adviezen bij enkele belangrijke planprocessen 13 van andere overheden: Brecht advies GRS Brecht Rup Vaartdijk Nijlen - advies partiële herziening GRS Malle - Gewestelijk RUP "voormalig militair domein Oostmalle" Plan- en project-mer s Sinds de wijziging van het wetgeving op het gebied van milieueffectrapportage 14 geeft DMOB ook adviezen bij plan-mer-screenings en plan- en project-mer s. In de onderstaande opsomming geven we een kort overzicht van de adviezen bij enkele belangrijke planprocessen 15 van andere overheden: Antwerpen, Wommelgem en Ranst - plan-mer A13 - E34 tussen de verkeerswisselaars Antwerpen-Oost en Ranst plan-mer A102-R11bis 4.3 ADVIEZEN AAN EXTERNE PARTNERS Gemeentelijke mobiliteitsplannen en -projecten DMOB is lid van alle gemeentelijke begeleidingscommissies (GBC) en de regionale mobiliteitscommissie (RMC). DMOB adviseert de volgende plannen en projecten: gemeentelijke mobiliteitsplannen en -projecten intergemeentelijke mobiliteitsplannen en -projecten gewestelijke mobiliteitsplannen en -projecten DMOB focust hierbij vooral op: fietsprojecten de samenhang met het RSPA de categorisering van de wegen DMOB rapporteerde over de volgende beleidsplannen aan de deputatie: - Berlaar: spoor 2 deputatie 11 december Herentals: spoor 2 deputatie 28 mei Sint-Katelijne-Waver: spoor 2 - deputatie 6 februari Andere mobiliteitsplannen en -projecten Conceptstudie afrittencomplex A12 Londerzeel Noord (provincie Vlaams-Brabant) De provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant hebben een overeenkomst afgesloten voor het bestuderen van het afrittencomplex A12 ter hoogte van Londerzeel-Noord. DMOB heeft deze studie die door de provincie Vlaams-Brabant wordt getrokken mee opgevolgd. 13 Deze lijst is niet exhaustief. 14 BVR 12 oktober 2007 betreffende de milieueffectenrapportage van plannen en programma s (BS 7 november 2007) 15 Deze lijst is niet exhaustief. 37

38 Deze opdracht werd beëindigd in mei Studie vrachtroutenetwerk (Vlaamse overheid) DMOB volgt de studie vrachtroutenetwerk Vlaanderen op. Deze studie is opgestart op initiatief van Vlaams minister van Openbare Werken en Mobiliteit Hilde Crevits en vloeit voort uit het verkeersveiligheidsplan Vlaanderen van 2009, waar voor de eerste keer de opmaak van een vrachtroutenetwerk is gevraagd (als mogelijke oplossing voor problemen met verkeersveiligheid en vrachtverkeer). De uitwerking van de studie valt onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van Openbare Werken Afdeling Beleid Mobiliteit en Verkeersveiligheid (MOW-BMV). Het is niet de bedoeling dat binnen de opmaak van het regionale vrachtroutenetwerk (infrastructurele) knelpunten worden opgelost. Er is hiervoor geen budget voorzien. Ook voor de uniforme bewegwijzering is momenteel nog geen budget voorzien. Alles gebeurt op het regulier budget van het agentschap Wegen en Verkeer (AWV). Knelpunten worden dus enkel gesignaleerd. De selectie als vrachtroute zal mogelijk bij een latere eventuele herinrichting van de weg aan inrichtingseisen voor vrachtwagens moeten voldoen. MOW-BMV heeft ervoor gekozen om Vlaanderen op te delen in 28 regio s of posten. Deze zijn meestal elk van elkaar afgescheiden door het hoofdraamwerk (de hoofdwegenstructuur uitgebreid met primaire I zoals bijvoorbeeld de A12). Kaart 5: vrachtroutenetwerk Vlaanderen (bron: Vlaamse overheid, BMV) 38

39 Deze posten zijn in golven uitgewerkt. In 2013 zijn er in de provincie Antwerpen overlegmomenten gehouden over de posten. In 2014 heeft er geen verder overleg over het vrachtroutenetwerk plaats gevonden. DMOB rapporteerde op 7 februari 2013 de stand van zaken. DMOB heeft advies gegeven over alle posten die in de provincie Antwerpen gelegen zijn. DMOB heeft meermaals bij BMV aangedrongen om het vrachtroutenetwerk als geheel te bespreken. Het advies dat naar aanleiding van dit overleg zal worden opgemaakt, wordt vooraf ter goedkeuring aan de deputatie voorgelegd. 39

40 5 MOBILITEITSMANAGEMENT Mobiliteitsmanagement kunnen we definiëren als het leveren van inspanningen om de mobiliteitskeuzes van individuen te beïnvloeden. De Nederlandse overheden 16 definiëren mobiliteitsmanagement als het organiseren van slim reizen, waarbij drie aspecten aan bod komen: organiseren: samen met anderen effectieve oplossingen realiseren slim zijn: integrale oplossingen op maat ontwikkelen, die iedereen voordelen bieden (zowel reizigers als aanbieders) reizen: verplaatsingen van mensen omwille van specifieke reismotieven met diverse vervoerswijzen 5.1 PROVINCIAAL MOBILITEITSPUNT PROVINCIE ANTWERPEN (PMP) 2014 Via het provinciaal mobiliteitspunt van de provincie Antwerpen (PMP) wil DMOB werkgevers aanzetten tot het nemen van structurele maatregelen voor een duurzaam woon-werkverkeer. Het PMP adviseert en begeleidt werkgevers in dit proces. Enerzijds door de eigen werking van het PMP, anderzijds door de werking van het pendelfonds. Om deze doelstellingen te bereiken heeft de provincie vanuit DMOB de volgende acties ondernomen: 1. De provincie neemt een voorbeeldfunctie op. Via de uitvoering van een bedrijfsvervoerplan stimuleert de provincie duurzaam woonwerkverkeer bij de eigen werknemers. DMOB coördineert de opvolging van het bedrijfsvervoerplan in overleg met de departementen MCO (DMCO) en Logistiek (DLOG). Op 3 punten 17 na zijn eind 2014 alle acties van het actieplan uitgevoerd. De informatie en sensibilisatie hebben een doorlopend karakter. Bijna 80% van de maatregelen zijn in de voorgaande jaren genomen. In de loop van 2014 zijn de volgende maatregelen uitgevoerd (en omgezet in reguliere werking): het informeren van het personeel via intranet over de reeds genomen mobiliteitsmaatregelen, met een speciale gerichte communicatie naar aanleiding van de Car Free Day het voorzien van een droogruimte voor natte fietskledij aanpalend aan de fietsenstalling. het in gebruik nemen van een fietsknop om het gebruik van de fiets in het woonwerkverkeer te monitoren via het tikkloksysteem het aantal werknemers dat koos voor een leasefiets 18 steeg naar Kennisplatform Verkeer en Vervoer, Mobiliteitsmanagement: helder en praktisch!, Rotterdam, april 2007, p.6 17 Twee van die punten zullen ook in de toekomst niet gerealiseerd worden omwille van externe regels en interne beleidsbeslissingen. Het gaat om het opmaken van een pendelfondsdossier en het aanstellen van een mobiliteitscoördinator. 18 Elk personeelslid van de campus provinciehuis kreeg in 2013 het aanbod om een bedrijfsfiets te leasen vragen op voorwaarde dat men: geen permanente toegang tot de personeelsparking vraagt minstens de helft van de woon-werkverplaatsingen met de fiets doet de eigen bijdrage in de maandelijkse leasingkost betaalt de fiets als een goede huisvader behandelt 40

41 Ter info: In het kader van het bedrijfsvervoerplan was eerder voor elke provinciale site een multimodale bereikbaarheidsfiche opgemaakt. Hiervoor maakten de provinciale diensten gebruik van de website De Lijn beheerder van deze website- besliste eind 2014 deze dienstverlening stop te zetten. Het up-todate houden van de bereikbaarheidsinformatie zal in de toekomst door de provinciale diensten zelf moeten gebeuren. Het PMP bracht de betrokken sites hiervan tijdig op de hoogte. 2. Het PMP stuurt en begeleidt aanvragen in het kader van het Pendelfonds. Van 15 juni tot 15 oktober 2013 konden Vlaamse werkgevers een project indienen in het Pendelfonds. Van de elf projecten die Antwerpse werkgevers indienden, weerhield toenmalig Vlaams minister van mobiliteit, Hilde Crevits, er op 28 maart 2014 zes. Het gaat om: Bedrijf aantal werknemers subsidiebedrag ( ) Huis Van Dijck ,00 Jeugdzorg Emmaus ,09 Media Markt ,16 Noble-House ,50 Thomas More Kempen ism IOK ,52 Umicore Olen ,22 totaal ,34 Er startte geen nieuwe pendelfondsoproep in Tabel 12: oproep 8 Pendelfonds aangevraagde subsidies voor vestigingen in de provincie Antwerpen 3. Het PMP ondersteunt/begeleidt goedgekeurde pendelfondsdossiers tijdens de realisatie en bij de evaluatieprocedure. Bedrijf Startdatum Evaluatie 1 Evaluatie 2 Evaluatie 3 Eindevaluatie Oproep 1 I-bus 15/11/2007 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Levanto 15/11/2007 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Oproep 3 De Webfabriek 1/01/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Estee Lauder 1/02/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond De Touter 1/02/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Nike 1/02/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Foresco 10/03/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Duvel Moortgat 17/03/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Zuid-Kempische werkplaatsen 26/05/2009 goedgekeurd negatief geadviseerd geen afgerond Oproep 4 ZNA Stuivenberg 15/07/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Umicore Hoboken 15/08/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Villers 1/10/2009 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd afgerond Linkeroever 1/01/2010 opvolging PMP Oost-Vlaanderen - afgerond 41

42 Familiehulp 1/02/2010 opvolging PMP Vlaams-Brabant eindevaluatie ingediend Oproep 5 Gemeentelijk Havenbedrijf 11/04/2011 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd Antwerpen Arcadis 15/01/2011 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd in opmaak Cegelec niet opgestart Lessius Hogeschool 1/02/2011 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd in opmaak Antwerpen Ingenieursbureau Grontmij (Vlaams project, opvolging 1/03/2011 goedgekeurd goedgekeurd goedgekeurd door PMP Antwerpen) Oproep 6 Genzyme 16/08/2012 goedgekeurd ingediend Plumeau (duur 1 jaar) 15/02/2013 Reynaers Oproep 7 Projectduur: 1 jaar geen evaluatie ingediend dossier administratief afgehandeld 01/10/2012 goedgekeurd goedgekeurd Mivas 21/10/2013 ingediend Universiteit Antwerpen 30/05/2013 ingediend Ziekenhuis Netwerk Antwerpen 05/03/2013 goedgekeurd Tabel 13: Pendelfondsdossiers die het PMP opvolgt 42

43 Kaart 6: Overzicht Pendelfondsprojecten oproep 1 tot en met 7 4. Het PMP informeert werkgevers, gemeenten en externen proactief over duurzaam woon-werkverkeer. De PMP-medewerkers gaven een toelichting op de volgende momenten: algemene vergadering bedrijventerrein BEWORA (12 maart 2014) Vlaams fietscongres (24 maart 2014) inspiratiemeeting duurzaam woon-werkverkeer, Lier (6 mei 2014) infosessie Voka Antwerpen-Waasland over mobiliteit (20 mei 2014) infosessie mobiliteit ACLVB (26 mei 2014) netwerkmeeting VSV - thema fietsen, Antwerpen (7 oktober 2014) infosessie duurzaam woon-werkverkeer in de Antwerpse haven (27 oktober 2014) Figuur 10: netwerkmeeting VSV rond het thema fietsen 5. Het PMP activeert bedrijventerreinen door gezamenlijk overleg te organiseren. In samenwerking met Voka Antwerpen en het district Berchem maakte PMP Antwerpen een mobiscan voor de bedrijvenzone De Veldekens/City Link in Berchem. Doel van de studie was het onderzoeken van de nood aan shuttlevervoer tussen het station Antwerpen-Berchem en de bedrijvenzone. 12 werkgevers leverden gegevens aan voor de mobiscan. De studie werd toegelicht aan de werkgevers op 10 juni. Uit de studie bleek duidelijk dat shuttlevervoer een overbodige maatregel zou zijn om volgende redenen: Het station Antwerpen-Berchem ligt op wandelafstand van de meeste bedrijven in de zone. Pendelfietsen (aangekocht of gehuurd door de bedrijven of de werknemers zelf) vormen een veel flexibelere, duurzamere en goedkopere oplossing. De Lijn voorziet regelmatige verbindingen tussen het station en de bedrijvenzone. 43

44 De studie toonde bovendien een groot fietspotentieel aan bij de betrokken bedrijven. Meer fietsgebruik kan tegelijkertijd een oplossing bieden voor het prangende parkeerprobleem in de bedrijvenzone en de omliggende woonwijk. Op basis van het advies van het PMP startte de grootste werkgever met de implementatie van volgende maatregelen: stimuleren van fietsgebruik stimuleren van treingebruik invoeren van parkeermanagement 6. Het PMP ondersteunt en begeleidt bedrijven op het vlak van mobiliteitsmanagement. Het PMP ondersteunt en begeleidt bedrijven met bedrijfsbezoeken, het aanleveren van bereikbaarheidsfiches, puntenkaarten, mobiscans en andere mobiliteitsadviezen op maat. Aantal verschillende bedrijven(terreinen) 107 Mobiscan 18 Bedrijfsbezoeken 42 Adviezen 49 Puntenkaarten/potentieelberekeningen 19 Bereikbaarheidsinformatie 21 Pendelfonds (informeren, begeleiden) 40 Tabel 14: ondersteuning en begeleiding bedrijven mobiscans: APPE, Atlas Copco Business Services, BAM, Bedrijventerrein City Link, Veldekens, ALM, Campus Blairon (bedrijventerrein), CKG Betlehem, De Ideale Woning, Emmaüs Zoersel, Facilicom, gemeente Willebroek, KBC, Nextel-Telelinq, OCMW Mechelen, Panalpina, Rode Kruis Vlaanderen, Sanoma, Stad Mechelen, Xeikon bedrijfsbezoeken: alle mobiscans, ACLVB, Aleris, AS Adventure, AZ Herentals, Baloise, Baltimore Aircoil, Bedrijvenvereniging BEWORA,, B-Post, Callant, Cronos, De Mast, De Voorzorg, Decathlon, Gemeente Laakdal, Gemeente Schoten, Hamal Signature, Infrax, Marsh, Miko, Philips Kontich, Q8, Stad Lier (incl. Lierse mobiliteitsraad), Truvo, Willemen adviezen: alle mobiscans, 3M, Aleris, Atlas Copco, AZ Turnhout, Baloise, Coca-Cola, EIS, Emmaüs Duffel, Ergon, Federal Mogul, Gemeente Brasschaat, Gemeente Kontich, Gemeente Schoten, Hamal Signature, I-Bus, Ikea, Imeldaziekenhuis, Imsir, Janssen Pharmaceutica, Lidl, Lokale Politie Antwerpen, Mediahuis, Metallo Chimique, Mobilant, Procter&Gamble, SD Worx, VDAB, Vibe, VITO, Willemen puntenkaarten/potentiëlen: alle mobiscans bereikbaarheidsinformatie: alle mobiscans, Provincie Antwerpen Departement Ontwikkeling en Educatie, Provincie Antwerpen PVI pendelfonds: Arcadis, Campus Blairon, De Natuurvrienden, Decathlon, DPD, Emmaüs Jeugdzorg, Estée Lauder, Familiehulp, Foresco Packaging, Gemeente Bonheiden, Gemeente Schilde, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, Genzyme, Grontmij, Huis Van Dijck IOK, Karel de Grote-Hogeschool, Thomas More Sint-Katelijne-Waver Antwerpen (ex-lessius), Media Markt, Mivas, Nike, Noble House, OPZ Geel, OTV, Philips Turnhout, Plumeau, Q8, Reynaers Aluminium, t Gerief, Thomas More Kempen/ IOK, Transmare, Umicore Hoboken, Umicore Olen, Universiteit Antwerpen, Villers, Voetbalkrant, WEBS (ex-webfabriek), Wienerberger, Zuid-Kempische Werkplaatsen, ZNA Groep 44

45 Kaart 7: overzicht begeleide bedrijven volgens product 7. Het PMP stelt een samenwerkingsovereenkomst op om de samenwerking met bedrijven te formaliseren en te bestendigen. Om haar contacten en haar samenwerking met de verschillende werkgevers te stroomlijnen en bestendigen, heeft DMOB een samenwerkingsovereenkomst opgesteld. Deze overeenkomst bevat een lijst met engagementen die de provincie en de betrokken werkgever aangaan. Beide partijen ondertekenen de samenwerkingsovereenkomst. Er is geen enkele financiële verplichting verbonden aan de samenwerkingsovereenkomst. Bedoeling is om alle bedrijven die een beroep doen op de dienstverlening van het PMP een samenwerkingsovereenkomst te laten tekenen. 31 werkgevers ondertekenden in 2013 de samenwerkingsovereenkomst: AG Insurance ALM (Fabri Groep) Antea Belgium Appe Astrea Law Atlas Copco Business Services Baloise BAM Bpost Callant CKG Betlehem De Ark De Ideale Woning Emmaüs Zoersel 45

46 Facilicom Gemeente Willebroek Infrax KDV Groep TVM Marsh Miko Natuurwerk Odyssey Logistics Philips Kontich Resoc Kempen RSM Belgium Sadechaf Sanoma SPK Stadsregio Turnhout Truvo Xeikon 8. Het PMP werkt samen met overkoepelende organisaties/externe partners. samenwerking met POM Antwerpen met het oog op de verduurzaming van bedrijventerreinen samenwerking met Voka met het oog op informatie en sensibilisatie van werkgevers en verduurzaming van bedrijventerreinen samenwerking met IOK voor het promoten van fietsen bij bedrijven in de Kempen. deelname aan infosessie duurzaam woon-werkverkeer in de Antwerpse haven, georganiseerd door het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen co-organisatie inspiratiemeeting duurzaam woon-werkverkeer in Lier (samen met Taxistop) samenwerking met de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) voor de organisatie van netwerkmeetings voor mobiliteitscoördinatoren Mobility Awards De Business Mobility Awards (BMA s) worden in Vlaanderen sinds 2009 jaarlijks toegekend aan bedrijven die inspanningen leveren om de verplaatsingen van hun werknemers zo duurzaam mogelijk te laten verlopen: te voet, met de fiets, met het openbaar vervoer of door middel van carpooling en daarmee andere werkgevers inspireren en motiveren. De prijsuitreiking voor 2014 vond plaats op 4 juni op Hét Mobiliteitscongres Er werden telkens twee prijzen uitgereikt, één voor privébedrijven en één voor openbare ondernemingen en overheidsinstanties. De winnaars werden aangeduid door een jury waarin zowel mobiliteitsspecialisten, werknemers- en werkgeversorganisaties als bedrijven vertegenwoordigd zijn. De award voor privébedrijven ging naar Reynaers Aluminium. Het bedrijf werd gelauwerd voor haar brede mobiliteitsaanpak, gestoeld op het principe van maatschappelijk verantwoord ondernemen. In het project staan de promotie van het fietsgebruik en een carpoolregeling centraal. Reynaers Aluminium biedt haar werknemers via een leasingformule een stadsfiets, een elektrische fiets of een vouwfiets (op basis van de woon-werkafstand). Carpoolen stimuleert men onder andere door het voorbehouden van carpoolplaatsen en een gratis carwashbeurt per 20 carpoolritten. Het project werpt 46

47 duidelijk zijn vruchten af: het aantal fietsers verdubbelde van 39 in 2012 naar 80 in En waar carpoolen vroeger onbestaand was, zijn in 2014 al 31 carpoolteams geregistreerd. Het PMP heeft voor Reynaers een mobiscan opgemaakt en begeleidde het bedrijf bij het indienen van een Pendelfondsproject. Figuur 11: uitreiking Business Mobility Award 47

48 6 VERKEERS- EN MOBILITEITSEDUCATIE EN -SENSIBILISATIE Bij het uitwerken van het beleid rond doelgroepen heeft de provincie het accent voornamelijk gelegd op educatie, gecombineerd met sensibilisatie (in beperktere mate). Het aanbieden van educatie leidt vaak tot een grotere betrokkenheid voor een bepaalde problematiek en een groter engagement dan sensibilisatiecampagnes. 6.1 LABEL 10OP10 VOOR VERKEERSACTIEVE BASISSCHOLEN De provincie Antwerpen ondersteunt met het 10op10-project basisscholen bij hun verkeers- en mobiliteitseducatie. Het project ging in van start met zowat 30 scholen. Tijdens het schooljaar namen 243 scholen actief deel aan het project. Onderstaande kaart geeft de geografische spreiding van de deelnemende scholen weer, inclusief het percentage deelnemende scholen per gemeente. Kaart 8: geografische spreiding van de 10op10-scholen in september 2014 (procentuele verhouding van de deelnemende tov het totaal aantal scholen per gemeente) Naast de actieve begeleiding van 243 scholen bereikt het 10op10-project nog eens 217 scholen met 10op10-nieuws. Ook 78 gemeenten en 36 politiekorpsen ontvangen 10op10 nieuws ter ondersteuning van de scholen op hun grondgebied. 48

49 Grafiek 2: aantal organisaties die 10op10-nieuws ontvangen in percentages. De 10op10-ondersteuning De provincie werkt samen met de scholen aan regelmatige praktijklessen, een veilige schoolomgeving en de ouderbetrokkenheid. Om deze doelstellingen te bereiken bouwt de school aan een stevig draagvlak. Niet alleen in het team zelf dragen alle leerkrachten mee het project, ook de steun van de gemeente en de lokale politie versterkt de verkeerswerking. Scholen kunnen het 10op10-label behalen in verschillende fasen, met een stap voor stapbegeleiding op maat van de school. Op het einde van elke fase krijgt de school een deellabel als beloning. In elke fase werkt de school aan de vier bovenstaande doelstellingen. Scholen verduidelijken en illustreren in een activiteitendossier de werkpunten van het deellabel dat ze willen behalen. Een commissie beoordeelt deze dossiers voor het behalen van een 1 e, 2 e of 3 e deellabel. De beoordelingscommissie is een mix van interne en externe beoordelaars en bestond in 2014 uit: medewerkers van DMOB (5 personen) Milieuzorg op School (1 persoon) ervaring met labelprojecten in basisscholen Mobiel 21 (2 personen) ervaring met verkeerseductie in basisscholen Het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (1 persoon) - ervaring met verkeerseductie in basisscholen Provelo (1 persoon) - ervaring met verkeerseductie in basisscholen De Vlaamse Stichting Verkeerskunde (4 personen) - ervaring met verkeerseductie in basisscholen De commissie beoordeelde 87 dossiers waarvan 55 een deellabel behaalden (63%). Na het behalen van het derde deellabel, heeft de school het volledige 10op10-label behaald. Met dit label aan de schoolpoort maakt de school aan voorbijgangers duidelijk dat ze verkeersactief is. Vanaf dan hoeft de school geen activiteitendossier meer in te dienen om haar verkeerswerking te illustreren. Scholen kunnen zich wel blijven inschrijven om nog verder te genieten van de gratis 10op10-ondersteuning. 49

50 De 10op10-ondersteuning en communicatie komen verder aan bod in de volgende paragrafen Plaatsbezoeken Om aan de individuele noden van scholen te voldoen, stuurt DMOB een 10op10 plaatsbezoeker naar de scholen die op weg zijn naar het eerste, tweede of derde deellabel. Scholen op weg naar een eerste of tweede deellabel krijgen twee plaatsbezoeken per schooljaar en scholen op weg naar een derde deellabel nog één. Na het behalen van de drie deellabels krijgen scholen geen plaatsbezoek meer. Uitzonderlijk kunnen deze scholen toch een plaatsbezoek aanvragen als ze bijvoorbeeld een nieuwe directeur krijgen of als er een nieuwe verkeerswerkgroep opstart. Samen met de schooldirectie, de verkeersgangmaker onder de leerkrachten, andere betrokken leerkrachten en/of enkele verkeersouders overloopt de plaatsbezoeker de huidige verkeerswerking van de school. Zij reikt tips en informatie uit het verkeerslandschap aan om een school op weg te helpen naar een verkeersactieve werking. De plaatsbezoeker is vooral een begeleider en de contactpersoon voor scholen. De uiteindelijke beoordeling over de toekenning van een deellabel gebeurt door een beoordelingscommissie (met de consulenten van het team educatie en externe experts) op basis van het activiteitendossier dat de school indient. Sinds september 2009 zijn twee halftijdse plaatsbezoekers aan het werk. Zij nemen elk een regio voor hun rekening. Zo beperken we de verplaatsingstijd en kost. Op de onderstaande kaart zijn de regio s van de plaatsbezoekers aangeduid. Kaart 9: werkgebied plaatsbezoekers 10op10 In het kalenderjaar 2014 bedroeg het aantal plaatsbezoeken in de deelnemende scholen 132. Dat zijn er 15 meer dan in 2013 (11%). DMOB heeft om efficiëntieredenen bij 8 van deze bezoeken een toelichting gegeven aan twee of meer schoolvestigingen tegelijk. Bovendien organiseerden we voor scholen met interesse voor deelname aan het project en scholen die zich net hadden ingeschreven bij het 10op10-project in 2014 vier 50

51 introductiemomenten. Zo kregen 18 scholen een gezamenlijk infomoment, wat tijdswinst voor de plaatsbezoekers oplevert. Nieuwe potentiële klanten krijgen meteen het voordeel van netwerking. Voor gemeenten en andere overkoepelende organisaties met interesse in het 10op10 project was het team educatie en sensibilisatie aanwezig voor een toelichting: gemeente Zandhoven (werkgroep Veiliger Verkeer Zandhoven) scholenoverleg Merksem scholenoverleg Berendrecht Zandvliet Lillo Dit overkoepelend scholenoverleg is telkens afgestemd op de vragen en noden van de aanwezigen, zoals interesse in deelnemen aan het 10op10-project, hoe kan de gemeente haar scholen optimaal ondersteunen, Subsidies De provincie Antwerpen subsidieert sinds 2003 scholen van het basisonderwijs en gemeenten via het 10op10-project. Met deze subsidie kan de aanvrager een schoolomgeving verkeersveiliger maken of kwalitatieve en duurzame verkeers- en mobiliteitsmaterialen aankopen. De provincie gaf in 2014 een 10op10-subsidie aan 16 scholen en 9 gemeenten voor een totaalbedrag van ,51 euro. In de tabellen in de bijlage kunt u nalezen welke scholen, gemeenten en districten voor welk project een subsidie hebben ontvangen in Grafiek 3: aangekochte materialen met de 10op10-subsidies van 2014 Een subsidie voor de aankoop van fietsen komt het meest voor (25%). Op de tweede plaats staan de materialen voor een verkeersparcours op de speelplaats (20%). Meer specifiek kunt u dit bekijken in de bovenstaande grafiek. 51

52 op10-website In juli 2014 lanceerde de provincie een nieuwe website. DMOB greep deze kans om het 10op10-gedeelte onder de loep te nemen. De 10op10-website biedt vooral algemene en praktische informatie over het 10op10 project. De actievere en directere communicatie met de 10op10-doelgroepen verschoof DMOB in 2014 van de website naar een gloednieuwe Facebookgroep. Meer informatie hierover lees je in rubriek In oktober 2014 analyseerde DMOB het 10op10-websitebezoek. Het 10op10-luik van de provinciale website had unieke bezoekers in de periode juli oktober September, de start van het nieuwe schooljaar, was hiervan de populairste maand met unieke bezoekers (40%). Bezoekcijfers per inhoudelijke pagina van de 10op10-website vind je in onderstaande grafiek. De 10op10 startpagina staat bovenaan met 42% van het bezoekersaantal. Grafiek 4: paginabezoeken per pagina van de 10op10 website (periode juli oktober 2014) Vormingen Het 10op10-team organiseerde in vormingen voor leerkrachten, directies, (verkeers)ouders van deelnemende 10op10-scholen of politiemensen en gemeenteambtenaren. In totaal gaat het over 9 verschillende vormingsmomenten waarbij we 113 deelnemers bereikten. De provincie biedt deze vormingen gratis aan. De vormingen zijn inhoudelijk uitgewerkt op basis van de noden die tijdens de plaatsbezoeken of uit de activiteitendossiers blijken. 52

53 De vormingen vinden verspreid over de provincie plaats om iedereen de kans te geven een vorming in de buurt te volgen. Als locatie kiezen we 10op10-deelnemende scholen of provinciale instellingen. Datum Plaats Thema Aantal deelnemers 28 januari 2014 Antwerpen 10op10-scholen 17 ondersteunen bij hun verkeerswerking 25 maart 2014 Brasschaat Stappen en trappen 20 in de kleuterschool 26 maart 2014 Lier - Koningshooikt Stappen en trappen 21 in de kleuterschool 27 maart 2014 Laakdal Stappen en trappen 17 in de kleuterschool 28 april 2014 Turnhout Stap en trapdoelen 16 in de lagere school 29 april 2014 Boom Stap en trapdoelen 10 in de lagere school 21 oktober 2014 Antwerpen Een leerlijn verkeer 12 opstellen 19 november 2014 Malle Duurzame geannuleerd (te verplaatsingen weinig inschrijvingen) 20 november 2014 Lier Duurzame geannuleerd (te verplaatsingen weinig inschrijvingen) Tabel 15: overzicht van de 10op10-vormingen in 2014 Figuur 12: beelden 10op10-vormingen

54 Alle deelnemers vulden het tevredenheidsformulier in. Op de vraag of de vorming voldoet aan de verwachtingen antwoordde 60% akkoord en 35% helemaal akkoord. De overige 5% bleef neutraal. Niemand antwoordde niet of helemaal niet akkoord. Grafiek 5: tevredenheid 10op10-vormingen Nieuwsbrief DMOB biedt aan de scholen een 10op10-nieuwsbrief. De volgende onderwerpen komen hierin aan bod: goede verkeerseducatieve projecten in scholen, gemeenten of districten verkeerseducatieve evenementen vormingen nieuwe verkeerswetgeving nieuwe publicaties over verkeers- en mobiliteitseducatie tips voor praktijkgericht werken subsidienieuws kalender Ook alle andere producten die de provincie aanbiedt binnen het 10op10-label lichten we toe in deze nieuwsbrief. In 2014 verschenen in maart en mei 2 papieren edities van de 10op10-nieuwsbrief. We verstuurden deze nieuwsbrief met de post naar adressen. Digitaal, in pdf-vorm, kregen adressen de nieuwsbrieven van maart en mei Bij de start van het schooljaar vormde DMOB de 10op10-nieuwsbrief om naar een e-zine. Dit zal frequenter verschijnen dan de papieren versie: 6 keer per jaar in plaats van 4 keer. Dit e-zine verscheen in keer: oktober: 1249 geadresseerden waarvan 490 lezers (42%) o 104 lezers klikten door naar de 10op10-website, de facebookgroep van 10op10, december: 1288 geadresseerden waarvan 526 lezers (42%) o 63 lezers klikten door 54

55 Figuur 13: e-zine 10op Labeluitreiking Op vrijdag 3 oktober 2014 organiseerde het 10op10-team de jaarlijkse labeluitreiking in cc De Werft in Geel. Tijdens dit evenement zetten we alle scholen in de bloemetjes die een 10op10-deellabel behaalden. We nodigden ook de scholen uit die nog op weg zijn om het eerste deellabel te behalen om inspiratie op te doen en te netwerken. Om dit laatste extra te stimuleren nodigen we ook alle gemeenten en districten uit op de labeluitreiking. Figuur 14: Sint-Hubertus uit Geel brengt als verrassingsact een fluorap 55

56 De deelnemers kunnen zich elk jaar inhoudelijke laten inspireren door een vijftal infomomenten. Het 10op10-team blijft zoeken naar boeiende verkeersthema s. De volgende onderwerpen kwamen aan bod: Verkeerseducatie in de politiezone Van Brasschaat Werken met een mobiel verkeerspark in alle graden Verkeersprojecten in kleuterschool t Kranske uit Bonheiden Toneelvoorstelling Vroemtuut door theatergezelschap Wim Gysen Kennismaken met verkeersspelen Figuur 15: workshops tijdens de labeluitreiking Voor het schooljaar beloonde de provincie 100 scholen voor hun inspanningen met een deellabel. deellabel 1 deellabel 2 deellabel 3 losgelaten Nog geen label 49 scholen 37 scholen 14 scholen 130 scholen 13 scholen Tabel 16: aantal scholen die tijdens het schooljaar deelname aan het 10op10-project weergegeven volgens status Basisscholen die het derde deellabel behaalden ontvingen een loopfiets om de motoriek bij kleuters te verbeteren. Daarnaast kregen alle aanwezigen een spandoek waarmee ze hun zichtbaarheidsactie kunnen ondersteunen. Figuur 16: spandoek Laat je zien en verdien 10op10 56

57 Van de 194 aanwezigen vulden 155 personen het evaluatieformulier in. Hiervan beoordeelde 99% het programma van de labeluitreiking goed tot zeer goed. Verdere cijfers over de tevredenheid van de labeluitreiking vind je in de onderstaande tabel. zeer goed goed voldoende niet zeer slecht voldoende algemene organisatie 63% 32% 4% 0,5% 0,5% inhoud van het evenement 58% 39% 3% 0% 0% inspiratiemomenten 61% 33% 5% 1% 0% Tabel 17: tevredenheid op de labeluitreiking (152 respondenten) Lesfiches Het 10op10-team ontwierp voor de deelnemende scholen een map met gebruiksvriendelijke lesfiches op maat van elk leerjaar. Elke fiche beschrijft praktijkoefeningen die vertrekken vanuit de bestaande ontwikkelingsdoelen en eindtermen van het basisonderwijs. Ze vermelden daarbij ook mogelijke uitbreidingsoefeningen, tips en interessante weetjes voor de ouders. De lesfiches volgen het STOP-principe dat voorrang geeft aan de zachte weggebruiker. Elke school die deelneemt aan het 10op10-project krijgt van de provincie een map met alle lesfiches. Ze ontvangt automatisch ook alle uitbreidingen met de post. In 2014 kregen de lesfiches een nieuwe lay-out in het kader van het nieuwe 10op10-logo en het nieuwe provincielogo respectievelijk gelanceerd in 2013 en Figuur 17: een 10op10-lesfiche in de nieuwe lay-out In 2014 voegde het 10op10-team 7 extra lesfiches toe aan de map: mobiel verkeerspark handleiding mobiel verkeerspark 1 ste graad mobiel verkeerspark 2 e graad mobiel verkeerspark 3 e graad 1 e kleuterklas zichtbaarheid leerjaar remmen, niet in 1, 2, 3 5 e 57

58 Alle leerlingen veilig bij regenweer en met fietsbagage Scholen en andere geïnteresseerden kunnen de lesfiches ook downloaden via de 10op10 website Mascotte Millo De 10op10-scholen en andere betrokkenen kunnen met de duizendpoot Millo hun verkeerswerking een gezicht geven. Hij geeft het 10op10-project meer herkenbaarheid en helpt scholen om hun deelname aan 10op10 te visualiseren, wat het 10op10-project korter bij de leerlingen (en hun ouders) brengt. In 2014 konden de 10op10-deelnemers de volgende materialen gebruiken: 1 looppop 13 handpoppen 65 digitale verkeersontwerpen (5 nieuwe gelanceerd labeluitreiking 2014) 6 sensibiliserende affiches met Millo in de hoofdrol 5 kleurplaten van Millo (lancering labeluitreiking 2014) Figuur 18: 10op10-mascotte Millo foto s looppop en handpop Koen Fasseur Meetinstrument vervoerskeuze Het 10op10-team ontwikkelde in 2013 samen met Peter Hendrix (student verkeerskunde, Universiteit Hasselt) een instrument voor het meten van de vervoerskeuze bij de leerlingen en het personeel van deelnemende 10op10-scholen. Hiermee willen we nagaan of de verkeerseducatieve acties en lessen een invloed hebben op de keuze van het 58

59 vervoersmiddel. We onderzoeken hoeveel kinderen en personeel te voet, met de fiets, met de auto of met de (school)bus naar school gaan. Bij de start van het schooljaar maakten we het instrument bekend bij de deelnemende scholen. De 10op10-scholen meten één keer per trimester in alle klassen en onder de leerkrachten hoe iedereen naar school komt. Deze meting gebeurt wanneer scholen op weg zijn naar het eerste en het derde deellabel. De eerste resultaten zijn in juni 2014 verzameld. Analyse volgt in Facebookgroep DMOB startte in oktober 2014 met een facebookgroep om snelle interactie met de deelnemende scholen en andere geïnteresseerden op te bouwen. We delen verkeerseducatieve projecten van verschillende organisaties, geven tips voor het uitwerken van acties of lessen en houden leden op de hoogte van ons eigen 10op10 aanbod, zoals de gratis vormingen. Ondertussen heeft de groep 185 leden. Om de groep te promoten organiseert DMOB van 17 november 2014 tot 13 februari 2015 een fotowedstrijd. Scholen die de spandoek Laat je zien en verdien 10op10 hebben opgehangen en hiervan een foto bezorgen, winnen een fluopakket. Via de facebookgroep hebben 29 scholen een foto ingezonden. 6.2 VEILIG WOON-WERKVERKEER IN HET ANTWERPSE HAVENGEBIED Eind 2012 ondertekenden het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen (GHA) en acht andere partijen, waaronder de provincie Antwerpen, een intentieverklaring veilig woonwerkverkeer in het Antwerpse havengebied. Het doel van deze intentieverklaring is om de veiligheid van het woon-werkverkeer in het Antwerpse havengebied te verbeteren. DMOB werkt mee aan de realisatie van de 8 actiepunten die hierin opgenomen zijn. In 2014 koos de jury het communicatiebureau The Factory Brussels om een campagne te organiseren over veilig fietsverkeer in het havengebied. The Factory Brussels start met de ontwikkeling van een app die fietsers informeert over hun fietsgedrag tijdens de verplaatsing van en naar het werk in de haven. De lancering zal plaatsvinden in

60 7 THEMATISCHE INDELING VAN DE ACTIES STATUS Hieronder kunt u alle acties 19 terugvinden, gerangschikt per thema. NR PROJECT STATUS 1 opstarten studie verkeers- en vervoersstructuur in functie van in uitvoering herziening RSPA 2 afwerken van de tracéstudie voor de rondweg Berlaar-Heikant afgerond 3 opmaken van een plan-mer voor de opwaardering van de N14 in uitvoering 4 opmaken van de tracéstudies voor de omleidingswegen Malle, niet gestart Rijkevorsel en Houtelweg 5 implementeren van de corridorstudie Antwerpen Turnhout in uitvoering 6 afstemmen van het systeem van trajectcontrole in de in uitvoering Noorderkempen 7 afwerken van de haalbaarheidsonderzoek voor de ontsluiting van de in uitvoering IOK-site en Beerse-Oost 8 afwerken van een fietsplan voor de Noorderkempen in uitvoering 9 opstarten van een mobiliteitsstudie voor Midden-Kempen niet gestart Tabel 18: acties mobiliteitsplanning NR PROJECT STATUS 10 audit stand van zaken BFF in Antwerpen-Berchem afgerond 11 audit stand van zaken BFF in Antwerpen-Deurne afgerond 12 audit stand van zaken BFF in Antwerpen-kernstad afgerond 13 audit stand van zaken BFF in Antwerpen-Merksem afgerond 14 audit stand van zaken BFF in Geel afgerond 15 audit stand van zaken BFF in Mol afgerond 16 fietsostrade Antwerpen-Essen: onderzoeken van de wenselijkheid in uitvoering en haalbaarheid van de fietsinfrastructuur van Argentiniëlaan tot Groenendaallaan (Antwerpen) 17 fietsostrade Antwerpen-Essen: onderzoeken van de in uitvoering fietsinfrastructuur van Groenendaallaan tot aansluiting op het fietsnetwerk van de stad aan het Albertkanaal (Antwerpen) 18 fietsostrade Antwerpen-Essen: opvolgen van de uitvoering (bouw) afgerond van het fietspad van Heikantstraat tot Paviljoenweg (Essen) onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen) 19 fietsostrade Antwerpen-Essen: opvolgen van de uitvoering (bouw) in uitvoering van het fietspad van Paviljoenweg tot Kalmthoutsesteenweg (Essen) onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen 20 fietsostrade Antwerpen-Essen: opvolgen van de uitvoering (bouw) afgerond van het fietspad van de Akkerstraat (Essen) onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen 21 fietsostrade Antwerpen-Essen: opvolgen van de uitvoering (bouw) van het fietspad van station Kijkuit tot station Heide (Kalmthout) in uitvoering 19 Legende: groen = volledig afgerond OF omgezet in regulier beleid oranje = in uitvoering rood = nog niet opgestart 60

61 onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen 22 fietsostrade Antwerpen-Essen: opvolgen van de uitvoering (bouw) van het fietspad van Klein Heiken tot Schriek (Kapellen en Antwerpen-Ekeren) onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen 23 fietsostrade Antwerpen-Mechelen: opvolgen van het ontwerp van de fietsbrug over de Singel (Antwerpen-Berchem) 24 fietsostrade Antwerpen-Mechelen: opvolgen van de uitvoering (bouw) van de fietsweg van station Kontich tot Rechtstraat (Kontich & Duffel) 25 fietsostrade Antwerpen-Mechelen: opvolgen van de uitvoering (bouw) van de fietsbruggen over de Nete, N14 en A. Stocletlaan (Duffel) 26 fietsostrade Antwerpen-Mechelen: opvolgen van de uitvoering (bouw) van de fietsweg van station Duffel tot station Sint-Katelijne- Waver (Duffel & Sint-Katelijne-Waver) onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen 27 fietsostrade Antwerpen-Mechelen: opvolgen van de uitvoering (bouw) van de fietsweg van station Sint-Katelijne-Waver tot Vrouwvliet (Sint-Katelijne-Waver & Mechelen) onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen 28 fietsostrade Antwerpen-Mechelen: opvolgen van de uitvoering (bouw) van de fietsweg van Vrouwvliet tot Caputsteenstraat (Mechelen) onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen 29 fietsostrade Antwerpen-Mechelen: opvolgen van de uitvoering (bouw) van de fietsweg van Caputsteenstraat tot station Nekkerspoel (Mechelen) onder voorbehoud van de afronding van de grondverwervingen 30 fietsostrade Herentals-Balen: opvolgen van de (voor)ontwerpen in Herentals, Olen en Balen 31 fietsostrade Herentals-Balen: voorbereiden van de aanbesteding en grondverwervingen van de fietsinfrastructuur in Geel en Mol 32 havengebied: onderzoeken van de haalbaarheid van een verbinding tussen de haven van Antwerpen en de gemeenten ten noordoosten van het havengebied 33 organiseren van een studiedag kwaliteitsvolle fietsinfrastructuur door Steunpunt Fiets 34 organiseren van een fietszoektocht om de fietsostrades in de kijker te zetten in uitvoering in uitvoering afgerond afgerond afgerond afgerond in uitvoering in uitvoering in uitvoering in uitvoering on hold afgerond afgerond Tabel 19: acties fietsbeleid NR PROJECT STATUS 35 organiseren van een 10op10-vorming voor gemeenten en afgerond politiezones 36 aanpassen van alle producten aan het campagnebeeld en het afgerond nieuwe provinciale logo 37 ontwikkelen van een visie over een educatieve uitleendienst in uitvoering 38 ondersteunen van het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen bij het realiseren van de intentieverklaring Veilig woon-werkverkeer in het Antwerpse havengebied in uitvoering Tabel 20: acties verkeers- en mobiliteitseducatie en sensibilisatie 61

62 NR PROJECT STATUS 39 zorgen dat per oproep van het Pendelfonds minstens 5 werkgevers afgerond uit de provincie Antwerpen een aanvraag voor het Pendelfonds indienen 40 voor minimaal 3 vestigingen met meer dan 400 werknemers een afgerond mobiliteitsadvies opmaken 41 met minstens 10 nieuwe bedrijven een afgerond samenwerkingsovereenkomst in het kader van mobiliteitsadvies afsluiten 42 verspreiden van een periodieke nieuwsbrief over specifieke afgerond thema s van duurzaam woon-werkverkeer 43 implementeren van de klantentevredenheidsenquête afgerond 44 ondersteunen van de tweede fase van het project leasefietsen niet meer van toepassing Tabel 21: acties mobiliteitsmanagement Nr Project STATUS E1 ontwikkelen en implementeren van de Provinciale Fietsbarometer in uitvoering E2 toevoegen van extra 10op10-lesfiches afgerond E3 ontwikkelen van het 10op10-meetinstrument vervoerswijzekeuze afgerond Tabel 22: extra acties (buiten het jaarprogramma) De volgende conclusies kunnen we uit deze tabellen trekken: 21 acties zijn volledig afgerond (47%) 18 acties zijn in uitvoering (40%) 3 acties zijn (nog) niet opgestart of on hold (7%) 3 extra acties zijn toegevoegd (waarvan 2 afgerond, 7%) 62

63 8 CARTOGRAFISCHE WEERGAVE VAN DE ACTIES Op de onderstaande kaart kunt u een situering van alle specifieke aan een bepaalde regio toe te wijzen uitgevoerde acties uit dit jaarverslag terugvinden. De andere acties zijn gericht op de hele provincie. Kaart 10: cartografische weergave van de uitgevoerde acties 63

64 9 EXTERNE COMMUNICATIE EN PROMOTIE In dit hoofdstukje willen we zeker niet alle externe communicatie, elk persbericht en alle publicaties van 2014 aanhalen. Dit hoofdstuk kunt u eerder bekijken als een bloemlezing. Voor meer informatie over dit jaarverslag of het beleid van de provincie Antwerpen inzake mobiliteit kunt u steeds contact opnemen met: Luk Lemmens Gedeputeerde voor mobiliteit llemmens@provincieantwerpen.be Tel Chris Brouwers Diensthoofd Mobiliteit Chris.brouwers@provincieantwerpen.be Tel POSTBUS DMOB Inwoners en organisaties kunnen vragen over het mobiliteit stellen via de postbus mobiliteit@provincieantwerpen.be. In 2014 stelden onze klanten 222 vragen, waarvan 60 in verband met provinciale beleidsmateries. Een meting van de doorlooptijd geeft de volgende resultaten: 37 % van de vragen is beantwoord op dezelfde dag 13 % is beantwoord de dag nadien 85 % van de vragen is beantwoord binnen de week binnen de 2 dagen is 50 % van de vragen beantwoord binnen de 4 dagen is 73 % van de vragen beantwoord 64

65 9.2 PERSAANDACHT Het Periodiekske, 22 januari 2014 Gazet van Antwerpen, 1 februari 2014 info Essen, februari

66 Gazet van Antwerpen, 3 februari 2014 Het Nieuwsblad, 15 februari

67 Gazet van Antwerpen, 25 februari 2014 De Streekkrant, 5 maart

68 Deredactie.be, 17 maart 2014 Het Laatste Nieuws, 18 maart

69 Gazet van Antwerpen, 3 april

70 Het Laatste Nieuws, 6 mei 2014 Het Nieuwsblad, 11 juni

71 Gazet van Antwerpen, 12 juni 2014 Het Periodiekske, 17 juni

72 Het Nieuwsblad, 16 juli 2014 Het Laatste Nieuws, 28 juli 2014 Het Laatste Nieuws, 12 september

73 Mortsel Info, 30 september 2014 Het Laatste Nieuws, 8 oktober 2014 Het Laatste Nieuws, 25 oktober

74 Gazet van Antwerpen, 29 oktober 2014 Gazet van Antwerpen, 6 november

75 Info Schoten, december 2014 Het Laatste Nieuws, 17 december

76 Het Nieuwsblad, 17 december

77 Het Laatste Nieuws, 17 december WEBSITE Dit onderdeel gaat over de website van de provincie Antwerpen en meer bepaald over de webpagina s die de dienst Mobiliteit beheert. Het eerste half jaar van 2014 vond je die webpagina s nog op de website Op 27 juni 2014 is een gloednieuwe website op gelanceerd. Daarmee wil de provincie Antwerpen klantvriendelijker communiceren over haar aanbod. De webpagina s zoals en zijn geschrapt. Sinds begin juli surf je naar en tik je in de zoekbalk het onderwerp in om op de juiste pagina s terecht te komen. Het is duidelijk dat het mobiliteitsbeleid van de provincie Antwerpen een hot item is. De webpagina s van DMOB blijven steeds meer bezoekers genereren. Item Aantal bekeken pagina s Aantal gebruikers Aantal sessies Tabel 23: websitebezoek (Google Analytics) 77

78 Uit de onderstaande tabellen blijkt dat de gebruikers op onze website terechtkomen via Google. Het is opvallend dat de accounts op sociale media (Facebook en Twitter) steeds meer websitebezoeken genereren. In de tweede helft van 2014 steeg dat aandeel tot 7,8%. bron aantal gebruikers tem 27/6/2014 % tem 27/6/2014 aantal gebruikers vanaf 27/6/2014 % vanaf 27/6/2014 % in 2013 google ,89% ,00% 67% rechtstreekse ,57% ,04% 15% url referral ,88% ,68% niet bekend social ,48% ,87 2% Tabel 24: herkomst gebruikers webpagina s mobiliteit In onderstaande grafiek is duidelijk te zien dat acties aandacht in de media en communicatie via de Facebookpagina Antwerpen Fietsprovincie het websitebezoek positief beïnvloeden. Op 12 november maakte Karrewiet (Ketnet) een reportage over de fietsostrade Antwerpen-Mechelen en op 16 december berichtte de Facebookpagina over een nieuw fietsostrade-traject in Mechelen. Je merkt in die periode duidelijke stijgingen in het websitebezoek. Grafiek 6: aantal paginaweergaves van oktober tot december UITZENDING RONDJE PROVINCIE OP DE REGIONALE TV-ZENDERS De regionale tv-zenders ATV en RTV brengen wekelijks het TV-programma Rondje Provincie. Daarin kwamen acties van DMOB geregeld aan bod: 16 januari: opening nieuw traject Willebroek - Puurs op de fietsostrade Willebroek - Temse 20 februari: opening nieuw traject Duffel - Sint-Katelijne-Waver op de fietsostrade Antwerpen - Mechelen 6 maart: aankondiging plannen fietsbrug Berchem op de fietsostrade Antwerpen - Mechelen 27 maart: lancering Provinciale Fietsbarometer 10 april: informatie over de werken tussen Sint-Katelijne-Waver en Mechelen op de fietsostrade Antwerpen - Mechelen 78

79 5 juni: reportage over de fietsostrade naar aanleiding van de het onderzoek naar het fietsostrade-gebruik door student Verkeerskunde 9 oktober: labeluitreiking 10op EXTERNEN AAN HET WOORD 79

80 80

81 Jaarboek Verkeersveiligheid, mei

82 82

83 Verkeersspecialist, juli

84 Screenshot filmpje Karrewiet, 13 november 2014 Screenshot filmpje Fitsivist 84

85 Screenshot reacties naar aanleiding van reportage Hautekiet op Radio 1, 25 november SOCIALE MEDIA Steunpunt Fiets lanceerde in april 2012 i.s.m. TPA (Toerisme Provincie Antwerpen) en APB Sport de Facebookpagina Antwerpen Fietsprovincie. Einde 2013 had de pagina 559 fans. De standaard Facebook-statistieken zijn slechts beschikbaar over een beperkte periode. Het is jammer genoeg onmogelijk een volledig kalenderjaar in cijfers weer te geven. Steunpunt Fiets volgt sinds de lancering van de Facebookpagina ook actief wat er over fietsen in onze provincie verschijnt via andere sociale media, zoals bv Twitter. In sommige gevallen reageren communicatieconsulent Katrijn Vercammen, teamverantwoordelijke Fietsbeleid Tina Caers en diensthoofd Chris Brouwers vanuit hun persoonlijke profiel. De Communicatiedienst volgt alles wat er online over de provincie Antwerpen gezegd wordt, of het nu om een krantenartikel op een nieuwssite gaat of om een bericht op Facebook. Die online monitoring gebeurt maandelijks met de webtool Engagor. Bij de opmaak van dit jaarverslag was het rapport over de maand december nog niet beschikbaar. Het onderwerp fietsostrades komt online regelmatig aan bod. Maandelijks gaan er tussen de 60 en de 100 berichten over. Ze behoren zo regelmatig tot de 10 meest besproken onderwerpen van de maand. 85