Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen"

Transcriptie

1 Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Een speciale uitdaging voor het huisartsenteam en het steunnetwerk Dr. Jany Rademakers, NIVEL Drs. Jeanny Engels, Vilans Drs. Mathilde Mastebroek, Radboudumc / Sterker op eigen benen

2 Inhoud 1. Gezondheidsvaardigheden Wat zijn gezondheidsvaardigheden? Waarom zijn ze belangrijk? 2. Zelfmanagement bij mensen met LVB / zwakbegaafdheid Wat is zelfmanagement? Hoe ondersteun je goed partnerschap van de patiënt? Hoe werk je hierbij goed samen?

3 Gezondheidsvaardigheden Jany Rademakers

4

5 Wat vinden patiënten zelf belangrijk? Zelf een zorgaanbieder kunnen kiezen (64% argument voor keuze zorgpolis) Goede communicatie met zorgverlener respectvolle bejegening, goed luisteren, begrijpelijk uitleggen, vragen kunnen stellen Mee kunnen beslissen over de behandeling Patiënten verschillen in wat ze willen mannen, jongeren (<45) en lager opgeleiden willen minder vaak meedoen in consult

6 Patiënten verschillen in wat ze kunnen Gezondheidsvaardigheden: Cognitieve vaardigheden (kennis en informatieverwerking) Health literacy Psychologische en sociale vaardigheden (motivatie, zelfvertrouwen etc.)

7 Definities Kunnen vinden, begrijpen, waarderen en toepassen van gezondheidsinformatie Verschillende niveau s: Functioneel (m.n. lezen en schrijven) Communicatief (vaardigheden om deel te nemen aan gesprek) Kritisch (meer gevorderde vaardigheden, meer controle op eigen situatie)

8 Achtergrond

9 Waarom is dat belangrijk? Link lage SES / opleiding en met slechtere gezondheidsuitkomsten Kosten gezondheidszorg 61 miljoen Focus op actieve rol burger Vergroten inzet ehealth nieuwe technieken, krimpende arbeidsmarkt in de zorg

10 Hoe gezondheidsvaardig is NL? 1,3 miljoen laaggeletterden Drie op de tien Nederlanders (28,7%) heeft problemen met het vinden, begrijpen, beoordelen en/of toepassen van gezondheidsinformatie. Eén op de twee Nederlanders (48%) heeft moeite om zelf de regie te voeren over gezondheid, ziekte en zorg.

11 Health literacy survey - EU

12 Wie zijn dat vooral? Mensen met een lager opleidingsniveau (maar: 1 op de 10 mensen met een hoog opleidingsniveau heeft ook beperkte gezondheidsvaardigheden) Mensen met verstandelijke beperkingen Zwakbegaafden (1,4 miljoen; IQ 70-85) Ouderen (achteruitgang cognitieve vaardigheden) Mannen Migranten

13 Health literacy, regie over de zorg en zorggebruik Organisatie Interactie Zelfzorg Zorggebruik (HA bezoek) Functionele HL Communicatieve HL Kritische HL R

14 Gezondheidsinformatie op Internet Mensen met lagere gezondheidsvaardigheden scoren lager op de volgende stellingen: Internet is een belangrijke bron van gezondheidsinformatie van degenen die het wel gebruiken kan 50% de juiste info niet vinden Ik kan betrouwbare websites vinden Ik kan kwaliteitsinformatie over ziekenhuizen vinden

15 Communicatie met de zorgverlener Mensen met lagere gezondheidsvaardigheden: Schamen zich om te laten merken dat iets niet begrepen wordt Hebben meer moeite om actief aan het consult deel te nemen willen niet lastig zijn, te weinig tijd, vragen vergeten

16 Meer aandacht voor gezondheidsvaardigheden Nationaal beleid in plaats van incidentele projecten en programma s (5 EU landen wél) Evidence-based interventies op individueel en groepsniveau HEALIT4EU: 20 onderzochte interventies Verbetering van de zorg (context) bewustzijn van het probleem toegankelijkheid communicatie / informatievoorziening bestaande materialen nog te weinig gebruikt

17 Meer informatie: Jany Rademakers

18 Jeanny Engels, Vilans Mathilde Mastebroek, Sterker op Eigen Benen

19 Zelfmanagement bij beperkte gezondheidsvaardigheden mensen met LVB + 1,4 milj. zwakbegaafde personen met bijkomende problemen* Mensen met LVB of zwakbegaafde mensen hebben vaak beperkte gezondheidsvaardigheden Belangrijkste reden om familie/begeleider mee te nemen naar de huisarts: COMMUNICATIE Vaak géén familie of begeleider beschikbaar *

20 Beperkte gezondheidsvaardigheden Zwakbegaafde mensen en mensen met VB hebben moeite met: Cognitieve vaardigheden Psychologische vaardigheden Sociale vaardigheden O.a. motivatie, zelfvertrouwen, kritisch vermogen, vragen durven stellen, voor jezelf op komen, effectief hulp vragen

21 Citaten uit praktijkproject Naar de huisarts Cliënt: Ik heb wel eens een dokter gehad, die praatte erg snel.. En dat is bij mij allemaal niet meer meegekregen. Dus die heeft het toen op een papiertje opgeschreven. En toen ben ik gelijk gegaan, dus.. Maar ja, toen ging ik wel met een raar gevoel naar huis. Want toen dacht ik van het is een beetje te snel gegaan. Maar toen durfde ik niks te zeggen, ik weet niet hoe dat komt. Nee.. ze moeten het echt op een rustige manier vertellen tegen mij

22 Citaten uit praktijkproject Naar de huisarts Praktijkassistente: Soms is het gewoon echt wel prettiger als een begeleider mee komt, want met overdracht terug is het altijd wel lastig. Ze [cliënten] kunnen het niet helemaal goed overbrengen en dan bellen ze [begeleiders] achteraf nog van Is het goed gegaan? Wat is er afgesproken?, dan heb je er twee keer werk mee

23 Zelfmanagement Minder gezondheidsvaardigheden Minder profijt van contacten met hulpverleners Minder mogelijkheden tot managen eigen gezondheid Minder goede behandeling Slechtere gezondheid

24 Problemen gezondheidsvaardigheden en zelfmanagement Artsen overschatten gezondheidsvaardigheden Zwakbegaafdheid / LVB worden niet herkend, of niet duidelijk welke aanpassingen in communicatie nodig zijn Weinig aanpassingen: Tijd Gebruik van plaatjes Communicatie Behandelstrategie bij veranderen leefstijl Minder begeleidingsuren bij mensen met LVB, meer eisen aan zelfredzaamheid

25 Het leven van de persoon als vertrekpunt Jeanny Engels, Congres Focus op Kennis en Onderzoek, 22 juni 2015

26

27 Leven van persoon als vertrekpunt

28 Zelfmanagement is het zodanig omgaan met de ziekte of beperking (symptomen, behandeling, lichamelijke, psychische en sociale consequenties en bijbehorende aanpassingen in leefstijl) dat de aandoening optimaal wordt ingepast in het leven. Bron: Zorgmodule Zelfmanagement 1.0, CBO 2014

29 Zelfmanagement betekent dat mensen met verstandelijke beperkingen zelf kunnen kiezen in hoeverre men de regie over het leven in eigen hand wil houden en mede richting wil geven aan hoe beschikbare zorg wordt ingezet, om een optimale kwaliteit van bestaan te bereiken of te behouden. Bron: Zorgmodule Zelfmanagement 1.0, CBO 2014

30 Herkennen & hulpmiddelen

31

32 Aan de slag met de handreiking 1. Maken van een teamplan 2. Achterhalen van de doelgroep 3. Inrichten van de wachtkamer en de praktijkorganisatie 4. Persoon maakt een afspraak 5. Persoon in de wachtkamer 6. Voorbereiden van het gesprek en bepalen agenda 7. Vaststellen van persoonlijke doel en actieplan 8. Follow-up organiseren 9. Evaluatie met team en doelgroep

33 Aan de slag met de handreiking 1. Maken van een teamplan 2. Achterhalen van de doelgroep 3. Inrichten van de wachtkamer en de praktijkorganisatie 4. Persoon maakt een afspraak 5. Persoon in de wachtkamer 6. Voorbereiden van het gesprek en bepalen agenda 7. Vaststellen van persoonlijke doel en actieplan 8. Follow-up organiseren 9. Evaluatie met team en doelgroep

34 Drie kanten aan het verhaal Achterhalen van de doelgroep Ruud komt drie keer kort achter elkaar voor dezelfde klachten op het spreekuur bij huisarts Daniëlle. Hij stelt elke keer dezelfde vragen. Ze merkt dat hij haar uitleg niet begrepen heeft en vraagt zich af hoe dit komt. Wat kan de huisarts doen om een beter beeld te krijgen van het begripsniveau van Ruud? Wat kan Ruud doen om de informatie beter te begrijpen? Wat kan het steunnetwerk van de cliënt doen om zowel Ruud als Daniëlle te helpen?

35 Coachen vanaf de zijlijn Huisarts Cliënt Steunnetwerk

36 Drie kanten aan het verhaal Een agenda, plan en follow-up organiseren Daniëlle en Ruud spreken met elkaar af dat hij een week lang een dagboekje bij zal houden waarin hij noteert op welke dagen en hoe laat hij klachten heeft, en welke klachten dit zijn. Daniëlle vraagt hem om over een week terug te komen. Drie weken later valt het haar op dat Ruud nog niet geweest is. Wat kan Daniëlle doen om het commitment bij Ruud te versterken? Waar moet ze nog meer rekening mee houden? Wat kan Ruud zelf doen? Wat kan het steunnetwerk voor zowel Ruud als Daniëlle doen?

37 Coachen vanaf de zijlijn Huisarts Cliënt Steunnetwerk

38 Gezondheidsvaardigheden en zelfmanagement Ter afsluiting Zelfmanagement en eigen kracht, een gezamenlijk proces

39 met als vertrekpunt het leven van de persoon!

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken?

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Maastricht University Vakgroep Huisartsgeneeskunde,

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden in Nederland

Gezondheidsvaardigheden in Nederland Gezondheidsvaardigheden in Nederland ontwikkelingen in onderzoek, beleid en praktijk Jany Rademakers NIVEL, Utrecht Gezondheidsvaardigheden op de agenda in Nederland (1) 2010 Alliantie Gezondheidsvaardigheden

Nadere informatie

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar?

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? dr. Monique Heijmans NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg 29 juni academische werkplaats Context Groeiende zorgvraag door toename chronische

Nadere informatie

De kunst van elkaar begrijpen

De kunst van elkaar begrijpen De kunst van elkaar begrijpen Omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de dagelijkse praktijk Congres De patiënt aan het roer in de zorg!? Utrecht, 12 april 2019 2 Zorg op maat; beter aansluiten

Nadere informatie

Goed Begrepen. Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg. Majorie de Been 6 november 2017

Goed Begrepen. Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg. Majorie de Been 6 november 2017 Goed Begrepen Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg Majorie de Been 6 november 2017 John Cleese legt uit: Brain https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq de professional: Ik

Nadere informatie

Feiten & cijfers gezondheidsvaardigheden

Feiten & cijfers gezondheidsvaardigheden Feiten & cijfers gezondheidsvaardigheden De laatste stand van zaken op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. Door: Mirjam Fransen (Amsterdam UMC, Sociale Geneeskunde, locatie AMC) en Jany Rademakers

Nadere informatie

Eigen regie in de palliatieve fase

Eigen regie in de palliatieve fase Verwante begrippen Eigen regie in de palliatieve fase zelfmanagement Hanke Timmermans Opdracht film ZM Er volgt zo meteen een korte film van ca. 6 minuten, waarin zes mensen met een chronische ziekte aan

Nadere informatie

SOA AIDS congres Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen

SOA AIDS congres Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen SOA AIDS congres 2016 Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen van links naar rechts: Jose Keetelaar projectleider Laaggeletterdheid en Gezondheidsvaardigheden GGD Gelderland Zuid Marjolijn van

Nadere informatie

Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012

Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012 Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012 Programma Inleiding Inleefoefening zelfmanagement met nabespreking Rol patiëntenverenigingen

Nadere informatie

Heeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden

Heeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden Heeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden Dr. Dr. Karen Hosper 1 2 3 4 5 Even reclame maken: www.pharos.nl/patientenaanhetwoord

Nadere informatie

Terugvraagmethode. Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos

Terugvraagmethode. Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos Terugvraagmethode Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos Tweet mee: #3xG 6 december 2018 Geletterd > Gezondheidsvaardig > Gezond (3xG) Aanleiding: Beter

Nadere informatie

Workshop -onderzoek. Zelfmanagementondersteuning vraagt om een recept op maat. Daphne Jansen & Lieke van Houtum NIVEL 24-04-2012

Workshop -onderzoek. Zelfmanagementondersteuning vraagt om een recept op maat. Daphne Jansen & Lieke van Houtum NIVEL 24-04-2012 Workshop -onderzoek Zelfmanagementondersteuning vraagt om een recept op maat Daphne Jansen & Lieke van Houtum NIVEL 24-04-2012 Centrale vragen Workshop: Hoe kunnen hulpbehoeften van mensen met een chronische

Nadere informatie

Brain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden

Brain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Brain Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte 8 november 2017 Marjolijn van Leeuwen m.leeuwen@pharos.nl https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq

Nadere informatie

de huisartsenpraktijk

de huisartsenpraktijk Laaggeletterdheid in de huisartsenpraktijk Wat vraagt dat van zorgverleners en praktijkorganisatie? 29 juni 2017 Academische Werkplaats Jeanny Engels, adviseur/onderzoeker persoonsgerichte zorg, zelfmanagement,

Nadere informatie

Laaggeletterden in de apotheek. Utrecht 6-10-2015 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker

Laaggeletterden in de apotheek. Utrecht 6-10-2015 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker Laaggeletterden in de apotheek Utrecht 6-10-2015 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker Laaggeletterdheid: Zoveel moeite met lezen en schrijven dat je niet goed kunt functioneren in het dagelijks

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld. Nee

(potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld. Nee Disclosure belangen Marie-Louise Essink-Bot (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden, kunnen we daar beter van worden?

Gezondheidsvaardigheden, kunnen we daar beter van worden? Gezondheidsvaardigheden, kunnen we daar beter van worden? Alja Bosch, MSc. Docent Fontys Hogescholen Toegepaste Psychologie Communicatiewetenschapper Fysiotherapeut Inhoud Gezondheidsvaardigheden, waar

Nadere informatie

Themabijeenkomst Kleurrijke en toegankelijke dementiezorg

Themabijeenkomst Kleurrijke en toegankelijke dementiezorg Themabijeenkomst Kleurrijke en toegankelijke dementiezorg Marjan Mensinga trainer en adviseur bij Pharos en med. antropoloog/spv/poh GGZ Jennifer van den Broeke senior projectleider en adviseur bij Pharos

Nadere informatie

ehealth voor iedereen!

ehealth voor iedereen! ehealth voor iedereen! ehealth voor iedereen! ehealth is niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg: we maken een afspraak met de huisarts via internet, gebruiken een app om onze conditie te verbeteren,

Nadere informatie

gesprekskaart en handboek COPD

gesprekskaart en handboek COPD gesprekskaart en handboek COPD Het handboek ik heb COPD, wat kan ik doen? ondersteunt je, als professional, bij de gesprekken over zelfzorg met mensen met COPD. In deze handleiding lees je hoe je kunt

Nadere informatie

Het Begint met Taal. & Taal doet meer. Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau

Het Begint met Taal. & Taal doet meer. Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau Het Begint met Taal & Taal doet meer Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau Welkom en kennismaking Wat betekent gezondheid voor jullie? https://www.youtube.com/watch?v=wzkw2hq2fks

Nadere informatie

Werkt Guided Care in jouw huisartsenpraktijk? Resultaten van een pilot bij vijf Nederlandse huisartsenpraktijken. multi.

Werkt Guided Care in jouw huisartsenpraktijk? Resultaten van een pilot bij vijf Nederlandse huisartsenpraktijken. multi. Werkt Guided Care in jouw huisartsenpraktijk? Resultaten van een pilot bij vijf Nederlandse huisartsenpraktijken multi morbiditeit Nieuwe werkwijze voor mensen met meerdere chronische aandoeningen Werkt

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden van chronische zieken belangrijk voor zelfmanagement Monique Heijmans, Geeke Waverijn

Gezondheidsvaardigheden van chronische zieken belangrijk voor zelfmanagement Monique Heijmans, Geeke Waverijn Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Gezondheidsvaardigheden van chronische zieken belangrijk voor zelfmanagement, M. Heijmans, NIVEL, juni 2014) worden gebruikt.

Nadere informatie

Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011. Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl

Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011. Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011 Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl Agenda Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement Zelfmanagement = Ondersteuning van zelfmanagement

Nadere informatie

Gezondheidsvaardig in de Peel. 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden

Gezondheidsvaardig in de Peel. 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden Gezondheidsvaardig in de Peel 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden John Cleese legt uit: Brain https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq

Nadere informatie

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:

Nadere informatie

Op weg naar eenheid van taal Een handreiking voor een eenduidig begrippenkader voor zelfmanagement bij chronische aandoeningen

Op weg naar eenheid van taal Een handreiking voor een eenduidig begrippenkader voor zelfmanagement bij chronische aandoeningen Op weg naar eenheid van taal Een handreiking voor een eenduidig begrippenkader voor zelfmanagement bij chronische aandoeningen Zelfzorg Ondersteund November 2016 Voorwoord Het invoeren van nieuwe concepten

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden in de Nederlandse volwassen bevolking Het doel van het eerste deel van dit proefschrift, was te onderzoeken in hoeverre

Gezondheidsvaardigheden in de Nederlandse volwassen bevolking Het doel van het eerste deel van dit proefschrift, was te onderzoeken in hoeverre Samenvatting Inleiding In Nederland wordt van burgers verwacht dat zij een zelfstandige en verantwoordelijke rol vervullen met betrekking tot hun gezondheid en zorg. Dit is het gevolg van verschillende

Nadere informatie

Gezonde Taal UMC Utrecht. Jeanine van der Giessen, afd zorgcommunicatie UMC Utrecht

Gezonde Taal UMC Utrecht. Jeanine van der Giessen, afd zorgcommunicatie UMC Utrecht Gezonde Taal UMC Utrecht Jeanine van der Giessen, afd zorgcommunicatie UMC Utrecht In UMC Utrecht zet al vanaf 2012 een duidelijke lijn uit op het gebied van begrijpelijke taal in de zorg. Tweesporenbeleid:

Nadere informatie

Effectief communiceren met mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Praktijktoepassingen

Effectief communiceren met mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Praktijktoepassingen Effectief communiceren met mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden Praktijktoepassingen 3 april 2012 prof. dr. Walter Devillé drs. Hester van Bommel Gezondheidsvaardigheden Vaardigheden om informatie

Nadere informatie

Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden. Komt dit bekend voor? 2/3 van de laaggeletterden heeft een migratie achtergrond

Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden. Komt dit bekend voor? 2/3 van de laaggeletterden heeft een migratie achtergrond Disclosure Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden (potentiële) belangenverstrengeling Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk:

Nadere informatie

Workshop 2: Signalering en diagnostiek

Workshop 2: Signalering en diagnostiek Workshop 2: Signalering en diagnostiek Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen en gezondheid j.broeke@pharos.nl Wie in de zaal? Heeft u oudere patiënten (55+) met

Nadere informatie

Workshop Zelfmanagement

Workshop Zelfmanagement Workshop Zelfmanagement Maaike van der Linden, ervaringsdeskundige Josine van Hamersveld, ADF Stichting, Werkgroep Zelfmanagement Depressie Hanke Timmermans, Kwaliteitsinstituut CBO, Zelfmanagementprogramma

Nadere informatie

Meten van gezondheidsvaardigheden

Meten van gezondheidsvaardigheden Meten van gezondheidsvaardigheden Toepassing en kwaliteit van meetinstrumenten voor wetenschappelijk onderzoek Dr. Mirjam Fransen (Amsterdam UMC) Dr. Monique Heijmans (Nivel) Vraag aan u: - Waarom deelname

Nadere informatie

Hoe doe je dat in de GGZ..communiceren met mensen met lage gezondheidsvaardigheden

Hoe doe je dat in de GGZ..communiceren met mensen met lage gezondheidsvaardigheden Hoe doe je dat in de GGZ..communiceren met mensen met lage gezondheidsvaardigheden Marjan Mensinga Trainer/adviseur/Medisch antropoloog/spv/poh GGZ 15 november 2018 Disclosure belangen spreker Wat gaan

Nadere informatie

Chronisch ziek? Voel je beter met Kom Verder. Kom Verder met inspirerende ervaringsverhalen minder medicijnen meer energie makkelijke leefstijltips

Chronisch ziek? Voel je beter met Kom Verder. Kom Verder met inspirerende ervaringsverhalen minder medicijnen meer energie makkelijke leefstijltips Chronisch ziek? Voel je beter met Kom Verder Kom Verder met inspirerende ervaringsverhalen minder medicijnen meer energie makkelijke leefstijltips Zo kunt u beter voor uw gezondheid zorgen Beter leven

Nadere informatie

toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte

toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte Over deze toolkit Welkom in het huis van persoonsgerichte zorg! Zoals je ziet is het huis nog in

Nadere informatie

Workshop. De talenten van de koks voor 5* zelfmanagement. Patiëntprofielen

Workshop. De talenten van de koks voor 5* zelfmanagement. Patiëntprofielen , Workshop De talenten van de koks voor 5* zelfmanagement Patiëntprofielen Ingrediënten van deze workshop Visie op zelfmanagement in het LAZ Talenten in kaart Mentality model Sneltest en Profiel Zelfmanagement

Nadere informatie

Gezondheidsbevordering door diagnose ondersteunende technologie

Gezondheidsbevordering door diagnose ondersteunende technologie Gezondheidsbevordering door diagnose ondersteunende technologie Myrah Wouters Programmaleider ehealth Monitor bij Nictiz De ehealthmonitor door de jaren heen Myrah Wouters 10 november 2017 Het expertisecentrum

Nadere informatie

Zelfmanagement Programma NPCF - CBO 2008-2012

Zelfmanagement Programma NPCF - CBO 2008-2012 Zelfmanagement Programma NPCF - CBO 2008-2012 Jeroen Havers CBO j.havers@cbo.nl Zelfmanagement Programma NPCF CBO Financiering: VWS Opdrachtgevers: NPCF & patiëntenorganisaties Uitvoering: CBO, looptijd

Nadere informatie

Zelfmanagementondersteuning: HOE doe je dat?

Zelfmanagementondersteuning: HOE doe je dat? Zelfmanagementondersteuning: HOE doe je dat? HGZO CONGRES Dr. Ada ter Maten-Speksnijder Dr. Susanne van Hooft Kenniscentrum Zorginnovatie Hogeschool Rotterdam Opbouw Workshop Introductie Visie op zelfmanagement

Nadere informatie

Handreiking eerstelijns zorgverleners om zelfmanagement te ondersteunen bij mensen die beperkt gezondheidsvaardig zijn. zelf

Handreiking eerstelijns zorgverleners om zelfmanagement te ondersteunen bij mensen die beperkt gezondheidsvaardig zijn. zelf Handreiking eerstelijns zorgverleners om zelfmanagement te ondersteunen bij mensen die beperkt gezondheidsvaardig zijn zelf management en beperkte gezondheidsvaardigheden Jeanny Engels Evianne Wijenberg

Nadere informatie

Als patiënten niet mee kunnen doen

Als patiënten niet mee kunnen doen Als patiënten niet mee kunnen doen Gevolgen van laaggeletterdheid in de zorg Dr. Mirjam Fransen Afdeling Sociale Geneeskunde AMC, Universiteit van Amsterdam Symposium Zorgkoepel West-Friesland 30-6-2016

Nadere informatie

Laaggeletterdheid in de zorg. José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden

Laaggeletterdheid in de zorg. José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden Laaggeletterdheid in de zorg José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden Programma Feiten en cijfers Taalambassadeur aan het woord Herkennen laaggeletterdheid Eenvoudig communiceren

Nadere informatie

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit

Nadere informatie

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven

Nadere informatie

Ondersteunen eigen regie van de zorgvrager

Ondersteunen eigen regie van de zorgvrager Ondersteunen eigen regie van de zorgvrager Tot stand gekomen in samenwerking met Jeroen Havers (CBO), Angela de Rooij- Peek (DVN) en Dennis van de Rijt en mede gebaseerd op workshop tijdens de kennissessie

Nadere informatie

Zelfmanagement. Zelfmanagement bij Oedeem

Zelfmanagement. Zelfmanagement bij Oedeem Vergoeding mogelijk vanuit uw zorgverzekeraar Zelfmanagement bij Oedeem Zelfmanagement Als u chronisch ziek wordt, moet u opnieuw de balans vinden. Uw leven verandert. Door middel van zelfmanagement leert

Nadere informatie

Huisartsenzorg aan mensen met een verstandelijke beperking

Huisartsenzorg aan mensen met een verstandelijke beperking Huisartsenzorg aan mensen met een verstandelijke beperking Customized care Mathilde Mastebroek, MD PhD Siza, Radboudumc, academische werkplaats Sterker op eigen benen Gezondheidsachterstand Mensen met

Nadere informatie

RESULTATEN PATIENTEN ENQUETE 2015. Hoe vaak heeft u in de afgelopen 6 maanden contact (spreekuur, huisbezoek, telefonisch consult) gehad met de HAPEC?

RESULTATEN PATIENTEN ENQUETE 2015. Hoe vaak heeft u in de afgelopen 6 maanden contact (spreekuur, huisbezoek, telefonisch consult) gehad met de HAPEC? RESULTATEN PATIENTEN ENQUETE 2015 Hoe vaak heeft u in de afgelopen 6 maanden contact (spreekuur, huisbezoek, telefonisch consult) gehad met de HAPEC? Gemiddeld 5 x Vind u dat u altijd door een arts geholpen

Nadere informatie

Hoe kies ik een zelfzorgtool die bij mij past?

Hoe kies ik een zelfzorgtool die bij mij past? Hoe kies ik een zelfzorgtool die bij mij past? Een bijdrage van de werkgroep tooling, gebaseerd op de kennis, ervaring en feedback opgedaan tijdens de werkzaamheden van september 2013 t/m december 2014,

Nadere informatie

Disclosure belangen sprekers

Disclosure belangen sprekers Disclosure belangen sprekers (potentiële) Belangenverstrengeling geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven n.v.t. Centrale zorgverlener Welke rol kan zij spelen? dr. ir. Helene Voogdt

Nadere informatie

Aan de slag met ondersteunen van zelfmanagement en eigen regie

Aan de slag met ondersteunen van zelfmanagement en eigen regie Aan de slag met ondersteunen van zelfmanagement en eigen regie Workshop: Zoek het uit! Praktijk en wetenschap dichter bij elkaar 31-01-2019, Nieuwegein Dr. AnneLoes van Staa & Lausanne Mies Hogeschool

Nadere informatie

1-meting NEDERLANDERS EN DE DECENTRALISATIES IN HET SOCIALE DOMEIN. I&O Research

1-meting NEDERLANDERS EN DE DECENTRALISATIES IN HET SOCIALE DOMEIN. I&O Research NEDERLANDERS EN DE DECENTRALISATIES IN HET SOCIALE DOMEIN I&O Research Peter Kanne en Rachel Beerepoot Congres Transformatie in het sociaal domein Jaarbeurs Utrecht, 18 juni 2015 1-meting 1-meting De decentralisaties

Nadere informatie

Zorg in eigen hand. Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening. Marjan Mensinga Hester van Bommel

Zorg in eigen hand. Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening. Marjan Mensinga Hester van Bommel Zorg in eigen hand Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening Marjan Mensinga Hester van Bommel Symposium Zorg op maat in de huisartsenpraktijk. 29 september 2016

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Uitdagingen in de multiculturele praktijk

Uitdagingen in de multiculturele praktijk 12 uit de praktijk Kernproblemen Uitdagingen in de multiculturele praktijk Vraag een fysiotherapeut die werkzaam is in een achterstandswijk naar zijn ervaringen met allochtone patiënten en de kans is groot

Nadere informatie

Verstandelijke beperkingen

Verstandelijke beperkingen 11 2 Verstandelijke beperkingen 2.1 Definitie 12 2.1.1 Denken 12 2.1.2 Vaardigheden 12 2.1.3 Vroegtijdig en levenslang aanwezig 13 2.2 Enkele belangrijke overwegingen 13 2.3 Ernst van verstandelijke beperking

Nadere informatie

29 november dr. Jennifer van den Broeke (programma Ouderen en Gezondheid - Pharos)

29 november dr. Jennifer van den Broeke (programma Ouderen en Gezondheid - Pharos) 29 november 2018 dr. Jennifer van den Broeke (programma Ouderen en Gezondheid - Pharos) Sociaal economische gezondheidsverschillen bij ouderen Uitleg over beperkte gezondheidsvaardigheden? Nee joh niet

Nadere informatie

Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen

Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen Lydia de Jong, Jorijn Tragter 28 mei 2016 Wie zijn wij? Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid en bevordering van digitale vaardigheid. Actie programma

Nadere informatie

Vaardig in Voorlichting

Vaardig in Voorlichting Vaardig in Voorlichting Hoe vind ik aansluiting bij laaggeletterde ouders? Floriske Dalhuisen, Trainer NIGZ Invloed op gezondheid Hoogste factor? Leeftijd Inkomen Geletterdheid Arbeidssituatie Opleidingsniveau

Nadere informatie

Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet

Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet Crisiskaart Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet Consulent Crisiskaart Nel van kempen Diane Hek Crisiskaart Wat is een crisiskaart: Een uitvouwbaar kaartje van bankpasformaat. Samenvatting

Nadere informatie

Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april Hester van Bommel en Marjan Mensinga

Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april Hester van Bommel en Marjan Mensinga Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april 2017 Hester van Bommel en Marjan Mensinga Scoor jezelf Hoe scoor je op dit moment je eigen kennis en vaardigheden

Nadere informatie

Inclusie van mensen met een verstandelijke beperking: Reële mogelijkheden zelfbepaling en participatie. Petri Embregts

Inclusie van mensen met een verstandelijke beperking: Reële mogelijkheden zelfbepaling en participatie. Petri Embregts Inclusie van mensen met een verstandelijke beperking: Reële mogelijkheden zelfbepaling en participatie Petri Embregts Participatie Geplande ratificatie VN verdrag voor rechten van mensen met beperking

Nadere informatie

Voeding en zelfmanagement

Voeding en zelfmanagement Voeding en zelfmanagement Tips &Tricks voor de verpleegkundige Nicolien van Rooij oncologieverpleegkundige / trainer / care consulent Noord Holland Isabelle Royer oncologieverpleegkundige / care consulent

Nadere informatie

Wie zorgt er voor de oudere migrant?

Wie zorgt er voor de oudere migrant? 22 november 2017 Wie zorgt er voor de oudere migrant? Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen & gezondheid mr Chandra Verstappen Programmamanager Ouderen & gezondheid

Nadere informatie

Persoonsgerichte zorg: Ideologie of haalbare kaart? Henriëtte van der Horst

Persoonsgerichte zorg: Ideologie of haalbare kaart? Henriëtte van der Horst Persoonsgerichte zorg: Ideologie of haalbare kaart? Henriëtte van der Horst 16 juni 2017 Wat is persoonsgerichte zorg? Persoonsgerichte zorg is een manier om zorg op maat te bieden aan mensen met een chronische

Nadere informatie

Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding

Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding Samen doen wij dat! info Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding informatie voor cliënten Inhoud INHOUD 1. Verhogen van de kwaliteit van leven van mensen met epilepsie 4 2. Het kwaliteitskader

Nadere informatie

Verslag Netwerkbijeenkomst Taal en Gezondheid

Verslag Netwerkbijeenkomst Taal en Gezondheid Verslag Netwerkbijeenkomst Taal en Gezondheid Dinsdag 4 oktober, tussen half zes en zes, stroomt de elfde verdieping van het Stadskantoor in Utrecht vol. Ruim honderdvijftig mensen zijn afgekomen op de

Nadere informatie

Het heft in eigen handen - De implementatie van 16 miljoen netwerken Conferentie Pharos & RVZ, 1 november 2011

Het heft in eigen handen - De implementatie van 16 miljoen netwerken Conferentie Pharos & RVZ, 1 november 2011 Het heft in eigen handen - De implementatie van 16 miljoen netwerken Conferentie Pharos & RVZ, 1 november 2011 Dr. Marjan Faber IQ healthcare, UMC St Radboud, Nijmegen MijnZorgnet, Nijmegen m.faber@iq.umcn.nl

Nadere informatie

VRAGEN EN ANTWOORDEN over de elektronische uitwisseling van medische gegevens

VRAGEN EN ANTWOORDEN over de elektronische uitwisseling van medische gegevens VRAGEN EN ANTWOORDEN over de elektronische uitwisseling van medische gegevens Wat? In december 2011 zijn de organisaties van huisartsen(posten), apothekers en ziekenhuizen met de NPCF tot een akkoord gekomen

Nadere informatie

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud Inhoud Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden Farmacotherapeutisch overleg Hoeveel laaggeletterde patiënten in uw praktijk? Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden Wat is het

Nadere informatie

Effectieve communicatie hoe bereik je die ene doelgroep? Bereiken lage SES

Effectieve communicatie hoe bereik je die ene doelgroep? Bereiken lage SES Effectieve communicatie hoe bereik je die ene doelgroep? Bereiken lage SES www.huisarts-migrant.nl Dé website voor huisartsen en andere zorgverleners met vragen over zorg en gezondheid voor migranten,

Nadere informatie

Doelgroep De doelgroep voor de methode Meer Mens is onder te verdelen in drie hoofdgroepen. Dit sluit niet uit dat de methode niet van toepassing is

Doelgroep De doelgroep voor de methode Meer Mens is onder te verdelen in drie hoofdgroepen. Dit sluit niet uit dat de methode niet van toepassing is Inleiding In de zorgsector wordt een breed pakket aan zorg- en dienstverlening aangeboden aan mensen met een beperking. Hulpvragen van deze mensen variëren in aard en complexiteit. Deze vragen hebben betrekking

Nadere informatie

Rapportage Werksoorten. Bea het Voorbeeld. support@meurshrm.nl. Naam: Datum: 16.06.2015. Email:

Rapportage Werksoorten. Bea het Voorbeeld. support@meurshrm.nl. Naam: Datum: 16.06.2015. Email: Rapportage Werksoorten Naam: Bea het Voorbeeld Datum: 16.06.2015 Email: support@meurshrm.nl Bea het Voorbeeld / 16.06.2015 / Werksoorten (QWSM) 2 Inleiding Wat voor soort werk spreekt jou aan? Ben jij

Nadere informatie

Sneltest zorgconsument & zelfmanagement Ook bruikbaar in een migrantenpopulatie?

Sneltest zorgconsument & zelfmanagement Ook bruikbaar in een migrantenpopulatie? Sneltest zorgconsument & zelfmanagement Ook bruikbaar in een migrantenpopulatie? Opzet: - Achtergrond ontwikkeling sneltest/quickscan, samenwerking LAZ-Motivaction - De Sneltest zorgconsument & zelfmanagement

Nadere informatie

Oog voor gezondheidsvaardigheden in de apotheek. Inhoud. Gezondheidsvaardigheden. Laaggeletterdheid Wat is het Herkenning Communicatie

Oog voor gezondheidsvaardigheden in de apotheek. Inhoud. Gezondheidsvaardigheden. Laaggeletterdheid Wat is het Herkenning Communicatie Inhoud Oog voor gezondheidsvaardigheden in de apotheek Platformdag 2016: Cliëntgericht communiceren dr. Gudule Boland programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden Gezondheidsvaardigheden

Nadere informatie

Hoe herken je ze en hoe ga je er mee om?

Hoe herken je ze en hoe ga je er mee om? Hoe herken je ze en hoe ga je er mee om? Tips voor omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Tel. 088-00 75 000 www.meewering.nl Waarom dit boekje? Iedere professional, die met cliënten,

Nadere informatie

Door Cliënten Bekeken voor Huisartsenpraktijken. Medisch Centrum 't Sant - Huisarts van Sichem

Door Cliënten Bekeken voor Huisartsenpraktijken. Medisch Centrum 't Sant - Huisarts van Sichem Door Cliënten Bekeken voor Huisartsenpraktijken Samenvatting rapportage voor: Medisch Centrum 't Sant - Dr. C.P. van Linschoten Drs. P. Moorer ARGO Rijksuniversiteit Groningen BV www.argo-rug.nl SAMENVATTING

Nadere informatie

Toegankelijkheid van gezondheidszorg voor de Roma populatie in Gent

Toegankelijkheid van gezondheidszorg voor de Roma populatie in Gent Toegankelijkheid van gezondheidszorg voor de Roma populatie in Gent Een schets op basis van diepte-interviews met Roma en intermediairen Prof. dr. Sara Willems Onderzoeksgroep Equity in Health Care Vakgroep

Nadere informatie

In uw praktijk naar ehealth voor iedereen!

In uw praktijk naar ehealth voor iedereen! 23 januari 2019 Robbert van Bokhoven, Thea Duijnhoven en Dicky Gingnagel In uw praktijk naar ehealth voor iedereen! Gezondheidsvaardigheden De mate waarin je informatie over gezondheid en zorg kunt vinden

Nadere informatie

optimale HUISARTSENzoRg voor mensen met EEN verstandelijke beperking

optimale HUISARTSENzoRg voor mensen met EEN verstandelijke beperking NAAR DE HUISARTS optimale huisartsenzorg voor mensen met een verstandelijke beperking Mensen met een verstandelijke beperking hebben recht op goede medische zorg. De huisarts speelt hierin een belangrijke

Nadere informatie

Individueel zorgplan

Individueel zorgplan Individueel zorgplan Diazon Hafank Inhoudsopgave Individueel Zorgplan 3 Stap voor stap 5 stap 1: Gezondheid & behoeften 5 stap 2: Meetwaarden 6 stap 3: Uw doel & acties 8 stap 4: Evaluatie 10 Bereid het

Nadere informatie

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT E-blog OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT Reeks: bestuurders over vitaliteit Colofon: einde artikel Wilma de Jong, lid van de Raad van Bestuur van BrabantZorg, is een kordate

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Zelfmanagement. Jeanny Engels Monique Heijmans. Wat is zelfmanagement?

Zelfmanagement. Jeanny Engels Monique Heijmans. Wat is zelfmanagement? Zelfmanagement Jeanny Engels Monique Heijmans Samenvatting Zelfmanagement is een belangrijke pijler van persoonsgerichte zorg. Zorgverleners kunnen patiënten en hun netwerk op drie manieren ondersteunen

Nadere informatie

Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend

Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend Ik dacht dat we een goed gesprek hadden, hij knikte en glimlachte vriendelijk. Maar op het tweede consult bleek dat hij mijn instructies en adviezen niet had

Nadere informatie

LAAGGELETTERDEN, MIGRANTEN & DE APOTHEEK

LAAGGELETTERDEN, MIGRANTEN & DE APOTHEEK LAAGGELETTERDEN, MIGRANTEN & DE APOTHEEK 2018 INHOUD 1. Laaggeletterdheid: definitie en cijfers 2. Gevolgen voor gezondheid en medicatiegebruik 3. Laaggeletterdheid herkennen 4. Communiceren met laaggeletterden

Nadere informatie

Tevredenheid over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

Tevredenheid over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) heid over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De vragenlijst start hier 1. Volgens onze gegevens heeft u in / hulp bij het huishouden ontvangen. Hoe lang ontvangt u al hulp bij

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN TRANSITIE IN DE KINDERNEFROLOGIE

INFO VOOR PATIËNTEN TRANSITIE IN DE KINDERNEFROLOGIE INFO VOOR PATIËNTEN TRANSITIE IN DE KINDERNEFROLOGIE INHOUD 01 Wat is een transitie? 4 02 Zorg bij kinderen en volwassenen: wat verschilt er? 5 03 Start van de transitie 5 04 Verloop van de transitie

Nadere informatie

Beter omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de curatieve zorg Kennis, methoden en tools

Beter omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de curatieve zorg Kennis, methoden en tools Beter omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de curatieve zorg Kennis, methoden en tools Beter omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de curatieve zorg Kennis, methoden en tools Laxsini

Nadere informatie

BECCI: Behaviour Change Counselling Inventory

BECCI: Behaviour Change Counselling Inventory Pagina 1 van 7 BECCI: Behaviour Change Counselling Inventory Voorafgaand aan het gebruik van de BECCI checklist: Maak a.u.b. gebruik van de toegevoegde handleiding met een gedetailleerde uitleg over hoe

Nadere informatie

Hoe denkt de vrijgevestigde Friese psycholoog en orthopedagoog hierover?

Hoe denkt de vrijgevestigde Friese psycholoog en orthopedagoog hierover? E-health Hoe denkt de vrijgevestigde Friese psycholoog en orthopedagoog hierover? Een genuanceerde benadering ROS Friesland heeft geïnventariseerd hoe psychologen en orthopedagogen denken over het gebruik

Nadere informatie

ADHD: je kunt t niet zien

ADHD: je kunt t niet zien ➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen

Nadere informatie

kennissynthese Gezondheidsvaardigheden Niet voor iedereen vanzelfsprekend Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg

kennissynthese Gezondheidsvaardigheden Niet voor iedereen vanzelfsprekend Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Postadres Bezoekadres Telefoon Fax Website Postbus 1568, 3500 BN Utrecht Otterstraat 118-124, Utrecht 030 27 29 700 030 27 29 729 www.nivel.nl

Nadere informatie

Komt een patient met verstandelijke beperkingen bij de dokter. Henny van Schrojenstein Lantman- de Valk, 12-2-2015

Komt een patient met verstandelijke beperkingen bij de dokter. Henny van Schrojenstein Lantman- de Valk, 12-2-2015 Komt een patient met verstandelijke beperkingen bij de dokter Henny van Schrojenstein Lantman- de Valk, 12-2-2015 Quiz Mensen met verstandelijke beperkingen (VB) hebben: net zo veel gezondheidsproblemen

Nadere informatie

Workshop ICF een WERK-TAAL? GGZ VAPH - BuSO

Workshop ICF een WERK-TAAL? GGZ VAPH - BuSO Workshop ICF een WERK-TAAL? GGZ VAPH - BuSO Hé, het is ok! Om even door de bomen het bos niet meer te zien Om overdonderd te zijn Om niet goed te weten wat je hiermee nu kan doen We zijn samen zoekend!

Nadere informatie

Lastige samenwerking 9 Inleiding 11 Leeswijzer 15

Lastige samenwerking 9 Inleiding 11 Leeswijzer 15 Inhoud Lastige samenwerking 9 Inleiding 11 Leeswijzer 15 Deel 1 Theorie 1 Psychiatrische stoornissen, beknopt 19 2 Algemene theoretische achtergronden 27 3 De relatie patiënt-professional 39 4 De gezondheidszorg

Nadere informatie

4 soorten relaties Is er een vraag om hulp?

4 soorten relaties Is er een vraag om hulp? 4 soorten relaties Is er een vraag om hulp? Nee vrijblijvende relatie Vrijblijvende relatie Vrijblijvende relatie Cliënten die kiezen voor een vrijblijvende relatie = een bezoekerstypische relatie Bezoeker

Nadere informatie