Passend Onderwijs in het MBO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Passend Onderwijs in het MBO"

Transcriptie

1 Passend Onderwijs in het MBO 19 november 2015 Ton Eimers KBA Nijmegen

2 Voorstellen Onderzoeker KBA Nijmegen Consortium Evaluatie Passend Onderwijs Vijfjarig onderzoeksprogramma PO, VO en MBO MBO-monitor Jaar geleden nulmeting 2016 vervolgmeting

3 De lezing Inleiding Vier thema s Doelgroep Passend Onderwijs: Van breed tot smal Toelatingsbeleid: tussen recht en redelijkheid Passend Onderwijs in de klas: speciaal of gewoon Passend Onderwijs en BPV: de transitie naar werk

4 Ideologie Passend Onderwijs Zijstap: voortgezet onderwijs Ingrijpende veranderingen Organisatorisch, onderwijskundig, bestuurlijk, financieel, samenwerking De ideologie van Passend Onderwijs Drie sleutelbegrippen: Ondersteuningsbehoefte Zorgplicht Samenwerking

5 Ondersteuningsbehoefte Niet wat iemand heeft, maar wat hij nodig heeft Loslaten van voorschriften: landelijke criteria en indicering Licenties, vaste duur, vaste procedures Loslaten van doelgroepen Maatwerk ondersteuning

6 Zorgplicht School van aanmelding is verantwoordelijk Zorgplicht: plaatsing op passende plek Ook als het nog niet de eigen leerling is Doel: geen thuiszitters of niet plaatsbare leerlingen Dwingt tot samenwerking

7 Samenwerking Geen vrijblijvende keuze: verplichte samenwerkingsverbanden Vergaande bevoegdheden en budgetten Radicale keuze: bevoegdheid, verantwoordelijkheid, financiële middelen

8 Doelen Passend Onderwijs Minder thuiszitters Efficiënte inzet middelen Beheersing kosten Betere samenwerking Onderwijs en ondersteuning op maat Betere onderwijsresultaten Betere kansen voor jongeren

9 HBO en Passend Onderwijs? Zijstap: HBO Geen Passend Onderwijs in het HBO Niet in formele zin Niet in ideologische zin Relatie school-student is wezenlijk anders Juridische context Rechten en plichten Minder vanuit zorg/verantwoordelijkheid

10 Voor Passend Onderwijs Ondersteuning van studenten Twee tradities Aanpak VSV Studie & Handicap Veel geld en aandacht in VSV-aanpak: voorkomen van verzuim en uitval Aan de zijlijn Studie & Handicap: ondersteuning student met beperking

11 Verandering! Groei aantal studenten met beperking Groei instroom vanuit Praktijkonderwijs Groei aantal LGF-ers Groei instroom Wajong Groei deels schijn Onderzoek: helft zichtbaar, helft onzichtbaar LGF en Wajong hebben zichtbaar gemaakt Vooravond van Passend Onderwijs

12 Passend Onderwijs van start Beleidsplan, werkgroep Betrokkenheid CvB, management Formele eisen: ondersteuningsprofiel, OOK Geen grote beleidsveranderingen Wel weerklank, aandacht, discussie

13 Vraag Hoe zit het eigenlijk met Passend Onderwijs in het MBO? Geldt de ideologie ook voor het MBO? Past de ideologie in het MBO? Gaan we allemaal dezelfde kant op? Zijn er goede en verkeerde keuzes?

14 Van BREED tot SMAL Afbakening van de doelgroep Traditionele doelgroep LGF-ers, beperking met indicatie/diagnose Kring daar omheen Wel beperking of vergelijkbare problematiek, geen indicatie/diagnose Overige problematieken Thuissituatie, schulden enz.

15 Twee benaderingen SMAL Traditionele doelgroep Kring daar omheen, ruimer dan vroeger Voortzetting lijn LGF BREED Geen specifieke doelgroep of problematiek Ook niet-beperkten Brede invulling Passend Onderwijs

16 SMAL in perspectief SMAL doet óók wat voor andere doelgroepen Vaak grote mbo-instellingen Groot volume zorgstudenten Meestal specialisatie in zorgstructuur Passend Onderwijs afgebakend Pragmatische keuze Tijdelijke keuze

17 SMAL of BREED BREED Twee derde van alle instellingen Meest kleinere mbo-instellingen Vakinstellingen, AOC s, kleinere ROC s SMAL Een derde van alle instellingen Grote mbo-instellingen Omvang is bepalend Maar ook eigen visie/keuzes!

18 Twee benaderingen Benadering heeft gevolgen Inhoud van Passend Onderwijs Organisatie Passend Onderwijs Financiële aspecten Samenwerking Maar niet alles is anders Impact Passend Onderwijs Vergelijkbare aanpak onder andere vlag Eerste invoeringsjaar

19 Discussie! Reacties op SMAL/BREED Lijkt waardeoordeel: BREED is beter SMAL is tijdelijke fase in overgang naar BREED Begrip SMAL doet instellingen tekort De ideologie duikt op! Wat vinden we van SMAL en BREED?

20 Tussen recht en redelijkheid Toelatingsrecht in aantocht Recht op toelating Diploma-vereisten Tijdige inschrijving Bijzondere eisen opleiding Niet succesvolle onderwijsdeelname Beperking vanwege capaciteit of arbeidsmarktperspectief

21 Toelating MBO Wettelijke basis onder toelating VO: zorgplicht HBO: toelatingsrecht MBO: wet gelijke behandeling Chronisch zieken en gehandicapten Geen goede basis Ook reactie op incidenten

22 Discussie! Veel kritiek op wetsvoorstel Uitvoerbaarheid Zwaarte van het middel Geen juridisering! MBO-instellingen zelf laten oplossen Zorgplicht of toelatingsrecht? Wat past beter? Wat is in de geest van Passend Onderwijs? Wat vindt u?

23 Speciaal of gewoon Passend Onderwijs in de klas Basisondersteuning en extra ondersteuning SMAL veel extra ondersteuning BREED meer basisondersteuning In beide visies moet het in de klas gebeuren Docenten merken nog weinig Maar wel plannen en doelen

24 Twee benaderingen SMAL Docenten en begeleiders scholen/trainen Herkennen speciale kenmerken Leren omgaan met bepaalde handicaps BREED Omgaan met diversiteit in de groep Differentiëren in de klas Nieuw handelingsrepertoire

25 Raakvlakken Passend Onderwijs meets Focus op Vakmanschap Veel spanningen Inclusief onderwijs vs. Rendement Doelmatigheid vs. Toegankelijkheid Maar ook groot, belangrijk raakvlak: Kwaliteit van het onderwijs Basiskwaliteit onderwijs en ondersteuning Goed voor iedereen

26 Discussie! Waar gaat Passend Onderwijs nu echt over? Over ondersteuning voor speciale doelgroep Over brede kwaliteit van onderwijs en begeleiding Moet er wel een budget Passend Onderwijs zijn? Wat vindt u?

27 Transitie naar werk Begrip uit VSO Voorbereiding op werk Centrale rol voor stage (plaatsingsstage) Overgang van opleiding naar werk Toeleiding naar werk Nazorg, werkbehoud Niet alleen onderwijs, ook gemeente, bedrijf Gezamenlijke opdracht

28 Ook in het MBO? Jongeren met extra ondersteuningsbehoefte Merendeel in MBO 2-4 Merendeel cluster 4 (gedrag/psychisch) Veel voortijdig schoolverlaters Veel geen werk Veranderingen Participatiewet en Wajong Banenafspraak en Doelgroepenregister

29 Struikelblok Op school gaat het wel goed Maar de BPV is struikelblok Net als de overgang naar werk Twee problemen Werkplek minder ingesteld op student Ondersteuning werkt averechts Stage om voor te bereiden op werk Passend Onderwijs in de BPV

30 Nog een struikelblok Overgang naar werk en werkbehoud MBO: tot waar zijn wij verantwoordelijk? Rol van gemeente, UWV, bedrijven Schijnvraag want transitie gezamenlijk Samenwerking vereist Van Passend Onderwijs naar Passend Werk Jobcoach, transitiecoach, nazorg

31 De blik vooruit Hoe zit het nou eigenlijk? MBO is van zelf willen en mogen kiezen Passend Onderwijs kan nog vele kanten op Smalle of brede invulling Het speciale of het gewone Rechten of plichten Tot aan de deur of verder

32 Grotere vragen Ideologische discussie Waar staat het MBO voor? Passend Onderwijs Focus op Vakmanschap Doelmatige Leerwegen Macrodoelmatigheid Toegankelijkheid Tijd voor discussie!

Passend onderwijs in het mbo: tussenbalans

Passend onderwijs in het mbo: tussenbalans Passend onderwijs in het mbo: tussenbalans Tweede meting monitor T. Eimers, R. Kennis Passend onderwijs in het mbo: tussenbalans Tweede meting monitor T. Eimers, R. Kennis T. Eimers, R. Kennis Passend

Nadere informatie

11 april 2019 Miniconferentie VO - MBO

11 april 2019 Miniconferentie VO - MBO 11 april 2019 Miniconferentie VO - MBO Welkom! Programma (1): Ontwikkelingen Aanpak VSV en Sterk Beroepsonderwijs Door André Ubels - VSV programmaregisseur regio Eem Terugkijken en vooruitkijken; aansluiting

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Middelbaar Beroeps Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ

Nadere informatie

Welkom! Scholingsmiddag Spirit4you. 20 maart uur Passend Onderwijs en Entree opleidingen in het algemeen

Welkom! Scholingsmiddag Spirit4you. 20 maart uur Passend Onderwijs en Entree opleidingen in het algemeen Welkom! Scholingsmiddag Spirit4you 20 maart 2014 Programma 14.30 uur Welkom 14.35-14.55 uur Passend Onderwijs en Entree opleidingen in het algemeen 14.55-15.10 uur Passend Onderwijs en Entree opleidingen

Nadere informatie

De transitie van opleiding naar werk

De transitie van opleiding naar werk De transitie van opleiding naar werk 12 april 2018 Jan Raaijman Jongeren met extra ondersteuningsbehoefte in het MBO (niveau 1-4) Kenschets Begeleiding en ondersteuning Overgang naar werk Jongeren met

Nadere informatie

Op weg naar Passend Onderwijs in Zuidwest Friesland

Op weg naar Passend Onderwijs in Zuidwest Friesland Passend Onderwijs Op weg naar Passend Onderwijs in Zuidwest Friesland Pyt Nauta, OOP-dag 7 november 2017 Waarom deze ontwikkeling? Ouders manifesteren zich Maatschappelijk perspectief Jarenlange pogingen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 31 524 Beroepsonderwijs en Volwassenen Educatie 31 497 Passend onderwijs Nr. 309 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan

Nadere informatie

Kansen voor Jongeren in een Kwetsbare positie, RMC regio Utrecht. Ingradodag 31 maart

Kansen voor Jongeren in een Kwetsbare positie, RMC regio Utrecht. Ingradodag 31 maart Kansen voor Jongeren in een Kwetsbare positie, RMC regio Utrecht Ingradodag 31 maart Ontwikkelingen Nieuw landelijk beleid op 1. RMC vernieuwing 2. Regionale aanpak VSV 3. Jongeren in een kwetsbare positie

Nadere informatie

Verandert de wereld op 1 augustus 2014??

Verandert de wereld op 1 augustus 2014?? Verandert de wereld op 1 augustus 2014?? Passend Onderwijs voor alle leerlingen? Alle jongeren succesvol op school Onderwijs dat past bij ieders talenten en beperkingen Regionale Samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

Passend onderwijs Voorblad 1: Foto Typ hier de titel

Passend onderwijs Voorblad 1: Foto Typ hier de titel Passend onderwijs Voorblad 1: Foto Typ hier de titel Opbouw presentatie Voorblad 2: Watermerk Typ hier de titel Voorblad 2: Watermerk Typ hier de titel Waarom passend onderwijs? Minder thuiszitters. Meer

Nadere informatie

Samen voor Kwetsbare Jongeren. Gedifferentieerde Entree Almere 5 november 2015

Samen voor Kwetsbare Jongeren. Gedifferentieerde Entree Almere 5 november 2015 Samen voor Kwetsbare Jongeren Gedifferentieerde Entree Almere 5 november 2015 Wie zijn wij? Tessa van der Wal Trudy Boonman Opzet Algemene kaders start project Intake & plaatsing Begeleiding Uitstroom

Nadere informatie

Themabijeenkomst toelatingsrecht en bindend studieadvies (BSA) 22 maart 2019

Themabijeenkomst toelatingsrecht en bindend studieadvies (BSA) 22 maart 2019 Themabijeenkomst toelatingsrecht en bindend studieadvies (BSA) 22 maart 2019 Programma - Welkom door MBO Raad en Kennispunt Onderwijs & Examinering - Eerste bevindingen toelatingsrecht door Inspectie:

Nadere informatie

Bijlage 8 Begrippenlijst en afkortingen. Zorgplicht

Bijlage 8 Begrippenlijst en afkortingen. Zorgplicht Bijlage 8 Begrippenlijst en afkortingen Zorgplicht In de wetgeving m.b.t. passend onderwijs hebben de schoolbesturen zorgplicht gekregen. Deze zorgplicht geldt voor de leerlingen waarvan is vastgesteld

Nadere informatie

Evaluatie passend onderwijs Sectorrapport mbo

Evaluatie passend onderwijs Sectorrapport mbo Evaluatie passend onderwijs Sectorrapport mbo T. Eimers R. Kennis Eimers, T., Kennis, R., Evaluatie passend onderwijs. Sectorrapport mbo Nijmegen: KBA Nijmegen. Dit is publicatie nr.40 in de reeks Evaluatie

Nadere informatie

Kinderziektes of weeffout?

Kinderziektes of weeffout? Doelgroepenregister Kinderziektes of weeffout? Wil je in aanmerking komen voor een garantiebaan, dan moet je worden toegelaten tot het doelgroepenregister. Wie daar wel en niet toe behoort, is volop onderwerp

Nadere informatie

Wat werkt bij de transitie van een intensief onderwijs-zorgarrangement naar het (reguliere) voortgezet onderwijs?

Wat werkt bij de transitie van een intensief onderwijs-zorgarrangement naar het (reguliere) voortgezet onderwijs? Wat werkt bij de transitie van een intensief onderwijs-zorgarrangement naar het (reguliere) voortgezet onderwijs? Jeugd in Onderzoek 25-5-2019 Sanne Pronk Altra Onderwijs & Jeugdhulp Aanleiding Datagestuurde

Nadere informatie

Passend onderwijs. Passend onderwijs

Passend onderwijs. Passend onderwijs Opbouw presentatie 1. De Basis basis Waarom passend onderwijs? Alle leerlingen hebben recht op een passend onderwijsprogramma; geen thuiszitters. Scholen, besturen en samenwerkingsverbanden hebben ruimte

Nadere informatie

Passend onderwijs in het mbo

Passend onderwijs in het mbo Passend onderwijs in het mbo Derde meting monitor T. Eimers R. Kennis Eimers, T. & Kennis, R., Passend onderwijs in het mbo: derde meting monitor Nijmegen: KBA Nijmegen. Dit is publicatie nr. 57 in de

Nadere informatie

Overgang van Primair naar Voortgezet Onderwijs Almere

Overgang van Primair naar Voortgezet Onderwijs Almere Overgang van Primair naar Voortgezet Onderwijs Almere Voorlopig advies groep 6 en 7 Aan het einde van het schooljaar groep 6 en 7 geeft de PO school na overleg met ouders een voorlopig schooladvies 1.

Nadere informatie

Passend onderwijs. Passend onderwijs

Passend onderwijs. Passend onderwijs Opbouw presentatie 1. De Basis basis Waarom passend onderwijs? Alle leerlingen hebben recht op passend onderwijs: geen thuiszitters. Scholen, besturen en samenwerkingsverbanden hebben ruimte om maatwerk

Nadere informatie

Passend Onderwijs mbo van start!

Passend Onderwijs mbo van start! Passend Onderwijs mbo van start! Korte termijn evaluatie Passend Onderwijs MBO T. Eimers M. Roelofs M. Walraven M.H.J. Wolbers 9 maart 2015 Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt ITS, Radboud Universiteit

Nadere informatie

Toelatingsrecht, hoe zit het precies? webinar 15 juni 2018

Toelatingsrecht, hoe zit het precies? webinar 15 juni 2018 Toelatingsrecht, hoe zit het precies? webinar 15 juni 2018 Introductie Tijdens het webinar: - Poll: met vragen peilen we uw kennis of mening - Chat: stel al uw vragen via de chat aan moderatoren Na afloop

Nadere informatie

Passend. onderwijs. Zo zit het! Floor Kaspers 3 juli 2017 Assen

Passend. onderwijs. Zo zit het! Floor Kaspers 3 juli 2017 Assen Passend onderwijs Zo zit het! Floor Kaspers 3 juli 2017 Assen Wat is passend onderwijs? Nieuwe manier van organiseren ondersteuning op school Gestart op 1 augustus 2014 Scholen werken samen in de regio

Nadere informatie

Onderzoek Voortijdig Schoolverlaters

Onderzoek Voortijdig Schoolverlaters Onderzoek Voortijdig Schoolverlaters Burgerronde gemeenteraad Datum: 11 juni 2014 Aanleiding Zorg van fracties over voortijdig schoolverzuim Doel van het onderzoek: zicht op de problematiek Aanpak: drieledig

Nadere informatie

Adviezen voor toelating leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte

Adviezen voor toelating leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte Adviezen voor toelating leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte Passend Onderwijs is van start gegaan in augustus 2014. Sindsdien heeft de Geschillencommissie Passend Onderwijs (GPO) nogal wat klachten

Nadere informatie

Toelichting ontwikkelingsperspectief

Toelichting ontwikkelingsperspectief Toelichting ontwikkelingsperspectief Dit document is bedoeld als achtergrond informatie voor de scholen, maar kan ook (in delen, zo gewenst) gebruikt worden als informatie aan ouders, externe partners

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Wat gaan we doen? Praktijkonderwijs sterk naar de toekomst! Visie op praktijkonderwijs 7 februari 2013

Wat gaan we doen? Wat gaan we doen? Praktijkonderwijs sterk naar de toekomst! Visie op praktijkonderwijs 7 februari 2013 Praktijkonderwijs sterk naar de toekomst! Visie op praktijkonderwijs 7 februari 2013 Wat gaan we doen? Zicht / grip krijgen op veelheid aan ontwikkelingen in en rondom het praktijkonderwijs Vier lagen:

Nadere informatie

Met elkaar voor elkaar, als het om leerlingen met een beperking gaat.

Met elkaar voor elkaar, als het om leerlingen met een beperking gaat. Met elkaar voor elkaar, als het om leerlingen met een beperking gaat. De vereniging PrO-Werk Vereniging (met elkaar en voor elkaar) In N-H zijn: 13 PrO scholen, 3 VSO/ZMLK, 1 VSO/ZMOK en 1 ROC lid. In

Nadere informatie

INFORMATIEBLAD 6. College voor de Rechten van de Mens. rubriek: Veel gebruikte termen en afkortingen

INFORMATIEBLAD 6. College voor de Rechten van de Mens. rubriek: Veel gebruikte termen en afkortingen rubriek: Veel gebruikte termen en afkortingen INFORMATIEBLAD 6 Ambulante begeleiding Basisondersteuning Clusteronderwijs College voor de Rechten van de Mens Hulp van leerkrachten uit het speciaal onderwijs

Nadere informatie

Achtergronden van de wet ( knelpunten huidig systeem) en doelen van deze wet:

Achtergronden van de wet ( knelpunten huidig systeem) en doelen van deze wet: BIJLAGE 1 Hoofdpunten wet Passend Onderwijs Leeswijzer: Dit document geeft in het kort de inhoud en de consequenties van de nieuwe wet op het passend onderwijs weer. De wetgever is zeer ambitieus en optimistisch

Nadere informatie

Wat betekent passend onderwijs voor onze school?

Wat betekent passend onderwijs voor onze school? Informatieavond Julianaschool 27 maart Van 19.30-20.30 uur Wat betekent passend onderwijs voor onze school? Passend Onderwijs Voorstellen: MR: Nelly IB: Frederike en Imca SMPO: Wim Boskeljon (Steunpunt

Nadere informatie

Advies Escalatie. 2. Kader geschillencommissie

Advies Escalatie. 2. Kader geschillencommissie Advies Escalatie 1. Inleiding Vanaf 1 januari 2012 delen beroepsonderwijs en georganiseerd bedrijfsleven in SBB gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor de aansluiting beroepsonderwijs en georganiseerd

Nadere informatie

Regeling rugzakleerlingen in het Passend Onderwijs

Regeling rugzakleerlingen in het Passend Onderwijs Onderwijsondersteuningsroute: Instroom van leerlingen met rugzak (concept versie 5 september 2013; ontwikkeld door de Werkgroep Passend Onderwijs Toewijzing Onderwijsondersteuning van Koers VO). - De onderwijsondersteuningsroute

Nadere informatie

Passend Onderwijs in PO; de wereld verandert niet op 1 augustus 2014!!

Passend Onderwijs in PO; de wereld verandert niet op 1 augustus 2014!! Passend Onderwijs in 23-02 PO; de wereld verandert niet op 1 augustus 2014!! misverstanden 1. Zorgplicht is plaatsingsplicht en dus inclusief onderwijs 2. Er komt een buslading zorgleerlingen bij Maar

Nadere informatie

SAMENVATTING WETSVOORSTEL PASSEND ONDERWIJS EN MEMORIE VAN TOELICHTING november 2011

SAMENVATTING WETSVOORSTEL PASSEND ONDERWIJS EN MEMORIE VAN TOELICHTING november 2011 SAMENVATTING WETSVOORSTEL PASSEND ONDERWIJS EN MEMORIE VAN TOELICHTING november 2011 In deze samenvatting wordt eerst een overzicht gegeven van de algemene veranderingen in het onderwijsstelsel. Daarna

Nadere informatie

Samenwerkingsverband Passend Onderwijs PO Friesland. Informatie voor ouders en leerkrachten

Samenwerkingsverband Passend Onderwijs PO Friesland. Informatie voor ouders en leerkrachten Samenwerkingsverband Passend Onderwijs PO Friesland Informatie voor ouders en leerkrachten Wat verandert? Nieuwe wet Passend Onderwijs op 1-8-2014 Het rugzakje verdwijnt Scholen (schoolbesturen) krijgen

Nadere informatie

GMR, schoolbestuur en passend onderwijs

GMR, schoolbestuur en passend onderwijs GMR, schoolbestuur en passend onderwijs Jan de Vos Wms-congres-11-11-2015 ondersteuningsplan en onderdelen Wettelijk kader passend onderwijs in Wpo, Wvo en Wec en Wms organisatie en personeel ouders info

Nadere informatie

Nu twee SWV: Schagen e.o. en Den Helder/Texel. Fusie verplicht per , wij streven naar voorjaar 2013.

Nu twee SWV: Schagen e.o. en Den Helder/Texel. Fusie verplicht per , wij streven naar voorjaar 2013. Nu twee SWV: Schagen e.o. en Den Helder/Texel. Fusie verplicht per 01 11 2013, wij streven naar voorjaar 2013. Samenwerkingsverband? Wettelijke taak: Zorgplicht voor VO scholen Vorm: Scholen werken samen

Nadere informatie

Passend Onderwijs mbo van start! Korte termijn evaluatie Passend Onderwijs mbo

Passend Onderwijs mbo van start! Korte termijn evaluatie Passend Onderwijs mbo Passend Onderwijs mbo van start! Korte termijn evaluatie Passend Onderwijs mbo T. Eimers M. Roelofs M. Walraven M.H.J. Wolbers PASSEND ONDERWIJS MBO VAN START! Passend Onderwijs mbo van start! Korte termijn

Nadere informatie

wat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school

wat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school Hoofdstuk 5 Wanneer extra ondersteuning nodig is Toewijzen van ondersteuning 5.1. Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven wij achtereenvolgens de onderwijsondersteuningsmogelijkheden van het samenwerkingsverband,

Nadere informatie

De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt. 12 april 2018, TU Delft

De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt. 12 april 2018, TU Delft De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt 12 april 2018, TU Delft Opening Professor Rinze Benedictus, Diversity officer TU Delft Programma Ochtend - Opening (Prof. R. Benedictus, TU Delft) - Programmatoelichting

Nadere informatie

Bram aan het werk. Werkconferentie 11 februari

Bram aan het werk. Werkconferentie 11 februari Bram aan het werk Werkconferentie 11 februari Utrechtse aanpak Ambitie: Utrecht is een vitale stad, waar zoveel mogelijk mensen kunnen werken naar vermogen. Ook mensen met een arbeidsbeperking Veranderende

Nadere informatie

Memo Ongediplomeerde uitstroom vo / instroom mbo (2016) in Rijnmond

Memo Ongediplomeerde uitstroom vo / instroom mbo (2016) in Rijnmond Memo Ongediplomeerde uitstroom vo / instroom mbo (2016) in Rijnmond Sinds 1 augustus 2014 zijn de regels voortvloeiend uit Focus op Vakmanschap voor het mbo van kracht. Voor de vo-scholen is met name de

Nadere informatie

De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt. 10 april 2018, Fontys Hogeschool

De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt. 10 april 2018, Fontys Hogeschool De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt 10 april 2018, Fontys Hogeschool Programma Ochtend - Opening - Een ervaringsverhaal (M. Bergijk) - Het gat onderwijs arbeidsmarkt (M. de Groot) - Ervaringen

Nadere informatie

Onderzoek Voortijdig Schoolverlaters

Onderzoek Voortijdig Schoolverlaters Onderzoek Voortijdig Schoolverlaters Informatiebijeenkomst gemeenteraad Datum: 22 april 2014 Aanleiding Zorg van fracties over voortijdig schoolverzuim Doel van het onderzoek: zicht op de problematiek

Nadere informatie

Traject van de toekomst

Traject van de toekomst Gebundelde kracht in een kansrijk MBO 10 januari 2013 Traject van de toekomst Bovenschoolse opvang Groningen Hans Everhardt Programmamanager VSV regiogelden Aanleiding Traject vd Toekomst Regionale analyse

Nadere informatie

December 2015. Betreft: de overgang van primair naar voortgezet onderwijs. Geachte ouders/verzorgers,

December 2015. Betreft: de overgang van primair naar voortgezet onderwijs. Geachte ouders/verzorgers, December 2015 Betreft: de overgang van primair naar voortgezet onderwijs Geachte ouders/verzorgers, Met onderstaande algemene brief willen we u laten weten wat er in het verwijzingstraject van de basisschool

Nadere informatie

Begrippenlijst (passend) onderwijs (bron:

Begrippenlijst (passend) onderwijs (bron: Begrippenlijst (passend) onderwijs (bron: www.steunpuntpassendonderwijs.nl) Ambulante begeleiding Hulp van leerkrachten uit het speciaal (basis)onderwijs voor kinderen met een beperking, die naar een gewone

Nadere informatie

ADVIES. Stichting B, gevestigd te Houten, het bevoegd gezag van C, verweerder gemachtigde: de heer mr. S.G. van der Galiën

ADVIES. Stichting B, gevestigd te Houten, het bevoegd gezag van C, verweerder gemachtigde: de heer mr. S.G. van der Galiën 107261 in het geding tussen: ADVIES mevrouw A, wonende te Amsterdam, verzoekster, en Stichting B, gevestigd te Houten, het bevoegd gezag van C, verweerder gemachtigde: de heer mr. S.G. van der Galiën 1.

Nadere informatie

De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt. 24 april 2018, Universiteit Twente

De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt. 24 april 2018, Universiteit Twente De overstap van onderwijs naar arbeidsmarkt 24 april 2018, Universiteit Twente Opening Hans Oeloff, directeur Centre for Educational Support Programma Ochtend - Opening (H. Oeloff, Universiteit Twente)

Nadere informatie

AANVULLING ONDERSTEUNINGSPLAN SWV VO m.b.t. integratie LWOO en PRO in passend onderwijs PASSEND ONDERWIJS ALMERE

AANVULLING ONDERSTEUNINGSPLAN SWV VO m.b.t. integratie LWOO en PRO in passend onderwijs PASSEND ONDERWIJS ALMERE AANVULLING ONDERSTEUNINGSPLAN SWV VO 24 01 m.b.t. integratie LWOO en PRO in passend onderwijs PASSEND ONDERWIJS ALMERE Vastgesteld door bestuur d.d. 25 09 2015 Ondersteuningsplanraad d.d. 24 09 2015 Bijlage:

Nadere informatie

Maatschappelijke Ontwikkeling Ingekomen stuk D17 (PA 4 september 2013) Beleidsontwikkeling. Datum uw brief

Maatschappelijke Ontwikkeling Ingekomen stuk D17 (PA 4 september 2013) Beleidsontwikkeling. Datum uw brief Ingekomen stuk D17 (PA 4 september 2013) Aan de Gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 59 92 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postadres Postbus 9105

Nadere informatie

Starterscursus po. BOVO procedure deel 2 Op weg

Starterscursus po. BOVO procedure deel 2 Op weg Starterscursus po BOVO procedure deel 2 Op weg 14 oktober 2015 Inhoud BOVO tijdpad jan-jul Onderwijstypen vo Aanmeldprocedure vo Toelating vo Heroverweging n.a.v. eindtoets Tijdpad 2015-2016 Speciale doelgroepen

Nadere informatie

Schoolverlaters traject

Schoolverlaters traject Schoolverlaters traject 2014-2015 Traject naar het Voortgezet Onderwijs Unit 6 September December 2014 - Kennismakingsavond - September t/m februari 2015; huisbezoeken - informatieavond Schoolverlaterstraject

Nadere informatie

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00108

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00108 DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00108 OPSCHRIFT Vergadering van 10 februari 2015 Bevoegde portefeuillehouder: Arno van Kempen Onderwerp Raadsmededeling motie schoolverlatende leerlingen binnen het Voortgezet

Nadere informatie

Kwaliteit mbo: Naar een hoger plan

Kwaliteit mbo: Naar een hoger plan Kwaliteit mbo: Naar een hoger plan Bas Derks MBO City, 24 november 2016 Waar gaan we het over hebben? Terugblik: de basis op orde Maatregelen Wat moest er beter? Resultaten Vooruitblik: naar een hoger

Nadere informatie

Stappenplan passend onderwijs po-vo

Stappenplan passend onderwijs po-vo Stappenplan passend onderwijs po-vo schooljaar 2014 2015 In de BOVO procedure 2014 2015 gaat ten opzichte van voorgaande jaren veel veranderen, met name als gevolg van de wet- en regelgeving m.b.t. passend

Nadere informatie

- - - Raamovereenkomst: Vereniging Reformatorisch Passend Onderwijs voor primair en speciaal onderwijs Vereniging Reformatorisch Passend Onderwijs voor Voortgezet Onderwijs Koninklijke Kentalis, instelling

Nadere informatie

TECHNISCH RAPPORT HOOFDSTUK 1 PASSEND ONDERWIJS. De Staat van het Onderwijs 2015/2016. April 2017

TECHNISCH RAPPORT HOOFDSTUK 1 PASSEND ONDERWIJS. De Staat van het Onderwijs 2015/2016. April 2017 TECHNISCH RAPPORT HOOFDSTUK 1 PASSEND ONDERWIJS De Staat van het Onderwijs 2015/2016 April 2017 5a Iets minder leerlingen naar (voortgezet) speciaal Tabel 1. Percentage leerlingen in de soorten in het

Nadere informatie

PASSEND ONDERWIJS in het VMBO: nu en straks. Irma Miedema januari 2015

PASSEND ONDERWIJS in het VMBO: nu en straks. Irma Miedema januari 2015 PASSEND ONDERWIJS in het VMBO: nu en straks Irma Miedema januari 2015 i.miedema@sardes.nl Passend Onderwijs in 4 zinnen verantwoordelijkheid voor alle leerlingen (exclusief cluster 1 en 2) bij de schoolbesturen

Nadere informatie

RMC Noord-Kennemerland. Presentatie PORA 6 januari 2016

RMC Noord-Kennemerland. Presentatie PORA 6 januari 2016 Presentatie PORA 6 januari 2016 Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voorstellen Doel -functie Wanneer is er sprake van (dreigend) voortijdig schoolverlaten? -een jongere die nog geen 23 is én -niet in

Nadere informatie

Lerend Netwerk Overstap VMBO naar MBO Eemland. Overdracht met zorg

Lerend Netwerk Overstap VMBO naar MBO Eemland. Overdracht met zorg Lerend Netwerk Overstap VMBO naar MBO Eemland Overdracht met zorg 30 januari 2014 Gaat dit altijd zo? Visie op de overstap Doorlopende LOB lijn overstap onderdeel LOB Planmatig én flexibel Kwaliteiten

Nadere informatie

Vaststellen raadsinformatiebrief over passend onderwijs

Vaststellen raadsinformatiebrief over passend onderwijs Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Vaststellen raadsinformatiebrief over passend onderwijs Programma / Programmanummer Onderwijs / 1073 BW-nummer Portefeuillehouder R. Helmer-Englebert Samenvatting Tijdens

Nadere informatie

Succesvolle overgang van vo naar ho. voor leerlingen met een specifieke ondersteuningsbehoefte

Succesvolle overgang van vo naar ho. voor leerlingen met een specifieke ondersteuningsbehoefte Succesvolle overgang van vo naar ho voor leerlingen met een specifieke ondersteuningsbehoefte Programma + Welkom + Aanleiding - Ervaringen - Cijfers + Handreiking + Dialoog Aanleiding Ervaringen en cijfers

Nadere informatie

ACTUALISERING ANALYSE DEKKEND AANBOD maart 2014

ACTUALISERING ANALYSE DEKKEND AANBOD maart 2014 ACTUALISERING ANALYSE DEKKEND AANBOD maart 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Dekkend aanbod: de cijfers 3. Conclusie 4. Interventies en verwachte resultaten 5. Fasering van beleid 1 e versie DB Bespreking

Nadere informatie

Dyslexiebeleid ROC Arcus College. Anita Suylen Onderwijskundig adviseur Centraal Bureau

Dyslexiebeleid ROC Arcus College. Anita Suylen Onderwijskundig adviseur Centraal Bureau Dyslexiebeleid ROC Arcus College Anita Suylen Onderwijskundig adviseur Centraal Bureau Opzet De regio Parkstad Limburg (70% van de studenten) Het ROC Arcus College Dyslexiebeleid Vragen The bright sight

Nadere informatie

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL OSG PITER JELLES DE FOORAKKER

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL OSG PITER JELLES DE FOORAKKER SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL OSG PITER JELLES DE FOORAKKER INHOUDSOPGAVE 1. De doelgroep van onze / locatie 2. Organisatie onderwijsondersteuning 3. Interne ondersteuning 4. Ondersteuningsbehoefte en niveaus

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel

Schoolondersteuningsprofiel Lia van Meegen Schoolondersteuningsprofiel februari 2012 Wat staat in de wetsvoorstellen? Wat is een schoolondersteuningsprofiel? Wat is een ondersteuningsplan? Wat is een ondersteuningsplanraad? Schoolondersteuningsprofiel

Nadere informatie

wat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school

wat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school Hoofdstuk 5 Wanneer extra ondersteuning nodig is Toewijzen van ondersteuning 5.1. Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven wij achtereenvolgens de onderwijsondersteuningsmogelijkheden van het samenwerkingsverband,

Nadere informatie

Position paper Van passend onderwijs naar meer inclusief onderwijs in het mbo

Position paper Van passend onderwijs naar meer inclusief onderwijs in het mbo Position paper Van passend onderwijs naar meer inclusief onderwijs in het mbo Dit position paper dient om u een algemeen beeld te geven van passend onderwijs in het mbo. U leest hoe mbo-scholen studenten

Nadere informatie

Passend Onderwijs voor uw kind

Passend Onderwijs voor uw kind Passend Onderwijs voor uw kind Hoe werkt het in het Samenwerkingsverband VO VSO Nijmegen en omgeving? Informatie voor ouders Nijmegen 14-8-2014 Passend Onderwijs voor uw kind... minder nieuw dan het lijkt

Nadere informatie

Bijlage 2. Uitwerking zorgplicht

Bijlage 2. Uitwerking zorgplicht Bijlage 2 Uitwerking zorgplicht Inleiding Het streven is om met ingang van 1 augustus 2012 een zorgplicht voor schoolbesturen in te voeren. Het begrip zorgplicht en de betekenis daarvan, roept de nodige

Nadere informatie

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL MARITIEME ACADEMIE HARLINGEN

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL MARITIEME ACADEMIE HARLINGEN SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL MARITIEME ACADEMIE HARLINGEN INHOUDSOPGAVE 1. De doelgroep van onze / locatie 2. Organisatie onderwijsondersteuning 3. Interne ondersteuning 4. Ondersteuningsbehoefte en niveaus

Nadere informatie

TOELAATBAARHEIDSCRITERIA VOOR HET VOORTGEZET SPECIAAL ONDERWIJS

TOELAATBAARHEIDSCRITERIA VOOR HET VOORTGEZET SPECIAAL ONDERWIJS TOELAATBAARHEIDSCRITERIA VOOR HET VOORTGEZET SPECIAAL ONDERWIJS Inleiding Passend Onderwijs wil de omslag maken van diagnosegericht naar handelingsgericht: niet het probleem van de leerling staat centraal,

Nadere informatie

Goed op weg naar het vo. De overstap van basisschoolverlaters in de BOVO regio Haaglanden

Goed op weg naar het vo. De overstap van basisschoolverlaters in de BOVO regio Haaglanden Goed op weg naar het vo De overstap van basisschoolverlaters in de BOVO regio Haaglanden BASISSCHOOL Voortgezet Onderwijs Inhoud Belangrijke informatie Het basisschooladvies Belangrijke wijzigingen in

Nadere informatie

Routekaart bij schoolwisseling

Routekaart bij schoolwisseling Routekaart bij schoolwisseling Onderstaande routes gelden voor basisscholen en vo-scholen binnen de samenwerkingsverbanden po en vo Zuid-Kennemerland. Als de ouders 1 bij de aanmelding op een vo-school

Nadere informatie

Praktijkonderwijs naar 2025

Praktijkonderwijs naar 2025 Praktijkonderwijs naar 2025 www.platformpraktijkonderwijs.nl Praktijkonderwijs is van belang voor circa 28.000 leerlingen in het voortgezet onderwijs. Voor deze leerlingen is het praktijkonderwijs dé schoolsoort:

Nadere informatie

gefeliciteerd! Een bloemetje speciaal voor u,

gefeliciteerd! Een bloemetje speciaal voor u, Nieuwe wethouders: gefeliciteerd! Een bloemetje speciaal voor u, omdat... HOME... we u nodig hebben. Of beter gezegd: de kinderen die thuiszitten zonder onderwijs en/of zorg. Zij hebben u hard nodig! Zet

Nadere informatie

Passend Onderwijs, waar hebben wij het over? Historie. Meer verbinden. Passend Onderwijs = interne kwaliteit + verbinden

Passend Onderwijs, waar hebben wij het over? Historie. Meer verbinden. Passend Onderwijs = interne kwaliteit + verbinden Passend Onderwijs voor iedere leerling N = 1 VELDINITIATIEF PASSEND ONDERWIJS Zuid-Limburg REGIONALE CONFERENTIE PASSEND ONDERWIJS Maastricht, 11 november 2009 Martin Franken Passend Onderwijs, waar hebben

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 31 497 Passend onderwijs Nr. 113 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Ondersteuning in het Nederlandse onderwijs

Ondersteuning in het Nederlandse onderwijs Ondersteuning in het Nederlandse onderwijs Chaja Deen, Nederlands Jeugdinstituut Corian Messing, Nederlands Jeugdinstituut Bas Wijnen, Nederlands Jeugdinstituut Juni 2014 Deze factsheet schetst hoe in

Nadere informatie

Richtlijn Toelaatbaarheid tot het Voortgezet Speciaal Onderwijs

Richtlijn Toelaatbaarheid tot het Voortgezet Speciaal Onderwijs Richtlijn Toelaatbaarheid tot het Voortgezet Speciaal Onderwijs 1. Toelichting Passend Onderwijs wil de omslag maken van diagnosegericht naar handelingsgericht. Niet de diagnose staat centraal, maar de

Nadere informatie

Ondersteuningsprofiel

Ondersteuningsprofiel Ondersteuningsprofiel 2015-2016 Juni 2015 Ondersteuningsprofiel CSG Wessel Gansfort Inleiding Onze school maakt deel uit van het samenwerkingsverband VO 20.01. Samen met alle scholen voor voortgezet (speciaal)

Nadere informatie

Passend Onderwijs. Wat verandert er?

Passend Onderwijs. Wat verandert er? Passend Onderwijs Per 1 augustus 2014 wordt Passend Onderwijs ingevoerd. Het doel van Passend Onderwijs is alle leerlingen, dus ook leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, een passende onderwijsplek

Nadere informatie

Handreiking Bijlage onderwijsovereenkomst. In het kader van passend onderwijs

Handreiking Bijlage onderwijsovereenkomst. In het kader van passend onderwijs Handreiking Bijlage onderwijsovereenkomst In het kader van passend onderwijs Titel : Handreiking onderwijsovereenkomst Project/Werkgroep : Passend onderwijs Auteur(s) : Ellen Verheijen Illustraties : MBO

Nadere informatie

Jaarverslag Leerlingzaken

Jaarverslag Leerlingzaken Jaarverslag Leerlingzaken 2014 2015 Inhoud Voorwoord > Tabel: Aantal Leerlingen in Utrecht > Visie en uitgangspunten > Tabel: Verzuimcijfers > De Wet > Tabel: Vrijstellingen > Tabel: Controle in het mbo

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst en lijst met afkortingen

Verklarende woordenlijst en lijst met afkortingen Verklarende woordenlijst en lijst met afkortingen Adaptief onderwijs Onderwijs dat zich aanpast aan de ontwikkelingsmogelijkheden en behoeften van elk (individueel) kind. Arrangement Extra onderwijsondersteuning

Nadere informatie

Bijlage 5 ECT in beeld

Bijlage 5 ECT in beeld Bijlage 5 ECT in beeld Het Referentiekader Passend onderwijs geeft aan dat er een multidisciplinaire structuur aanwezig moet zijn in het SWV (of de regio) die het proces van toekenning van extra ondersteuning

Nadere informatie

Roel Weener. Kwartiermaker Passend Onderwijs

Roel Weener. Kwartiermaker Passend Onderwijs Roel Weener Kwartiermaker Passend Onderwijs MYTHEN EN LEGENDEN Mijn naam is Passend Onderwijs: en ik zorg er voor dat alle busjes de andere kant op gaan rijden en ik zorg voor inclusief onderwijs en ik

Nadere informatie

Opbrengst vsv cafe 3 april talentontwikkeling Pagina 1

Opbrengst vsv cafe 3 april talentontwikkeling Pagina 1 Opbrengst van de werkgroepen tijdens het VSV Cafe 3 april met als Thema talentontwikkeling Stelling 1 Talentontwikkeling is de benadering om tot een positieve leerattitude te komen. Centraal staat de erkenning

Nadere informatie

Datum 2 december 2013 Brief Netwerk Ouderinitiatieven m.b.t. knelpunten passend onderwijs MBO

Datum 2 december 2013 Brief Netwerk Ouderinitiatieven m.b.t. knelpunten passend onderwijs MBO >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie IPC 2150 Rijnstraat 50 Den Haag

Nadere informatie

Praktijkonderwijsin het Hart van Holland

Praktijkonderwijsin het Hart van Holland Praktijkonderwijsin het Hart van Holland 10 december 2014 Roland Loos Dé Praktijkgroep Projectmanager Gegevens op flyer Vraag Wie van u is positief over de kansen van onze jongeren op de arbeidsmarkt?

Nadere informatie

Studenten met een functiebeperking helpen naar succes!

Studenten met een functiebeperking helpen naar succes! Studenten met een functiebeperking helpen naar succes! Fontys Hogescholen Dienst Studentenvoorzieningen Presentatie: André Rozendaal, teamleider Decanen & Psychologen Onderwerpen - Overgang van VO naar

Nadere informatie

RMC FUNCTIE EN DE VSV AANPAK

RMC FUNCTIE EN DE VSV AANPAK RMC FUNCTIE EN DE VSV AANPAK RMC toelichting functie Uitvoering RMC leerplicht inhoud en cijfers VSV aanpak organisatie activiteiten cijfers Ontwikkelingen nieuwe VSV aanpak kwetsbare jongeren verandering

Nadere informatie

Passend Onderwijs. Grote veranderingen met Passend Onderwijs? Ja en nee. Wat blijft? Nieuwsbrief

Passend Onderwijs. Grote veranderingen met Passend Onderwijs? Ja en nee. Wat blijft? Nieuwsbrief December 2013 1 December 2013 3e Nieuwsbrief Grote veranderingen met? Ja en nee. Wat blijft? De leerlingenstroom blijft nagenoeg gelijk. Er komen geen grote veranderingen in aantallen, dus ook niet in

Nadere informatie

Wat is een plusvoorziening? Wat is de plusvoorziening in RMC-regio 36b?

Wat is een plusvoorziening? Wat is de plusvoorziening in RMC-regio 36b? Wat is een plusvoorziening? Een plusvoorziening is een combinatieprogramma van zorg en hulpverlening, onderwijs en (indien nodig) arbeidstoeleiding, waarbij een duidelijke structuur voor en verbondenheid

Nadere informatie

Samenwerken en Afstemmen in de doorgaande lijn

Samenwerken en Afstemmen in de doorgaande lijn Samenwerken en Afstemmen in de doorgaande lijn BALV 30 november 2016 Ben Plandsoen wethouder gemeente Leek, Westerkwartier Werkagenda Werkagenda Passend Onderwijs en Gemeenten 6 thema s: basisvoorzieningen

Nadere informatie

Uitkeringswijzer. Aanvullende informatie Doelgroepenregister WSW

Uitkeringswijzer. Aanvullende informatie Doelgroepenregister WSW Aanvullende informatie enregister Het doelgroepenregister is een landelijk register, waarin alle mensen staan die vallen onder de banenafspraak. UWV beheert dit register. Met de gegevens uit het doelgroepenregister

Nadere informatie

Speciaal Gewoon overstappen van speciaal naar regulier onderwijs. Cees de Wit, Maartje Reitsma Schoolpsychologencongres 2014

Speciaal Gewoon overstappen van speciaal naar regulier onderwijs. Cees de Wit, Maartje Reitsma Schoolpsychologencongres 2014 Speciaal Gewoon overstappen van speciaal naar regulier onderwijs Cees de Wit, Maartje Reitsma Schoolpsychologencongres 2014 Wie zijn jullie? Wie zijn wij? Recht op onderwijs dat is gericht op: - de ontplooiing

Nadere informatie

Beleid. De Nieuwe Veste

Beleid. De Nieuwe Veste De Nieuwe Veste 1. Inleiding Nederland kent een leerplicht. In de Leerplichtwet wordt bepaald dat kinderen met ingang van de maand volgend op die waarin ze 5 jaar zijn geworden leerplichtig zijn. De leerplicht

Nadere informatie