Biobouwers overzicht lopende projecten. Luca van Duren

Transcriptie

1 Biobouwers overzicht lopende projecten Luca van Duren 15 april 2015

2 Inventarisatie (Myra van der Meulen) Projecten met een focus op biobouwers Basis: interviews Inventarisatie is nooit compleet! Inventarisatie is altijd een momentopname Presentatie per regio (met Nederlandse deelnemers) Wadden Nederland Europa Internationaal Doel: impressie wie doet wat? gaten en overlap 2

3 Waddengebied 3

4 Restoratie projecten + toegepast Schelpdieren Waddensleutels Mosselwad Zeegras Grootschalig herstel zeegras Waddenzee Position paper slib Hele (internationale Waddenzee) 4

5 Perifere projecten (niet specifiek biobouwers) Deltaprogramma Wadden + Kustlijnzorg ecologie Wettelijke Onderzoeks Taken Mosselbanken (visserij) Mosselbanken (natuur) Referentiegebied Rottum Oestervoorkomens Waddenzee SIBES meetnet 5

6 Onderzoek / gepland Wadden Engine Mossel-dominantie - Wormendominanite Slibstromen & Biobouwers De Waddenzee ecologie abiotiek (slib) mens 6

7 Nederland (rest) 7

8 Restoratie + mitigatieprojecten Proeven met verplaatsen van klein zeegras Zostera noltii in de Oosterschelde: mitigatiemaatregel bij toekomstige dijk werkzaamheden ANT Oosterschelde Building with Nature 8

9 Toegepast onderzoek Draagkracht Oosterschelde Deltakennis Draagkracht voor MZI s Draagkracht kom Building with Nature Markermeer Proeven golfreductie drijvende rietmoerassen Noordwaard 9

10 Fundamenteel model biota onderzoek AiO projecten Ecomorfologie van estuaria en getijdebassins Muds & biota interacties Patroonvorming ecosystem engineers Biogeomorfologie benthos in modellen uncovering inherent dynamics in coupled biogeomorphodynamic systems offshore AiO projecten dynamiek pionierzones schorren + biobouweffecten zeegras 10

11 Internationaal 11

12 Europa Voornamelijk gericht op onderzoeksinfrastructuur HydraLab III (afgerond) HydraLab IV (PISCES) Hoe ga je met organismen om in hydro-experimenten in gootfaciliteiten op intermediaire schaal? THESEUS +30 other partners Innovative technologies for safer European coasts in a changing climate 12

13 Singapore Innovatieve coastal protection Rehabilitation of eroding mangrove mud-coasts/ mud-engine Joint Singapore Marine Program (JSMP) Effect sediment op zeegras en koraal Mangrove vestiging Impacts van sediment op gevoelige ecosystemen 13

14 Indonesië, China Rehabilitation of eroding mangrove mud-coasts/ mudengine Gebruik maken van kweldertechnieken uit de Wadden op tropische locaties om erosie tegen te gaan Zeegras begrazing door Schildpadden Effects of human activities on the eco-morphology of rivers & estuaries (Yangtze estuary) 14

15 Biobouwersprojecten in Nederland Overzichtelijk Klein aantal onderzoeksgroepen Relatief klein aantal mensen Zeer veel kruisverbanden Toegepaste programma s Ecoshape / Building with Nature ( WINN programma ( Mensen Wetenschappers zijn opportunistisch Wetenschappers zijn geïnteresseerd in nieuwe ideeën / concepten Het veld is niet sterk gefragmenteerd en er gebeurt niet veel onderzoek dubbel Externe coördinatie vanuit programma s kan beperkt Facilitering van ecosystem engineering / biogeomorphology platform prima 15

16 Groepen organismen Sterk vertegenwoordigd Kwelders Epibenthische schelpdierbanken (Nederland mosselbanken, buitenland Oesters (Crassostrea) Zeegras Minder vertegenwoordigd Diatomeeën Endobenthos Wormen Niet vertegenwoordigd Sertularia, Sabellaria Veel fysische slib modellen hebben bodem in simpele vorm geparametriseerd processen in de bodem niet altijd gemakkelijk in te brengen 16

17 Onderzoek: Verwachtingen van Biobouwers Meer gebruik maken van modelexercities Simpele analytische modellen Extreme gebiedsmodellen: Voorbeeld Thijs van Kessel: locale verhoging / verlaging geeft effecten op de bodem, maar doet weinig in de waterkolom op kombergingsniveau veranderingen kritische schuifspanning heeft groot effect, maar effect verdwijnt na 10 jaar referentie 2x concentratie rand halvering t crit 17

18 Biobouwerfuncties Invloed op de abiotiek (m.n. sediment) dominant Effect van structuurvorming (rifbouwers, aquatische planten) op habitat (biodiversiteit, voedselbeschikbaarheid) duidelijk minder nadruk 18

19 Beleidsgerelateerde projecten Restoratie projecten vaak nationaal of lokaal gericht; monitoring gericht op soorten, niet op functies Programma Rijke Waddenzee: Bevorderen van sedimentstabiliserende biobouwers Waarschuwing C. virginica reef restoration: balans hele ecosysteem in de gaten houden. Op een aantal plaatsten is dit proces te ver doorgeschoten (Pers. comm. Nils Volkenborn, Sally Woodin) Uitgangspunt moet zijn ecosysteem functioneren. Mogelijk nog beter lessen te trekken van ervaringen elders. 19