Koersplan Dynamiek Scholengroep

Transcriptie

1 Koersplan Dynamiek Scholengroep

2 1. Inleiding Iedere organisatie die bij de tijd wil blijven en zich wil blijven ontwikkelen, staat regelmatig stil bij wat ze is en doet, wat ze zou willen en gaat doen. Ofwel staat stil bij haar missie, kernwaarden, visie en doelstelling. In het verleden waren we gewend om iedere vier jaar een strategisch beleidsplan te maken, een soort blauwdruk. Dat past niet meer in deze tijd. Ontwikkelingen gaan zo snel dat plannen voor vier jaar weinig zin hebben. Het past ook niet meer bij onze manier van werken, in co-creatie, dat wil zeggen samen voortdurend bouwend aan de ontwikkeling van kinderen, en waar diegene verantwoordelijkheid neemt, die voor het betrokken onderwerp het grootste talent heeft. We hebben er daarom voor gekozen een koers uit te zetten. Een koers die dus vooral richtingwijzer en inspiratiebron is en ons steeds weer uitdaagt de goede dingen te doen, op het juiste moment. Die op ieder moment het gesprek over onze reis kan voeden. De koers, ons einddoel ligt vast, de koers is bepaald, de reis is een avontuur. Wat we ook weten is dat we het niet alleen kunnen. Onze missie kan alleen slagen in samenwerking met ouders, andere onderwijs-, opvoed- en zorgorganisaties, gemeenten, cultuur- en sportorganisaties en alle andere betrokkenen die van betekenis zijn voor de toekomst van onze kinderen. Het belangrijkste dat we voor het slagen van onze reis nodig hebben is vertrouwen. Vertrouwen in de kinderen die aan ons toevertrouwd zijn, in hun ouders, in elkaar, in de toekomst. Zonder vertrouwen bouw je geen toekomst. Het koersplan informeert over onze missie en onze kernwaarden. Via onze collectieve ambitie komen we bij de doelstellingen en onze pijlers. Met de inrichting van onze organisatie en een overzicht van onze samenwerkingspartners ronden we ons koersplan af Ik heb er het volste vertrouwen in dat we met deze uitgezette koers en collectieve ambitie, werken aan een mooie toekomst voor onze kinderen en Dynamiek Scholengroep. Dynamiek Scholengroep daagt uit tot leren; denk mee, praat mee, doe mee: laat het een permanente uitnodiging voor iedereen zijn om samen op weg te gaan en te blijven! Jan Jenneskens voorzitter College van Bestuur 1

3 2. Onze missie Dynamiek Scholengroep zorgt voor kwalitatief goed primair onderwijs voor alle kinderen in haar voedingsgebied, ongeacht geloof of afkomst, dat uitgaat van de behoeften van deze kinderen, hun ouders en hun omgeving. 3. Onze kernwaarden 2

4 4. Collectieve ambitie: Dynamiek Scholengroep daagt uit tot leren. Dynamiek Scholengroep vindt dat de rol van onderwijs op een keerpunt staat, van opleiden voor een baan en het aanleren van kennis naar het aanleren van vaardigheden om gelukkig te kunnen leven. Ons onderwijs is nog te veel ingericht met het oog op een voorspelbare, maakbare wereld. Maar die is er niet meer, zestig procent van de huidige banen bestaat over tien jaar niet meer. Om een gelukkig leven te kunnen leiden hebben kinderen zelfvertrouwen en weerbaarheid nodig, het betekent dat ze dingen kunnen doen die ze leuk vinden, dat hun talenten tot hun recht komen, maar ook dat ze een bijdrage kunnen leveren aan de samenleving. Om een gelukkig leven op te kunnen bouwen zijn een aantal basisvaardigheden (21 e eeuw vaardigheden) nodig. Dynamiek Scholengroep ziet het als haar taak deze vaardigheden bij haar kinderen te laten ontwikkelen, zodat ze zich kunnen verbinden met andere mensen en iets kunnen creëren dat impact en waarde heeft. We willen dat onze ambitie daarnaast leidt tot tevredenheid van onze kinderen, hun ouders èn onze leerkrachten. 3

5 5. Doelstellingen en pijlers We hebben geconstateerd dat de inrichting van ons onderwijs op een keerpunt staat. Om de omslag mogelijk te maken moet Dynamiek Scholengroep in de komende jaren een aantal thema s verder inhoud en vorm geven: a. Onderwijs op maat, talenten ontwikkelen b. Vakbekwaamheid in een professionele cultuur, teams professionaliseren c. Spelen, leren en werken in een veranderende omgeving, verbindingen leggen d. Opbrengsten en onderwijskwaliteit versterken 6. Onderwijs op maat, talenten ontwikkelen Het verhaal van ieder kind zijn eigen ontwikkelingsproces Geven we onze kinderen het onderwijs waar ze recht op hebben? Dat is iedere dag de belangrijkste vraag in het onderwijs. Het onderwijs is lang uitgegaan van het gemiddelde kind en van een vast aanbod. De zorg ging voornamelijk uit naar de kinderen die niet (goed) mee konden komen en dat heeft ons veel goeds gebracht, maar de opvoeding en de omgeving zijn anders geworden. Ook ouders weten heel goed dat hun kinderen verschillend zijn en een verschillende aanpak nodig hebben. De vraag moet dus zijn: wat heeft dit kind nodig? Vroeger leerden kinderen zich misschien makkelijker aan te passen aan bepaalde situaties, aan een norm, maar dat hoeft binnen bepaalde grenzen, niet meer. Het kan ook niet meer om in de samenleving mee te kunnen. Minder aanpassing betekent ook dat er meer mogelijk is. Betrokkenheid kinderen en ouders Kinderen willen zelf ook meer invloed op wat ze leren, het motiveert hen om te leren waar hun interesse naar uitgaat. Ze zullen zich daardoor ook meer verantwoordelijk voelen voor hun eigen leerproces. Daarom moet een kind goed weten waar het goed in is, waar het beter in zou kunnen worden en wat het daarvoor moet doen. Ook ouders willen meer betrokkenheid bij de doelen van de school en ze willen hierover meepraten en -denken. Passend Onderwijs Ook loopt het proces van Passend Onderwijs. Daarin gaat het er vooral om dat we zien dat kinderen allemaal verschillend zijn, met verschillende kwaliteiten en talenten, en dat ze zich op verschillende manieren en in hun eigen tempo kunnen ontwikkelen. Daarbij komt ons uitgangspunt dat we zoveel mogelijk thuisnabij onderwijs willen realiseren, ook voor kinderen die speciale voorzieningen nodig hebben. Persoonlijke leerarrangementen Dit alles leidt ertoe dat we in onze koers ons onderwijs veranderen van aanbodgericht naar meer ontwikkelingsgericht. Dat betekent dat we toegroeien naar meer persoonlijke leerarrangementen, de leerling stelt samen met de leerkracht zijn eigen ontwikkelingsdoelen vast. Dit vraagt ook om een andere inrichting van het onderwijs, tot de doorbreking van het leerstof- en jaarklassensysteem. Het uitgangspunt wordt dat kinderen zich in hun eigen tempo leren ontwikkelen, samen met andere kinderen, ongeacht hun leeftijd en met hulp van leerkrachten met verschillende specialismen en ondersteuners. En steeds meer in samenhang met de directe omgeving: ouders, buitenschoolse opvang, sportclubs, cultuurinstellingen en het bedrijfsleven. Schooltijden kunnen daarom ook veranderen. 4

6 Onze stippen Kinderen hebben zelf meer invloed op hun leren; ieder kind is anders en heeft verschillende talenten. Het onderwijs is uitdagend, ontwikkelinggericht en op het leren van de kinderen afgestemd. De ondersteuningsbehoefte van het kind is leidend. Ondersteuning wordt zo thuisnabij mogelijk geboden zodat het kind in zijn eigen sociale omgeving kan blijven functioneren. Onderwijs en zorg werken actief samen, één kind één plan. 7. Vakbekwaamheid in een professionele cultuur, teams professionaliseren Het verhaal van de erkende ongelijkheid Leerkrachten zijn de spil in het onderwijsproces. Zij zijn een spiegel voor het kind. Daarom geldt dat hij moet weten hoe het kind leert, waar hij goed in is, waar hij beter in kan worden en wat hij daarvoor moet doen. Daar gaat het gesprek over, tussen de leidinggevende en de individuele leerkracht, maar ook in teamverband, bijvoorbeeld in een vorm van intervisie, collegiale consultatie of via maatjesleren en in clusterverband. We blijven in gesprek over het eigen handelen en hoe dat het leren van leerlingen stimuleert, over individuele leerlingen, over thema s die actueel zijn of mensen bezighouden. Dat bevordert het eigen vakmanschap en het gebruikmaken van elkaars kwaliteiten. Dynamiek Scholengroep zal het onderlinge gesprek stimuleren en faciliteren. Alle medewerkers hebben op hun eigen gebied kennis van zaken. Wie het weet, mag het zeggen. Co-creatie Behalve het onderlinge gesprek leidt een andere kijk op onderwijs er ook toe dat leerkrachten veel meer samen het onderwijs vormgeven: in de voorbereiding van het lesprogramma en bij het ontwikkelen van eigen lesprogramma s. We noemen dit ook wel co-creatie. Co-creatie zorgt er bovendien voor dat medewerkers in hun kracht komen, empowered worden. Alle medewerkers zijn immers betrokken bij het creëren van oplossingen die hun werk raken. Bij verandertrajecten hebben alle betrokkenen invloed op het ontwerp, op het proces en op het resultaat. Co-creatie is een avontuurlijke puzzeltocht waarvan de bestemming vooraf niet precies bekend is. Het werk van een leerkracht gaat er anders uit zien. Er wordt vaker in kleinere groepen van deskundigen en geïnteresseerden gewerkt met ruimte voor reflectie en intervisie. Van learn to do naar do to learn. Wie het weet, mag het zeggen Zoals er verschillen zijn tussen de leerlingen en hun individuele vaardigheden, zijn deze verschillen ook aanwezig bij leerkrachten. Zij werken steeds meer in een team waar ieder op zijn talent wordt aangesproken. Dat sluit ook aan bij de wens van leerkrachten dat ze meer invloed willen op wat ze doen en wat ze kunnen. Het proces van méér samenwerken zal ook leiden tot meer taak- en functiedifferentiatie. Informatie wordt op alle niveaus gedeeld en dat diegene verantwoordelijkheid neemt die voor het betrokken onderwerp het grootste talent heeft. Ook dit leidt ertoe dat mensen in hun kracht komen, zelfbewust worden en het heft in eigen hand nemen. Een leerkracht die in zijn kracht zit, ervaart zijn werk als betekenisvol en in lijn met persoonlijke waarden en idealen. Hij neemt professionele verantwoordelijkheid en is ervan overtuigd dat de eigen inzet een belangrijke bijdrage levert. 5

7 Professionele cultuur en vakbekwaamheid Medewerkers zijn zelf verantwoordelijk voor het verder bekwamen van hun kennis en vaardigheden. De organisatie faciliteert, onder andere door in een samenwerking met andere besturen en opleidingen zelf vormen van opleiding of training te ontwikkelen. De vraag van de medewerker is daarin leidend. Het inzicht in het eigen functioneren bevordert dat leerkrachten goed kunnen zien wat individuele leerlingen nodig hebben in hun ontwikkeling: hoe leren zij, op welk punt zitten zij en hoe worden ze uitgedaagd om verder te komen. Leerkrachten moeten dus een sterke pedagogische antenne hebben en open en objectief, dat wil zeggen vanuit gedeelde opvattingen, de situatie kunnen analyseren en ernaar handelen. Hij is vooral leercoach en minder instructeur. Wat geldt voor de leerkracht geldt ook voor de leidinggevende. Hij is een spiegel. Zijn rol is vooral inspireren en verbinden. Onze stippen: Een medewerker van Dynamiek Scholengroep heeft ambitie, werkt in een uitdagende omgeving en zet zijn kennis en kunde binnen de gehele organisatie in. Hij ontwikkelt zich van startbekwaam via basisbekwaam naar vakbekwaam. De medewerker heeft zicht op eigen kwaliteiten en neemt zelf verantwoordelijkheid voor verbetering van het onderwijs. Medewerkers geven het onderwijs in co-creatie, met elkaar en anderen, vorm. 8. Spelen, leren en werken in een veranderende omgeving, verbindingen leggen Het verhaal van we doen het samen We weten het al lang: de school, het onderwijs kan het niet alleen. En we willen het ook niet alleen doen. Behalve de ouders zijn er meer partijen die een bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van kinderen. Dat zijn andere onderwijs-, opvoed- en zorgorganisaties, gemeenten, cultuur- en sportorganisaties, het bedrijfsleven en nog vele anderen die van betekenis (kunnen) zijn voor de ontwikkeling en dus toekomst van onze kinderen. Ouders De betrokkenheid van ouders is belangrijk. Dit kan op drie manieren vorm krijgen: Een: de betrokkenheid van ouders bij hun kind als leerling. Ouders hebben een enorme ervaringsdeskundigheid als het om hun eigen kind gaat. Daar moet de school van profiteren. Twee: de betrokkenheid van ouders bij de groep, de klas of de school van hun kind. Die is niet altijd vanzelfsprekend. Dat ouders ook zelf andere expertise en interessante netwerken hebben waar de school van kan profiteren, wordt vaker vergeten. Door de inzet van dit zogenaamde sociale kapitaal van ouders raken zij op een natuurlijke manier betrokken bij de groep, klas of school van hun kind. Betrokkenheid die verder gaat dan alleen het eigen kind. Drie: de betrokkenheid van de school bij het gezin van het kind. Wat weten we over de directe omgeving van het kind? En waar kunnen we ondersteunend zijn? In de drie lijnen worden vier niveaus onderscheiden: meeleven, meehelpen, meedenken en meebeslissen. Deze indeling biedt een kader om verder te werken aan de betrokkenheid van ouders. 6

8 Omgeving Onze scholen staan midden in wijken en dorpen en vormen, vaak samen met de inwoners en andere organisaties, een belangrijke basisvoorziening in het kader van leren en ontwikkelen èn leefbaarheid. We zijn al langer op weg om met al die verschillende partners rond de school een dekkend netwerk te realiseren voor de doorgaande ontwikkeling van het kind van 0-13 jaar. Waarin de school het ontmoetingscentrum is en waar spelen, leren en werken, kortom ontwikkelen, in elkaar overvloeien. Waarin diverse uitingen van het maatschappelijk leven tot uitdrukking kunnen komen. Waardoor de school ook zorgt voor sociale samenhang. De school als centrum van ontwikkeling kan op verschillende manieren gestalte krijgen. In de vorm van de school als ontmoetingsplek in de wijk of het dorp, als brede school of Integraal Kindcentrum, al naar gelang de mogelijkheden ter plekke. Ook in dit geval kiezen we voor co-creatie: we bouwen samen met andere organisaties als gelijkwaardige partners. Een absolute voorwaarde om een centrum van ontwikkeling te kunnen zijn, is de beschikking over goed uitgeruste gebouwen. Leren doe je niet alleen in de school. Kinderen moeten ook spelen en bewegen. Door verbindingen kunnen we sporten, bewegen en een gezonde leefstijl stimuleren en aanwennen. We zorgen voor duurzame en flexibele gebouwen waarbij de samenwerking met de andere gebruikers slim en efficiënt wordt geregeld. onze stippen Ouders zijn actief betrokken bij de ontwikkeling van en het onderwijs aan hun kind We maken actief verbinding met ondersteunende partijen die de kwaliteit en de variatie in het onderwijs vergroten Er zijn doorgaande ontwikkelingslijnen van voorschool tot en met voortgezet onderwijs. 9. Opbrengsten en onderwijskwaliteit Het verhaal van monitoren en analyseren Lezen, schrijven en rekenen zijn instrumentele vaardigheden die nodig zijn om te kunnen functioneren in de samenleving. Ze zijn voorwaardelijk om de gekozen 21 e eeuw vaardigheden te realiseren. 7

9 Werken aan opbrengsten gaat over: de cognitieve resultaten van kinderen ; de sociaal-emotionele beleving en resultaten; de tevredenheid van kinderen, ouders en vervolgonderwijs; de ontwikkeling van de 21 e eeuw vaardigheden. Een verdere integratie van de vakgebieden is nodig en kan door themagericht, projectmatig of contextueel werken, in verbinding met de directe omgeving. Omdat in het onderwijs de nadruk komt te liggen op de 21 e eeuw vaardigheden, zullen er ook nieuwe leerdoelen geformuleerd moeten worden en nieuwe vormen van opbrengstgericht werken ontwikkeld moeten worden. Analyse van gegevens Voor Dynamiek betekent opbrengstgericht werken en onderwijskwaliteit versterken dat de gegevens die verzameld worden over wat leerlingen kunnen, systematisch gebruikt worden om te analyseren wat deze leerlingen nodig hebben om zichzelf te verbeteren. Dit maakt het mogelijk persoonlijke leerarrangementen te ontwerpen. Opbrengstgericht werken en versterken van de onderwijskwaliteit zijn geen doelen op zichzelf, maar manieren en middelen om onze visie op onderwijs vorm te geven. Een planmatige cyclus van kwaliteitszorg borgt daarbij een gestage ontwikkeling en verbetering. Daarbij past ook verantwoording afleggen aan de samenleving. Ook het externe toezicht via de onderwijsinspectie is in verandering, een nieuw (samenhangend en breed) waarderingskader met daarin meer ruimte in de kwaliteitsstandaarden. Onze stippen Het ontwikkelen van de 21 e eeuw vaardigheden staat centraal De ontwikkeling van kinderen wordt bijgehouden en geanalyseerd. Door zelfevaluatie en op basis van kennis over wat werkt komen we tot gerichte verbeteracties. Verantwoording wordt op een transparante wijze afgelegd 8

10 10. Onze organisatie Om kwalitatief en innovatief onderwijs te kunnen borgen en ook de opdrachten waar we voor staan waar te kunnen blijven maken heeft Dynamiek Scholengroep voor een organisatiemodel gekozen waarin samenwerken tussen de scholen een belangrijke succesfactor is. De verbinding en de samenwerking tussen de scholen en de medewerkers van die scholen zorgen ervoor dat we onze professionaliteit, specialismen en innovatiekracht breed in de organisatie kunnen inzetten. Dynamiek Scholengroep heeft voor een clusterindeling met drie clusters gekozen. Die indeling is in eerste instantie gekozen vanuit een geografisch en praktisch perspectief, passend onderwijs en een andere vorm van ondersteuning. De scholen zijn onderdeel van een cluster en de leidinggevenden daarbinnen collectief verantwoordelijk voor alle locaties. Meer en meer zullen de pijlers die we in onze koers aangeven op clusterniveau ingericht en aangestuurd worden. Daarmee stimuleren we de talentontwikkeling van alle kinderen in een breed perspectief en de professionele ontwikkeling van medewerkers en teams kunnen meer impulsen krijgen. Ook de relatie met onze samenwerkingspartners krijgt zo beter vorm en kan gewaarborgd blijven. Het verbeteren van de onderwijskwaliteit en het borgen van de juiste opbrengsten is zo minder kwetsbaar en geeft ruimte om kansen te benutten in plaats van voortdurend de aandacht te moeten richten op mogelijke risico s. Onze organisatie maakt gebruik van een beperkte ondersteunende dienst vanuit het bestuurskantoor. Beleidsontwikkeling, innovatie en ontwikkeling wordt vooral projectmatig, in samenwerkingsverband of in ondersteuningsteams ingericht waarbij we gebruik maken van de kennis en deskundigheid binnen Dynamiek Scholengroep, wie het weet mag het zeggen, wie het kan doet het. Dat betekent ook dat we waar mogelijk loslaten als het kan en sturen waar het nodig is. Onze organisatie is actief en voortdurend op zoek naar samenwerking en verbinding. Dynamiek Scholengroep wil een wendbare organisatie zijn, een organisatie die in staat is zich voortdurend aan te passen aan nieuwe omstandigheden, gericht op de lange termijn en die het kan volhouden in een omgeving die vaak onvoorspelbaar is. 9

11 11. Onze samenwerkingspartners, 10

12 12. Voorwaarden Om onze collectieve ambitie waar te maken zijn enkele voorwaarden noodzakelijk: De eerste is veel meer gebruik te maken van digitale technieken: in het onderwijsleerproces, in het volgen van de ontwikkeling van onze kinderen, in de samenwerking tussen leerkrachten en scholen en met het oog op een efficiënte bedrijfsvoering. Samenwerking is een tweede belangrijke voorwaarde. Dat is ook waarom Dynamiek heeft gekozen voor clustervorming van haar scholen. Het maakt samenwerking op alle niveaus mogelijk en bevordert dat iedereen over de grenzen van de eigen school kijkt. Dit leidt tot een organische verandering. 13. Tot besluit Dynamiek Scholengroep daagt uit tot leren. Met dit koersplan dagen we kinderen, ouders, medewerkers, onze samenwerkingspartners en onze omgeving uit. Niet om van een afstand te kijken of ons dat wel gaat lukken, nee pro- actief, op ieder moment en op eigen initiatief om bij te dragen, mee te doen en een rijke omgeving te ontwikkelen. Onderwijs is niet het vullen van het vat, maar het ontsteken van het vuur.! Met passie zijn we op weg om met veel plezier, beleving en betrokkenheid dat vuur voor ieder kind te laten voelen. We beseffen onze verantwoordelijkheid daarin. Dynamiek Scholengroep zorgt ervoor dat iedereen mee kan en mag doen, dat er aandacht is voor persoonlijke ontwikkeling en dat we succes behalen. We handelen vanuit respect en veiligheid, iedereen kan en mag zichzelf daarin zijn. Dynamiek Scholenroep: midden in deze omgeving, denk mee, praat mee, doe mee! 11