Taalbeleid aan de UGent Nota aan de Onderwijsraad, vanuit de studentengeleding en de GSR
|
|
- Leopold Camiel Koning
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Taalbeleid aan de UGent Nota aan de Onderwijsraad, vanuit de studentengeleding en de GSR Inleiding Deze nota is opgesteld rond twee cruciale aspecten van anderstalig onderwijs binnen een Nederlandstalige opleiding en universiteit, namelijk de balans tussen de meerwaarde van anderstalige vakken en de extra studielast ervan. Hierbij dient verduidelijkt te worden dat met anderstalig onderwijs niet enkel de doceertaal maar ook de taal van het cursusmateriaal werd bekeken. In deze tekst wordt er eerst en vooral gekeken naar alle aspecten van anderstalig onderwijs, vanuit het perspectief van de studenten. Vervolgens worden enkele concrete suggesties naar voor geschoven om zo via de Onderwijsraad en het universiteitsbestuur de balans de juiste richting uit te duwen en zo de meerwaarde van anderstalige vakken te maximaliseren. Anderstalige vakken: meerwaarde of extra (studie)last? Anderstalige vakken zijn zeker en vast een verrijking voor het universitair onderwijs. Studenten die reeds in contact zijn gekomen met andere talen, binnen de context van hun vakgebied, zijn beter voorbereid op de arbeidsmarkt. Het zich vlot kunnen uitdrukken in de gangbare taal binnen een bepaald vakgebied is een enorme troef in het latere beroepsleven en is dan ook een wezenlijk onderdeel van de kwaliteit van de opleiding. Verder vergemakkelijken anderstalige vakken de internationalisering. Prominente academici uit andere taalgebieden kunnen aangetrokken worden om aan de universiteit (gast)colleges te geven, wat zeker ook een meerwaarde voor het onderwijs inhoudt. En ook internationale studenten, bijvoorbeeld in het kader van een Erasmus-uitwisseling, kunnen zo gemakkelijker lessen volgen en mee de universiteit een internationaal karakter geven. Het spreekt echter voor zich dat het volgen van lessen in een andere taal een extra studielast kan betekenen. Dit in het bijzonder voor studenten die deze taal niet voldoende machtig zijn of studenten die deze taal niet als moedertaal hebben. De doceertaal op zich kan soms zelfs een cruciale rol spelen in de beslissing om keuzevakken al dan niet te kiezen. Er moet dan ook voldoende aandacht worden geschonken aan de extra studielast die een andere taal met zich mee kan brengen. Een ander aspect is het gebruik van anderstalig cursusmateriaal. Tot nu toe bestaat er in het OER enkel een regeling voor vakken die volledig in een andere taal gedoceerd worden. Toch kan een anderstalige cursus of bijkomend studiemateriaal soms ook zorgen voor een extra barrière. Ook hier is extra aandacht nodig voor de impact die een andere taal kan hebben op de studielast. 1
2 Concrete aanbevelingen Voor de studentengeleding moet taal een meerwaarde zijn, geen hinderpaal. Door een andere taal te hanteren moeten studenten in staat zijn andere inzichten te verwerven om de inhoud beter te begrijpen. Verder leren studenten zo communiceren over hun vakgebied, en dit in de internationaal gangbare taal. Om studenten zoveel mogelijk te stimuleren en om de studenten die een extra studielast kunnen ondervinden van deze vakken te ondersteunen, zijn volgende aanbevelingen wenselijk: Taallessen en taalondersteuning Eén van de hoofdredenen voor het opstellen van deze nota was het zoeken naar een concrete implementatie van artikel 45, 2 van het OER. Deze paragraaf stelt dat studenten die een anderstalig opleidingsonderdeel in hun curriculum van een Nederlandstalige opleiding opnemen, recht hebben op taallessen voor die taal. De huidige formulering is echter vrij vaag waardoor er een weinig coherente en soms compleet verkeerde implementatie (bv. studenten laten betalen voor de cursus) van deze taallessen bestaat in de verschillende faculteiten (zie bijlage 1). Taallessen moeten studenten in staat stellen om het vereiste taalniveau voor anderstalige vakken of cursusmateriaal te verwerven en te remediëren in geval van problemen. Voorwaarde is uiteraard goede communicatie over deze taallessen naar de studenten toe zodat deze paragraaf uit het OER geen dode letter wordt, maar echt een meerwaarde kan betekenen. Daarom zijn enkele aanpassingen aan artikel 45, 2 van het OER nodig. Taallessen moeten als keuzevak mogelijk worden indien er een concrete nood aan taalondersteuning is, bepaald door de faculteit of opleiding. Dit kunnen zowel situaties zijn met anderstalige vakken in het curriculum (bv. een keuzevak Wetenschappelijk Engels voor de Engelstalige vakken bij de FWE) als situaties waarbij kennis van het vakjargon in een andere taal een meerwaarde kan zijn (bv. Frans voor Diergeneeskunde voor bij de klinieken van de FDGE). Naast deze volledige taalvakken (die als keuzevak voor studiepunten meetellen), kunnen ook ondersteunende sessies ingericht worden, waarbij enkele taalvaardigheden in een specifieke context worden bijgebracht (bv. enkele sessies gericht op het lezen van Franstalige rechtspraak bij de FRE). Deze sessies kunnen dan best ingebed worden in het eerste vak, liefst in de eerste of tweede Bachelor, waar deze vaardigheden nodig zijn (bv. extra begeleiding voor het academisch schrijven bij het eerste vak met een paper aan de FLWI). Dit kan ook gebeuren in een vakantiecursus, naar analogie met bijvoorbeeld de vakantiecursussen wiskunde in de FEB. Zo kunnen studenten die reeds in het middelbaar onderwijs een taalachterstand hebben opgelopen, deze reeds remediëren voor ze aan hun studies aanvatten. 2
3 Gezien de diverse noden die er bestaan rond taalondersteuning, moet dit per faculteit of opleiding worden bekeken en beslist. Samenwerking met het UCT voor de praktische implementatie is hierbij zeer sterk aangewezen. Enkele van de hier vermelde voorbeelden bestaan reeds, maar er is op dit moment absoluut geen coherent beleid. Andere suggesties spelen in op concrete noden, waaraan nu vanuit de faculteiten geen gehoor wordt gegeven (bv. ondersteuning voor Frans in de klinieken bij de FDGE). Daarom moet de centrale administratie hier een coördinerende rol in spelen. De KCO s dienen aan de Onderwijsraad te rapporteren welke initiatieven de faculteiten nemen rond deze taallessen. Zo kan er op worden toegezien dat deze regel overal gevolg krijgt en kan het cursusaanbod gerationaliseerd worden. Ook dienen vanuit het universiteitsbestuur voldoende middelen te worden voorzien om deze lessen in elke faculteit te organiseren. Verklarende woordenlijsten voor standaardterminologie Verklarende woordenlijsten kunnen een meer laagdrempelige manier zijn om tegemoet te komen aan de extra studielast die cursusmateriaal in een andere taal met zich meebrengt. Dit bevat zowel woordenlijsten voor specifieke vakken (bv. Engelse termen in de thermodynamica bij de FirW) of algemeen voor een hele opleiding (bv. basisterminologie economie in het Frans en Engels bij de FEB). Verder worden studenten op die manier in staat gesteld de vakterminologie aan te leren, zowel in het Nederlands als in de standaardtaal van het vakgebied. Het is dan zeker niet de bedoeling dat de lesgevers zelf Nederlandstalige termen gaan uitvinden. Beter is dan om een standaardterm te gebruiken in een andere taal, met een korte uitleg in een woordenlijst. Kwaliteitszorg anderstalige lessen De kwaliteit van de anderstalige lessen en het cursusmateriaal dient nauwkeurig in de gaten gehouden te worden. Een andere doceertaal dient steeds een concrete meerwaarde te bieden voor het vak. Hier is een coördinerende rol voor de KwaliteitsCellen Onderwijs voorgelegd. Bij de keuze van de taal van een opleidingsonderdeel moet ook gekeken worden naar de specifieke competenties van de lesgevers. Zo wordt vermeden dat een lesgever die het Nederlands niet machtig is plots in het Nederlands moet beginnen doceren of dat anderstalige vakken worden gegeven door professoren die deze taal onvoldoende machtig zijn. Nu biedt het OER reeds de mogelijkheid om anderstalige lesgevers in een andere taal dan het Nederlands te laten doceren. Het is dan ook maar logisch dat een Nederlandstalige professor die in een andere taal wil lesgeven die taal ook machtig moet zijn. Al te vaak worden studenten geconfronteerd met lesgevers die hier niet aan voldoen, met nefaste gevolgen voor de kwaliteit van het verstrekte onderwijs. 3
4 Taal van het examineren Als laatste is het uitermate belangrijk dat examens en begeleidingssessies steeds in het Nederlands kunnen plaatsvinden. Op die manier wordt steeds getoetst op de inhoudelijke kennis van de student en niet op de taalvaardigheid. Dit is nu al vastgelegd in artikel 59, 2 van het OER. Deze regel moet dan ook absoluut blijven bestaan en de procedure hiervoor moet voldoende gecommuniceerd worden naar alle betrokkenen. Conclusie Het belang en de meerwaarde van anderstalige opleidingsonderdelen kan niet voldoende benadrukt worden. Het is echter cruciaal dat er voldoende aandacht wordt besteed aan de impact op de studielast en de drempel die hierdoor gecreëerd kan worden. Het is essentieel dat de Onderwijsraad en het universiteitsbestuur deze concrete aanbevelingen rond taalondersteuning ter harte nemen. Het is noodzakelijk dat er een centraal beleid hieromtrent wordt uitgedacht en ondersteund. Dit beleid dient vervolgens door de faculteiten uitgediept te worden, om aan hun eigen noden te voldoen. Bij de aanpassingen aan het OER is bijgevolg een herformulering van artikel 45, 2 wenselijk, om het taalbeleid te formaliseren. Unaniem goedgekeurd op de Algemene Vergadering van de Gentse Studentenraad op 27 oktober
5 Taalbeleid aan de UGent bijlage 1 - Overzicht implementatie taallessen per faculteit Taalbeleid per faculteit Ter omkadering van de discussie rondom taalbeleid en lessen voor anderstalige vakken binnen Nederlandstalige diplomacontracten is er contact opgenomen met alle individuele faculteiten. Het gaat specifiek om Artikel 45, 2, uit het Onderwijs- en Examenreglement, dat stelt dat studenten die anderstalige vakken binnen een Nederlandstalig diplomacontract hebben hiervoor ondersteuning voor kunnen aanvragen, die facultair geregeld moet worden. Aangezien de individuele faculteiten zelf invulling aan deze regel moeten geven, geeft dit een weinig coherent beleid. Soms is men zelfs volledig niet in orde met het OER (zie bijvoorbeeld bij de FRE, waar studenten moeten betalen voor de ondersteuning). Hieronder volgt een overzicht van de procedures van de faculteiten. Deze zijn via mail en telefonische gesprekken met betrokken studietrajectbegeleiders of andere medewerkers achterhaald. Veel Bacheloropleidingen aan de verschillende faculteiten zijn geheel Nederlandstalig. Het zijn meer de Masteropleidingen die anderstalige vakken met zich meebrengen, waarbij de kwantiteit van de vakken ook klein is. Wat opvalt is dat veel faculteiten geen procedure hebben ter ondersteuning van anderstalige vakken, zoals besproken in het OER. Omdat het hier meestal om Master niveau vakken gaat wordt er vaak van uitgegaan dat de kennis van een andere taal (meestal Engels) al een bepaald niveau heeft bereikt. Soms biedt de faculteit nog specifieke vakken over het vakjargon in andere talen, maar dit zijn vaak keuzevakken van masterniveau. Faculteit Ingenieurswetenschappen Dit is de enige faculteit waar een procedure is vastgelegd. Individuele leerlingen moeten aan de start van het academiejaar een gemotiveerde aanvraag indienen bij de onderwijsdirecteur. In deze brief moet een duidelijke motivering en duiding bevatten voor de benodigde taallessen. Deze taalondersteuning moet bij het UCT worden gegeven. Directie Onderwijsaangelegenheden zorgt voor de praktische afhandeling. Faculteiten Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen Deze faculteiten hebben geen specifiek beleid rondom de implementatie van het besproken artikel. Alleen in het laatste Bachelorjaar en in de Master kunnen er anderstalige vakken voorkomen. Om dit te ondersteunen kunnen studenten een keuzevak kiezen voor het vakjargon in een andere taal (Engels bij wetenschappen en bio-ingenieurs, Frans bij geneeskunde). Deze faculteiten hebben nog nooit individuele aanvragen voor taalondersteuning gekregen. 5
6 Faculteit Rechtsgeleerdheid Deze faculteit heeft geen algemene procedure betreffende de implementatie van artikel 45. Wel zijn er verschillende soorten beleid per opleiding. De criminologie biedt in de Bachelor een keuzevak Engels vakjargon aan, gegeven door de vakgroep zelf. Men verwacht in de Master een bepaald niveau kennis van Engels. De opleiding rechten bevat geen specifieke taalondersteuning binnen het curriculum. Studenten die taalondersteuning wensen kunnen aan het UCT juridisch Frans of Engels volgen. Dit is echter volledig buiten het curriculum en tegen betaling van 90. Faculteit Economie en Bedrijfskunde Bij deze faculteit komen verschillende Engelstalige vakken voor. In de bachelor jaren zijn er 3 à 4 anderstalige vakken, in de Master wordt het maximum van 50% benut, meestal in specifieke afstudeerrichtingen. In de eerste twee jaar van de Bachelor zijn er plichtvakken over economisch Engels en Frans. Er is een zeer beperkte mogelijkheid om dit te verlengen in het derde jaar. Omwille van deze plichtvakken wordt er geen gebruik gemaakt van artikel 45, 2 van de OER en is hier ook geen standaard procedure voor. Er zijn nog nooit individuele aanvragen geweest op basis van bovengenoemd artikel. Faculteiten Letteren en Wijsbegeerte, Farmaceutische Wetenschappen en Politieke en Sociale Wetenschappen Deze faculteiten hebben geen procedure rondom taalondersteuning. Daarnaast hebben zij ook geen keuzevakken binnen studies voor ondersteuning. Er zijn weinig tot geen individuele aanvragen voor ondersteuning. In het geval dat er een aanvraag bij de trajectbegeleiders zou komen wordt dit ad hoc bekeken. Faculteit Diergeneeskunde Bij de FDGE geldt bovenstaande praktijk. De studenten hebben echter wel een keuzevak aangevraagd voor vakjargon in het Frans in de klinieken (i.v.m. veel Franstalige paardenhandelaren). Maar hiervan werd gesteld dat de studenten dit onderling moesten regelen. Studenten zijn nu zelf bezig om woordenlijsten samen te stellen om dit probleem te verhelpen. Helaas biedt dit alleen geen verbetering voor spreekvaardigheid van studenten. Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Bij deze faculteit zijn er geen anderstalige vakken, dus is dit artikel niet van toepassing. 6
7 Taalbeleid aan de UGent bijlage 2 - Overzicht implementatie taallessen per faculteit Ter ondersteuning en kadering van Nota Taalbeleid, is het nodig een aantal cijfers te bekijken. Dit gaat om het aantal studenten dat nu gebruik maakt van ondersteunende taallessen (zowel binnen de faculteiten als bij het UCT) alsmede de mogelijke kosten van het UCT voor het ontwikkelen en geven van de ondersteunende taallessen, waarvan er sprake is in de nota. Studentenaantallen met taalondersteuning Bij verschillende opleidingen en faculteiten worden er verplichte vakken of keuzevakken aangeboden die zich richten op ondersteuning van vakjargon in een andere taal (zie bijlage 1). Voor de keuzevakken is het interessant om te zien hoeveel studenten dit gaat. Vakonderdeel Opleiding studenten aj English language proficiency Language and Culture: Spanish (Basic) and Technical English (Intermediate) Engels voor criminologen Frans voor criminologen Huisarts- patiëntenzorg in de franse taal 1 e master bio-ingenieurs (FBW) 4 (total onduidelijk, meerdere richtingen) European Master Nuclear Fusion 9 (40) Science and Engineering Physics, meerdere studiejaren (FIRW) Bachelor criminologie, 2de jaar (FRE) Bachelor criminologie, 2de jaar (FRE) Geneeskunde, 4 de proef, meerdere afstudeerrichtingen. Ook gevolgd met creditcontract (FGGE) 56 (264 incl. GIT studenten) 26 (264 incl. GIT studenten) Zie tabel 2 Het UCT geeft ook taalondersteuning, in de vorm van taalcursussen gericht op specifieke arbeidssectoren. Het aantal inschrijving als student van deze cursussen geeft een indicatie van studenten die ondersteuning nodig hebben, of nuttig inschatten, maar dit binnen de faculteit niet krijgen. De cijfers gaan over academiejaar Informatie van het UCT vormt de basis van onderstaande tabel. 7
8 Cursus Aantal Universiteitsstudenten inschrijvingen Patiëntenzorg in het Frans (Medisch Frans) 119 (119) Juridisch Frans 89 (89) Juridisch Engels 23 (22) Juridisch Duits Wordt om de twee jaar georganiseerd in jaar : 3 (12) inschrijvingen Academisch Engels upper-intermediate 50 (32) Crash Course Academic English 15 Intermediate Academic English (CEF = B1) 28 Preparing for an English test (CEF=B2) 6 Wetenschappelijk Engels voor diergeneeskunde 15 Praktisch Engels niveau 2 (CEF = A2) 8 Praktisch Engels niveau 3 (CEF = B1) 25 Praktisch Engels niveau 4 (CEF = B2) 30 Praktisch Engels niveau 5 (CEF = C1) 17 Praktisch Engels niveau 6 (CEF = C2) 6 Praktisch Frans niveau 1 (CEF = A1) 28 Praktisch Frans niveau 2 (CEF = A2) 27 Praktisch Frans niveau 3 (CEF = B1) 110 Praktisch Frans niveau 4 (CEF = B2) 70 Praktisch Frans niveau 5 (CEF = C1) 9 (a) De cursus medisch Frans is een vrij keuzevak (zonder kosten voor de student) in het studiecurriculum, maar alleen studenten geneeskunde uit het laatste jaar mogen instromen. Indien er plaatsen vrij zijn is het ook mogelijk voor eerstejaars Master studenten in te schrijven. (b) de juridische taalvakken zijn niet in het studiecurriculum opgenomen. Er bestaat onduidelijkheid welke partij de cursus betaald. Duidelijk is dat de studenten zelf 70 euro te betalen om het vak te volgen. Daarnaast betaalt de faculteit ook een bedrag aan het UCT voor deze cursus. (c) voor sommige cursussen is er geen totaal gegeven, omdat dit niet duidelijk is en niet direct extra informatie toevoegt. Het UCT benadrukt dat er voor bepaalde vakken geen vrije instroom geldt. Zo is het aantal studenten dat medisch Frans (binnen de cursus geneeskunde, zie tabel 1) volgt beperkt tot een maximum aantal. Een vrije instroom van studenten zou tot gevolg kunnen hebben dat inschrijvingen exponentieel stijgen. 8
9 Kosten ontwikkeling cursus UCT In de Nota Taalbeleid aan de UGent wordt voorgesteld om, indien nodig, het UCT in te schakelen voor facultaire taalcursussen te ontwikkelen. Het UCT heeft deze praktische functie voor faculteiten. Dit brengt natuurlijk wel bepaalde kosten met zich mee. Het UCT heeft hiervoor die volgende kostenindicatie gemaakt: 2.1. De kostprijs van een cursus is afhankelijk van (a) het aantal uren les, (b) het aantal studenten die men wenst toe te laten per klas/groep, (c) het statuut van de lesgever (praktijkassistent of lesgever met een ATP-statuut), (d) de anciënniteit van de lesgever, (e) de werklast van de cursus Daarom volgt hieronder een vork van kostprijsberekening op basis van een gespecialiseerde normtaalcursus. Dit is een cursus bestemd voor een bepaalde professionele doelgroep met een waarde van 3 ects of 1.5 uur/week op jaarbasis en aangeboden aan groepen van gemiddeld 30 studenten. Een dergelijke cursus is vergelijkbaar met de juridische of medische taalvakken, die nu reeds gegeven worden. Hiervoor wordt 0.10 FTE begroot, inclusief pensioenverzekering. Voor een praktijkassistent met een anciënniteit van 0 tot 5 jaar betekent dit grosso modo tussen 6300 en 7300 euro; voor een ATP-statuut (het statuut van de UCTlesgevers) met dezelfde anciënniteit tussen 5700 en 6500 euro. Heeft de lesgever een ATP-statuut met een hogere graad dan wordt het tussen 6500 en 7300 euro. De loonkost neemt als referentiejaar en houdt rekening met een beperkte overhead als marge voor bijkomende kosten. Voor de academische taalvakken, die een grotere arbeidsbelasting van de docent vergen en bestemd zijn voor doctorandi en docenten, ligt de kostprijs hoger. Dit is dus niet van toepassing bij cursussen voor studenten De berekening onder 2.2. gaat ervan uit dat het UCT factureert aan de betrokken faculteit en dat de faculteit uit haar middelen betaalt. Het is echter ook mogelijk dat een faculteit uit haar eigen (vlottende) personeelspunten een vereiste FTE- equivalent van een praktijkassistent inbrengt, eventueel via een openverklaring van een deeltijds mandaat van praktijkassistent. Een derde mogelijkheid is dat de faculteit een som per ingeschreven student betaalt en de student een deel van het saldo van de totale kostprijs laat betalen. Deze laatste oplossing wordt niet aanbevolen, omdat het deelname aan de cursus sterk afremt (Bron: mail wisseling met UCT). 9
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieHet taalbeleid aan de Universiteit Gent 2009-2011: resultaten en bevindingen
. Taalbeleid hoger onderwijs Ronde 8 Sibo Kanobana Universiteit Gent Contact: sibo.kanobana@ugent.be Het taalbeleid aan de Universiteit Gent 2009-2011: resultaten en bevindingen 1. Inleiding In deze bijdrage
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieGedragscode Onderwijstaal Universiteit Antwerpen UITGANGSPUNTEN
Gedragscode Onderwijstaal Universiteit Antwerpen (Raad van Bestuur, 23 april 2013, 27 mei 2014, 31 maart 2015, 12 april 2016, 28 maart 2017 en 27 maart 2018) UITGANGSPUNTEN De Universiteit Antwerpen wenst
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieStandpunt taalbeleid
Standpunt taalbeleid Inleiding Deze standpunttekst werd opgemaakt door de Gentse Studentenraad, de overkoepelende studentenraad van de Universiteit Gent. Om te beginnen wordt geschetst hoe de taal van
Nadere informatieAangepaste taalvoorwaarden
Aangepaste taalvoorwaarden 2018-2019 Steeds te gebruiken in combinatie met artikel 10 van het Onderwijs- en examenreglement 2018-2019. Zie www.ugent.be/oer. (*) Opleidingen in grijs: deze studenten werden
Nadere informatie(*) Opleidingen in grijs: deze studenten werden al gescreend via een geschiktheidsonderzoek (studenten hebben altijd een toelatingsbrief).
Aangepaste taalvoorwaarden 2017-2018 Steeds te gebruiken in combinatie met artikel 10 van het Onderwijs- en examenreglement 2017-2018. Zie www.ugent.be/oer. (*) Opleidingen in grijs: deze studenten werden
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieINHOUD. Studeren aan het RITCS : de taalgids. Het B2-parcours. Het Drempel-parcours. Praktische informatie TAALGIDS
INHOUD Studeren aan het RITCS : de taalgids Het B2-parcours Het Drempel-parcours Praktische informatie STUDEREN AAN HET RITCS - DE Ben je geslaagd voor de artistieke toelatingsproef en wil je als anderstalige
Nadere informatieStandpunt Taalbeleid (30 april 2014)
Standpunt Taalbeleid (30 april 2014) 1. INLEIDING VVS erkent de meerwaarde van meertaligheid en pleit dan ook voor meer aandacht voor taalonderricht in het hoger onderwijs. Studenten moeten de internationale
Nadere informatieEnquête herindeling academiejaar: analyse van de resultaten
Enquête herindeling academiejaar: analyse van de resultaten. Naar aanleiding van de discussie omtrent de herindeling van de academische kalender en de concretisering van een aantal elementen na de voorgaande
Nadere informatieUniversiteitsbreed OO Coaching en Diversiteit is probleemloos op te nemen met een diplomacontract (= binnen het curriculum) in volgende opleidingen:
Universiteitsbreed OO Coaching en Diversiteit is probleemloos op te nemen met een diplomacontract (= binnen het curriculum) in volgende opleidingen: OPGELET: Vind je jouw opleiding niet terug in onderstaande
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieFAQ Frequently Asked Questions Master na master Notariaat
FAQ Frequently Asked Questions Master na master Notariaat TOELATINGSVOORWAARDEN... 1 INSCHRIJVING... 2 STUDIETRAJECT... 2 STAGE... 4 WERKEN EN STUDEREN... 4 CURSUSMATERIAAL... 5 LESSENROOSTER... 5 EXAMENS...
Nadere informatieSchakelprogramma voor de Master Taal- en Letterkunde: één taal. Duits, Engels, Frans of Nederlands).
Schakelprogramma voor de Master Taal- en Letterkunde: één taal (Duits, Engels, Frans, Latijn of Nederlands) 1. Instroom 1. Studenten met een diploma Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs met minstens
Nadere informatieB. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN
B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE MASTEROPLEIDING MIDDEN-OOSTEN STUDIES FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2016-2017 Deel B: opleidingsspecifiek deel 1. Algemene bepalingen
Nadere informatieNota Universiteitsraad
Nota Universiteitsraad UR nummer 15/073 Aan : College van Bestuur Van : Universiteitsraad Onderwerp : Engelse spreekvaardigheid van docenten Status : Ter bespreking Behandeling in : Commissie OOS, 9 juni
Nadere informatieSamenstelling van de opleidingscommissies in de FPPW
FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Samenstelling van de opleidingscommissies in de FPPW Unaniem goedgekeurd door de Faculteitsraad op 17 september 2003 Gewijzigd door de Faculteitsraad
Nadere informatieTAALBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS
TAALBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS VVS erkent de meerwaarde van meertaligheid en pleit dan ook voor meer aandacht voor taalonderricht in het hoger onderwijs. Studenten moeten de internationale vakterminologie
Nadere informatieOvergangsmaatregelen per opleiding: overzicht academiejaar 2009-2010 (versie 5 oktober 2009)
Inhoud: 1. 2009-2010: geordend per faculteit a. speciale overgangsmaatregelen omvorming naar BaMa b. overgangsmaatregelen bij verschuivingen in BaMa-opleidingsaanbod 2. faculteitsoverschrijdend: speciale
Nadere informatieDeel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015
Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze
Nadere informatieA. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven
10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit Educatie A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven Artikel 20 Inschrijving voor cursussen 20A De student is
Nadere informatieB. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN
B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE MASTEROPLEIDING FILOSOFIE 120 EC (WIJSBEGEERTE VAN EEN BEPAALD WETENSCHAPSGEBIED) FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2016-2017 Deel
Nadere informatieMededeling aan de leden van de Vlaamse Regering
DE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Mededeling aan de leden van de Vlaamse Regering Betreft: Taalregeling hoger onderwijs aanvragen voor het aanbieden van
Nadere informatieONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen
ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie (120 EC) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september
Nadere informatieFormat samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf
Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het
Nadere informatieTaalvoorbereiding en begeleiding Erasmusstudenten. Erasmusdag 23 mei 2013
Taalvoorbereiding en begeleiding Erasmusstudenten Erasmusdag 23 mei 2013 KU Leuven Thomas More 1) Professionele bachelors Thomas More = cluster Associatie KU Leuven provincie Antwerpen 2) Academische bach/masters
Nadere informatieStandpunt Taalbeleid
1 Standpunt Taalbeleid Rapporteur & Co-rapporteur Frédéric Piccavet Datum goedkeuring bureau 30 maart 2017 Datum goedkeuring av 20 april 2017 Contactpersoon Liesbeth Maene (onderwijs@vvs.ac) 2 Probleemstelling,
Nadere informatieLees onderstaande richtlijnen grondig door vooraleer je aanvraag in te dienen! Je kan slechts één dossier, per opleiding, per academiejaar indienen.
Lees onderstaande richtlijnen grondig door vooraleer je aanvraag in te dienen! DEADLINE VOOR HET INDIENEN VAN JE DOSSIER Je kan slechts één dossier, per opleiding, per academiejaar indienen. Je vraagt
Nadere informatieOnderwijs- en Examenregeling (OER) Masterprogramma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Onderwijs- en Examenregeling (OER) Masterprogramma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappij 2019-2020 Bijlage: het programma Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel
Nadere informatieInfosessie Specifieke Lerarenopleiding. 17 maart 2017
Infosessie Specifieke Lerarenopleiding 17 maart 2017 1. Waarom kiezen voor een lerarenopleiding Je bent goed in je vak en ziet een loopbaan in het onderwijs wel zitten? Diploma van leraar is in het secundair
Nadere informatieZER Informatica. Programma-evaluatie. Resultaten programma-evaluatie. 5 enquêtes:
ZER Informatica Resultaten programma-evaluatie Programma-evaluatie 5 enquêtes: - Overgang secundair onderwijs universiteit - Studenten die niet aan examens deelnamen / met hun opleiding stopten - Evaluatie
Nadere informatieUnaniem gunstig geadviseerd door de Faculteitsraad op 21 maart 2001 Goedgekeurd door het Bestuurscollege op 27 april 2001 Versie van 5 januari 2002
UNIVERSITEIT GENT Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Procedure voor de evaluatie van het ZAP in de FPPW Unaniem gunstig geadviseerd door de Faculteitsraad op 21 maart 2001 Goedgekeurd
Nadere informatieDoctoraatsreglement van de FPPW
FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Doctoraatsreglement van de FPPW Unaniem goedgekeurd door de Faculteitsraad op 17 september 2014 1. Inleiding Dit reglement bevat faculteitsspecifieke
Nadere informatieOVERZICHT. Inleiding... 4 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 5 Tabel 1: Aantal inschrijvingen in het hoger onderwijs...
HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS - BEKNOPT /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ACADEMIEJAAR 2016-2017 OVERZICHT Inleiding...
Nadere informatieSamenvatting aanvraag
Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing Nieuwe opleiding is): Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe joint degree 1 Verplaatsing bestaande opleiding Nevenvestiging
Nadere informatieBesluit inzake het inrichten van de Doctoraatsopleiding Vrije Universiteit Brussel
Besluit inzake het inrichten van de Doctoraatsopleiding Vrije Universiteit Brussel Gelet op het decreet van 12 juni 1991 betreffende de universiteiten in de Vlaamse Gemeenschap, zoals gewijzigd, verder
Nadere informatieU I T S P R A A K
U I T S P R A A K 1 3 2 4 6 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellant tegen het Bestuur van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid, verweerder
Nadere informatieTOELATINGSVOORWAARDEN
Interfacultair Departement LerarenOpleiding TOELATINGSVOORWAARDEN Academiejaar 2019 2020 De educatieve master vervangt de specifieke lerarenopleiding en combineert vakken met een onderwijsfocus met domeinspecifieke
Nadere informatieONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen
ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie () Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september 2016.
Nadere informatie4. Persoonlijke getuigenis Zonder twijfel een enorme meerwaarde, zowel persoonlijk als voor de studies!
1. Algemeen Opleiding: Master Fysica en Sterrenkunde Gastinstelling: Universiteit Utrecht Land: Nederland Periode: 2 de semester 2011-2012 2. Wat te doen voor vertrek 2.1 Administratieve verplichtingen
Nadere informatieA. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven
10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit Educatie A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven Artikel 32 Inschrijving voor cursussen 3A De student is
Nadere informatieSjabloon aanvraag voor het aanbieden van een anderstalige initiële bachelor- en/of masteropleiding
Sjabloon aanvraag voor het aanbieden van een anderstalige initiële bachelor- en/of masteropleiding Decretale context De aanvraag voor het aanbieden van een anderstalige initiële bachelor- of masteropleiding
Nadere informatie10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij
10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat gedetailleerde informatie over de doelstellingen, eindkwalificaties en opbouw van de Masteropleiding Filosofie & Maatschappij.
Nadere informatieNaar een studentgericht proactief oriënteringsbeleid.
Naar een studentgericht proactief ABSTRACT Het debat rond oriëntering en slaagpercentages in het hoger onderwijs heeft op Vlaams niveau vernieuwde aandacht gekregen. De Gentse StudentenRaad boog zich over
Nadere informatieOmvorming van het eenjarige Master in Industrial Management tot een tweejarige Master in de Technische Bedrijfskunde
1 Omvorming van het eenjarige Master in Industrial Management tot een tweejarige Master in de Technische Bedrijfskunde November 2005 Comité-leden : Koenraad Debackere, Guido Dedene, Erik Demeulemeester,
Nadere informatieOpleidingsspecfiek deel BA Kunstgeschiedenis. colloquium doctum
Opleidingsspecfiek deel Art.2.3 colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op maximaal vier van de volgende vakken op het daarbij vermelde niveau: Nederlands,
Nadere informatieSpecifieke leraren - opleiding economie
COMBINEER MET BACHELOR / MASTER Specifieke leraren - opleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit
Nadere informatieNeerlandistiek CROHO 60849
Faculteit der Letteren Onderwijs- en Eamenregeling (OER) Deel B: Masteropleiding CROHO 60849 voor het studiejaar 2017-2018 Inhoud: 1. Algemene bepalingen 2. Toelating 3. Inhoud en inrichting van de opleiding
Nadere informatieINHOUD. Geschiedenis Missie Structuur Personeel. Onderwijs Onderzoek Internationaal Netwerk Rankings
INHOUD Geschiedenis Missie Structuur Personeel Onderwijs Onderzoek Internationaal Netwerk Rankings 2 200 JAAR GESCHIEDENIS 3 TIJDSLIJN 1817 Plechtige opening 1876-1890 Onderzoek wordt 1991 Naamsverandering
Nadere informatie! " #" $ % & $ & "! ' ( ) & ) & ) * + *,+ *,+ + -.& / 0 (
De tekst in cursief is het Aanvullend facultair reglement betreffende het doctoraat in de wetenschappen en het doctoraat in de toegepaste biologische wetenschappen De bijzondere bepalingen en criteria
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Russische Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van
Nadere informatieOpleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences
Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die
Nadere informatieRICHTLIJNEN UITGAANDE ERASMUSSTUDENTEN - STUDIEVERBLIJVEN
RICHTLIJNEN UITGAANDE ERASMUSSTUDENTEN - STUDIEVERBLIJVEN 1. De uitwisseling wordt ingericht voor volgende studenten: a. BA3 studenten Communicatiewetenschappen b. Master studenten Communicatiewetenschappen
Nadere informatieVerplicht toetsen en bijspijkeren of eigen verantwoordelijkheid? De basisvaardigheden Nederlands van eerstejaars VU-studenten
7.Taalbeleid hoger onderwijs Ronde 8 Marloes van Beersum & Eline van Straalen Taalcentrum-VU, Vrije Universiteit Amsterdam Contact: mvanbeersum@taalcentrum-vu.nl evanstraalen@taalcentrum-vu.nl Verplicht
Nadere informatieSint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO
Economie-Moderne Talen Economie Moderne Talen natuurwetenschappen 2 2 Duits 3 3 Engels 3 3 Frans 4 4 economie 5 5 wiskunde 3 3 In deze studierichting wordt inzicht in het economisch gebeuren gecombineerd
Nadere informatieOverzicht inschrijvingsvereisten Criminologie 2015-2016 voor studenten die voor 15-16 in BA1 zijn gestart.
Overzicht inschrijvingsvereisten Criminologie 2015-2016 voor studenten die voor 15-16 in BA1 zijn gestart. Bachelor of Science in de Criminologische Wetenschappen (180 studiepunten) 1ste bachelorjaar -
Nadere informatieDe OU kiest een nieuwe koers. Lex Bijlsma 23 november 2013
De OU kiest een nieuwe koers Lex Bijlsma 23 november 2013 Accreditatie en visitaties Bachelor Informatiekunde: gevisiteerd 4 april 2012 Accreditatie definitief 13 juni 2013 Master Software Engineering:
Nadere informatieSTAPPENPLAN GIT SAMENSTELLEN
STAPPENPLAN GIT SAMENSTELLEN 1 STAP 1: Bepaal de maximumomvang van je GIT (uitgedrukt in studiepunten). Maak hierbij gebruik van je puntenbriefje(s); het is handig als je ze uitprint in Oasis. Bereken
Nadere informatieJe wil studeren aan een hogeschool of universiteit. Op het internet kan je hierover alle informatie vinden die je nodig hebt.
EEN OPLEIDING KIEZEN Je wil studeren aan een hogeschool of universiteit. Op het internet kan je hierover alle informatie vinden die je nodig hebt. Wat moet je doen? 1. Lees de instructie en de zoektips
Nadere informatieFISCAAL RECHT KENNIS PRAKTIJK INNOVATIE IMPLEMENTATIE
ACADEMISCH PROGRAMMA POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT KENNIS PRAKTIJK INNOVATIE IMPLEMENTATIE INHOUD POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT MODULE FISCALE RECHTSVAKKEN Pagina 2 tot 7 POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT SUMMERSCHOOL
Nadere informatieVRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL Toelatingsvoorwaarden tot de masters ACADEMIEJAAR
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL Toelatingsvoorwaarden tot de masters ACADEMIEJAAR 2011-2012 Studiegebied Wetenschappen Master in de Wiskunde (120 SP) Bachelor in de Wiskunde Master in de Fysica en de Sterrenkunde
Nadere informatieVAKGROEP <... > ONDERZOEKSGROEP <... > NIET GESLAAGD VOOR TOELATINGSEXAMEN: WAT NU?
VAKGROEP ONDERZOEKSGROEP NIET GESLAAGD VOOR TOELATINGSEXAMEN: WAT NU? 1 DOELSTELLING Informeren over de verschillende opties in een duidelijke context, met oog voor alle voor- en nadelen
Nadere informatieFacultaire kalender
Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Facultaire Dienst Onderwijsondersteuning Facultaire kalender 2016-2017 na kennisname door de faculteitsraad op 1/03/2017 september 2016 26/09/2016 start
Nadere informatievastgesteld door de faculteitsdirectie op 19 maart instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 5 april 2012.
III FACULTEIT Maatschappij en Recht vastgesteld door de faculteitsdirectie op 19 maart 2012. instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 5 april 2012. A. Hieronder is voor zover van toepassing
Nadere informatieOriënteringssessie Op Erasmus gaan: een vlag met vele ladingen. International Days 2015
Oriënteringssessie Op Erasmus gaan: een vlag met vele ladingen International Days 2015 Op Erasmus gaan: wereldwijde mogelijkheden Binnen Europa: 32 landen: 28 EU landen, Turkije, IJsland, Noorwegen, FYROM
Nadere informatieDeliberatiebijeenkomsten van de School of Arts. A. SITUERING
Deliberatiebijeenkomsten van de School of Arts. A. SITUERING De Hogeschool Gent heeft de voorbije jaren via de onderwijs-en examenregeling de werking van een deliberatiecommissie geautomatiseerd. Omwille
Nadere informatieB. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE RESEARCH MASTER FILOSOFIE FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN
B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE RESEARCH MASTER FILOSOFIE FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2015-2016 Deel B: Opleidingsspecifiek deel 1. Algemene bepalingen Artikel
Nadere informatieOpleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences
Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het
Nadere informatieAanpassingen Onderwijs- en examenreglement Aanpak, advies- en goedkeuringsprocedure
BLZ. 1 DIENST ONDERWIJSPROCESSEN EN - ORGANISATIE CEL ALGEMENE PROCESOPVOLGING NAAMSESTRAAT 98 BUS 5201 3000 LEUVEN, BELGIË NOTA Aanpassingen Onderwijs- en examenreglement 2016-2017 1. Aanpak, advies-
Nadere informatieDe faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur.... in een notendop. Rik Van de Walle decaan
De faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur... in een notendop Rik Van de Walle decaan Wie zijn we? Wat doen we? Kerntaken van de faculteit (en de universiteit) onderwijs wetenschappelijk onderzoek
Nadere informatieOpleidingsspecifieke deel OER, BA Wijsbegeerte. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum
Opleidingsspecifieke deel OER, 2012-2013 Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op maximaal vier van de volgende vakken op VWO-niveau:
Nadere informatieOnderwijsadministratie- en Studenteninformatiesysteem. Online handleiding voor de OASIS-webapplicatie
Onderwijsadministratie- en Studenteninformatiesysteem Online handleiding voor de OASIS-webapplicatie Inhoudsopgave 1 Voor je begint 3 1.1 Over deze handleiding 3 1.2 Over OASIS 3 2 Van start met OASIS
Nadere informatieSpreidingstrajecten schakelprogramma Bedrijfskunde
Spreidingstrajecten schakelprogramma Bedrijfskunde 2018-2019 Wil je graag je studies spreiden over meerdere academiejaren? Dat kan! Hieronder vind je een aantal voorbeelden van spreidingstrajecten. Ook
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel
Nadere informatieOpleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum
Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het
Nadere informatieINHOUD. Geschiedenis Missie Structuur Onderwijs. Internationaal Netwerk Rankings Personeel Onderzoek
INHOUD Geschiedenis Missie Structuur Onderwijs Internationaal Netwerk Rankings Personeel Onderzoek 2 200 JAAR GESCHIEDENIS 3 TIJDSLIJN 1817 1876-1890 1991 2013 2017 Plechtige opening Onderzoek wordt Naamsverandering
Nadere informatieFACULTEIT GENEESKUNDE EN FARMACIE VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL Laarbeeklaan Brussel AANVULLEND FACULTAIR DOCTORAATSREGLEMENT
FACULTEIT GENEESKUNDE EN FARMACIE VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL Laarbeeklaan 103 1090 Brussel AANVULLEND FACULTAIR DOCTORAATSREGLEMENT Dit document is een aanvulling op het Centraal Reglement voor de toekenning
Nadere informatieHandleiding voor het samenstellen van een individueel collegerooster
Handleiding voor het samenstellen van een individueel collegerooster voor studenten van campus Brussel en campus Parnas Academiejaar 2014-2015 1. Waar vind ik de inhoud van mijn vakken? Kies in de programmagids
Nadere informatieFacultaire kalender
Facultaire kalender 2013-2014 vastgesteld door de faculteitsraad op 21-05-2014 september 2013 23/09/2013 start academiejaar start 12 weken onderwijsactiviteiten van het 1e semester (t.e.m. 14/12/2013)
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2017 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Russische studies Deze onderwijs- en examenregeling is gebaseerd op de Wet op het hoger onderwijs
Nadere informatieOPEN DAGEN WO FEBRUARI 2016. Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer.
OPEN DAGEN WO FEBRUARI 2016 Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer. 1 FEBRUARI 2016 (13:15-16:00) Meeloopdag International
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2010 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Hebreeuwse en Joodse studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel
Nadere informatieOpleidingsspecifieke deel OER, BA Wijsbegeerte. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum
Opleidingsspecifieke deel OER, 2013-2014 Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op maximaal vier van de volgende vakken op VWO-niveau:
Nadere informatieInformatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding)
Rijselstraat 5 8200 Brugge T 050 38 12 77 F 050 38 11 71 www.howest.be Informatiebrochure Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) ACADEMIEJAAR 2013-2014 Inhoud Doel
Nadere informatieFacultaire kalender
Facultaire kalender 2014-2015 goedgekeurd faculteitsraad 1-07-2015 september 2014 19/09/2014 Plechtige opening academiejaar 2014-2015 19/09/2014 10:00 onthaal nieuwe instroom bachelor psychologie (tot
Nadere informatieOpleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences
Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER 2017-2018 Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die
Nadere informatieInformatie voor docenten
Informatie voor docenten Overzicht stagemogelijkheden FEB-studenten die een stage willen verrichten, hebben volgende mogelijkheden. 1. Stageproject (Internship project) als studenten stage lopen in een
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel
Nadere informatieDe opleiding wordt zowel voltijds als in deeltijd verzorgd.
Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op maximaal vier van de volgende
Nadere informatieB. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN
B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE RESEARCHMASTEROPLEIDING COMMUNICATIE- EN INFORMATIEWETENSCHAPPEN FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2016-2017 Deel B: opleidingsspecifiek
Nadere informatieONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen. Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Bachelor Theologie
ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september
Nadere informatieFormat samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf
Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het
Nadere informatieGIT regels
GIT regels 2017-2018 A. Basisprincipe We streven naar een maximale responsabilisering van de student. De student dient er zelf over te waken een haalbaar studieprogramma samen te stellen. De student die
Nadere informatieNieuwe regelingen toegang en toelating masteropleidingen
Datum 27 mei 2014 Onderwerp Toegang en toelating masteropleidingen FdR 2014-2015, relevante artikelen uit de hoofdstukken 5 van de FdR Onderwijs- en Examenregelingen 2014-2015 van de desbetreffende master
Nadere informatieAanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017
Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience Leiden, 17 januari 2017 Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen
Nadere informatie