IF YOU DON T FIND OUT WHAT S GOING WRONG, YOU CAN T GIVE EFFECTIVE FEEDBACK (WILIAM & LEAHY, 2015: 119)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "IF YOU DON T FIND OUT WHAT S GOING WRONG, YOU CAN T GIVE EFFECTIVE FEEDBACK (WILIAM & LEAHY, 2015: 119)"

Transcriptie

1 WORKSHOP FORMATIEF TOETSEN MAATSCHAPPIJLEER TWENTS MEESTERSCHAP 2019 IF YOU DON T FIND OUT WHAT S GOING WRONG, YOU CAN T GIVE EFFECTIVE FEEDBACK (WILIAM & LEAHY, 2015: 119) HINKE MUL EN MICHIEL WALTMAN

2 PROGRAMMA Voorstellen en leervragen (10 min) Korte inleiding op het onderwerp (10 min) Oefening met antwoorden leerlingen (30 min) Nabespreken oefening aan de hand van principes formatief toetsen (30 min) Terugblik (10 min)

3 LEERVRAGEN Waarom is formatief toetsen bij maatschappijleer (ML) belangrijk? Wat wil ik dat mijn leerlingen kunnen als zij conceptuele kennis bij (ML) gebruiken? Wat zijn de criteria om te bepalen of de leeractiviteiten gericht op gebruik conceptuele kennis bij ML succesvol waren? Hoe kan ik data van mijn leerlingen ML gebruiken voor formatieve toetsing? 3

4 FORMATIEF TOETSEN VAN CONCEPTUELE KENNIS BIJ MAATSCHAPPIJLEER AANLEIDING Inzichten uit concept-contextbenadering maatschappijwetenschappen: actief gebruik van abstracte begrippen in nieuwe contexten verschillen in beheersingsniveau tussen leerlingen, zoals misconceptie, impliciete toepassing concept, concept (on)volledig uitgelegd (Hemker & Waltman, 2018) waardevol voor formatieve toetsing: kijken naar wat leerlingen doen & denken! Inzichten uit formatief toetsen (opleiding en onderzoek)

5 MODEL VAN FORMATIEF TOETSEN SCHILDKAMP (2018) 5

6 OEFENING MET ANTWOORDEN LEERLINGEN Bekijk de toetsvraag en de antwoorden van de leerlingen Kies drie antwoorden van leerlingen ( minder vaardig, vaardig en meer vaardig Licht je keuze en je ordening toe. Wissel nu uit met andere deelnemer: wat waren de belangrijkste verschillen en overeenkomsten en waarom? Wanneer zouden jullie tevreden zijn met een antwoord van de leerling? Tot slot: Wat zou je als docent vervolgens doen als je deze antwoorden hebt bekeken? In hoeverre zijn deze antwoorden herkenbaar uit je eigen lespraktijk?

7 ANTWOORDEN: WAT VIEL OP? Leerlingen of docent? Meer beoordelingsaspecten dan goed/fout Briljante antwoorden vs. leermogelijkheden Voorbeelden vs. abstracte kennis Klassengesprek vs. uitleg Subculturen & samenlevingen

8 AANTAL SUCCESCRITERIA Ik kan uitleggen wat de dimensies betekenen Ik kan uitleggen waar de dimensies voor bedoeld zijn Ik kan uitleggen wat we met cultuur bedoelen en dat culturen relatief zijn Ik kan uitleggen waarom een concreet [cultuur]kenmerk van [een land] iets kan zeggen over het begrip [cultuur volgens de dimensies] Ik kan mijn bewering [over culturen] onderbouwen met relevante en juiste gegevens

9 MODEL VAN FORMATIEF TOETSEN SCHILDKAMP (2018) 9

10 GEBRUIK VAN DIAGNOSTISCHE VRAGEN GEBASEERD OP WILIAM & LEAHY, 2015 Asking the right questions in the first place is essential to all feedback. (Wiliam & Leahy, 2015: 119) Diagnostische vraag i.p.v. discussievraag Multiple choice vraag: antwoorden weerspiegelen verschillende manieren van denken van leerlingen Essentieel: vraag moet onderscheid maken tussen de vaardige en minder vaardige leerling Gebruik van voorbeelden van leerlingen waardevol Je krijgt waardevolle informatie over vervolg van je les 10

11 VOORBEELD VAN DIAGNOSTISCHE VRAAG OP BASIS VAN DE BESPROKEN LEERLINGANTWOORDEN LET OP: UNDER CONSTRUCTION! Welk van onderstaande beweringen past het beste bij een feminiene cultuur? In een feminiene cultuur is het normaal dat: A mannen en vrouwen de zorg voor kinderen verdelen B mannen en vrouwen gelijk zijn C vrouwen in het huishouden veel te bepalen hebben Uitproberen in de klas: leerlingen lichten hun keuze toe! Daarna vraag en antwoorden aanpassen

12 VOORBEELD VAN DIAGNOSTISCHE VRAAG OP BASIS VAN DE BESPROKEN LEERLINGANTWOORDEN LET OP: UNDER CONSTRUCTION! Geef van de onderstaande stellingen aan of ze juist of onjuist zijn. Als ze onjuist zijn leg dan kort uit waarom. 1. De dimensie masculiniteit en feminiteit gaat over welke rollen we verwachten van mannen en vrouwen 2. In een feminiene cultuur hebben vrouwen een leidende rol 3. Of een cultuur masculien of feminien is, is een kwestie van een mening 4. Het doel van de dimensies is om verschillende culturen met elkaar te kunnen vergelijken Uitproberen in de klas: leerlingen lichten hun keuze toe! Daarna vraag en antwoorden aanpassen

13 TERUGBLIK Waarom is formatief toetsen bij maatschappijleer (ML) belangrijk? Wat wil ik dat mijn leerlingen kunnen als zij conceptuel kennis bij (ML) gebruiken? Wat zijn de criteria om te bepalen of de leeractiviteiten gericht op gebruik conceptuele kennis bij ML succesvol waren? Hoe kan ik data van mijn leerlingen ML gebruiken voor formatieve toetsing? 13

14 GEBRUIKTE LITERATUUR Wiliam, D., & Leahy, S. (2015). Embedding formative assessment: Practical techniques for F-12 classrooms. Hawker Brownlow Education. Schildkamp, K. (2018). College onderwijskunde-1. ELAN Lerarenopleiding Universiteit Twente

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES Kim Schildkamp Wilma Kippers Christel Wolterinck Fer Coenders 1 IN DEZE WORKSHOP: 1. 2. 3. 4. 5. LEERDOELEN THEORIE VRAGENLIJST

Nadere informatie

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Programma Formatief toetsen Voorwaarden voor formatief toetsen Voorbeelden van technieken

Nadere informatie

Feedback middels formatief toetsen

Feedback middels formatief toetsen Feedback middels formatief toetsen Studiedag Mbo Taalacademie Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Formatief toetsen en feedback Waar denkt u aan bij de termen formatief toetsen en feedback?

Nadere informatie

De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk

De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk Cindy Poortman, c.l.poortman@utwente.nl Project InformED, m.m.v. Kim Schildkamp, Christel Wolterinck, Jitske de Vries, Adrie Visscher (UT),

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR LEERLINGEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Leerlingen Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Docent Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en leerlingen

Nadere informatie

Opdracht Feedback Feed up Feed forward

Opdracht Feedback Feed up Feed forward Opdracht Feedback Feed up Feed forward In deze workshop ga je aan de slag met het inbouwen van verschillende feedbackmomenten in je les. In deze workshop leer je het verschil tussen: - feedback, feed up

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL

Nadere informatie

Formatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands

Formatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands Formatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands Susan Thijssen, Het Rhedens Dieren Formatief evalueren: wat is dat? 1 Met dank aan VSO Mariëndael uit Arnhem Een cijfer om het leren te beoordelen... Maar

Nadere informatie

IN DEZE WORKSHOP 11/26/2018

IN DEZE WORKSHOP 11/26/2018 Formatief toetsen in de lerarenopleiding Dr. Kim Schildkamp k.schildkamp@utwente.nl IN DEZE WORKSHOP Basiscollege formatief toetsen lerarenopleiding: http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/toolkit Theorie

Nadere informatie

Formatief evalueren: het leren van de leerling centraal. Landelijke dag Zorg en Welzijn 2018 Nynke Jansma

Formatief evalueren: het leren van de leerling centraal. Landelijke dag Zorg en Welzijn 2018 Nynke Jansma Formatief evalueren: het leren van de leerling centraal Landelijke dag Zorg en Welzijn 2018 Nynke Jansma Formatief evalueren Welkom! Kennismaking: waar herkent u zich in? Waar herkent u zich in? Eigenlijk

Nadere informatie

Formatief evalueren: succescriteria, het ontwikkelen van een neus voor kwaliteit. Bas Trimbos Gerdineke van Silfhout

Formatief evalueren: succescriteria, het ontwikkelen van een neus voor kwaliteit. Bas Trimbos Gerdineke van Silfhout Formatief evalueren: succescriteria, het ontwikkelen van een neus voor kwaliteit Bas Trimbos Gerdineke van Silfhout Stand van zaken Formatief evalueren vanuit SLO Ontzettend veel aandacht FE (facebook,

Nadere informatie

Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren

Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Nationaal Congres Engels Ede, 17 maart 2017 Daniela Fasoglio & Bas Trimbos

Nadere informatie

Feedback op Toetsen. Renske de Kleijn. Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU. 5 april 2016

Feedback op Toetsen. Renske de Kleijn. Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU. 5 april 2016 Feedback op Toetsen Renske de Kleijn Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU 5 april 2016 Overzicht 1. Kies een toets 2. De kracht van feedback 3. Verklaringen voor

Nadere informatie

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN ONDERWIJS RESEARCH DAGEN, ROTTERDAM, 26 MEI 2016 CHRISTEL H.D. WOLTERINCK WILMA B. KIPPERS KIM SCHILDKAMP CINDY L. POORTMAN FORMATIEF

Nadere informatie

Formatief evalueren: meer weten, minder toetsen. Nationaal Congres Frans 22 maart 2019

Formatief evalueren: meer weten, minder toetsen. Nationaal Congres Frans 22 maart 2019 Formatief evalueren: meer weten, minder toetsen Nationaal Congres Frans 22 maart 2019 Programma Wat is formatief evalueren? Waarom zou ik FE willen inzetten? Wat zijn de belangrijkste ingrediënten van

Nadere informatie

Formatief Toetsen in de klas, van theorie naar praktijk.

Formatief Toetsen in de klas, van theorie naar praktijk. Formatief Toetsen in de klas, van theorie naar praktijk. 23 januari 2019 Christel Wolterinck, c.h.d.wolterinck@utwente.nl Kim Schildkamp, k.schildkamp@utwente.nl LEERDOELEN De deelnemers: Hebben inzicht

Nadere informatie

Formatief Toetsen in de klas, van theorie naar praktijk.

Formatief Toetsen in de klas, van theorie naar praktijk. Formatief Toetsen in de klas, van theorie naar praktijk. 21 November 2018 Christel Wolterinck, c.h.d.wolterinck@utwente.nl Cindy Poortman, c.l.poortman@utwente.nl LEERDOELEN De deelnemers: Hebben inzicht

Nadere informatie

Formatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands

Formatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands Formatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands Janneke Sleenhof & Larissa Rutten, St-Joriscollege Formatief evalueren: wat is dat? 1 Met dank aan VSO Mariëndael uit Arnhem Een cijfer om het leren te beoordelen...

Nadere informatie

Assessment as learning. Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school?

Assessment as learning. Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school? Assessment as learning Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school? Formatieve assessment, waarom zou je dat gebruiken? In John

Nadere informatie

De rol van formatief toetsen binnen taalonderwijs. Joanneke Prenger CPS 13 oktober Welkom aan boord!

De rol van formatief toetsen binnen taalonderwijs. Joanneke Prenger CPS 13 oktober Welkom aan boord! De rol van formatief toetsen binnen taalonderwijs Joanneke Prenger CPS 13 oktober 2016 Welkom aan boord! 1 Inleiding Veel aandacht voor het curriculum, leren, toetsing en toezicht Veel aandacht voor toetsing

Nadere informatie

Ter introductie: een kijkje in 4 vmbo-tl

Ter introductie: een kijkje in 4 vmbo-tl Formatieve evaluatie: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling VO-raad congres Jeroen Spek (Calvijn, CS de Hoven) & Gerdineke van Silfhout

Nadere informatie

Formatief toetsen: de (on)mogelijkheden van de DTT

Formatief toetsen: de (on)mogelijkheden van de DTT Formatief toetsen: de (on)mogelijkheden van de DTT KIM SCHILDKAMP: K.SCHILDKAMP@UTWENTE.NL DOMINIQUE SLUIJSMANS: DOMINIQUE.SLUIJSMANS@ZUYD.NL Deze presentatie Formatief toetsen De plek van de DTT Een voorbeeld

Nadere informatie

Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren

Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren Onderzoekend leren Wat zijn de uitdagingen in het gebruik van onderzoekend leren? Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren 2016 mascil project (G.A. no. 320693). Lead partner University of

Nadere informatie

Leerlingen werken aan complete en functionele schrijftaken die ze bewaren in hun schrijfportfolio. Examens februari 2016 nr 1

Leerlingen werken aan complete en functionele schrijftaken die ze bewaren in hun schrijfportfolio. Examens februari 2016 nr 1 Leerlingen werken aan complete en functionele schrijftaken die ze bewaren in hun schrijfportfolio 4 Formatief toetsen van schrijfvaardigheid in de les Nederlands Toets om te leren: taalvaardigheid op een

Nadere informatie

Begrippen ontwikkelen, corrigeren, en inslijpen met snelle diagnose en feedback Versie met enkele aantekeningen

Begrippen ontwikkelen, corrigeren, en inslijpen met snelle diagnose en feedback Versie met enkele aantekeningen Begrippen ontwikkelen, corrigeren, en inslijpen met snelle diagnose en feedback Versie met enkele aantekeningen Ed van den Berg AMSTEL UvA e.vandenberg@uva.nl Programma 1. Waarom snelle feedback? 2. Voorbeelden

Nadere informatie

ICC Netwerkbijeenkomst MOCCA: Evalueren kun je leren. Marjo Berendsen

ICC Netwerkbijeenkomst MOCCA: Evalueren kun je leren. Marjo Berendsen ICC Netwerkbijeenkomst MOCCA: Evalueren kun je leren Marjo Berendsen 14 februari 2017 Programma en doelen Voorkennis en verwachtingen WAT evalueren? Verkenning diverse vormen met tips Formatief evalueren:

Nadere informatie

Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap. Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool

Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap. Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool 28 maart 2019 Welkom! Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap Naar een

Nadere informatie

Formatief evalueren met leesgesprekken

Formatief evalueren met leesgesprekken Formatief evalueren met leesgesprekken Joanneke Prenger Stichting Lezen 10 november 2016 Inleiding Veel aandacht voor het curriculum, leren, toetsing en toezicht Veel aandacht voor toetsing passend bij

Nadere informatie

Kwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA

Kwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA Expertisecentrum Kunsttheorie www.expertisecentrum-kunsttheorie.nl. Kwartet Hofcultuur Middels deze opdracht vatten de leerlingen eerst voor henzelf een aantal belangrijke aspecten omtrent de kunst en

Nadere informatie

Procentberekeningen met een verhoudingstabel

Procentberekeningen met een verhoudingstabel Procentberekeningen met een verhoudingstabel Algemeen Leerjaar: Aantal lessen: Toelichting: 2 havo/vwo 2 x 50 minuten Deze lessen gaan over een onderwerp dat leerlingen eerder al is aangeboden. Leerdoelen

Nadere informatie

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Kim Schildkamp, Bernard Veldkamp, Maaike Heitink, Fabienne van der Kleij, Anne Dijkstra, Inge Hoogland, Wilma Kippers Het gebruik van toetsresultaten Review

Nadere informatie

Formatief en Digitaal Informatievaardigheden Meten (DIM) Caroline Timmers & Amber Walraven

Formatief en Digitaal Informatievaardigheden Meten (DIM) Caroline Timmers & Amber Walraven Formatief en Digitaal Informatievaardigheden Meten (DIM) Caroline Timmers & Amber Walraven 27 november 2015 Kom verder. Saxion. Inhoud Over DIM* Effectstudie DIM* DIM* bij Saxion *DIM = Digitaal Informatievaardigheden

Nadere informatie

Workshop Viewbrics: Kijken om vakoverstijgende (21e eeuwse) vaardigheden beter te beoordelen

Workshop Viewbrics: Kijken om vakoverstijgende (21e eeuwse) vaardigheden beter te beoordelen Workshop Viewbrics: Kijken om vakoverstijgende (21e eeuwse) vaardigheden beter te beoordelen Track Onderwijsacademie voor VO-docenten 26 Januari 2017 Nationale Onderwijstentoonstelling (NOT) dr. Ellen

Nadere informatie

Vragenlijst Formatief Toetsen Leerling

Vragenlijst Formatief Toetsen Leerling Vragenlijst Formatief Toetsen Leerling Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente en heeft als doel te onderzoeken hoe en in welke mate formatief toetsen wordt gebruikt door docenten en

Nadere informatie

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING 7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING Symposium platform Leren van Toetsen 2 juni 2017 Veronica Bruijns, Charlotte Hoenderdos Beleidsafdeling Onderwijs en Onderzoek Programma Presentatie:

Nadere informatie

Interview over verschillende teksten. WWWWH-vragen maken

Interview over verschillende teksten. WWWWH-vragen maken Interview over verschillende teksten WWWWH-vragen maken Goed of fout? Waar of Niet waar? Uitbreiden/aanvullen van woordweb Maak een korte opdracht (eventueel met Kahoot) met GOED/FOUT-vragen of WAAR/NIET

Nadere informatie

Opdracht. Voorkennis Basale kennis van het proces van formatief evalueren.

Opdracht. Voorkennis Basale kennis van het proces van formatief evalueren. Opdracht In deze workshop ga je aan de slag met het inbouwen van verschillende feedbackmomenten in je lessen. In deze workshop leer je het verschil tussen docentgestuurde feedback, peer-feedback en self-assessment.

Nadere informatie

Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept. 23 januari

Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept. 23 januari 23 januari 2019 Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept Bijdrage studiedag netwerk Formatief evalueren in de lerarenopleiding Dominique

Nadere informatie

Kaartspel De formatieve toetscyclus. NRO-PPO overzichtsstudie dossiernummer Judith Gulikers & Liesbeth Baartman

Kaartspel De formatieve toetscyclus. NRO-PPO overzichtsstudie dossiernummer Judith Gulikers & Liesbeth Baartman Kaartspel De formatieve toetscyclus NRO-PPO overzichtsstudie dossiernummer 405-15-722 Doelgericht professionaliseren. Formatief toetsen met effect! Wat DOET de docent in de klas? Judith Gulikers & Liesbeth

Nadere informatie

Themabijeenkomst DTT ENGELS havo/vwo

Themabijeenkomst DTT ENGELS havo/vwo Themabijeenkomst DTT ENGELS havo/vwo SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling 9 december 2015 Daniela Fasoglio, leerplanontwikkelaar MVT Tweede Fase h/v d.fasoglio@slo.nl Doel workshop U krijgt

Nadere informatie

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN BESCHRIJVING OPDRACHT In deze opdracht leer je hoe je door meer en beter formatief te evalueren toetsen onderdeel van het leerproces kan maken,

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Visie op Onderwijs en Onderzoek: Van strangers in the night naar een gelukkig huwelijk?

Visie op Onderwijs en Onderzoek: Van strangers in the night naar een gelukkig huwelijk? Visie op Onderwijs en Onderzoek: Van strangers in the night naar een gelukkig huwelijk? Sanneke Bolhuis Lector Fontys Lerarenopleiding Tilburg (www.fontys.nl/lectoraten/leerstrategieen) Conferentie Lessen

Nadere informatie

Formatieve assessment in het HBO

Formatieve assessment in het HBO Formatieve assessment in het HBO Astrid de Blecourt, Niké Groot & Stephanie Kruiper Diana van Leeuwen Programma 1. Startvraag 2. Vijf sleutelstrategieën van formatieve assessment (Black, & Wiliam, 2009)

Nadere informatie

Formatief Toetsen. Donderdag 1 juni Controleren of informeren?

Formatief Toetsen. Donderdag 1 juni Controleren of informeren? Formatief Toetsen Donderdag 1 juni 2017 Controleren of informeren? Even voorstellen.. Wessel Peeters Docent Maatschappijleer Loopbaanbegeleider Master Leren en Innoveren Bezig met onderwijs(trends) Vernieuwenderwijs.nl

Nadere informatie

Dé toets bestaat niet

Dé toets bestaat niet Dé toets bestaat niet Over functioneel toetsen voor beter onderwijs Willibrord Huisman, Afdeling Onderwijsondersteuning Marc Vorstenbosch, Fac. Medische Wetenschappen, Afd. Anatomie Onderwijsdag Radboud

Nadere informatie

Het geven van effectieve feedback bij formatief evalueren WORKSHOP WERKCONFERENTIE SCHOOLINFO RIANNE NEERING

Het geven van effectieve feedback bij formatief evalueren WORKSHOP WERKCONFERENTIE SCHOOLINFO RIANNE NEERING Het geven van effectieve feedback bij formatief evalueren WORKSHOP WERKCONFERENTIE SCHOOLINFO 15-03-2018 RIANNE NEERING Opzet van de workshop Leerdoelen en verwachtingen wat wil je van deze workshop mee

Nadere informatie

Formatief Evalueren. Donderdag 6 december Een introductie

Formatief Evalueren. Donderdag 6 december Een introductie Formatief Evalueren Donderdag 6 december 2018 Een introductie Even voorstellen.. Wessel Peeters Docent Maatschappijleer Loopbaanbegeleider Master Leren en Innoveren Bezig met onderwijs(trends) Vernieuwenderwijs.nl

Nadere informatie

FORMATIEF TOETSEN OP MARIANUM CHRISTEL WOLTERINCK 1 DECEMBER 2016

FORMATIEF TOETSEN OP MARIANUM CHRISTEL WOLTERINCK 1 DECEMBER 2016 FORMATIEF TOETSEN OP MARIANUM YVONNE HALLINGSE DTT CONFERENTIE CHRISTEL WOLTERINCK 1 DECEMBER 2016 INHOUD Summatieve cultuur in het VO Verschillende benaderingen van formatief toetsen Onderzoek: belemmerende

Nadere informatie

Hoe je formatieve evaluatie als praktijk en onderwerp van gesprek in een bestaande cursus inzet (benoemen, bespreken en ervaringen expliciteren).

Hoe je formatieve evaluatie als praktijk en onderwerp van gesprek in een bestaande cursus inzet (benoemen, bespreken en ervaringen expliciteren). DE KERN Hoe je formatieve evaluatie als praktijk en onderwerp van gesprek in een bestaande cursus inzet (benoemen, bespreken en ervaringen expliciteren). Hoe je in je eigen lespraktijk formatieve evaluatie

Nadere informatie

OP WEG NAAR EEN FORMATIEVE EVALUATIECULTUUR

OP WEG NAAR EEN FORMATIEVE EVALUATIECULTUUR OP WEG NAAR EEN FORMATIEVE EVALUATIECULTUUR Conferentie Toetsrevolutie 8 november 2018 Christel Wolterinck c.wolterinck@marianum.nl Ronald Prins r.prins@marianum.nl Brede scholengemeenschap voor VMBO /

Nadere informatie

Een voorstelling met een duidelijk doel

Een voorstelling met een duidelijk doel wwwexpertisecentrum-kunsttheorienl Een voorstelling met een duidelijk doel Door middel van een kleine theatertour wil Mevrouw Maas de consumptiemaatschappij kritisch onder de loep nemen Ze heeft genoeg

Nadere informatie

Blackboard Toetsvragen maken in Word

Blackboard Toetsvragen maken in Word Blackboard Toetsvragen maken in Word Inleiding We gaan vragen maken in een Word en deze vragen via kopiëren en plakken vertalen naar een tekstbestand (.txt) wat Blackboard begrijpt. Opmerking: Dit is iets

Nadere informatie

Workshop Differentiatie. Oké, is het duidelijk zo? Iedereen beklimt dus deze boom.

Workshop Differentiatie. Oké, is het duidelijk zo? Iedereen beklimt dus deze boom. Workshop Differentiatie Oké, is het duidelijk zo? Iedereen beklimt dus deze boom. Voorstelrondje Wat kom je halen? Wat versta je onder differentiëren? Wat is het programma Doel: aantal voorbeelden van

Nadere informatie

Professionele Lerende Gemeenschap

Professionele Lerende Gemeenschap Daadkrachtig leiding geven aan een professionele leergemeenschap Succescriteria Professionele Lerende Gemeenschap Data & Actie onderzoek Collectieve Reflectieve praktijk Collectieve focus op het leren

Nadere informatie

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde

Nadere informatie

Formatief evalueren HET GEVEN VAN FEEDBACK

Formatief evalueren HET GEVEN VAN FEEDBACK Formatief evalueren HET GEVEN VAN FEEDBACK Verwachtingen voor vandaag Wat kom je halen? Denken individueel Delen in duo s Uitwisselen post-it s Feedback Feedback: het geven van informatie over het leren,

Nadere informatie

Formatief Evalueren. Donderdag 12 oktober Een introductie

Formatief Evalueren. Donderdag 12 oktober Een introductie Formatief Evalueren Donderdag 12 oktober 2017 Een introductie Even voorstellen.. Wessel Peeters Docent Maatschappijleer Loopbaanbegeleider Master Leren en Innoveren Bezig met onderwijs(trends) Vernieuwenderwijs.nl

Nadere informatie

Vragenlijst voor minorstudenten

Vragenlijst voor minorstudenten Vragenlijst voor minorstudenten Digitale toetsing en beoordeling in de universitaire lerarenopleiding Intro Het komende studiejaar besteden opleiders van alle universitaire lerarenopleidingen speciale

Nadere informatie

Formatieve evaluatie bij voortgezet lezen: het voeren van leesgesprekken

Formatieve evaluatie bij voortgezet lezen: het voeren van leesgesprekken Formatieve evaluatie bij voortgezet lezen: het voeren van leesgesprekken SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Joanneke Prenger & Gerdineke van Silfhout Inleiding Veel aandacht voor brede

Nadere informatie

Welkom! Activerende didactiek als motor voor studiesucces. 27 juni. Workshop Kom over de brug ORD

Welkom! Activerende didactiek als motor voor studiesucces. 27 juni. Workshop Kom over de brug ORD 27 juni 2019 Welkom! Activerende didactiek als motor voor studiesucces Workshop Kom over de brug ORD Dominique Sluijsmans Zuyd Hogeschool Lector Professional Assessment dominique.sluijsmans@zuyd.nl sluijsmans.net

Nadere informatie

Leerdoelen en succescriteria in de wiskundelessen.

Leerdoelen en succescriteria in de wiskundelessen. Leerdoelen en succescriteria in de wiskundelessen tom.robijns@ucll.be marieke.vandersmissen@ucll.be Aanleiding Integreren van relevante nieuwe inzichten over wat werkt in onderwijs in een nieuw ontwikkeld

Nadere informatie

PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE

PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE WELKOM! WAT GAAN WE VANMIDDAG DOEN? Programma: 15:30-15:50: Presentatie: terugblik afgelopen jaar en plannen 2019-2020

Nadere informatie

Formatief toetsen. Hoor- en werkcolleges voor in de lerarenopleidingen eerste- en tweedegraads

Formatief toetsen. Hoor- en werkcolleges voor in de lerarenopleidingen eerste- en tweedegraads Formatief toetsen Hoor- en werkcolleges voor in de lerarenopleidingen eerste- en tweedegraads Formatief toetsen Achtergrond: doel, doelgroep, aantal colleges en accenten in colleges In deze colleges Deel

Nadere informatie

ONTWERP JE EIGEN FORMATIEVE WERKVORM

ONTWERP JE EIGEN FORMATIEVE WERKVORM ONTWERP JE EIGEN FORMATIEVE WERKVORM BESCHRIJVING OPDRACHT In deze opdracht ga je aan de slag met het ontwikkelen van en die je meteen de volgende dag in kunt zetten. Aan de hand van concrete voorbeelden

Nadere informatie

Leren en Evalueren in de Ark of Inquiry

Leren en Evalueren in de Ark of Inquiry Leren en Evalueren in de Ark of Inquiry KWTG Werkplaats 4 maart 2016 Author s name and/or Institution Doelen van de Ark Meer leerlingen enthousiast maken voor science en voor carrieres in science; Onderzoekend

Nadere informatie

Rode Draad: Wat is Maatschappijleer?

Rode Draad: Wat is Maatschappijleer? Rode Draad: Wat is Maatschappijleer? MVE Fioretti College Inhoudsopgave... 0 Inleiding... 2 Planning en toetsing... 2 Hoe maak ik de rode draad-opdracht?... 2 Beoordeling... 3 Keuze-opdrachten... 3 Eisen

Nadere informatie

Effectieve inbedding van de DTT bij het vak wiskunde

Effectieve inbedding van de DTT bij het vak wiskunde Titel in de rug vermelden Effectieve inbedding van de DTT bij het vak wiskunde SLO heeft als nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling een publieke taakstelling in de driehoek beleid, praktijk en

Nadere informatie

DE L CKER DOELEN STELLEN

DE L CKER DOELEN STELLEN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER DOELEN STELLEN Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij vakken Maatschappijleer,

Nadere informatie

Formatieve evaluatie =/ Leren zonder cijfers

Formatieve evaluatie =/ Leren zonder cijfers Formatieve evaluatie =/ Leren zonder cijfers Gerdineke van Silfhout Inleiding Veel aandacht voor brede doelen van het onderwijs en leren Veel aandacht voor het curriculum, leren, toetsing en toezicht Veel

Nadere informatie

Vragenlijst voor masterstudenten

Vragenlijst voor masterstudenten Vragenlijst voor masterstudenten Digitale toetsing en beoordeling in de universitaire lerarenopleiding Intro Het komende studiejaar besteden opleiders van alle universitaire lerarenopleidingen speciale

Nadere informatie

Studiemiddag Formatief evalueren in de lerarenopleiding

Studiemiddag Formatief evalueren in de lerarenopleiding Studiemiddag Formatief evalueren in de lerarenopleiding Welkom Formatief toetsen Toetsen om van te leren Formatieve assessment Formatieve evaluatie Formatief lesgeven 1 Werken aan groei Formatief toetsen

Nadere informatie

Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw

Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw Welke instructievormen passen daarbij? Kees Buys Bert Zwaneveld (Open Universiteit) Sonia Palha (Hogeschool Amsterdam) kbuys@dds.nl g.zwaneveld@uu.nl s.abrantes.garcez.palha@hva.nl

Nadere informatie

Formatief evalueren in het primair onderwijs

Formatief evalueren in het primair onderwijs Formatief evalueren in het primair onderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Studiedag Sardes, Nijkerk 10 oktober 2018 Contact? a.noteboom@slo.nl Ik ontvang graag ervaringen en voorbeelden

Nadere informatie

Strategieën voor formatief toetsen in de lespraktijk: onderzoek en concrete voorbeelden

Strategieën voor formatief toetsen in de lespraktijk: onderzoek en concrete voorbeelden 113 Wilma Kippers, Christel Wolterinck, Kim Schildkamp en Cindy Poortman Strategieën voor formatief toetsen in de lespraktijk: onderzoek en concrete voorbeelden Inleiding Stel dat het onderwijzen van leerlingen

Nadere informatie

DE L CKER EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN

DE L CKER EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting

Nadere informatie

Vragenlijst Formatief Toetsen Docent

Vragenlijst Formatief Toetsen Docent Vragenlijst Formatief Toetsen Docent Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente en heeft als doel te onderzoeken hoe en in welke mate de docenten en leerlingen in het voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Herinrichting Schoolplein mavo 3

Herinrichting Schoolplein mavo 3 Herinrichting Schoolplein mavo 3 Pagina 1 van 7 Inleiding Binnenkort ga je aan de slag met het project Herinrichting van het schoolplein. Alle leerlingen van het derde leerjaar gaan ervoor zorgen dat ons

Nadere informatie

Scan: docentactiviteiten in de FE-cyclus

Scan: docentactiviteiten in de FE-cyclus Scan: docentactiviteiten in de FE-cyclus Lees de beschrijvingen van docentactiviteiten in de FE-cyclus hieronder. Geef steeds aan in hoeverre jij dit momenteel doet in je eigen lessen. 1 punt betekent

Nadere informatie

Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011

Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Hoe je het onderbuikgevoel zichtbaar maakt voor leerlingen (en jezelf) Wat bedoel ik met determineren? Hoe doe je dat

Nadere informatie

Teaching, Learning & Technology

Teaching, Learning & Technology Symposium over didactische inzet van video Zac Woolfitt/Iris Sutherland/Richard Kragten Teaching, Learning & Technology Miniconferentie Inholland innoveert Overzicht Presentatie 1 Zac Woolfitt Presentatie

Nadere informatie

Leervraag 2: Ontwerpen en aanbieden van leerstof.

Leervraag 2: Ontwerpen en aanbieden van leerstof. Leervraag 2: Ontwerpen en aanbieden van leerstof. 1. Tijdens mijn aanstelling als praktijk docent voor de metaalgroep viel mij een aantal dingen op als de leerlingen met draaiopdrachten bezig waren. Leerlingen

Nadere informatie

Studenten maken de rubric zelf Comparative Judgement als methode om studenten succescriteria en standaarden te laten formuleren

Studenten maken de rubric zelf Comparative Judgement als methode om studenten succescriteria en standaarden te laten formuleren Studenten maken de rubric zelf Comparative Judgement als methode om studenten succescriteria en standaarden te laten formuleren Festival Leren van Toetsen 7 juni 2019 Elly Vermunt, Monique van Rooijen,

Nadere informatie

Tentoonstelling Beeldende Kunst Middeleeuwen

Tentoonstelling Beeldende Kunst Middeleeuwen Tentoonstelling Beeldende Kunst Middeleeuwen De Middeleeuwen kennen verschillende stijlen en uitingsvormen van religieuze thema s Om de leerlingen hier een goed inzicht in te geven en zelf mee aan te slag

Nadere informatie

Van lespraktijk naar een visie op W&T. Dr. Tim van Wessel

Van lespraktijk naar een visie op W&T. Dr. Tim van Wessel Van lespraktijk naar een visie op W&T Dr. Tim van Wessel Programma vandaag n Uitwisseling lesplannen n Van lesactiviteiten naar een visie op W&T onderwijs n Wat doen jullie al en wat ontbreekt nog? de

Nadere informatie

Hoe kan ik de kwaliteit van leerkrachten verbeteren?

Hoe kan ik de kwaliteit van leerkrachten verbeteren? Hoe kan ik de kwaliteit van leerkrachten verbeteren? Bewijs leveren Succescriteria Professionele Lerende Gemeenschap Data & Actie onderzoek Collectieve Reflectieve praktijk Collectieve focus op het leren

Nadere informatie

Datum: Les in reeks (nr1): Beginsituatie: wat is de aanpak van de kandidaten bij het beantwoorden van examenvragen

Datum: Les in reeks (nr1): Beginsituatie: wat is de aanpak van de kandidaten bij het beantwoorden van examenvragen LESPLANNEN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN EXAMENTRAINING2 HAVO/VWO Leerdoelen les 1: Kandidaten reflecteren op: o welke strategie ze gebruiken om een examenvraag te kunnen beantwoorden o hoe ze met bronnen

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN LECTOR ONDERWIJSEXCELLENTIE ROOSEVELT CENTRE FOR EXCELLENCE IN EDUCATION HOGESCHOOL ZEELAND HET DOEL VAN DEZE LEZING - Ingaan op formatief

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsen en beoordelen. Desirée Joosten-ten Brinke. 25 oktober Programma

Kwaliteit van toetsen en beoordelen. Desirée Joosten-ten Brinke. 25 oktober Programma Kwaliteit van toetsen en beoordelen Desirée Joosten-ten Brinke 25 oktober 2011 Programma Constructive alignment Kwaliteitspiramide voor eigentijds toetsen Docentprofessionalisering Toetsmotivatie en Studentbetrokkenheid

Nadere informatie

cjcbejbv ejveneke nvknevm m

cjcbejbv ejveneke nvknevm m Welkom! Bij de miniconferentie Formatief toetsen 26 maart 2013 cjcbejbv ejveneke nvknevm m Cees van der Vleuten Universiteit Maastricht Aanleiding voor deze middag Doelen van vanmiddag Kennismaken - ontmoeten

Nadere informatie

Formatieve toetscompetenties: een systematische analyse van formatieve toetspraktijken in de klas

Formatieve toetscompetenties: een systematische analyse van formatieve toetspraktijken in de klas Formatieve toetscompetenties: een systematische analyse van formatieve toetspraktijken in de klas 14-09-2017 Judith Gulikers & Liesbeth Baartman NRO-PPO 405-15-722 Eindrapport Waarom weer een review over

Nadere informatie

Scrum maakt leren zichtbaar

Scrum maakt leren zichtbaar Scrum maakt leren zichtbaar 3 e landelijke Scrum@school co nferentie Doorn, 5 april 2017 Docent Scheikunde Greijdanus Zwolle Onderzoeker: effect scrum op leeropbrengsten Universiteit Leiden Introductie

Nadere informatie

Leren zichtbaar maken

Leren zichtbaar maken Leren zichtbaar maken Deze presentatie: De theorie: leren zichtbaar maken formatieve assessment De praktijk op Bader Primary School Hoe verder op Unit scholen? Leren zichtbaar maken met het Formatieve

Nadere informatie

Digitale hulpmiddelen bij het toetsen en beoordelen in de universitaire lerarenopleiding

Digitale hulpmiddelen bij het toetsen en beoordelen in de universitaire lerarenopleiding Digitale hulpmiddelen bij het toetsen en beoordelen in de universitaire lerarenopleiding Vragenlijst voor docenten/opleiders Intro Doel van deze vragenlijst is informatie te verzamelen over het gebruik

Nadere informatie

DTT en Formatief Evalueren

DTT en Formatief Evalueren DTT en Formatief Evalueren HET RHEDENS, DIEREN JOSÉ AVINK Even voorstellen José Avink Het Rhedens in Dieren Klein begonnen Feedback, no matter how well designed, that is not acted upon by the student is

Nadere informatie

Weet waar je staat. Inzicht in didactische ict-bekwaamheid. Maaike Heitink (Universiteit Twente) Alfons ten Brummelhuis (Kennisnet)

Weet waar je staat. Inzicht in didactische ict-bekwaamheid. Maaike Heitink (Universiteit Twente) Alfons ten Brummelhuis (Kennisnet) Weet waar je staat Inzicht in didactische ict-bekwaamheid Maaike Heitink (Universiteit Twente) Alfons ten Brummelhuis (Kennisnet) Weet waar je staat menselijke randvoorwaarden materiele randvoorwaarden

Nadere informatie