NIEUWSBRIEF. Beste collega s. De besluitvorming tot nu toe. Hoorn.

Transcriptie

1 Hoorn NIEUWSBRIEF NIEUWSBRIEF 2 - FEBRUARI 2009 Beste collega s Terugblikkend: op 7 oktober heeft de gemeenteraad het organisatieplan van de brandweer goedgekeurd. Weliswaar met veel schorsingen en een moeizame besluitvorming, maar gelukkig was men het wél eens met de noodzaak om te veranderen en het einddoel! Vooruitkijkend: er is nog veel te doen, zoals u in deze nieuwsbrief ook kunt lezen. Peter Kist is teamleider van de vrijwilligers geworden en daarmee hun aanspreekpunt. We gaan de vacature voor de teamleider beroeps invullen. We bereiden een raadsvoorstel voor over de bouwkosten van de nieuwe kazerne op de Oude Veiling. Met de Veiligheidsregio zijn we in gesprek over de stalling van regio- en rijksmaterieel in deze kazerne. Er is overleg met de Veiligheidsregio en de Brandraad over de mogelijkheden voor zaterdagkazernering met aanvullende consignatie. We werken consignatiemodellen uit. Bij dit alles komt in 2009 ook nog eens de vernieuwde Leidraad oefenen. De mate van oefenen moet meer in balans worden gebracht met de persoonlijke prestaties. Voorafgaand aan de raadsvergadering heeft de ondernemingsraad een positief advies uitgebracht. Zowel de gemeenteraad als de ondernemingsraad heeft verhelderende vragen gesteld. Met de Veiligheidsregio is na het raadsbesluit veelvuldig contact geweest over de voorgenomen plannen. In de dagen en weken erna heb ik aan mijn contacten binnen brandweer Hoorn overgehouden dat het besluit in meerderheid positief is ontvangen, maar ook dat er nog veel vragen beantwoord moeten worden. Er is wel brede tevredenheid over het feit dat er eindelijk een besluit is genomen en daarmee duidelijkheid is ontstaan. De Vakvereniging voor Brandweervrijwilligers heeft op haar website meermalen aandacht geschonken aan onze organisatieplannen. Ik heb de heer Ruud van Vliet van de VBV uitgenodigd voor een gesprek. Dit gesprek heeft bij zowel bij hem als bij mijzelf een positieve indruk achtergelaten. De stappen in 2009 maken het mogelijk om vanaf 2010 alle verbeterplannen te kunnen doorvoeren. Komend jaar werken we aan de uiteindelijke overgang naar de nieuwe organisatie: De gevraagde kwaliteit van brandweerzorg komt in evenwicht met onze mogelijkheden en de belasting van alle brandweermensen wordt minder. Ik realiseer mij dat het afgelopen jaar zaken beter hadden gekund en gemoeten. Veel is gelukkig ook goed verlopen, dankzij úw aller inzet. Ik bedank graag iedereen voor de inzet en betrokkenheid tot nu toe. Ik hoop dat u ook weer in 2009 een bijdrage levert aan het verbeteren van brandweer Hoorn. Gerard Zomer, commandant brandweer Hoorn De besluitvorming tot nu toe De ondernemingsraad heeft op 30 september een positief advies uitgebracht over het organisatieplan. Eerder al was de Veiligheidsregio, net als de OR betrokken bij de planvorming, akkoord. De gemeenteraad heeft op 7 oktober ingestemd met een nieuwe organisatie van de brandweer. De raad ging akkoord met het plan en de locatie voor een nieuwe kazerne, maar besloot, in afwijking van het voorstel van B en W, om nog geen krediet voor de bouw ter beschikking te stellen. Daarover wil de raad op een later moment afzonderlijk beslissen. De raad wil een besluit over het krediet nemen op basis van een uitgewerkt voorstel en een sluitende begroting. 1

2 Vijf vragen over de veranderingen in de organisatie 1. Waarom kan de brandweer niet blijven zoals ze is? Het lukt de brandweer slechts met moeite haar paraatheid te garanderen. Hiervoor zijn verscheidene oorzaken. Brandweer Hoorn steunt grotendeels op deeltijdbrandweermensen. Die werken steeds vaker (ver) buiten de stad. Het lukt hen steeds minder goed om op tijd paraat te zijn voor de brandweer. Ook delen vaker dan vroeger de vrijwilligers de zorg voor gezin en huishouden met hun partner. De druk op de vrije tijd van de vrijwilligers neemt toe. Het is passen en meten om de brandweer paraat te houden. Té vaak moeten kazernes zich afmelden wegens tekort aan menskracht. Nieuwe wetgeving zal in de toekomst nog meer eisen stellen. Kortom, de organisatie moet veranderen. Hiervoor is een gefaseerd plan opgesteld door adviesbureau AVD, in samenspraak met de brandweerorganisatie. De brandweer gaat terug naar drie kazernes: de bestaande in het centrum en Blokker en een nieuwe kazerne op de Oude Veiling in Zwaag. Hoorn-Noord en Risdam zijn afgelopen voorjaar al samengevoegd. Er wordt extra beroepspersoneel aangetrokken. Een aantal vrijwilligers krijgt een andere taak binnen de brandweer. 2. Welke veranderingen zijn het eerst aan de orde? Eerst wordt ervoor gezorgd dat de huidige beroepsbezetting op de Nieuwe Wal beter voldoet aan de INFO Deze nieuwsbrief verschaft de achtergrondinformatie die u nodig heeft om te begrijpen waarom de organisatie van de brandweer verandert en hoe dat dan gebeuren gaat. De nieuwsbrief is bovendien een middel om het thuisfront op de hoogte te brengen. Voor persoonlijke vragen kunt u vanzelfsprekend terecht bij uw postcommandant, maar ook bij de brandweercommandant. Arbeidstijdenwet/het Arbeidstijdenbesluit. Er moet meer beroepspersoneel worden aangetrokken om de beroepsmedewerkers recht op hun pauze te bieden en de continuïteit van de beheertaken te kunnen borgen. 3. Hoe zit het met de kazernes? In de eerste fase wordt de afbouw van nevenkazernes voortgezet. Hoorn-Noord en Risdam zijn al samengevoegd. Het afbouwen van de brandweerpost Grote Waal gebeurt in Gedurende de afbouwperiode kan er omwille van een goede brandweerdekking in de weekenden, bij evenementen en tijdens feestdagen sprake zijn van een gedeeltelijke kazernering. Zeker bij evenementen is er meer kans op incidenten waar de brandweer aan te pas moet komen. In de eerste fase wordt de post Oude Veiling gebouwd, als alternatief voor de huidige posten Zwaag en Risdam/ Hoorn-Noord. Het college van Hoorn heeft alvast euro uitgetrokken om het plan verder uit te werken. 4. Waarom wordt gekozen voor dagdienstploegen? Op de centrumkazerne aan de Nieuwe Wal worden twee dagdienstploegen geïntroduceerd. Streefdatum: 1 januari Met een dubbele dagdienst is het mogelijk gedurende een langere tijdsperiode gekazerneerd uit te rukken. Hierdoor wordt de brandweerorganisatie in staat gesteld om de spitstijden beter af te dekken, een belangrijk knelpunt van nu. Bovendien is er dan voldoende menskracht voorhanden om de beheertaken naar behoren uit te voeren. Om het uitrukken in de weekenden, bij evenementen en tijdens feestdagen te waarborgen, wordt de gedeeltelijke kazernering verder uitgewerkt en toegepast. In de tweede fase wordt verder een nieuw roostermodel ingevoerd met een mix van beroepsmedewerkers en vrijwilligers in de dagdienst. In de weekenden kunnen vrijwilligers deelnemen aan de partiële kazernering. Nadrukkelijk wordt in de tweede fase ook gekeken naar de ontwikkeling van de wet- en regelgeving en de bereikte praktijkresultaten wat de brandweerdekking betreft. Alleen als de ontwikkelingen en resultaten daartoe aanleiding geven, zal worden overwogen of een doorgroei naar een voltijds gekazerneerde brandweerorganisatie een wenselijke ontwikkeling is. 2

3 Hoorn 5. Waarom worden de veranderingen over een langere periode ingevoerd? Tijdens de verbouwing gaat de verkoop door. Deze bekende mededeling van middenstanders geldt zeker voor de brandweer. Die kan niet tussentijds de deuren sluiten. Daarom kunnen de veranderingen alleen stapsgewijs worden doorgevoerd. Dit zorgt voor voldoende tijd en geld om de personele versterkingen en de bouwtechnische veranderingen voor elkaar te krijgen. Bovendien wordt zo tijd ingeruimd om de ontwikkelingen in wet- en regelgeving te volgen en te vertalen naar nieuw beleid. Ook kunnen op deze manier tussentijds de effecten van de gefaseerde nieuwe inrichting van de organisatie in de praktijk worden gemeten. Gratis en onbeperkt fitnessen Sinds 1 januari 2009 kunnen alle brandweermensen gratis en onbeperkt fitnessen, bij Sportcentrum Hoorn aan de Holenweg. Ze kunnen er alle lessen volgen en van de sauna gebruikmaken. Op deze manier kan iedereen aan zijn of haar eigen conditie werken, of dat nu is door krachttraining of te proberen wat kilo s kwijt te raken. Alle ambtenaren van de gemeente Hoorn krijgen een fitnessaanbod, tegen gereduceerd tarief. Alleen het brandweerpersoneel krijgt een gratis abonnement. Dat heeft er alles mee te maken dat het bij het bestrijden van een brand of het redden van een slachtoffer op lichamelijke conditie aankomt. Brandweermensen werken altijd samen, en moeten dus niet alleen mentaal, maar ook fysiek aan elkaar gewaagd zijn. De vrijwillige brandweermensen ondergaan nu alleen een medische keuring, waarbij gefietst moet worden. Dat vindt de brandweerleiding te beperkt. Zij vindt een goede conditie zó belangrijk, dat ze ook de vrijwilligers met enige regelmaat daarop wil testen. Er bestaat in Nederland niet één brandweertest. Om niet het wiel opnieuw te hoeven uitvinden, is Mirjam van Kleef momenteel aan het inventariseren wat er op dit gebied elders in het land aan ervaringen is. Ze is in overleg met het Coronel Instituut (een afdeling van het AMC die deskundig is op het gebied van arbeid en gezondheid) over een geschikte test die in Hoorn kan worden ingevoerd. We willen het werken aan de conditie met het fitnessabonnement stimuleren en aantrekkelijk maken, aldus Van Kleef. Het abonnement is individueel, maar los van wat mensen zelf doen, zou een ploeg een avond kunnen inplannen om gezamenlijk naar de sportschool te gaan. Als die mensen het blusvoertuig meenemen, zijn ze toch paraat. Op die manier winnen ze tijd en wordt het sporten nog leuker. 3

4 Peter Kist: We willen de vrijwilligers graag aan ons binden De veranderingen in de brandweerorganisatie worden niet zomaar ingevoerd. Een strak draaiboek ligt er nog niet, maar de lijnen worden wel steeds duidelijker. Er wordt veel vergaderd en gepraat, niet óver, maar in samenspraak met alle brandweermensen. Peter Kist, teamleider van de vrijwilligers: Logisch. We willen onze vrijwilligers behouden. Dus zijn we zuinig op iedere deeltijder. Peter, eerst vrijwilliger en vanaf 1993 beroeps, rukt overdag met de beroeps niet meer uit, maar vult zijn functie als teamleider vrijwilligers in. Als gevolg van de veranderingen die op stapel staan, waaronder de uitbreiding van het aantal beroepskrachten, zijn nu de taken opgesplitst. Kist behartigt de vrijwilligerskant, terwijl in 2009 een teamleider voor beroepsmedewerkers wordt aangeworven. Tot dat moment opereert Dick van Roosmalen van Adviesbureau Van Dijke (AVD) in die functie. Kist heeft dan wel een bureaufunctie, maar naast zijn dagelijks werk op de kazerne aan de Nieuwe Wal is hij ook een van de bevelvoerders bij blusgroep Blokker. Zo houd ik de feeling. Grote druk Hij weet als geen ander wat de deeltijdkrachten bezighoudt, nu de eerste stappen in het verandertraject worden gezet. Die veranderingen zijn zeker ook ingegeven door de toenemende druk op de vrijwilligers. Het systeem van vrije instroom geeft geen werkelijke verplichting om paraat te zijn en bij een melding te komen. In de praktijk echter zijn de deeltijders zó betrokken, dat ze zich wel altijd beschikbaar houden. Logisch dat hun gezin dat niet altijd even prettig vindt. Zeker als je bedenkt dat er veel tijd gaat zitten in oefenen en cursussen. Een andere druk is dat de organisatie niet kan rekenen op voldoende paraatheid op het moment dat de werkdag van de beroeps er op zit of op bijvoorbeeld de zaterdag. Veel deeltijdbrandweermensen werken buiten de stad en kunnen niet altijd op tijd thuis zijn. Als ze de zorg voor het gezin en het huishouden met hun partner delen, is het fijn als papa of mama er óók eens op zaterdag voor de kinderen is. Er vallen steeds vaker gaten. Het komt voor dat er onvoldoende mensen aanwezig om een auto volledig te bemannen. Hoe hard de vrijwilligers het ook proberen. Kist meldt dat er momenteel 83 inzetbare mensen zijn, van wie 11 beroepskrachten. Dit betekent dat we over 72 inzetbare brandweermensen beschikken. Voor het in dienst houden van alle kazernes hebben we minimaal 100 mensen nodig. Bij drie kazernes zijn minimaal 72 personen nodig. Het beeld is nu dat we te weinig personeel hebben en dat is zeer zorgelijk. Om deze zorg te verminderen, willen we zo snel mogelijk beginnen met de zaterdagkazernering en consignatie. Ook zal het traject voor het werven van nieuwe vrijwilligers snel van start gaan. Consignatievergoeding De organisatie verandert, om de huidige problemen op te lossen en de eisen van de toekomst het hoofd te kunnen bieden. Zo ligt er een voorstel om de vrije instroom in stapjes over te laten gaan op consignatie: het paraat zijn volgens een rooster. Hierdoor weet de brandweerorganisatie dat er altijd voldoende mensen zijn om (op tijd) uit te rukken. Voor de geconsigneerde vrijwilligers betekent het dat ze weten waar ze aan toe zijn. Hierdoor is er op de avonden en dagen dat ze niet staan ingepland, niet meer de druk van een pieper die kan afgaan. In datzelfde voorstel staat verder dat het de bedoeling is om kazerne Centrum niet alleen op de werkdagen te bemannen, maar ook op de zaterdag en dan grotendeels door vrijwillige krachten. Daarnaast stellen we voor om op de zaterdag een tweede blusvoertuig paraat te hebben, licht Kist toe, waarbij er zes of zeven brandweermensen thuis blijven. Hierdoor lukt het naast de zaterdagkazernering een 4

5 Hoorn extra bluswijk gegarandeerd paraat te hebben. Bij deze consignatiedienst hoort een passende vergoeding, evenals voor de gekazerneerde vrijwilligers op de Nieuwe Wal. Ook zal de geconsigneerde post (Centrum, Risdam, Zwaag of Blokker) de eerste uitruk behouden in het eigen, vertrouwde verzorgingsgebied. Kist: We hebben goed geluisterd naar de wensen en voorstellen van alle bluswijken en hebben dat meegenomen in het voorstel. Brommer De leiding oriënteert zich op alle mogelijkheden om vrijwilligers vast te houden die, bijvoorbeeld vanwege de te grote afstand tussen huis en kazerne, moeilijk ingeroosterd kunnen worden. We willen die mensen voor de organisatie behouden. Een mogelijke oplossing voor dit logistieke probleem zou het aanbieden van een brommer kunnen zijn, zodat men tóch snel ter plekke kan zijn. Ook kijken we naar de individuele mogelijkheden en wensen. Het is nu al zo dat vrijwilligers niet én kunnen blussen en hulpverlenen én kunnen duiken én de hoogwerker kunnen bedienen én op de blusboot kunnen zitten. Voor elke taak afzonderlijk moet zeer veel geoefend worden en dat lukt niet. Dus vindt er specialisatie plaats voor sommige vrijwilligers bij blusgroep Centrum. Het kan best zijn dat sommige vrijwilligers die vanwege de afstand als brandweerman zouden moeten afvallen, wél op een boot willen werken. Een boot hoeft niet binnen acht minuten paraat te zijn. In de weg Door het nieuwe systeem van kazernering en consignatie zal de druk afnemen. Daarvan is Kist overtuigd. Alles zit elkaar nu een beetje in de weg. Beroeps die overwerk uitbetaald krijgen in vrije tijd, kunnen die tijd niet altijd opnemen. Bijvoorbeeld omdat hun collega ziek is of op cursus of omdat er te weinig mensen in dienst zijn om de uitruk te garanderen. Wie voor een reparatie de deur uit moet, kan niet altijd weg omdat anders de aanrijdtijd wordt overschreden. Dat is erg vervelend. Al onze medewerkers, zowel beroeps als vrijwilligers, hebben een gedrevenheid en een betrokkenheid waardoor ze die druk voelen. Ze willen optimaal presteren en datgene doen waarvoor ze gekozen hebben: het werk van brandweerman of -vrouw. Het nieuwe chemiepak Het nieuwe chemiepak komt er aan. Chemiepakken worden (over de bluskleding heen) aangetrokken bij ongevallen met stoffen die beperkt gevaarlijk zijn. De huidige chemiepakken zijn zo lang in gebruik geweest dat ze aan vervanging toe zijn. Ze zijn erg stug en mede daardoor kun je ze niet snel aantrekken. Voor de vervanging is het oog gevallen op het model Microgard Microchem Iedere post heeft het pak de afgelopen maanden geprobeerd en goed bevonden. Daarom is in samenspraak met de Veiligheidsregio besloten tot aanschaf over te gaan. Door de bescherming die het pak nu eenmaal moet bieden, is ook het nieuwe model niet soepel om aan te trekken. En het maakt kraakgeluiden bij het lopen. Het nieuwe pak is zuur- en loogbestendig. Het biedt bescherming tegen vaste en vloeibare gevaarlijke stoffen en zelfs een stof als anthrax. Na elk gebruik wordt het vervangen door een nieuw pak. Per voertuig komen er vier complete sets van chemiepak, laarzen en handschoenen. 5

6 Uit de Brandraad In de Brandraad van 23 januari is vanuit de Veiligheidsregio een toelichting gegeven met nieuwe plaatjes voor de zaterdag. Hiermee werd duidelijk wat het maximaal mogelijke is met een gekazerneerde ploeg vanuit de locatie Nieuwe Wal, een geconsigneerde post van Risdam, Zwaag, Blokker of blusgroep Centrum. Ook kwam de mogelijkheid aan bod om een derde bluswagen op straat te krijgen vanuit vrije instroom (korpsalarm). De leden van de Brandraad dragen de plannen in de eigen blusgroep uit. De commandant en teamleider vrijwilligers Peter Kist bezoeken de komende weken alle posten om eventueel nadere uitleg te geven. Het voornemen is om de zaterdagkazernering en consignatie rond april/mei in te laten gaan. De rechtspositieregeling De rechtspositieregeling is van toepassing op alle brandweervrijwilligers. Hierin worden zaken vastgelegd over vergoedingen, verzekeringen, aanstelling, ontslag en onderlinge verplichtingen. De huidige regeling is verouderd en wordt aangepast. Het tijdsschema Per 1 januari Voldoen aan de eisen van Arbeidstijdenwet/ Arbeidstijdenbesluit - Verkennen zaterdagdiensten door middel van kazernering en consignatie April/mei Zaterdagdiensten kazernering In Definitief sluiten post Grote Waal Opening Oude Veiling (samenvoegen Zwaag en Risdam/Hoorn-Noord) Per 1 januari Start dubbele dagdienst Monitoren wet- en regelgeving en praktijk brandweerdekking Per 1 januari Alléén als de resultaten en ontwikkelingen daartoe aanleiding geven, 24-uurs kazernering In de nieuwe regeling krijgt de ongevallenverzekering (ook voor zelfstandigen) de nodige aandacht. De gemeente Hoorn heeft haar vrijwilligers verzekerd tegen ongevallen. Vrijwilligers die tevens zelfstandig ondernemer zijn, komen niet onder de sociale paraplu waaronder wel vrijwilligers met een dienstverband bij een werkgever vallen. Ofschoon de ongevallenverzekering ook op vrijwilligers/ondernemers van toepassing is en zij hier aanspraak op kunnen maken, is het technisch niet mogelijk om voor hen een verzekering af te sluiten die hun risico s volledig dekt. De brandweerleiding zal, in overleg met de afdeling verzekeringen van de gemeente, de zelfstandigen binnenkort nader informeren. Bovendien wordt het consignatieprofiel dan duidelijk neergezet, met name om de consignatiediensten aan te laten sluiten bij de vergoeding piketdienst beroepspersoneel uit hoofdstuk 20 van de CAR-UWO. Colofon Deze nieuwsbrief wordt u aangeboden door het gemeentebestuur van Hoorn. Tekst: Mirjam Scholten Teksten, in samenwerking met bureau Communicatie gemeente Hoorn Vormgeving: Two Do design, Zaandam Foto s: gemeente Hoorn Voor meer informatie: Gerard Zomer, commandant brandweer, telefoon: