DE RISICOANALYSE EN PREVENTIEMAATREGELEN GEVAARLIJKE STOFFEN: EEN PRAGMATISCHE AANPAK

Transcriptie

1 DE RISICOANALYSE EN PREVENTIEMAATREGELEN GEVAARLIJKE STOFFEN: EEN PRAGMATISCHE AANPAK Ludo Colaers Preventiedeskundige IDEWE Europese week colloquium oktober 08 VOORSTELLING Ludo Colaers, Preventiedeskundige niveau I Groep IDEWE Afdeling Risicobeheersing Hasselt: Departement Arbeidsveiligheid Jobinhoud: ondersteuning interne PA, verrichten RIE s, onderzoeken van EAO, opleidingen geven, Ervaring chemische agentia: ondersteuning geven aan HSE afdelingen in een aantal internationale chemische bedrijven in Limburg Ludo.colaers@idewe.be

2 CHEMISCHE AGENTIA: CONTINU IN EVOLUTIE KB Chemische agentia Codex Boek VI, titel Omzetting van richtlijn 98/4/EG van 7 april 998. REACH Verordening 907/006 CLP (EU-GHS) Verordening 7/008 Verplichtingen van de werkgever om risico s voor werknemers te beheersen Risicoanalyse, preventiemaatregelen op de werkvloer Voorwaarden op de markt brengen van stoffen: organisatie testen, risicoanalyse, opstellen SDS binnen de keten Indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels obv resultaten testen: etiketten en H/P-zinnen RISICOANALYSE EN -EVALUATIEMETHODEN INRS -Seirich COSHH EASE Stoffenmanager ECETOC tra SOBANE Chemdirector Gestis stoffenmanager EMKG.. 4

3 HDR_006 HOE OP EEN PRAGMATISCHE MANIER HIERMEE OMGAAN? RISICOANALYSE: WAARAAN MOET DE MANIER VAN AANPAK VOLDOEN Doel niet uit het oog verliezen: risico s beheersen Werkbaar voor (kleine en middelgrote) ondernemingen Begrijpbaar / toepasbaar voor en gedragen door de werknemers Passen binnen het wettelijk kader 5 CODEX BOEK VI TITEL : CHEMISCHE AGENTIA Opbouw KB Chemische agentia Algemene risicobeoordeling VI.-6 KB Chemische Agentia Er is risico voor Veiligheid en Gezondheid. Bijzondere preventiemaatregelen zijn aangewezen. Risico? Er is slechts gering risico. Algemene maatregelen zijn voldoende Specifieke preventie-, beschermingsen bewakingsmaatregelen Algemene preventiemaatregelen 6

4 ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN 7 7 SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN 8 4

5 CONCEPT RISICOANALYSE Gevaar= intrinsiek schadelijke eigenschap Risicofactoren = elk element dat geassocieerdis met gevaar en dat risico determineert Vaststellen Mens Uitrusting Materiaal Omgeving Organisatie Onderzoeken Risico= kans op schade Definieren Evalueren 9 PRAKTIJKTOEPASSING?? Screening: Identificeren van de gevaren, bepalen van het risico Observatie: Analyse van de omstandigheden Analyse/expertise: door de preventieadviseur, arbeidsarts, arbeidhygienist,.? 0 5

6 GHS 0 GHS 0 GHS 0 GHS 04 GHS 05 GHS 06 GHS 07 GHS 08 GHS 09 Gevaar Waarschuwing Screening IDENTIFICEREN VAN DE GEVAREN Systematische: Inventarisatie gebruikte producten (toepassing, lokatie, functie) Gevarenidentificatie (CLP-GHS). Inventaris Chemische agentia Printdatum Mengsel / Fysische Inventarisnr Product Component toestand Gebruik in de onderneming Indeling GHS - CLP Naam van het product Mengsel of Component Vast Algemeen In welke Vloeibaar gebruik/toepassing in de afdeling/werkpost Door welke werknemers Signaalwoord H zinnen P zinnen van mengsel Gas onderneming gebruikt (functies) gebruikt Screening BEPALEN VAN HET RISICO Factoren met significante impact op Blootstelling Risicobepaling Dfhb Kuh Afstand 6

7 Screening BEPALEN VAN HET RISICO Risicoranking Observatie ANALYSE VAN DE OMSTANDIGHEDEN Zijn de nodige algemene preventiemaatregelen ingevoerd en worden ze correct toegepast? Zijn de nodige bijzondere preventiemaatregelen ingevoerd en worden ze correct toegepast? Komt wat de SDS voorschrijven overeen met situatie op de vloer? = Een conformiteitscheck dmv observeerbare vaststellingen = Geeft inschatting van: o Incidentrisico s tgv explosie, plotse vrijzetting, spatten, acute vergiftiging o Blootstellingsrisico tgv subacute en chronische blootstellingen? 4 7

8 Observatie ANALYSE VAN DE OMSTANDIGHEDEN Gebeurt door een rondgang te doen in de locaties Volg zo veel mogelijk de logische weg van de productstroom. (waar komen grondstoffen binnen, waar opgeslagen, hoe verwerkt, waar gaat afgewerkt produkt naar toe, waar afval verwerkt en/of gestockeerd) Registreer en beoordeel zoveel mogelijk risicoverhogende en risicoverlagende omstandigheden. (risicofactoren) Doe dit zo veel mogelijk multidisciplinair en met werknemersparticipatie. 5 Observatie ANALYSE VAN DE OMSTANDIGHEDEN ONDERDELEN Etikettering en signalisatie Elimineren van gevaarlijke producten Vermindering van de blootstelling Veiligheid bij het omgaan met agentia Verluchting, ventilatie, afzuiging Arbeidshygienische maatregelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Opslag Brandveiligheid en noodmaatregelen Afvalstoffenbeheer Vorming en opleiding Gezondheidstoezicht Omstandige risicobeoordeling Raadpleeg de VIB s indien nodig 6 8

9 Printdatum Inventarisnr Naam van het product Mengsel / Component Mengsel of Component van mengsel Vast Vloeibaar Gas Algemeen gebruik/toepassing in de onderneming In welke afdeling/werkpost gebruikt Door welke werknemers (functies) gebruikt GHS 0 GHS 0 GHS 0 GHS 04 GHS 05 GHS 06 GHS 07 GHS 08 GHS 09 Signaalwoord Gevaar Waarschuwing H zinnen P zinnen Analyse /expertise OMSTANDIGE RISICOBEOORDELING TWEEDE LIJNS INTERVENTIES: DOOR SPECIALISTEN Toe te passen wanneer: o reglementair vereist; bv. CMR-stoffen, zeer gevaarlijke agentia, extendet SDS o restrisico niet uitsluitbaar obv. Observatie-conformiteit: - langdurige frequente blootstellingen - effectiviteit technische beschermingsmaatregelen =? - naleving veiligheidsinstructies =? o kwetsbare groepen werknemers ; zwangerschap, jongeren,.. o er specifieke methoden of kennis nodig zijn om het risico te bepalen: - biomonitoring en of klinische testen - meetmethoden e lijn overleg met PA-arbeidhygiëne en arbeidsgeneeskunde mbt risicobepaling en -beoordeling 7 SAMENGEVAT. Inventaris Chemische agentia Product Fysische toestand Gebruik in de onderneming Indeling GHS - CLP Screening? Observatie Conformiteit checken met wat geweten is en vastgesteld kan worden Screenen en evalueren Analyse/E xpertise Tweede lijns Deterministisch - metrisch 8 9

10 PRAKTISCHE AANPAK Drie stappen? drie polen? drie fasen.? achtereen? in kwaliteitscirkel? alternerend? Maakt niet uit als de aanpak maar in functie is van het te bereiken doel Risicobeheersing dus 9 ACTIEPLAN PREVENTIEMAATREGELEN : WIE DOET WAT TEGEN WANNEER 0 0

11 DE RISICOANALYSE EN PREVENTIEMAATREGLEN GEVAARLIJKE STOFFEN: EEN PRAGMATISCHE AANPAK Hoofdkantoor Interleuvenlaan Heverlee Tel.: Website info@idewe.be info@ibeve.be Ludo Colaers Preventiedeskundige Niveau I Ludo.colaers@idewe.be