Verslag vergadering werkgroep Markt Beleidsplatform slimme netten

Transcriptie

1 Verslag vergadering werkgroep Markt Beleidsplatform slimme netten 1. Agenda - Definitieve goedkeuring verslag WG 15 maart Tijdlijn beslissingstraject - Bespreking nota gewenste diensten - Bespreking nota draagvlak - Varia en verdere afspraken 2. Verslag 2.1. Goedkeuring verslag WG 15 maart 2010 Het verslag van de vergadering van 15 maart 2001, zoals aangepast op vraag van SPE, werd goedgekeurd zonder opmerkingen Tijdlijn beslissingstraject De VREG heeft de tijdslijnen met de verschillende beslissingsmomenten voorgesteld. Hierop werden geen opmerkingen gegeven. De datum van 3/9/2012 is de deadline waarbinnen, volgens de bepalingen van de 3rd package, de analyse moet uitgevoerd zijn in verband met de wenselijkheid van de invoering van slimme energiemeters Bespreking nota gewenste diensten Bedoeling is om te komen tot een visienota gedragen door de werkgroep over de gewenste diensten: - wat moet een slimme meter en achterliggend systeem kunnen voor de verschillende doelgroepen los van de technische visie of functionaliteiten. - welke diensten moeten minimaal aanwezig zijn, welke zijn optioneel De VREG heeft een opsomming van diensten gemaakt, vertrekkend vanuit de gedefinieerde functionaliteiten van de werkgroep WT4 van project Marktmodel. Bedoeling is dat deze aangevuld en bediscussieerd worden. Nadien kan terug de vertaling gemaakt worden naar functionaliteiten en naar kosten en baten. Hieronder worden de opmerkingen, vragen en suggesties van de deelnemers over de nota gewenste diensten van tijdens de vergadering weergegeven, alsook het antwoord van de VREG. Hoe kan men ex ante de rendabiliteit van de slimme meters beoordelen? Rendabiliteit ex post kan ook beoordeeld worden door het plaatsen van meters die men in de supermarkt kan kopen op verschillende toestellen. -> Dit is inderdaad moeilijk om op voorhand te beoordelen, maar dit zal dan ex post beoordeeld kunnen worden aan de hand van gegevens die men uit de slimme meters haalt. Het voordeel van slimme meters is bovendien dat men via de slimme meters de verbruiksprofielen van de betrokken personen kan zien en op basis hiervan aanpassingen/investeringen doen om zo energie te besparen. Is dit niet eerder een kwestie van de rollen te bepalen en te bepalen waar de scheidingslijn zich bevindt tussen de gereguleerde en niet-gereguleerde (commerciële) activiteiten? Bovendien bepaalt het beleid welke functionaliteiten deel uitmaken van het volledige systeem (niet alleen van de meter) en welke diensten bijkomend gegeven kunnen worden :26 VREGDM-# v4-10 Pagina 1 van 5

2 -> De nota gewenste diensten bevat momenteel enkel een oplijsting van diensten. De oplijsting kan aangepast worden op basis van input van de werkgroep, er wordt momenteel nog niet gesproken over welke functionaliteiten deze meters moeten beschikken. Een slimme meter is interessant als een derde partij de mogelijkheid heeft om diensten te leveren met de informatie uit deze slimme meters. Zo zou er een datapoort bij de slimme meter ter beschikking gesteld moeten worden waaruit deze derde partij de informatie die hij nodig heeft er rechtstreeks uit kan halen zonder er de netbeheerder bij te betrekken. -> De bedoeling van de vergadering van vandaag is om de mogelijke diensten die verstrekt kunnen worden aan de eindafnemer te bekijken zonder al in te gaan op de functionaliteiten waarover deze meter moet beschikken. Kan men de diensten in verband met bijvoorbeeld energiebesparing momenteel niet reeds uitvoeren met de domme meters zoals bijvoorbeeld gebeurt bij project klimaat op maat? -> De bedoeling van deze vergadering is de diensten te inventariseren die nuttig zijn. Zeker voor bedrijven zijn value added services belangrijk. Dus compatibiliteit met toekomstige diensten moet verzekerd worden en er moet toekomstgericht gedacht worden. In het Europees kader zijn er een aantal functies bepaald waarover de slimme meter moet beschikken. Men moet echter ook rekening houden met functionaliteiten die belangrijk zijn voor bedrijven. Zo zouden slimme meters ook toepassingen mogelijk moeten maken met bijvoorbeeld domotica, er zou dus minstens de mogelijkheid moeten voorzien worden in slimme meters om later extra functionaliteiten in te bouwen. Er moet ook de mogelijkheid voorzien worden in de slimme meter om een link te maken met de productie van hernieuwbare energie. De mogelijke diensten worden vooral bekeken vanuit de slimme meter en de gegevens die daarin opgeslagen worden. Er zijn echter nog andere mogelijkheden, zo zouden de gegevens vanuit de slimme meter bijvoorbeeld niet opgeslagen worden in de slimme meter zelf maar op internet en kan men van daar uit verschillende acties ondernemen. Zo zou men dan van op de computer (en het internet) toestellen kunnen in- en afschakelen op basis van retailpricing. Er wordt hier gesproken over de mogelijke diensten die aangeboden kunnen worden via de slimme meter maar waar wordt de discussie gevoerd over de rollen van de partijen bij de slimme meters? -> Dit zal in het kader van een nieuw marktmodel besproken worden. De diensten van de slimme meter kan men eigenlijk beperken tot het meten en het doorzenden van deze gegevens. De gegevens die men uit de slimme meters haalt kan men opdelen in 2 categorieën: gegevens nodig voor de facturatie en gegevens die nodig zijn voor adviesverlening. Een belangrijke dienst bij deze slimme meters moet zijn dat switchen zeer snel moet kunnen, zowel switchen van leverancier, product (bijvoorbeeld aanbieding: dit weekend bieden wij extra lage prijs) als van prepayment naar credit en omgekeerd. Hiernaast moet de contractuele opvolging goed verbonden zijn met deze functionaliteiten. -> Het Central Clearing House zal dit mede mogelijk kunnen maken. De invoering van een prepaymentfunctie is niet gewenst voor sociale klanten en zeker niet in bepaalde periodes van het jaar. -> Momenteel bestaan er ook maatregelen om bescherming te bieden aan bepaalde groepen van de bevolking, deze zullen er ook zijn in de toekomst. Deze beschermingsmaatregelen zullen gegoten worden in regelgeving, wat ook één van de toekomstige agendapunten van deze werkgroep is. Alles wat er gemeten wordt door de slimme meters kan er voor zorgen dat er verschuivingen zijn in verband met verantwoordelijkheden en kosten. -> Dit is ook één van de redenen waarom deze werkgroep opgericht werd en waarom heel diverse partijen bij deze werkgroep betrokken worden. Prijszetting is geliberaliseerd, voor prepaidmeters is het echter wel de bedoeling om een gemiddelde prijs te nemen van het betrokken product. Hoe gaat men dit in de toekomst kunnen berekenen? In de VS heeft men echter vastgesteld dat de tarieven van de prepaidmeters hoger zijn. Hoe zal men dit aanpakken? :26 VREGDM-# v4-10 Pagina 2 van 5

3 Hoe gaat men omgaan met de kwesties rond veiligheid in verband met de slimme meters, zoals bijvoorbeeld bescherming tegen hacking en veilig afsluiten op afstand bij aardgas? -> Dit alles zal meegenomen worden in de regelgeving. Slimme meters maken ook deel uit van demand side management, hierbij moet het ook mogelijk zijn om achter de meter te sturen. Omdat er momenteel nog niet duidelijk is welke functionaliteiten de meter zal hebben, worden de KMO s (als klant) op die manier geblokkeerd bij bepaalde investeringsbeslissingen. -> Diensten met betrekking tot afschakeling (van welbepaalde circuits) is opgenomen in de lijsten van diensten en zo kan er ook achter de meter gestuurd worden. Het moet niet enkel mogelijk zijn om aan en af te schakelen, maar ook schakelingen per circuit en vermogenschakeling waarbij men de afstandschakeling lokaal zou kunnen overrulen. -> Dit is een mogelijke dienst. Een interessante dienst zou een benchmark zijn met het zelfde soort gezin, verbruiker. De mogelijkheid van een snelle switch kan ook leiden tot een versterking van de marktdominantie van een aantal partijen. De productie moet namelijk ook de switches kunnen volgen, zo zullen enkel leveranciers met een groot productiepark bij een snelle switch een goede prijs kunnen aanbieden. De VREG doet een warme oproep om ook na de vergadering mogelijke diensten over te maken. De bedoeling is dat men mogelijke diensten doorgeeft los van de functionaliteiten. Later zal er dan een vertaalslag gemaakt worden naar de functionaliteiten. Conclusies op basis van de discussie (deze conclusies behoren strikt genomen niet tot het verslag, omdat ze niet in de vergadering zelf geformuleerd werden, maar hebben tot doel de discussie op komende vergaderingen te sturen en daardoor efficiënter te maken). Om reële besparingen na te streven met een slimme meter moet meer gebeuren dan enkel een slimme meter installeren en de gegevens naar de klant sturen. Het visualiseren van de data en vergelijken met buren/gelijkaardige woningen is bijvoorbeeld een efficiënte manier om mensen aan te zetten tot besparen. Er worden door de werkgroep geen nieuwe diensten gesuggereerd die door middel van de slimme meters aangeboden moeten worden aan de klant; Het is belangrijk dat de data uit/in de slimme meter ook beschikbaar zijn - met het akkoord van de klant - voor derde partijen die op basis van deze gegevens dienstverlening willen aanbieden aan de klant; Slimme meters zouden een platform voor innovatie moeten zijn. Omdat niet alle toepassingen/diensten nu al in detail kunnen ingeschat worden, moeten de functionaliteiten voldoende ruim geformuleerd worden om enerzijds zo weinig mogelijk drempels op te werpen voor toekomstige innovaties, maar anderzijds rekening te houden met een aanvaardbare kostprijs van de invoering van de slimme meter Nota draagvlak Bedoeling is om uit te pakken met deze nota, ondermeer door publicatie op de website. Hieronder worden de vragen, opmerkingen en suggesties van de deelnemers met betrekking tot de nota draagvlak weergegeven, alsook het antwoord van de VREG. Gebrek aan informatie en geruchten voeden de negatieve berichtgeving. Er zou een grondige kosten- en batenanalyse op langere termijn moeten uitgevoerd worden, door een onafhankelijke partij. Een foute koers met nieuwe parameters leidt opnieuw tot iets fouts. Het volstaat niet om de KB-studie aan te passen op basis van input van de proefprojecten van de netbeheerders. Deze grondige studie zou volgende informatie moeten bevatten: o Hoe komt men best tot een slim net; o Welke gevolgen heeft een slimme meter en dit voor elk profiel van verbruik; o Globale uitrol versus uitrol in bepaalde segmenten :26 VREGDM-# v4-10 Pagina 3 van 5

4 -> Daarom doen we ook een zo breed mogelijk consultatie. Dit beleidsplatform speelt een belangrijke rol in het beslissingstraject. De VREG heeft als doel met deze werkgroep een consultatie te houden op basis waarvan de VREG een advies zal verstrekken aan de minister. Er moet over gewaakt worden dat niet alleen diegenen met een groot besparingspotentieel voordeel doen terwijl de anderen ook mee betalen. Er wordt altijd beweerd dat slimme meters voor mensen met een laag verbruik niet interessant zijn, een slimme meter kan ook nuttig zijn voor mensen met een laag verbruik. Zo zal een defecte meter via een slimme meter sneller tot uiting komen. Ook als het verbruik plots erg hoog wordt, valt dit op. Slimme meters zijn voor slimme mensen klopt wel. Als men nadat de slimme meter er is dezelfde marge wil halen als momenteel op de markt gehaald wordt, dan zullen de prijzen bij mensen met een gemiddeld verbruik omhoog gaan en zeker als deze mensen niet de mogelijkheid hebben om bijvoorbeeld via internet alles real time op te volgen. Deze mensen kunnen niet profiteren van de voordelen van de slimme meter. De nota bevat redelijk wat inspanningen om de verwachtingen te weerleggen. De nota lijkt eerder op het creëren van draagvlak dan het aftasten van een draagvlak. -> De bedoeling van deze nota is eerder om gekleurde berichtgeving te nuanceren. Er wordt een oproep gedaan naar een onafhankelijke en gegronde studie omdat men nog niet overtuigd is van de voordelen van de slimme meters voor bepaalde doelgroepen. Tevens wordt de vraag gesteld of de sociale klanten wel voldoende vertegenwoordigd zijn bij de proefprojecten. Men blijft bij deze nota op zijn honger zitten omdat veel zaken momenteel nog niet beslist zijn. De problematiek wordt steeds verschoven naar later in plaats van beslissingen te nemen en antwoorden te geven. Het merendeel van de diensten die een slimme meter mogelijk maakt, worden momenteel ook al uitgevoerd door bedrijven. Zullen deze diensten dan uitgevoerd worden door de netbeheerder, vallen deze diensten weg voor de energiedienstbedrijven? Zijn slimme meters wel nodig voor slimme netten? In het kader van de rollen en verantwoordelijken moet zeker aan bod komen wat gereguleerd wordt en wat opengesteld wordt aan privé-bedrijven. Conclusies op basis van de discussie: De diensten van de slimme meter moeten voor iedereen potentieel voordeel brengen, niet alleen voor wie er alert voor is of wie de gegevens zelf kan analyseren; De meetgegevens mogen niet uitsluitend via internet of vergelijkbare kanalen ter beschikking van de eindafnemer gesteld worden; De VREG kreeg van KEMA een kosten-batenmodel opgeleverd en zal dit in de komende jaren gebruiken voor nieuwe simulaties. Daarbij worden steeds accuratere gegevens gebruikt als parameters voor het model, die voortkomen uit verschillende studies (niet alleen proefproject van de distributienetbeheerders). Alle gegevens die het model gebruikt, zullen geverifieerd worden en er zal dus geen commerciële druk zijn om de resultaten in deze of gene richting te sturen; Een studie over de kosten en baten van slimme meters is iets anders als een studie naar de wenselijkheid van slimme netten. Dit laatste is op het ogenblik niet de opdracht van de VREG, maar maakt wel het voorwerp uit van een aantal lopende studies in de academische wereld, zoals Linear. Indien er bepaalde diensten zijn, die betrekking hebben op slimme netten, die de slimme meter gebruiken dan kan dit ook bepaalde baten met zich mee brengen; Het doel van slimme meters mag niet zijn om dienstverlening te monopoliseren bij de netbeheerders. Daarom is het belangrijk dat de data uit/in de slimme meter ook beschikbaar zijn - met het akkoord van de klant - voor derde partijen die op basis van deze gegevens dienstverlening willen aanbieden aan de klant. Ook in verband met deze nota worden de verschillende werkgroepleden verzocht om bijkomende positieve/negatieve verwachtingen en opmerkingen op de nota over te maken :26 VREGDM-# v4-10 Pagina 4 van 5

5 3. Afspraken Op de website is een verborgen pagina aangemaakt waarop de presentatie en het verslag van deze vergadering van de werkgroep gepubliceerd zullen worden. De link naar deze pagina is al doorgestuurd. Reacties zijn altijd welkom. Indien er nog opmerkingen zijn in verband met beide nota s (diensten en draagvlak) gelieve deze zo snel mogelijk over te maken. Uiterlijk tegen maandag 14 juni (een week voor de volgende werkgroepvergadering). De nota s zullen aangepast worden op basis van jullie opmerkingen. De volgende vergadering vindt plaats op maandag 21 juni Oorspronkelijk werd voorzien om tijdens deze vergadering een aanzet te geven voor een document dat de verschillende relevante projecten en ervaringen oplijst en toelicht. De bedoeling hiervan is om een levend document te maken dat up-to-date wordt gehouden. De nodige informatie voor deze nota is nog niet volledig verwerkt. Daarom zal dit onderwerp naar een latere datum verschoven worden. Tijdens de vergadering van 21 juni zal het Consultatiedocument ERGEG: Public Consultation Paper on Draft Guidelines of Good Practice on Regulatory Aspects of Smart Metering for Electricity and Gas besproken worden :26 VREGDM-# v4-10 Pagina 5 van 5