Doe de tienkamp Kwaliteit van het planproces
|
|
- Dina Verbeek
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Doe de tienkamp Kwaliteit van het planproces Henk Puylaert 25 september 2018 Platform31
2 Drijfveren: mooier en duurzamer Duurzaamheid Ruimtelijke kwaliteit Balans
3
4 Zie ruimtemettoekomst Kernwaarden: wat drijft je?
5 Maatschappelijke uitdagingen: voorbeelden van gebiedsopgaven
6 Thema s: wat is er zoal aan de orde?
7 Actuele duurzaamheidthema s Toppers : Transitie naar duurzame energiebronnen (klimaatmitigatie), waarin duurzame mobiliteit past Klimaatadaptatie: waterveiligheid, wateroverlast, droogte, hittestress, verzilting en bodemdaling Groeiers : Gezondheid (en veiligheid) Identiteit Over de top (op gebiedsniveau): Ecosysteemdiensten Cradle2cradle/circulaire economie
8 Vijf principes: hulp bij duurzaam handelen?
9 Kortom: complex en chaotisch?
10 Planproces: divergeren en convergeren
11 Cyclisch proces
12 Rondjes lopen
13 Trechteren
14 Vijf principes Analyserend problematiserend Inspirerend oplossingsgericht In elke fase van het proces
15 Begrijpen voor ingrijpen
16 Hoe zit het in elkaar? Hoe krijg je het voor elkaar? Inhoud én actoren Van begin tot eind: Detailniveau neemt toe Gevolgen voor gebruik en beheer begrijpen en vertalen naar ingrijpen
17 Begrijpen voor ingrijpen Inbreng vanuit goede systeem-/gebiedskennis Investeren in wat boeit de ander? Informatie gericht op kansen en urgenties Onzekerheden en belemmeringen expliciet maken Punt van afweging (risico-inschatting) Onderzoeksagenda Beeldend materiaal gericht op doelgroep
18 Voorbeelden
19 Voorbeelden
20 Voorbeelden Joint fact finding met SWOT
21 Sterk en zwak Zuidelijk Randpark Rotterdam
22 Strategieën
23 Fuseer belangen
24 Belangen en claims komen in een gebied samen Zoek hoger én gedeeld belang: maatschappelijke urgentie en gebiedskwaliteit Alle belanghebbenden doen mee Inzet op win/win; iedereen gaat er op vooruit (people, planet én profit)
25 Hulpmiddelen ateliers games
26 Hulpmiddelen
27 Voorbeeld Zuidelijk Randpark Urgenties: (Sociale) problematiek Rotterdam-zuid Slechte waterkwaliteit Zuiderpark Opgave waterberging uitgangspunten voordelen nadelen (Water)recreatie - Faciliteren bestaande doelgroepen - Voldoen aan kwaliteitseisen kanobond Waterberging - Taakstelling waterschap realiseren Waterkwaliteit - Voldoen aan eisen KRW - Zwemwaterkwaliteit bij strandje - Doorgaande vaarroute voor kano s en kleine (motor)boten - verbetering kwaliteit zwemwater - Combinatie met recreatie - Natuurvriendelijke oevers - Helofytenfilters; natuurvriendelijke zuivering - Betere doorspoeling - In de weg zitten van verschillende doelgroepen (bijv. vissers en vaarders, hondenbezitters en niet-hondenbezitters) - Minder oppervlakte groene recreatie - Hondenstrand - Paardenroute in nabijheid zwemwater
28 Voorbeeld Schieblock Hoe realiseer je in het centrum van Rotterdam ruimte om te tuinieren, een goede luchtkwaliteit, wateropvang, aangename verblijfsruimte en draag je tevens bij aan minder hittestress en energiegebruik?
29 Creëer identiteit
30 Gebieden met herkenbaar smoel Mensen willen zich identificeren met een plek DNA van het gebied Ook nieuwe iconen Mentaal eigenaarschap
31 Hulpmiddelen Matrix ruimtelijke kwaliteit
32 Voorbeelden Zuidelijk Randpark Benut de ondergrond. Het bodem- en watersysteem is vaak bepalend voor identiteit.
33 Voorbeeld Stormpolder Krimpen ad IJssel Stormpolder Krimpen aan den IJssel
34 Koppel droom en werkelijkheid
35 Dromen mag (aan het begin) Hoge ambities in de verkenning, realistisch in het vervolg Verbinding van procesfasen Trechteren
36 Aandachtspunten Programma van eisen is scharnierpunt: thema s publieke belang, financieel kader, etc. Stapeling van sectorale claims Combineren van functies is (meestal) een kans Beheer is cruciaal punt Mogelijkheden open houden vraagt om nadenken over langere termijn
37 Hulpmiddelen WKO-tool
38 Voorbeeld Zuidelijk Randpark Blauwe verbinding schetsontwerp - Kosten schetsontwerp - beschikbare investeringsmiddelen - Eisen vanuit veiligheid Betuwelijn - Beheer van het gebied - Verdienmogelijkheden na realisatie definitief ontwerp
39 Voorbeelden Rotterdam Dakpark Vierhavens A2 Maastricht Groene loper
40 Verzilver toekomstwaarde nu
41 Nu investeren in toekomstige kwaliteit (toekomstwaarde) Verdeling kosten, baten en risico s Verdienen en besparen door duurzaam te ontwikkelen
42 Verzilver toekomstwaarde nu Grote voorfinanciering: wie doet dat en waarom? Toekomstig beheer: scheiding grond-, opstal- en gebiedsexploitaties Maatschappelijke waarde operationaliseren (bijvoorbeeld ecosysteemdiensten) Split incentives Meer inzetten op risico s beperken en kosten verminderen (bijvoorbeeld als het om de ondergrond gaat) Geld rolt (nog) minder hard als voor 2008
43 MKBA (effect-arena) Hulpmiddel
44 Voorbeelden Spoorzone Delft Grensmaas
45 Voorbeeld Bron: NOS
46 Afdwingen hoge(re) duurzaamheidsambities door gemeente Eigendom bepaalt wat gemeente kan afdwingen Wettelijke vereisten ( normopvulling ) Eindgebruikers: indien financieel aantrekkelijk Mogelijkheden: overtuigen, groene leges, prestatieafspraken woningcorporaties en durf Omgevingswet biedt meer ruimte
47 Lastige kwesties Ambities vasthouden in een (zeer) lang proces
48 (gebaseerd op milieuambities)
49 Lastige kwesties Ambities vasthouden in een (zeer) lang proces Betrokkenheid van de eindgebruiker Fixatie op enkele thema s (vooral op energie) Businesscase rond krijgen en gesloten houden
50 Een succesvolle tienkamp vraagt: een gedegen voorbereiding; focus op eindresultaat; geen onnodige risico s; optimaliseren i.p.v. maximaliseren; een lange adem. Dit is niet anders voor duurzame gebiedsontwikkeling
Ruimtelijke kwaliteit in (duurzame) gebiedsontwikkeling
Ruimtelijke kwaliteit in (duurzame) gebiedsontwikkeling College 16 januari 2011 Henk Puylaert H2Ruimte - Delft Inhoud begrippen ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid karakeristieken van het proces ruimtelijke
Nadere informatieStand van zaken samenwerking omgevingsvisie
Stand van zaken samenwerking omgevingsvisie Landschap, water en ondergrond Meer informatie: https://www.regiogv.nl/gemeenteraden/ruimtemobiliteit/samenwerking-omgevingsvisie/ 1 Inhoud 1. Proces samenwerking
Nadere informatieEcosysteemdiensten. Een baten gerichte aanpak. ILB congres, 14 februari Julian Starink, ministerie I&M Paul Oude Boerrigter, Grontmij
Ecosysteemdiensten Een baten gerichte aanpak ILB congres, 14 februari 2012 Julian Starink, ministerie I&M Paul Oude Boerrigter, Grontmij Inhoud Wat zijn ecosysteemdiensten? Diverse voorbeelden. Waarom
Nadere informatieDuurzame gebiedsontwikkeling Driehoek Het Zand Gemeente Ridderkerk
Duurzame gebiedsontwikkeling Driehoek Het Zand Gemeente Ridderkerk M. Koorn 7-12-2017 INHOUD 1 Inleiding... 3 1.1 Duurzame gebiedsontwikkeling... 3 1.2 Ambitie Ridderkerk... 3 2 DRIEHOEK HET ZAND... 5
Nadere informatieOndergrondse opslag. Kansen en dilemma s
Ondergrondse opslag Kansen en dilemma s Nut en noodzaak? 2 Historisch perspectief Aanname alles is optimaal geregeld, water volgt functie; Nu voldoende water door externe aanvoer; Weinig urgentie voor
Nadere informatieMANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND
MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,
Nadere informatieVertrek van de Plek. Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling
Vertrek van de Plek Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling Vertrek van de Plek Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling Methodiek Vertrek van de plek Praktijkvoorbeelden Lonneke
Nadere informatieKLIMAATADAPTATIE ZICHTBAAR EN VOELBAAR MAKEN 5 FEBRUARI 2019
KLIMAATADAPTATIE ZICHTBAAR EN VOELBAAR MAKEN 5 FEBRUARI 2019 WIE BEN IK HARRY VAN DUIJNHOVEN directeur/bestuurder Kragten ADVISEUR WIE BEN IK COMPLEX? WIE BEN IK KLIMAATDOELSTELLING OBAMA: KLIMAATVERANDERING
Nadere informatieSamenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen
Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen Versnipperd grondeigendom in gebiedstransformatie 1. Inleiding en voorstellen 2. Uitleg modellen 3. Oog voor elkaars belangen 4. Aanpak 5. Aanzet voor
Nadere informatieDuurzame Ruimtelijke Ontwikkeling (DRO) Hans Verspoor Ministerie I&M
Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling (DRO) Hans Verspoor Ministerie I&M Inhoud presentatie Waarom duurzame gebiedsontwikkeling Programma Duurzame ruimtelijke ontwikkeling Leren van koplopers Handreiking DRO
Nadere informatieKlimaatbestendige stad
Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma
Nadere informatieInhoud. 1. Achtergrond en aanleiding (MER en TICD) 2. Opgave en oplossingen water en groen. 3. Proces en methode. 4. Uitvoering
Inhoud 1. Achtergrond en aanleiding (MER en TICD) 2. Opgave en oplossingen water en groen 3. Proces en methode 4. Uitvoering 5. Afsluiting en conclusie 1. Achtergrond Hart van TICD Ontwikkelingen tbv versterken
Nadere informatieDuurzaamheid in Baggerwerkzaamheden
Duurzaamheid in Baggerwerkzaamheden Aanpak Duurzaam GWW en Ambitieweb 10 oktober 2017 Baggernetdag Dirk van Hout Sjoerd Schellevis PAGINA 0 Klimaatverandering PAGINA 1 Green Deal Duurzaam GWW 2.0 Samenwerken
Nadere informatieGebiedsontwikkeling. The Missing Link. Een gebied op de kaart zetten met identiteit
Gebiedsontwikkeling Een gebied op de kaart zetten met identiteit Overtuigende plannen met het verhaal van de plek Een plek met een herkenbare identiteit draagt bij aan het welzijn van de mensen die er
Nadere informatieTEEB-stad. Wat is het en hoe draagt het bij aan nieuwe partnerschappen en investeringen? Lian Merkx Programmanager TEEB-stad Platform31
TEEB-stad Wat is het en hoe draagt het bij aan nieuwe partnerschappen en investeringen? Lian Merkx Programmanager TEEB-stad Platform31 27 februari Kick off vervolg TEEB stad achtergrond TEEB: the Economics
Nadere informatieGS brief aan Provinciale Staten
GS brief aan Provinciale Staten Postadres Provinciehuis Postbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-holland.nl Datum Zie verzenddatum linksonder Aan Provinciale Staten Bijlagen 1 Onderwerp
Nadere informatieIntroductie over de Rotterdamse methode voor duurzame ontwikkeling van gebiedsprogramma s, plannen & projecten Presentatie voor Duurzaam GWW; Léon Dijk MSc, ir. Roland van Rooyen Inhoud van deze presentatie
Nadere informatieHet verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE
Het verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE Rond het verbinden van water en ruimte zijn al veel stappen gezet. In het kader van de Vernieuwing van het MIRT is door Rijk, provincies en waterschappen
Nadere informatieDuurzaam A2-project Maastricht
1 Duurzaam A2-project Maastricht Hoe duurzaam is A2M-project en waar liggen kansen? Maastricht, 29 oktober 2014 Hoe duurzaam is A2 Maastricht? Project heeft in 2006-2009 essentiële duurzame keuzes gemaakt:
Nadere informatieINFOBLAD IMPULS LOKAAL BODEMBEHEER 2012
INFOBLAD IMPULS LOKAAL BODEMBEHEER 2012 1. Wat houdt de Impuls Lokaal Bodembeheer in? De Impuls Lokaal Bodembeheer (ILB) is een impulsregeling vanuit het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M).
Nadere informatieSamenvatting concept handreiking Duurzame ruimtelijke ontwikkeling versie 28 okt. 2011. Samenvatting
Samenvatting Een duurzame ruimtelijke ontwikkeling heeft een hulpje nodig Al lange tijd worden er in Nederland ruimtelijke projecten met een bijzondere kwaliteit gerealiseerd. Het zijn koploperprojecten
Nadere informatieKennisagenda NKWK- KBS. Groeidocument versie 0.1
Kennisagenda NKWK- KBS Groeidocument versie 0.1 November 2015 Voorwoord Dit is de eerste versie (versie 0.1) van het Groeidocument van de Kennisagenda NKWK- KBS. Dit document is een eerste aanzet voor
Nadere informatieOndergronds ordenen in Arnhem
1 Marion Visser Gemeente Arnhem Afdeling Milieu Structuurvisie Duurzame ontwikkeling, Arnhem in 2040: balans people, planet, profit Onderwerp PEOPLE PLANET 2 PROFIT / PROSPERITY Prettig toeven in een gezond
Nadere informatieProgramma STRONG. landsdelige bijeenkomsten. Toets probleemstelling
Programma STRONG landsdelige bijeenkomsten Toets probleemstelling Inhoud: Wat is STRONG, Structuurvisie Ondergrond, Probleemstelling? Oogst provinciale workshops 2013 Opbouw Probleemstelling Thema s probleemstelling
Nadere informatieDe mens in balans met de natuur! Wat is duurzaamheid?
De mens in balans met de natuur! Een duurzame gebiedsontwikkeling helpt daarbij Voor een duurzame- en gezonde gebiedsontwikkeling Gezamenlijk komen tot het meetbaar verduurzamen en vergroenen van onze
Nadere informatieHoe organiseer je een kenniscommunity?
Hoe organiseer je een kenniscommunity? Resultaten uit een verkennend onderzoek over een kenniscommunity Grevelingen' N.SMITS HOGESCHOOL ZEELAND Onderzoeksachtergrond VERSNIPPERING UITDAGINGEN BALANS PEOPLE,
Nadere informatieKlimaatadaptatie. Charles Aangenendt
Klimaatadaptatie Charles Aangenendt Adaptatie Ruimte en Klimaat 2006: start Nationaal Programma Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) Doel: klimaatbestendig maken van ruimtelijke inrichting lange termijn:
Nadere informatieLeve het werkmilieu. ZEE EVENT 10/11/10 Jeanet van Antwerpen Partner-bestuurder
Leve het werkmilieu ZEE EVENT 10/11/10 Jeanet van Antwerpen Partner-bestuurder Opbouw Context: zekerheden van de toekomst Duurzaamheid gebiedsontwikkeling en werkmilieus Sturingsknoppen: ruimtelijk, financieel,
Nadere informatieFunderen op cultuurverschillen. Henk Puylaert Cursus Ondergrond en ruimtelijke ontwikkeling 25 januari 2011
Funderen op cultuurverschillen Henk Puylaert Cursus Ondergrond en ruimtelijke ontwikkeling 25 januari 2011 Smoezen om niet samen te werken Vanuit ondergrond: Die mensen zijn van een andere planeet Ze praten
Nadere informatieDag van de Praktijk. Meten aan een duurzaam gebruik van de ondergrond met DPL. Laura van der Noort, IVAM Jasper Lackin, W+B
Dag van de Praktijk Meten aan een duurzaam gebruik van de ondergrond met DPL Laura van der Noort, IVAM Jasper Lackin, W+B Programma Presentatie Wat is DPL Ondergrond? Wat is het gewone DPL? Doel, toepassingen
Nadere informatieVan klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner
Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner De eerste transitie naar aardgas Klimaattop dec 2018 en rapport IPCC oktober 2018 Zuid Korea Intergovernmental
Nadere informatieSKB-Duurzame Ontwikkeling Ondergrond Showcase Amersfoort
SKB-Duurzame Ontwikkeling Ondergrond Showcase Amersfoort Water, bodem en groen vormen de groene alliantie. De gemeente Amersfoort borgt de alliantie in drie etalagegebieden én in haar structuurvisie, het
Nadere informatieAsset management bij een waterschap Wat en hoe in een aantal dilemma s
Asset management bij een waterschap Wat en hoe in een aantal dilemma s Vincent Hovinga 14 april 2016 v.hovinga@vechtstromen.nl Even voorstellen: Vincent Hovinga 39 jaar, van huis uit historicus, sinds
Nadere informatieGebiedsgericht grondwaterbeheer
Gebiedsgericht grondwaterbeheer Focus op stedelijk en landelijk gebied Door: AGGB i.s.m. Waterschap Noorderzijlvest en Hunze en Aa s Stadskanaal, Hoogezand-Sap, Oldambt en Veendam Waterbedrijf Groningen
Nadere informatieWater in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren
Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en
Nadere informatiei.s.m. Toekomstvisie Kraaijenbergse Plassen Erik van Nuland (Van Nuland & Partners)
i.s.m. Toekomstvisie Kraaijenbergse Plassen 18-09-2017 Erik van Nuland (Van Nuland & Partners) Aanleiding visie De ambitie 'Toeristische Poort naar de regio Land van Cuijk Wat is het eindplaatje van de
Nadere informatieDuurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee!
Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee! Een bijzondere wijk In het zuidoosten van Hoofddorp wil gemeente Haarlemmermeer samen met marktpartijen, ketenpartners en bewoners een bijzondere wijk ontwikkelen.
Nadere informatieDuurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee!
Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee! Lincolnpark in vogelvlucht Een bijzondere wijk Lincolnpark biedt ruimte aan circa 850 woningen en voorzieningen zoals winkels, horeca, een school, kleinschalige
Nadere informatieKosten en baten van de ondergrond redeneer, reken en verdien! COP, Rotterdam
Kosten en baten van de ondergrond redeneer, reken en verdien! COP, Rotterdam CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatieMKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie. Rotterdam, november 2012
MKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie Rotterdam, november 2012 Overzicht Page 2 1. Projectbeschrijving 2. Analyse 3. Afwegingskader Page 3 1. Projectbeschrijving Rotterdamse Adaptatie Strategie (RAS)
Nadere informatieVeelomvattend vraagstuk
Bezint eer gij Veelomvattend vraagstuk Kaderstellen controle Informatisering Politiekbestuurlijk Omgevingsvisie Organisatorisch Juridisch Samenwerking Participatie Dienstverlening Procesmatig Kortom: Andere
Nadere informatieRuimte om te leven met water
Ruimte om te leven met water Het huidige watersysteem is volgens de nieuwe In de toekomst wil het waterschap een zoveel Om de benodigde ruimte aan hectares te verwerven inzichten niet meer op orde. Aanpassingen
Nadere informatieVoorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen.
Plan Van Aanpak Gebiedsontwikkeling Westerzeedijk 24 april 2017) Besluitvorming: Voorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen. 1) Aanleiding Het
Nadere informatieRuimtelijke Adaptatie in de praktijk
Ruimtelijke Adaptatie in de praktijk Robert de Graaff (ORG-ID) Tbv breakoutsessie op Deltacongres 6 november 2014 Gebaseerd op presentatie van Frans van de Ven op Festival ruimtelijke adaptatie 9 oktober
Nadere informatieDuurzame gebiedsontwikkeling doe je zo
Duurzame gebiedsontwikkeling doe je zo Essentie Duurzame gebiedsontwikkeling doe je zo, is geen gebod of instructie, maar een constatering. Iedereen in het vakgebied, die verstandig kan handelen en zelfstandig
Nadere informatieGebiedsgericht grondwaterbeheer in Hengelo
Gebiedsgericht grondwaterbeheer in Hengelo ILB-congres 14 februari 2012 Annemieke van Es-Boeren Inhoud Grondwaterkwaliteit in Hengelo Een oplossing zoeken Gebiedsgericht grondwaterbeleid De gebiedsgerichte
Nadere informatieSustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik
Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik Organisch stof als sleutelelement? Margot de Cleen en Co Molenaar Urgentie maatschappelijke opgaven: 2030 is morgen Mondiale
Nadere informatieInhoud. Gebiedsontwikkeling in transitie Duurzame energie Problematiek Verdienmodellen Praktijk cases Synthese Conclusies Aanbevelingen
Lisanne Snoeijen TU Delft Brink Groep 5 juli 2012 Inhoud 2 Gebiedsontwikkeling in transitie Duurzame energie Problematiek Verdienmodellen Praktijk cases Synthese Conclusies Aanbevelingen Gebiedsontwikkeling
Nadere informatieNatuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-
Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij
Nadere informatieBrief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 24 mei 2018 U Lbr. 18/ Factsheet. Voortgang Samenwerken aan Water
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum 24 mei 2018 Ons kenmerk TLE/U201800375 Lbr. 18/023 Telefoon 073-3738393 Bijlage(n) Factsheet Onderwerp Voortgang Samenwerken aan Water Samenvatting
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatiePilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City
Pilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City De Omgevingswet meer ruimte voor initiatief Huidige omgevingsrecht: opeenstapeling van wetten, regels en procedures Onzekerheid en onduidelijkheid bij initiatiefnemers
Nadere informatieDe begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting
De begroting van de provincie Utrecht voor 2012 Een samenvatting Hoeveel gaat de provincie Utrecht in 2012 uitgeven? Waaraan en waarom? Dat leest u in deze samenvatting. U zult zien dat wij voor 2012 duidelijke
Nadere informatieInitiatief Duurzaam GWW
Status Definitief Versie/revisie 1.0 Datum Opdrachtnemer Opgesteld door Gecontroleerd door Jeroen Winkelmolen John Liebrecht Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 1.1 Visie op samenwerken aan Duurzaamheid met
Nadere informatieMaarten van Helden Laurent de Jong. MKP-Maptable
Maarten van Helden Laurent de Jong MKP-Maptable MKP-Maptable Instrument voor lokaal gebiedsgericht maatwerk én: voorbereid op de omgevingsvisie / omgevingsplan van de Omgevingswet 2 De Omgevingswet introduceert
Nadere informatieDoelstellingen Gemeente Delft
Doelstellingen Gemeente Delft Gemeente - Binnen de Spoorzone Sterke economie Kennisintensieve bedrijvigheid Bind de kenniswerker Bereikbare en gastvrije stad Autoparkeren eenduidig en gastvrij Afronden
Nadere informatietoekomst veenweide Inspiratieboek
toekomst veenweide Inspiratieboek BOSCH SLABBERS toekomst veenweide Inspiratieboek Opdrachtgever Kennis voor Klimaat In samenwerking met Alterra, DHV, Gemeente Midden-Delfland, Provincie Zuid-Holland,
Nadere informatieDe kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling
De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling Prof. dr. Patrick Meire Universiteit Antwerpen Ecosystem management research group De polders, tussen de kust en zandig/zandlemig
Nadere informatieOmgevingsvisie en m.e.r.
Omgevingsvisie en m.e.r. Nieuwe aanpak voor m.e.r. Kennissessie Commissie m.e.r. - 5 juni 2018 1 Programma kennissessie Welkom en kennismaking Omgevingswet, omgevingsvisies en m.e.r., inleiding Ervaringen
Nadere informatieAnalyse van bestuurlijke initiatieven voor multifunctioneel & duurzamer laagveenweidegebied
Analyse van bestuurlijke initiatieven voor multifunctioneel & duurzamer laagveenweidegebied Roos den Uyl Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling & Innovatie Universiteit Utrecht Eindsymposium Waarheen
Nadere informatieOmgevingswijzer. De Omgevingswijzer maakt duurzaamheid inzichtelijk in het MIRT
Omgevingswijzer De Omgevingswijzer maakt duurzaamheid inzichtelijk in het MIRT 2 3 4 De benadering: Integrale duurzaamheid 5 Wat is de Omgevingswijzer? Operationaliseert duurzaamheid ten behoeve van het
Nadere informatieOmgevingsvisie Zwolle Actuele opgaven van de stad. 23 januari 2018 Saskia Engbers
Omgevingsvisie Zwolle Actuele opgaven van de stad 23 januari 2018 Saskia Engbers Presentatie 1. Structuurplan 2020 en Omgevingsvisie 2030 2. Principe meervoudige waardecreatie 3. Opgaven en ambities van
Nadere informatieDuurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050
Duurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050 Ton Verhoeven Adviseur Klimaatadaptatie Gemeente Nijmegen 1 Amsterdam Nijmegen Presentatie Nijmegen Klimaatbestendig in 2050 Eerste Waterplan in Nijmegen-Zuid
Nadere informatieStatenvoorstel. Perspectief Groene Hart Bestuurlijke samenvatting van het voorstel
Statenvoorstel Vergaderdatum GS: 13 juni 2017 Portefeuillehouder: Bom - Lemstra, AW Uiterlijke beslistermijn: n.v.t. Behandeld ambtenaar : mw L.G.J van Westbroek E-mailadres: lgj.van.westbroek@pzh.nl Telefoonnummer:
Nadere informatieUitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond
Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor bodem en ondergrond - Werken met één UP Bodem en Ondergrond
Nadere informatieOp weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017
Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven Emiel Reiding directeur NOVI Aanleiding Omgevingsvisie Omgevingswet De maatschappij verandert Stapeling van wensen en claims op leefomgeving Herijken
Nadere informatie5.2.2 Watersysteem. Handreiking duurzame ruimtelijke ontwikkeling versie 28102011 www.handreikingdro.nl 61. aan de orde.
5.2.2 Watersysteem Wat en waarom Duurzaam omgaan met het watersysteem is het zodanig beheren van dit systeem dat de ecologische en chemische kwaliteit van het water wordt beschermd en verbeterd en het
Nadere informatieCollegeadvies (verkort) *
Gemeente Nieuwkoop College van Burgemeester en Wethouders Collegeadvies (verkort) 17.07506* Portefeuillehouder: F. Buijserd Opgesteld door: Koos Alebregtse, afdeling Directie Collegevergadering: 18 april
Nadere informatieDeltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden. Van mogelijke naar kansrijke strategieën. Uitwerking in gebiedsproces Hollandsche IJssel.
Deltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden Van mogelijke naar kansrijke strategieën Uitwerking in gebiedsproces Hollandsche IJssel Steven Krol Opbouw presentatie 1. Aanleiding 2. Hollandsche IJssel en de provincie:
Nadere informatieKlimaatbestendige stad Noodzaak én kans
Klimaatbestendige stad Noodzaak én kans dr ir Frans H M van de Ven W203 - KIVI Jaarcongres Delta Cities 11 november 2014 Overzicht Inleiding: Waarom? Stresstest Klimaatbestendigheid DPNH Tools voor de
Nadere informatieDe Kwaliteitsversneller
Werkbank Ruimtelijke Kwaliteit De Kwaliteitsversneller Werksessie Spiegeldag 090909 Peter Dauvellier / Dauvellier Planadvies Henk Puylaert / H2Ruimte Leren organiseren van het creatieve proces dat resulteert
Nadere informatieOSA - A la Carte Innovatie in uitvoering
OSA A la Carte Innovatie in uitvoering Leren en ontwikkelen in welzijn. Iedere welzijnsorganisatie is uniek en kent haar eigen processen. OSA biedt daarom trainingen A la Carte aan. Zodat u uw persoonlijke
Nadere informatiePerfecte integrale gebiedsontwikkeling is een mythe. Paul den Otter en Margo Meijer
Perfecte integrale gebiedsontwikkeling is een mythe Paul den Otter en Margo Meijer Colofon Publicatie Titel: Perfecte integrale gebiedsontwikkeling is een mythe Auteur: Over Morgen; Paul den Otter en Margo
Nadere informatieRaadscie Ruimte. 6 februari Ecowijk
Raadscie Ruimte 6 februari 2018 Ecowijk M o t i e g e m e e n t e r a a d 3 1-03- 2017 2 O p g a v e De gemeenteraad van de gemeente Beuningen heeft het college gevraagd onderzoek te doen naar de ontwikkeling
Nadere informatieKennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER
Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER Dr. Hasse Goosen Alterra Wageningen UR Stichting Climate Adaptation Services De urgentie is hoog: zelfs wanneer de opwarming beperkt blijft
Nadere informatieINFORMATIEAVOND GROENBLAUWE ZONE 3 juni 2019
INFORMATIEAVOND GROENBLAUWE ZONE 3 juni 2019 VOORSTELLEN PROJECTTEAM - Aanleiding - Het watersysteem - Projectgebied - Doelstelling - Ontwerpen met water - Landschapsinrichting - Uitleg posters - Suggestie
Nadere informatieStartbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur
Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Utrecht, 21 oktober 2015 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 RACE programma 6 Sectoranalyse
Nadere informatie'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'
'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende
Nadere informatieOverijssels Ontwikkelmodel
Overijssels Ontwikkelmodel Inzicht in duurzaamheid geeft toekomst met uitzicht! Door Egbert Dijk op 20 oktober 2011 Inhoud Wat is duurzame ontwikkeling? Omgevingsvisie Overijssel Processtappen duurzame
Nadere informatieHitte, Droogte, Wateroverlast en Overstroming. Koersdocument Aa en Maas: Hoge Zandgronden Beekdalen Dorpen en Steden Restrisico.
Hitte, Droogte, Wateroverlast en Overstroming Koersdocument Aa en Maas: Hoge Zandgronden Beekdalen Dorpen en Steden Restrisico Water Ruimte Omgevingswet 2 3 Januari 2019: Huidige grondwaterstanden laag
Nadere informatieRaak onderzoek 2015, 2016 Wiebe Bakker
De klimaatbestendige stad, inrichting in de praktijk Raak onderzoek 2015, 2016 Wiebe Bakker Een hot item Aandacht voor klimaatadaptatie Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Klimaatbestendige Stad
Nadere informatieDIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR
DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR REGIONALE RAADSAVOND 5 april 2017 AGENDA Oogst van de ronde door de regio Lezing van de regio Het Omgevingsbeeld voor de regio Alkmaar 2 OMGEVINGSBEELD
Nadere informatieNAAR DE VERZILVERING VAN MAATSCHAPPELIJKE WAARDEN MKBA Multifunctionele daken Roofs Rotterdam
NAAR DE VERZILVERING VAN MAATSCHAPPELIJKE WAARDEN MKBA Multifunctionele daken Life@Urban Roofs Rotterdam Robert de Kort, Arcadis Partnerbijeenkomst Green Deal Groene Daken 14 nov 2018 LIFE@Urban Roofs
Nadere informatieVerkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel
Verkiezingsprogramma 2019 2023 Water Natuurlijk Rijn en IJssel Inleiding Voor u ligt het conceptverkiezingsprogramma van Water Natuurlijk Rijn en IJssel In de komende periode gaan we in gesprek met inwoners
Nadere informatieAanpak regie verzilting Noord-Nederland. Titian Oterdoom
Aanpak regie verzilting Noord-Nederland Titian Oterdoom Toename verzilting Bodemdaling zeespiegelstijging Grilliger neerslagpatroon met langere perioden van droogte Warmer klimaat meer verdamping gewassen
Nadere informatieFoto plaatsen. Omgevingswet en de rol van Human Resources
Foto plaatsen Omgevingswet en de rol van Human Resources Even voorstellen Jaap Groeneweg Esther Loozen CVA-eendaagse 18 mei 2017 Opzet werksessie Omgevingswet Quiz Ervaringen decentralisaties Sociaal
Nadere informatieKLIMAATADAPTATIE LEEFT, MAAR LEIDT NOG NIET
KLIMAATADAPTATIE LEEFT, MAAR LEIDT NOG NIET www.atosborne.nl Klimaatadaptatie leeft, maar leidt nog niet. Klimaatadaptatie leeft, maar leidt nog niet. Dat is de belangrijkste conclusie die getrokken kan
Nadere informatieBestuursrapportage 2014 waterschap Vechtstromen Versie 24 november 2015
Bestuursrapportage 204 Vechtstromen Versie 24 november 205 Deze rapportage bevat een overzicht op hoofdlijnen van de voortgang van de uitvoering van het waterbeleid en dient als basis voor jaarlijks bestuurlijk
Nadere informatieCHECKLIST ONDERGRONDKANSEN: AANTREKKELIJK WONEN EN WERKEN IN APELDOORN
CHECKLIST : AANTREKKELIJK WONEN EN WERKEN IN APELDOORN Versterk de identiteit van de Buitenstad door landschappelijke, aardkundige en archeologische waarden zichtbaar op te nemen in de ruimtelijke inrichting
Nadere informatieNoordelijke randweg Zevenbergen
Noordelijke randweg Zevenbergen Informerende raadsvergadering, 22 augustus 2012 Noordelijke randweg Zevenbergen Informerende raadsvergadering Concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau Marleen Zantingh
Nadere informatieAanleiding en vraagstelling advies
www.rli.nl Aanleiding en vraagstelling advies Aanleiding Gezonde leefomgeving als doel in Omgevingswet: hoe operationaliseren? Vraagstelling advies Hoe kan het omgevingsbeleid voor het stedelijk gebied
Nadere informatieHet Hart van Holland. Omgevingsvisie 2040
Het Hart van Holland Regionale Agenda Omgevingsvisie 2040 GEMEENTERAAD KAAG & BRAASSEM 7 DECEMBER 2016 JEROEN TRAUDES kaag en braassem katwijk leiden leiderdorp noordwijk oegstgeest teylingen voorschoten
Nadere informatieVerkenning (stedelijk) grondwaterbeheer
Verkenning (stedelijk) grondwaterbeheer De verkenning is uitgevoerd door Henk van Zoelen (RWS/BodemPlus) Werkwijze De verkenning is uitgevoerd in drie fasen: Fase 1: bestuderen van relevante rapporten
Nadere informatieAlmere 2.0. studieopdracht 3e jaar T&L (in teamverband)
Almere 2.0 studieopdracht 3e jaar T&L (in teamverband) Voor de derdejaarsopdracht Ecologie van de opleiding TenL stond de woningopgave van Almere centraal. Almere is in korte tijd uitgegroeid tot een stad
Nadere informatieMasterclass Klimaatbestendige Stad Klimaatbestendige gebiedsontwikkeling. ` Sessie 2 Intern verbinden
Masterclass Klimaatbestendige Stad Klimaatbestendige gebiedsontwikkeling ` Sessie 2 Intern verbinden Allereerst (1/2) Wat is jullie bijgebleven van sessie 1? Wat hebben jullie daar (al) mee gedaan? Allereerst
Nadere informatieDIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR
DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR PORA 5 april 2017 AGENDA Oogst van de ronde door de regio Lezing van de regio Het Omgevingsbeeld voor de regio Alkmaar OMGEVINGSBEELD PLANNING
Nadere informatieAfvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s
In vogelvlucht Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s watersysteem De afvalwaterketen Wij beschouwen de afvalwaterketen als één geheel,
Nadere informatieDuurzaamheidsdialoog. Strategisch richten en inrichten van duurzaamheid
Duurzaamheidsdialoog Strategisch richten en inrichten van duurzaamheid Duurzaamheid U kunt waarschijnlijk bijna alle woorden relateren aan uw organisatie. Maar welke zijn echt relevant en significant?
Nadere informatie