Stichting Pensioenfonds AZL

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stichting Pensioenfonds AZL"

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds AZL Stichting Pensioenfonds AZL Akerstraat 92, 6411 HD Heerlen Postbus 4471, 6401 CZ Heerlen Telefoon: Telefax: Internetsite: Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer Verslag over het boekjaar t/m

2 2

3 Inhoud Pagina Bestuur en organisatie 5 Meerjarenoverzicht 7 Bestuursverslag Algemeen 9 Bestuurlijke inrichting en Governance 9 Naleving principes voor goed pensioenfondsbestuur 11 Belangrijkste ontwikkelingen in Pensioenen 15 Algemene ontwikkelingen 15 Fondsspecifieke ontwikkelingen 17 Financiële positie pensioenfonds 17 Herstelplan en herstelkracht 18 Pensioenregelingen van het fonds 19 Toeslagenbeleid van het fonds 20 Beleggingen 23 Algemene ontwikkelingen 23 Fondsspecifieke ontwikkelingen 23 Beleggingsbeleid 23 Beleggingsresultaten Risicoparagraaf 26 Vooruitblik Verslag van het verantwoordingsorgaan Reactie van het bestuur 37 Jaarrekening Balans per 31 december 40 Staat van baten en lasten 42 Kasstroomoverzicht 44 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 45 Toelichting op de balans per 31 december 49 Toelichting op de staat van baten en lasten 56 Risicoparagraaf 62 Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

4 Pagina Overige gegevens Gebeurtenissen na balansdatum 71 Resultaatbestemming 71 Actuariële verklaring 72 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 73 Bijlage Beleggingsoverzicht 75 Begrippenlijst 76 4

5 Bestuur en organisatie Bestuur Door de werkgever benoemde leden: Drs. W.N.C. Beckers H.J.E. Drummen Drs. R.P.W. Janssens voorzitter Aangewezen werknemersleden: H.H.E.J. Quaden secretaris Mr. W.A.J. Bindels CPL J. Heesters MSc M. van de Venne (namens de pensioengerechtigden) Verantwoordingsorgaan Vertegenwoordiger uit de kring van de deelnemers: D. Meijwaard (voorzitter, afgetreden per 1 januari 2011) Mw. Mr. G.H.F.M. Ploemen CPL (aangetreden per 1 maart 2011) Vertegenwoordiger uit de kring van de werkgever: Ir. N. Coenen Vertegenwoordiger uit de kring van de pensioengerechtigden: Drs. M. Starren (voorzitter m.i.v. 1 maart 2011) Organisatie Administrateur AZL N.V., Heerlen Vermogensbeheer AZL Vermogensbeheer B.V., Heerlen (handelend onder de naam ING Investment Management Implemented Client Solutions [ICS]) Certificerende actuaris Sprenkels & Verschuren Actuarissen B.V., Amsterdam Adviserend actuaris AZL N.V., Heerlen Accountant Ernst & Young Accountants LLP, Maastricht Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

6 6

7 Meerjarenoverzicht Aantallen Actieve deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Totaal Financiële gegevens (in duizenden euro) Beleggingen voor risico pensioenfonds Belegd vermogen 1) Beleggingsopbrengsten Rendement op basis van total return 10,7% 11,6% -13,1% 4,8% 6,1% Reserves Algemene reserve Bestemmingsreserve Solvabiliteitsbuffer BPR Bestemmingsreserve premies Totaal reserves Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds Herverzekeringsdeel technische voorzieningen Overige technische voorzieningen Totaal technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico deelnemers ) Zie toelichting op de balans [1]. Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

8 Premiebijdragen van werkgevers en werknemers Pensioenuitkeringen Dekkingsgraad 1) FTK 105,8% 108,6% 100,2% 149,0% 144,8% Vereiste FTK (strategisch) 2) 118,5% 120,9% 116,8% 124,5% 121,6% 1) De dekkingsgraad is gebaseerd op een voorziening op basis van marktwaarde (in 2007) resp. op 4% (2006). De dekkingsgraad wordt berekend door de algemene reserve plus de voorzieningen pensioenverplichtingen eigen rekening en de overige technische voorzieningen te delen door de voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening plus de overige technische voorzienignen. 2) Sinds boekjaar 2009 wordt getoetst op basis van de strategische beleggingsmix. 8

9 Bestuursverslag Algemeen Bestuurlijke inrichting en Governance Inleiding Pensioenfonds AZL (P-AZL) is een ondernemingspensioenfonds en heeft de stichting als rechtsvorm. Het pensioenfonds is opgericht bij notariële akte op 14 augustus 1984 en is statutair gevestigd in Heerlen. Overeenkomstig artikel 17 van de statuten wordt hierbij verslag uitgebracht over het boekjaar Het verslagjaar stond voor het pensioenfonds in het teken van het monitoren van de financiële positie, de aanpassing van de sterftegrondslagen, het uitvoeren van een ALM-studie en het risicomanagement. De dekkingsgraad van het fonds is gedaald van 108,6% eind 2009 naar 105,8% aan het einde van De vereiste dekkingsgraad bedroeg eind ,8% volgens de feitelijke vermogensverdeling en 118,5% volgens de strategische vermogensverdeling zodat er, net als eind 2009, nog sprake is van een reservetekort. Elders in dit bestuursverslag wordt separaat verslag gedaan van de financiële positie van het fonds. Doelstelling Het fonds heeft ten doel het verzekeren ten behoeve van de deelnemers casu quo hun rechtverkrijgenden van pensioenuitkeringen en het verzekeren van uitkeringen in het kader van vervroegde uittreding ten behoeve van de deelnemers. Het bestuur richt zich bij het vervullen van zijn taak naar de belangen van de bij het fonds betrokken deelnemers, gewezen deelnemers en overige belanghebbenden en zorgt ervoor dat dezen zich door hen op een evenwichtige wijze vertegenwoordigd kunnen voelen. Het fonds heeft een actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN) opgesteld waarin gemotiveerd is omschreven welk beleid wordt gevoerd om de doelstelling van het pensioenfonds na te kunnen komen. Het pensioenfonds heeft op 17 december 2010 de ABTN gewijzigd. Statuten De statuten van P-AZL zijn in 2010 laatstelijk herzien en door het bestuur vastgesteld op 24 april Bij notariële akte van 17 augustus 2010 zijn de gewijzigde statuten formeel vastgesteld. De wijziging van de statuten hield verband met een door DNB doorgevoerde toetsing van de statuten en reglementen waarbij de redactie van de statuten in lijn werd gebracht met bepalingen en bewoordingen uit de Pensioenwet. Bestuur Het pensioenfonds wordt beheerd door een bestuur, bestaande uit zeven personen. Het bestuur kent een paritaire samenstelling. Drie bestuurders worden benoemd door de werkgever en drie bestuursleden door de ondernemingsraad. Één bestuurder wordt gekozen door en uit de pensioengerechtigden. De bestuurders zijn benoemd voor een periode van drie jaar en treden af volgens een rooster van aftreden. Na afloop van de zittingsperiode kunnen de bestuursleden wederom worden benoemd. De samenstelling van het bestuur is in het verslagjaar niet gewijzigd. Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

10 Het bestuur vergaderde in het verslagjaar regulier op 22 januari, 16 maart, 29 april, 11 juni, 22 september, 3 november en 17 december. Daarnaast vonden er twee bijeenkomsten plaats met het verantwoordingsorgaan, namelijk op 11 juni (jaarstukken) en op 17 juli (risicomanagement). De belangrijkste aandachtspunten van het bestuur in het verslagjaar waren: de financiële positie van het fonds en de gevolgen van de economische ontwikkelingen op de dekkingsgraad; de gevolgen van de toegenomen levensverwachting; de jaarstukken 2009; het risicomanagement; het herstelplan; de ALM-studie en de te maken keuzes met betrekking tot het beleggingsbeleid; het tot stand brengen van een nieuwe uitbestedingsovereenkomst; het communicatiebeleid. Als belangrijkste genomen besluiten tijdens het verslagjaar kunnen worden genoemd (in chronologische volgorde): Het besluit om de pensioenen van de gewezen deelnemers en gepensioneerden te verhogen met 35% van de ambitie, te weten voor de inactieven van vóór 1 juli 2004 met 0,35% (35% van 1%) en voor de inactieven van op of na 1 juli 2004 met 0,25% (35% van 0,7%). Het besluit tot aanpassing van het reglement 1996-nieuw (partnerpensioen op risicobasis), door in te voeren dat bij einde dienstverband standaard wordt uitgeruild, tenzij door de deelnemer zelf een andere keuze wordt gemaakt. Het besluit om op basis van landelijke sterftetrends (de nieuwste sterftewaarnemingen) de sterftegrondslagen te verzwaren op basis van de overlevingstafels van het CBS. Het besluit om de strategische beleggingsportefeuille te verdelen in 50% vastrentende waarden en 50% zakelijke waarden (aandelen 42,5% en indirect vastgoed 7,5%). Het besluit om de toegroei naar het beoogde aandelenbelang van 42,5% stapsgewijs te implementeren in stapjes van 2,5%-punt. Het besluit tot wijziging van de statuten, het reglement en de uitvoeringsovereenkomst. Het besluit om het huidige risicoprofiel te handhaven en niet versneld over te gaan tot implementering van de nieuwe beleggingsmix. Het besluit om het Riskplan 2011 vast te stellen. Het besluit om de nieuwe Richtlijnen Vermogensbeheer per 1 januari 2011 vast te stellen en het mandateren van de beleggingscommissie om een parallelle set richtlijnen voor te bereiden op basis van vaste normen voor het geval de dekkingsgraad zich tussentijds ontwikkelt tot 105% en hoger (1e stap naar nieuwe strategische vermogensverdeling). Het besluit om een nieuwe versie van de ABTN op te stellen. Het besluit tot verzwaring van de sterftegrondslagen door over te gaan op de AG-tafel met de ervaringssterftepercentages 81% voor mannen en 89% voor vrouwen. De totale impact op de voorziening is 7,2%. Commissies van het bestuur In 2009 heeft het bestuur besloten het effectief vergaderen te bevorderen en optimaal te profiteren van de specifieke kennis van bestuursleden op deelgebieden door een herinrichting van de governance via het instellen van een drietal commissies. In 2010 hebben de commissies hun effectiviteit bewezen. Binnen de beleggingscommissie, de commissie Finance en Risk en de pensioencommissie worden, voorafgaand aan de reguliere bestuursvergaderingen, vergaderstukken / onderwerpen vóórbesproken die op het specifieke kennisgebied van de commissies liggen. De commissies hebben puur een adviserende en voorbereidende rol. In de bestuursvergaderingen zelf worden dan de strategische discussies gehouden en de besluiten genomen. In het verslagjaar is elke commissie ten minste vijf maal bijeengekomen. 10

11 Verantwoordingsorgaan Het bestuur legt jaarlijks verantwoording af aan het verantwoordingsorgaan als vertegenwoordiging van de belanghebbenden van het fonds. Het verantwoordingsorgaan bestaat uit 3 personen, zijnde een vertegenwoordiger van de werkgever, een vertegenwoordiger van de deelnemers en een vertegenwoordiger van de pensioengerechtigden. De leden van het verantwoordingsorgaan worden steeds formeel benoemd voor de duur van drie jaar. Na het verstrijken van de zittingsperiode zijn aftredende leden terstond herbenoembaar. De leden van het verantwoordingsorgaan worden als zodanig niet bezoldigd, met uitzondering van de pensioengerechtigde vertegenwoordiger, die in aanmerking komt voor een onkostenvergoeding. De samenstelling van het verantwoordingsorgaan is in de loop van het verslagjaar niet gewijzigd. Het verantwoordingsorgaan vergaderde op 11 juni en op 17 juli samen met het bestuur. De vergadering op 11 juni stond in het licht van de jaarstukken De bijeenkomst in juli had betrekking op het door het bestuur vastgestelde risicomanagement / integriteitsplan P-AZL. Door het verantwoordingsorgaan is positief gereageerd op het risicomanagementplan van het bestuur. Visitatiecommissie Het intern toezicht wordt vorm gegeven door een driejaarlijkse evaluatie en toetsing van het functioneren van het pensioenfonds door een visitatiecommissie. Een en ander is uitgewerkt in een Reglement Visitatiecommissie Uitbestede werkzaamheden Het bestuur heeft onder behoud van zijn verantwoordelijkheden een aantal werkzaamheden structureel uitbesteed. Het pensioenen vermogensbeheer en de actuariële- en bestuursadvisering zijn uitbesteed aan AZL N.V. te Heerlen en AZL Vermogensbeheer B.V. De actuariële certificering is opgedragen aan Sprenkels & Verschuren Actuarissen B.V. te Amsterdam. De controle van de jaarrekening gebeurt door Ernst & Young Accountants te Maastricht. Naleving principes voor goed pensioenfondsbestuur Het bestuur onderschrijft de principes voor goed pensioenfondsbestuur die de Stichting van de Arbeid heeft vastgesteld en die in de Pensioenwet zijn opgenomen. Het bestuur streeft er naar om deze principes na te leven. De principes hebben betrekking op de onderdelen: zorgvuldig bestuur, transparantie, openheid en communicatie, deskundigheid en functioneren van het bestuur, verantwoording en intern toezicht. Met uitzondering van het bestuurslid namens de pensioengerechtigden worden de bestuursleden niet bezoldigd. De vertegenwoordiger van de pensioengerechtigden in het verantwoordingsorgaan ontvangt een onkostenvergoeding. Verantwoordingsorgaan Het bestuur legt jaarlijks verantwoording af aan het verantwoordingsorgaan over het gevoerde beleid alsmede over de waarborging van goed pensioenfondsbestuur. In dit jaarverslag wordt separaat verslag gedaan van de bevindingen van het verantwoordingsorgaan ten aanzien van het in 2010 door het bestuur gevoerde beleid. Visitatiecommissie In 2010 heeft geen visitatie plaatsgevonden. Wel heeft het bestuur in het verslagjaar de aanbevelingen van de visitatiecommissie uit het rapport van 2009 in acht genomen en in de loop van het jaar diverse acties geformuleerd en uitgevoerd, waarmee aan vrijwel alle aanbevelingen uitvoering is gegeven. Twee aanbevelingen, betreffende het instellen van een permanente visitatiecommissie en daarnaast het aantrekken van externe bestuurders in het bestuur van het fonds, zijn niet overgenomen. Van de gemaakte tussenrapportage van het bestuur op de aanbevelingen is het verantwoordingsorgaan in kennis gesteld. In 2012 zal een nieuwe visitatie plaatsvinden. Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

12 Compliance officer De compliance officer is belast met het toezicht op de naleving van de gedragscode door de bestuursleden. Het gaat dan met name om de bepalingen in de gedragscode met betrekking tot het aanvaarden van relatiegeschenken, giften, uitnodigingen, nevenfuncties, het deelnemen in andere instellingen/zakelijke relaties etc. Daarnaast adviseert de compliance officer over de uitleg en toepassingen van bepalingen zoals die zijn opgenomen in de gedragscode. In het verslagjaar zijn door de compliance officer, de heer Hamers, hoofd Controlling van AZL N.V., ten aanzien van de naleving van de gedragscode geen bijzonderheden gemeld. Tevens is vastgesteld dat er geen nevenfuncties worden uitgeoefend, die de schijn van conflicterende belangen hebben kunnen opwekken. Gedragscode Het doel van de gedragscode is het waarborgen en handhaven van het vertrouwen in het pensioenfonds door de belanghebbenden, alsmede het voorkomen van integriteitsrisico s. De gedragscode is tevens bedoeld ter bescherming van de bij het pensioenfonds betrokken personen in hun contacten met zakelijke relaties. Daarnaast draagt de gedragscode bij aan het integer functioneren van het pensioenfonds en bevordert de code de transparantie rondom de gedragsregels. Jaarlijks wordt door de bestuursleden bevestigd dat zij de gedragscode hebben nageleefd. Ook dit jaar heeft dit plaatsgevonden. Het bestuur van het pensioenfonds moet onafhankelijk kunnen functioneren en op evenwichtige wijze de belangen van alle belanghebbenden kunnen behartigen. Om de onafhankelijkheid van werknemers-bestuursleden te versterken is een gedragscode rechtspositieregeling opgesteld. Deze gedragscode rechtspositieregeling is op 16 maart 2010 vastgesteld en ondertekend door de werkgever en P-AZL. Deskundigheid Het bestuur beschikt over een deskundigheidsplan. In dit plan is vastgelegd hoe de deskundigheid van het bestuur wordt gewaarborgd en bevorderd. Vooropgesteld kan worden dat het gehele bestuur werkzaam is dan wel werkzaam is geweest in de pensioenbranche en uit dien hoofde voortdurend te maken heeft met pensioengerelateerde aangelegenheden en nieuwe ontwikkelingen op pensioengebied. Het bestuur heeft in 2009 de SPO opleiding besturen van een pensioenfonds gevolgd, zodat alle bestuursleden op individuele basis voldoende kennis bezitten om het fonds te besturen. Gezien de specifieke kennis van de bestuursleden op hun eigen vakgebied acht het bestuur zich ook op collectief niveau voldoende competent. In het kader van deskundigheidsbevordering heeft het bestuur in het verslagjaar, als geheel dan wel in commissievorm of als werkgroep, verschillende belangrijke onderwerpen op een verkennende manier opgepakt, bestudeerd, conclusies getrokken en beleidskeuzes voorbereid. Te denken valt aan de ALM-sessies, de opzet van een vervolg op het risicomanagement/integriteitsplan, de vormgeving van een nieuwe uitbestedingsovereenkomst en de aanpassing van de sterftegrondslagen. Ook in 2011 streeft het bestuur ernaar de deskundigheid verder te vergroten. Het bestuur is van mening dat het in het verslagjaar zo veel als mogelijk heeft voldaan aan de meest recente principes van goed pensioenfondsbestuur en dat het heeft zorggedragen voor een integere bedrijfsvoering. In 2011 zal het bestuur onveranderd aandacht aan de principes voor goed pensioenfondsbestuur blijven besteden. Stembeleid P-AZL participeert in het AZL Equity Fund. Tot in 2008 nam de beheerder van het AZL Equity Fund haar maatschappelijke verantwoordelijkheid door uit hoofde van haar aandeelhouderschap te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. Omwille van praktische en kostenoverwegingen werd uitsluitend gestemd op aandeelhoudersvergaderingen van Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen. 12

13 Aangezien gedurende 2008, eveneens het Europese aandelenbeheer van door AZL Vermogensbeheer B.V. beheerde portefeuilles naar participaties in een fonds is overgegaan, kan bovenbeschreven discretionaire aanpak sedertdien niet meer worden uitgevoerd. Het grootste gedeelte van de beleggingen van het pensioenfonds is sedert een per begin 2011 uitgevoerde transitie uit het AZL Equity Fund ondergebracht in beleggingsfondsen. Het bestuur van het pensioenfonds heeft vermogensbeheerder ING IM verzocht een beleid te formuleren voor stemgedrag bij beleggingsfondsen. ING IM heeft toegezegd dit beleid in de eerste helft van 2011 ter goedkeuring voor te leggen aan het bestuur van het pensioenfonds. Verantwoord Beleggen Verantwoord beleggen is een belangrijke uitdaging voor pensioenfondsen en is de laatste tijd steeds actueler geworden. Voor pensioenfondsen geldt dat het vermogen in het financiële belang van de begunstigden dient te worden beheerd. Toch betekent dit niet dat andere factoren, zoals mensenrechten of het milieu, geen rol spelen. Wanneer een pensioenfonds de mogelijkheid heeft om met deze factoren rekening te houden, zonder dat de financiële positie daardoor achteruit gaat, is een pensioenfonds in zekere zin zelfs verplicht om een verantwoord beleggingsbeleid te voeren. Het pensioenfonds past sinds 2008 een beperkt uitsluitingsbeleid toe. Dit wil zeggen dat P-AZL niet zal investeren in bedrijven die zich richten op de productie van clusterbommen of landmijnen en ook niet zal investeren in bedrijven die gebruik maken van kinderarbeid of die het milieu extreem belasten. Uit verschillende studies is gebleken dat het hanteren van een dergelijke uitsluitingenlijst niet ten koste hoeft te gaan van het rendement van het fonds. In samenwerking met AZL-Vermogensbeheer heeft P-AZL ter ondersteuning van het beleid een aantal uitgangspunten ontwikkeld om het verantwoord beleggen vorm te geven. Deze uitgangspunten zijn: respect voor de kernrechten van de mens; het zich niet schuldig maken aan ernstige vormen van kinderarbeid; het zich onthouden van betrokkenheid bij dwangarbeid; het zich onthouden van zware vormen van milieuvervuiling; geen betrokkenheid bij de productie van controversiële wapens die geen onderscheid maken tussen militaire of burgerdoelen. Dit beleid sluit aan bij het raamwerk dat in 2008 is ontwikkeld door de, door de gezamenlijke Nederlandse Pensioenfondsen in het leven geroepen, Praktische Commissie Verantwoord Beleggen. Het uitsluitingsbeleid is door aandelenfonds AZL Equity Fund en bedrijfsobligatie fonds AZL Credits geïmplementeerd voor wat betreft de Verenigde Staten en Europa door toepassing van een lijst van uitsluitingen. Eind 2010 stonden voor wat betreft de Verenigde Staten 18 ondernemingen op de uitsluitingslijst, in Europa betrof het 10 ondernemingen waarin niet meer zal worden geïnvesteerd. Op de, sedert de transitie uit het AZL Equity Fund, in de aandelenportefeuille aanwezige beleggingsfondsen voor de Verenigde Staten en Europa is overigens dezelfde uitsluitingslijst van toepassing. Ondernemingen die worden uitgesloten, voldoen niet aan één of meer van de hierboven vermelde uitgangspunten. De lijst met uitsluitingen en de achterliggende uitgangspunten worden van jaar tot jaar opnieuw bekeken en bijgewerkt zodat P-AZL ook in de toekomst haar beleggingsbeleid op een verantwoorde manier kan invullen. Communicatie Het fonds heeft, conform het advies van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), een communicatieplan opgesteld. Het communicatieplan is in 2010 wederom geëvalueerd en naar de situatie van heden geactualiseerd waarbij het huidige plan inclusief alle bijlagen op basis van de actuele gegevens is getoetst en aangepast. Daarnaast is de tekst taalkundig geredigeerd en afgestemd met de leden van de Pensioencommissie. Het communicatieplan zal tevens als basis dienen voor een strategisch communicatiebeleidsplan Het communicatiebeleidsplan zal in de loop van 2011 worden gerealiseerd. In het boekjaar is veel aandacht besteed aan communicatie met de doelgroepen binnen het fonds. In het kader van transparantie, openheid en communicatie informeert het bestuur de gepensioneerden schriftelijk over algemene zaken die het pensioenfonds Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

14 betreffen. In de maand april zijn de gewezen deelnemers en de pensioengerechtigden geïnformeerd over de (gedeeltelijke) toeslagverlening. In deze brief is daarnaast ook ingegaan op de daling van de dekkingsgraad van het fonds, als gevolg van de toegenomen levensverwachting. In de maand september zijn vervolgens zowel actieve deelnemers als de gewezen deelnemers en de pensioengerechtigden per brief geïnformeerd over een door het Financieel Dagblad gepubliceerd artikel, waarbij P-AZL ten onrechte in verband werd gebracht met vastgoedfraude. In deze brief zijn de deelnemers tegelijk geïnformeerd over het achterblijven van herstel ten opzichte van het ingediende herstelplan en het tijdelijk niet kunnen meewerken van het fonds aan waardeoverdrachten. De website wordt continu actueel gehouden door nieuwsberichten, correspondentie/mailings en het up to date houden van de documenten (herstelplan, nieuwe reglementen etc.). In de maand juli van het verslagjaar hebben de actieve deelnemers het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) ontvangen. De gewezen deelnemers en de pensioengerechtigden hebben het UPO ontvangen in respectievelijk de maanden oktober en september van Uit de administratieve rapportages is ook in het verslagjaar weer gebleken dat de telefonische helpdesk frequent wordt geraadpleegd. Via de website van het pensioenfonds ( worden de (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden geïnformeerd over de specifiek voor hun groep relevante onderwerpen. Verder publiceert het bestuur met ingang van 2010 via de website van het fonds op regelmatige basis de dekkingsgraad van het fonds. Tot slot is een start gemaakt met het actualiseren en herschrijven van de informatieve teksten op de website. Belangrijkste ontwikkelingen in 2010 Voortgang herstelplan In 2010 heeft het bestuur maandelijks de ontwikkeling van de dekkingsgraad gemeld bij DNB. De voortgang van het korte- en het langetermijnherstelplan moet jaarlijks door het bestuur worden geëvalueerd. In de paragraaf Herstelplan en herstelkracht wordt specifieker ingegaan op de voortgang van het herstel Nieuw strategisch beleggingsbeleid In het verslagjaar is het strategisch beleggingsbeleid heroverwogen. Hiervoor heeft het bestuur een ALM-studie laten uitvoeren. Het bestuur heeft besloten dat het pensioenfonds niet in één stap naar de nieuwe vermogensverdeling, volgend uit de ALM en vervolgstudies, kan migreren. De verandering in risico-profiel en verdeling in voorgestelde situatie is bezien als hebbende een te grote impact op de risico return verwachting op de korte termijn, gezien het niveau en volatiliteit van de dekkingsgraad. De beweging, naar een nieuwe vermogensverdeling zal stapsgewijs worden genomen, met een gefaseerde toegroei naar het doel risico-profiel wat daarbij hoort, bij ex ante gedefinieerde dekkingsgraden. Begin 2011 is de eerste stap richting de strategische mix gezet bij het voldoen aan de voorwaarde voor de eerste stap van een dekkingsgraad van minimaal 105%. In de paragraaf beleggingsbeleid en in de risicoparagraaf wordt verder ingegaan op de resultaten van de ALM-studie. Ontwikkeling nieuwe overeenkomst pensioenbeheer en fiduciair vermogensbeheer Het pensioenfonds en AZL hebben in het verslagjaar de bestaande overeenkomst inzake het pensioenbeheer en het fiduciair vermogensbeheer herzien. P-AZL heeft hiervoor, naast een intensieve beoordeling van het contract door het bestuur, ook een externe (onafhankelijke) partij het contract laten beoordelen op de (juridische) structuur en op marktconformheid. In de loop van 2011 zal de nieuwe overeenkomst van kracht worden. Integrale aanpak risicomanagement Op 16 april 2009 is reeds een uitgebreide risicomanagement en compliance exercitie gestart. In 2010 is door het bestuur van P-AZL besloten een vervolg te maken op het eerder opgestelde risicomanagementplan. Door het bestuur zijn hiervoor de risico s opnieuw 14

15 beoordeeld en is het bestaande risicomanagementplan verder doorontwikkeld tot het Riskplan In de risicoparagraaf wordt uitgebreid verslag gedaan over dit risicobeheersingsinstrument. Aanpassing fondsdocumenten In het verslagjaar zijn verschillende fondsdocumenten aangepast. In de eerste plaats is de ABTN herzien en aangepast aan de nieuwe inzichten en ontwikkelingen en de uitkomsten van de ALM-studie. Behalve de ABTN zijn verder ook de Richtlijnen Vermogensbeheer aangepast naar aanleiding van de uitgevoerde ALM-studie. De ALM-studie heeft geleid tot een andere samenstelling van de beleggingsportefeuille. Voorts is het communicatieplan aangepast. Het tot nu toe gehanteerde communicatieplan had slechts een looptijd tot en met Voor 2011 is een nieuw communicatieplan opgesteld. Het huidige plan zal tevens worden gebruikt als basis voor een meer uitgebreid communicatiebeleidsplan Tenslotte is in 2010 de uitvoeringsovereenkomst met de werkgever gewijzigd. Pensioenen Algemene ontwikkelingen Toekomstbestendigheid van het aanvullende pensioenstelsel De kredietcrisis heeft de aanzet gegeven tot een discussie over de toekomstbestendigheid van het Nederlandse aanvullende pensioenstelsel. Het kabinet Balkenende gaf het startsein voor deze discussie door de instelling van de commissies Don, Frijns en Goudswaard die op voortvarende wijze eind 2009 en in het begin van het onderhavige verslagjaar hun rapporten hebben uitgebracht. Het kabinet nam zelf de evaluatie van het Financieel Toetsingskader (FTK) ter hand. Kort daarop volgden nog onderzoeksrapporten en aanbevelingen van De Nederlandsche Bank (DNB) en van de pensioenkoepels met betrekking tot het beleggingsbeleid en -gedrag van pensioenfondsen. Met de hiervoor geschetste, in korte tijd gerealiseerde beleidsvoorbereiding kon de politiek vervolgens aan de slag. Door het voortijdig aftreden van het kabinet Balkenende bleef politieke besluitvorming echter achterwege. Wel publiceerde de demissionaire minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), de heer Donner, bij brief van 7 april 2010 nog een kabinetsstandpunt over de voornoemde rapporten en naar aanleiding van de FTK-evaluatie. Ook de bij de Tweede Kamer aanhangig gemaakte wetsvoorstellen tot wijziging van de AOW werden niet in behandeling genomen. Het enige politieke feit van betekenis was het besluit van de minister om de mogelijke opschorting tot 1 april 2012 van kortingen op pensioenaanspraken en ingegane pensioenen in te trekken. Het besluit leidde, mede vanwege de gebrekkige communicatie, tot veel maatschappelijke onrust. Sociale partners in de Stichting van de Arbeid (STAR) gingen evenwel door met de discussie over het pensioenstelsel. Dit mondde uit in het Pensioenakkoord van 4 juni Het toekomstige kabinet werd uitgenodigd dit akkoord, waarin de aanvullende pensioenen en AOW integraal worden behandeld en dat dus ook voorstellen tot wijziging van de AOW bevat, in zijn geheel over te nemen. Sociale partners stelden in het akkoord voor om naast het op de huidige Pensioenwet gebaseerde nominale kader een zogenaamd reëel kader te ontwikkelen, waarbinnen de pensioentoezegging afhankelijk wordt gemaakt van de stijging van de levensverwachting en de ontwikkelingen op de financiële markten. Na een lange formatieperiode werd met het sluiten van een regeer- en gedoogakkoord op 30 september 2010 een minderheidskabinet gevormd, bestaande uit de VVD en het CDA, met gedoogsteun van de PVV. Het onderhavige boekjaar werd afgesloten met een brief van de nieuwe minister van SZW, de heer Kamp, aan de Tweede Kamer waarin de bewindsman zijn plannen en prioriteiten voor 2011 uiteenzette. Centraal in dat jaar zullen, zoals te verwachten viel, de toekomstbestendigheid van het pensioenstelsel en de herziening van het FTK staan. Voorts staan de herziening van de pension fund governance en medezeggenschap hoog op de politieke agenda. Het nieuwe kabinet streeft naar een breed akkoord met sociale partners, waarvan de pensioenen onderdeel zullen zijn. Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

16 Rekenrentesystematiek in het kader van herstel In 2010 bereikte de rentestand het laagste niveau in decennia. Naar het einde van het jaar was weer een stijging van de rente waar te nemen. Een wederkerend onderwerp in het boekjaar was de dreiging van kortingen, mede veroorzaakt door de lage rentestand. De roep om een andere rekenrentesystematiek werd steeds groter. Van diverse zijden werd voorgesteld om de huidige, door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur die is gebaseerd op de zero-coupon-swapcurve, te vervangen. Diverse alternatieven werden aangedragen, zoals de ECB-AAA-curve en de curve voor Nederlandse staatsobligaties. Gezien de aard van pensioenfondsen acht DNB de huidige swapcurve echter nog steeds het meest passend. Het onderhavige onderwerp zal ongetwijfeld ten volle terugkeren in het kader van de herziening van het pensioenstelsel. Pension fund governance en medezeggenschap De inrichting van het ideale bestuursmodel voor pensioenfondsen bleef ook in dit boekjaar de gemoederen bezig houden. Zoals gezegd, zullen deze onderwerpen in het volgende verslagjaar veel aandacht krijgen. Een belangrijk feit was namelijk dat de Tweede Kamer akkoord ging met een initiatiefwetsvoorstel van Koser Kaya (D66) en Blok (VVD). Het voorstel regelt onder meer een verplichte bestuursdeelname van pensioengerechtigden. Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel in de Eerste Kamer heeft de demissionaire minister Donner bij brief van 27 september 2010 geprobeerd de senatoren te overtuigen van de wenselijkheid om de wijzigingsvoorstellen op te schorten tot meer bekend zal zijn over de bredere aanpak van de stelselherziening en governance, zoals die door het nieuwe kabinet wordt voorbereid. Hij bepleitte een integrale aanpak van de deskundigheid, het interne toezicht en de verantwoording, waarbij naar zijn mening niet per se één governance model voor alle pensioenfondsen voor de hand ligt. Naast de bovenstaande ontwikkeling werd in het boekjaar gewerkt aan een convenant, getiteld Bevordering Diversiteit Pensioenfondsen het convenant is inmiddels tot stand gekomen. Het doel van dit convenant is te bereiken dat de fondsorganen een redelijke afspiegeling vormen van de populatie van het pensioenfonds naar leeftijd, geslacht en migrantenachtergrond. Het is de bedoeling dat de afspraken te zijner tijd worden opgenomen in de Principes voor goed pensioenfondsbestuur. Aan het einde van het boekjaar hebben DNB en AFM de Beleidsregel deskundigheid vastgesteld. In deze beleidsregel wordt meer invulling gegeven aan de vereisten ten aanzien van de deskundigheid. Deskundigheid bestaat volgens de toezichthouders uit kennis, vaardigheden en professioneel gedrag, hetgeen onder meer blijkt uit de opleiding, werkervaring en competenties van de fondsbestuurders, alsmede de toepassing daarvan in de praktijk. De toetsing van de deskundigheid zal onderdeel moeten zijn van de periodieke zelfevaluatie. Pensioenregister moet pensioenbewustzijn vergroten De aanspraken van de gewezen deelnemers zijn met ingang van 6 januari 2011 zichtbaar in een nationaal pensioenregister. De Stichting Pensioenregister is een samenwerkingsverband van de pensioenkoepels, verzekeraars en de Sociale Verzekeringsbank. In 2010 heeft deze stichting zich ingespannen voor de ontwikkeling van een pensioenregister waarmee inzicht kan worden verkregen in het opgebouwde pensioen. Niet alleen de huidige pensioenopbouw en de pensioenopbouw uit eerdere dienstverbanden zijn opvraagbaar, ook de AOW is opgenomen in het overzicht. Via de website kan elke burger, zolang de uitkering nog niet is ingegaan, door middel van zijn/haar Digidcode op eenvoudige wijze inzicht krijgen in de eigen (totale) pensioensituatie. Doordat AZL in een vroeg stadium hierbij betrokken is geweest, konden de pensioenfondsen die hun pensioenadministratie aan AZL hebben uitbesteed, waaronder P-AZL, tijdig op het register worden aangesloten. De gegevens in het register zijn gebaseerd op de informatie in de UPO s ultimo Toezicht DNB DNB trekt in de nieuwe brochure Visie DNB toezicht lessen uit de kredietcrisis voor het prudentiële toezicht. Speerpunten van deze nieuwe toezichtvisie zijn een aanscherping van het toezichtkader, een sterkere instellingsoverschrijdende blik en meer aandacht voor strategie en bedrijfscultuur van financiële instellingen. DNB geeft aan dat aanscherping van het toezichtkader vereist is. Dit houdt onder meer een evaluatie van het FTK voor pensioenfondsen in, versterking van het risicomanagement bij alle onder toezicht 16

17 staande instellingen en het stellen van grenzen aan beloningsstructuren die aanzetten tot risicovol gedrag. DNB geeft verder aan dat versterking van het macro-prudentiële toezicht nodig is en vertaald moet worden in risicoverminderend beleid. Belangrijke onderdelen daarin zijn het aanpassen van regelgeving ter beperking van procycliciteit en het vaker uitvoeren van op macro-ontwikkelingen georiënteerde stresstesten. Een belangrijke stap vooruit is de ontwikkeling naar een op Europese leest geschoeid toezicht op macroprudentiële ontwikkelingen en op grensoverschrijdende instellingen. De bovenstaande ontwikkelingen tonen aan dat de pensioensector in de komende jaren tegelijk voor uitdagingen staat met betrekking tot de inhoud van de pensioencontracten als voor keuzes ten aanzien van veranderingen in de governance. Fondsspecifieke ontwikkelingen Financiële positie pensioenfonds Het belegd vermogen (zie bijlage, achter dit verslag) van het fonds (inclusief lopende rente en liquide middelen) nam in het verslagjaar toe met 8,3 miljoen tot 81,6 miljoen (2009: 73,3 miljoen). Het gemiddelde rendement op basis van total return bedroeg in 2010: 10,7% (2009: 11,6%). De voorziening pensioenverplichtingen is in 2010 met 8,6 miljoen toegenomen tot 77,0 miljoen (2009: 68,4 miljoen). De voorziening pensioenverplichtingen is vastgesteld op basis van de AG Prognosetafel met de navolgende ervaringssterftepercentages: 81% voor mannen; 89% voor vrouwen. In de paragraaf Verdere aanpassing sterftegrondslagen wordt hierop nog nader ingegaan. Genoemde ontwikkelingen resulteren in een (aanwezige) dekkingsgraad van 105,8% per 31 december De benodigde solvabiliteit onder FTK dient zodanig te zijn dat het fonds met 97,5% zekerheid volgend jaar nog voldoende vermogen heeft om de verplichtingen op marktconforme basis over te dragen. De benodigde solvabiliteit wordt bepaald met behulp van een door DNB aangereikt standaardmodel. De benodigde dekkingsgraad van het fonds bedraagt ultimo 2010 volgens de feitelijke normwegingen 116,8% en 118,5% volgens de strategische normwegingen. Verdere aanpassing van de sterftegrondslagen Bij de vaststelling van vorengenoemde technische voorzieningen is rekening gehouden met de toegenomen levensverwachting. Mensen leven langer en ontvangen dus langer pensioen. Het pensioenfonds heeft daar in het jaarverslag 2009 al (gedeeltelijk) rekening mee gehouden door de technische voorzieningen per 31 december 2009, berekend op basis van de door het Actuarieel Genootschap (AG) vastgestelde AG-Prognosetafel (met leeftijdscorrecties van -1 voor mannen en -2 voor vrouwen), te verhogen met 4,7%. Deze verhoging per 16 maart 2010 hield verband met de begin 2010 door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gepubliceerde onderzoekgegevens op het gebied van sterfte en toegenomen levensverwachting, vooruitlopende op de door het AG nog te publiceren nieuwe AG-Prognosetafel. Op 30 augustus 2010 heeft het AG op basis van een nieuwe (aangepaste) prognose de nieuwe overlevingskansen gepubliceerd: de AG-Prognosetafel Het AG heeft hierbij rekening gehouden met een lange termijn trend. Uit de nieuwe AG-Prognosetafel blijkt dat de levensverwachting sneller is gestegen dan eerder was voorspeld in prognosemodellen van zowel het AG als het CBS. Deze ontwikkeling is ongunstig voor pensioenfondsen omdat het leidt tot een zwaardere reservering voor de fondsen. Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

18 Omdat het fonds op basis van wet- en regelgeving rekening moet houden met prudente verzekeringstechnische grondslagen en met inachtneming van DNB-richtlijnen, heeft het bestuur besloten om de technische voorzieningen van het fonds per 1 januari 2010 vast te stellen op basis van de AG-Prognosetafel Tevens is het bestuur, conform advies van de adviserend actuaris van het fonds, afgestapt van het systeem van leeftijdsterugstellingen om de afwijkingen ten opzichte van de landelijke tafels weer te geven. Om bedoelde afwijkingen nauwkeuriger te kunnen bepalen is overgestapt op het gebruik van ervaringssterftepercentages. Hiervoor is bepaald welke ervaringssterfte overeenkomt met de tot dan toe gehanteerde leeftijdsterugstellingen van het fonds. Een ervaringssterfte van 81% voor mannen en 89% voor vrouwen bleek, qua aantal te verwachte overlijdensgevallen, het beste te corresponderen met de oude leeftijdscorrectie. De totale impact van de overgang naar de AG-Prognosetafel met ervaringssterfte is 7,2%. Doordat reeds eind 2009 op basis van de sterftetafels van het CBS een correctie op de voorziening was doorgevoerd van 4,7% resteerde per 17 december 2010 een additionele aanpassing van de sterftevoorziening van 2,5%. Herstelplan en herstelkracht De dekkingsgraad van het pensioenfonds bedroeg ultimo december ,8% Aangezien de aanwezige dekkingsgraad ultimo verslagjaar lager is dan de benodigde dekkingsgraad, verkeert het pensioenfonds ultimo 2010 nog steeds in een situatie van reservetekort. Het fonds heeft gedurende 2010 haar dekkingsgraad maandelijks gerapporteerd aan DNB. De voortgang van het herstelplan moet jaarlijks door het bestuur worden geëvalueerd. Begin 2011 heeft het pensioenfonds deze evaluatie van het herstelplan uitgevoerd. De resultaten van de evaluatie zijn op 11 februari 2011 gerapporteerd aan DNB. In onderstaande tabel is de evaluatie van het herstelplan ultimo december 2010 weergegeven. Verwacht 2010 Werkelijk 2010 Dekkingsgraad per 31 december ,2% 108,6% Sturingsmiddelen Premie 0,7% -0,1% Toeslagverlening 0,0% 0,0% Beleggingen 2,7% 9,9% Rentetermijnstructuur 0,0% -10,0% Uitkeringen 0,1% 0,4% Overige Correctie in verband met sterftetrendontwikkeling 0,0% -3,0% Dekkingsgraad per 31 december ,7% 105,8% Vereiste dekkingsgraad per 31 december ,7% 118,5% 18

19 Uit bovenstaande evaluatie blijkt dat de aanwezige dekkingsgraad zich beneden de verwachte dekkingsgraad volgens het herstelplan bevindt. Het behaalde beleggingsrendement is aanmerkelijk hoger dan verwacht in het herstelplan en draagt hierdoor bij aan het herstel van het fonds. De rentetermijnstructuur, alsmede de aanpassing van de sterftegrondslagen, heeft een belangrijk negatief effect gehad op de dekkingsgraad. De verwachting op basis van huidige inzichten is dat het pensioenfonds eind 2023 uit de situatie van reservetekort is. Pensioenregelingen van het fonds P-AZL kent 2 basispensioenregelingen, het Pensioenreglement 1984 en het Pensioenreglement Beide pensioenregelingen zijn in het verslagjaar aangepast in verband met wijziging van de flexibiliseringsfactoren en factoren afkoop gering pensioen. Regeling 1984 De regeling 1984 geldt voor degenen die op 30 juni 1996 al deelnemer waren en er destijds voor gekozen hebben om de deelneming aan deze regeling voort te zetten. Deze regeling is een eindloonregeling waarbij in een periode van maximaal 40 jaar ouderdomspensioen wordt opgebouwd. Afhankelijk van de hoogte van de pensioengrondslag bedraagt het opbouwpercentage 1,75%, 1,50% of 1,25%. De pensioenrichtleeftijd is 65 jaar. Onder toepassing van actuariële korting respectievelijk oprenting is een eerdere dan wel latere ingang van het ouderdomspensioen mogelijk. Verder zijn keuze- respectievelijk variatiemogelijkheden aanwezig met betrekking tot deeltijdpensionering, uitruil van ouderdomspensioen in partnerpensioen en omgekeerd en uitkeringshoogte. Standaard bedraagt het partnerpensioen 70% van het te bereiken levenslange ouderdomspensioen. De regeling kent verder een wezenpensioen, arbeidsongeschiktheidspensioen, ANW, WAO en WIA- hiatenpensioen en een overlijdensuitkering. Regeling 1996 De regeling 1996 is een middelloonregeling en geldt voor degenen die op of na 1 juli 1996 in dienst zijn getreden en deelnemer zijn geworden. Deelnemers aan de Pensioenregeling 1984 hebben bij de start van de nieuwe Pensioenregeling de mogelijkheid gekregen om over te stappen op de nieuwe regeling. In deze regeling is het totaalbedrag aan levenslang ouderdomspensioen gelijk aan de som van de pensioenopbouw in elk van de verstreken deelnemersjaren. De jaarlijkse opbouw bedraagt 2% van de pensioengrondslag in het betreffende jaar. Standaard bedraagt het partnerpensioen 70% van het te bereiken levenslange ouderdomspensioen (Pensioenregeling 1996 oud). Voor degenen die op of na 1 juli 1998 in dienst zijn getreden wordt het nabestaandenpensioen op risicobasis verzekerd (Pensioenregeling 1996 nieuw). Zij ontvangen hiervoor in de plaats een hoger ouderdomspensioen. Dit laatste wordt gerealiseerd door een lager franchisebedrag voor de vaststelling van de pensioengrondslag te hanteren. Deelnemers met een medeverzekerd nabestaandenpensioen hebben per 1 januari 1999 eenmalig kunnen kiezen voor een verhoogd ouderdomspensioen in plaats van opbouw van een medeverzekerd nabestaandenpensioen. Voor de Pensioenregeling 1996 oud en nieuw is de pensioenrichtleeftijd 65 jaar. Evenals de pensioenregeling 1984 is een variatie in de ingangsdatum en uitkeringshoogte van het ouderdomspensioen mogelijk. Ook gelden dezelfde keuzemogelijkheden. In tegenstelling tot de pensioenregelingen 1984 en 1996 oud, kent de pensioenregeling 1996 nieuw geen partner- en wezenpensioen en overlijdensuitkering. P-AZL kent verder een Prepensioenregeling en een Beschikbare Premieregeling. De prepensioenregeling, die per 1 juli 1996 in werking is getreden, geldt in verband met fiscale maatregelen vanaf 1 januari 2006 alleen nog maar voor werknemers die geboren zijn vóór 1 januari De opbouw aan prepensioen is 2% van het pensioengevend jaarsalaris. Degenen die al op 30 juni 1996 in dienst waren hebben aanspraak op extra prepensioen over de tot dan verstreken deelnemersjaren. Het prepensioen kent een richtleeftijd van 63 jaar. De regeling wordt betaald uit de middelen van het pensioenfonds. Als resultante van het bereikte CAO akkoord leidt uitstel van de ingangsdatum van het prepensioen niet meer tot verlies van opgebouwd prepensioen. Het niet benutte deel van het prepensioen leidt tot een aanvullende aanspraak op levenslang ouderdomspensioen. Verder is de bij uitstel van prepensioen geldende maximale grondslag van 85% verhoogd tot 100%. Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

20 Voor degenen die niet langer deel kunnen nemen aan de prepensioenregeling (deelnemers die geboren zijn op of na 1 januari 1950 en nieuwe deelnemers vanaf 1 januari 2006) is de mogelijkheid geboden om een tegoed op te bouwen dat kan worden aangewend voor extra ouderdomspensioen, nabestaandenpensioen of arbeidsongeschiktheidspensioen. Ingevolge een reglementswijziging is deelname aan deze Beschikbare Premieregeling ingaande 1 mei 2009 gesloten voor nieuwe deelnemers. Voor deelnemers die op dat moment deelnamen aan de regeling is de keuze die gold op 1 mei 2009 onherroepelijk geworden. Dus de keuze om deel te nemen aan de regeling of de premie voor de regeling maandelijks via het salaris te laten uitbetalen zal blijven gehandhaafd voor de duur van deze regeling. Eveneens als onderhandelingsresultaat van het CAO-overleg zal voortaan het opgebouwde tegoed kunnen worden betrokken bij het vervroegen van het ouderdomspensioen. In het komende verslagjaar zullen de reglementen van de Beschikbare Premieregeling en de Prepensioenregeling op voormelde punten worden aangepast. Premiebeleid Met ingang van 1 januari 2010 bedraagt de vereiste pensioenpremie 19,8% van de pensioengrondslag. Het werkgeversdeel van de premie bedraagt 14,0%, terwijl de werkgever daarbovenop een extra bijdrage levert van 0,1%. In totaal komt 14,1% van de totale premie voor rekening van de werkgever. Het werknemersdeel van de premie in de middelloonregeling bedraagt 5,8%, waarmee de totale premie neerkomt op 19,9%. Eventuele toekomstige premieverhogingen zullen volgens de eerder overeengekomen verdeling (1/3 werknemer, 2/3 werkgever) plaatsvinden. De werkgever neemt verder een groot deel van de uitvoeringskosten van het pensioenfonds voor zijn rekening, alsmede alle kosten voor de Beschikbare Premie regeling. De premie is zodanig vastgesteld dat deze: minimaal gelijk is aan de kostendekkende premie en in een situatie van onderdekking bijdraagt aan het herstel van het pensioenfonds. De totale bijdrage van de werkgever voor het overnemen van deze uitvoeringskosten komt uit op een bedrag van 337. Kostendekkende premie Conform de ABTN is de kostendekkende premie over boekjaar 2010 vastgesteld op basis van een gedempt premiebeleid rekening houdend met een rente van 4,5%. Toeslagenbeleid van het fonds Toeslagen kunnen per jaar verschillen en worden voorwaardelijk verleend voor zover de middelen van het fonds dat toelaten. Bij de toeslagverlening wordt onderscheid gemaakt tussen de actieve deelnemers en de inactieve deelnemers (gewezen deelnemers en pensioengerechtigden). Voor P-AZL geldt dat voor inactieven toeslagcategorie D1 uit de DNB-beleidsregel toeslagenmatrix van toepassing is. Dit betekent dat op de pensioenrechten en pensioenaanspraken jaarlijks toeslag wordt verleend van maximaal de stijging van de consumentenprijsindex van alle huishoudens over de twee opeenvolgende voorafgaande jaren. Voor hen die slaper respectievelijk gepensioneerde zijn geworden vóór 1 juli 2004 geldt als maximale toeslagnorm de ontwikkeling van de salarissen bij de werkgever. Het bestuur beslist evenwel jaarlijks in hoeverre per 1 januari pensioenrechten en pensioenaanspraken worden aangepast. De toeslagverlening wordt uit beleggingsrendement gefinancierd. Er bestaat daarom geen recht op toeslagen op de pensioenrechten en pensioenaanspraken. Voor deze voorwaardelijke toeslagverlening is geen bestemmingsreserve gevormd en wordt geen premie betaald. Het bestuur heeft als gevolg van de sterk gedaalde dekkingsgraad en de noodzaak om tot herstel te komen, besloten om de pensioenrechten en pensioenaanspraken van de pensioengerechtigden en gewezen deelnemers per 1 januari 2010 slechts gedeeltelijk te verhogen. Voor de deelnemers geldt, zo lang het deelnemerschap voortduurt, dat op de opgebouwde pensioenaanspraken jaarlijks een toeslag wordt verleend conform de algemene ontwikkeling van de salarissen in het voorafgaande kalenderjaar bij de werkgever. Over 2010 was de loonontwikkeling 1%. De toeslag wordt betaald uit een opslag op de pensioenpremie. 20

21 Gezien de financiële positie van het pensioenfonds heeft het bestuur besloten om per 1 januari 2010 een toeslag te verlenen van 35% van de ambitie, namelijk 0,3% voor inactieven van vóór 1 juli 2004 en voor de inactieven van op of na 1 juli 2004 een toeslag van 0,2%. De indexatie van de actieve deelnemers bedraagt 1% en is gefinancierd uit de pensioenpremie. Herverzekering De pensioenaanspraken worden in eigen beheer opgebouwd. Bepaalde risico s (arbeidsongeschiktheid en overlijden) heeft het fonds ondergebracht bij herverzekeringsmaatschappij Aegon levensverzekering N.V. De herverzekering omvat voor de deelnemers aan de pensioenregeling de uitkering van een risicokapitaal bij overlijden, een premievrijstellingsrisico bij arbeidsongeschiktheid en het arbeidsongeschiktheidspensioen. Het herverzekeringscontract is in 2008 verlengd voor de duur van vijf jaar. Stichting Pensioenfonds AZL Jaarverslag

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram 02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende

Nadere informatie

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De

Nadere informatie

Terugblik 2011 in cijfers

Terugblik 2011 in cijfers Terugblik 2011 in cijfers U vindt hier een samenvatting van het jaarverslag 2011. Het volledige jaarverslag kunt u downloaden via www.pensioenfondsricohnederland.nl. Financiële situatie Door de kredietcrisis

Nadere informatie

REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE

REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE 1 INHOUDSOPGAVE REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN Inhoudsopgave BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN... 3 ARTIKEL 1. AANSPRAKEN... 3 ARTIKEL 2. VARIABEL PENSIOENGEVEND

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 25 juni 2015 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 26

Nadere informatie

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan

Nadere informatie

In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van:

In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: Financieel Crisisplan 1. Elementen crisisplan In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: vereist eigen vermogen (ultimo 2011

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2013

Verkort jaarverslag 2013 Verkort jaarverslag 2013 Wat waren in 2013 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag 2013. Naast deze bondige versie treft u ook

Nadere informatie

TRANSPARANTIEDOCUMENT

TRANSPARANTIEDOCUMENT TRANSPARANTIEDOCUMENT Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie en aanverwante Bedrijven (VNPS) Dit is een uitgave van de Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie

Nadere informatie

Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf

Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Datum 15 juni 2012 1 Voorwoord

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018 Pensioenbijeenkomst 22 maart 2018 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers* Financiële positie en beleid* Pensioenregeling en keuzes Actualiteiten 5 minuten 15 minuten 10 minuten 5 minuten Vragen?

Nadere informatie

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag. 12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling

Nadere informatie

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit?

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit? Mijn Pensioen Pensioen is meer! Oktober / november 2015 Onderwerpen van vandaag Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit? Mijn Pensioenfonds (2) Jaarverslag 2014 Hoe is het pensioenfonds georganiseerd?

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620

Stichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620 Artikel 1 Inleiding De wijze waarop de Stichting Pensioenfonds SMIT wordt bestuurd ligt op hoofdlijnen vast in de statuten. In dit bestuursreglement wordt hier verder invulling aan gegeven. Het bestuursreglement

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Voor wie is deze toelichting? Het Uniform Pensioenoverzicht. Uw persoonlijke gegevens

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Voor wie is deze toelichting? Het Uniform Pensioenoverzicht. Uw persoonlijke gegevens Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2018 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent gewezen deelnemer (slaper), u neemt niet meer deel aan deze pensioenregeling; - U bent gewezen deelnemer

Nadere informatie

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 blad 1 van 7 Het Metro Pensioenfonds Hieronder eerst een aantal bijzonderheden over het Metro Pensioenfonds. Het Metro Pensioenfonds is opgericht

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2017

VERKORT JAARVERSLAG 2017 VERKORT JAARVERSLAG 2017 De belangrijkste ontwikkelingen in 2017 bij Pensioenfonds TNT Express op een rij in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige jaarverslag vindt

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds AZL

Stichting Pensioenfonds AZL Stichting Pensioenfonds AZL Stichting Pensioenfonds AZL Akerstraat 92, 6411 HD Heerlen Postbus 4471, 6401 CZ Heerlen Telefoon: 045-5763 333 Telefax: 045-5741 117 Internetsite: www.p-azl.nl Ingeschreven

Nadere informatie

Datum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630

Datum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630 Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK

Nadere informatie

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden

Nadere informatie

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017 Pensioen-Bijeenkomst 23 maart 2017 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers 10 minuten Financiële positie en beleid 10 minuten Pensioenregeling en keuzes 20 minuten Website en digitalisering 10

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 26 juni 2014 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 27

Nadere informatie

Communicatiekalender 2017 en 2018

Communicatiekalender 2017 en 2018 Communicatiekalender 2017 en 2018 Wettelijk verplichte activiteit Doelgroep Wet- en regelgeving DEELNEMERS/GEWEZEN DEELNEMERS/GEWEZEN PARTNERS/GEPENSIONEERDEN Pensioen 1-2-3 over kenmerken pensioenregeling

Nadere informatie

Stichting Norit Pensioenfonds

Stichting Norit Pensioenfonds Stichting Norit Pensioenfonds Communicatieplan 2017-2019 Dit communicatieplan is voorbereid door de werkgroep communicatie van Stichting Norit Pensioenfonds en vastgesteld door het bestuur. Amersfoort,

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Bijlagen. Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland. Versie 1 januari 2013 PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN

Bijlagen. Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland. Versie 1 januari 2013 PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland Bijlagen PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN PENSIOENREGLEMENT UNISYS COMBI PENSIOEN UNISYS PENSIOENREGLEMENT, 12 E NOTA VAN WIJZIGING Versie 1 januari

Nadere informatie

Het jaarverslag 2014 samengevat

Het jaarverslag 2014 samengevat Het jaarverslag 2014 samengevat Uw pensioenfonds blikt terug én vooruit Deelnemers 1.711 In 2014 verdiende het fonds 55,1 miljoen dankzij beleggen. Dat bedrag staat voor een rendement van 20,1%. Het fonds

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2016

VERKORT JAARVERSLAG 2016 VERKORT JAARVERSLAG 2016 2016: wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2016 bij Pensioenfonds TNT Express? U leest het in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent actief deelnemer aan deze pensioenregeling; - U bent arbeidsongeschikt. Het Uniform Pensioenoverzicht

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics. Verkort Jaarverslag 2009

Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics. Verkort Jaarverslag 2009 Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics Verkort Jaarverslag 2009 Inleiding 2009 is voor de Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics (hierna Pensioenfonds SABIC-IP) weer een bijzonder

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds AZL

Stichting Pensioenfonds AZL Stichting Pensioenfonds AZL Stichting Pensioenfonds AZL Akerstraat 92, 6411 HD Heerlen Postbus 4471, 6401 CZ Heerlen Telefoon: 045-5763 333 Telefax: 045-5741 117 Internetsite: www.p-azl.nl Ingeschreven

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie.

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie. Van het SPAN bestuur De maand mei staat in het teken van het afronden van het SPAN jaarverslag over 2012. Eind deze maand verwachten we dat het verslag wordt goedgekeurd door actuaris en accountant. Het

Nadere informatie

27 september Deelnemersvergadering

27 september Deelnemersvergadering 27 september 2007 Deelnemersvergadering Kernpunten 2006 Goed jaar, dekkingsgraad van 117,1% naar 122,7% Geen herstelplan meer nodig in 2007 Indexatie in 2006 verleend over 2005 van: - 0,63% voor de actieve

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2016

Verkort jaarverslag 2016 Verkort jaarverslag 2016 Wat waren in 2016 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag. Naast deze bondige versie treft u ook het

Nadere informatie

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014 Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als

Nadere informatie

Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht

Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 10 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

- U bent actief deelnemer - U bent actief deelnemer én u neemt via uw werkgever deel aan de aanvullende pensioenregeling - U bent arbeidsongeschikt

- U bent actief deelnemer - U bent actief deelnemer én u neemt via uw werkgever deel aan de aanvullende pensioenregeling - U bent arbeidsongeschikt Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2018 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent actief deelnemer - U bent actief deelnemer én u neemt via uw werkgever deel aan de aanvullende pensioenregeling

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds AZL

Stichting Pensioenfonds AZL Stichting Pensioenfonds AZL Stichting Pensioenfonds AZL Akerstraat 92, 6411 HD Heerlen Postbus 4471, 6401 CZ Heerlen Telefoon: 045-5763 333 Telefax: 045-5741 117 Internetsite: www.p-azl.nl Ingeschreven

Nadere informatie

stichting pensioenfonds wonen

stichting pensioenfonds wonen stichting pensioenfonds wonen Verkort Jaarverslag 2007 Kerncijfers Aantallen per 31-12 2007 2006 Werkgevers 4.331 4.161 Deelnemers 33.009 31.705 Gewezen deelnemers 70.948 62.860 Gepensioneerden 8.468 7.735

Nadere informatie

Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV

Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Versie 1.0 17 juni 2015 Auteur: Corné van Bokhoven Status: vastgesteld door bestuur Inleiding Nadat Stichting Pensioenfonds DHV in 2008 in dekkingstekort kwam heeft

Nadere informatie

PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN PENSIOENREGLEMENT UNISYS COMBI PENSIOEN UNISYS PENSIOENREGLEMENT, 12E NOTA VAN WIJZIGING

PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN PENSIOENREGLEMENT UNISYS COMBI PENSIOEN UNISYS PENSIOENREGLEMENT, 12E NOTA VAN WIJZIGING Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland Bijlagen PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN PENSIOENREGLEMENT UNISYS COMBI PENSIOEN UNISYS PENSIOENREGLEMENT, 12E NOTA VAN WIJZIGING Versie 1 januari

Nadere informatie

Goed jaar Metro Pensioenfonds, toch geen verhoging pensioenen

Goed jaar Metro Pensioenfonds, toch geen verhoging pensioenen Verkort jaarverslag 2014 In dit verkorte jaarverslag 2014 zetten we de hoofdpunten uit het volledige jaarverslag van Metro Pensioenfonds voor u op een rij: we blikken terug op het pensioenjaar 2014 en

Nadere informatie

Strengere regels voor pensioenfondsen

Strengere regels voor pensioenfondsen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag November 2015 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux

Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux Beleggingen Het totaal rendement over het afgelopen boekjaar 2010 is uitgekomen op 15,6%. Als we naar de onderverdeling kijken zien we het

Nadere informatie

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het jaarverslag legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Actuariële en bedrijfstechnische nota

Actuariële en bedrijfstechnische nota Stichting Pensioenfonds Towers Watson Actuariële en bedrijfstechnische nota 1 juli 2015 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 1 2. MISSIE, VISIE EN STRATEGIE... 2 3. ORGANISATIE, BEHEER EN INTERNE CONTROLE...

Nadere informatie

stichting jan huysman wz.fonds

stichting jan huysman wz.fonds Koog aan de Zaan, mei 2015 Beste deelnemer van Stichting Jan Huysman Wz. Fonds, In deze brief willen wij uw aandacht voor de volgende drie items: 1 Nieuw mailadres en nieuwe naam voor de uitvoerder van

Nadere informatie

Wat is nu precies de rol van de werkgever, de vakbonden en het bestuur van het pensioenfonds?

Wat is nu precies de rol van de werkgever, de vakbonden en het bestuur van het pensioenfonds? Veelgestelde vragen en antwoorden Ontbinding Stichting Pensioenfonds Bavaria (in liquidatie) Wat gaat er op 1 april 2017 gebeuren? Dan gaan de opgebouwde pensioenaanspraken van de actieve en gewezen deelnemers

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Stichting Pensioenfonds Avery Dennison Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering 4 september 2017 3.

Nadere informatie

REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE

REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE 1 INHOUDSOPGAVE REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN... 3 ARTIKEL 1. AANSPRAKEN... 3 ARTIKEL 2. VARIABEL PENSIOENGEVEND SALARIS...

Nadere informatie

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Deelnemersvergadering Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Agenda Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Verantwoording en jaarverslag 2016: beleggingen en pensioenaanspraken

Nadere informatie

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 1 Doel van deze bijeenkomst Toelichting waarom overstap naar nieuwe pensioenuitvoerder Toelichting waarom nieuwe pensioenregeling per 1-1-2015

Nadere informatie

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN?

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 20 september 2016 Agenda 1. Samenvatting jaarverslag 2015 2.

Nadere informatie

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20 Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014 Stand van zaken SVG 1 van 20 Programma Pensioenfonds SVG Wat speelt er rond de pensioenen? Financiële positie SVG Kortingsmaatregel Vooruitblik 2014-2015

Nadere informatie

Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt.

Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt. ABTN A-Factor AFM Afkoop Anw AOW Arbeidsongeschiktheidspensioen Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt. Aanduiding voor

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst. 11 maart 2019

Pensioenbijeenkomst. 11 maart 2019 Pensioenbijeenkomst 11 maart 2019 Programma 1. Het bestuur 2. Pensioen in Nederland 3. De pensioenregeling 4. Over het fonds 2 1 Het bestuur Els Janssen Onafhankelijk voorzitter Vanaf juli 2018 Werkgever

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst

Deelnemersbijeenkomst Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 13 oktober 2010 Deelnemersbijeenkomst Agenda 18.30 Opening Bert 18.35 Hoe staat het fonds er voor René Financieel Beleggingsbeleid Rendement

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2015

Verkort jaarverslag 2015 Verkort jaarverslag 2015 Wat waren in 2015 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag 2015. Naast deze bondige versie treft u ook

Nadere informatie

AMF een goed geregeld pensioen. Bulletin Algemeen Mijnwerkersfonds 2005

AMF een goed geregeld pensioen. Bulletin Algemeen Mijnwerkersfonds 2005 AMF een goed geregeld pensioen Bulletin Algemeen Mijnwerkersfonds 2005 Het bestuur van het Algemeen Mijnwerkersfonds (AMF) wil haar rechthebbenden van goede en belangrijke informatie voorzien. Leest u

Nadere informatie

BESCHIKBARE PREMIE REGELING (DC Pensioenfonds)

BESCHIKBARE PREMIE REGELING (DC Pensioenfonds) BESCHIKBARE PREMIE REGELING (DC Pensioenfonds) BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN Artikel 1 1. De pensioenovereenkomst zoals neergelegd in dit reglement draagt het karakter van een premieovereenkomst. 2. De ingevolge

Nadere informatie

Stichting ING CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2019

Stichting ING CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2019 Stichting ING CDC Pensioenfonds Tabellenboek 2019 Inhoudsopgave Algemeen... 3 Geldigheid... 3 Uitgangspunten... 4 Pensioenvervroeging... 5 Uitruil tussen partnerpensioen en ouderdomspensioen... 6 Variëren

Nadere informatie

Stichting ING CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2018

Stichting ING CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2018 Stichting ING CDC Pensioenfonds Tabellenboek 2018 Inhoudsopgave Algemeen... 3 Geldigheid... 3 Uitgangspunten... 4 Pensioenvervroeging... 5 Uitruil tussen partnerpensioen en ouderdomspensioen... 6 Variëren

Nadere informatie

Veel veranderingen in druk pensioenjaar 2015

Veel veranderingen in druk pensioenjaar 2015 Verkort jaarverslag 2015 Elk jaar legt Metro Pensioenfonds in het jaarverslag verantwoording af over het gevoerde beleid van het afgelopen jaar. Voor degenen die liever een overzicht willen lezen van de

Nadere informatie

Nieuws. Gezond maar alert. Pensioenfonds IN DIT NUMMER: Verkort jaarverslag. De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017.

Nieuws. Gezond maar alert. Pensioenfonds IN DIT NUMMER: Verkort jaarverslag. De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017. Pensioenfonds Verkort jaarverslag Gezond maar alert De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017. Nieuws IN DIT NUMMER: Augustus 2018 Hierdoor was het mogelijk de opgebouwde pensioenen

Nadere informatie

Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING

Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Kenmerken Fonds Stichting Pensioenfonds ING (hierna: het Fonds) is op 1 januari

Nadere informatie

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent. Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD

Nadere informatie

Addendum 2 bij het Pensioenreglement pensioenregeling A, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland, contractnummer

Addendum 2 bij het Pensioenreglement pensioenregeling A, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland, contractnummer Pagina 1 van het addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma pensioenregeling A, contractnummer 27339 Addendum 2 bij het Pensioenreglement pensioenregeling A, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland,

Nadere informatie

Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie Hoofdstukindeling

Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie Hoofdstukindeling Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische

Nadere informatie

Bijlage 17 e Nieuwsbrief Stichting Pensioenfonds Croda

Bijlage 17 e Nieuwsbrief Stichting Pensioenfonds Croda Bijlage 17 e Nieuwsbrief Stichting Pensioenfonds Croda Toelichting en aanvullende onderwerpen Indexatie Bij indexatie streeft het bestuur er naar om de pensioenen van de actieve deelnemers te verhogen

Nadere informatie

Reservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd

Reservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd Verkort jaarverslag 2013 In dit verkorte jaarverslag 2013 zetten we de hoofdpunten uit het volledige jaarverslag van Metro Pensioenfonds voor u op een rij: we blikken terug op het pensioenjaar 2013 en

Nadere informatie

Burgerservicenummer (BSN) Dit is het nummer waaronder u geregistreerd staat bij de gemeente waar u bent ingeschreven.

Burgerservicenummer (BSN) Dit is het nummer waaronder u geregistreerd staat bij de gemeente waar u bent ingeschreven. Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent actief deelnemer - U bent actief deelnemer én u neemt via uw werkgever deel aan de aanvullende pensioenregeling

Nadere informatie

Nieuwsbrief van uw pensioenfonds

Nieuwsbrief van uw pensioenfonds KIX code Nieuwsbrief van uw pensioenfonds Pensioengerechtigden en voormalige deelnemers Pensioenreglement I en II Zeist, december 2014 1. Financiële positie PNB is

Nadere informatie

Addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma 2009 pensioenregeling, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland, contractnummer

Addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma 2009 pensioenregeling, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland, contractnummer Pagina 1 van het addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma 2009 pensioenregeling, contractnummer 27339 Addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma 2009 pensioenregeling, van 27339. Stichting Pensioenfonds

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ford Nederland Pensioenreglement

Stichting Pensioenfonds Ford Nederland Pensioenreglement Bijlage B Overzicht maximum pensioengevend salaris, grenssalaris, franchise en maximum uitkeringsloon WIA: Datum Maximum pensioengevend salaris Grenssalaris Franchise Maximum uitkeringsloon WIA 1 januari

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Uitkeringsovereenkomst Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Het Uniform Pensioenoverzicht geeft u duidelijkheid over wat u krijgt bij pensionering en arbeidsongeschiktheid.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarbericht 2014 AUGUSTUS 2015 In dit Jaarbericht over 2014 legt Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland op hoofdlijnen verantwoording af voor het

Nadere informatie

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl Update! bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen December 2014 Kunt u uw werknemers uitleggen wat er per 1 januari 2015 is veranderd aan hun pensioen? WIJZIGINGEN

Nadere informatie

Stichting NN CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2019

Stichting NN CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2019 Stichting NN CDC Pensioenfonds Tabellenboek 2019 Inhoudsopgave Algemeen... 3 Geldigheid... 3 Uitgangspunten... 4 Pensioenvervroeging... 5 Uitruil tussen partnerpensioen en ouderdomspensioen... 6 Variëren

Nadere informatie

Stichting NN CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2018

Stichting NN CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2018 Stichting NN CDC Pensioenfonds Tabellenboek 2018 Inhoudsopgave Algemeen... 3 Geldigheid... 3 Uitgangspunten... 4 Pensioenvervroeging... 5 Uitruil tussen partnerpensioen en ouderdomspensioen... 6 Variëren

Nadere informatie

REGLEMENT WAO-HIATENPENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE

REGLEMENT WAO-HIATENPENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE REGLEMENT WAO-HIATENPENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE 1 INHOUDSOPGAVE BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN...3 Artikel 1. DEELNEMERS...4 Artikel 2. AANSPRAKEN...4 Artikel 3. AANVRAAG EN TOEKENNING WAO-HIATEN-PENSIOEN...4

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Papendorpseweg 100 3528 BJ Utrecht Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 41184467

Nadere informatie

Stichting ING CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2017 (concept)

Stichting ING CDC Pensioenfonds. Tabellenboek 2017 (concept) Stichting ING CDC Pensioenfonds Tabellenboek 2017 (concept) Inhoudsopgave Algemeen... 3 Geldigheid... 3 Uitgangspunten... 4 Pensioenvervroeging... 5 Uitruil tussen partnerpensioen en ouderdomspensioen...

Nadere informatie

Jaarinformatie Stichting Pensioenfonds C1000 over het verslagjaar 2012. (opgesteld op basis van het jaarbericht 2012)

Jaarinformatie Stichting Pensioenfonds C1000 over het verslagjaar 2012. (opgesteld op basis van het jaarbericht 2012) Jaarinformatie Stichting Pensioenfonds C1000 over het verslagjaar 2012 (opgesteld op basis van het jaarbericht 2012) 1 1 Inhoud Algemeen 5 De bestuursleden van Pensioenfonds C1000 6 Uw pensioen van Pensioenfonds

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot

Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Positie 2018 Gebaseerd op het jaarverslag over 2018 en recente ontwikkelingen Hoe werkt ons pensioenfonds voor jou? Financiële positie Waardevastheid pensioen 1

Nadere informatie

1. Definities Kostendekkende premie Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen.

1. Definities Kostendekkende premie Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen. Premiebeleid 1. Definities Kostendekkende Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen. Gedempte Premie gebaseerd op gemiddelde rente curves, waardoor de invloed van

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag 2014

Verkort Jaarverslag 2014 Verkort Jaarverslag 2014 Het bestuur: de pensioenwereld blijft in beweging Ook in 2014 stond de pensioenwereld niet stil. Het bestuur volgde alle actuele politieke en maatschappelijke ontwikkelingen op

Nadere informatie

Financieel crisisplan

Financieel crisisplan In werking : 1 oktober 2018 Inhoudsopgave 1. Beschrijving crisissituatie 3 2. Beleidsdekkingsgraad waarbij het fonds er zonder korten niet meer uit kan komen 4 3. Maatregelen die ter beschikking staan

Nadere informatie

ADDENDUM BIJ DE PENSIOENOVEREENKOMST

ADDENDUM BIJ DE PENSIOENOVEREENKOMST ADDENDUM BIJ DE PENSIOENOVEREENKOMST In aanvulling op de eerder tussen de werkgever en diens werknemers gesloten pensioenovereenkomst maken met ingang van 1 januari 2008 de hierna vermelde bepalingen deel

Nadere informatie

Transparantiedocument

Transparantiedocument Transparantiedocument Stichting Pensioenfonds Ahold (versie: 28 april 2015) Hoofdstuk 1 - Inleiding 1.1 Voorwoord Stichting Pensioenfonds Ahold is de financiële dienstverlener voor Koninklijke Ahold N.V.

Nadere informatie

Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975

Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975 pagina 1 van 7 Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 1 januari 2019 Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: 999999 Relatienummer: xyz123456 Uw partner

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag 2006

Verkort Jaarverslag 2006 Verkort Jaarverslag 2006 Pensioenfonds Achmea Stichting Pensioenfonds Achmea Personeel Jouw pensioen in beeld 2006 Met dit verslag brengt het bestuur je graag op de hoogte van het 2 e jaar van Stichting

Nadere informatie

Reglement arbeidsongeschiktheidspensioen Stichting Voorzieningsfonds Getronics

Reglement arbeidsongeschiktheidspensioen Stichting Voorzieningsfonds Getronics Reglement arbeidsongeschiktheidspensioen Stichting Voorzieningsfonds Getronics Inhoud REGLEMENT ARBEIDSONGESCHIKTHEIDSPENSIOEN STICHTING VOORZIENINGSFONDS GETRONICS Begripsomschrijvingen... 3 Artikel 1

Nadere informatie

Info over de PENSIOENWET voor Bedrijfstakpensioenfondsen. Nieuwe verdeling verantwoordelijkheden tussen werkgever, werknemer en pensioenuitvoerder

Info over de PENSIOENWET voor Bedrijfstakpensioenfondsen. Nieuwe verdeling verantwoordelijkheden tussen werkgever, werknemer en pensioenuitvoerder Info over de PENSIOENWET voor Bedrijfstakpensioenfondsen Nieuwe verdeling verantwoordelijkheden tussen werkgever, werknemer en pensioenuitvoerder De Pensioenwet Na jarenlange discussie is de Pensioenwet

Nadere informatie

Deelnemerspresentatie november 2018

Deelnemerspresentatie november 2018 Deelnemerspresentatie november 2018 1 Agenda Pensioen bij Saint-Gobain Introductie UnitedPensions Wat is er voor u geregeld? Pensioen bij pensionering Pensioen bij overlijden Premievrijstelling bij Arbeidsongeschiktheid

Nadere informatie

FINANCIEEL CRISISPLAN STICHTING PENSIOENFONDS HUNTSMAN ROZENBURG. Bijlage bij de actuariële en bedrijfstechnische nota

FINANCIEEL CRISISPLAN STICHTING PENSIOENFONDS HUNTSMAN ROZENBURG. Bijlage bij de actuariële en bedrijfstechnische nota FINANCIEEL CRISISPLAN STICHTING PENSIOENFONDS HUNTSMAN ROZENBURG Bijlage bij de actuariële en bedrijfstechnische nota Versie 19 april 2012 Inleiding Het bestuur van Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg

Nadere informatie

BESTUURSVERSLAG VAN LANSCHOT PENSIOENFONDS 2013: VOORTBOUWEN OP DE INGESLAGEN WEG

BESTUURSVERSLAG VAN LANSCHOT PENSIOENFONDS 2013: VOORTBOUWEN OP DE INGESLAGEN WEG Voorlopig jaarverslag 2013 Pensioenfonds F. van Lanschot BESTUURSVERSLAG VAN LANSCHOT PENSIOENFONDS 2013: VOORTBOUWEN OP DE INGESLAGEN WEG Het jaar 2013 stond voor het Bestuur in het teken van het voortbouwen

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2012

Verkort jaarverslag 2012 1 Verkort jaarverslag 2012 Het jaarverslag 2012 voor u samengevat Stichting Pensioenfonds van de Grolsche Bierbrouwerij houdt u graag op de hoogte. Daarom bieden wij u deze samenvatting van ons jaarverslag

Nadere informatie