HAMME MILIEUBAROMETER 2013

Transcriptie

1 HAMME MILIEUBAROMETER

2 Algemene informatie We moeten bewust omgaan met het milieu. Daar zijn we intussen allemaal wel van overtuigd. Er gebeurt dan ook al heel wat om het milieu waar mogelijk te beschermen. Het is echter moeilijk om te weten waar er nog inspanningen nodig zijn en ook hoe ver die inspanningen ons brengen. Hoeveel verbetering is er mogelijk en hoeveel hebben we al bereikt? Een milieubarometer kan ons voor antwoorden op de juiste weg helpen. Een milieubarometer is een beleidsondersteunend en communicatief instrument. Aan de hand van indicatoren kan men de toestand van het milieu en de inspanningen die gedaan worden ter verbetering van het milieu opvolgen. Deze indicatoren worden jaarlijks gemeten en geïnterpreteerd. Een afgewerkte milieubarometer is een instrument dat de basis is om over milieubeleid van de gemeente te communiceren naar haar burgers toe. De milieubarometer bestaat uit 18 indicatoren, verspreid over verschillende milieuthema s. De bedoeling is de indicatorenset steeds te actualiseren en uit te breiden. Momenteel is ze nog verre van volledig. Zo ontbreken er nog verschillende indicatoren m.b.t. natuur, luchtkwaliteit, grondwater, enz Volgende indicatoren worden opgevolgd: Totaal aangeboden huishoudelijk afval in kg/ inwoner/ jaar Aandeel (%) selectief opgehaald huishoudelijk afval op de totale hoeveelheid huishoudelijk afval per jaar Totaal terminaal te verwijderen huishoudelijk afval in kg/ inwoner/ jaar Totale hoeveelheid aangeboden goederen aan de kringwinkel in kg/ inwoner/ jaar Gemeentelijk leidingwaterverbruik Zuiveringsgraad huishoudelijk afvalwater Aantal klachten (hinder) Aantal gemelde sluikstorten Gemeentelijke inventaris risicogronden Jaarlijks papierverbruik van de gemeentelijke diensten Hoeveelheid gebruikte bestrijdingsmiddelen door de gemeentelijke diensten Totale hoeveelheid lijnvormige landschapselementen aangeplant en onderhouden met subsidies Aantal volle spaarkaarten van de actie Met Belgerinkel naar de Winkel Uitgave aan fietsvergoedingen door het gemeentebestuur Elektriciteitsverbruik per aangesloten huishouden Aardgasverbruik per aangesloten huishouden Elektriciteitsverbruik in gemeentehuis per tewerkgestelde VTE Gecorrigeerd aardgasverbruik in gemeentehuis per tewerkgestelde VTE De gemeente Hamme heeft een oppervlakte van 40,38 km² en een totaal aantal inwoners van De bevolkingsdichtheid bedraagt 612 inw/km². 2

3 MILIEUBAROMETER 2013 INDICATOREN PER THEMA Afval: Indicator 1 Totaal aangeboden huishoudelijk afval in kg/ inwoner/ jaar Indicator 2 Aandeel (%) selectief opgehaald huishoudelijk afval op de totale hoeveelheid huishoudelijk afval per jaar Indicator 3 Totaal terminaal te verwijderen huishoudelijk afval in kg/ inwoner/ jaar Indicator 4 Totale hoeveelheid aangeboden goederen aan de kringwinkel in kg/ inwoner/ jaar Water: Indicator 5 Gemeentelijk leidingwaterverbruik Indicator 6 Zuiveringsgraad huishoudelijk afvalwater Hinder: Indicator 7 Aantal klachten (hinder) Indicator 8 Aantal gemelde sluikstorten Indicator 9 Gemeentelijke inventaris risicogronden MVP: Indicator 10 Jaarlijks papierverbruik van de gemeentelijke diensten Indicator 11 Hoeveelheid gebruikte bestrijdingsmiddelen door de gemeentelijke diensten Natuur: Indicator 12 Totale hoeveelheid lijnvormige landschapselementen aangeplant en onderhouden met subsidies Mobiliteit: Indicator 13 Aantal volle spaarkaarten van de actie Met Belgerinkel naar de Winkel Indicator 14 Uitgave aan fietsvergoedingen door gemeentebestuur Energie: Indicator 15 Elektriciteitsverbruik per aangesloten huishouden Indicator 16 Aardgasverbruik per aangesloten huishouden Indicator 17 Elektriciteitsverbruik in gemeentehuis per tewerkgestelde VTE Indicator 18 Gecorrigeerd aardgasverbruik in gemeentehuis per tewerkgestelde VTE 3

4 1. Afval Indicator 1 - Totaal aangeboden huishoudelijk afval Totale hoeveelheid aangeboden afvalstoffen, van particuliere huishoudens en vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen ingezameld door of in opdracht van de gemeente. Het totaal huishoudelijk afval bestaat zowel uit het selectief ingezameld huishoudelijk afval als uit het niet selectief ingezameld huishoudelijk afval. Een daling of minstens een stabilisatie van de totale hoeveelheid huishoudelijk afval tegenover het begin van de planperiode storten of verbranden 148, ,89 139,17 129,81 138,40 143,05 142,70 134,27 139,7 composteren 5 147,97 140,5 138,06 113,08 123,26 115,67 112,13 227,9 recuperatie 9 224,46 245,73 235,33 244,17 259,03 547,12 252,92 hergebruik 6,21 10,41 11,83 11,19 11,41 11,41 14,08 14,87 Totale hoeveelheid huishoudelijk afval (in kg/inw/jaar) Verwerkingswijze van huishoudelijke afvalstoffen Indicator 2 - Aandeel (%) selectief opgehaald huishoudelijk afval op de totale hoeveelheid huishoudelijk afval per jaar Hoeveelheid huishoudelijk afval dat selectief wordt ingezameld op de totale hoeveelheid huishoudelijk afval. Volgens het uitvoeringsplan milieuverantwoord beheer van huishoudelijke afvalstoffen moet tegen % van het huishoudelijk afval selectief ingezameld worden. 4

5 Selectief Ingezam. HAH en CP kg/inw/j Totaal Ingezam. Afval Kg/inw/j % selectief ingezam ,86 383,34 401,54 403,14 398,05 429,13 402,86 401,26 495,75 494,02 491,64 491,64 503,89 541,25 518,92 515,87 78,44 77,6 79, ,00 79,28 77,63 77,78 Aandeel selectief opgehaald huishoudelijk afval op de totale hoeveelheid huishoudelijk afval per jaar (kg/inwoner/jaar) % selectief ingezameld Indicator 3 - Totaal terminaal te verwijderen huishoudelijk afval in kg/ inwoner/ jaar Dit is het totaal gewicht aan restafval per inwoner per jaar of nog genoemd de terminaal te verwijderen afvalstoffen (te storten of verbranden). (Niet selectief ingezamelde huishoudelijke afvalstoffen). Dit bestaat uit vier verschillende afvalstoffen: o de totale hoeveelheid aangeboden gemengd huisvuil ingezameld via ophaling; o het sorteerresidu dat uit het PMD-afval verwijderd wordt; o het niet-recupeerbaar grofvuil afkomstig van huishoudens; o Het gemeentevuil: een verzameling van allerlei niet-gesorteerde afvalstoffen bestaande uit zwerfvuil, veegvuil, marktafval, sluikstorten, afval uit straatvuilbakjes, De hoeveelheid definitief verwijderd huishoudelijk afval vermindert tot gemiddeld 150 kg per inwoner op Vlaams niveau en maximaal 180 kg per inwoner op gemeenteniveau 5

6 Totaal terminaal te verwijderen huishoudelijk afval (kg/inwoner/jaar) Indicator 4 - Totale hoeveelheid aangeboden goederen aan de kringwinkel in kg/ inwoner/ jaar Gewicht herbruikbare goederen ingezameld door de kringloopwinkel gedurende het betreffende jaar Bereiken van 5 kg/inw. producthergebruik in 2015 Totale hoeveelheid aangeboden goederen aan de kringwinkel (kg/inwoner/jaar) kringloop goederen kringloop textiel ,7 4,59 4,16 5,82 5,36 5,33 6,21 7,42 1,51 2,21 2,37 2,55 2,62 2,67 2,95 2,64 6

7 2. Water Indicator 5 - Leidingwaterverbruik gemeentelijk administratief centrum Jaarlijks gemeentelijk leidingwaterverbruik binnen het gemeentehuis, Marktplein 1 (m³ per VTE per jaar) Daling van het verbruik van leidingwater. Waterverbruik in het gemeentelijk administratief centrum (m³/vte/jaar) Indicator 6 - Zuiveringsgraad huishoudelijk afvalwater De zuiveringsgraad is het percentage van de inwoners waarvan het afvalwater, na transport via het rioleringsen collecteringsnetwerk, effectief gezuiverd wordt in een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) of via een individuele zuiveringsinstallatie (IBA) of kleinschalige zuiveringsinstallatie (KWZI). Voldoende inzicht verkrijgen in de toestand en evolutie van de waterkwaliteit, verbeteren van de waterkwaliteit. Zuiveringsgraad verhogen en afkoppeling hemelwater/afvalwater uitbreiden. Overgaan naar gebiedsgericht beleid. GMBP : 2001: rioleringsgraad 90%, zuiveringsgraad 70% (in 1993 was de zuiveringsgraad nog 36%) GMBP : 2007: zuiveringsgraad 82%, rioleringsgraad 92,6%, 2008: zuiveringsgraad 85,2 %, rioleringsgraad 96.5 % De gemiddelde zuiveringsgraad in Oost-Vlaanderen bedraagt 52 %. 7

8 Rioleringsgraad (%) 90.0 % 92.6 % 96.5 % Zuiveringsgraad (%) 70 % 82 % 85.2 % Voor 2012 hebben we volgens de VMM nog steeds dezelfde riolerings- en zuiveringsgraad. Deze percentages zijn excl. de IBA s. In totaal werden er voor de goedkeuring van het zoneringsplan Hamme (in 2008) 24 IBA s geïnstalleerd. 20 ervan zullen moeten kortgesloten worden bij aanleg van riolering. De gemeente koos er in 2010 voor de IBA s zelf te leveren, te plaatsen en te onderhouden daar waar ze vereist zijn volgens het zoneringsplan van Hamme. Een 65-tal woningen moeten nog van een IBA worden voorzien. 2012: gestart met de installatie van IBA s in beheer van de gemeente. Twee IBA s zijn geïnstalleerd. Interpretatie van de data De gemeente Hamme voldoet ruimschoots aan de voorop gestelde doelstellingen (gewest: zuiveringsgraad 80%; gemeente: stijgende zuiveringsgraad en afkoppeling hemelwater / afvalwater uitbreiden). 3. Hinder Indicator 7 - Aantal klachten (hinder) Aantal klachten in kaart brengen, 6 categorieën: bodem, fauna en flora, geluid, lucht, varia, water. Het grootste aandeel van de klachten handelt over afval (sluikstorten, zwerfvuil, afvalverbranding, ) en verwaarloosde percelen, natuur en groen. Een relatief beperkt aandeel klachten gaat over geur -, geluid- en lichthinder. De meeste acties zijn er op gericht om de hinder tot een minimum te beperken door sensibilisatie, handhaving en het uitoefenen van de voorbeeldfunctie. De gemeente Hamme beschikt momenteel over een algemeen politiereglement waarin verschillende hinderaspecten geregeld worden. compartiment Bodem Fauna & Flora Geluid Licht Lucht Varia Water Totaal

9 Aantal geregistreerde klachten Interpretatie van de data Het merendeel van de klachten behoort tot de compartimenten bodem en fauna en flora. Dat was de afgelopen jaren eender. 102 van de 160 of 64% van het aantal geregistreerde klachten behoort tot het compartiment bodem. Het gros van de klachten binnen dit compartiment heeft te maken met afval, meer bepaald met sluikstorten (42%) en huisvuil en zwerfvuil (9%). Een aantal zones (vnl. in het centrum) zijn gevoeliger voor sluikstorten, bv. locaties met weinig sociale controle zoals bosjes, bermen, langs waterwegen en wandelpaden, parkings, glasbollen De gemeente probeert dit probleem in te dijken via sensibilisering, PV s en een retributie op het opruimen van afval. Het compartiment fauna en flora maakt 21% van de klachten uit. De 34 klachten onder deze noemer zijn divers. 12 klachten gingen over ratten (35%), 11 over slecht onderhouden gronden (32%), 5 over onkruiden en distels op al dan niet braakliggende percelen (15%) en 4 over overhangende bomen, takken en struiken (12%). 1 klacht betrof overlast door vliegen van een nabijgelegen veeteeltbedrijf. Wat betreft het compartiment geluid werden in 2012 zeven klachten geregistreerd, goed voor 4% van de klachten. Deze klachten betreffen geluidsoverlast door: - zelfstandige activiteiten (2 klachten) - kraaiende hanen (2 klachten) - windturbines (1 gecombineerde klacht) - opgefokte auto s/moto s (1 klacht) - de muziekinstallatie van een feestzaal (1 klacht). Het compartiment licht maakt met één klacht 1% van de klachten uit. Deze klacht betrof overlast door een knipperende lichtreclame. Enkele klachten over windturbines betroffen naast geluidshinder ook overlast door slagschaduw, maar deze klachten werden ingevoerd onder de noemer geluid, aangezien er per dossier maar één aard hinder in MKROS gekozen kan worden. 9

10 De klachten behorend tot het compartiment lucht waren goed voor 6% van de klachten, oftewel 9 klachten in totaal. Ze handelden over geurhinder en het verbranden van afval: - geurhinder van industrie en land- en tuinbouw (2 klachten) - afvalverbranding in open lucht (2 klachten) - geurhinder door een dichtgeslibde gracht en vervuiling in een waterloop (2 klachten) - geurhinder van horeca (1 klacht) - geurhinder van het verbranden van houtafval in kachel (1 klacht) - geurhinder door de gebrekkige afvoer van afvalwater (1 klacht). De klachten van het compartiment water (2%, 4 klachten) hebben in 2012 betrekking op afvalstoffen in grachten en op vervuiling van waterloop De Vliet. 3 klachten (2%) vallen onder het compartiment varia. Het betrof twee gevallen van asbestverontreiniging en een keer het exploiteren van een niet-gemelde klasse 3-inrichting. Naar tijdstip van klachten toe is er voor de meeste klachten geen lijn te trekken. De meeste klachten zijn verspreid over het gehele jaar. Klachten over geurhinder starten vaak in het voorjaar, als het weer verbetert en de mensen weer wat meer buiten vertoeven. Klachten over flora (onkruid, distels, overhangende takken door gebrekkig onderhoud) situeren zich vooral in de zomermaanden. Het merendeel van de klachten behoort tot de compartimenten bodem en fauna en flora. Dat was de afgelopen jaren eender. De tabel toont een opvallende daling van het aantal klachten. Dit moet echter genuanceerd worden. Zo werden de 23 anonieme klachten van 2012 wel behandeld maar niet geregistreerd in MKROS, wat vroeger wel gebeurde. 8 klachten over hetzelfde onderwerp (bijvoorbeeld 5 verschillende klachten over gelijkaardige hinder door dezelfde windturbines, 2 verschillende klachten over dezelfde vuilniszak in een gracht) werden als één enkele klacht geregistreerd. Enkele klachten die door de milieudienst aan een andere dienst doorgegeven werden (bijvoorbeeld het dempen van een gracht: een stedenbouwkundige overtreding) werden eveneens niet in MKROS ingevoerd. Tenslotte waren er 4 klachten die in 2011 reeds geregistreerd werden maar waarvan dezelfde klager in 2012 meldde dat de hinder zich opnieuw voordeed of nooit echt weg was. Deze klachten werden niet opnieuw geregistreerd; het oorspronkelijke MKROS-dossier uit 2011 werd aangevuld. Bijgevolg is er in feite sprake van 195 klachten, wat meer in de lijn ligt van de vorige jaren. Indicator 8 - Aantal gemelde sluikstorten Aantal gemelde en opgeruimde sluikstorten - Verder controleren en beperken ontwijkgedrag (sluikstort) - Beperken zwerfvuil 10

11 Aantal gemelde sluikstorten sluikstorten zwerfvuil totaal klachten Indicator 9 - Gemeentelijke inventaris risicogronden Registratie van de gekende verontreinigde gronden in de gemeente Hamme Het gemeentelijke beleid met betrekking tot bodemverontreiniging zal zich in de eerste plaats toespitsen op de preventie van nieuwe verontreinigingen. Anderzijds is het essentieel dat het gemeentebestuur zicht krijgt op de spreiding van bodemverontreinigingen op haar grondgebied. Opstellen van een actuele lijst van risicogronden tegen eind 2013 Jaar 2006: 105 kadastrale percelen met een oppervlakte van 2 ha, waarvoor verdere maatregelen nodig zijn. Eindverklaring sanering afgeleverd voor 4 percelen met een oppervlakte van 2 ha Jaar 2007: 115 kadastrale percelen met een oppervlakte van 80 ha, waarvoor verdere maatregelen nodig zijn. Eindverklaring sanering afgeleverd voor 54 percelen met een oppervlakte van 28 ha Jaar 2008: 123 kadastrale percelen met een oppervlakte van 73 ha, waarvoor verdere maatregelen nodig zijn. Eindverklaring sanering afgeleverd voor 169 percelen met een oppervlakte van 32 ha Toestand op 01/01/2009: 106 kadastrale percelen met een oppervlakte van 53 ha, waarvoor verdere maatregelen nodig zijn. 26 kadastrale percelen met een oppervlakte van 18 ha, waarvoor sanering nodig is. Eindverklaring sanering afgeleverd voor 170 percelen met een oppervlakte van 28 ha 11

12 Toestand op 01/01/2010: 283 kadastrale percelen met een oppervlakte van 73 ha, waarvoor verdere maatregelen nodig zijn. 38 kadastrale percelen met een oppervlakte van 23 ha, waarvoor sanering nodig is. Eindverklaring sanering afgeleverd voor 173 percelen met een oppervlakte van 26 ha Toestand op 01/01/2011: 64 kadastrale percelen met een oppervlakte van 31 ha, waarvoor verdere maatregelen nodig zijn. 21 kadastrale percelen met een oppervlakte van 16 ha, waarvoor sanering nodig is. Eindverklaring sanering afgeleverd voor 187 percelen met een oppervlakte van 29 ha. Toestand op 01/01/2013: 43 kadastrale percelen met een oppervlakte van 20 ha, waarvoor verdere maatregelen nodig zijn. 27 kadastrale percelen met een oppervlakte van 14 ha, waarvoor sanering nodig is. Eindverklaring sanering afgeleverd voor 219 percelen met een oppervlakte van 29 ha. Interpretatie van de data Er dient evenwel opgemerkt te worden dat deze gegevens indicatief zijn qua oppervlakte en aantal ingevolge het feit dat: - de oppervlakte steeds slaat op het ganse perceel; - er percelen zijn waarvoor geen oppervlakte bekend is in de databank van OVAM; - er nieuwe onderzoeksgegevens zijn welke aanleiding geven tot andere uitspraken dan voorheen. Sinds 1 juni 2008 met het in voege treden van het bodemdecreet zijn alle gronden waarvoor gegevens bekend zijn bij de OVAM opgenomen in het grondeninformatieregister (GIR) en is er geen register van verontreinigde gronden meer. In het GIR zijn zowel de onderzochte gronden opgenomen alsook gronden waarvan geweten is dat er risicoactiviteiten op plaatshadden of - hebben. 4. Milieuverantwoord productgebruik Indicator 10 - Jaarlijks papierverbruik van de gemeentelijke diensten De hoeveelheid papier die jaarlijks aangekocht en verbruikt wordt door de gemeentelijke diensten. Hieronder wordt verstaan: kopieerpapier, printpapier (gekleurd en wit), papier (uitsluitend voor Burgerzaken). Met deze indicator wil men er naar streven om de hoeveelheid papier, die door het gemeentepersoneel verbruikt wordt, te meten en de volgende doelstellingen te bereiken: - Papierverbruik verminderen (door hergebruik en gebruik van digitale communicatiemiddelen); - een voorbeeld zijn voor de inwoners op het vlak van rationeel papierverbruik. 12

13 Vellen wit A3 80 gr Vellen wit A4 80 gr Vellen 80 gr. gekleurd A3 Vellen wit A3 160 gr Vellen wit A4 90 gr. Vellen wit A4 250 gr De gemeente Hamme gebruikt sinds 2006 gerecycleerd papier en chloorvrij ( met uitzondering van gekleurd papier en het extra glad papier (wit A4 en 90 gr. bestemd voor Burgerzaken). Vanaf 2007 wordt papier aangekocht met FSC- label. Indicator 11 - Hoeveelheid gebruikte bestrijdingsmiddelen door de gemeentelijke diensten Totaal verbruikte hoeveelheid werkzame bestanddelen door gemeentediensten op openbare terrein uitgedrukt in Kg. De hoeveelheid werkzame bestanddelen wordt berekend uit het verbruikt volume van de producten en het gehalte (%) van de werkzame stoffen in het product. Verdere uitvoering Reductieprogramma bestrijdingsmiddelen Om een ecologisch beheer van het aanwezige groen te realiseren is een nauwgezette opvolging van het reductieplan inzake bestrijdingsmiddelen nodig, waarbij uiterlijk tegen 2015 een nulgebruik gehaald wordt. (is ook een onderdeel van het milieuverantwoord productgebruik). Actieve stof/kg Interpretatie van de data Op elf jaar tijd daalde het pesticidegebruik met 89 %. 13

14 5. Natuurlijke entiteiten Indicator 12 - Totale hoeveelheid lijnvormige landschapselementen aangeplant en onderhouden met subsidies De subsidieaanvragen inzake het onderhouden en aanplanten van KLE s moeten op lange termijn een indicatie geven van de toestand van de lijnvormige landschapselementen en de belangstelling van de bevolking voor de KLE s. Behoud en ontwikkeling van de kleine landschapselementen, waarbij vooral aandacht wordt geschonken aan knotwilgen- en elzenrijen. Onder houd (knot) bomen Onder houd hagen Onder Houd heg aanplant (knot) bomen aanplant hagen aanplant alleen staande boom Onder houdskap ping 14

15 6. Mobiliteit Indicator 13 - Aantal volle spaarkaarten van de actie Met Belgerinkel naar de Winkel Aan de hand van het aantal ingediende spaarkaarten van de actie met belgerinkel naar de winkel kan het aantal verplaatsingen en de CO2 - uitstoot tijdens de actie berekend worden. Zo krijgen we een zicht op de aantal keren dat de fiets als vervoermiddel gebruikt wordt voor korte verplaatsingen. is de verkeersleefbaarheid van de gemeente te verhogen door alternatieve vervoerswijzen aan te brengen, waarbij bij de uitvoering van het mobiliteitsbeleid de milieugedachte in het achterhoofd wordt gehouden. Dat de terugdringing van het autoverkeer positieve milieueffecten oplevert dient ook naar de inwoners toe benadrukt te worden spaarkaarten gefietste km co2 uitstoot/kg handelaars Spaarkaarten Indicator 14 - Uitgave aan fietsvergoedingen door gemeentebestuur Het bedrag in euro dat door het gemeentebestuur wordt besteed aan fietsvergoeding voor het personeel. Een omschakeling naar alternatieve vervoerswijzen begint bij de eigen gemeentediensten, die hun inspanningen en resultaten dan kunnen aanwenden als sensibilisatie voor de bevolking. Een fietsvergoeding is een instrument om via een financiële bonus de medewerkers te stimuleren om zich milieuvriendelijk te verplaatsen. 15

16 Fietsvergoeding Fietsvergoeding euro ,2 4071, , , , ,88 Aantal gemeentepersoneel: 180 personen 45 à 50 personen maken gebruik van de fietsvergoeding. De fietsvergoeding is gedeeltelijk afhankelijk van de weersomstandigheden en het aantal werkdagen per maand. 7. Energie Indicator 15 - Elektriciteitsverbruik per aangesloten huishouden Het gemiddelde jaarlijkse verbruik van huishouden Het energieverbruik te doen dalen en zoveel mogelijk energie uit hernieuwbare bronnen betrekken. 16

17 Elektriciteitsverbruik (GWH) Elektriciteit Residentieel (GWH) Elektriciteit Niet residentieel (GWH) ,2 43, ,04 42, ,73 42, ,64 47, ,28 63, , ,95 61,05 Interpretatie van de data We kunnen een daling vaststellen bij het verbruik van elektricteit residentieel. We noteren wel een stabilisatie in het verbruik van niet-residentiele. Verklaring: door het toenemende gebruik van hernieuwbare energie: zon, wind, water en biomassa GWh = 1 miljoen kwh Indicator 16 - Aardgasverbruik per aangesloten huishouden Het gemiddelde jaarlijkse verbruik van huishouden. Het energieverbruik te doen dalen en zoveel mogelijk energie uit hernieuwbare bronnen betrekken. 17

18 Aardgas Residentieel (GWH) Aardgasverbruik (GWH) Aardgas Nietresidentieel (GWH) ,6 82, ,68 73, ,03 68, ,39 66, ,76 83, ,6 87, ,51 89,03 Interpretatie van de data We kunnen een lichte stijging vaststellen bij het verbruik van aardgas residentieel en niet-residentieel. GWh = 1 miljoen kwh Indicator 17 - Elektriciteitsverbruik in gemeentehuis per tewerkgestelde VTE De hoeveelheid elektriciteit, uitgedrukt in KWH per VTE die in het gemeentehuis wordt verbruikt. Het groeiende energieverbruik heeft nadelige gevolgen voor het milieu. De groeiende vraag naar hoogwaardige energie wordt ondermeer ingelost door de conventionele opwekking van verbrandingswarmte met fossiele brandstoffen. Die zorgen voor de uitstoot van broeikasgassen die een rol spelen in de opwarming van de aarde. Daarom zijn maatregelen nodig om de uitstoot van broeikasgassen te beperken. In een gemeentelijk patrimonium wordt heel wat elektriciteit verbruikt. Door het voeren van een energieboekhouding en het opzetten van een energiezorg systeem kan heel wat energie worden bespaard. 18

19 Totaal kwh Per VTE 842,82 820,70 926,12 908,75 931,21 918,51 969,90 963,85 Elektriciteitsverbruik gemeentehuis (kwh) Elektriciteitsverbruik in gemeentehuis /VTE Interpretatie van de data Het cijfer geeft een idee hoeveel elektriciteit per personeelslid wordt verbruikt.het totale elektriciteitsverbruik van het gemeentehuis wordt gedeeld door het aantal VTE. Indicator 18 - Gecorrigeerd aardgasverbruik in gemeentehuis per tewerkgestelde VTE De hoeveelheid gas, uitgedrukt in KWH per VTE die in het gemeentehuis wordt verbruikt. Het groeiende energieverbruik heeft nadelige gevolgen voor het milieu. De groeiende vraag naar hoogwaardige energie wordt ondermeer ingelost door de conventionele opwekking van verbrandingswarmte met fossiele brandstoffen. Die zorgen voor de uitstoot van broeikasgassen die een rol spelen in de opwarming van de aarde. Daarom zijn maatregelen nodig om de uitstoot van broeikasgassen te beperken. In een gemeentelijk patrimonium wordt heel wat aardgas verbruikt. Door het voeren van een energieboekhouding en het opzetten van een energiezorg systeem kan heel wat energie worden bespaard. Gecorri geerd Aardgas verbruik kwh Verbruik /VTE/ jaar , , ,74 453,33 421, ,01 450, , , , , , , ,91 19

20 Gecorrigeerd aardgasverbruik gemeentehuis (kwh) Gecorrigeerd aardgasverbruik in gemeentehuis /VTE (kwh) Interpretatie van de data Het cijfer geeft een idee hoeveel aardgas per personeelslid wordt verbruikt.het totale aardgasverbruik van het gemeentehuis wordt gedeeld door het aantal VTE. 20