Aanboddocument periode

Transcriptie

1 Aanboddocument periode Van Perspectief Zutphen Aan de Gemeente Zutphen December 2012

2 Inhoudsopgave Inleiding Opdracht Gemeente Zutphen Aanbod Perspectief Zutphen Werkwijze Methodiek Wijkgerichte aanpak Scholing en ontwikkeling Inzet per wijk Waterkwartier Noordveen Zuidwijken Overig Werkgebied Inzet gemeentebreed Bijlagen Bijlage 1 Cijfers Bijlage 2 Vier jarige cyclus Bijlage 3 Grondslagen Perspectief Zutphen Bijlage 4 Uitwerking risicogroepen Bijlage 5 Ontwikkelprogramma sociaal werk

3 Inleiding Het aanboddocument is geschreven op basis van de offertevraag die Gemeente Zutphen aan Perspectief voorgelegd heeft d.d Dit aanbod leidt tot een opdracht inclusief subsidieverlening van de Gemeente om sociaal werk in Zutphen uit te voeren. In dit document staan de activiteiten/diensten die Perspectief aanbiedt als bijdrage aan de maatschappelijke opgaven. Perspectief is in juni 2010 gestart met sociaal werk en het opleiden van sociaal werkers. Afgelopen jaren was dit profiel nog in ontwikkeling en is een registratiesysteem ontworpen. Dit registratiesysteem is ook nog niet uitontwikkeld en dit samen zorgt ervoor dat ervaringsgegevens nog niet op alle gebieden bekend zijn. Dit betekent dat het komend jaar extra inspanningen worden gepleegd om gegevens omtrent de risicogroepen in de wijken naar boven te krijgen. Ook zullen ervaringscijfers van de eigen organisatie ingezet worden om tot een betere wijkanalyse te komen. Zowel de wijkanalyse, offertevraag als het aanboddocument zijn onderdeel van een vier jarige cyclus. Dit aanboddocument is geldig voor vier jaar. De resultaten per jaar op basis van het aantal fte wat ingezet wordt en daarbij behorende aantallen (zoals trajecten), zijn terug te vinden in bijlage 1. De gehele cyclus staat in bijlage 2. 3

4 1. Opdracht Gemeente Zutphen De Gemeente Zutphen neemt de maatschappelijke opgaven, opgesteld in het beleidskader, als uitgangspunten voor haar opdracht aan Perspectief Zutphen. Deze opgaven zijn in samenspraak aangescherpt naar onderstaande maatschappelijke opgaven geldend voor Perspectief Zutphen. Hieraan ontleent Perspectief haar bestaansrecht. Maatschappelijke opgaven 1. Bevorderen van voldoende basisvoorzieningen en samenhang tussen basisvoorzieningen en organisaties in de wijk. 2. Stimuleren en ondersteunen van sociale netwerken in buurten en wijken. 3. Ondersteunen van kwetsbare mensen bij participatie en hen uit de zorg houden. 4. Versterken van mensen die armoede ervaren, hen laten meedoen en hen toekomstperspectief bieden. 5. Preventief aanpakken van eenzaamheid en sociaal isolement bij ouderen. 6. Bijdragen aan de ontwikkeling van jongeren van 0-23 jaar en het bevorderen van samenwerking en afstemming tussen gezin en professional en professionals onderling. In dit document wordt aangegeven op welke wijze Perspectief gaat werken aan het behalen van deze opgaven. Om helder te zijn over wat de visie van Perspectief is op deze opgaven, zijn ze hieronder geoperationaliseerd. Operationalisering maatschappelijke opgaven 1. Onderzoeken en analyseren van behoefte en noodzaak van basisvoorzieningen in relatie tot het huidige aanbod. In overleg met gemeente en andere organisaties werken aan het realiseren van een passend aanbod van basisvoorzieningen in buurt en wijk. Eenduidige werkwijze binnen de gemeente Zutphen, rekening houdend met de verschillen per wijk. Onder andere door inzet sociaal werk, deelname aan beroepskrachten overleg en aan zorgteams op scholen. 2. Hieraan wordt in ieder ondersteuningstraject gewerkt door het inzetten van de methodiek sociaal werk Perspectief Zutphen, zie 2.1. Deze methodiek is gericht op het versterken van het netwerk en iedere klant benaderen als (potentiële) actieve burger (u vraagt, wij ook). 3. Het begrip kwetsbare mensen is op basis van wijkanalyses en ervaringscijfers geoperationaliseerd in het benoemen van risicogroepen, waaronder de mensen die armoede ervaren en 75+-ers, welke in de maatschappelijke opgaves 4 en 5 worden benoemd. Voor een aantal risicogroepen worden in dit document prestaties benoemd met betrekking tot het bereik per wijk. 4. Zie punt 3 5. Zie punt 3 6. Onder andere door deelname aan zorgteams op scholen, Jongeren Interventie Team en het bieden van VVE peutergroepen en opvoedingsondersteuning. Daarbij wordt actief deelgenomen aan het CJG. 4

5 2. Aanbod Perspectief Zutphen Het antwoord van Perspectief op de vraag van de Gemeente Zutphen is hieronder uitgewerkt. Ofwel, op welke wijze draagt Perspectief bij aan de maatschappelijke opgaven. Op basis van de analyse van de stad, wordt door Perspectief keuzes gemaakt wat betreft de inzet per wijk. Het analysedocument is een onderlegger van het aanbod wat in dit document vastgelegd is Werkwijze Er zijn drie belangrijke pijlers in de werkwijze van Perspectief. Allereerst de methodiek, daarnaast de keuze voor gebiedsgerichte aanpak en als laatste de aandacht voor scholing en ontwikkeling. Belangrijk hierbij is dat, door de gekozen methodiek, bij een interventie gelijktijdig meerdere effecten worden bereikt. Hierdoor is een splitsing in effecten aan de hand van verschillende interventies niet mogelijk Methodiek De sociaal werkers van Perspectief hanteren de methodiek sociaal werk Perspectief Zutphen (SWPZ). Deze bestaat uit: sociale netwerkstrategie mede met gebruik van het instrument ecogram, Eropaf!, tijdelijke ondersteuning en inzetten op wederkerigheid. Bij dit laatste wordt intensief samengewerkt met de Vrijwilligerscentrale, onderdeel van Perspectief. De centrale is ook belangrijk bij het waarmaken van de tijdelijke ondersteuning. Door een vrijwilliger in te zetten die langere tijd de klant ondersteunt, heeft een professional zodanig het netwerk versterkt dat zijn ondersteuning niet meer nodig is. Op basis van deze methodiek heeft de organisatie grondslagen opgesteld, waarin de werkwijze helder is weergegeven. Dit alles past bij de maatschappelijke opgaven van de Gemeente Zutphen, zoals verwoord in de offerteaanvraag. Perspectief Zutphen is er voor mensen die het tijdelijk niet zonder onze ondersteuning redden. Daarbij zijn de volgende grondslagen geformuleerd: We werken preventief en resultaatgericht: signaleren, oppakken, afmaken (Eropaf!). Wegenwachthulp: allround, deskundig, begrensd. Makelaars van sociale hulpbronnen. Inzet op wederkerigheid, heldere visie op kwetsbaarheid. We werken vindplaatsgericht. We werken aan sociale cohesie en participatie. We zijn een lerende organisatie met lerende en kennis delende professionals. In bijlage 3 is de volledige uitwerking van de grondslagen te vinden. 5

6 Koppeling maatschappelijke opgaven en methodiek In de maatschappelijke opgaven staat het ondersteunen, versterken en laten participeren van de kwetsbare burger en zijn netwerk centraal, waarbij extra aandacht is voor ouderen, jongeren en mensen die armoede ervaren. Elk ondersteunend klantcontact van een sociaal werker heeft effect op meerdere maatschappelijke opgaven, doordat er altijd een verwevenheid van effecten is in elke interventie. Door actief een klant te benaderen via de presentietheorie wordt preventief gewerkt en door vroegtijdig te interveniëren worden klanten (langer) uit de zorg gehouden. Dit laatste wordt versterkt doordat altijd het netwerk in kaart gebracht wordt en versterkt, indien nodig met vrijwilligers. Gevolg hiervan is dat de klant eerst kan terugvallen op zijn netwerk voordat deze professionele zorg moet inschakelen. Dit wordt ook gestimuleerd door de begrenzing in de periode van ondersteuning, waardoor de focus van de sociaal werkers ligt op het versterken van de klant zodat deze zelf weer verder kan. Door het netwerk te versterken, vermindert het sociaal isolement van klanten en verhoogt het de participatie in de maatschappij. Ook de sociale netwerken en cohesie in de buurten en wijken worden hierdoor versterkt Wijkgerichte aanpak De inzet van Perspectief Zutphen is -waar mogelijk- gebiedsgericht. De mate van inzet is afhankelijk van de (mogelijk) aanwezige problematiek in een wijk. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat een gebiedsgerichte aanpak op het niveau van wijken goed werkbaar is voor sociaal werk. Daarom wordt in dit aanboddocument per wijk aangeven welke problematiek aanwezig is. Op basis van het rapport Buurtsignalering, het GGD ouderenonderzoek en het leefbaarheidsonderzoek zijn drie aandachtwijken (Waterkwartier, Noordveen en Zuidwijken) en het overige werkgebied (Warnsveld, Leesten, Centrum, Hoven en de Mars) benoemd. In verband met de beperkte inzet van werkers door de bezuinigingsopdracht van de Gemeente, is gekozen om het meeste Sociaal Werk in de aandachtwijken in te zetten. Perspectief onderkent bepaalde (risico)groepen vanwege het verhoogde risico op problematiek hoog (zie de lijst hieronder). Op basis van de wijkanalyse is per wijk bepaald welke (risico)groepen ondersteuning behoeven. Per wijk wordt een aanbod gedaan over het bereik van deze groepen. 1. Burgers onder armoedegrens 5. Burgers van niet-westerse afkomst 2. Vluchtelingen 6. Huishoudens met huiselijk geweld 3. Burgers met een verstandelijke beperking 7. Dementerenden 4. Burgers met een psychiatrische 8. Multi-probleem huishoudens achtergrond 9. Mantelzorgers In bijlage 4 staat een eerste aanzet met betrekking tot de definitie van deze groepen en op welke wijze bijgedragen wordt aan het bereiken van verwachte effecten. 6

7 Scholing en ontwikkeling Perspectief Zutphen werkt met sociaal werkers. De voormalige vakgebieden Sociaal Cultureel Werk, Opbouwwerk en Maatschappelijk werk worden niet meer uitgevoerd. In plaats daarvan biedt Perspectief sociaal werk. In 2011 is een twee jarig opleidingstraject gestart om deze omslag te maken, waarvoor de Provincie subsidie heeft toegekend. In bijlage 5 is de uitgebreide beschrijving van dit ontwikkelingsprogramma terug te vinden. De doorontwikkeling van deze functie vindt de komende jaren plaats. Onder andere door het verder internaliseren van sociale netwerkstrategieën. In 2012 en 2013 wordt een vierdaagse training gegeven door Riet Portengen van Sonestra over sociale netwerkstrategieën. Hierbij zijn ook partners in het werkveld uitgenodigd zodat het gedachtegoed gedeeld wordt. Naast dit ontwikkelingsprogramma wordt op meerdere manieren aan de beroepsontwikkeling gewerkt, waarbij het accent ligt op het leren van elkaar en het stimuleren van de professionaliteit van de werkers. Hieraan wordt aandacht besteed in de vakgroep waarin alle sociaal werkers samen hun professie uitdiepen en in intervisie wordt het leren van elkaar meegenomen. Daarnaast volgen een aantal medewerkers de master Social Work aan de HAN Hogeschool, waardoor de kennis en kwaliteit van de sociaal werkers vergroot wordt. De kennis van deze medewerkers wordt in de vakgroep gedeeld Inzet per wijk Perspectief zet sociaal werkers in en wijkcoaches. Deze wijkcoaches zijn gespecialiseerd in zwaardere multi-problematiek en hebben een coachende rol naar de sociaal werkers wat betreft de kwaliteit van het werk. Bij een contract van 36 uur kan een sociaal werker 64 trajecten ondersteund op jaarbasis. Hierbij is geen correctie in opgenomen van leeftijdsverlof/seniorenuren, extra deskundigheidstrainingen in verband met de nieuwe werkwijze en inzet van sociaal werk op andere gebieden dan trajecten, welke in de rest van dit document benoemd staan. De trajecten bestaan zowel uit ondersteuning aan huishoudens als aan groepen, waarbij een traject drie maanden duurt met maximaal een verlenging van nog eens drie maanden. De informatie- en adviesvragen zijn hier niet in mee genomen. Gekeken naar de inzet per wijk, zet Perspectief sociaal werkers in die in de aandachtwijken sterk aanwezig zijn. In de aandachtwijken wordt meer fte ingezet per inwoner dan in het overige werkgebied. In alle wijken, met uitzondering van Noordveen, is ook een wijkcentrum aanwezig waar bewoners kunnen binnenlopen en aan activiteiten kunnen meedoen. In de volgende paragrafen wordt aangegeven op welke wijze Perspectief per wijk bijdraagt aan de maatschappelijke opgaven. Per jaar wordt in bijlage 1 weergegeven hoeveel fte ingezet wordt en welke resultaten in aantallen hier bij horen. 7

8 Waterkwartier Uit de wijkanalyse komen de volgende kenmerken van de wijk Waterkwartier naar boven: Scoort het slechtst op sociaal economische positie, met name de buurten Vijver, Zeehelden, Helbergen en Staatsliedenkwartier Relatief veel ouderen en allochtonen in de wijk Relatief veel kwetsbare personen en problematieken (eenzaamheid, multi-probleem situaties en huurachterstanden) Relatief weinig vrijwilligers Het voorzieningen- en zorgdiensten niveau in de wijk is achter gebleven ten opzichte van andere wijken en op basis van de aanwezige problematiek. Daarnaast bestaat de aanname dat er relatief veel mensen met een verstandelijke beperking en psychiatrische achtergrond woonachtig zijn in het Waterkwartier. Hierover heeft Perspectief nog geen ervaringscijfers. Ditzelfde geldt voor vluchtelingen. Komend jaar wordt hier onderzoek naar gedaan. Focus op gebied en risicogroepen De inzet van Perspectief is gericht op de kwetsbare burgers in de wijk. Uit de contextanalyse blijkt dat deze met name in de buurten Vijver, Zeehelden, Helbergen en Staatsliedenkwartier wonen. Hier zal dan ook de focus liggen van het sociaal werk. Het MFC Waterkracht is gevestigd in de buurt de Vijver, waardoor Perspectief hier goed aanwezig is. De risicogroepen die naar voren komen uit de contextanalyse zijn met name burgers met armoede, van niet-westerse afkomst, ouderen en huishoudens met meervoudige problematieken. Deze zullen dan ook goed vertegenwoordigd moeten zijn in de casuïstiek van de werkers in deze wijk. In deze wijk wordt een sociaal werker van niet-westerse afkomst ingezet om eenvoudiger aansluiting te krijgen met de bewoners van een niet-westerse afkomst. Inzet en resultaten Perspectief in het Waterkwartier Door het toepassen van de specifieke methodiek worden meerdere maatschappelijke opgaves bereikt met één interventie. Dit is te zien in de volgende tabel. Maatschappelijke opgave Bevorderen van voldoende basisvoorzieningen en de samenhang basisvoorzieningen en organisaties in de wijk Stimuleren en ondersteunen sociale netwerken in buurten en Activiteit Wijkanalyse van basisvoorzieningen Deelname aan beroepskrachten overleg (BKO), 3x per jaar Deelname zorgteams op alle 5 basisscholen, 6x per jaar per school Inzet Perspectief MT + sociaal werk Resultaat Ouder/kindcentrum Vlinderboom Afstemming Ondersteuningstrajecten (waaronder ook ondersteuning van burgerinitiatieven) Inzicht in verhouding basisvoorzieningen en vraag van de wijk Afstemming organisaties in de wijk Afstemming organisaties in de wijk - Netwerk versterkt (ecogram) - 15% toegeleid naar vrijwillige inzet - Informatie en advies verstrekt Ontmoeting en ondersteuning Sociaal - Informatie en advies verstrekt 8

9 wijken activiteiten in MFC Waterkracht beheerder Wijkbewoners organiseren activiteiten in het MFC Ondersteunen kwetsbare mensen bij participatie en uit de zorg houden, waaronder mensen met armoede en ouderen Bijdragen aan ontwikkeling van 0-23 jarigen en bevorderen samenwerking/ afstemming tussen gezin-professional en professionals onderling Ondersteuningstrajecten, focus op volgende risicogroepen: - Burgers met armoede ers - Niet-westerse afkomst - Multi-probleem (ervaringscijfers nog niet bekend) - Huiselijk geweld (ervaringscijfers nog niet bekend) Ontmoeting en ondersteuning activiteiten in MFC Waterkracht MEE medewerkers als collega in de sociale teams Project Buurtservice Thuis Informatie Project (TIP) Ouder/kind centrum Vlinderboom (VVE) Deelname zorgteams op alle 5 basisscholen, 6x per jaar per school Samenwerking/ afstemming bureau jeugdzorg Sociaal beheerder en sociaal werk en MEE medewerkers Zie Zie projectplan projectplan Coördinatie door sociaal werk, uitvoering door vrijwilligers voor ouderen Peuterwerk en sociaal werk - Netwerk versterkt (ecogram) - Bereik risicogroepen in % van totaal aantal trajecten o Armoede 20% o 75+ers 20% o Niet-westerse afkomst 20% - Ervaringscijfers gegenereerd voor burgers met verstandelijke beperking, psychiatrische achtergrond, dementie, multiprobleem huishoudens en huiselijk geweld - Activiteiten van/voor risicogroepen in programma (zie programma) - Vindplaats sociaal werk voor kwetsbare burgers - Klanten van beide organisaties kunnen door medewerkers van beide organisaties ondersteund worden. - Alle ouderen boven de 70 jaar zijn benaderd - Iedereen die een bezoek wenste, is geïnformeerd over mogelijkheden en voorzieningen - 28 kinderen met een VVE indicatie plaats geboden - Gezin ondersteund via sociaal werk - Afstemming gezin en professional en tussen professionals onderling - Preventief/vroegtijdig herkennen/signaleren van kinderen in een kwetsbare situatie - Eén ambulant medewerker van BJZ aanspreekpunt voor twee wijken Deelname aan CJG - Afstemming gezin en professional en tussen professionals onderling NB. Voor inzet stadsbrede interventies zie Noordveen Uit het analysedocument komen de volgende kenmerken van de wijk Noordveen naar boven: De buurten Voorsteralleekwartier en Hellenraetplein scoren laag op sociaal economische status (SES) Relatief veel schulden en inkomensproblematiek Focus op gebied en risicogroepen De inzet van Perspectief is gericht op de kwetsbare burgers in de wijk. Uit de contextanalyse blijkt dat deze met name in de buurten Voorsteralleekwartier en Hellenraetplein wonen. Hier zal dan ook de 9

10 focus liggen van het sociaal werk. Er is geen locatie in Noordveen waar en van waaruit activiteiten ondernomen kunnen worden; deze is wel gewenst. Gezocht wordt naar een locatie in de bovengenoemde buurten, zodat Perspectief zichtbaar aanwezig is in deze wijken. De risicogroep die het sterkst naar voren komt uit de contextanalyse zijn burgers met armoede. Deze zullen dan ook goed vertegenwoordigd moeten zijn in de casuïstiek van de werkers in deze wijk. Inzet en resultaten Perspectief in Noordveen Door het toepassen van de specifieke methodiek worden meerdere maatschappelijke opgaves bereikt met één interventie. Dit is te zien in de volgende tabel. Maatschappelijke Activiteit opgave Bevorderen van Deelname aan beroepskrachten voldoende overleg (BKO), 3x per jaar basisvoorzieningen Deelname zorgteams op alle 4 en de samenhang basisscholen, 6x per jaar per basisvoorzieningen school en organisaties in Ouder/kindcentrum Sutfene de wijk (i.s.m. Kindernet) Stimuleren en Ondersteuningstrajecten ondersteunen (waaronder ondersteuning van sociale netwerken burgerinitiatieven) in buurten en wijken Ondersteunen Ondersteuningstrajecten, focus kwetsbare mensen op volgende risicogroepen: bij participatie en uit - Burgers met armoede de zorg houden, - Multi-probleem (ervaringscijfers waaronder mensen nog niet bekend) met armoede en - Huiselijk geweld ouderen (ervaringscijfers nog niet bekend) Bijdragen aan ontwikkeling van 0-23 jarigen en bevorderen samenwerking/ afstemming tussen gezin-professional en professionals onderling MEE medewerkers als collega in de sociale teams Thuis Informatie Project (TIP) Ouder/kind centrum Sutfene (i.s.m. Kindernet) Deelname zorgteams op alle 4 basisscholen, 6x per jaar per school Samenwerking Bureau Jeugdzorg Inzet Perspectief en MEE medewerkers Coördinatie door sociaal werk, uitvoering door vrijwilligers Resultaat Afstemming organisaties in de wijk Afstemming organisaties in de wijk Afstemming - Netwerk versterkt (ecogram) - 15% toegeleid naar vrijwillige inzet - Verstrekken van informatie en advies - Netwerk versterkt (ecogram) - Bereik risicogroepen in % van totaal aantal trajecten o Armoede 30% - Ervaringscijfers gegenereerd voor burgers met verstandelijke beperking, psychiatrische achtergrond, dementie, multiprobleem huishoudens en huiselijk geweld - Klanten van beide organisaties kunnen door medewerkers van beide organisaties ondersteund worden. - Alle ouderen boven de 70 jaar zijn benaderd - Iedereen die een bezoek wenste, is geïnformeerd over mogelijkheden en voorzieningen voor ouderen - 15 kinderen met een VVE indicatie plaats geboden - Gezin ondersteund via sociaal werk - Afstemming gezin en professional en tussen professionals onderling - Preventief/vroegtijdig herkennen/signaleren van kinderen in een kwetsbare situatie - Eén ambulant medewerker van BJZ aanspreekpunt voor twee wijken 10

11 Deelname aan CJG - Afstemming gezin en professional en tussen professionals onderling NB. Voor inzet stadsbrede interventies zie Zuidwijken Uit het analysedocument komen de volgende kenmerken van de wijk Zuidwijken naar boven: De buurten Moesmate en Stokebrand scoren laag op sociaal economische positie Relatief veel ouderen in het Zwanevlot en de Brink Relatief veel eenoudergezinnen en lage sociale cohesie in de buurten Stokebrand en Bagijneland Focus op gebied en risicogroepen De inzet van Perspectief is gericht op de kwetsbare burgers in de wijk. Uit de contextanalyse blijkt dat deze met name in de buurten Moesmate, Zwanevlot en Stokebrand wonen. Hier zal dan ook de focus liggen van het sociaal werk. In de buurt de Brink wonen relatief veel ouderen. In deze buurt in de locatie De Uitwijk gevestigd. Hierdoor is er een voorziening in de buurt voor ouderen en draagt dit bij aan de maatschappelijke opgave om eenzaamheid en sociaal isolement van ouderen preventief aan te pakken. Leefbaarheid en sociale cohesie staan in deze wijk extra onder de aandacht bij de sociaal werkers. Ouderen zijn dan ook één van de risicogroepen in de wijk. Daarnaast geeft de lage sociaal economische status (SES) indicatie in deze buurten een verhoogde kans op armoede. Inzet en resultaten Perspectief in de Zuidwijken Door het toepassen van de specifieke methodiek worden meerdere maatschappelijke opgaves bereikt met één interventie. Dit is te zien in de volgende tabel. Maatschappelijke opgave Bevorderen van voldoende basisvoorzieningen en de samenhang basisvoorzieningen en organisaties in de wijk Stimuleren en ondersteunen sociale netwerken in buurten en wijken Ondersteunen kwetsbare mensen bij participatie en uit de zorg houden, waaronder mensen Activiteit Deelname aan beroepskrachten overleg (BKO), 3x per jaar Deelname zorgteams op alle 4 basisscholen, 6x per jaar per school Inzet Perspectief Resultaat Ouder/kindcentrum De Uitwijk Afstemming Ondersteuningstrajecten (waaronder ondersteuning van burgerinitiatieven) Ontmoeting en ondersteuning activiteiten in buurtcentrum De Uitwijk Ondersteuningstrajecten, focus op volgende risicogroepen: - Burgers met armoede ers - Multi-probleem (ervaringscijfers Sociaal beheerder Afstemming organisaties in de wijk Afstemming organisaties in de wijk - Netwerk versterkt (ecogram) - 15% toegeleid naar vrijwillige inzet - Verstrekken van informatie en advies - Verstrekken van informatie en advies - Wijkbewoners organiseren activiteiten in de Uitwijk - Netwerk versterkt (ecogram) - Bereik risicogroepen in % van totaal aantal trajecten o Armoede 20% o 75+ers 20% 11

12 met armoede en ouderen Bijdragen aan ontwikkeling van 0-23 jarigen en bevorderen samenwerking/ afstemming tussen gezin-professional en professionals onderling nog niet bekend) - Huiselijk geweld (ervaringscijfers nog niet bekend) Ontmoeting en ondersteuning activiteiten in buurtcentrum De Uitwijk MEE medewerkers als collega in de sociale teams Thuis Informatie Project (TIP) Ouder/kind centrum De Uitwijk (VVE) Deelname zorgteams op alle 4 basisscholen, 6x per jaar per school Samenwerking Bureau Jeugdzorg Sociaal beheerder en sociaal werk en MEE medewerkers Coördinatie door sociaal werk, uitvoering door vrijwilligers Peuterwerk en sociaal werk - Ervaringscijfers gegenereerd voor burgers met verstandelijke beperking, psychiatrische achtergrond, dementie, multiprobleem huishoudens en huiselijk geweld - Activiteiten van/voor risicogroepen in programma (zie programma) - Vindplaats sociaal werk voor kwetsbare burgers - Klanten van beide organisaties kunnen door medewerkers van beide organisaties ondersteund worden. - Alle ouderen boven de 70 jaar zijn benaderd - Iedereen die een bezoek wenste, is geïnformeerd over mogelijkheden en voorzieningen voor ouderen - 32 kinderen met een VVE indicatie plaats geboden - Gezin ondersteund via sociaal werk (geen ervaringscijfers) - Afstemming gezin en professional en tussen professionals onderling - Preventief/vroegtijdig herkennen/signaleren van kinderen in een kwetsbare situatie - Eén ambulant medewerker van BJZ aanspreekpunt voor twee wijken Deelname aan CJG - Afstemming gezin en professional en tussen professionals onderling NB. Voor inzet stadsbrede interventies zie Overig Werkgebied Uit het analysedocument komen de volgende kenmerken van het overige werkgebied naar boven: Relatief weinig burgers van niet-westerse afkomst Relatief veel hangplekken voor jongeren, zoals het Miro terrein en de Dreiumme Relatief weinig ouderen, met name in de buurt Leesten De buurt Marswegkwartier scoort laag op de sociaal economische status, de rest van de buurten (boven)gemiddeld. Relatief grote sociale cohesie in Warnsveld Focus op gebied en risicogroepen De inzet van Perspectief is gericht op de kwetsbare burgers in de wijk. Uit de contextanalyse blijkt dat deze met name in de buurt Marswegkwartier wonen en dat er diverse hangplekken voor jongeren zijn in het Werkgebied. Hier zal dan ook de focus liggen van het sociaal werk. De risicogroep in deze buurt is met name de jongeren. Een groot deel van het ambulante jongerenwerk (afhankelijk van de overlast van dat moment) wordt ingezet in het werkgebied. 12

13 Inzet en resultaten Perspectief in het overige werkgebied Door het toepassen van de specifieke methodiek worden meerdere maatschappelijke opgaves bereikt met één interventie. Dit is te zien in de volgende tabel. Maatschappelijke opgaven Bevorderen van voldoende basisvoorzieningen en de samenhang basisvoorzieningen en organisaties in de wijk Stimuleren en ondersteunen sociale netwerken in buurten en wijken Ondersteunen kwetsbare mensen bij participatie en uit de zorg houden, waaronder mensen met armoede en ouderen Bijdragen aan ontwikkeling van 0-23 jarigen en bevorderen samenwerking/ afstemming tussen gezin-professional en professionals onderling Activiteit Inzet Resultaat Deelname aan beroepskrachten overleg (BKO), 3x per jaar Deelname zorgteams op alle 7 basisscholen, 6x per jaar per school Ondersteuningstrajecten (waaronder ondersteuning van burgerinitiatieven) Ontmoeting en ondersteuning activiteiten in t Warnshuus in Warnsveld en de Born in het centrum in beperkte mate Ondersteuningstrajecten, focus op volgende risicogroepen: - Burgers met armoede (Mars) - Huiselijk geweld (ervaringscijfers nog niet bekend) Ontmoeting en ondersteuning activiteiten in t Warnshuus in Warnsveld en in de Born in het centrum in beperkte mate Thuis Informatie Project (TIP) Ondersteuning verhuizing buurtbewoners Mars n.a.v. de sloop i.s.m. Woonbedrijf Ieder1 Inzetten van groot deel van het ambulant jongerenwerk Deelname zorgteams op alle 7 basisscholen, 6x per jaar per school Sociaal beheerder Sociaal beheerder en sociaal werk Coördinatie door sociaal werk, uitvoering door vrijwilligers Zie projectplan Afstemming organisaties in de wijk Afstemming organisaties in de wijk - Netwerk versterkt (ecogram) - 15% toegeleid naar vrijwillige inzet - Verstrekken van informatie en advies - Verstrekken van informatie en advies - Sociale verbanden versterkt doordat wijkbewoners gezamenlijk activiteiten in het t Warnshuus en de Born (in beperkte mate) - Netwerk versterkt (ecogram) - Bereik risicogroepen in % van totaal aantal trajecten o Armoede 10% - Ervaringscijfers gegenereerd voor burgers met verstandelijke beperking, psychiatrische achtergrond, dementie, multiprobleem huishoudens en huiselijk geweld - Activiteiten van/voor risicogroepen in programma (zie programma) - Vindplaats sociaal werk voor kwetsbare burgers - Alle ouderen boven de 70 jaar zijn benaderd - Iedereen die een bezoek wenste, is geïnformeerd over mogelijkheden voor ouderen Zie projectplan Jongerenwerker - Verminderde overlast van risicojongeren - Afstemming gezin en professional en tussen professionals onderling - Preventief/vroegtijdig herkennen/signaleren van kinderen in een kwetsbare situatie - Één ambulant medewerker gekoppeld aan twee wijken Samenwerking Bureau Jeugdzorg Deelname aan CJG - Afstemming gezin en professional en tussen professionals onderling NB. Voor inzet stadsbrede interventies zie

14 2.3. Inzet gemeentebreed Naast de eerder beschreven wijkgerichte activiteiten, wordt ook gemeentebreed verschillende diensten aangeboden door Perspectief. In de tabel hieronder staat welke diensten aan welke maatschappelijke opgave bijdragen en welke inzet en resultaten daarbij horen. Maatschappelijke opgaven Bevorderen van voldoende basisvoorzieningen en de samenhang basisvoorzieningen en organisaties in de wijk Stimuleren en ondersteunen sociale netwerken in buurten en wijken Ondersteunen kwetsbare mensen bij participatie en uit de zorg houden, waaronder mensen met armoede en ouderen Bijdragen aan ontwikkeling van 0-23 jarigen en bevorderen samenwerking/ afstemming tussen gezin-professional en professionals onderling Activiteit/ dienst Inzet Resultaat Coördineren van en deelname aan Netwerk Vitaal Coördineren van en deelname aan V rbindkracht Deelname netwerken rondom huiselijk geweld (Veiligheidskamer, Veiliger Huis) Directeur Directeur - Afstemming en kennisdeling tussen organisaties - Afstemming en kennisdeling tussen organisaties - Gezamenlijke acties ingezet - Afstemming casuïstiek Deelname OGGZ (Vangnet) - Afstemming casuïstiek Deelname in PSOR (coördinatie rampen) - Beschikbaarheid en inzet bij rampen Buurtbemiddeling, bemiddeling bij conflicten tussen buren Matchen vraag en aanbod vrijwilligerswerk, inclusief waarderingsactiviteiten en deskundigheidsbevordering van vrijwilligers en stimuleren van vrijwilligerswerk Bezoek en ondersteuningsservice (BOS) Schuldpreventie (voormalig Activa) Maaltijdservice Coördinatie Vrijwilligerscentrale en inzet vrijwilligers Coördinatie en uitvoering Vrijwilligerscentrale Coördinatie Vrijwilligerscentrale, uitvoering door vrijwilligers Coördinatie Vrijwilligerscentrale en vrijwilligers Coördinatie en uitvoering Vrijwilligerscentrale en vervoer door vrijwilligers aanmeldingen per jaar behandeld - 75% is met een positief resultaat afgehandeld matches zijn gemaakt op jaarbasis - 3 waarderingsactiviteiten zijn georganiseerd - 12 cursussen voor vrijwilligers zijn georganiseerd - 5 cursussen voor vrijwilligersorganisaties zijn georganiseerd - Mantelzorgers zijn ontlast - Zelfstandig wonende burgers zonder mantelzorger zijn ondersteund Zie projectplan maaltijden zijn bezorgd in een jaar Bemensen inloopspreekuren Centrum Jeugd en Gezin, 2x per week - Afstemming tussen gezin en professional en professionals onderling Ambulant jongerenwerk Jongerenwerker - Verminderde overlast van Voorlichting en bemiddeling in kader van Maatschappelijke stage (MAS/ Me4You) risicojongeren Vrijwilligerscentrale - Leerlingen, ouders en organisaties weten wat Me4You is - Stageplaatsen bieden voor leerlingen 14

15 Deelname aan Stedelijk Jongeren Overleg en Zorg Overleggen Risicojongeren Deelname aan Jongeren Interventie Team (JIT), wekelijks Manager sociaal werk en sociaal werk Jongerenwerker - Afstemming tussen professionals - Afstemming tussen professionals Daarnaast participeert Perspectief in netwerken die niet rechtstreeks aan de maatschappelijke opgaven bijdragen, maar wel inspanning vereisen, vaak op verzoek van de Gemeente. Netwerken die hier bedoeld worden zijn o.a. Bestuurlijke Taakgroep Warnshuus en denktank voor de transitie AWBZ. 15

16 Bijlagen Bijlage 1 Cijfers 2013 Het sociaal werk kan worden verdeeld in onderstaande werksoorten. Bijgevoegd is het aantal fte voor Verdeling Aantal fte ers (inclusief wijkcoaches) 10,9 fte Sociaal beheerders* 1,6 fte Jongerenwerkers 0,8 fte Medewerkers Vrijwilligerscentrale 3,5 fte Totaal 16,8 fte * Assistent beheerders zijn buiten beschouwing gelaten, omdat dit onder facilitair valt. Inzet sociaal werkers In 2013 worden in totaal 14 sociaal werkers ingezet, waarvan vier wijkcoaches**. Samen is dat 10,9 fte, dit betekent dat er ongeveer 515 trajecten ondersteund worden door de sociaal werkers. Dit is als volgt verdeeld per wijk. Wijk Aantal inwoners Aantal fte Aantal inwoners bediend per fte in de wijk Waterkwartier , Noordveen , Zuidwijken , Overig werkgebied , Totaal , (gemiddeld) 515 Aantal ondersteuningstrajecten **Uitgegaan van het aannemen van een nieuwe wijkcoach per januari

17 Bijlage 2 Vier jarige cyclus Bijlage volgt. 17

18 Bijlage 3 Grondslagen Perspectief Zutphen Perspectief Zutphen is er voor mensen die het tijdelijk niet zonder onze ondersteuning redden. We werken preventief en resultaatgericht: signaleren, oppakken, afmaken (Eropaf!). We zijn laagdrempelige bereikbaar (op straat, zichtbaar en zo nodig buiten kantooruren). We werken voortdurend aan herkenbaarheid, we weten wat er speelt in onze wijken, we hebben een scherp ontwikkeld gevoel voor urgentie en zijn in staat tot snelle diagnostiek: wat heb ik hier te doen (ecogram, vraag achter de vraag). Overbodig overleg wordt hierbij vermeden. Kenmerken zijn: daadkrachtig, betrokken, praktisch en deskundig Wegenwachthulp: allround, deskundig, begrensd. Wij bieden ondersteuning aan individuen en gezinnen die tijdelijk niet op eigen kracht verder kunnen. Onze professionals hebben de deskundigheid in huis om ook zwaardere vormen van psychosociale problematiek, huiselijk geweld en multi-problematiek aan te kunnen pakken. We kennen daarin ook onze grenzen en hebben goede en snelle contacten met tweede lijns instellingen zoals jeugdzorg, Tactus, psychiatrie en MEE. We komen ook in actie op geleide van signalen van derden. Makelaars van sociale hulpbronnen. Het doel van iedere interventie van onze hulpverleners is dat de klant zo snel mogelijk weer op eigen kracht verder kan. De interventie is gericht op het versterken of vernieuwen van het sociaal netwerk zo nodig met de inzet van alternatieve hulpbronnen zoals maatjesprojecten, vriendendiensten, werknemers-vrijwilligerswerk, maatschappelijke stage en intergenerationele service. Ondersteuning wordt aangeboden in de vertrouwde omgeving, dichtbij natuurlijke hulpbronnen. Het netwerk wordt daarom altijd in kaart gebracht (ecogram). Inzet op wederkerigheid, heldere visie op kwetsbaarheid. Kwetsbaarheid is veelvormig en situationeel. Ieder mens kan in een situatie belanden waarin hij niet zonder ondersteuning verder kan. Mensen zijn nooit alleen maar kwetsbaar. Wij durven daarom ook wat terug te vragen: U vraagt, wij ook. Daarmee herstellen we het evenwicht in de relatie en daarmee (h)erkennen we dat naast kwetsbaarheid ook talenten bestaan. Onze focus is niet gericht op kwetsbaarheid (op het probleem), maar op wat een cliënt in huis heeft om het probleem aan te pakken. We werken vindplaatsgericht. Belangrijke vindplaatsen zijn wijken, scholen en hangplekken van jongeren. We brengen potentieel kwetsbare groepen op wijkniveau in beeld om te kunnen checken of deze doelgroepen evenredig in onze casuïstiek terug te vinden zijn. Zo nodig ondernemen we speciale actie om drempels te slechten. We zoeken actief contact met scholen en leveren graag schoolmaatschappelijk werk, gekoppeld aan de functie van sociaal werk in de wijk. Zo kunnen we snel schakelen tussen school en thuissituatie. 18

19 We werken aan sociale cohesie en participatie. Dit doen wij door onze methodiek van hulpverlening (makelaars van sociale hulpbronnen, aangevuld met het wederkerigheidsprincipe: U vraagt, wij ook ) en door de inzet van onze Vrijwilligerscentrale, die het aanbod van actieve burgers matcht met de vraag naar vrijwillige inzet. Ook bieden we op verzoek kortdurende ondersteuning aan bewonersgroepen die willen leren zelf activiteiten te organiseren. Activiteiten en ontmoeting organiseren we alleen als middel gekoppeld aan een helder omschreven doel. In een aantal wijken hebben we een centrum waarin we ruimte geven aan deze activiteiten en waar we actief inzetten op ontmoeting ten behoeve van wijkbewoners die dit niet meer zelf kunnen organiseren. In het werken aan meedoen trekken we samen op met het Plein. We zijn een lerende organisatie met lerende en kennis delende professionals. De professionals zijn actief in de vakgroep, delen kennis onderling en houden vakliteratuur bij. 19

20 Bijlage 4 Uitwerking risicogroepen Deze bijlage is nog niet volledig uitgewerkt. Hier komen de uitgangspunten over de risicogroepen die Perspectief voorstelt. Hieronder is de eerste aanzet op gebied van burgers met armoede. Het bereik staat hier niet in, omdat deze is uitgewerkt in de betreffende wijken. Burgers met armoede Omschrijving risicogroep Armoede ervaren doe je op het moment dat je merkt dat het je maatschappelijke participatie beperkt. Waarom risicogroep? Beperking van maatschappelijke participatie door armoede vergroot de kans op sociaal isolement en eenzaamheid, waardoor de ervaren armoede toeneemt. Interventie risicogroep Het vergroten van de weerbaarheid is de richting van Perspectief bij het versterken van de maatschappelijke participatie. Andere aspecten van armoede leidt Perspectief toe naar relevante organisaties. 20

21 Bijlage 5 Ontwikkelprogramma sociaal werk 1) Perspectief Zutphen werkt op basis van vraaggestuurde zorg, vastgelegd in sociale programma s, per wijk interactief ontwikkeld. Een programma is een samenhangend geheel van routines, projecten en trials, gekoppeld aan resultaten afgeleid van de zes maatschappelijke opdrachten. Met ondersteuning van Lysias is groepsgewijs gewerkt aan het per wijk herbeschrijven van het aanbod met de zes maatschappelijke opgaven als doelrichting. In een activiteitenplan wordt het aanbod gecomprimeerd beschreven. 2) Perspectief Zutphen werkt met professionals die opgeleid en getraind zijn als welzijnswerkers Nieuwe Stijl. Met een breed profiel en een outreachende attitude, gericht op het versterken van het zelforganiserend vermogen en het uit de zorg houden van mensen. Met de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) is een ontwikkelingsplan gemaakt en gestart waarbij alle sociaal cultureel werkers, opbouwwerkers en maatschappelijk werkers uit de voormalige welzijnsorganisties worden opgeleid tot sociaal werker. (generalist). Een aantal medewerkers volgen een master curriculum. 3) De nieuwe werkwijze en het persoonlijke ontwikkeltraject worden op een unieke wijze, systematisch geborgd en op individueel niveau geëvalueerd in een resultaat en ontwikkelcyclus (R&O), waardoor ook het blijvend leren en ontwikkelen mogelijk wordt. Met externe ondersteuning is een R&O cyclus ontworpen, deze is deels gebaseerd op een nieuw ontworpen meetlat voor de sociaal werkers. De afdeling HRM van Perspectief heeft deze cyclus in 2012 in de organisatie geïmplementeerd. 4) Het ontwikkelen van een vernieuwde manier van werken van aansturen door de Gemeente, waarbij samenwerken, onderhandelen en verantwoording afleggen over resultaten en effecten op flexibele en transparante manier afwisselend worden ingezet. Hierbij komt aansluiting tussen de geïntegreerde wijkprogramma s en de gemeentelijke strategische agenda expliciet aan de orde. De inspanning is onder meer gericht op het verbeteren van de relatie opdrachtgeveropdrachtnemer en het ontwikkelen van een passend systeem van verantwoorden, waarbij het veel meer gaat om het met elkaar benoemen van beoogde en bereikte maatschappelijke effecten dan het turven van activiteiten en deelname. Deze vernieuwing van de relatie instelling-gemeente wordt uiteindelijk vertaald in een daarvan afgeleide subsidieovereenkomst tussen gemeente en instelling. Gemeente en Perspectief hebben een werkgroep gevormd die de relatie opdrachtgever en nemer vormgeeft. Een extern adviseur heeft in 2012 meegeholpen in dit proces. 21