Geneesmiddelen en primaire preventie van aangeboren afwijkingen. Preventie. Het voorkomen van het ontstaan van ontwikkelingsstoornissen.
|
|
- Franciscus Kuipersё
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Geneesmiddelen en primaire preventie van aangeboren afwijkingen Paul W.J. Peters, oud hoogleraar Ontwikkelingstoxicologie en Teratologie Afdeling Obstetrie Divisie Perinatologie en Gynaecologie Universitair Medisch Centrum, Utrecht Utrecht, 17 november 2007 Preventie Primair Secondair Het voorkomen van het ontstaan van ontwikkelingsstoornissen Het voorkomen van de geboorte van een kind met ernstig defect Tertiair Het voorkomen van het tot uiting komen van een ontwikkelingstoornis 1
2 Man (sperma) Kiemcelvorming Vrouw (eicel) zwangerschapstijden Ontwikkelingstoxicologie (teratologie) herkennen, opsporen en voorkomen van oorzaken van ontwikkelingsstoornissen 2
3 Geneesmiddelen antischildklier aminoglycosiden antikanker middelen androgene middelen tetracyclines softenon fenytoine hypervitaminosis A warfarine krop gehoorschade diverse afwijkingen masculinisatie verkleuring tanden o.a. ledemaat, oor aangezicht, nagelafw CZS, oor, hart neus Geneesmiddelen lithium DES penicillamine primidon valproinezuur vitamine A analogen carbamazepine hartafwijking? baarmoeder kanker hyperelasticiteit huid kleine hersenen, hartafw open ruggetje aangezicht, hartafw. CZS, immunologische aangezicht, vingers 3
4 infecties rode hond virus toxoplasmose cataract, open ductus arteriosus, gehoorstoornis, mentale retardatie waterhoofd, chorioretinitis, hersenafw, mentale retardatie chemische of fysische agentia hyperthermie alcohol CZS, te kleine hersenen foetale alcohol effecten, CZS, microcefalie, verkorte neus, hyperactiviteit 4
5 Ontwikkelingstoxicologie Principes Een specifieke stof in een bepaalde dosis en duur Genetisch gevoeligheid Een conceptus in een gevoelig ontwikkelingsstadium Vergelijking ontwikkeling (dagen) mens rat ovulatie 0 0 implantatie 6-7 5,5 embryo 8 6 foetus geboorte Patiënte A: Ze neemt in een paar maanden snel in gewicht toe, gemiddeld zo n 10 tot 12 kilo s. Ze wordt wat traag en klaagt vaak over maagdarm problemen. Temperatuur is een beetje verhoogd, evenals de pols en de ademhalingsfrequentie. Bloedonderzoek suggereert bloedarmoede en is karakteristiek voor een chronische ontsteking en de verlaagde bloedeiwitten spiegel, vaak gepaard met oedeem kan wijzen op ernstige ondervoeding. 5
6 Desalniettemin... het eindresultaat van dit alles is een perfect gezonde baby bij een tevreden moeder Functies van de dooierzak hemoglobine synthese primordiale kiemcellen eiwitsynthese (AFP) aanmaak bloedcellen opname en uitscheiding functies Farmaco cokinetiek gedurende de zwangerschap A darmmotiliteit lager Longfunctie hoger Huidbloeding hoger D Plasmavolume hoger lichaamswater hoger Plasma eiwitten lager Vetopslag hoger M Leveractiviteit hoger en lager E Nierfiltratie hoger Genetische sturing en ontwikkeling Grootste succes van de natuur Veel gevarieerde transcriptiefactoren, die met een zelfs grotere variëteit van combinaties optreden om gedifferentieerde genexpressie te controleren De chemische communicatie tussen cellen tijdens de ontwikkeling 6
7 Informatie-vervorming bij registratie Steekproefgrootte nodig om een tweevoudige verhoging te vinden sp abortus (>20 weken) 322 zwangeren Laag geboortegewicht 586 geboorten gr aangeboren afwijkingen 631 geboorten Neuraalbuis defecten 1819 geboorten mentale retardatie 8986 geboorten chromosomal abnormalities geboorten kindersterfte (>1 jaar) geboorten kind kinderarts rapport interpretatie gecodeerde (werkelijkheid) formulier register data 7
8 De betrouwbaarheid van epidemiologische gegevens wordt vergroot wanneer de studieresultaten: Afkomstig zijn van goed ontworpen en uitgevoerde case-control of cohort studies vrij van bias ; Een sterke associatie vertonen die niet te wijten is aan kansvariatie; Een logisch patroon, ook in tijd, laten zien van blootstellingeffect; onder andere omstandigheden zijn herhaald; een dosiseffect relatie vertonen; toxicologisch/biologisch plausibel verklaarbaar zijn. Waar zijn de gegevens? OTIS ENTIS International Center for Birth Defects (ICBDMS) EUROCAT Casuistiek/epidemiologische studies Verwar niet associatie met causaliteit Vietnam veteranen Anoftalmie en pesticiden in het VK Foliumzuur Lithium Suggesties voor een arts en apotheker Vermijd, verminder, verander Bewust voorschrijfgedrag Gebruik meerdere informatie bronnen Let op categorisatie Individuele risico beoordeling Follow-up Postregistratie beoordeling 8
9 mw. P. Jan 01 1e dag menstruele cyclus dagen over tijd zwangerschapstest negatief; gynaecoloog schrijft voor: 10 dagen 5 mg norethisteron/dag Feb dagen over tijd, einde behandeling dagen over tijd, zwangerschapstest positief Mar 11 2 maanden zwanger nu vragen; Vragen: - Abortus? - Wat is de kans om een gezond kind te krijgen? - Kent u gevallen van aangeboren afwijkingen door norethisteron? - Wat is uw ervaring met de (on)veiligheid van dit geneesmiddel? - Bestaan er testen om afwijkingen vast te stellen? - Kent u gespecialiseerde instellingen voor verdere hulp? - Wat is de verantwoordelijkheid van mijn gynaecoloog? 9
10 Risico communicatie en zwangerschap 2 antwoorden 1. Over de farmacotherapeutische keuze 2. Over de (on)veiligheid van een geneesmiddel dat in de zwangerschap is gebruikt Risico communicatie en zwangerschap De informatie luidt: Wel/ geen verhoogd risico op een ontwikkelingsstoornis vergeleken met het bevolkingsrisico Onbekend risicoperceptie Samenvatting 30 Voor informatie Na informatie Geschat risico 20 Werkelijk bevolkingsrisico 10 0 p < 0.05 p < 0.05 p < What is a Cluster and How Does it Arise? A cluster of adverse reproductive outcomes can be defined as a space-time aggregation of occurrences A geographic uneveness in the distribution of a malformation is thus not a cluster, e.g. the well-known high prevalence areas of neural tube defects in Ireland, Scotland and Wales Or in a defined area during a defined period, conspicuously more cases occurred of a malformation or other adverse reproductive outcome than was predicted from the base line of that anomaly. 10
11 Het is niet het geneesmiddel dat een effect veroorzaakt maar het organisme 11
Foliumzuur bij kinderwens en zwangerschap
Gynaecologie Foliumzuur bij kinderwens en zwangerschap www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Waarom is foliumzuur belangrijk?... 3 Wat is foliumzuur?... 4 Is foliumzuur goed voor alle zwangere vrouwen?...
Nadere informatieGeneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding
Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding Geneesmiddelen en zwangerschap Enige tientallen jaren geleden dacht men nog dat ongeboren kinderen in de baarmoeder goed beschermd waren tegen schadelijke
Nadere informatieVeel vrouwen gebruiken medicijnen tijdens hun zwangerschap. Van veel van deze medicijnen zijn de mogelijke teratogene effecten vaak nog niet goed beke
107 Veel vrouwen gebruiken medicijnen tijdens hun zwangerschap. Van veel van deze medicijnen zijn de mogelijke teratogene effecten vaak nog niet goed bekend. Onderzoek naar welke medicijnen gebruikt worden
Nadere informatieInformatiefolder. Zwangerschap en kinderwens
Informatiefolder en kinderwens Inhoudsopgave Algemeen 3 Kinderwens 3 Foliumzuur s- en ovulatietesten 5 Geneesmiddelen 6 Bostvoeding Medicatiebegeleiding Algemeen De vrouw maakt tijdens haar leven een aantal
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Het foetaal alcohol syndroom. www.kinderneurologie.eu
Het foetaal alcohol syndroom Wat is het foetaal alcohol syndroom? Het foetaal alcohol syndroom is een combinatie van aangeboren afwijkingen bij een baby die veroorzaakt zijn door alcohol gebruik van de
Nadere informatieChemische stoffen, voortplanting en nageslacht
167 1 Chemische stoffen, voortplanting en nageslacht door dr. A. H. Piersma Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven Dit artikel is een herziening van Chemische Feitelijkheid nr. 073 (juli
Nadere informatieAspirine Pijnstiller - Risico op sterfte tijdens geboorte - Laag geboortegewicht - Tragere motorische ontwikkeling
Drugs/medicijnen Op voorschrift Invloed van teratogenen Middel Gebruik Effect Latere effecten?? Thalidomide (Softenon) Kalmeermiddel - Misvormingen van ledematen - Misvormingen van oren, hart, nieren,
Nadere informatiePrenatale screening. Gynaecologie en verloskunde
Prenatale screening Gynaecologie en verloskunde Wat is prenatale screening? De meeste kinderen worden gezond geboren. Een klein percentage (3 4 %) heeft echter bij de geboorte een aangeboren aandoening.
Nadere informatieMYCOFENOLAATHOUDENDE GENEESMIDDELEN Informatiegids voor de patiënten. Informatie over de risico's voor de foetus
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van geneesmiddelen die mycofenolaat bevatten. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan
Nadere informatieGynaecologie. Bloedarmoede. www.catharinaziekenhuis.nl
Gynaecologie Bloedarmoede www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is bloedarmoede?... 3 Hoe kunt u bloedarmoede herkennen?... 4 Behandeling bloedarmoede... 4 Aandachtspunten... 5 Vragen?... 6 Patiëntenvoorlichting:
Nadere informatieJullie kennen elkaar van: JOUW NAAM: ADRES: LEEFTIJD: WERK & PASSIES: PARTNER: LEEFTIJD: Hoelang zijn julliesamen? WERK & PASSIES: OVER jou!
JOUW NAAM: Jullie kennen elkaar van: ADRES: LEEFTIJD: WERK & PASSIES: PARTNER: Hoelang zijn julliesamen? LEEFTIJD: WERK & PASSIES: OVER jou! JULLIE SAMEN! FOTO Datum: Week 1 Van: Tot: Je laatste menstruatie
Nadere informatieIn het kort. Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? Wat is prenatale screening?
prenatale screening Inhoudsopgave In het kort 3 Wat is prenatale screening? 3 Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? 3 Bij welke zwangerschapsduur vindt prenatale screening plaats? 3 Wie
Nadere informatieMYCOFENOLAATHOUDENDE GENEESMIDDELEN Informatiegids voor de patiënten. Informatie over de risico's voor de foetus
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van geneesmiddelen die mycofenolaat bevatten. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan
Nadere informatieZwanger en resus-d-negatief Wat betekent dit voor u en uw baby?
Zwanger en resus-d-negatief Wat betekent dit voor u en uw baby? www.nwz.nl Inhoud Wat is bloedgroep resus-d-negatief? 3 Wat is resusziekte? 4 Extra onderzoek: wat kunt u verwachten? 4 Ben je resus-c-negatief?
Nadere informatieBloedgroepantistoffen
Bloedgroepantistoffen en Als nader onderzoek nodig is zwangerschap Onderzoek naar bloedgroepantistoffen In deze folder geven wij u informatie over bloedgroepantistoffen en wat zij betekenen als u zwanger
Nadere informatieIntra uteriene groeivertraging (IUGR) Maatschap Gynaecologie IJsselland Ziekenhuis
Intra uteriene groeivertraging (IUGR) Maatschap Gynaecologie IJsselland Ziekenhuis Inleiding Deze folder geeft uitleg en informatie over de oorzaak, gevolgen en mogelijke behandeling van een groeiachterstand
Nadere informatieInleiding Wat is Methotrexaat? Voor welke patiënten is Methotrexaat geschikt? Wanneer mag Methotrexaat niet gebruikt worden?
METHOTREXAAT 1173 Inleiding In deze folder vindt u informatie over de werking en bijwerkingen van Methotrexaat. De folder is bedoeld voor psoriasispatiënten die behandeld worden met Methotrexaat. Wat is
Nadere informatieZwangerschap en rhesusfactoren. Informatie over bloedgroepen en antistoffen
Zwangerschap en rhesusfactoren Informatie over bloedgroepen en antistoffen 1 Inleiding Uit bloedonderzoek is gebleken dat u bloedgroep rhesus D-negatief of rhesus c-negatief heeft. Uw verloskundig zorgverlener
Nadere informatieAangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose. Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015
Aangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015 20 januari 2015 Aangeboren hartafwijkingen (AHA) Zeldzaam: 6-8 op 1000 pasgeborenen Complexe hartafwijkingen:
Nadere informatieEpilepsie, zwangerschap en borstvoeding
Epilepsie, zwangerschap en borstvoeding Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Anencefalie
Anencefalie Wat is een anencefalie? Een anencefalie is een ernstige aanlegstoornis van de hersenen waarbij de grote en kleine hersenen niet of nauwelijks zijn aangelegd. Hoe wordt een anencefalie ook wel
Nadere informatieNederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie VERLOSKUNDE PRENATALE SCREENING. Versie 1.5. Verantwoording
Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie VERLOSKUNDE PRENATALE SCREENING Versie 1.5 Datum Goedkeuring Verantwoording 01 03 2006 NVOG Inhoudsopgave Algemeen...1 Wat is prenatale screening?...1
Nadere informatieZwangerschap en borstvoeding
Zwangerschap en borstvoeding ONTWIKKELING VAN HET ONGEBOREN KIND MEDICIJNEN BIJ ZWANGERSCHAP FOLIUMZUUR WAT IS HET EFFECT VAN ALCOHOL EN ROKEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN MEDICIJNEN EN BORSTVOEDING
Nadere informatieInleiding 2 Wat is prenatale screening? 2 2. Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? Bij welke zwangerschapsduur vindt prenatale
Inleiding De meeste kinderen worden gezond geboren, maar een klein percentage (ongeveer 3 tot 4%) van alle kinderen heeft bij de geboorte een aangeboren aandoening, zoals het Down-syndroom ('mongooltje')
Nadere informatieVragenlijst Verloskundigen praktijk Almelo
Vragenlijst Verloskundigen praktijk Almelo Wil je deze vragenlijst invullen en meenemen naar het spreekuur bij de eerste controle? We zullen hem dan samen doornemen. Persoonlijke gegevens Roepnaam:...
Nadere informatiePatiënteninformatie locatie Blaricum. Diabetes mellitus bij kinderwens. Informatie over erfelijkheid en zwangerschap bij diabetes
Patiënteninformatie locatie Blaricum Diabetes mellitus bij kinderwens Informatie over erfelijkheid en zwangerschap bij diabetes Inhoudsopgave Bladzijde Welke soorten diabetes zijn er? 4 Is diabetes erfelijk?
Nadere informatieZwangerschap bij een chronische darmziekte
Maag-, Darm- en Leverziekten Zwangerschap bij een chronische darmziekte www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Vruchtbaarheid... 3 Erfelijkheid... 4 Medicijnen... 4 Invloed chronische darmziekte op de zwangerschap...
Nadere informatieVragenlijst Intakegesprek
Vragenlijst Intakegesprek Voorletters: Meisjesnaam: Roepnaam: Nationaliteit: Spreektaal: Gehuwd/samenwonend/anders: Achternaam partner: Voorletters en roepnaam partner: Geboortedatum partner: Welke achternaam
Nadere informatieZwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm
Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm Inleiding Zwanger worden als je een chronische ontstekingsziekte van de darm (IBD = inflammatory Bowel disease) hebt zoals de ziekte van Crohn
Nadere informatieStralingsbeschermingsdienst SBD-TU/e 1
Zwangerschap en Stralingsbescherming Zwangerschap en Stralingsbescherming inhoud Informatie over mogelijke biologische effecten door blootstelling aan ioniserende straling tijdens deterministische effecten
Nadere informatieIntra-uteriene groeivertraging. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Intra-uteriene groeivertraging Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding U krijgt deze folder omdat u zwanger bent van een kind dat in verhouding te klein is voor uw zwangerschapsduur. Een groeivertraging
Nadere informatieDiabetes en zwanger worden
Diabetes en zwanger worden Inhoudsopgave Inleiding... 1 Meld de (wens tot) zwangerschap aan uw arts... 1 Goede voorbereiding... 1 Foliumzuur... 2 Zelfcontrole... 2 De zwangerschap in vogelvlucht... 2 Medicijngebruik...
Nadere informatieVoedingsrichtlijnen zwangerschap
Voedingsrichtlijnen zwangerschap Hoera! Je bent zwanger. Een nieuwe tijd breekt aan. Wat gaat deze zwangerschap brengen? Hoe zorg je dat je baby goed groeit? Hoe blijf je zelf fit tijdens je zwangerschap?
Nadere informatieFoliumzuur PCH 0,5 mg, tabletten foliumzuur
1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Foliumzuur PCH 0,5 mg, foliumzuur Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke
Nadere informatieNaam: Geboortedatum: Geboorteland: Huisarts: Wanneer was de eerste dag van je laatste menstruatie?
We vragen je voorafgaand aan het eerste bezoek aan onze praktijk deze vragenlijst zo compleet mogelijk in te vullen. Je kunt de lijst daarna naar onze praktijk mailen of printen en aan de assistente geven
Nadere informatiePrenatale screening: het berekenen van de kans op aangeboren afwijkingen in het begin van de zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Prenatale screening: het berekenen van de kans op aangeboren afwijkingen in het begin van de zwangerschap Afdeling Verloskunde/Gynaecologie In het kort De meeste kinderen worden gezond geboren, maar een
Nadere informatieUw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede)
Uw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede) Deze folder is bedoeld voor mensen die samen met hun partner een kind willen krijgen
Nadere informatieMaatschap Gynaecologie. Nekplooimeting en serumtest
Maatschap Gynaecologie Nekplooimeting en serumtest Datum en tijd U wordt (dag) (datum) om uur verwacht. Plaats Op de dag van de afspraak meldt u zich op de polikliniek Verloskunde/Gynaecologie. Volgt u
Nadere informatieMaag-,darm- en leverziekten. Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa
Afdeling: Onderwerp: Maag-,darm- en leverziekten Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik
Nadere informatieTesten op HIV, ja of nee? Informatie voor zwangere vrouwen
Testen op HIV, ja of nee? Informatie voor zwangere vrouwen Wat is HIV, wat is aids en wat zijn de gevolgen tijdens de zwangerschap HIV is het virus dat de ziekte aids veroorzaakt. HIV kan op meerdere manieren
Nadere informatieLees eerst informatie 1 tot en met 7 en beantwoord dan vraag 34 tot en met 51. Bij het beantwoorden van die vragen kun je de informatie gebruiken.
Zwangerschap Lees eerst informatie tot en met en beantwoord dan vraag tot en met. Bij het beantwoorden van die vragen kun je de informatie gebruiken. p In de afbeelding van informatie is een deel van het
Nadere informatieInclusief levendgeboren kinderen, doodgeboren kinderen en afgebroken zwangerschappen.
Factsheet Aangeboren hartafwijkingen bij kinderen Cijfers en feiten Prevalentie Aangeboren hartafwijkingen betreffen aanlegstoornissen in de structuur van het hart en/of de grote vaten. De gemiddelde totale
Nadere informatieCombinatietest. Echo en bloedonderzoek bij 11-14 weken zwangerschap
Combinatietest Echo en bloedonderzoek bij 11-14 weken zwangerschap Aangeboren aandoeningen komen relatief weinig voor: 96 van de 100 zwangerschappen eindigen in de geboorte van een volkomen gezond kind.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Ovulatie inductie met clomifeencitraat (clomid )
Ovulatie inductie met clomifeencitraat (clomid ) Patiënteninformatie Ovulatie inductie met clomifeencitraat (clomid ) 1 Over ovulatie inductie 2 Over Clomid 2a Wat is de kans op zwangerschap 2b Wat zijn
Nadere informatieTesten op HIV, ja of nee?
Afdeling Verloskunde, locatie AZU Testen op HIV, ja of nee? Informatie voor zwangere vrouwen Wat is HIV, wat is aids en wat zijn de gevolgen tijdens de zwangerschap. HIV is het virus dat de ziekte aids
Nadere informatieWat is erfelijke bloedarmoede? Amsterdam 26 november 2005
Wat is erfelijke bloedarmoede? مرض فقر الدم الوراثي Amsterdam 26 november 2005 lucht Zuurstof Zuurstof Zuurstof is nodig om te kunnen leven. Wij vervoeren zuurstof in onze lichaam via het bloed. Long en
Nadere informatieNegen Maanden Niet: Alcohol en zwangerschap. Ir. N.Y. van der Wulp STAP
Negen Maanden Niet: Alcohol en zwangerschap Ir. N.Y. van der Wulp STAP December 2010 Foetaal Alcohol Syndroom Weet je wat FAS is? Kan je FAS herkennen? Testje! 5 series van twee foto s, van oud naar jong.
Nadere informatieNorLevo 1,5 mg tabletten
NorLevo 1,5 mg tabletten Deze bijsluiter geeft informatie over NorLevo 1,5 mg. Leest u hem voor gebruik zorgvuldig en volledig door want er staat belangrijke informatie in. Bewaar deze bijsluiter, misschien
Nadere informatieZwangerschap bij de psychiatrische patient. Cijfers telefoondienst TIS. TIS kenniscentrum. vragen/exposities SSRI s 20-11-2015
Zwangerschap bij de psychiatrische patient Bernke te Winkel Wetenschappelijk medewerker Teratologie Informatie Service TIS kenniscentrum Cijfers telefoondienst TIS Informatie geven Website (en boek) -
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap - Suikerziekte tijdens zwangerschap -
Diabetes en zwangerschap - Suikerziekte tijdens zwangerschap - Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming
Nadere informatieisotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Preventie van zwangerschap & blootstelling van de foetus
isotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Preventie van zwangerschap & blootstelling van de foetus Richtlijnen voor de patiënt bij het gebruik van isotretinoïne Waarvoor dient deze brochure? Deze brochure
Nadere informatiePATIENTENGIDS. Valproaat* Anticonceptie en zwangerschap: wat u moet weten
PATIENTENGIDS Valproaat* Anticonceptie en zwangerschap: wat u moet weten Informatie voor meisjes en vrouwen die een medicijn gebruiken met de werkzame stof valproaat. Dit boekje is onderdeel van het valproaat
Nadere informatie? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie).
MONDGEZONDHEID EN ZWANGERSCHAP CASUS 1 Karin de G., een 27-jarige patiënte is al van jongs af aan in de praktijk onder controle. Tot nu toe was er altijd sprake van een zeer goede mondhygiëne en zijn er
Nadere informatieZwangerschap en rhesusfactoren Informatie over bloedgroepen en antistoffen
Zwangerschap en rhesusfactoren Informatie over bloedgroepen en antistoffen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. 1 Inleiding Uit bloedonderzoek is gebleken dat u bloedgroep
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap - Suikerziekte tijdens zwangerschap - Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming
Nadere informatieVragenlijst. Persoonlijke gegevens. Alternatief. Alternatief telefoonnummer. Telefoonnummer. Beroep Beroep. Geboortedatum. Lengte.
Vragenlijst Tijdens de eerste controle willen we graag meer te weten komen over uw medische achtergrond, die van uw partner, uw eventueel eerder geboren kind(eren) en beider families. Dit kan van belang
Nadere informatieObstetrie & Gynaecologie Verloskunde De 20-weken echo
Obstetrie & Gynaecologie Verloskunde De 20-weken echo Prenatale diagnostiek Obstetrie & Gynaecologie Verloskunde Inleiding In deze folder leest u meer over de 20-weken echo. De informatie is bedoeld voor
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Afdeling: Onderwerp: Gynaecologie 1 In het kort Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent,
Nadere informatiediabetes en zwangerschap
diabetes en zwangerschap Inhoud Inleiding 3 1 Wat is diabetes? 3 2 Vormen van diabetes 3 3 Onderzoek 4 4 Behandeling 5 5 Zwangerschap 5 6 Wat betekent diabetes voor uw baby? 6 7 De bevalling 7 8 Na de
Nadere informatiehoofdstuk één hoofdstuk twee
Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar hemolytische foetale bloedarmoede en foetale hydrops. Hemolytische foetale bloedarmoede ontstaat door afbraak van rode bloedcellen. Foetale hydrops betreft het
Nadere informatieGezondzwangerworden. be PASCALE MOKANGI, ILSE DELBAERE, HANS DE STEUR
Gezondzwangerworden. be PASCALE MOKANGI, ILSE DELBAERE, HANS DE STEUR Hoe word je gezond zwanger? De eerste 8 weken van de zwangerschap zijn cruciaal Alle organen vormen en ontwikkelen zich in deze periode
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Inhoudsopgave In het kort Wat is diabetes? Vormen van diabetes Diabetes type 1 Diabetes type 2 Zwangerschapsdiabetes Onderzoek Glucosedagcurve Glucosetolerantietest HbA1C Behandeling
Nadere informatieRhesus-bloedgroep tijdens de zwangerschap Wat moet u weten?
Rhesus-bloedgroep tijdens de zwangerschap Wat moet u weten? Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl U herkent de bevolkingsonderzoeken
Nadere informatiePATIENTENGIDS. Valproaat* Anticonceptie en zwangerschap: wat u moet weten
PATIENTENGIDS Valproaat* Anticonceptie en zwangerschap: wat u moet weten Informatie voor meisjes en vrouwen die een medicijn gebruiken met de werkzame stof valproaat. Dit boekje is onderdeel van het valproaat
Nadere informatieRhesusbloedgroep. tijdens de zwangerschap. Wat moet u weten?
Rhesusbloedgroep tijdens de zwangerschap Wat moet u weten? U bent zwanger en kortgeleden is uw bloed onderzocht. Het laboratorium heeft gevonden dat u bloedgroep Rhesus D-negatief of Rhesus c-negatief
Nadere informatie17/04/2013. 1. Epidemiologische studies. Children should not be treated as miniature men and women Abraham Jacobi
Aanpak en interpretatie van een epidemiologische studie Aanpak en interpretatie van een epidemiologische studie Katia Verhamme, MD, PhD Epidemioloog OLV Ziekenhuis-Aalst Erasmus MC Rotterdam 20 april 2013
Nadere informatiestoppen zware drinkers minder vaak met het drinken van alcoholhoudende drank dan vrouwen met een lager alcoholgebruik.
Samenvatting In Nederland gebruikt ongeveer 80% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd alcoholhoudende drank. Veel vrouwen staken het alcoholgebruik zodra ze zwanger zijn of eerder al, als ze zwanger
Nadere informatieObstetrie en Gynaecologie PGD
Obstetrie en Gynaecologie PGD Pre-implantatie Genetische Diagnostiek Inhoud Inleiding 1 Voor wie is de PGD 1 Hoe verloopt een PGD behandeling 2 Wat zijn de kansen 4 Welke aandoeningen kunnen onderzocht
Nadere informatieBehandeling met methotrexaat. Polikliniek Dermatologie
Behandeling met methotrexaat Polikliniek Dermatologie Methotrexaat wordt gebruikt om psoriasis te behandelen. In deze folder vindt u informatie over de werking en de bijwerkingen van methotrexaat. Het
Nadere informatieBloedgroepantistoffen tijdens. Informatie voor verloskundig hulpverleners de zwangerschap
Bloedgroepantistoffen tijdens Informatie voor verloskundig hulpverleners de zwangerschap In deze folder geven wij u informatie over bloedgroepantistoffen, ook wel irregulaire erytrocytenantistoffen (IEA)
Nadere informatieControles tijdens de zwangerschap
Controles tijdens de zwangerschap Tijdens de zwangerschap worden de volgende onderzoeken uitgevoerd: Beoordelen van de groei van de baarmoeder Bij elk bezoek wordt de groei van de baarmoeder nagegaan.
Nadere informatieHIV. en zwangerschapswens
HIV en zwangerschapswens Tekst en illustraties: Drs. E. van Leeuwen, arts onderzoeker Dr. K. Boer, gynaecoloog Dr. M. H. Godfried, internist Prof. dr. F. van der Veen, gynaecoloog Artsen en apothekers
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Verloskunde/Gynaecologie Diabetes en zwangerschap Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent,
Nadere informatieBloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips
Bloedwaarden Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014 door Joost Lips Aanvraag bloedonderzoek Bloedafname Bewerking afgenomen bloed (1) Kleuren van
Nadere informatieVruchtwateronderzoek bij zwangerschap
Vruchtwateronderzoek bij zwangerschap Inhoudsopgave Inleiding... 1 Wat is vruchtwateronderzoek... 1 Wie komt in aanmerking voor een vruchtwaterpunctie... 2 Wanneer wordt de punctie gedaan... 2 Wie voert
Nadere informatieWat is Sikkelcelziekte? Amsterdam 13 november 2005
Wat is Sikkelcelziekte? α β α β Amsterdam 13 november 2005 lucht Zuurstof Zuurstof Zuurstof is nodig om te kunnen leven. Wij vervoeren zuurstof in onze lichaam via het bloed. Long en hart 5 liters bloed
Nadere informatieisotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Zwangerschapspreventie programma
isotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Zwangerschapspreventie programma Richtlijnen voor de patiënt bij het gebruik van isotretinoïne Deze materialen beschrijven aanbevelingen om belangrijke risico
Nadere informatie2. Gewicht en lengte van de (aanstaande) moeder Gewicht:. kg Lengte: cm Gewicht en lengte worden gebruikt om de Body Mass Index (BMI) te berekenen.
1. Kunt u vragen voor de vader beantwoorden?, vader aanwezig, vader niet aanwezig 2. Gewicht en lengte van de (aanstaande) moeder Gewicht:. kg Lengte: cm Gewicht en lengte worden gebruikt om de Body Mass
Nadere informatieDermatologie. Roaccutane. Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep
Dermatologie Roaccutane Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Wat Roaccutane? Roaccutane is een medicijn dat wordt voorgeschreven voor (ernstige) acne.
Nadere informatieMAVENCLAD (Cladribine)
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel MAVENCLAD. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieMethotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar
Methotrexaat bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van
Nadere informatieZwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen
Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zwangerschap 2 Erfelijkheid 2 Vruchtbaarheid 2 Invloed chronische darmziekte op de zwangerschap
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap.
Diabetes en zwangerschap. Samenvatting van de lezing door dr. B.W. Mol, als gynaecoloog verbonden aan het Máxima Medisch Centrum te Eindhoven en Veldhoven, op dinsdag 24 oktober 2006 voor de DVN afd. Eindhoven.
Nadere informatieWelke patiënten zijn geschikt voor MTX?
Methotrexaat (MTX) Wat is methotrexaat (MTX) MTX is een geneesmiddel dat wordt gebruikt voor de behandeling bij ernstige psoriasis. Aanvankelijk werd het gebruikt bij de behandeling van kanker. Bij toeval
Nadere informatie(1) Risico op acute pancreatitis Er zijn meldingen geweest van acute pancreatitis na de behandeling met carbimazol/thiamazol.
GEADRESSEERDE ADRES POSTCODE WOONPLAATS 31 januari 2019 Belangrijke risico-informatie: Geneesmiddelen die carbimazol of thiamazol (synoniem: methimazol) bevatten: (1) risico op acute pancreatitis en (2)
Nadere informatieRICHTLIJN ZWANGERSCHAP EN IONISERENDE STRALING
RICHTLIJN ZWANGERSCHAP EN IONISERENDE STRALING Inleiding Aan het werken met radioactieve stoffen of ioniserende straling uitzendende toestellen zijn risico s verbonden. Het is bij de wet verplicht om personen
Nadere informatieisotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Zwangerschapspreventie programma
isotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Zwangerschapspreventie programma Richtlijnen voor apothekers bij het afleveren van isotretinoïne De risico minimalisatie materialen voor isotretinoïne zijn
Nadere informatieMethotrexaat bij de ziekte van Crohn
Methotrexaat bij de ziekte van Crohn 2 Uw maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) heeft u Methotrexaat voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken
Nadere informatieZwangerschap en IBD. ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-, darm- en leverziekten. Beter voor elkaar
Zwangerschap en IBD ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-, darm- en leverziekten Beter voor elkaar 2 Inleiding U wilt zwanger worden en heeft de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Op dat moment
Nadere informatieAfdeling Dermatologie/allergologie, locatie AZU. Mycofenolaatmofetil (CellCept ) bij constitutioneel eczeem (CE).
Afdeling Dermatologie/allergologie, locatie AZU Mycofenolaatmofetil (CellCept ) bij constitutioneel eczeem (CE). Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten het geneesmiddel mycofenolaatmofetil
Nadere informatieZWANGERSCHAP PREVENTIE PROGRAMMA. Handleiding voor de apotheker
ZPP- info apotheker versie 05-2008 blz. 1 ZWANGERSCHAP PREVENTIE PROGRAMMA ISOTRETINOÏNE MYLAN 10 MG EN 20 MG Handleiding voor de apotheker Mylan B.V. Dieselweg 25 3752 LB Bunschoten ZPP- info apotheker
Nadere informatieEffecten van perinatale blootstelling aan foliumzuur op de ontwikkeling van lichaamgewicht
Briefrapport 350020010/2009 L.T.M. van der Ven M.E.T. Dollé Effecten van perinatale blootstelling aan foliumzuur op de ontwikkeling van lichaamgewicht Voorstel voor een dierproef RIVM Briefrapport 350020010
Nadere informatiePatiënteninformatie. Diabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Patiënteninformatie Diabetes en zwangerschap Inhoudsopgave: 1 Inleiding 2 Wat is diabetes 3 Vormen van diabetes 4 Onderzoek 5 Behandeling 6 Zwangerschap 7 Wat betekent diabetes
Nadere informatiePrenatale behandeling met dexamethason bij AGS
Prenatale behandeling met dexamethason bij AGS Bij meisjes met een ernstige vorm van het adrenogenitaal syndroom (AGS) treedt vermannelijking van de uitwendige geslachtsdelen op voor de geboorte. In deze
Nadere informatieZwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden?
21 mei 2011 Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? Drs. Inge Smeets PGD arts en arts-onderzoeker Maastricht Universitair Medisch Centrum Themamiddag Jong en BRCA Borstkankervereniging
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Schildklierafwijkingen en zwangerschap Afdeling Verloskunde/Gynaecologie In het kort Normaal gesproken werkt de schildklier naar behoren. Bij een abnormale werking kan de schildklier te snel werken (hyperthyreoïdie)
Nadere informatieMycofenolaatmofetil (CellCept ) bij constitutioneel eczeem (CE). Afdeling Dermatologie/allergologie
Mycofenolaatmofetil (CellCept ) bij constitutioneel eczeem (CE). Afdeling Dermatologie/allergologie Mycofenolaatmofetil (CellCept ) bij constitutioneel eczeem (CE). Afdeling Dermatologie/allergologie,
Nadere informatieNiet Invasieve Prenatale Test (NIPT)
Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum
Nadere informatieRisicominimalisatie materiaal voor voorschrijvers betreffende mycofenolaatbevattende
Risicominimalisatie materiaal voor voorschrijvers betreffende mycofenolaatbevattende geneesmiddelen Dit risicominimalisatie materiaal voor mycofenolaat-bevattende geneesmiddelen is beoordeeld door het
Nadere informatie7. Wat is de hoogste opleiding die de vader van uw kind heeft afgerond?
INTERVIEW A (registratie zo vroeg mogelijk in de zwangerschap) 1. Op welke datum viel de eerste dag van uw laatste menstruatie? 2. Is epilepsie de reden van uw anti-epilepticagebruik?, namelijk 3. Heeft
Nadere informatie