BESTUURSVERSLAG Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 1

Transcriptie

1 BESTUURSVERSLAG 2008 Het Humanistisch Verbond, statutair gevestigd in Utrecht, is een levensbeschouwelijke vereniging. 31 December 2008 heeft de vereniging leden, 39 afdelingen en 6 actieve ledengroepen. Zo n 650 leden zijn aangesloten bij Jong HV, de jongeren in de vereniging. De vereniging stelt zich ten doel 1. Allen te verenigen die instemmen met het humanistisch beginsel, dat wil zeggen met menselijke vermogens het leven en de wereld trachten te begrijpen waarbij wezenlijk voor de mens wordt geacht zijn vermogen tot onderscheidend oordelen waarvoor niets of niemand buiten hem verantwoordelijk kan worden gesteld. Daarbij is ook het nemen van verantwoordelijkheid voor zijn/haar omgeving van essentieel belang. Steekwoorden zijn hierbij zelfbeschikking, gelijke behandeling en verdraagzaamheid; keuzevrijheid speelt daarin een centrale rol. 2. Een centrum te zijn voor verdieping, verspreiding en verdediging van de humanistische levensovertuiging. 3. Activiteiten te ontwikkelen of deel te nemen aan activiteiten van anderen welke bijdragen aan het ontstaan van een samenleving van mensen die zich van hun verantwoordelijkheid voor zichzelf, hun medemens, de natuur en de samenleving bewust zijn. Bestuursbeleid Het Meerjarenprogramma Zelf denken, samen leven (MJP), vastgesteld op de Algemene Ledenvergadering 2007, is leidraad voor het bestuur. Daarin staan vier doelen centraal: een herkenbare rol van de humanistische levensbeschouwing als een morele en zinvolle levensvisie in de publieke, maatschappelijk-politieke discussie: het publieke humanisme; het in beeld brengen en op eigentijdse wijze benutten van de rijke traditie aan humanistische inspiratiebronnen bij maatschappelijke en persoonlijke zingevingvragen: existentieel humanisme; versterking van het draagvlak voor en aanbod van humanistische diensten - geestelijke begeleiding in de zorg, defensie en justitie, uitvaartbegeleiding, vormingsonderwijs en relatieviering - en het ontwikkelen van een inhoudelijk inspirerende relatie tussen de humanistische dienstverleners en het HV: gezonden en verbonden; een groeiend aantal leden, grotere betrokkenheid van leden bij de verdieping en profilering van de humanistische levensbeschouwing en versterking van de samenwerkingsrelaties binnen en buiten de Humanistische Alliantie: van verbond naar netwerk. Het meerjarenprogramma wordt door middel van jaarplannen en begrotingen vormgegeven en uitgevoerd. Het bestuur heeft in 2008 zeven keer vergaderd in aanwezigheid van de directie. De belangrijke onderwerpen zijn: visiedocument Eigentijds Humanisme ; evaluatie wervingscampagne en wervingsstrategie; resultaten onderzoek naar potentiële achterban (opiniebureau Motivaction) en onderzoek naar activiteiten afdelingen; verbetering benoemingsprocedure geestelijke verzorgers; ontwikkeling vereniging; jaarplan (inclusief voortgang) en begroting 2008, jaarrekening en jaarverslag 2007; gevolgen vervlechting Code Wijffels in CBF-keur voor HV. 30 Juni vindt de jaarlijkse beleidsdag plaats met bestuur, directie en medewerkers waarop de voortgang van het Jaarplan Zelf denken samen leven 2008 en de prioriteiten voor 2009 zijn besproken. Bestuursadviescommissie geestelijke verzorging in de zorg Deze commissie, ingesteld in oktober 2008, geeft het bestuur en directie gevraagd en ongevraagd advies over versterking van de kwaliteit en kwantiteit van de geestelijke verzorging in de zorgsector. Werkstichtingen Het Verbond sluit een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met de Humanistische Omroep ter intensivering van de samenwerking. Met ingang van 1 januari 2008 wordt de Stichting Socrates (opnieuw) een werkstichting van het Verbond met als doel de samenwerking tussen de Socrateshoogleraren en het Verbond te versterken. Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 1

2 Financiën De Vereniging HV sluit 2008 af met een negatief exploitatieresultaat ad ,-. Dit resultaat wordt bepaald door de hogere kosten voor activiteiten van de afdelingen. In 2006 is de ALV akkoord gegaan met een bestuursvoorstel om afdelingen met een te grote reserve aan te sporen deze middelen aan te wenden voor activiteiten. Daartoe is het huishoudelijk reglement inzake de berekening van het eigen vermogen van een afdeling aangepast. Deze beleidswijziging begint nu zijn vruchten af te werpen. HV landelijk heeft los van de inkomsten en uitgaven van de afdelingen een bescheiden positief resultaat van zo n 8.000,- Dit ondanks een stijging van de personele kosten in Deze stijging wordt toegelicht op pagina 22. Aan de batenkant zijn hogere inkomsten geboekt vanwege de ledenwinst. Het negatief resultaat is in zijn totaliteit afgeboekt op de reserves en fondsen (zie toelichting pagina 16). Er is een nieuwe bestemmingsreserve gevormd ten behoeve van activiteiten voor (actieve) leden en afdelingen. Steeds meer leden geven aan wel betrokken en actief te willen zijn binnen de vereniging, maar niet in een afdelingsbestuur. Hiertoe zal in 2009 nieuw (vrijwilligers)beleid worden ontwikkeld op basis van onderzoek. Het budget voor de bestemmingreserve is afkomstig van opgeheven afdelingen. Dit is het eerste jaar dat in de afzonderlijke jaarrekening de herziene CBF-regels inzake kostentoerekening zijn toegepast. Dit betekent dat kosten toegerekend moeten worden naar doelstelling, eigen fondsenwerving en beheer en administratie. De activiteitenkosten zijn direct toegerekend naar doelstelling en eigen fondswerving. De overige kosten zijn procentueel toegerekend op basis van urenbestedingen van het personeel, respectievelijk: 80,99% naar doelstelling, 9,92% naar eigen fondsenwerving en 9,09 % naar beheer en administratie (zie toelichting pagina 21). In relatie tot de totale baten is 88,15 % besteed aan doelstellingen. Van de totale baten eigen fondswerving is 33, 75% besteed aan kosten eigen fondswerving (zie toelichting pagina 20). Bestuur per 31 december 2008 Rein Zunderdorp voorzitter Sinds: november 2005 Portefeuille: woordvoerder/representatie HV, visie, vertegenwoordiging HV in bestuur Universiteit voor Humanistiek, Stichting Socrates, Humanistische Alliantie Functie dagelijks leven: Directeur Zunderdorp Beleidsadvies & Management Bestuurslid Radio Nederland Wereldomroep Secretaris Forum voor Democratische Ontwikkeling Voorzitter Forum on Debt and Development Vice-voorzitter Trefpunt PvdA en Levensovertuiging Magdeleen Sturm, algemeen secretaris Sinds: november 2007 Portefeuille: personeel en organisatie, fonds&ledenwerving Functie dagelijks leven: partner Lysias consulting group Redactielid Managementsite Mentor Stichting Giving Back. Jan van Oudenaarden, penningmeester Sinds: november 2003 Portefeuille: financiën/cbf-keur, DVO Humanitas, Steunfonds Humanisme, vertegenwoordiging HV Stichting De Weezenkas Functie dagelijks leven: directievoorzitter van Rabobank Salland gevestigd te Deventer Voorzitter bestuur Humanitas District Oost Bestuurslid Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel, departement Deventer Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 2

3 Rob Buitenweg, algemeen bestuurslid Sinds: november 2005 Portefeuille: internationaal, visie Functie dagelijks leven: voormalig Hoofddocent Mensenrechten Universiteit voor Humanistiek Vice-president Europese Humanistische Federatie Saskia Daru, algemeen bestuurslid Sinds: november 2003 Portefeuille: verenigingszaken, Jong HV Functie dagelijks leven: projectleider Vrijwillige Inzet MOVISIE Bestuurslid Vereniging van Eigenaren De Nieuwe Manege Jelle Los, algemeen bestuurslid Sinds: november 2008 Portefeuille: geestelijke verzorging, uitvaartbegeleiding, relatieviering Functie dagelijks leven: Raad van Bestuur Humanitas Woonzorgplus Den Haag Voorzitter Stichting Netwerk Wonen Zorg Welzijn Loosduinen, Den Haag Bestuurslid Stichting Zeker Thuis West, Den Haag Alle bestuursleden zijn actief op onbezoldigde basis. Zij kunnen onkosten declareren op basis van specificaties. Aan bestuurders worden geen leningen voorschotten en garanties verstrekt. Vacatures - nieuwe bestuursleden Eind 2008 is er een bestuursvacature. Voor deze vacature wordt een bestuurslid gezocht dat naast bestuurlijke kwaliteiten en ervaring, kennis heeft van het onderwijs. Dit gezien nieuwe en belangrijke ontwikkelingen binnen zowel het humanistische vormingsonderwijs als de Universiteit voor Humanistiek. Directie Het (landelijk) bestuur wordt in zijn functie ondersteund door een bezoldigde directie. Deze is verantwoordelijk voor de beleidsvoorbereiding en beleidsuitvoering en stuurt de uitvoeringsorganisatie aan, dat wil zeggen de betaalde medewerkers (Landelijk Bureau). De directie kan daarnaast ook bepaald beleid vaststellen, waarna het bestuur dat beleid dient goed te keuren. De verantwoordelijkheid van de directie is vastgelegd in een directiestatuut. Directie: I.M. de Vries Lid Dagelijks Bestuur Humanistische Alliantie (vice-voorzitter en penningmeester) Voorzitter Programmaraad Humanistische Omroep Bestuurslid Humanistische Omroep Salariëring geschiedt volgens de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening Aan de directie worden geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt. Code Goed bestuur voor goede doelen Het Hoofdbestuur HV onderschrijft de Code Goed bestuur voor goede doelen (Code Wijffels). In december 2008 wordt besloten de landelijke organisatie en het beheer van de vereniging door te lichten en de huidige werkwijze en afspraken over scheiding van toezicht en uitvoering te toetsen aan de Code Wijffels. De inzichtelijkheid van bestuur, beleid en beheer van met name de afdelingen kan op een aantal onderdelen beter. De interne toetsing aan de principes van goed bestuur zal in 2009 van start gaan. De huidige regels en afspraken over de scheiding tussen toezicht (bestuur), uitvoering (directie) en controle (Algemene Ledenvergadering) houden in dat: het meerjarenprogramma, de jaarplannen, jaarverslagen, begroting en jaarrekening worden opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie en vastgesteld door het bestuur; het bestuur over de voortgang van het beleid en de resultaten verantwoording aflegt aan de Algemene Ledenvergadering. In 2008 gebeurt dat op 29 november. Bij die gelegenheid wordt tevens verantwoording afgelegd over de resultaten en bestedingen van Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 3

4 Aangezien de ALV laat in het jaar plaatsvindt, ontvangen alle leden in mei 2008 het Jaarbeeld 2007 met een verslag van het beleid en resultaten. De Jaarrekening 2008 wordt na accountantscontrole en vaststelling in het bestuur in juni via de website ter beschikking gesteld aan de leden. Evaluatie bestuur en directie Onderdeel van de Code Wijffels is een jaarlijkse evaluatie van het functioneren van het bestuur en directie. De bestuursevaluatie op basis van de Code Wijffels start in December vindt de jaarlijkse evaluatie van het functioneren van de directie plaats door het bestuur (voorzitter en secretaris). Dat gebeurt op basis van de Profielschets directeur HV. Tevens zijn resultaatafspraken gemaakt voor Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 4

5 DIRECTIEVERSLAG Doelstelling Het Meerjarenprogramma Zelf denken samen leven (MJP) is leidraad voor het Jaarplan Zelf denken, samen leven In het Jaarplan 2008 zijn de centrale doelstellingen omgezet in activiteiten en (zoveel mogelijk) voorzien van streefcijfers voor bezoekersaantallen publieksbijeenkomsten, symposia, website en streefcijfers voor de landelijke en regionale media-aandacht. De streefcijfers voor de activiteiten gericht op de doelstelling zijn gerealiseerd met uitzondering van de groei van het bezoekersaantal voor de website. Het Jaarbeeld 2008 dat in mei 2009 verschijnt en aan alle leden wordt toegezonden, geeft goed inzicht in de activiteiten, doelen en resultaten. Onder de noemer van Publiek humanisme worden humanistische visies op maatschappelijke thema s ontwikkeld en naar buiten gebracht via debat, dialoog, artikelen, ingezonden brieven en persberichten. In 2008 gebeurt dat rond de thema s levensbeschouwing in het publieke domein, Zelfbeschikking en het waardig levenseinde, Humane vreemdelingenbewaring en Veiligheid en privacybescherming. Alle thema s vinden hun weg naar de landelijke media en de publieksactiviteiten ondervinden een grote belangstelling. Activiteiten in het kader van Existentieel humanisme betreffen in 2008 met name het ontwikkelen van een humanistische canon voor de website en de samenstelling van een visiedocument Eigentijds Humanisme. Dit document is onderwerp van een levendige discussie op de Algemene Ledenvergadering. De activiteiten in het kader van Gezonden en verbonden zijn in 2008 vooral gericht op ontwikkeling van de digitale ontmoetingsplaats voor geestelijk begeleiders - het raadsliedenforum -, op verbetering van de bevoegdheidsprocedure voor geestelijke begeleiders, een nieuwe samenstelling van de bevoegdheidscommissie en de instelling van een nieuwe bestuursadviescommissie voor geestelijke begeleiding in de zorg. Betrokken, actieve leden die zich inzetten voor hun verenging zijn van groot belang voor het draagvlak voor de humanistische levensbeschouwing en om de doelstelling van de vereniging te kunnen realiseren. Om dit te stimuleren wordt landelijk gezocht naar nieuwe manieren voor leden om - naast afdelingen - actief betrokken te worden: Van verbond naar netwerk. In toenemende mate blijkt dat leden liever landelijke of lokale activiteiten organiseren dan actief te worden in een bestuur of afdeling. In 2007 wordt het initiatief genomen voor de oprichting van ledengroepen. In 2008 blijken daarvan drie levensvatbaar: Humanisme en kunst, Scholing en Europa. Ter onderbouwing van een vernieuwend verenigingsbeleid wordt in 2008 onderzoek gedaan naar de succes- en faalfactoren van lokale activiteiten en organisatievormen. Daarnaast wordt een ledenonderzoek in voorbereiding genomen dat inzicht moet bieden in de motivatie om lid te worden en in de verwachtingen en tevredenheid ten aanzien van het lidmaatschap. De totale bestedingen aan het realiseren van de doelstellingen in relatie tot de totale baten is in ,94 %. Fondswerving Een groeiend ledenbestand is van levensbelang voor het HV: hoe meer leden hoe steviger het humanistische geluid in de samenleving. En ze dragen bij aan de financiële continuïteit van de verenging. Sinds 2006 wordt een - bescheiden - budget gereserveerd voor wervingsactiviteiten. In juni 2006 is gestart met de ledenwerfcampagne Zonder uw steun is het humanisme aan de goden overgeleverd. Hiertoe wordt samengewerkt met reclame bureau Imagine, dat 'con amore' het campagneconcept heeft ontwikkeld, en met resultaat. Voor het derde opeenvolgende jaar wordt ledenwinst geboekt, dit jaar 650 leden netto; ruim 6%. Dat is minder dan het streefpercentage (10%), maar desalniettemin een goed resultaat. In 2008 worden de beschikbare middelen vooral ingezet voor radioreclame. De wervingsstrategie is tegen het licht gehouden op basis van de uitkomsten van een onderzoek door Opiniebureau Motivaction naar de omvang en belevingswereld van de potentiële achterban van het HV (en Humanitas, Hivos en de omroep Human, mede opdrachtgevers voor het onderzoek). 11% van de Nederlandse bevolking ouder dan 18 jaar vindt het humanisme een aantrekkelijke levensvisie. 3% noemt zichzelf humanist. Om deze groep te bereiken moet de betekenis van het begrip humanisme en de centrale humanistische waarden beter voor het voetlicht komen. De wervingsstrategie wordt daarop in 2009 aangepast. Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 5

6 De verhouding van de kosten voor fondsenwerving in relatie tot de totale baten eigen fondswerving is in ,5%. Intern beheer De werkzaamheden gericht op de doelstelling en de fondswerving zijn ondergebracht in de programma s Maatschappelijke discussie, Humanistische diensten, Ontwikkeling vereniging, Fonds & ledenwerving en Communicatie. De voortgang van de activiteiten en het realiseren van de doelstellingen worden bewaakt via maandelijks werkoverleg met de directie. De inhoudelijke voortgang van het Jaarplan Zelf denken samen leven 2008 is in juni in het bestuur besproken, de financiële voortgang middels rapportages in juni en september. Halfjaarlijks wordt over de voortgang van het jaarplan verslag gedaan in het bestuur. Waar nodig wordt het beleid bijgesteld en vooruitgekeken naar de beleidsprioriteiten voor het jaar daarop. Eind november worden voortgang, resultaten en een vooruitblik voorgelegd aan de Algemene Ledenvergadering. Naast deze formele verantwoording, worden leden en niet-leden geïnformeerd over activiteiten via de HVwebsite en per kwartaal via het ledenblad Humus. Actieve leden ontvangen maandelijks een nieuwsbrief, waarin ze worden geïnformeerd over relevante gebeurtenissen en ontwikkelingen. Met de betaalde medewerkers worden in het begin van het jaar resultaatafspraken gemaakt op basis van de jaarplannen. De voortgang in het functioneren wordt halverwege het jaar besproken (voortgangs/functioneringsgesprek) en aan het eind van het jaar geëvalueerd. Twee keer per jaar ( juni en november) vindt onder voorzitterschap van de secretaris van het bestuur een bijeenkomst plaats met het voltallige personeel en directie HVlandelijk. Daarop worden met name zaken besproken aangaande arbeidsomstandigheden en -voorwaarden. In relatie tot het jaarplan en de activiteiten worden budgetten voor de programma s vastgesteld. Drie keer per jaar wordt de voortgang in de uitgaven besproken met de budgethouders. Dit kan tot aanpassingen van de activiteiten dan wel van de budgetten leiden. Afwijkingen van de begroting moeten vooraf worden gemeld aan de directie. Afdelingen De 39 afdelingen van het Humanistisch Verbond hebben een grote mate van zelfstandigheid. 15% van de contributie-inkomsten is bestemd voor afdelingen. Dat bedrag wordt verdeeld naar rato van het aantal leden en afhankelijk van het eigen vermogen van een afdeling. Is dat vermogen te hoog (de berekeningswijze hiervoor is vastgelegd in het huishoudelijk reglement) dan wordt geen contributie afgedragen. Afdelingen met een te groot eigen vermogen hebben in 2007 plannen ingediend om teveel aan middelen binnen vijf jaar om te zetten in activiteiten. Afdelingen dienen jaarlijks een werkplan in met een begroting en leggen verantwoording af over de bestedingen middels een jaarrekening. Leden die activiteiten organiseren op plaatsen waar geen formele afdeling is, dienen hiertoe een plan en begroting in bij HV landelijk. Vooruitblik op de doelstelling(en) en beleid 2009 De centrale doelstellingen voor 2009 blijven ongewijzigd. Overeenkomstig de resultaten van de activiteiten eind 2008 zullen de concrete doelstellingen waar nodig worden aangepast. Zo lijkt een jaarlijkse netto ledenwinst van 10% te ambitieus. Evenals een jaarlijkse groei van 30% voor het aantal websitebezoekers. De resultaten in 2008 van de discussieprojecten Zelfbeschikking rond het levenseinde en Een humaan vreemdelingen(detentie)beleid (publiek humanisme) laten zien hoe belangrijk de focus is op een paar thema s voor een langere periode, thema s die ons na aan het hart liggen en waarmee we ons kunnen onderscheiden van andere organisaties. Het humanisme en het HV krijgen daarmee een duidelijker profiel. Daarnaast blijft het HV zich ook in 2009 richten op de verdieping van het levensbeschouwelijk humanisme (existentieel humanisme); In 2008 staat de positie van deze humanistische diensten onder toenemende druk. Dit geldt zowel voor de geestelijke begeleiding in de zorg, bij justitie en defensie, als voor het humanistisch vormingsonderwijs. Beide professies staan voor de uitdaging een antwoord te vinden op ontwikkelingen in de richting van algemene Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 6

7 geestelijke verzorging en (nog altijd niet redelijk bezoldigd) humanistisch vormingsonderwijs als applicatie voor gewone docenten. Derhalve ligt de prioriteit voor de humanistische diensten in 2009 bij strategieontwikkeling: gezonden en verbonden Wordt ook het jaar waarin we de ontwikkeling van de vereniging verder doordenken. Op basis van de uitgezette onderzoeken zal aan de slag worden gegaan met een toekomstscenario dat de basis moet leggen voor een vernieuwd verenigingsbeleid. Onderdeel daarvan is een passend vrijwilligersbeleid. Centrale vraag is hoe ervoor gezorgd kan worden dat leden, afdelingen, medewerkers en bestuur in gezamenlijkheid kunnen werken aan het realiseren van de doelstellingen in het meerjarenprogramma: van verbond naar netwerk. Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 7

8 BEGROTING 2009 Baten Baten uit fondsenwerving Baten uit acties van derden Subsidies Overige baten Lasten Beteed aan doelstelling: Activiteiten Contributie afdelingen Kosten eigen fondsenwerving Kosten beheer administratie Amsterdam, april 2009 Voorzitter Penningmeester Secretaris Bestuursleden R. Zunderdorp J. van Oudenaarden M. Sturm R. Buitenweg S. Daru J. Los Directie I. de Vries Jaarrekening 2008-Vereniging Humanistisch Verbond 8