music! Krant Maestro Musica Religiosa presenteert: januari-februari-maart 2011 Met in dit nummer:

Transcriptie

1 Met in dit nummer: Hoe moet het verder met de Publieke Omroep in het algemeen en de levensbeschouwelijke 2.42-omroepen waar de IKON toe behoort in het bijzonder? Die vraag stellen we aan algemeen directeur van de IKON, Martin Fröberg. > Zie pagina 2 Krant De vraag is in het huidige politieke klimaat actueler dan ooit: heeft Westerse hulp aan ontwikkelingslanden zin? Moeten we ermee doorgaan of een dikke streep onder zetten? De vraag is ook het uitgangspunt van de documentaire De Belofte van Ton van der Lee en Eugène van den Bosch > Zie pagina 4 Na God opjeipod is er nu: ZinCast, een internetproject met podcasts voor jongeren die geïnteresseerd zijn in religie en levensbeschouwing, maar die geen zin hebben in dikke boeken en lange preken. >Zie pagina 6 J A A R G A N G 29 januari-februari-maart 2011 taten, t land effen en de ant. Musica Religiosa presenteert: De Maestro music! ag- rkrie ng lle De k Er zit nu al muziek in het nieuwe jaar! Het radioprogramma Musica Religiosa komt met tien nieuwe composities voor de eredienst, gemaakt door vijf verschillende componisten. De composities komen in februari op cd uit, in een speciaal boekje dat achtergrondinformatie geeft over het bijzondere project. In persoonlijke interviews komen ook de componisten zelf aan het woord. Vooral voor degenen die in het dagelijks leven heel andere muziekgenres beoefenen, was het componeren van kerkmuziek een avontuur. De composities zijn een verrijking voor de Nederlandse kerkmuziek, vindt initiatiefnemer en eindredacteur van Musica Religiosa Kees Schuurman. En hij kan het weten. Niet alleen is hij een groot kenner van kerkmuziek, ook heeft hij een aantal composities al uitgeprobeerd bij zijn eigen koor, de cantorij van de Grote Kerk in Naarden. Maar oordeelt u vooral zelf! Zie verder op pagina _krant indd :28:47

2 Er gaat veel veranderen binnen de publieke omroep. Minister van Bijsterveldt (CDA) van OCW wil dat er van de 21 omroepen slechts acht overblijven. Bovendien moeten de publieke omroepen met ingang van 2013 tweehonderd miljoen euro per jaar bezuinigen, een bezuiniging die de komende jaren al stapsgewijs wordt ingevoerd. Hoe ziet algemeen directeur van de IKON Martin Fröberg de toekomst van de interkerkelijke omroep? IKON-directeur Martin Fröberg: Ons veelkleurige bestel is goud waard voor het behoud van de identiteit van de diverse omroepen. Hoe zat het ook alweer? De IKON maakt deel uit van de zogenoemde 2.42-omroepen. De benaming komt van artikel 2.42 van de Mediawet uit 2008 die het bestaan van deze omroepen op levensbeschouwelijke basis regelt. Het Commissariaat voor de Media heeft in het verleden vastgesteld dat er in Nederland zeven levensovertuigingen zijn die in het publieke bestel verankerd moeten zijn. Dat zijn: het protestantisme (IKON en ZvK, samen VKZ), het katholicisme (RKK), het Jodendom (Joodse Omroep), de islam (momenteel geen omroep), aparte. Ze hebben een zelfstandige zendmachtiging, zijn niet afhankelijk van ledenaantallen en hun bestaan is in de Mediawet verankerd. Ook qua inhoud zijn ze volstrekt uniek. Programma s als Chatney. nl van de OHM (hindoes), de serie Dwars door de Diaspora van de Joodse Omroep, het project Dus ik ben van de HUMAN, de prachtige documentaires van de BOS (boeddhisten) en onze serie Het Vermoeden, om maar een paar voorbeelden te noemen, zullen door andere omroepen niet worden gemaakt en al helemaal niet door de het humanisme (HUMAN), het commerciëlen. boeddhisme (BOS) en het hindoeïsme (OHM). Hun zendtijd wordt verdeeld door het eerder genoemde Commissariaat en ze worden betaald door de overheid er zijn geen andere inkomstbronnen. De IKON wordt dus niet gefinancierd, maar krijgt wel zendtijd van acht kerken en geloofsgemeenschappen: de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Evangelische Broedergemeente, de Protestantse Kerk in Nederland, het Leger des Heils, de Molukse Evangelische Kerk, de Oud-Katholieke Kerk, de Remonstrantse Broederschap en de Vrijzinnige geloofsgemeenschap NPB. Maar zijn dergelijke omroepen, die uitgaan van één bepaalde levensovertuiging, in deze tijd nog wel levensvatbaar? Fröberg: Je zou misschien in eerste instantie zeggen van niet. De samenleving is zo geseculariseerd dat je ook zou kunnen denken: de gelovigen zoeken het zelf maar uit. Toch zou de Publieke Omroep een zeer groot goed weggeven als hij deze omroepen met één veeg van tafel veegt. Dat is het kind met het badwater weggooien. De samenleving staat bol van religie, nog nooit zijn zo veel mensen op zoek geweest naar zingeving. Daarom is het bijzonder Waarin onderscheiden de omroepen zich van bijvoorbeeld de omroepen met leden, zoals NCRV, KRO en EO? Fröberg: De 2.42-omroepen hebben waardevol en mijns inziens ook noodzakelijker dan ooit dat deze zeven hoofdstromingen binnen het publieke bestel zichtbaar zijn én blijven. al sinds hun oprichting een status N I E U W E U I T G A V E N Kunnen de 2.42-omroepen niet ook leden gaan werven, zodat ze kunnen aantonen hoe groot hun werkelijke aanhang is? Fröberg: Als IKON hebben we wel ideeën over het vormen van een sympathisantenbeweging, wat we met de IKON-krant natuurlijk al enigszins doen. We ervaren veel loyaliteit vanuit onze achterban. Toch zegt een ledenbestand niet alles. Sterker nog, ik moet nog zien hoe levensvatbaar de ledengebonden omroepen op termijn blijken te zijn. Zodra de uitzendgegevens worden vrijgegeven, en dat is naar verwachting komend jaar, zullen veel mensen hun abonnement op een tv-gids opzeggen, omdat die informatie dan gratis en voor niets op internet en via de kranten verspreid wordt. In memoriam Willem Vogel Het is vrijwel uitgesloten dat de IKON na 2015, want zo lang loopt de huidige zendmachtiging nog, zelfstandig blijft voortbestaan. Hoe moet het dan verder? Fröberg: We werken met man en macht aan een aantal scenario s. Eén van die scenario s is het samengaan van de IKON met bijvoorbeeld KRO/RKK en NCRV. Daarover wordt in de wandelgangen hevig gespeculeerd. Toch is niet alles goud wat er blinkt, mede gezien die eerder genoemde status aparte van de 2.42-omroepen. Daarom zijn we met een aantal van deze omroepen ook aan het kijken of we niet onder één vernieuwingsbeweging in de protestantse kerken na de Tweede Wereldoorlog. Willem Vogel is 0 jaar oud geworden. IKON Radio eert hem met deze Begin oktober 2010 is kerkmusicus, oud organist en cantor Willem Vogel overleden. Vogel wordt wel de nestor speciale cd-box. CD 1 - Uitvaartdienst van kerkmusicus en componist Willem Vogel in de Oude Kerk in Amsterdam, van de Nederlandse kerkmuziek genoemd. In een speciale cd-uitgave drie cd s met: de complete uitvaartdienst Opname: Technicolor Hilversum Montage: Ronald Veerman CD 2 - Compilatie van programma s over leven en werk van Willem Vogel, - Montage: Ronald Veerman amenstelling en presentatie: Kees Schuurman van 13 oktober 2010, een cd met een compilatie van programma s uit het IKON-radioprogramma Musica Religiosa CD 3 - In memoriam Willem over Vogel: 1 20 Willem Vogels leven - tudiogasten: cantor/organist Christiaan Winter en theoloog en tekstdichter Sytze de Vries Gespreksleiding: Rienk Blom Regie: Job de Haan en werk en een cd met een aflevering van hetzelfde programma waarin hij werd herdacht. De uitgave In memoriam Montage: Ronald Veerman Productie: Willem Karen Schrederhof Vogel is te bestellen door s10,- over te maken op rek.nr ten name van IKON, Hilversum o.v.v. Willem Vogel en uw volledige adres. Wat vinden de IKON-kerken van de plannen? Fröberg: Iedereen die het nieuws volgt, realiseert zich denk ik wel dat een kleine omroep als de IKON in de toekomst onmogelijk zelfstandig kan blijven bestaan. Onze kerken zijn zich daar terdege van bewust. Alle plannen die ik maak en alle stappen die ik doe, bespreek ik van tevoren diepgaand met mijn Raad van Toezicht waarin de IKON-kerken vertegenwoordigd zijn. Daarnaast is er extra overleg met onze grootste opdrachtgever, de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Deze overleggen zijn vruchtbaar en inspirerend. Ik voel mij er bijzonder door gesteund. Wat ervaart de kijker, luisteraar en internetbezoeker van de veranderingen? noemer verder Fröberg: Op korte termijn vrij weinig, zouden kunnen denk ik. Hoewel de IKON net als gaan, met één de andere omroepen noodgedwongen zendmachtiging. Dat zou betekenen dat er een koepelorganisatie komt met één directeur en één back-office waarin de financiële administratie, technische faciliteiten, automatisering, personeelszaken, communicatie e.d. kan worden ondergebracht. Dat betekent een grote kostenbesparing. De diverse omroepredacties blijven in dat scenario fors moet bezuinigen, staat er voor 2011 weer heel wat moois op stapel. Hoe het publieke bestel na 2015 zal worden ingericht, weet niemand nog. Voorlopig gaan we daarom onverstoorbaar door met onze opdracht om vanuit een christelijke traditie en bijbels perspectief blikverruimende en grensverleggende programma s te maken, met in het achterhoofd de uitspraak van Maarten Luther: Als morgen de wereld zou vergaan, zou ik vandaag een boom planten. wel hun eigen programma s maken en zorgen op die manier Adres: Bergweg SE Hilversum - Postbus DA Hilversum elefoon: (0 5) Fa : (0 5) Internet: ikon ikon.nl Willem Vogel was componist van een groot aantal liederen en motetten. Zijn composities worden algemeen gezien als goed zingbaar en modern. Veel cantorijen in Nederland hebben zijn werken uitgevoerd. Als componist heeft hij belangrijke bijdragen geleverd aan de liturgische en kerkmuzikale Portretfoto Willem Vogel: Peter Lowie In memoriam: Willem Vogel ( ) In memoriam Willem Vogel ( ) VogelCD.indd :43:58 P A G I _krant indd :30:20

3 Musica Religiosa zocht nieuw talent Compositieopdracht verrijkt Nederlandse kerkmuziek Het radioprogramma Musica Religiosa gaf vijf componisten uit diverse muzikale genres de opdracht om van drie verschillende teksten uit de christelijke traditie twee te kiezen en op muziek te zetten. Bij de uitvoering werden ze geheel vrijgelaten met één maar: de liederen moesten uitvoerbaar zijn voor een gemiddeld kerkkoor en ingevoegd kunnen worden in de liturgie. De uitkomsten zijn verrassend, zo verrassend dat er besloten is tot een speciale boekuitgave met cd rond dit bijzondere project. Twee van de vijf componisten stellen zich op deze pagina alvast voor. Verder praten we met de initiatiefnemer van het project en eindredacteur van Musica Religiosa, Kees Schuurman. De compositieopdracht vormt het sluitstuk van de serie Kerkmuziek in de Nederlanden die de afgelopen drie jaar in Musica Religiosa te beluisteren was. Inmiddels is wel duidelijk dat het ook de kroon op het werk is van de serie. De teksten waaruit de componisten mochten kiezen, zijn uitgezocht in samenwerking met musicologe en muziekjournaliste Anje de Heer. Zij is bijzonder goed thuis in de wereld van liturgie en kerkmuziek en met haar heb ik de hele radioserie vorm en inhoud gegeven, vertelt Schuurman. De componisten zocht hij uit met mederedacteur en musicus Rienk Blom. Omdat er veel belangstelling voor de opdracht was, werd een selectie gemaakt. De keuze viel op: Jurriaan Berger die werkzaam is op het grensvlak van kerkmuziek en jazzmuziek, Kris Wittevrongel uit de Vlaams-katholieke hoek, Tom Dicke die een modern klassieke stijl heeft, Wijnand van Klaveren die klassiek is georiënteerd en Niels Dolieslager die net is afgestudeerd aan het Conservatorium. Voordat ze aan de opdracht begonnen, zijn de vijf componisten al eens geïnterviewd in Musica Religiosa. Deze interviews zijn nog te beluisteren in het radio-archief. Schuurman: Ze hadden toen nog geen noot op papier staan. Ik was erg nieuwsgierig hoe hun uiteindelijke compositie zich zou verhouden tot hun eerste ideeën. Dat blijkt vrij dicht bij elkaar te liggen. Eind januari bevraagt Schuurman hen opnieuw in zijn radioprogramma, ditmaal over hun wederwaardigheden tijdens het uitvoeren van de opdracht en natuurlijk over het eindproduct. Schuurman, die zelf cantor is van de Grote Kerk in Naarden, heeft een aantal composities al met zijn koor uitgeprobeerd. De opdracht levert een zeer afwisselend repertoire van nieuwe kerkmuziek op. Alle tien de liederen zijn goed uitvoerbaar voor een kerkkoor van enig niveau. Voor de begeleiding is wel een professional nodig, net als bij de muziek van Antoine Oomen. Naam: Wijnand van Klaveren Geboren: Apeldoorn, 20 oktober 1975 Burgerlijke staat / kinderen: Alleenstaand, geen kinderen Componist sinds: 1998 Muziekstijl: klassiek Hoe hebt u deze compositie-opdracht ervaren? Ik vond haar bijzonder eervol en stimulerend. Ik heb grote liefde en respect voor de Anglicaanse traditie, waarin een summum van zingbaarheid, smaak en een goede balans tussen traditioneel en eigen componeren worden gestimuleerd. Het is mijn diepste wens in die traditie te mogen werken. Ik ben blij door deze opdracht weer een stukje ervaring te hebben kunnen opdoen. Website: De tien nieuwe composities zijn inmiddels door goed geschoolde koren en musici uitgevoerd en opgenomen voor de cd die in een boekje over het project zal worden gevoegd. Het boekje zelf biedt onder meer achtergrondinformatie, een interview met Kees Schuurman, interviews met en fotoportretten van de vijf componisten en de teksten van de liederen waaruit zij konden kiezen. [Het boekje met cd is vanaf begin februari te koop voor s12,50,-. Maak dit bedrag over op rek.nr t.n.v. IKON, Hilversum, o.v.v. Nieuwe kerkmuziek en uw volledige adres. In het radioprogramma Musica Religiosa, iedere zondag van tot uur op Radio 5, spreekt Kees Schuurman op 23 januari met Kris Wittevrongel, Niels Dolieslager en Tom Dicke en op 30 januari met Wijnand van Klaveren en Jurriaan Berger. Ga voor de eerdere interviews met deze componisten naar het archief op Radioserie Nieuw Liedboek Zingen en bidden in huis en kerk Naam: Tom Dicke Geboren: Dordrecht, 8 oktober 1984 Burgerlijke staat / kinderen: samenwonend, geen kinderen Componist sinds: 2002 Muziekstijl: nieuwe eenvoud, modern klassiek, kleinkunst, singer/songwriter Hoe hebt u deze compositie-opdracht ervaren? Het is mooi om me eens binnen mijn stijl in weer een andere wereld te begeven - die van de kerkmuziek. Aangezien ik niet christelijk ben opgevoed is het interessant om er dan in te stappen en eens te zien hoe mijn muziekstijl aansluit bij het kerkelijke. En dat is me wonderwel bevallen. De teksten boden voldoende houvast om rijke muzikale beelden te kunnen schetsen, en de samenwerking met het koor, dirigent Rob Vermeulen en de IKON beviel ook uitstekend. Kortom: een mooi project! Website: Dit voorjaar komt er een uitgebreide serie over het Nieuwe Liedboek in het radioprogramma Musica Religiosa. Daarin de volgende onderwerpen: 6 februari Inleiding op de serie, m.m.v. Pieter Endedijk 13 februari Werkgroep 2 Revisie gezangen Liedboek 1973 m.m.v. Pieter Endedijk en Pieter Post 20 februari Werkgroep 1 Psalmen m.m.v. Roel Bosch en Cees Breunese 27 februari Werkgroep 3 Nieuwe Nederlandse liederen m.m.v. Henk van Waveren, Bettine Siertsema en Marijn Slappendel 6 maart Werkgroep 4 Buitenlands materiaal m.m.v. Maria Pfirrmann en Coen Wessel P A G I N A maart Werkgroep 5 Kinder-, jeugd- en tienerliederen m.m.v. Erik Idema, Maartje Wildeman en Matthias Havinga 20 maart Werkgroep 6 Liturgica m.m.v. Gert Landman en Gert van Doornik 27 maart Werkgroep 7 Overige zangvormen m.m.v. Wim Ruessink en Liesbeth Posthumus Meijes 3 april Werkgroep 8 Gebeden en teksten m.m.v. Ko Joosse en Klazien Verheul [Musica Religiosa, iedere zondag van tot uur op Radio 5 (747 AM). Achtergrondinformatie en terugluisteren op musicareligiosa.nl. Op deze site ook 24 uur per dag Musica Religiosa Webradio en Orgelradio!] _krant indd :38:57

4 P A G I GASTCOLUMN Ontwikkelingssamenwerking: zin of onzin? De documentairemakers volgen drie jonge Afrikanen in een dorp in het Ghanese regenwoud. Voor hen is de hulp uit het Westen slechts een niet nagekomen belofte. Eén van de hoofdpersonen is de 15-jarige Ruth. Ze wil dolgraag verpleegster worden en heeft daar ook de talenten voor, maar ze heeft geen geld om haar school af te maken. Ze is intelligent, spreekt goed Engels en heeft geen man of kinderen die haar tegenhouden. Dit meisje is een nieuwe Afrikaanse. Ze zou ver kunnen komen. Maar er is niemand die haar helpt. Het tragische is, dat ze waarschijnlijk nooit uit deze armoede zal geraken, constateren de filmmakers. Van der Lee en Van den Bosch hopen dat hun film een bijdrage levert aan het debat over ontwikkelingssamenwerking. Van der Lee werkte jarenlang in Afrika en ook Van den Bosch komt er vaak. Zij zagen hoe veel goedbedoelde ontwikkelingsprojecten faalden. De beloftes van het Westen zijn gemaakt met goede wil, maar zijn gebaseerd op westerse denkmodellen. Onze boodschap met deze film is: laat de Afrikanen het zélf doen vanuit hun eigen cultuur en laten we samen daarin een nieuwe weg vinden. Wat is het effect van de westerse hulp aan Afrika en wat leveren al die mooie plannen zoals de Millennium Doelen uiteindelijk op? Het is een veelbesproken onderwerp nu de huidige regering flink aan het korten is op het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Ook filmmakers Ton van der Lee en Eugène van den Bosch zijn kritisch over de manier waarop daaraan tot nu toe invulling is gegeven. Maar ze zien ook, hoe het anders kan. [Holland Doc: De Belofte, donderdag 6 januari, uur, Nederland 2, daarna op uitzendinggemist.nl onder Holland Doc. Regie: Ton van der Lee, Eugène van den Bosch; productie: Eyeworks Film & TV. Het scenario van De Belofte is ontwikkeld met steun van Thuiskopiefonds en Nederlands Fonds voor de Film. Deze documentaire kwam tot stand met steun van ICCO, organisatie voor internationale samenwerking en het CoBO Fonds. Beloven en doen is twee Beloftes doen. Doen we dat niet allemaal? Ze gaan uit van goede intenties, maar zijn niet altijd realistisch. Soms gaapt er een kloof tussen de belofte en de werkelijkheid. Niemand helemaal tevreden, de belover niet en de ontvanger niet. Zie hier zo n beetje de toestand in de wereld van ontwikkelingssamenwerking. De film De Belofte van Ton van der Lee en Eugène van den Bosch toetst het effect van de VN Millenniumdoelen in Toamfom, een Noord-Ghanees dorp. Drie jonge Ghanezen worden in prachtige beelden geportretteerd. Je ziet hoe ze elke dag opnieuw moeten overleven. Dat lukt omdat het krachtige mensen zijn. Maar ze hebben verdriet en realiseren zich dat ze in dezelfde val zitten als hun voorouders. Een armoedeval. Millenniumdoelen kennen ze niet in Toamfom. Als ik zie dat andere mensen naar school gaan en ik moet werken zoals paddenstoelen zoeken in het bos en poep van een ander opruimen ben ik niet gelukkig. Ik ben liever dood, want het leven is zwaar en vermoeiend, zegt Ruth Frema, 15 jaar jong. Een uitspraak in de film waar je stil van wordt. MARIEKE VIERGEVER Hebben Millenniumdoelen geen zin? Dat gaat te ver. Er is meer in de wereld dan Toamfom en de doelen blijken belangrijke drijvers voor regeringen en organisaties om armoede te bestrijden. Successen zijn er genoeg, al loopt Afrika wat achter. Kofi Amfo Akonor, hoofdpersoon in de film, ziet het zo. Afrika is nog niet klaar om de Millenniumdoelen in vervulling te laten gaan. Wat te doen met nucleair afval? In de paar decennia nadat de eerste nucleaire reactoren werden gebouwd is ruim ton radioactief restmateriaal geproduceerd, dat nog minstens honderdduizend jaar schadelijk blijft voor de mens. De documentaire Tot in het oneindige van Michael Madsen richt zich op één mogelijke oplossing van dit groeiende probleem. In Finland wordt diep onder de rotsgrond gebouwd aan Onkalo, letterlijk spelonk : een gigantisch en ondoordringbaar depot waar het Finse nucleaire materiaal de komende millennia zal worden opgeslagen. Een project van ongekende proporties. Madsen verpakt het verhaal als een mythische vertelling over de vergankelijkheid van het menselijke vernuft. [Holland Doc: Tot in het oneindige, donderdag 20 januari, uur, Nederland 2. Oorspronkelijke titel: Into Eternity. Regie: Michael Madsen; productie: Magic Hour Production (Zweden), Dat beloftes niet worden ingelost is koren op de molen van de criticasters van ontwikkelingssamenwerking in Nederland. We moeten er mee stoppen of totaal anders aanpakken is een veel gehoorde mening. Kritiek mag, moet zelfs, maar dichten we ontwikkelingssamenwerking niet te veel invloed toe door de resterende armoede in de wereld op haar conto te schrijven? En vergeten we dan gemakshalve wat wel is bereikt? We slaan nieuwe wegen in met ontwikkelingssamenwerking. Economische ontwikkeling wordt de hoofdroute en Nederland moet vooral dingen doen waar ze goed in is: water, voedsel en samenlevingsopbouw. Maar het waar en wat is minstens zo belangrijk als het hoe en met wie. Hoe gaan we samenwerken met Afrikanen en met welke Afrikanen? Wordt degene die betaalt ook degene die bepaalt, of geven we Afrikanen de ruimte? Voor Kofi is het duidelijk. Hij zegt: Wij Afrikanen bepalen onze toekomst. Hulp ja, maar niet met de Westerse voorwaarden. Gelijkwaardig willen we zijn, net als Europa. Het kan honderd jaar duren, ik maak het niet meer mee. Maar het wordt niet hetzelfde als Europa, het wordt Afrika. Kunnen wij een stap opzij doen zodat Afrikanen hun eigen verantwoordelijkheid nemen. Hebben wij tijd? Hebben wij geduld? Kunnen we dat Afrika beloven? [Jaap t Gilde is communicatie-adviseur bij ICCO, interkerkelijke organisatie voor ontwikkelingssamenwerking _krant indd :31:56

5 MN Documentaire over Alevieten in Nederland MARIEKE VIERGEVER Vrijzinnige moslims kampen met hun identiteit Het is een groep waar je zelden iets van hoort: de Turkse Alevieten in Nederland. Filmmaker Sabine König portretteert in haar documentaire Het geloof van de vliegende vogels de kleine maar zeer actieve Alevitische gemeenschap in Deventer tijdens de aanloop naar hun jaarlijkse religieuze bijeenkomst, de Cem. Van de Turkse Nederlanders is ongeveer eenderde Aleviet. Toch is het één van de minst bekende geloofsgemeenschappen van ons land. De Alevieten vormen een vrijzinnige stroming binnen de islam, die daarom ook wel Anatolisch humanisme wordt genoemd. Terwijl Nederlanders hen vaak over één kam scheren met soennitische moslims, worden zij door de meer orthodoxe moslims als afvalligen beschouwd. Want hoewel het Alevitisme verbonden is met de islam, volgen de Turkse Alevieten de regels en wetten van de orthodoxe islam niet, wat in het verleden heeft geleid tot eeuwen van onderdrukking en vervolging. In het Alevitische geloof staan humanisme, democratie, vrede, solidariteit, gelijkheid en broederschap centraal. Maar op het gebied van regels en wetten bestaat er veel onzekerheid. Omdat de Alevieten hun geloof altijd in het geheim moesten beleven, is de Alevitische identiteit niet zo vastomlijnd. En net als bij veel andere geloofsgroeperingen is er het spanningsveld tussen traditie en vooruitgang. Ondanks de verschillen in geloofsbeleving kent de gemeenschap een sterk gevoel van verbondenheid. In de documentaire volgt König onder anderen Ugur, een vlotte en innemende jongeman die geboren en getogen is in Nederland. Ook hij stoeit met zijn Alevitische wortels en de rol van de islam daarin. Ik ben Aleviet, maar ik kan niet met overtuiging zeggen dat ik een moslim ben, zegt hij. Zijn oma kan die tweeslachtigheid goed begrijpen: Je bent Aleviet maar ook Nederlander, je moet je aan beide kanten aanpassen. Heel anders is het verhaal van Nursel, een jonge vrouw die eveneens is opgegroeid in Nederland. Zij zet zich actief in voor de Alevitische gemeenschap van Deventer en is onder meer nauw trokken bij de organisatie van de Cem. Nooit eerder werd er een film gemaakt over de Nederlandse Alevieten. [Holland Doc: Het geloof van de vliegende vogels, donderdag 17 februari, uur op Nederland 2. Regie: Sabine König; productie: Zuidenwind Filmproducties. Deze film is mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Mediaproducties. Kijk voor meer informatie op Nasha Gazeta Onze krant Journalist Andrej Schkolni woont op het Russische platteland. Moskou is ver weg. De mensen in dit verlaten gebied zijn arm en worden volledig in beslag genomen door de dagelijkse strijd om het bestaan. Voor politici en pers lijken ze niet te bestaan. Schkolni heeft zijn baan bij de regionale krant De Leninist opgezegd; hij is het schrijven van artikelen over nietszeggende onderwerpen zat. Hij besluit zélf een krant te gaan maken, voor zijn vergeten regio: Nasha Gazeta, onze krant. Met een oplage van 7000 heeft de krant inmiddels een vast publiek gevonden. In haar documentaire portretteert filmmaakster Eline Flipse de dagelijkse beslommeringen van de hoofdredacteur. [Holland Doc: Nasha Gazeta (Onze Krant), donderdag 3 februari, uur, Nederland 2. Regie: Eline Flipse; productie: EliFli Film, Meer informatie op hollanddoc.nl] In Nasha Gazeta plaatst Schkolni wat hij zelf belangrijk vindt en wat de mensen graag lezen. Elke week rijdt hij langs de dorpen om het nieuwe nummer bij de verkooppunten af te geven en het geld van de verkoop te innen. Ondertussen hoort hij van de mensen op straat wat hen bezig houdt. En dus staan in Nasha Gazeta geen berichten over het reilen en zeilen in Moskou, over gelukte oogsten en plannen van lokale partijbonzen die toch niet worden gerealiseerd, maar over een dorp dat al drie maanden geen water heeft, over de boer die zijn hond terugvond door zelf te blaffen, over de dorpsdokter die dagelijks bij een temperatuur van -26 C vele kilometers per fiets aflegt om haar patiënten te bezoeken. Kleine verhalen, afgezet tegen het imposante decor van het hedendaagse Rusland. Gratis: digitale IKON Nieuwsbrief Als u een computer heeft en minimaal éénmaal per maand op de hoogte wilt worden gehouden van nieuwe programma s, projecten en activiteiten van de IKON, kunt u zich gratis abonneren op onze digitale Nieuwsbrief via onze homepage P A G I N A _krant indd :40:17

6 Nu ook op cd! Zingeving op de mp3-speler Tips! Omdat je altijd verder moet kijken dan je neus lang is, geven wij met ingang van deze krant ieder kwartaal een aantal kijk-, luister- en doetips van derden die aansluiten bij het aanbod van de IKON. Tentoonstelling: Ik vast ZinCast, het nieuwste internetproject van de IKON, is een podcast met een mix van films en muziek en een link naar de actualiteit. De wekelijkse afleveringen bieden een moment van bezinning en reflectie, een kleine oase in de drukte van alledag. Iedere maandag komt er een nieuwe aflevering online om de week mee te beginnen. De ZinCast richt zich op een doelgroep die regelmatig op zoek is naar verdieping en reflectie, maar geen tijd heeft voor lange preken of dikke boeken. In iedere aflevering wordt een populair film- of muziekfragment besproken door een jonge theoloog of journalist, die daarbij een link legt naar de persoonlijke beleving. In vijf minuten komt hij of zij tot de kern van de zaak en krijgt de luisteraar een gedachte om de week mee in te nemen. Mensen van mijn generatie hebben het allemaal drukdrukdruk. Muziek en films geven je de mogelijkheid om daar even aan te ontsnappen en weg te dromen, maar ook om stil te staan bij je eigen leven. Hoe maak ik keuzes, waar sta ik in de liefde, wat maak ik van mijn leven en hoe denk ik over lot en voorbestemming?, zegt Renske Kruizinga, één van de initiatiefnemers van het project. De site ZinCast.nl biedt behalve de podcast meer informatie rondom het thema en alle voorgaande afleveringen. Via een widget is de podcast ook in te bouwen op de eigen site. [Er is een cd verschenen met 14 afleveringen van ZinCast. Maak hiervoor s5,- over op rek.nr t.n.v. IKON, Hilversum o.v.v. ZinCast en uw volledige adres.] In het Amsterdams Historisch Museum is tot eind maart de tentoonstelling Ik vast te bezichtigen. De tentoonstelling is geplaatst in de zogenoemde wezenkastjes in de binnenplaats van het museum. In interviews vertellen mensen uit verschillende tradities Jodendom, katholicisme en islam - wat vasten voor hen betekent, wat er zoal bij komt kijken en welk doel ze ermee hebben. Ik vast is gemaakt in samenwerking met Vanessa Vroon-Najem, cultureel antropologe aan de Universiteit van Amsterdam, het Joods Historisch Museum en Museum Ons Lieve Heer op Solder. Meer informatie op Doopsgezinden 200 jaar Ter ere van het 200-jarig jubileum van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit komt op 5 maart de glossy Menno uit. Het blad, dat tijdens de jubileumviering van de doopsgezinden zal worden gepresenteerd, brengt geloof en levenskunst van Nederlandse doopsgezinden in beeld. Thema van het jubileum is Doopsgezind: eigen wijs, eigen weg. Kijk voor het jubileumprogramma op Dwarsliggers worden ikonen In 2011 begint het IKON Pastoraat met een nieuwe radio- en internetrubriek: IKOON van de week. Iedere week wordt een figuur uit de geschiedenis belicht die ons vandaag de dag nog iets te zeggen heeft. Van Sint Nicolaas tot Luther, van Maria tot Dorothee Sölle, dwarsliggende vrouwen en mannen van de afgelopen tweeduizend jaar die zich niet neerlegden bij de gevestigde orde, maar opkwamen voor hun geloof en hun medemensen. Op de bijbehorende site ikoonvandeweek.nl zijn naast een tijdslijn en de tekst van de radiorubriek allerhande weetjes, gedichten, gebeden en afbeeldingen van de ikonen te vinden. Voor kerken of personen met een eigen website, is er ook een widget beschikbaar een klein plaatje met informatie over de wekelijkse aflevering die op de eigen website geplaatst kan worden en die iedere week automatisch wordt ververst. [ IKOON van de week, iedere zondag om uur op Radio 5 (747 AM). Meer informatie, terugluisteren en widget op ikoonvandeweek.nl] Landelijke pastorale dag Op zaterdag 21 april vindt in Amersfoort de landelijke Pastorale Dag van de Protestantse Kerk in Nederland plaats rond het thema Van moeten naar ont-moeten. Welkom is iedereen die in zijn of haar plaatselijke kerk een rol vervult in het pastoraat of overweegt dit te gaan doen. Op het programma staat onder meer een inleiding van ds. Richard Vissinga, redactievoorzitter van het Ouderlingenblad en diverse workshops. Kosten: s17,50. Info/aanmelding via of mail w.van.dommelen@pkn.nl. Vocale kerkmuziek van Kees van Eersel Onlangs is de eerste eigen cd verschenen van Stichting Nieuwe Kerkmuziek, met vocale kerkmuziek van Kees van Eersel. De composities worden uitgevoerd door het Zeeuws Vocaal Ensemble. De composities lenen zich uitstekend voor de eredienst, voor koor alleen of koor en gemeente. De IKON maakte de opnames. De cd is voor s18,50 te bestellen bij Stichting Nieuwe Kerkmuziek,info@kerkmuziek.nu of via tel. (010) Kijk voor meer informatie op Liedmiddag Dirk Zwart Muziekuitgeverij Nootzaak organiseert op zaterdag 15 januari een liedmiddag rond de kerkmuziek van Dirk Zwart, in de Opstandingskerk in Houten, van tot uur. Deelname kost s15,- incl. koffie/thee en bladmuziek. Graag opgave vooraf per mail aan: dirkzwart@jak.nl _krant indd :33:33