Criteria Beter Leven kenmerk voor varkens met 2 sterren

Transcriptie

1 Criteria Beter Leven kenmerk voor varkens met 2 sterren Niet voor verspreiding. Aan deze criteria kunnen geen rechten worden ontleend. Onjuistheden en aanpassingen voorbehouden. = administratief herstel, = Herstel Inspectie, = herstel aantonen binnen 3 maanden middels een en tussentijd geen aflevering onder Beter leven, Uitsluiting = uitsluiting voor min. 1 jaar van beter Leven. Definitie: Een verbouwing is een bouwkundige wijziging aan een bestaand gebouw. Dit kan een uitbreiding zijn, maar ook een gewijzigde indeling. Versie: Module A. Algemeen Algemeen AA01 Registratie deelnemers Alle deelnemers aan de varkensvleesketen worden geregistreerd. Dat wil zeggen de deelnemende varkenshouders, slachterijen, vleesverwerkers en verkopers en detailhandelaren tekenen een overeenkomst waarbij zij aangeven de criteria uit dit reglement te kennen en deze na te leven en mee te werken aan de controle hierop. AA02 Kennis & vaardigheden Er moet aangetoond worden dat de veehouder en zijn personeel de nodige kennis en vaardigheden heeft van diergezondheid, dierenwelzijn en diergedrag en van diverse veehouderijsystemen. Het bedrijfseigen personeel heeft tenminste MAS veehouderij of 1 jaar werkervaring in de intensieve varkenshouderij, of werkt onder verantwoordelijkheid van iemand met genoemde kwalificaties. AA03 Cursus mens-dier interactie De direct verantwoordelijke voor de dagelijkse werkzaamheden heeft een passende cursus gevolgd inzake mens-dier interactie uit oogpunt van dierenwelzijn en productie en het herkennen van signalen van verminderd welzijn. Bijvoorbeeld een cursus varkenssignalen. AA04 Controle varkenshouders De hele keten is conform de regeling IKB (Scharrel)varkens gecertificeerd. Er dient een ondertekende overeenkomst op het bedrijf aanwezig te zijn. Diploma s en certificaten zijn aanwezig op het bedrijf. Hiervan wordt een overzicht bijgehouden. Controleer en noteer of het overzicht van de kennis en kwalificaties van de veehouder en het personeel aanwezig is en of het voldoet aan de voorwaarden. Noteer laatste datum aanpassing van het overzicht. Controleer of het bewijs van met goed gevolg volgen van een relevante cursus, als varkenssignalen, in de administratie aanwezig is van alle (bedrijfseigen)personen die met de dieren in aanraking komen. De varkenshouders krijgen jaarlijks een IKB (scharrel)controle hetgeen blijkt uit de aanwezigheid van recente beoordelingsbrief/ geldig IKB (scharrel)certificaat. Indien geen geldig certificaat aanwezig, blijkt uit de brief Waarschuwing Waarschuwing 1

2 van de CI dat er geen afwijkingen op gebied van dierenwelzijn zijn vastgesteld. Voeding AV01A Drinkwater Ieder varken vanaf 2 weken leeftijd dient onbeperkt over drinkwater te beschikken. Bij brijvoer betekent dit dat er een aparte drinknippel / -bak met vers drinkwater aanwezig moet zijn. Controleer of er ad lib drinkwater verstrekt wordt. AV01B Drinkwater Er is minimaal 1 drinkplaats per 10 varkens. Controleer het aantal drinkplaatsen per varken. Noteer afwijkingen. AV02 Voerkwaliteit Er dient voldoende en GMP+ voer verstrekt te Het voer is GMP+ gecertificeerd varkensvoer. worden ten behoeve van voedings- en Noteer naam en plaats voederleverancier gedragsbehoeften. laatste 2 ronden. Management AM01 Dagelijkse inspectie dieren Alle (geheel of deels) binnengehouden dieren worden dagelijks geïnspecteerd. Vleesvarkens 1x per dag, gespeende biggen en kraamzeugen 2x dag. AM02 Calamiteiten Er moet een calamiteitenplan zijn voor noodgevallen, zoals het uitvallen van bedrijfsapparatuur. Het personeel is hiermee bekend en weet wat te doen bij calamiteiten. Het calamiteitenplan hangt zichtbaar op het bedrijf. AM02A Alarm mechanische ventilatie Indien gebruik gemaakt wordt van mechanische ventilatie moet er een werkend alarm aanwezig zijn Bij onderdruk in de stal moet een noodaggregaat klaar staan. In andere gevallen moet er een contract zijn dat binnen 4 uur een noodaggregaat werkend geïnstalleerd wordt. NVT natuurlijke ventilatie. AM02B Noodstroomaggregaat Indien gebruik gemaakt wordt van mechanische ventilatie moet er een noodstroomaggregaat aanwezig zijn. De noodstroomaggregaat dient elke 2 maanden getest te worden. Vraag de varkenshouder naar de dagelijkse routine m.b.t. rondgang op het bedrijf en noteer deze. Controleer of het calamiteitenplan aanwezig is en zichtbaar op het bedrijf hangt. Controleer of er gebruik gemaakt wordt van mechanische ventilatie. Zo ja, controleer of er een werkend alarm aanwezig is. NVT natuurlijke ventilatie. Controleer of er gebruik gemaakt wordt van mechanische ventilatie.. Zo ja, controleer of er een werkende noodstroomaggregaat aanwezig is. NVT natuurlijke ventilatie. Waarschuwing AM03 Brandveiligheid Met het oog op brandveiligheid wordt de elektrische installatie minimaal eens in de vijf jaar (ingangsdatum 1 april 2010) door een deskundige gekeurd. Controleer of er is een rapport aanwezig is dat aantoont dat de keuring heeft plaatsgevonden. Noteer datum laatste keuring. Waarschuwing 2

3 AM04 Ventilatiesysteem Mechanische ventilatiesystemen op het bedrijf worden minimaal eens in de vijf jaar (ingangsdatum 1 april 2010) door een deskundige gecontroleerd. Controleer of er onderhoud aan de ventilatie plaatsvindt en een verslag van de laatste controle aanwezig is. Noteer datum laatste controle. Waarschuwing AM05A Couperen staarten De staart van de dieren is intact. (Het is verboden de staarten van de varkens (deels) te couperen.) Gezondheid AG01 Vaste dierenarts Elk varkensbedrijf moet een contract met een vaste GVP erkende varkensdierenarts c.q. dierenartsenpraktijk hebben. AG02 Gezondheidsplan Elk veehouderijbedrijf heeft een samen met de GVP dierenarts opgesteld gezondheidsplan. Hierin worden gezondheids- en verzorgingsactiviteiten voor de hele jaarproductiecyclus beschreven. Dit plan wordt jaarlijks door de veehouder in overleg met zijn vaste dierenarts geëvalueerd en waar nodig geactualiseerd. AG03 Gezondheidsregistratie Alle sterfte, ziekte-uitbraken en geeuthanaseerde ernstig zieke en of gewonde varkens worden genoteerd, aan de dierenarts gerapporteerd, grondig onderzocht en de onderzoeksresultaten en ondernomen acties worden genoteerd. AG04 Uitval De jaarlijkse sterfte van gespeende biggen en vleesvarkens 1,9%. Afwijken is toegestaan met een verklaring van de dierenarts, echter niet 2 jaar op rij en niet meer dan 2 jaar. Uitgezonderd incidenten en besmettelijke dierziekten, met verklaring van de dierenarts. AG05 Evaluatie gezondheid Slachtbevindingen van de vleesvarkens (d.w.z. orgaan- en karkasafwijkingen, alsmede bevindingen inzake huid en poten), alsmede gezondheidsbemerkingen, resultaten gangscore & klauwencheck en uitval (voor zowel vleesvarkens als zeugen) worden minimaal 2 keer per jaar besproken met de dierenarts, evt. samen met de veevoeradviseur. Controleer in elke stal 2 afdelingen verdeeld over de stal. Noteer of de staarten nog in tact zijn. Noteer bevindingen en of staartbijten voorkomt. Controleer of er een contract is met een GVP varkensdierenarts aanwezig. Noteer naam dierenarts en plaats dierenartspraktijk Controleer of er een gezondheidsplan aanwezig is. De varkenshouder en de dierenarts dienen het plan te ondertekenen en evaluaties en aanpassingen te noteren. Noteer data laatste 3 evaluaties en aanpassingen. Controleer de aanwezigheid van een gezondheidsregistratie en 3 laatste data van registratie met reden. Controleer het sterftepercentage en noteer het % van de afgelopen 2 jaar. Voor bepaling van de sterfte wordt euthanasie niet meegeteld (hiervoor is het welzijn al beoordeeld door de arts). Controleer of in de administratie terugkoppeling van de slachterij te vinden is, alsmede een door de dierenarts ondertekend gespreksverslag m.b.t. de slachtbevindingen. indien gezondheidsplan niet aanwezig. bij 2 e constatering indien registratie niet volledig, of verklaring van de dierenarts niet aanwezig. indien registratie niet aanwezig. 3

4 AG06 Dier- en medicijnadministratie Van elke productie-eenheid worden in de administratie geboorten, aankopen en sterfte van dieren bijgehouden, evenals het gebruik van medicijnen. Controleer of de administratie mbt geboorte, aankoop, sterfte en medicijngebruik aanwezig is, van de afgelopen 3 jaar en of deze correct is. (Bijvoorbeeld middels I&R registratie.) AG07 Dierenartsenbezoek Elke productie-eenheid van het veehouderijbedrijf wordt regelmatig (tenminste eens per maand) door de vaste dierenarts bezocht voor een algemene controlerondgang op het dierenwelzijn en dit wordt geregistreerd. AG08 Antibioticagebruik In overleg met de dierenarts streeft de varkenshouder naar beperking van het antibioticagebruik. De varkenshouder geeft de dierenarts toestemming het medicijngebruik voor varkens door te geven aan de algemene veterinaire database Vetcis en geeft de controle-instantie toestemming Vetcis te raadplegen voor het betreffende UBN. Doel is het terugdringen van het antibioticagebruik in de sector. AG09 Gemedicineerd voer Gemedicineerd voer mag alleen op grond van een doktersattest worden verstrekt. AG10 Bloedmonsters Bloedmonsters (Salmonella, Blaasjesziekte, ziekte van Aujeszky) worden zoveel mogelijk in het slachthuis verzameld en niet bij varkens op het bedrijf getapt. AG11 Ziekenboeg Er is een aparte ruimte voor zieke, zwakke en gewonde varkens aanwezig met een capaciteit van minimaal 1% van het totaal aantal aanwezige dierplaatsen, de ziekenboeg. Naast zieke of gewonde varkens kan het ook nodig zijn een kwakkelend of zeer gestrest varken naar de ziekenboeg over te plaatsen als verblijven met andere dieren tot aanvullende welzijnsproblemen leidt, bijvoorbeeld als het varken niet in staat is te concurreren om voedsel. AG11A Voorwaarden ziekenboeg De ziekenboeg moet aan een aantal voorwaarden voldoen: De ziekenboeg moet goed geventileerd, warm en droog zijn. Controleer of er een door de dierenarts ondertekend bezoekrapport is met daarin de bevindingen, van de afgelopen 3 jaar. Noteer dagdosering en of evaluatie heeft plaatsgevonden met de dierenarts. Neem een steekproef van 4 documenten van de afgelopen periode. Noteer van elk medicijn het attest. Controleer of in de administratie de analyses aanwezig zijn van de afgelopen 3 jaar. Voor cross sectionals kan het nodig zijn op de boerderij te tappen. Controleer of er een ziekenboeg aanwezig is. Noteer de capaciteit van de ziekenboeg en of het aan de voorwaarden voldoet. Controleer of de ziekenboeg warm en droog is. AG11B Vloeruitvoering De ziekenboeg moet voorzien zijn van een 60% Controleer of de ziekenboeg voorzien is van indien onvolledig. indien niet correct of niet aanwezig. bij 2 e constatering. Waarschuwing bij vergunning PDV ipv dierenarts indien ziekenboeg <1% van de capaciteit heeft. indien niet aan (een van de) voorwaarden voldaan wordt. indien ziekenboeg niet aanwezig is. 4

5 dichte, met stro ingestrooide vloer, tenzij de een dichte vloer met zachte ligbedding. dierenarts dit om veterinaire redenen ontraadt. (Het dichte vloerdeel mag uit rubbermatten bestaan met daarop stro). AG11C Oogcontact Een varken in de ziekenboeg moet oogcontact Controleer of de dieren oogcontact hebben met kunnen hebben met andere varkens. de andere dieren. AG11D Schoonmaak De ziekenboeg moet zo geconstrueerd worden dat zij gemakkelijk tussen elke bezetting door schoongemaakt en gedesinfecteerd kan worden, en dat een eventueel dood dier gemakkelijk verwijderd kan worden met minimaal risico op contact met andere dieren. Controleer of de ziekenboeg goed schoongemaakt en gereinigd is. AG11E Urine en mest Urine en mest van de ziekenboeg mogen niet in contact komen met andere dieren en moeten verwijderd worden op een manier die het risico op contact met andere dieren minimaliseert. AG12 Euthanaseren ernstig zieke dieren Ernstig zieke dieren worden tijdig geëuthanaseerd. 01 Huisvesting Temperatuur Aanbeveling De omgevingstemperatuur mag niet te hoog of te laag zijn. Dit veroorzaakt namelijk stress. Als richtlijn kunnen de volgende temperaturen worden aangegeven: - Drachtige zeugen in groep 15 tot 20 C - Lacterende zeugen 15 tot 20 C - Zogende biggen in de 1 e 72 uur 25 tot 28 C - Zogende biggen na 72 uur 20 tot 22 C - Gespeende biggen in 1 e stadium 28 C in week 1, afnemend met 2 C per week - Gespeende biggen in 2 e stadium 20 tot 22 C - Vleesvarkens 20 tot 22 C 02 Hittestress Hittestress moet worden voorkomen. Dit kan door onder hete omstandigheden de dieren voldoende gelegenheid te geven apart te gaan liggen, in combinatie met systemen van ventilatie of door verneveling van water. 03 Luchtkwaliteit Alle stallen moeten dusdanig geventileerd worden dat stofniveau, relatieve vochtigheid en ammoniakgehalte niet schadelijk zijn voor de varkens. Controleer of mest en urine uit de ziekenboeg niet in contact komt met de andere dieren. Noteer de data van euthanasie van de laatste 2 ronden en notities dierenarts. De dierenarts maakt hiervan melding in zijn bezoekrapport. Noteer de maatregelen die genomen zijn om hittestress te voorkomen. Noteer afwijking bij vermoeden van afwijkend stalklimaat zoals veel stof en sterke ammoniakgeur. 5

6 Gradatie: Laag; Gemiddeld; Hoog. 04 Luchtinhoud Om het klimaat in de stal goed te kunnen beheersen moet de inhoud van de stal minimaal 1,2m 3 per big en minimaal 2,4m 3 per vleesvarken zijn. Bij nieuw- en verbouw is dit een verplichting. In bestaande stallen met een kleinere inhoud wordt de ventilatie aangepast aan de minimale luchtverplaatsing voor ventilatie (vocht en ammonia afvoer). 05A Licht Er moet een duidelijk dag- en nachtritme in de stal zijn, hetgeen door daglicht in de stal bereikt wordt. Controleer luchtinhoud aan de hand van berekeningen van typen afdelingen zijn (m 2 en hoogte). Noteer inhoud per big en vleesvarken. Bij plafondventilatie mag de ruimte boven het verdeelplafond meegerekend worden. Controleer of dag- en nachtritme gehanteerd wordt. 05B Lichtsterkte Het kunstlicht moet minimaal 40 Lux bedragen Meet met een Luxmeter of overal in de stal 40 Lux gehaald wordt op dierhoogte. 05C Lichtdoorlatend oppervlak Lichtdoorlatend oppervlak in muren en daken Noteer % Lichtdoorlatend oppervlak en of dit minimaal 3% van het vloeroppervlak. oppervlak (lichtplaten, ramen) schoon is. 06 Schuurgelegenheid De varkens, uitgezonderd de zeug in de dek- of Controleer of er een geschikte rand in de kraamstal, kunnen zich schuren aan de hokafscheiding of een schuurborstel aanwezig hokafscheiding of een speciale schuurborstel. en noteer type schuurgelegenheid. 07 Nestbouwmateriaal Er wordt stro verstrekt zodat de zeug in de 24 uur voor werpen een nest kan bouwen. 08A Afleidingsmateriaal Alle varkens hebben permanent toegang tot afleidingsmateriaal dat aan onderstaande 5 criteria voldoet: 1. Wroetbaar 2. Bijtbaar/kauwbaar 3. Afbreekbaar 4. Verversing 5. Eetbaar 08B Toegankelijkheid afleidingsmateriaal Het afleidingsmateriaal dient voor 25-50% van de dieren tegelijkertijd toegankelijk te zijn. 09 Stroverstrekking De hokken zijn voor minstens de helft ingestrooid met stro of vergelijkbaar materiaal, zodanig dat de bodem geheel bedekt is. Controleer of de zeug in het kraamhok, 24 uur voor werpen de beschikking heeft over stro om aan nestbouwbehoefte te voldoen. Noteer bevindingen. Noteer welk afleidingsmateriaal wordt gebruikt en of dit aan de 5 criteria voldoet. Controleer of het afleidingsmateriaal toegankelijk is voor minimaal 25% van de dieren. Een bodembedekking met stro of vergelijkbaar natuurlijk strooisel voldoet hieraan. Controleer of de hokken voor 50% zijn ingestrooid met stro of vergelijkbaar materiaal. Noteer waarmee de hokken zijn ingestrooid. 10 Mestgelegenheid Creëren van functiegebieden in het hok. Het Controleer of het hok is ingedeeld in 3 6

7 varken is van nature zindelijk en wil liefst zover mogelijk van de vaste ligplek mesten. Om mesten op de daartoe bestemde plek zoveel mogelijk te stimuleren worden waar mogelijk in bestaande hokken en bij nieuw- en verbouw ligen mestruimte zover mogelijk van elkaar gelegd. Verder wordt mesten op het mestrooster waar mogelijk gestimuleerd, bijvoorbeeld door: functionele gebieden, slaapplaats, mestplaats en voedergedeelte. - bij opleggen van dieren in het hok het mestrooster nat te maken, - licht en verse lucht op het mestrooster te laten vallen, - de dichte hokafscheiding ter hoogte van het rooster open uit te voeren met tralies, - een kruis of een schot op het rooster te plaatsen waar het varken veilig achter mesten kan. 11 Drinkwater Bij nieuw- en verbouw, doch uiterlijk met ingang van 1 januari 2020 moet elke afdeling een eigen watermeter hebben. 12A Uitloop De dieren dienen permanent de beschikking te hebben over een verharde uitloop van 0,70m 2 per vleesvarken en 1,0m 2 per zeug, welke volledig overdekt mag zijn. Voor zeugen met biggen en voor gespeende biggen is een uitloop niet verplicht. 12B Uitzicht uitloop Het uitzicht vanuit de uitloop mag niet beperkt zijn. Controleer of drinkwater onbeperkt wordt aangeboden en of bij nieuwbouw of verbouw een watermeter geïnstalleerd is. Controleer of de varkens, vanaf de vleesvarkensstal en de dragende zeugenstal, permanent de beschikking hebben over de uitloop en of deze aan de voorwaarden voldoet. Noteer de oppervlakte en of aan de voorwaarden voldaan wordt. > 5m uitzicht, niet direct in een ander hok. NVT indien bestaande stal Uitsluiting Module Beren B01 Hokuitvoering Het berenhok heeft een minimale oppervlakte van 8,0m 2, indien het hok ook gebruikt wordt om te dekken geldt een oppervlaktenorm van 10,0 m 2. Noteer de oppervlakte van het berenhok, inclusief de uitloop. Uitsluiting Module Zeugen 7

8 Z01 Fokkerij Aanbeveling Vrouwelijke fokdieren zijn genetisch vrij van problemen met geboorte. Alle vrouwelijke fokdieren zijn door de fokkerijorganisatie zodanig gefokt dat er geen problemen te verwachten zijn. Sterftecijfer wordt met de dierenarts geanalyseerd bij volgend dierenartsenbezoek. Z02 Uitval fokdieren Uitval van fokdier wordt geregistreerd. Reden van uitval is van belang voor de gezondheidsanalyse. Z03A Poten en klauwen De conditie van de poten en klauwen van zeugen worden twee keer per jaar geïnspecteerd op overmatige belasting, excessieve groei of infectie, met behulp van de gangscore en de klauwencheck. Z03B Monitoring klauwgezondheid De varkenshouder registreert de gangscore en klauwencheck en bespreekt dit jaarlijks met de dierenarts (AG5) Z04 Staart fokdieren De staart van zeugen en gelten is in tact. (couperen van de staarten, of een deel ervan, is niet toegestaan) Z05 Dekstal Een gelt of zeug mag individueel gehouden worden vanaf: - een week voor het berekende tijdstip van werpen tot het tijdstip van het werpen - vanaf het spenen tot en met 4 dagen na de dag van natuurlijke dekking of KI. Z06 Dekgroepen Bij het samenvoegen van dieren tijdens het spenen / dekken wordt er gelet op agressieve dieren. Er wordt bij de toevoeging aan de groep extra controle gedaan op meerdere momenten gedurende de eerste tijd na samenvoegen. Agressieve dieren worden begeleid en in uiterste nood apart gezet. Controleer of dit geregistreerd wordt en op welke wijze. Een uitdraai van het managementprogramma of andere registratie is voldoende. Alleen op de zeugenkaart zonder verdere vastlegging is niet akkoord. Controleer of de varkenshouder de bevindingen van de halfjaarlijkse klauwencheck en gangscore heeft geregistreerd en noteer de data waarop het uitgevoerd is. Controleer of de resultaten uit de gangscore en klauwencheck met de dierenarts besproken worden. Noteer bevindingen. Controleer van 1 afdeling 10% van de zeugen en gelten op een intacte staart. Indien er minder dan 10 dieren in een afdeling zitten dan een 100% controle. Noteer aantal dieren in afdeling en aantal dieren met afwijkende staartlengte. Controleer hoe lang de zeugen in de dekstal verblijven en noteer maximaal aantal dagen. Controleer of er stabiele groepen aanwezig zijn, of dat er agressieve dieren in de groepen zitten. Nieuwe dieren (gelten en 1 e worps zeugen) 8

9 Z07 worden in een aparte groep gezet. Bij groepen > 100 dieren is dit niet nodig, omdat de agressie door de groepsgrootte vermindert. Mengruimte Aanbeveling Het tijdelijk (min. 24 uur) in een aparte groep (mengruimte) huisvesten van zeugen na het spenen is verplicht. De extra of aanvullende ruimte bij het samenstellen van de groep bevat ook vluchtvoorzieningen (schotjes / boxen). Z08 Oppervlakte per zeug Het oppervlak is min m 2 per zeug, waarvan min m 2 dicht als ligruimte welke ingestrooid is. Z09 Groepshuisvestingssysteem Bij nieuw- en verbouw, doch uiterlijk met ingang van 2025 zijn groepen van 20 of meer dieren in een strooiselstal verplicht. Controleer oppervlakte per zeug door meting en noteer deze. Noteer aantal zeugen per groep. Z10 Vloeruitvoering De vloer is voor minstens 50% dicht. Meet het % dichte vloer steekproefsgewijs en noteer % dichte vloer. Z11 Mestplaats De mestplaats mag bestaan uit geprofileerd Noteer materiaal mestplaats en bij nieuwbouw metaal of betonrooster. aantal Leroux (uit certificaat bij vloer te halen). Bij nieuw- en verbouw wordt gekozen voor een dichte vloer (63 Leroux bij aanleg) met gierafvoer, gietijzeren roosters, betonrooster (63 Leroux bij aanleg), of een ingestrooide mestruimte. Z12A Voerverstrekking Als de voerverstrekking bij guste en dragende zeugen niet individueel is worden de dieren bij vreten beschermd door tussenschotjes in de trog. Dit om het opeten van elkaars portie voer zoveel mogelijk te voorkomen. Z12B Aantal vreetplaatsen Bij een voersysteem waarbij onbeperkt wordt gevoerd, moet per 12 dieren tenminste een vreetplaats aanwezig zijn. Z12C Vreetbreedte Bij onbeperkte voedering dient de vreetplaats minimaal 35cm breed te zijn. Z13 Ruwvoer Om hongergevoel tegen te gaan krijgen de zeugen ad lib voer met een hoog v-nsp gehalte, of ruwvoer als stro of hooi Bij trogvoedering, controleer op aanwezigheid van tussenschotjes. Noteer of aan de voorwaarden voldaan wordt. n.v.t. bij individueel voederen. Controleer of er 1 vreetplaats per 12 dieren aanwezig is. Noteer afwijkingen. Controleer of de breedte van de vreetplaats voldoet. Noteer afwijkingen. Controleer op de aankoopbonnen of vezelrijkvoer of ruwvoer is aangekocht. Controleer in de stal of het verstrekt is. Noteer type vezelrijk voer. inventarisatie Nvt bestaande stallen, bij nieuwen verbouw 9

10 Module kraamstal K01 Kraamhok Zeugen mogen maximaal 5 dagen vastgezet Controleer in de kraamafdeling of de worden in het kraamhok, daarna moet ze zich vrij door het kraamhok kunnen bewegen. In verband met bewegingsruimte voor de zeug en kennismaking tussen de biggen. kraamhokken voldoen. Noteer het aantal dagen dat de zeugen in het kraamhok worden vastgezet. K02A Oppervlak Het kraamhok is minimaal 6,5 m 2, waarbij de Meet oppervlakte hok op en noteer oppervlakte zeug 5 dagen na werpen niet meer is ingesloten. K02B Oppervlakte landhokken Voor zogende zeugen in landhokken (individuele huisvesting) geldt dat de hokoppervlakte minimaal 4m 2 moet zijn. Dit landhok dient buiten te staan op een stuk grond van 150m 2. kraamhok. Controleer de oppervlakte landhok en grondoppervlakte. Noteer afwijkingen. K03 Ligplaats kraamzeug De ligplaats van de kraamzeug is dicht. Noteer vloermateriaal ligplaats kraamzeug K04 Mestplaats zeug Geprofileerd metaalroosters zijn toegestaan voor de mestplaats. Bij nieuw- en verbouw wordt gekozen voor gietijzeren roosters of een dichte betonvloer die bij aanleg 63 Leroux zijn. K05 Nestbouwmateriaal 24 uur voor de verwachte werpdatum wordt een ruime hoeveelheid stro als nestbouwmateriaal verstrekt. De zeug moet het materiaal kunnen vastpakken, oppakken, vervormen, verplaatsen en herschikken. K06 Werpruimte Achter de zeug is minimaal 30 cm ruimte om te werpen. Noteer datum nieuw- en/of verbouw en materiaal mestplaats. NVT bestaande stal. Controleer of een ruime hoeveelheid stro als nestbouwmateriaal aanwezig is. Meet en noteer aanwezige werpruimte achter de zeug. K07 Afleidingsmateriaal zeug In het kraamhok is permanent stro aanwezig. Controleer of er stro aanwezig is. Noteer afwijkingen. K08A Biggennest Alle zogende biggen van een toom hebben Controleer biggennest op oppervlakte ligplaats. samen een afgeschermde ligplaats van 0,60 m 2, Meet van ieder hoktype een hok op, noteer dichte vloer. bevindingen. K08B Verwarming biggennest Het biggennest heeft een dichte vloer waarboven een biggenlamp kan hangen, dan wel vloerverwarming. K09A Overleggen biggen Om versleping van ziekten te voorkomen mogen biggen alleen binnen de afdeling tot de 3 e dag na geboorte worden overgelegd. Overleggen moet geen routine zijn. Controleer biggennest op aanwezigheid biggenlamp of vloerverwarming Controleer hokkaarten om onregelmatigheden m.b.t. overleggen te controleren. K09B Kunstzeug Het gebruik van een kunstzeug mag alleen in Controleer of een kunstzeug gebruikt wordt en uiterste nood tijdelijk in overleg met de dierenarts. noteer of dit structureel plaatsvindt. K10 Speelruimte biggen Om meer speelruimte te hebben en voor het Controleer of biggen in het kraamhok volledig Waarschuwing >10% van de biggen na 3 dagen overgelegd: 10

11 aanleren van normaal gedrag wordt het mogelijk rond kunnen lopen. gemaakt dat de biggen in het kraamhok helemaal rond, langs de kanten, kunnen lopen (geen dode hoeken). K11 Vast voer Om aan vast voer te wennen en speenshock tegen te gaan krijgen de zogende biggen vanaf 2 weken enig vast voer of een papje. Controleer of biggen vanaf 2 weken en ouder vast voer verstrekt krijgen. K12 Spenen De biggen worden op minimaal 35 dagen gespeend Controleer de speenleeftijd van de biggen. Noteer de minimale speenleeftijd in dagen. Module Biggen B01 Oppervlakte per big Het minimale hokoppervlak per gespeende big Controleer oppervlakte per dier (aan de hand bedraagt: 0,50 m 2. van hokadministratie en hokafmeting). Noteer B02 Koppels gespeende biggen De biggen die al in de kraamstal aan elkaar gewend zijn worden samen in een hok geplaatst om stress en rangorde gevechten tegen te gaan. oppervlakte per big bij opzet. Controleer of de biggen niet gemengd zijn en of er sprake is van stabiele groepen. Noteer afwijkingen. B03A Vloeruitvoering De vloer is voor 50% dicht. Controleer of 50% van de vloer dicht is. B03B Ingestrooide vloer. De dichte vloer dient ingestrooid te zijn met stro Controleer of het dichte vloergedeelte voorzien of vergelijkbaar strooisel. is van strooisel. B04 Mestplaats De mestplaats van de biggen mag bestaan uit glad afgewerkte metaalroosters. Bij nieuw- en verbouw, doch uiterlijk met ingang van 2025 moet de mestplaats bestaan uit hard kunststof rooster, of uit geplastificeerd rooster. Noteer type materiaal van het mestrooster. B05A Vreetbreedte trog Bij maaltijdvoedering via een trog is de vreetbreedte 20 cm per big. B05B Vreetbreedte voorraadvoedering Bij voorraadvoedering aan een droogvoer- of brijbak is de vreetbreedte per big 20 cm. B05C Aantal vreetplaatsen Bij voorraadvoedering is er per 8 biggen minimaal 1 vreetplaats. B06 Staart couperen De staarten van de dieren zijn in tact. (Couperen is niet toegestaan.) B07 Castratie van beerbiggen Castratie van beerbiggen is uitsluitend toegestaan onder verdoving en met pijnbestrijding achteraf. Noteer voederbreedte per big. Noteer voederbreedte per big. Noteer aantal biggen per vreetplaats. Controleer van 1 afdeling 10% van de biggen op de aanwezigheid van de staarten. Controleer of er gecastreerd wordt. Zo ja, controleer of er deelgenomen wordt aan de IKB module verdoofd castreren. Controleer tevens of uit de medicijnenadministratie blijkt dat er. Uitsluiting indien structureel gecoupeerd wordt 11

12 pijnbestrijding is toegepast. B08 Tandjes knippen Tanden knippen is niet toegestaan. Controleer uit 10% van de biggenafdelingen, een of 2 biggen op ingekorte tanden en noteer of ze geknipt zijn. B09A Tandjes slijpen Slijpen van de tanden van de biggen is in principe niet toegestaan. Slijpen is alleen toegestaan als hiertoe volgens de dierenarts aanleiding is en met een plan van B09B Attest Als er tandjes geslepen worden is een geldig attest van de dierenarts. Het attest is maximaal 1 jaar geldig. B09C Plan van aanpak Er is een plan van aanpak van de dierenarts aanwezig om te slijpen van de tanden te verminderen of uit te bannen, eventueel als onderdeel van het diergezondheidsplan. aanpak om te stoppen met slijpen. Controleer of er een geldig attest aanwezig is. NVT indien tanden niet geslepen worden. Controleer of er een plan van aanpak aanwezig is om slijpen van de tanden te stoppen. NVT indien tanden niet geslepen worden. Module V. Vleesvarkens V01A Stabiele groepen Vleesvarkens worden in stabiele groepen gehouden en dus niet met onbekende dieren gemengd. Er wordt gewerkt met stabiele groepen vleesvarkens en niet gemengd met onbekende dieren. V01B Groepsgrootte Bij nieuw- en verbouw na 1 mei 2013, doch uiterlijk met ingang van 2025 worden groepen van minimaal 20 vleesvarkens verplicht. V02 Oppervlakte per varken De minimale beschikbare hokoppervlakte per vleesvarken bedraagt 1,10 m 2 met een uitloop van 0,70 m 2 Splitsen en uitladen is niet toegestaan. Controleer bij 10% van de vleesvarkengroepen of deze uit minimaal 20 vleesvarkens bestaat. NVT bij bestaande bouw. Meet van ieder hoktype de oppervlakte. Noteer beschikbaar oppervlak en afwijkingen. V03A Vloeruitvoering De vloer is voor minimaal 50% dicht. Meet het % dichte vloer op en noteer % dichte vloer. V03B Ingestrooide vloer De vloer ingestrooid met stro of vergelijkbaar Noteer type strooisel. strooisel. V04 Mestplaats De mestplaats mag bestaan uit geprofileerd Noteer materiaal mestplaats en indien van metaal of betonrooster. toepassing datum nieuw- en/of verbouw. Bij nieuw- en verbouw, doch uiterlijk over 15 jaar, wordt gekozen voor een dichte vloer (63 Leroux bij aanleg) met gierafvoer, gietijzeren roosters, betonrooster (63 Leroux bij aanleg), of een ingestrooide mestruimte. V05A Voeraanbieding Bij ad lib voedering dient er tenminste 1 Controleer of het bedrijf aan de voorwaarden Uitsluiting 12

13 vreetplaats op 12 dieren te zijn. voldoet. Noteer afwijkingen. V05B Voederplaats Per varkens dient de breedte per vreetplaats minimaal 35 cm te zijn. Controleer of er per dier 35 cm vreetplaats beschikbaar is. Module TS. Transport Transport T00A Aangeleverde varkens De aangeleverde varkens zijn afkomstig van bedrijven, welke gecertificeerd zijn voor Beter Leven Kenmerk. Noteer de UBNs van de aanleverende bedrijven. Fokgelten / beren hoeven hier niet aan te voldoen. Uitsluiting T00B Afnemende varkenshouders De varkens worden aan de volgende bedrijven geleverd. T01 Certificering Voor transport van varkens wordt uitsluitend gewerkt met transporteurs welke QLL of gelijkwaardig gecertificeerd zijn. T02 Elektrische veedrijvers Er worden op het varkensbedrijf en tijdens transport geen elektrische veedrijvers gebruikt. T03 Laadlift of laadvloer Veetransportwagens zijn bij voorkeur uitgerust met een laadlift of een verstelbare laadvloer. Met ingang van 2020 is dit de standaardnorm. Noteer het UBN van de afnemende varkenshouders en/of de afnemende slachterijen. Noteer per afnemer of dit in het kader van Beter Leven kenmerk gebeurd. Eigen vervoer is toegestaan tot maximaal 65 km. Noteer wijze van transport, de naam van de transporteur en eventuele afwijkingen. Controleer of er geen elektrische veedrijvers voorhanden zijn op het bedrijf en noteer met welke alternatieven gewerkt wordt. Nader in te vullen. Tot 2020 zijn laadkleppen toegestaan met een hoek van maximaal 20% / 11º. Laadvloeren en kleppen moeten voorzien zijn van klampen tegen uitglijden en zijn voorzien van zijwanden en spijlen om te voorkomen dat varkens er van af kunnen vallen. T04 Nuchter De vleesvarkens worden nuchter afgeleverd. Nuchter betekent dat de laatste voerverstrekking plaatsvindt vóór uur op de dag vóór de dag van aflevering. T05 Transport biggen Het transport van biggen mag niet langer duren dan 6 uur. Om biggen vitaler af te leveren, vindt transport van biggen bij voorkeur en in elk geval vanaf 2020 nog uitsluitend plaats met gesloten, Transportduur blijkt uit transportdocumentatie in de administratie. Deze documentatie moet minstens een jaar bewaard worden. De transporttijd start bij het inladen van het eerste dier en eindigt bij het uitladen van het Uitsluiting 13

14 klimaatgestuurde veewagens. (Dit scheelt in laatste dier. Noteer adres herkomstbedrijf. luchtwegaandoeningen en in diarree en daarmee in antibioticagebruik, en om stress als gevolg van grote temperatuurverschillen tegen te gaan.) T06 Transportduur vleesvarkens Het transport van vleesvarkens mag niet langer duren dan 8 uur. Uitsluiting Aanvullend 001 Aantal dieren Tijdens de jaarlijkse controle worden per diercategorie het aantal dieren vastgelegd. De transporttijd start bij het inladen van het eerste dier en eindigt bij het uitladen van het laatste dier. Noteer adres slachterij. Noteer aantal plaatsen ongeacht het aantal aanwezige dieren. Volgens opgaaf varkenshouder. 002 Aantal zeugen- en geltenplaatsen Het aantal zeugen- en geltenplaatsen is: Noteer aantal dierplaatsen en aantal aanwezige dieren. 003 Aantal beren Het aantal berenplaatsen is: Noteer aantal dierplaatsen en aantal aanwezige dieren. 004 Aantal vleesvarkenplaatsen Het aantal vleesvarkenplaatsen is: Noteer aantal dierplaatsen en aantal aanwezige dieren. 005 Aantal opfokplaatsen Het aantal opfokplaatsen voor zeugen en/of beren Noteer aantal dierplaatsen en aantal is: aanwezige dieren; let op alleen opfok. 007 Ongediertebestrijding Ongediertewering en -bestrijding vindt plaats door Noteer naam ongediertebestrijdingbedrijf. een erkend bedrijf. 008 Ongediertebestrijding Ongediertewering- en bestrijding wordt registreert Noteer laatste datum ongediertebestrijding. (soort ongedierte, gebruikte middel, waar en met welke regelmaat). 009 Middelen ongediertebestrijding Alleen toegelaten middelen worden gebruikt voor ongediertewering en ongediertebestrijding. Raadpleeg de meest actuele lijst van toegelaten ongediertewerings- en bestrijdingsmiddelen in de databank van College voor Toelating van Bestrijdingsmiddelen (CTB